STUDIEGIDS. Academiejaar

HOGER ONDERWIJS

­STUDIEGIDS Fiscale Wetenschappen Academiejaar 2012-2013 www.fhs.be

[2]

INHOUDSTAFEL Waarom Fiscale Wetenschappen studeren?

p 04

Overzicht van het leerplan

p 06

Omschrijving van de vakken

p 07

Praktische inlichtingen

p 11

Jaarplanning

p 13

Beheer en organisatie

p 14

Academisch personeel

p 15

Examencommissie

p 16

Prijzen voor laureaten

p 17

Grondige snelcursussen

p 18

Examenreglement

p 21

Ligging

p 23

Inleiding Hogere Leergangen = FHS Toen de Hogere Leergangen voor Fiscale Wetenschappen 40 jaar geleden werden opgericht, bestond er in het Nederlandstalig uni­ versitair en niet-universitair hoger onderwijs geen opleiding die gericht was op een globale studie van de verschillende takken van het fiscaal recht. Van bij de start hebben de Hogere Leergangen deze leemte niet alleen opgevuld maar ook op een originele wijze ingevuld. Volgens de initiatiefnemers van de Hogere Leergangen moest de opleiding tegelijkertijd voldoen aan de volgende kenmerken: • het fiscaal recht wordt onderwezen op hoog niveau • de opleiding is praktijkgericht • de opleiding wordt verzorgd door academici, hoge ambtenaren en kaderleden van belangrijke fiscale kantoren. Snel mochten de studenten en hun werkgevers het hoog niveau ervaren van het onderwijs dat de Hogere Leergangen verstrekte. Deze vaststelling zorgde ervoor dat de officiële, lange naam “Hogere Leergangen voor Fiscale Wetenschappen” in de praktijk werd afgekort tot “Fiscale Hogeschool”, of nog korter, “FHS”.

Ondertussen ondervonden reeds meer dan 3.500 studenten op welke wijze FHS de principes en de praktijk van de fiscaliteit met elkaar verbindt. Het spreekt vanzelf dat FHS voortdurend de inhoud van het lesprogramma aanpast aan de wijzigingen van het fiscaal landschap. Nieuwe fiscale wetgeving, nieuwe heffingen krijgen natuurlijk hun plaats in de opleiding. Maar hetzelfde geldt voor de verschuiving van fiscale bevoegdheden binnen België en de invloed van internationale factoren op het uitzicht van de Belgische belastingen. Wat zelfs na 40 jaar niet wijzigt, is de fundamentele, oorspronkelijke doelstelling van FHS: het verstrekken van een zowel theoretisch als praktisch gerichte opleiding over alle onderdelen van het fiscaal recht met het oog op de vorming van bekwame, direct inzetbare fiscale raadgevers. Wij danken u alvast voor de belangstelling die u toont voor onze hogeronderwijsinstelling en hopen u binnenkort te mogen verwelkomen als één van onze FHS-studenten. Luc Maes Herman De Cnijf Voorzitter Directeur

[3]

Waarom Fiscale Wetenschappen studeren? [4]

• De fiscaliteit speelt een belangrijke rol bij de com­ merciële en strategische beslissingen die onderne­ mingen nemen; ook particulieren worden bij de opbouw van hun vermogen gestuurd door de fiscale aspecten van hun initiatieven. • De fiscale wetgeving is voor de overheid een belangrijk instrument om haar beleidsopties te ver­ wezenlijken; om ten volle te genieten van de fiscale voordelen die in de wetteksten zijn opgenomen, is een goede, gespecialiseerde fiscale opleiding nodig. • Er is voortdurend nood aan nieuwe belasting­ consulenten, accountants en advocaten die over een gedegen fiscale kennis beschikken. Noteer in dit verband dat de titel van “belastingconsulent” door de wet beschermd wordt: o Artikel 18 van de Wet van 22 april 1999 (B.S. 11 mei 1999) betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen stelt letterlijk: “Buiten de perso­

nen met de hoedanigheid van (accountant en/of) belastingconsulent, mag niemand een term gebruiken die verwarring kan scheppen met de titel van (accountant of) belastingconsulent.” o Arikel 58 van dezelfde Wet voorziet zelfs in straf­ sancties voor wie zich wederrechtelijk de titel van belastingconsulent toe-eigent: “Hij die zich publiekelijk en onrechtmatig de hoedanigheid toe-eigent van (accountant of) belastingconsulent (...) wordt gestraft met een gevangenisstraf van acht dagen tot drie maanden en/of met een geld­ boete van € 200 tot € 2.000.” o Artikel 19 van voornoemde Wet stelt: “Het Instituut (van de accountants en de belasting­ consulenten) verleent aan een natuurlijke persoon die hierom verzoekt, de hoedanigheid van (accoun­ tant en/of) belastingconsulent, indien hij aan de volgende voorwaarden voldoet: (...) In het bezit zijn van een Belgisch universitair diploma of een

Belgisch diploma van hoger onderwijs van univer­ sitair niveau, afgegeven na ten minste vier jaar stu­die in een van de door de Koning te bepalen disci­ plines, of van een diploma van hoger economisch onderwijs, afgegeven door een door de Koning daartoe erkende instelling (…) of voldoen aan de door de Koning vastgestelde voorwaarden inzake diploma en/of ervaring.” De tweejarige opleiding die FHS verstrekt, is door de Koning erkend en geeft toegang tot het beroep van belastingconsulent (K.B. van 4 mei 1999, B.S. 29 juni 1999 en laatst verlengd door K.B. van 14 mei 2009, B.S. 2 juni 2009).

Waarom studeren aan FHS? • Als afgestudeerde van FHS beschikt u niet alleen over een grote theoretische kennis maar ook over een ruime praktische fiscale deskundigheid, een garantie voor promotie. • Het programma van FHS stelt u in staat om u te vestigen als zelfstandig belastingconsulent of aan de slag te gaan bij grote ondernemingen, advoca­ tenbureaus, notarissen... Kortom: de carrièremoge­ lijkheden zijn ruim. • Heel wat bedrijven en fiscale kantoren eisen van kandidaat-werknemers een diploma van gegra­ dueerde in de fiscale wetenschappen, afgeleverd door FHS. Bovendien maken vele werkgevers hun vacatures voor fiscalisten eerst bekend aan de stu­ denten en oud-studenten van FHS. • De cursussen worden gedoceerd door topambtena­ ren van de Federale Overheidsdienst Financiën, vooraanstaande belastingconsulenten, fiscale advo­ caten en academici gespecialiseerd in de fiscaliteit.

• De docenten waarborgen een kwalitatief hoog­ staande opleiding die een combinatie is van de principes van de fiscaliteit en de praktische toe­ passing ervan. • De opleiding aan FHS heeft betrekking op alle takken van de Belgische fiscale wetgeving maar ook de Europese en internationale fiscaliteit krij­ gen meer dan gewone aandacht. • De spreiding over twee jaar en drie avonden per week geeft u voldoende ruimte om de leerstof te verwerken. • Het schriftelijk studiemateriaal dat aan FHS wordt gebruikt is het Fiscaal Compendium, een referentie­ werk op de Belgische fiscale markt. Buiten de twee examenzittijden van juni en (einde) augustus worden facultatieve examens ingericht na Nieuwjaar en begin mei. Deze spreiding van examens komt uw opleiding en studies ten goede.

