Reisverslag
Studiereis ‘Pionieren in India’ Februari 18 – 26 2016
Waarom gingen we naar India… Ons eerste bezoek aan India in januari 2015 was veelbelovend. We hebben hier de eerste contacten gelegd met scholen en overheidsinstellingen en wilden deze contacten graag verdiepen. Samenwerken met India is ook voor ons relatief nieuw, daarom betrokken we mensen uit het onderwijs graag zo vroeg mogelijk bij de ontwikkelingen: zou het model van uitwisselingen zoals met China meteen goed werken, of kunnen we beter starten met internationale stages of inhoudelijke leerprojecten? De middenklasse van China is in de grote steden erg breed, in India zullen we met een rijkere doelgroep te maken krijgen - waarbij we dan ook meteen aan de top zitten. Zijn dit geschikte leerlingen om een uitwisseling mee aan te gaan, krijgen Nederlandse leerlingen hierdoor een correct beeld van het land? Is het wellicht beter om eerst te starten met internationale stages of vrijwilligersprojecten? Wat kunnen leerlingen leren in en van India en welke context is daarvoor het meeste geschikt? Dit soort vragen hoopten we met een aantal internationaal coördinatoren, teamleiders en rectoren ter plekke te bespreken en te beantwoorden.
specifieke focus op het onderwijs van India. Dat was ons doel. Wat is India voor land, welke ontwikkelingen vinden er plaats, wat zijn de speerpunten van het Indiase onderwijs en welke mogelijkheden tot samenwerking bieden deze ons? Daarnaast boden we tijdens deze reis de mogelijkheid tot het leggen van eerste contacten met Indiase collega’s, door middel van een aantal scholenbezoeken. Hoe zagen we het voor ons… “Wanneer u terugkeert in Nederland heeft u een gedegen kennis opgedaan van India en het Indiase onderwijs, goede contacten gelegd met Indiase scholen en educatieve instellingen, een beeld gekregen van de mogelijkheden voor uw leerlingen en vooral een unieke en bijzondere week beleefd met veel inspiratie en nieuwe ideeën voor een samenwerking met India.” …en is dat gelukt? Jazeker!
…en wat wilden we er bereiken? Een eerste inhoudelijke en onderwijskundige kennismaking met India als cultuur en maatschappij aanbieden, met daarbinnen een 1
Welke scholen en organisaties hebben we bezocht? Scholen -
Bal Bharati Public School New Delhi Nederlandse Ambassade New Delhi The Valley School, Bangalore Chrysalis High School, Bangalore
NGO’s -
Parikma Foundation, Bangalore Shishu Mandir, Bangalore Agastya Foundation, Andra Pradesh
Hoger Onderwijs, overheid en bedrijfsleven -
Indian Institute of Management, Bangalore Edusports, Bangalore NRSCEL incubator, Bangalore National Institute of Engineering, Mysore NESO (EP-Nuffic), Bangalore Nederlandse Ambassade, New Delhi
Cultuur & Maatschappij -
Fietstocht in Oud Delhi Kookworkshop in Bangalore Geschiedenis van Delhi Maharadjah Palace, Mysore
Onze groep
Rosanne Severs & Lisette Bouten, Globi Hans Lagerberg, Anna van Rijn College Nieuwegein Carla Salden, Michiel van den Berg, Danielle van der Mark, KWC Culemborg Marianne Dillen & Marcel van Broekhoven, Odulphus Lyceum Tilburg Bram van Welie & Bram Roth, IJsselcollege Capelle a/d IJssel
2
Vrijdag 19 februari, Marcel van Broekhoven
Zaterdag 20 februari, Michiel van den Berg
Na een prima verlopen vliegreis aangekomen op de luchthaven van Delhi. De controle van de visa viel erg mee en na een uurtje ontmoetten we Lisette die ons met de bus door het "smogrijke" Delhi naar ons hotel bracht. Enkele uurtjes daarna stonden we alweer paraat om ons eerste school bezoek af te leggen.