De Vlaamse Gemeenschap heeft de ‘Hogere Leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen’ officieel erkend als instelling die hoger onderwijs verstrekt. De student ontvangt het Diploma van Gegradueerde in de Fiscale Wetenschappen.

[5]

Overzicht van het leerplan Toelatingsvoorwaarden

[6] aantal uren Cursus

1ste jaar

2de jaar

Als regelmatig student tot het eerste jaar worden toegelaten: • academisch gevormden; • alle personen die minstens houder zijn van een gehomologeerd getuigschrift van volledige humaniora.

Algemene principes van fiscaal recht

20u

-

BTW en BTW-practicum Douane- en Accijnsrechten

80u

80u

Diploma

-

20u

De laureaten behalen het door de Vlaamse Gemeenschap erkende diploma van Gegradueerde in de Fiscale Wetenschappen.

Deontologie (juridische en beroepsnormen) Europees en internationaal fiscaal recht

-

80u

Fiscale procedure

-

60u

Vrije cursisten

Personenbelasting en voorheffingen (inclusief practicum)

140u

100u

Regionale en Lokale belastingen

40u

40u

Vrije cursisten worden aanvaard voor alle vakken of een deel van de vakken na bespreking met de directie. Ze krijgen geen diploma, maar wel een attest. Het verstrekken van dit attest wordt niet afhankelijk gesteld van de deelneming aan een examen maar heeft wel betrekking op het bijwonen van de colleges. De vrije cursist heeft het recht om deel te nemen aan het examen van de cursus die hij heeft gevolgd. Van het afgelegde examen wordt het resultaat vermeld op het attest. Het collegegeld voor vrije cursisten bedraagt € 480.

Registratierechten

-

Successierechten

40u

-

Vennootschapsbelasting (inclusief practicum)

100u

100u

Vennootschapsrecht (inclusief boekhoudrecht) TOTAAL

60u

-

480u

480u

Vakomschrijving Algemene principes van fiscaal recht Leo De Broeck

Het fiscaal recht wordt beheerst door een aantal fun­ damentele beginselen. Enkele ervan staan opgesomd in de Grondwet, met name het wettelijkheidsbeginsel, het gelijkheidsbeginsel en het éénjarigheidsbeginsel. In deze cursus worden de grondwettelijke beginselen toegelicht en wordt aandacht besteed aan de prakti­ sche gevolgen ervan voor de totstandkoming en de toepassing van de fiscale wetgeving. Komen ook aan bod: het onderscheid tussen be­lasting­ontduiking en belastingvermijding; de invloed van internationale verdragen en mensenrechten op het fiscaal recht; de relatie tussen het fiscaal recht en andere takken van het recht (zoals bijvoorbeeld het bestuursrecht, het burgerlijk recht, enz.).

Belasting over de toegevoegde waarde (BTW) Thierry Charon, Eddy Debruyne, Kristian Vanderwaeren, Patrick Wille

De cursus omvat een grondige studie van de belasting over de toegevoegde waarde. De studie van deze belasting wordt gespreid over twee academie­jaren. De aandacht gaat naar het begrip BTW-belasting­

plichtige, de belastbare handelingen, het belastbaar feit en de aanduiding van het land waar de BTW ver­ schuldigd wordt, de maatstaf van heffing, de tarieven, de vrijstellingen, het recht op aftrek van de BTW en het recht op teruggaaf. Ook de formele verplichtingen die het BTW-wetboek oplegt hebben hun plaats in deze cursus. De cursus wordt ieder jaar afgerond met een reeks oefeningen over de geziene leerstof.

Douanerechten en Accijnzen Luc Gheysens

De cursus douanerechten behandelt de rechten die geheven worden bij de invoer van goederen in de Europese Unie. Het gaat om een belasting die vooral beheerst wordt door Europese regelgeving. Wanneer zijn deze rechten verschuldigd? Wie is verantwoorde­ lijk voor de betaling ervan? Wat controleren douaneambtenaren en op welke wijze? Op deze vragen wordt in de cursus een antwoord gegeven. Aandacht gaat ook uit naar uitvoer, doorvoer, tijdelijke invoer en andere bijzondere douaneregimes. Het niet respecte­ ren van douaneverplichtingen kan zware sancties ver­ oorzaken; ook daarvan wordt een overzicht gegeven. In de cursus accijnzen wordt onderzocht op welke pro­ ducten een accijns verschuldigd is, wie die belasting moet betalen en welke de betalingsmodaliteiten

ervan zijn. Ook deze regelgeving wordt gekenmerkt door een sterke Europese inbedding.

Deontologie Jos De Blay

Het beroep van belastingconsulent is een geregle­ menteerd beroep. In het belang van al wie het beroep uitoefent en van al wie op een belastingconsulent beroep doet, zijn deontologische regels vastgelegd die betrekking hebben op verplichtingen en rechten van de belastingconsulent. Ze worden in deze cursus allemaal geanalyseerd. De cursus biedt tevens de gelegenheid om in te gaan op de tuchtrechtelijke, burgerrechtelijke en strafrechtelijke aansprakelijk­ heid van een belastingconsulent en op de bepalingen die de toegang tot het beroep bepalen.

Europees en internationaal fiscaal recht Luc Batselier, Koen Morbée, Stijn Vanoppen

In het deel ‘internationaal fiscaal recht’ wordt onder­ wezen hoe landen met elkaar tot afspraken komen om te vermijden dat twee landen belasting heffen op het­ zelfde inkomen. Afspraken worden gemaakt tussen het land waar de verkrijger van een inkomen woont

[7]

[8]

en het land waar het inkomen vandaan komt. Dat gebeurt op grond van een internationaal vastgelegde standaard, met name het OESO-modelverdrag tot vermijding van dubbele belasting. De studie van de regels van het modelverdrag is één van de belangrijk­ ste items van de fiscale opleiding. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de invloed van het Europees recht op de belastingwetgeving. Er wordt vooral gewezen op de invloed van de fundamentele vrijhe­ den (vrije vestiging van ondernemingen, vrij kapitaal­ verkeer, enz.) op de nationale wet­geving en het ver­ bod van protectionistische en discriminerende maat­­­regelen. In het kader van dit onderdeel van de opleiding wor­den de oplossingen die in de Belgische wetgeving zijn gegeven aan bepaalde fiscale vraagstukken vergele­ ken met de regelgeving die in het buitenland voor soortgelijke probleemstellingen tot stand werd gebracht.

Fiscale procedure Luc Cappelle, Leo De Broeck, Johan Speecke

In deze cursus wordt de procedure inzake inkomsten­ belastingen bestudeerd. Belangrijke onderdelen van deze cursus zijn:

• de taxatieprocedure, die start met de indiening van een aangifte, de controle en de mogelijke wijziging ervan; daarna volgt de fase van de vestiging van de belasting; een overzicht wordt gegeven van de termijnen waaraan de fiscale administratie zich moet houden en van de bewijsmiddelen waarover de fiscale administratie beschikt; • de geschillenprocedure die gevoerd wordt wan­ neer een belastingplichtige niet akkoord kan gaan met een gevestigde belasting; eerst moet de pro­ cedure gevoerd worden voor de fiscale administra­ tie; daarna kan de belastingplichtige naar de rech­­ter stappen; • de invorderingsprocedure; dit onderdeel van de cur­ sus behandelt de wettelijke regels die aanduiden wie uiteindelijk verantwoordelijk is voor de betaling van de belastingen en wiens vermogen de fiscale administratie daarvoor eventueel kan aanspreken. Het niet naleven van de fiscale verplichtingen wordt gesanctioneerd met administratieve en strafrechte­ lijke sancties. In het deel ‘Fiscaal Strafrecht’ van de cursus worden de toekomstige beoefenaars van het fiscaal recht op de hoogte gesteld van de soms zeer zware gevolgen (voor de belastingplichtige en zijn adviseur) van de overtredingen en misdrijven.