Om 5.30 uur (1.00 uur Nederlandse tijd) gaat de wekker. We mogen vroeg op omdat we om 7 uur worden verwacht bij DelhibyCycle. DelhibyCycle organiseert al sinds jaar en dag fietstochten door de oude stad van Delhi. Als we vertrekken is het net boven de 20 graden Celsius, dus prima weer om bij te fietsen. Met zijn tienen plus twee begeleiders springen we op een fiets (gesponsord door KLM) en rijden onze eerste kilometers door oud Delhi. De straatjes zijn soms smal, her en der ligt er afval, zitten er gaten in de grond en is het dus een kwestie van goed opletten. En dan hebben we het nog niet over het verkeer, dat langzaam op gang begint te komen.
De Bal Bharati Public School ontving ons op een manier, waarop onze koning nog jaloers zou zijn. Een fanfare, een mooie bloemenkrans, een stip op ons voorhoofd vielen ons ten deel. Wat een overweldigend welkom. Daarna een programma met optredens van de kinderen, gesprekken met docenten, een rondleiding door de school. Zelf lesgeven was voor mij één van de hoogtepunten. Na de lunch met de aardige maar zeer duidelijke directrice "schoten" we het verkeer in, een belevenis op zich. De armoede kan je onderweg niet ontwijken. Dat contrast is hier groot. We brachten een bezoek aan de Nederlandse ambassade, waar we prima op de hoogte gebracht werden van de werkzaamheden van deze mensen. Na een heerlijke Indiase maaltijd gingen we weer naar ons mooie hotel om snel even wat verloren slaapuurtjes in te halen. Info: www.bbpsgr.edu.in www.india.nlambassade.org
De eerste honderden meters gaan door het ‘vleeskwartier’. In dit gedeelte van de stad lopen mannen met stukken vlees te sjouwen of in stukken vlees te snijden. Op de straat liggen koeienkoppen, stukken geit, niertjes en andere lichaamsdelen. Bloed sijpelt naar het laagste punt. Roofvogels cirkelen in de lucht, op zoek naar een lekker hapje. Ik vraag me af hoe betrouwbaar deze malse stukjes vlees zullen zijn. Kip, het lekkerste stukje kip! Ook hier kun je je kip uitkiezen, die ter plekke voor je wordt geslacht. Verser kan bijna niet… Drie uur lang zitten we op de fiets en maken we de ontwaking van een miljoenenstad mee. Het verkeer wordt steeds drukker. De handremmen moet je continue vasthouden omdat het verkeer je links en rechts, van voren en van achter, voorbij schiet. En de fietsbel is onze redding. 3
Schuilt er gevaar: gebruik de fietsbel. En zo doen de andere duizenden weggebruikers het ook, dus het is tegelijkertijd een hels lawaai. Getoeter overal! Zoveel zelfs, dat ik een bord heb kunnen ontwaren met de tekst: verboden te toeteren op deze plek. Onderdeel van de fietstocht is een korte trip op de Yamuna, de belangrijkste rivier in Delhi. Ondanks de pittoreske plaatjes is de boottocht geen vreselijk succes vanwege de rottende dampen die er om ons heen hangen en het daarbij behorende geklaag erover. Gelukkig zijn er ook mensen die dankbaar gebruik maken van de rivier door te badderen, gebedjes te prevelen en de was te doen.
’s Middags krijgen we een gids in de bus en gaan we enkele toeristische trekpleisters langs, waaronder de Lotus Tempel, Humayun’s graf en Quta Minar, een vervallen moskee met her en der Kama Sutra passages op de gevels. De gids praat maar door en lijkt niet in de gaten te hebben dat we zijn haast onverstaanbare grapjes en oeverloze geklets niet echt kunnen waarderen. Maar we leren al snel dat we ons het beste mee kunnen laten drijven en dat elk verzet verspilde moeite is. Het is India en bij India hoort overgave. Zondag 21 februari, Hans Lagerberg En toen vertrokken we naar Bangalore, en toen had Lisette toch ontbijt geregeld, en toen moesten we weer in de bus naar het vliegveld, en toen moesten we allemaal achter Lisette aanlopen en toen waren we ingecheckt, lekker snel, dankjewel Lisette, en toen vlogen we naar Bangalore met een lekkere maaktijd en veel beenruimte. ja, en toen waren we er, in het mooie, warme Bangalore. Toen heeft Lisette onze kamers geregeld en toen hadden we vrij....om te shoppen, pinnen en een biertje te drinken en toen heeft Lisette de heren in de kroeg gespot als een echte paparazzi en toen gingen we koken en liep Lisette ons weer te fotograferen en toen moesten we alles opeten en toen moesten we evalueren met de tips en tops en toen aten we een toetje dat er gek uitzag en toen mochten we gaan slapen van Lisette. Maandag 22 februari, Rosanne Severs
Rond 10 uur gaan we lunchen. Het is heerlijk om te zien hoe andere restaurantgebruikers zich klaarmaken voor de lunch. Handen worden goed gewassen, handgelletjes verschijnen op tafel en sommige gasten ledigen zonder enige gene de neus, vaak op luidruchtige wijze.
Een drukke dag vandaag: maar liefst 3 bezoeken staan op het programma. We beginnen met een bezoek aan het NESO kantoor, een buitenlandse vestiging van het EP-Nuffic en bedoeld om een band te leggen tussen het hoger onderwijs in Nederland en India. Een van de voornaamste activiteiten van dit kantoor is het promoten van studeren in Nederland voor Indiase geïnteresseerden en het creëren en bewaken van een waardevol alumni netwerk van Indiase studenten die in Nederland gestudeerd hebben. Wij werden 4
ontvangen door directrice Jasmin van Beverwijk en haar collega’s. Het was interessant om te horen wat er zoals gebeurt op een Neso kantoor en welke kansen en uitdagingen er in India liggen. Jasmin’s collega Meghana gaf ons daarnaast uitleg over het onderwijssysteem in India en samen met haar collega’s gaf zij ons informatie over de huidige ontwikkelingen binnen het Indiase onderwijs.
Na dit bezoek reden we een stuk de stad uit en kwamen we even later (te laat..) aan bij The Valley School, een bijzondere school die uitgaat van de filosofie van Krishnamurti. Kinderen op deze school worden gestimuleerd om contact te maken met zichzelf en met de natuur, vanuit de gedachte dat angst nooit een drijfveer mag zijn. Er wordt veel waarde gehecht aan vrijheid en verantwoordelijkheid en er is veel aandacht voor het eigen leerproces. De school bevindt zich midden in
de natuur en straalt daarmee meteen al een bijzondere en kalme sfeer uit. Kinderen dragen, anders dan op de meeste Indiase scholen, geen uniformen en krijgen les in kleine klasjes. Voordat we een rondleiding door de school en over het terrein krijgen, wordt ons eerst een lunch aangeboden: eten met de handen en zitten op de grond! Bijzonder en heel lekker. We ontmoeten kort de directeur in zijn ‘on-Indiase’ informele kantoor en wandelen daarna langs de klassen en gebouwen. Wat is er hier veel te zien en te voelen! We zijn allemaal onder de indruk van de filosofie van deze school, helemaal vanwege het sterke contrast met de competitieve inslag van de Indiase maatschappij zoals wij die buiten de school ervaren. We zouden allemaal wel langer blijven om mee te kijken en met docenten te praten, maar het programma is strak vandaag en we moeten door. De derde stop van vandaag is weer iets heel anders: een start up incubator. We bezoeken NSRCEL, onderdeel van het IIM (Indian Institute of Management), één van de meest prestigieuze managementinstituten van India. Hier krijgen we een presentatie van Aakarsh Naidu over de rol en functie van de incubators. Jonge ondernemers kunnen zich bij deze incubator aansluiten en krijgen in ruil voor 10% van hun aandelen faciliteiten, ondersteuning en coaching retour. Dit geeft ons een glimp van het veelbewogen en energieke start up netwerk in India – Bangalore wordt ook wel de ‘Aziatische start up hub’ genoemd. De campus van dit instituut is erg mooi en indrukwekkend en geeft op zich al enige status! Ik kan me wel voorstellen dat dit een prettige werkomgeving is waar (bedrijfs)resultaten naar een hoger niveau worden getild. Vragen die wel bij me opkomen zijn hoe dit zich verhoudt tot de leeromgeving waar leerlingen van The Valley school zich in bevinden – het is zo’n enorm contrast. Hoe ‘overleven’ zij? 5
’S Avonds eten we met een aantal gezellig samen en bespreken we de dag – het waren drie zeer diverse bezoeken en hoewel ik bij elke bezoek best meer tijd zou willen doorbrengen, merk ik dat de diversiteit ook wel wat doet met mijn hoofd. Hoe verhoudt alles zich tot elkaar en waarin zie ik nou het ‘echte’ India? Wat zijn de uitdagingen waar Indiase jongeren voor staan? Welke keuzes maken ze – en waar beginnen die keuzes? Wat is de rol van onderwijs hierin en hoe stuurt het je? Ik kijk uit naar meer tijd en rust om dit alles eens goed te overpeinzen en om alles een plek te geven.