Personenbelasting en voorheffingen (inclusief Belasting van niet-inwoners) Maurice De Mey, Ilse Huysmans, Tom Jansen, Luc Maes, Luc Saliën

Deze uitgebreide cursus wordt gespreid over de twee academiejaren en behandelt het fiscaal regime van de verschillende inkomsten van een natuurlijk per­ soon. De verschillende inkomsten zijn: de inkomsten van onroerende goederen, van kapitalen en roerende goederen, van een beroepswerkzaamheid (als zelf­ standige, als werknemer of als bedrijfsleider) en van bepaalde zogenaamde ‘diverse’ inkomsten. Telkens wordt veel aandacht besteed aan de belastbare en de vrijgestelde inkomsten en aan de aftrekbare kosten. Bij de vaststelling van de verschuldigde belasting wordt rekening gehouden met de persoonlijke sta­ tus van de belastingplichtige: is hij alleenstaande, gehuwd of samenwonend? De cursus personen­ belasting belicht de fiscale gevolgen van deze ver­ schillende samenlevingsvormen. Op de verschuldigde personenbelasting maar ook op de andere inkomstenbelastingen moet de belastingplich­ tige tijdens het jaar waarin hij de belastbare inkomsten verkrijgt een voorschot betalen aan de Schatkist. De bespreking van de wettelijke bepalingen die betrekking

hebben op deze voorschotten of voorheffingen maakt deel uit van de cursus Personenbelasting. Bij deze cursus hoort in beide jaren een practicum waar­ in oefeningen worden gemaakt op de geziene leerstof. In een aparte module van deze cursus wordt onder­ zocht in welke mate natuurlijke personen die hun fis­ cale woonplaats niet in België hebben belasting ver­ schuldigd zijn op inkomsten die zij in België behalen.

Regionale en lokale belastingen Liesbet Verlinden, Méhdi Zagheden

Het onderdeel ‘Regionale belastingen’ bestaat uit de studie van de belastingbevoegdheid van de verschil­ lende deelgebieden en uit een overzicht van de fiscale maatregelen die ieder deelgebied op grond van die bevoegdheid heeft getroffen. Het onderdeel ‘Lokale belastingen’ handelt over de fiscale bevoegdheid van gemeenten en provincies en de vele beperkingen daarvan. De procedure om een lokale belasting te vestigen en om ze te betwisten wordt ook in deze cursus behandeld.

Registratierechten Eric Spruyt

Verschillende akten of geschriften moeten verplicht

aan de fiscale administratie voorgelegd worden. De administratie neemt op één of andere (voorgeschre­ ven) wijze officieel nota van het bestaan van die akten of geschriften; er vindt een registratie plaats in een officieel register of op een toegelaten informatie­ drager. Naar aanleiding van deze formaliteit wordt het registratierecht geheven. De meest bekende han­ delingen die aanleiding geven tot de heffing van een registratierecht zijn de verkopen van onroerende goe­ deren, de schenking van onroerende en roerende goe­ deren en de inbreng van geld of goederen in een ven­ nootschap. Van al deze (en ook andere) akten en geschriften wordt telkens onderzocht onder welke voorwaarden de registratieformaliteit en de betaling van de rechten verplicht is, op welke waarde de rechten geheven worden en tegen welk tarief. Ook de procedureregels inzake registratierechten krijgen de nodige aandacht en vooral de procedure om in bepaalde gevallen teruggave te krijgen van de geheven rechten.

aan zijn erfgenamen. Wie deze erfgenamen zijn en in welke mate ze recht hebben op een erfenis wordt in eerste instantie bepaald door het Burgerlijk Wetboek. De overledene kan ook bij testament regelingen getroffen hebben omtrent zijn nalatenschap. Gezien het belang van het Burgerlijk Recht voor deze cursus worden eerst een aantal basisbeginselen van het gemeen recht in de kijker geplaatst. Daarna volgt een grondige bespreking van de activa en de passiva van de nalatenschap om de grondslag te kennen waarop de erfenisrechten geheven worden. De opstelling en de indiening van de aangifte in de nalatenschap, de vaststelling van de verschuldigde belasting in de ver­­ schillende Gewesten en de onderzoeks- en controle­ rechten van de fiscale administratie krijgen de nodige aandacht.

Vennootschapsbelasting (incl. Belasting van niet-inwoners) Herman De Cnijf, Luc Heynderickx, Sophie Hugelier, Luc Maes, Tina Tack, Nick Van Gils,

Successierechten

Gaby Van Lil, Yves Verdingh, Henk Verstraete

Jos Ruysseveldt

In de regel zijn successierechten verschuldigd als een Belgisch inwoner overlijdt en een vermogen nalaat

De winst waarop een vennootschap belasting moet betalen stemt slechts zelden overeen met de winst die af te lezen is uit de jaarrekening. Een boekhoud­

[9]

[10]

kundig verlies verschilt doorgaans ook van een fiscaal verlies. In deze cursus wordt uitgelegd hoe dat komt. Daartoe wordt eerst een grondige analyse gemaakt van de belastbare en de vrijgestelde winst en van de fiscaal aftrekbare kosten. Veel aandacht wordt geschonken aan de verschillende fiscale tegemoet­ komingen aan ondernemingen, in het belang van een gezond economisch klimaat: hoe de overheid langs fiscale weg de aanwerving van personeel stimu­ leert, hoe ze ondernemingen aanspoort om bepaalde investeringen te doen en hen aanmoedigt om daar­ voor vooral eigen vermogen (in plaats van geleend geld) te gebruiken. Uiteraard worden de fiscale gevolgen van de winst­ uitkeringspolitiek (aan aandeelhouders en/of bedrijfs­ leiders) besproken. Tijdens de uiteenzettingen wordt eveneens voortdurend de brug gemaakt tussen het boekhoudrecht en het fiscaal recht. Een afzonderlijk topic in deze cursus betreft het fis­­caal regime van de herstructurering van een vennoot­ schap, in het bijzonder de verschillende vormen van

fusies en splitsingen. Tevens wordt stilgestaan bij de bijzondere bepalingen van de rechtspersonenbe­ lasting. Net zoals in de cursus Personenbelasting maakt een practicum deel uit van de cursus Vennoot­ schapsbelasting: daarin wordt de geziene leerstof met cijfervoorbeelden en praktische probleemstellingen verduidelijkt.

Vennootschapsrecht Wim Goossens, Jo Van den Bossche

Een goed fiscalist moet over een degelijke kennis beschikken van het vennootschapsrecht. In het kader van een fiscale planning en strategie wordt door­ gaans gebruik gemaakt van één of andere vennoot­ schapsvorm. Om in dat verband de juiste beslissingen te kunnen nemen moet een fiscaal raadgever inzicht hebben in de verschillende soorten vennootschappen, de oprichtingsvoorwaarden, de organen van de ven­ nootschap en de werking ervan. In deze cursus worden al deze items besproken.