which knows no division of wealth, age, caste, or creed." A.P.J. Abdul Kalam." Een moment van stilte volgde, alle leerlingen zaten met hun ogen dicht. Vervolgens werden wij als gast en als vriend verwelkomt en voorgesteld. We lieten een waxinelichtje met vlam in een bakje met water en bloemen drijven. De jongste kinderen zaten vooraan en waren erg nieuwsgierig. Daarna volgde er verschillende optredens. Er werd gezongen en er werd o.a. een toneelstukje gespeeld over "healthy food" en "junkfood".
Info: www.nesoindia.org www.thevalleyschool.info www.nsrcel.com Dinsdag 23 februari, Danielle van der Mark Vandaag vertrokken we om 09.10 uur met een deel van de groep: Lisette, Carla, Michiel, Marianne, Marcel en Danielle naar de Parikrma Human Foundation. Voor de verandering een korte busrit, waarbij we verrast werden door een vuilnisbak die voor ons was geregeld. Het schoolgebouw stond op een met een hek omheind terrein. De opening van de dag was in een grote zaal. Diverse klassen zaten er op de grond, de jongste vooraan en de oudste achteraan. Een leerling zorgde ervoor dat de menigte stil werd met een soort van ritueel. "Linker arm omhoog, rechterarm omhoog, 1 keer klappen, 2 keer klappen, beide handen omhoog." De kinderen werden al gauw stil. Een leerling zei de "thought for the day". Deze lazen we ook bij aankomst op een krijtbord die aan de muur hing. "When i was old enough to ask questions, i asked my father about The relevance of prayer. My father told me that there is nothing mysterious about prayer. "When you pray", he said, "you transcend your body and become a part of The cosmos,
Na deze opening kregen we een korte presentatie met videofragmenten over de Foundation. We waren aangedaan en geraakt door wat we zagen en hoorden. De stichting wil gelijke kansen voor de allerarmste. De kinderen die naar deze school komen zijn vanaf hun 6e t/m hun 25e onder begeleiding van de stichting. Alleen onderwijs is niet genoeg. Voeding (drie maaltijden), begeleiding van de ouders en gezondheidszorg zorgen ervoor dat de cirkel compleet is. Een aantal van de oud-leerlingen zijn zeer succesvol geworden. Na de presentatie zijn we opgesplitst en zijn we lesjes gaan geven. Hans en Danielle gaven bijvoorbeeld les over de culturele verschillen tussen Nederland en India. De leerlingen waren erg nieuwsgierig en stelden veel goede vragen. De school was erg gastvrij en open. We mochten verschillende lessen mee kijken, zelf les geven en foto's maken. Tot 12.45 uur 6
hebben we daar dan ook ieder naar eigen inzicht gebruik van gemaakt. Daarna zijn we met elkaar en de stichter van de Foundation gaan lunchen. Tijdens de lunch zijn we in gesprek gegaan met haar over de stichting en over het onderwijs in Nederland en India. We zaten op de grond op een kleed. Ook hier was weer eten in overvloed. Ze vertelde dat ze de stichting 13 jaar geleden heeft opgericht on a rooftop in de slums. Hoe ze langs de deuren ging om kinderen naar haar school te krijgen en hoe het nu dertien jaar later is dat de ouders in de rij staan om hun kind naar deze school te krijgen. Ze vertelt dat ze al haar geld in de stichting heeft gestoken. Financiering door de overheid wil ze niet. Ze verteld over hoe de stichting voor velen een voorbeeld is, omdat het zo succesvol is. Ze vertelt over de uitwisselingen die ze nu doen. Ze laten elk jaar twee kinderen op uitwisseling gaan naar San Diego. Bij vertrek was er uiteraard weer een fotomoment. In de namiddag hadden we vrije tijd en ieder heeft dat op zijn/haar eigen manier ingevuld. ’s Avonds zijn we met een aantal uiteten geweest bij restaurant Soda Bottle. Info: www.parikmafoundation.org