Het Wetboek van Vennootschappen en de uitvoerings­ besluiten daarop bevatten ook de regels inzake boek­ houdrecht. De boekhouding en de jaarrekening zijn onlosmakelijk verbonden met de aangifte vennoot­ schapsbelasting. Een kort overzicht van de boekhoud­ kundige verplichtingen voor vennootschappen en een studie van de diverse rubrieken van de jaarrekening, naar inhoud en naar waardering, vormen dan ook een noodzakelijke basiskennis voor iedere fiscalist.

Praktische inlichtingen Verloop van het academiejaar

Examenregeling en tentamina

Hulp bij studie

De colleges starten op 11 september 2012. Ze worden gegeven op dinsdag-, woensdag- en donderdagavond van 17u30 tot 21u00. De cursussen lopen tot 30 april 2013.

Ieder academiejaar worden er twee examenzittijden ingericht (in juni en in augustus). Buiten deze zit­ tijden kunnen de studenten in januari en in mei facultatief deelnemen aan examens (tentamina) over vakken die gedoceerd zijn tijdens het afgelopen semester.

De directie stelt alles in het werk om de studenten die zich een zware inspanning getroosten - zoveel mogelijk bij te staan zodat er geen onverenigbaarheid zou bestaan tussen hun beroepsleven, hun studie aan een universiteit of hogeschool en hun studies aan FHS. Als student kunt u gebruik maken van het elektronisch leerplatform.

Inschrijving voor de colleges Het inschrijvingsgeld voor de colleges bedraagt € 480. Deze som kan vereffend worden bij de inschrijving of gestort worden op girorekening BE 20 0000 5020 3156 van FHS, Stormstraat 2, 1000 Brussel. FHS is door de Vlaamse overheid erkend als opleidings­ verstrekker onder de pijler “opleiding” (erkenningsnum­ mer: DV.O104881). De aangeboden opleiding komt in aanmerking voor subsidiëring via de KMO-portefeuille. Werknemers kunnen eveneens gebruik maken van Accor-opleidingscheques.

Cursusmateriaal De kostprijs van het schriftelijk studiemateriaal wordt geraamd op € 400 voor het 1ste jaar en € 300 voor het 2de jaar.

Het inschrijvingsgeld voor de tentamina bedraagt € 50 en geldt tevens als inschrijvingsgeld voor de examens van juni of augustus. Deze som dient gestort op giro­ rekening BE 20 0000 5020 3156 van FHS: • vóór 1 december indien de student deelneemt aan de tentamina van januari en/of mei, en de eerste zittijd; • vóór 10 juli indien de student deelneemt aan de tweede zittijd. De colleges eindigen op 30 april, zodat er voldoende studieverlof overblijft om de studenten in staat te stellen grondig en met kans op welslagen, de exa­ mens voor te bereiden.

Betaald educatief verlof De werknemers die aan FHS studeren hebben recht op een studieverlof van 100 uren per jaar, met behoud van hun normale loon. Deze wet is van toepassing op werknemers verbon­ den door een arbeidsovereenkomst. Betaald educa­ tief verlof wordt niet toegestaan aan de werknemers: 1. die tewerkgesteld zijn door de Staat, de gemeen­ schappen, de gewesten, de provincies, de gemeen­ ten, de OCMW’s, de agglomeraties en federaties van gemeenten, de openbare instellingen die eron­ der ressorteren en de instellingen van openbaar nut; 2. die behoren tot het onderwijzend personeel.

[11]

[12] Om aanspraak te kunnen maken op de toekenning van betaald educatief verlof moet de werknemer ingeschreven zijn als regelmatig student en moet hij ook regelmatig de lessen volgen. Dit betekent dat de student per trimester maximum 1/10 van de duur ervan ongewettigd afwezig mag zijn, zoniet verliest hij het voordeel van betaald educatief ver­ lof voor een periode van zes maanden. Studenten die een beroep wensen te doen op het betaald educatief verlof, worden verzocht dit bij inschrijving mee te delen. Ze ontvangen dan een getuigschrift van regelmatige inschrijving bij het begin van het academiejaar en na het einde van elk tri­ mester een getuigschrift van nauwgezetheid. Als de student deelneemt aan de tweede zittijd wordt een getuigschrift van tweede zittijd uitgereikt. De student moet deze getuigschriften afgeven aan zijn werkgever. Voor meer inlichtingen kunt u terecht op het secreta­ riaat van FHS of bij de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg:

F.O.D Werkgelegenheid Dienst Betaald Educatief Verlof Ernest Blerotstraat 1, 1070 Brussel Tel. 02-233 47 02 - fax 02-233 52 72 http://www.werk.belgie.be email: [email protected]

Secretariaat van FHS Het secretariaat is steeds open op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag van 9u tot 12u en van 14u tot 20u. U kunt ons bereiken via [email protected]. U kunt ons ook bezoeken op www.fhs.be.

Cursusmateriaal Vanaf half september is het studiemateriaal verkrijg­ baar op de cursusdienst. De cursusdienst is geopend iedere dinsdag en donderdag van 17u tot 17u30 en van 19u tot 19u30. De cursusdienst bevindt zich in lokaal 7115 op de 7de verdieping (Hermes 2).

Break Tijdens de onderbreking van de colleges, van 19u10 tot 19u20, kunt u belegde broodjes en frisdranken bekomen. De studentencafetaria biedt een uitge­ breide keuze.

Plaatsingsdienst Regelmatig worden op aanvraag vacatures meegedeeld. U kunt zich daarop inschrijven op het secretariaat.

Bibliotheek Openingsuren: - maandag, woensdag en donderdag ononderbroken van 9u tot 18u - dinsdag van 9u tot 19u30 - vrijdag van 9u tot 17u Lokaal: Centrale bibliotheek (T’Serclaes-gebouw). U heeft eveneens toegang tot elektronische fiscale databanken.

Jaarplanning Belangrijk: informatievergadering en eerste college Op dinsdag 11 september 2012 om 18u wordt uit­ gebreid informatie verstrekt over het programma en de werking van FHS. Na deze informatievergadering volgt het eerste college van het nieuwe academie­ jaar. Alle nieuw ingeschreven studenten worden dan verwacht. Ook wie nog niet is ingeschreven of wie nog twijfelt, is van harte welkom op de informatie­ vergadering en heeft de gelegenheid om gratis het eerste college bij te wonen.

Inschrijvingen Iedere maandag, dinsdag, woensdag en donderdag van 9u tot 12u en van 14u tot 20u (behalve tijdens de vakantieperiodes).

Kalender Eerste lesdag: dinsdag 11 september 2012 Kerstverlof: van vrijdag 21 december 2012 tot en met vrijdag 4 januari 2013 Laatste lesdag: dinsdag 30 april 2013

Cursusdienst

Inschrijving examens

Open iedere dinsdag- en donderdagavond van 17u tot 17u30 en van 19u tot 19u30 (enkel tijdens het academiejaar)

Enkel door storting vóór 1 december van examen­ inschrijvingsgeld van € 50 op girorekening BE 20 0000 5020 3156 van FHS, Stormstraat 2, 1000 Brussel.