Dinsdag 23 februari, Rosanne Severs Vandaag splitste onze groep zich op: Hans, Marcel, Marianne, Carla, Michiel en Danielle gingen met Lisette naar de Parikma Foundation, ik nam Bram & Bram mee naar de Agastya Foundation. Omdat het IJsselcollege focust op betaonderwijs leek dit een mooie en leerzame match. Samen met onze partner Nikhil Gumbhir en Sara Misra, eigenaresse van de Chrysalis High School, bezochten we deze non-profit organisatie die werkt aan het aanbieden van wetenschapsprogramma’s aan minder gefortuneerde kinderen. We bezochten vandaag het ‘Agastya dorp’, gelegen in de staat Andra Pradesh. De reis hiernaartoe was al de moeite waard – mooie natuur, uitgestrekte palmenveleden en kleine dorpjes. Plus heel veel apen onderweg! Fijn om even de drukke stad uit te zijn. Agastya is groot in India en wordt deels gesponsord door de overheid, maar ontvangt ook steun van organisaties als Dell, IBM en Cambridge University. Centraal staat het enorme ‘science lab’, waar arme kinderen van dorpsscholen uit de directe omgeving naartoe gebracht worden om kennis te maken met wetenschap en techniek. Dit gebeurt door middel van ‘speelse’ activiteiten, zoals proefjes en spellen. De mensen van Agastya vinden het belangrijk dat kinderen uit de onderontwikkelde gebieden van India op deze manier kennis kunnen maken met wetenschap en techniek en het een gezicht voor ze krijgt. Om ook een breder bereik te hebben, rijden er ook mobiele ‘science labs’ het hele land door. Een bijzonder en inspirerend initiatief. We praten met een aantal docenten en bijna iedereen blijkt zijn vaste baan hiervoor opgezegd te hebben om binnen Agastya aan de slag te gaan – zo veel ideologie komen we hier tegen, ongelooflijk. Het is leuk om de leerlingen enthousiast aan de slag te zien, er heerst een fijne sfeer. We hebben lang de tijd vandaag – van zo’n uur of 10 tot 15.00 bekijken we lessen, 7
lokalen, science labs en allerlei proefjes en materialen. Natuurlijk wordt er ook weer lekker gegeten en luisteren we naar wat Bollywoodmuziek op de terugweg.. Info: www.agastya.org
Woensdag 24 februari, Rosanne Severs We bezoeken vandaag twee scholen: de Chrysalis Highschool en Shishu Mandir. Chrysalis is een privéschool met 5 vestigingen in Bangalore. We worden ontvangen door de rector en een hele club docenten. Eenmaal door de school heen geloodst blijkt er op het sportveld een heuse ceremonie op ons te wachten. Honderden kinderen zitten in de (voor ons felle en warme) zon te wachten tot het spektakel van start gaat. De kinderen hebben erg hun best gedaan – ze laten ons een toneelstuk zien over religie en vrede. Het ziet er vooral erg kleurrijk uit. Daarna mogen we meekijken bij een aantal lessen en gaan sommigen van ons ook zelf voor de klas. Ik doe mee met een les van Hans over Nederland en watermanagement. De leerlingen zijn vreselijk nieuwsgierig en stellen een hoop vragen. Van een andere les hoorde ik echter dat een aantal van onze groepsleden bijna in slaap viel…niet elke Indiase docent is dus even inspirerend, al lijkt me dat een wereldwijd fenomeen ;). Na de lessen gaan we in gesprek met het team van docenten en stellen we elkaar vragen over onderwijs. Een leuke sessie met veel nieuwsgierigheid over en weer.