Lestijden 1ste en 2de uur: 17u30 tot 19u10 Break: 19u10 tot 19u20 3de en 4de uur: 19u20 tot 21u00

Examens Tentamina (facultatief) • van maandag 7 januari 2013 tot en met maandag 14 januari 2013 • van maandag 6 mei 2013 tot en met dinsdag 14 mei 2013 Eerste zittijd: van dinsdag 28 mei 2013 tot en met donderdag 20 juni 2013 Deliberatie: donderdag 27 juni 2013 Tweede zittijd: van maandag 19 augustus 2013 tot en met woensdag 4 september 2013 Deliberatie: maandag 9 september 2013

[13]

Beheer & organisatie [14]

De Hogere Leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen cvo maken deel uit van de VZW HUB-EHSAL. Zij maakt samen met de Katholieke Universteit Brussel (KUB) deel uit van het samenwer­ kingsverband HUBrussel. De Algemene Vergadering van de VZW HUB-EHSAL treedt op als inrichtende macht en is samengesteld uit vooraanstaande vertegenwoordigers van de culturele, sociale, econo­ mische en academische kringen. Uit haar midden treden een aantal leden op als inrichtende macht die samen de Raad van Bestuur vormen.

Samenstelling Raad van Bestuur

• Filip Abraham, Vicerector Humane Wetenschappen K.U.Leuven • Frank Baert, Algemeen directeur KAHO Sint-Lieven • Matthieu Boone, CEO Lotus Bakeries • Jean-Paul Bosteels, Bedrijfsleider • Dirk De Ceulaer, (secretaris), Algemeen directeur VZW HUB-EHSAL, Voorzitter Directiecomité HUB • Jean-Luc Demeere, Hoofdanesthesist ziekenhuis St.-Jan • Ann Demeulemeester, (ondervoorzitter), algemeen secretaris ACW, Voorzitter VLOR • Gilbert De Neve, voormalig Adviseur-generaal Regie der Gebouwen • Wouter De Ploey, Director Mc Kinsey • Raphaël De Rycke, Gedelegeerd bestuurder VZW Provincialaat der Broeders van Liefde • Julien De Wilde, Bestuurder van vennootschappen • Anita Dewispelaere, Voorzitter en/of bestuurder van groepsvennootschappen • Sophie Dutordoir, Administrateur Directeur Generaal Electrabel • Frans Ingels, Personeelsdirecteur KaHo Sint-Lieven • Marc Justaert, Voorzitter CM • Denise Lanneau, Personeelsdirecteur HUB • Karen Maex, Vicerector van de groep Wetenschap & Technologie K.U. Leuven • Mia Sas, Groepsvoorzitter professionele Opleidingen HUB-KAHO • Jan Smets, (voorzitter), Directeur Nationale Bank van België • Francine Swiggers, Voorzitter van het Directiecomité Groep ARCO • Johan F. Van den Driessche, Bestuurder vennootschappen, Voorzitter vtbKultuur • Karel Van Eetvelt, Gedelegeerd bestuurder Unizo • Luc Vanhooymissen, Departementshoofd KAHO Sint-Lieven

Academisch personeel

[15]

U vindt hieronder een overzicht van de professoren van de verschillende colleges: • Luc Batselier - Europees en internationaal fiscaal recht - Collegelid Dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken - [email protected] • Luc Cappelle - Fiscale Procedure - [email protected] • Thierry Charon - BTW Practicum - Vennoot Loyens & Loeff belastingconsulenten [email protected] • Jos De Blay - Deontologie - Accountant-belastingconsulent, Raadslid IAB - [email protected] • Leo De Broeck - Algemene Principes van Fiscaal Recht en Fiscale Procedure - Advocaat Vennoot De Broeck, Van Laere & Partners - [email protected] • Eddy Debruyne - BTW-wetgeving - Docent HUB-EHSAL - [email protected] • Herman De Cnijf - Vennootschapsbelasting - Directeur FHS - Directeur EHSAL-FHS-Seminaries [email protected] • Maurice De Mey - Personenbelasting en Voorheffingen - Tax Director HR BNP Paribas Fortis [email protected] • Luc Gheysens - Douane- en Accijnsrechten - Advocaat Gheysens & Partners [email protected] • Wim Goossens - Vennootschapsrecht - Advocaat - Vennoot Eubelius Kortrijk [email protected] • Luc Heynderickx - Vennootschapsbelasting - Tax Partner KPMG - [email protected] • Sophie Hugelier - Vennootschapsbelasting - Eerstaanwezend Inspecteur FOD Financiën [email protected] • Ilse Huysmans - Personenbelasting en Voorheffingen, Regionale en lokale belastingen - Eerstaanwezend Inspecteur CBO Directe Belastingen - [email protected] • Tom Jansen - Personenbelasting en Voorheffingen - Kabinetschef van de Staatssecretaris voor Fraudebestrijding - [email protected] • Luc Maes - Personenbelasting en Voorheffingen - Vennootschapsbelasting - Voorzitter FHS, Voorzitter EHSAL-FHS-Seminaries, Docent HUB-EHSAL, Docent UA - [email protected]

• Koen Morbée - Europees en internationaal fiscaal recht - Advocaat - Tiberghien Advocaten [email protected] • Jos Ruysseveldt - Successierechten - Advocaat Vermogensplanning - [email protected] • Luc Saliën - Personenbelasting en Voorheffingen - Collegelid Dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken - luc.salië[email protected] • Johan Speecke - Fiscale Procedure - Advocaat-vennoot Laga - [email protected] • Eric Spruyt - Registratierechten - Notaris - Vennoot Berquin Notarissen cvba - [email protected] • Tina Tack - Vennootschapsbelasting - Docent HUB-EHSAL - [email protected] •Jo Van den Bossche - Vennootschapsrecht - Directeur EHSAL Management School [email protected] • Kristian Vanderwaeren - BTW-wetgeving - M&S director BU Tax & Accounting - [email protected] • Nick Van Gils - Vennootschapsbelasting - Senior Manager Ernst & Young Tax Consultants [email protected] • Gaby Van Lil - Vennootschapsbelasting - Director PwC Tax Consultants bcvba, [email protected] • Stijn Vanoppen - Europees en internationaal fiscaal recht - Executive Director Ernst & Young Tax Consultants - [email protected] • Yves Verdingh - Vennootschapsbelasting - Head of Tax BNP Paribas Fortis [email protected] • Liesbet Verlinden - Regionale en Lokale Belastingen - Advocaat - Dubois, Verlinden, Wauman [email protected] • Henk Verstraete - Vennootschapsbelasting - Advocaat, Partner - Liedekerke, Wolters, Waelbroeck, Kirkpatrick - [email protected] • Patrick Wille - BTW - Managing partner THE VAT HOUSE cvba, Het BTW huis - [email protected] • Méhdi Zagheden - Regionale en lokale belastingen - Wetenschappelijk medewerker EHSAL-FHS-Seminaries en VUB - Advocaat Everest Advocaten - [email protected]

Examencommissie [16]

De examencommissie bestaat uit de Directeur en de docenten van de Fiscale Hogeschool, aangevuld met de hiernagenoemde leden. • Hans Berquin, Erenotaris • Guy Bollen, Ereafdelingsdirecteur Fiscale Zaken Kredietbank • Katelijn Callewaert, Corporate Tax Director PricewaterhouseCoopers • Luc Cassiman, Ereauditeur-generaal van Financiën en Eredirecteur Beleidscel van de Minister van Financiën • Jozef Jan Couturier, Prof. Em. Universiteit Antwerpen (U.I.A., U.F.S.I.A.), gewezen Off counsel KPMG Belastingconsulenten Antwerpen - Erebedrijfsrevisor • Victor Dauginet, Vennoot Dauginet & Co Advocaten • Luc De Broe, Advocaat, Professor Fiscaal Recht K.U. Leuven • Jan Decorte, Eregewestelijk Directeur Directe Belastingen • Jozef Decuyper, Erehypotheekbewaarder • Henri De Greef, Ereadministrateur-Generaal FOD Financiën • Guido De Groote, Ereauditeur-Generaal FOD Financiën • Joost De Groote, Tax Partner PricewaterhouseCoopers • Ronny De Mulder, Eerstaanwezend Inspecteur bij een Fiscaal bestuur • Leo De Schutter, Eregewestelijk Directeur Directe Belastingen • Christiane Desmedt, Boekhoudster • Roger De Vroede, Eerstaanwezend Inspecteur bij een Fiscaal Bestuur • Frank Dierckx, Managing Partner PricewaterhouseCoopers • Willie Dierick, Advocaat - zaakvoerder Advocon • Hubert Fosseprez, Erealgemeen Secretaris Boerenbond en Eregedelegeerd bestuurder SBB • Paul Hermans, Management Consultant