Omdat we bij aankomst op de school al voorzien zijn van allerlei hapjes en drankjes stellen we de lunch even uit en gaan we door naar Shishu Mandir. Dit is een school die onderwijs biedt aan kinderen uit de omliggende sloppenwijken. Shishu Mandir is ooit opgezet door een Duitse dame als een veilig familiehuis voor kinderen uit de sloppenwijken. Inmiddels is het uitgegroeid tot een heuse school waar kinderen veel kansen krijgen. Ik was onder de indruk van de betrokkenheid van de directeur, die overduidelijk van alles heeft opgegeven om via deze school de levens van vele kinderen te verbeteren. We spreken ook met de rector en krijgen een goed beeld van de visie van deze school. Het is echt bijzonder wat hier gebeurt en net als bij eerdere bezoeken, krijg ik soms een brok in mijn keel als ik zie waaraan hier met zoveel passie en doorzettingsvermogen wordt gewerkt en wat dat voor zoveel kinderen betekent. We mogen lessen meekijken en praten met de leerlingen. Ook op deze school gaan sommigen van ons weer voor de klas. Het is leuk om contact te maken met de kinderen, het zijn geen doetjes! Dat blijkt des te meer wanneer we ons wagen aan een basketbalwedstrijd: wat zijn ze goed! Nederland-India is het, met een forse winst voor…India.
Na dit bezoek stappen we weer in de bus, op weg naar Mysore. We vertrekken net iets te laat en belanden midden in de spits. De reis duurt daarom een stuk langer dan gedacht en niet iedereen is even blij met de 8
schommelende bus en de lange rit. Des te fijner is de verrassing van ons hotel in Mysore: een prachtige plek! Info: www.chrysalishigh.com www.shishumandir.com
Donderdag 25 februari, Bram Roth Het National Institute of Engineering (NIE) is de meest prestigieuze opleiding voor ingenieurs van India. Het lag dan ook voor de hand juist daar een bezoek te brengen. Missie van de school is, op basis van ethische normen nuttige technologie te ontwikkelen.
medewerkers. Voor huisvesting (jongens en meisjes apart) wordt op de campus gezorgd. Na de presentatie volgde een rondleiding langs een aantal programma's. We kregen een ruimte te zien met apparatuur voor nanotechnologie, een opleiding die nog maar pas is opgestart. Ook werden ons technieken voor brandbestrijding en beveiliging tegen de gevolgen ervan getoond. Verder zagen we opengewerkte modellen van vrachtwagenmotoren van het merk Richer, een Indiaas merk. Dat merk probeert zijn motoren schoner te maken, wat gezien de omvang van het Indiase verkeer zeer nuttig is. Een ander onderzoeksprogramma richtte zich op duurzaam wonen, door technieken te ontwikkelen on regenwater op te vangen en om biogas te winnen uit organisch huisafval. Bottleneck bij dit laatste project zijn onder andere subsidies en de voor opschaling noodzakelijke goodwill van de bevolking. Info: www.nie.ac.in
Het bezoek was een dag eerder dan door onze Indiase gastheren was verwacht, maar met even Indiase flexibiliteit kregen we een keurige ontvangst met een Ayurvedisch watertje. We kregen vervolgens een presentatie van de opleiding met curriculum en opzet van de campus. Er zijn 8 bachelor opleidingen (4 jaar), bijvoorbeeld die voor civiele techniek,. Vervolgens kunnen studenten kiezen uit verschillende praktische masters (13 varianten, bijvoorbeeld structural engineering) of wetenschappelijke (8 varianten, bijvoorbeeld Physics. Voor de zeer ambitieuze studenten zijn er ook nog bijzondere extra diploma's te halen (5 varianten), bijvoorbeeld automobieltechniek. Deze programma's zijn mogelijk dankzij de inzet van meer dan 130
Donderdag 25 februari, Bram van Welie Het nieuwe India van minister-president Modi mag met haar harmonieuze bevolkingssamenstelling, relatief stabiele democratie en economische groei dan definitief de weg hebben gevonden in de moderne vaart der volkeren, in de historische stad Mysore zijn de sporen van de Maharadja en het Britse Rijk nog onvermijdelijk aanwezig. 9
Mysore was de officiële residentie en zetel van de Wodeyars, de Maharadja’s van Mysore die deze prinselijke staat regeerden van 1399 tot 1950. Ook de Mogoldynastie en het Britse imperialisme hebben hier hun stempel gezet. In een vierde en laatste oorlog (1798-1799) werd de hoofdstad van Mysore, Srirangapatnam belegerd en uiteindelijk bestormd door de Britten. Na deze oorlog annexeerden de Britten een groot deel van Mysore. De staat werd een vorstenland binnen Brits-Indië. Bij de onafhankelijkheid van India in 1947 gingen alle prinsdommen, waaronder Mysore, op in de republiek India. Mysore werd een deelstaat, die na de reorganisatie van de staten in 1956 werd vergroot en in 1973 werd hernoemd tot Karnataka. Deze rijke historie is op veel plaatsen in de stad zichtbaar en voelbaar. Van woensdagavond tot vrijdagochtend verbleven wij in een welgekozen hotel met koloniale grandeur, The Royal Orchid Metropole. In de prachtige binnentuin van dit statige witte hotel heb ik in de vroege ochtend een sigaar opgestoken om mijn 35 jarige verjaardag te vieren. Er zijn slechtere plaatsen te bedenken om een nieuw levensjaar in te luiden.
Op de hete donderdag bezochten wij in de ochtend het National Institute of Engineering. Dit instituut behoort tot de meest prestigieuze technische universiteiten van India. Bij aankomst bleek dat wij een dag later werden verwacht. Men was hierdoor niet voorbereid op onze komst. Echter, zoals al vaker was gebleken deze week, is gastvrijheid een
ernstige zaak in dit land. Het was dan ook geen optie ons te vertellen dat dit bezoek niet uitkwam. We werden gastvrij ontvangen in het kantoor van de Chief Executive Officer die geen flauw benul had wie wij waren en wat ons in zijn kamer bracht. Gedurende deze ietwat ongemakkelijke bijeenkomst waarin wederzijds voorzichtig verwachtingen werden afgetast, werd er terplekke achter de schermen een programma in elkaar gedraaid voor de Nederlandse delegatie. Van deze flexibele agendavoering kunnen wij Hollanders nog het nodige leren. Na het gesprek met de CEO kregen wij een rondleiding langs verschillende faculteiten waar trotste professoren ons vertelden over de onderzoeken waar ze mee bezig waren. In het afsluitende gesprek met onze rondleiders en de CEO werd gevraagd naar ons middagprogramma. Toen duidelijk werd dat wij het paleis van Mysore wilden gaan bezoeken, werd er direct een juniorprofessor gesommeerd een privérondleiding voor ons te organiseren. Afijn, zo gezegd zo gedaan. Na een korte pitstop bij een lokale pizzatent (er zijn grenzen aan het aan aantal curries dat men per week naar binnen kan werken) werden wij ontvangen door twee medewerkers van het imposante paleis. Al gauw bleek dat wij een andere tour kregen dan de andere toeristen. Paaltjes en hekken werden voor ons opzij gezet en gesloten deuren werden voor ons geopend. Het hoogtepunt van deze rondleiding door het overweldigende paleis met al haar pracht en praal was voor mij een bezoek aan een kamer met opgezette dieren. In deze kamer had de Maharadja een bonte collectie van opgezette wilde dieren verzameld. Van tijgers tot leeuwen en van olifanten tot beren. Nog nooit eerder heb ik zo een schaamteloze tentoonstelling van macht en protserigheid van dichtbij mogen aanschouwen. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik mijn verwondering en bewondering voor deze bizarre collectie niet 10
kon onderdrukken. Wat waren die tijgers prachtig opgezet. En het luipaard zat er zo elegant bij…
Om deze toch wel bijzondere verjaardag in stijl af te sluiten, dineerden we ’s avonds in het Lalitha Paleis. Dit hagelwitte gebouw werd gebouwd door de Maharadja voor zijn gasten en fungeert nu als hotel en restaurant. Ooit moet dit de ontmoetingsplek zijn geweest voor de Indiase en Britse notabalen. Wij genoten er van luxe uit lang vervlogen tijden. Helaas was het er nu erg stil. Ik heb meer personeelsleden dan gasten geteld. De schitterende lege grote hallen en zalen maakten het hotel tot een surrealistisch toneelstuk. De vergane glorie van deze bijzondere plek werd het krachtigst ten toon gespreid door een eenzame kastelein, die met zijn rug naar mij toe aan zijn bar zat en uit verveling televisie keek. Hij had het niet door dat ik foto’s maakten van de onaangetaste snookertafel die centraal gepositioneerd stond in deze sfeervolle koloniale herensociëteit. Het is dat ik geen sigaren bij me had, anders was ik even in een van de rookstoelen neergeploft om mezelf verder onder te dompelen in een romantische hunkering naar vervlogen tijden.