• Herwig Joosten, Partner International Tax Services Ernst & Young • Willy Maeckelbergh, Erevoorzitter Fiscale Hogeschool, Erevoorzitter B.A.B. Brabant • Gregoire Maertens, Erecomptabiliteitsinspecteur • Gilbert Muyllaert, Ereinspecteur Directe Belastingen • Marc Olbrechts, Belastingconsulent • Ivo Onkelinx, Advocaat - Linklaters, De Bandt • Jan Op De Beeck, Ereinspecteur Directe Belastingen • Paul Op de Beeck, Managing Partner Tax KPMG • Frank Philipsen, Administrateur Fraudebestrijding BBI FOD Financiën • Jenny Putzeys, Belastingconsulent Callens, Pirenne & C° • Louis Rigouts, Erehypotheekbewaarder • Luc Roose, Gedelegeerd bestuurder Fiskaal en Juridisch Studiebureau, Docent HUB-EHSAL • Henri Siebens, Ereaccountant IAB • Carlos Six, Administrateur KMO DG AOIF FOD Financiën • André Smet, Erebedrijfsrevisor • Kurt Straka, Accountant, Belastingconsulent • Liliane Van Bever, Belastingconsulent • Leo Van Den Bruel, Eregewestelijk Directeur bij een fiscaal bestuur • Piet Vandendriessche, Managing Partner Tax Deloitte • Johny Van Impe - Directeur Administratie van de Invordering • Frans Vanistendael - Professor emeritus K.U.Leuven - Advocaat • Marcel Vankeirsbilck, Eregewestelijk Directeur Douane en Accijnzen • Ivan Verougstraete, Erevoorzitter Hof van Cassatie

Laureaten Elk jaar reiken een aantal instel­ lingen een prijs uit aan laureaten die de beste resultaten behalen in bepaalde vakken. U vindt hier­ naast een overzicht:

PRIJS FELIX VANDENHOUTEN* EN WOLTERS KLUWER

€ 500 aan de laureaat die in het eerste en tweede jaar de beste einduitslag behaalde

PRIJS ALBERT TIBERGHIEN*

€ 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Europees en internationaal fiscaal recht

PRIJS WILLY MAECKELBERGH* EN KPMG BELASTINGCONSULENTEN

€ 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Vennootschapsbelasting

PRIJS J.J. HILLEN EN BDO FISCALE ADVISEURS

€ 500 aan de laureaat die in het tweede jaar de grootste vordering maakte bij de overgang van het eerste naar het tweede jaar

PRIJS BOFIDI GROUP

€ 500

PRIJS ERNST & YOUNG TAX CONSULTANTS

€ 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het onderdeel Vennootschapsbelasting Practicum

PRIJS LOYENS BELASTING­CONSULENTEN

€ 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde tijdens de 2 jaren studie voor het onderdeel Personenbelasting Practicum

PRIJS HET BTW HUIS

€ 500

aan de laureaat die de beste uitslag behaalde tijdens de 2 jaren studie voor het vak BTW

PRIJS PRICEWATERHOUSECOOPERS

€ 500

aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Fiscale Procedure

PRIJS DAUGINET ADVOCATEN

€ 500

aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het onderdeel Fiscaal Strafrecht

PRIJS BERQUIN NOTARISSEN

€ 500

aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Registratierechten

PRIJS DELOITTE

€ 500

aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Deontologie (Juridische en beroepsnormen)

PRIJS EUBELIUS

€ 500

aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Vennootschapsrecht

PRIJS CAZIMIR

€ 500

aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Successierechten

PRIJS HUBER & CROMMEN ADVOCATEN

€ 500 aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Regionale en loka le belastingen

* Stichters van de FHS

aan de laureaat die de beste uitslag behaalde voor het vak Personenbelasting en Voorheffingen

[17]

GRONDIGE SNELCURSUSSEN VAN FHS [18]

Geïnteresseerden met beperkte tijd Voor wie slechts over een beperkte studietijd beschikt en in een korte tijd­s­panne (10 of 12 sessies van 3,5 lesuren) een grondige kennis wil verwer­ ven, worden de volgende grondige cursussen ingericht: Vennoots­chapsrecht, Vennootschaps­belasting, Personenbelasting en BTW. Topopleidingen Deze opleidingen, verzorgd door FHS-professoren en ander specialisten in het vakgebied, zijn gegroeid uit de colleges gedoceerd aan FHS. Ze worden ingericht om ‘kandidaat-studenten’ die zich omwille van hun drukke professionele werkzaamheden niet kunnen inschrijven voor een volledige tweejarige studie­cyclus van FHS toch de gelegenheid te geven een grondige opleiding te volgen over de belangrijkste deelgebieden van het fiscaal recht en het vennootschapsrecht. Fiscale update Voor wie een aantal jaar geleden een opleiding in de fiscaliteit heeft gevolgd zijn de snelcursussen een ideaal middel om de vroeger opge­ dane kennis over de belangrijkste fiscale disciplines en het vennoot­ schapsrecht te actualiseren. Ieder jaar blijkt dat meer en meer mensen daaraan behoefte hebben. FHS-Attest Volledig vrijblijvend kunnen de deelnemers na elke snelcursus deelne­ men aan een ‘eindproef’. Aan de geslaagden wordt een ‘FHS-Attest’ uitgereikt met duidelijke vermelding van de inhoud van de gevolgde cursus.

GRONDIGE SNELCURSUS VENNOOTSCHAPSRECHT Het Vennootschapsrecht krijgt steeds meer een centrale plaats in het bedrijfsecono­ mische gebeuren. Een grondige kennis van deze materie die met de dag complexer wordt - denk maar aan de nieuwe “mathematische” regels inzake de kruisparticipaties tussen (on)afhankelijke ondernemingen - dringt zich dan ook op. De deelnemers aan de cyclus ont­ vangen uitgebreide documentatie waarin alle vennootschapsvormen uitvoerig worden toe­gelicht.

SPREKERS Gislenus Bats, Erebedrijfsrevisor Leo De Broeck, Advocaat-vennoot De Broeck, Van Laere & Partners, Prof. HUB-EHSAL en FHS Wim Goossens, Advocaat-vennoot Eubelius Kortrijk, Prof. FHS Filip Jenné, Advocaat Eubelius Brussel Philippe Mulliez, Advocaat-vennoot Eubelius Kortrijk Eric Spruyt, Notaris, Vennoot Berquin Notarissen CVBA - Brussel, Prof. FHS DATA EN DEELNAMEPRIJS Najaar 2012 op donderdagavond van 18u tot 21u30 27/09 – 04/10 – 11/10 – 18/10 – 25/10 – 08/11 – 15/11 – 22/11 – 29/11 – 06/12 – 13/12/2012 Deelnameprijs: € 590 Voorjaar 2013 op dinsdagnamiddag van 14u tot 17u30 29/01 – 05/02 – 19/02 – 26/02 – 05/03 – 12/03 19/03 – 26/03 – 16/04 – 23/04 – 30/04/2013 Deelnameprijs: € 590

GRONDIGE SNELCURSUS VENNOOTSCHAPSBELASTING Module 1: deze cursus is bestemd voor ieder­ een die op een systematische manier een snel maar grondig overzicht van de vennoot­ schapsbelasting wenst. Om de systematiek of de fundamentele regels van de vennoot­ schapsbelasting op te frissen is deze cursus de ideale methode. Ruime aandacht wordt besteed aan de relatie tussen de boekhou­ ding en de fiscale winstbepaling, de verdeling van de vennootschapswinst (tijdens het bestaan van de vennootschap of bij de ont­ binding ervan) en aan de fiscale aspecten van fusie en splitsing van vennootschappen. Alle deelnemers ontvangen uitgebreide documen­ tatie. Module 2: de deelnemers aan module 1 kun­nen vrijblijvend inschrijven op 3 practica ­ waarin de praktische toepassing van de geziene leerstof ingeoefend wordt aan de hand van oefeningen en praktijkgevallen. SPREKERS Katelijn Callewaert, Corporate Tax Director PricewaterhouseCoopers, Lid Examencommissie FHS Sophie Hugelier, Eerstaanwezend Inspecteur bij FOD Financiën, Prof. FHS

Tina Tack, prof. HUB-EHSAL en FHS Gaby Van Lil, Senior Manager Ernst & Young Tax Consultants, Prof. FHS Chris Vandermeersche, Vennoot Ernst & Young Business Tax Services Yves Verdingh, Head of Tax BNP Paribas Fortis, Prof. FHS DATA EN DEELNAMEPRIJS Najaar 2012 op donderdagnamiddag van 14u tot 17u30 Module 1 : 04/10 – 11/10 – 18/10 – 25/10 08/11 – 15/11 – 22/11 – 29/11 – 06/12 – 13/12/2012 Module 2 : 10/01 - 17/01 - 24/01/2013 Deelnameprijs: Module 1: € 590 - Module 2: € 170 Voorjaar 2013 op donderdagavond van 18u tot 21u30 Module 1 : 24/01 - 31/01 – 07/02 – 21/02 – 28/02 – 07/03 - 14/03 – 21/03 – 28/03 – 18/04 Module 2 : 25/04 – 02/05 – 16/05/2013 Deelnameprijs: Module 1: € 590 - Module 2: € 170

GRONDIGE SNELCURSUS PERSONENBELASTING In deze cursus wordt het fiscaal regime van de inkomsten van natuurlijke personen, reke­ ning houdend met de verschillende samen­ levingsvormen, op grondige wijze bestu­ deerd. Gezien de omvang van de leerstof wordt de cursus gespreid over 12 weken. Het fiscaal regime van de zelfstandige onder­ nemers en de beoefenaars van een vrij beroep is ondergebracht in een aparte module waarop afzonderlijk kan worden ingeschreven. Module 1: behandelt het onroerend, roerend en divers inkomen, de bezoldigingen van werk­ nemers en bedrijfsleiders, pensioenen, de aftrekbare beroepskosten en andere uitgaven, de berekening van de personenbelasting en de fiscale aspecten van de gezinstoestand. Module 2: behandelt de inkomsten van zelf­ standige ondernemers en de beoefenaars van een vrij beroep, hun aftrekbare beroeps­ kosten en andere uitgaven en de fiscale tege­ moetkomingen aan zelfstandigen. Module 3: de deelnemer kan de snelcursus vrijblijvend aanvullen met 3 practica waarin de praktische toepassing van de geziene leerstof ingeoefend wordt aan de hand van oefeningen en praktijkgevallen.

[19]

SPREKERS Maurice De Mey, Tax Director HR - BNP Paribas Fortis, Prof. FHS Ilse Huysmans, Eerstaanwezend Inspecteur bij het Centrum voor Beroepsopleiding, Prof. FHS Luc Maes, Voorzitter FHS en EHSAL-FHSSeminaries, Prof. HUB-EHSAL en FHS DATA EN DEELNAMEPRIJS Najaar 2012 op maandagavond van 18u tot 21u30 Module 1 : 24/09 – 01/10 – 08/10 – 15/10 22/10 – 05/11 – 12/11 – 19/11 – 26/11 Module 2 : 19/11 – 26/11 – 03/12 – 10/12 – 17/12/2012 Module 3 : 14/01 – 21/01 – 28/01/2013 Deelnameprijs: Module 1: € 530 - Module 2: € 295 Module 1 en 2: € 695 Module 3: € 170

[20]

GRONDIGE SNELCURSUS BTW Module 1: vooral onder invloed van de Europese regelgeving en de Europese recht­ spraak is de BTW-wetgeving permanent in beweging. Om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen en om de wijzigingen binnen het geheel van de BTW-wetgeving correct te situeren, is deze snelcursus het beste middel. Voor wie snel maar toch grondig inzicht wil verwerven in de complexe BTW-wetgeving is deze cursus ook de ideale oplossing. Alle fundamentele regels van de BTW-wetgeving komen aan bod: de BTW-belastingplichtigen, de belastbare handelingen en hun plaats­ bepaling, de intracommunautaire verrichtin­ gen, de maatstaf van heffing, de tarieven, de aftrek- en teruggaveregeling, de formalitei­ ten). Module 2: de deelnemers aan module 1 kunnen vrijblijvend inschrijven op 3 practica ­ waarin de praktische toepassing van de geziene leerstof ingeoefend wordt aan de hand van oefeningen en praktijkgevallen.

SPREKERS Thierry Charon, Vennoot Loyens & Loeff belastingconsulenten, Prof. FHS Eddy Debruyne, Prof. HUB-EHSAL en FHS Jozef Marckx, Directeur Administratie BTW, Registratie en Domeinen Patrick Wille, Managing Director W P & B - BTW, Het BTW-huis, Prof. FHS DATA EN DEELNAMEPRIJS Najaar 2012 op dinsdagavond van 18u tot 21u30 Module 1 : 02/10 – 09/10 – 16/10 – 23/1 – 06/11 – 13/11 – 20/11 – 27/11 – 04/12 – 11/12/2012 Module 2 : 15/01 – 22/01 – 29/01/2013 Deelnameprijs: Module 1: € 590 - Module 2: € 170 Voorjaar 2013 op donderdagnamiddag van 14u tot 17u30 Module 1 : 24/01 – 31/01 – 07/02 – 21/02 – 28/02 – 07/03 – 14/03 – 21/03 – 28/03 – 18/04/2013 Module 2 : 25/04 – 02/05 – 16/05/2013 Deelnameprijs: Module 1: € 590 - Module 2: € 170

Uittreksel uit het examenreglement Inleiding Een examenreglement wordt opgesteld om het samenleven en studeren in optimale sfeer te laten verlopen. Geen enkele samenlevingsvorm kan immers zonder rechten en verplich­ tingen, afspraken en regels. Een examenreglement maakt u duidelijk dat er niet alleen regels zijn waaraan u zich moet houden, maar dat u als cursist bij FHS ook een aantal rechten hebt. De evaluatiemodaliteiten In het hoger beroepsonderwijs worden per schooljaar twee examenzittijden georganiseerd. Niemand mag tot meer dan twee zittijden worden toegelaten in hetzelfde schooljaar. In het lineair georganiseerd onderwijs wordt per leerjaar en per zittijd over het geheel van de leerstof examen afgelegd. Na het eerste semester en het tweede semester kunnen echter tussentijdse proeven worden georganiseerd, die niet verplicht zijn maar wel definitief bij deelname. De punten van die examens tellen mee voor de eerstvolgende zittijd waar­ aan wordt deelgenomen. De examenvorm De examens worden in principe schriftelijk georganiseerd. In geval van overmacht kan de Directeur een schriftelijk examen mondeling laten afleggen of omgekeerd.