Vrijdag 26 februari, Rosanne Severs Alweer de laatste dag! Altijd een beetje een rare dag wanneer je pas ’s avonds laat een vlucht terug naar huis hebt, en toch nog een volle dag om in ‘het land’ te besteden. Maar eerst moesten we nog terug naar Bangalore vanuit Mysore – en zoals we op woensdag al gemerkt hadden, was dat geen klein ritje. Na een laatste fijn ontbijt onder de palmbladeren in ons fijne hotel in Mysore stapten we in de bus. Er was onderweg veel te zien – zo’n ritje is toch een stuk leuker bij daglicht. We kwamen langs kleine dorpjes, scholen, ezels, paarden en vooral héél veel palmbomen. Precies op tijd (dus nét iets te laat) bereikten we het kantoor van Edusports, waar we ontvangen werden door de twee oprichters. Edusports is een onderneming die zich richt op het toegankelijk en beter maken van sportlessen op scholen in India. Ik was onder de indruk van wat deze onderneming al bereikt heeft: al 350.000 kinderen kwamen via hen in beweging. Dat zou je niet direct zeggen op basis van het relatief kleine kantoortje in Bangalore. Leuk detail was dat de allereerste school die wij deze week bezochten ook een trainer van Edusports gebruikt voor hun sportlessen op school – toch nog een soort kop & staart in het programma. Na de presentatie van Edusports hebben we nog een aantal vragen gesteld en gesproken over de overeenkomsten en verschillen tussen de gang van zaken rondom LO in Nederland en in India. Met een aantal aten we lekker Thais, waarna we ons verspreidden over de stad. Met het bezoek aan Edusports was het ‘officiële’ deel van het programma afgesloten – nu tijd voor souvenirs! Samen met de dames heb ik me vergaapt aan mooie stoffen, kleren en kussensloopjes in onze aller favoriet FabIndia. Het programma sloten we af met een ‘roof top dinner’ met uitzicht op Bangalore – smullen van de laatste tandoori’s en curries en daarna op naar het vliegveld! De broodjes van 11
de KLM zullen even wennen zijn na al dat heerlijke eten deze week..
Info: www.edusports.in
Lisette en ik hebben een fantastische week beleefd met een gezellige en energieke groep. Dank allen voor het prettige gezelschap!
En voor de liefhebbers…het recept van onze kookworkshop! South Indian Chicken Curry Recipe with Coconut Milk Today I am sharing a quite easy chicken recipe with the taste of South India. There are many recipes on the net of chicken curry, but this one is a big hit in our family as it has been adapted to our tastes (not too spicy hot and not too much garlic). Feel free to modify it to the taste of your family. Ingredients
Chicken: 1 kg (washed, cut into bite sized pieces) Turmeric powder: 1 tbsp Coriander powder: 1 tbsp Cumin powder: 1 tbsp Red Chili Powder: 1 ½ tsp Onion: 2 (large, finely chopped) Ginger: 1 cm piece Garlic: 1 clove Tamarind paste: 3 tsp Curry leaves: 4 Tomato pulp: 1 can Coconut milk: 200 ml Coriander leaves: 4 (for garnish) Salt to taste Oil: 2 tbsp
Method 1. 2.
3.
4.
5.
6.
Marinate the chicken in turmeric powder and lemon juice for 10 minutes. Heat oil in a pot, add coriander powder and cumin powder and simmer for 1 minute. Add chopped onions, ginger and garlic and sauté for 4 minutes. Add the marinated chicken and cook on high heat for 4 minute, mixing once in a while. Reduce to medium heat, add salt and red chili powder and mix well. Add 1 ½ cups water, tomato pulp, and tamarind paste and curry leaves and mix. Bring to a boil, reduce flame and cook for 13-14 minutes. Finally add coconut milk and cook on medium flame for 3-4 minutes. Turn off heat and garnish with fresh coriander leaves. Serve hot with white steamed rice.
This recipe is great for the slow cooker: once you have sauté the onions and the spices, add the chicken and then cook it in the slow cooker on high for 3 hours. The chicken becomes so tender that you can break it with the fork!
12