De examenorganisatie Examentijdstip: per leerjaar bepaalt de Directeur de data van de examens ten laatste 1 kalendermaand voor het betrokken examen. Examendeelname: om aan het examen te mogen deelnemen moet een cursist: - voldoen aan de toelatingsvoorwaarden; - dossier volledig in orde hebben; - het inschrijvingsgeld betaald hebben of hiervan vrijgesteld zijn; - de onderwijsactiviteiten van het leerjaar waarvoor werd ingeschreven regelmatig gevolgd hebben. Afwezigheid of stopzetten van de examens Een cursist dient aan alle examens deel te nemen. Een cursist die tijdens een examen afwezig is of niet verder deelneemt aan de examens, deelt dit binnen de 48 uur na het examen­ tijdstip mee aan het secretariaat. Een cursist die niet deelneemt aan een examen en dit niet binnen de 48 uur meldt en verantwoordt, is ongeldig afwezig. Deze cursist wordt automatisch als niet-geslaagd beschouwd en verliest bovendien het recht op overdracht of overzetting van examencijfers. Overdracht en overzetting De examencommissie kan een niet-geslaagde cursist toe­

staan een examencijfer over een reeds afgelegd examen te behouden in een tweede examenperiode van hetzelfde leer­ jaar (overdracht) of bij een nieuwe inschrijving voor hetzelfde jaar (overzetting). Voorwaarden voor overdracht van examencijfers Overdracht van examencijfers naar een volgende examen­ periode is mogelijk indien de cursist aan volgende voorwaar­ den voldoet : - in de eerste examenperiode aan alle examen hebben deel­ genomen, behoudens verleende vrijstellingen of toegestane afwijkingen in geval van overmacht; - voor het betrokken vak een examencijfer van tenminste 50 % behaald hebben. Voorwaarden voor overzetting van examencijfers Overzetting van examencijfers naar het volgend schooljaar is mogelijk indien de cursist aan volgende voorwaarden voldoet: - in de laatste examenperiode aan alle examens hebben deelgenomen, behoudens verleende vrijstellingen; - voor het betrokken vak een examencijfer van ten minste 50 % behaald hebben. Overzetting van examencijfer wordt niet toegestaan voor vakken die in een volgend schooljaar duidelijk wijzigen naar inhoud of omvang.

[21]

[22]

Verantwoordelijkheden en bevoegd­heden van de examencommissie De examencommissie beoordeelt het geheel van de examen­ resultaten van de regelmatig ingeschreven cursist. De exa­ mencommissie beslist over de toe te kennen vermeldingen. Volgende vermeldingen zijn mogelijk: voldoening, onderschei­ ding, grote onderscheiding of grootste onderscheiding. Wanneer de commissie oordeelt dat een andere vermelding dient toegekend te worden dan deze welke overeenstemt met de bekomen uitslag, brengt zij het behaalde percentage in overeenstemming met de vermelding door aanpassing van het totaal der cijfers. In geval van fraude gepleegd door de cursist beslist de exa­ mencommissie over de gevolgen daarvan. De examencom­ missie is bevoegd voor het toestaan van overdrachten en overzettingen van examencijfers. De examencommissie ziet bij de uitreiking van studiebewijzen toe op de regelmatigheid, en overtuigt zich ervan dat het geheel van de verworven stu­ diebewijzen voldoet voor de studiebekrachtiging. Wijze van beraadslaging De beraadslaging van de examencommissie is geheim. De leden van de examencommissie zijn tot geheimhoudingover de beraadslaging en de stemming verplicht. Het procesver­

baal van de beraadslaging van de examencommissie ver­ meldt de samenstelling van de examencommissie en de aan­wezigen bij de beraadslagingen. Het bevat bovendien per cur­ sist het globale examenresultaat, de genomen beslissingen over het slagen, de verleende vermelding, het niet slagen, overdracht of overzetting van examencijfers en motivatie van de afwijzing. Tenminste de voorzitter en de secretaris van de examencommissie ondertekenen het procesverbaal. Beslissing van de examencommissie De beslissing van de examencommissie gaat over de leerstof van de ganse organisatie-periode en over alle vakken waar­ voor de cursist ingeschreven is. In de eerste examenperiode verklaart de examencommissie een cursist geslaagd of nietgeslaagd. De examencommissie beslist over de toekenning van de punten. Een niet-geslaagde cursist wordt uitgesteld. Een uitgestelde cursist kan zich voor de tweede examen­ periode inschrijven. De examencommissie kan eventueel overdracht van examenresultaten toestaan. In de tweede examenperiode verklaart de examencommissie een cursist geslaagd of niet-geslaagd onder dezelfde voorwaarden als in de eerste examenperiode. De examencommissie kan eventueel aan een niet-geslaagde cursist overzetting van examen­ resultaten toestaan. Een cursist die ongeldig afwezig was tij­-

dens de eerste examenperiode voor één of meerdere exa­ mens wordt als niet-geslaagd beschouwd en verliest het recht op overdracht van examencijfers. In de tweede exa­ menperiode wordt de ongeldige afwezige cursist als nietgeslaagd beschouwd en verliest hij het recht op overzetting van examencijfers. Beroepsprocedure De beslissing die een examencommissie neemt, is steeds het resultaat van een weloverwogen evaluatie in het belang van de cursist. Bij eventuele betwistingen van een beslissing van de examencommissie moet de betrokken cursist uiterlijk binnen de 2 werkdagen volgend op de bekendmaking een per­ soonlijk onderhoud aanvragen bij de Directeur. Deze aanvraag kan zowel schriftelijk als mondeling -zelfs telefonisch - worden gedaan. Het volledige examenreglement ontvangt u bij uw inschrijving.

Ligging De cursussen vinden plaats in de gebouwen van de HUB-EHSAL,Stormstraat 2, 1000 Brussel. Er zijn verschillende betaalparkings in de buurt. FHS is vlot bereikbaar met het openbaar ver­ voer: Brussel-Centraal ligt op enkele minuten wandelen, verschillende metrohaltes bevinden zich vlakbij en de MIVB-bussen met nummers 29, 38, 63, 66 en 71 houden halt vlak voor de HUB.

FHS

Hogere Leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen cvo Stormstraat 2 ­ 1000 Brussel Tel.: 02-210 13 41 Fax: 02-217 64 12 E-mail: [email protected] Web: www.fhs.be

[23]

De Taxman Award 2012 is op 13 juni 2012 toegekend aan de Fiscale Hogeschool omdat zij reeds meer dan 40 jaar een opmerkelijke bijdrage levert aan de fiscaliteit.

Contact Stormstraat 2 1000 Brussel Tel: 02-210 13 41 Fax: 02-217 64 12 E-mail: [email protected] Web: www.fhs.be

De Hogere Leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen cvo zijn een onderdeel van de Hogeschool-Universiteit Brussel (HUB)