STUDIE 76 OPLEIDINGSPROFIEL. toegepaste informatica

STUDIE 76 OPLEIDINGSPROFIEL toegepaste informatica

OPLEIDINGSPROFIEL toegepaste informatica

sector : handel-administratie studiegebied : handelswetenschappen & bedrijfskunde opleiding : toegepaste informatica

Sectorcommissie Hogeschoolonderwijs van de Vlaamse Onderwijsraad D/1998/6356/15 De leden van de werkgroep opleidingsprofielen zijn inhoudelijk verantwoordelijk voor het opleidingsprofiel. De Vlor heeft enkel ingestaan voor een uniforme en toegankelijke lay-out.

I N H O U D O P L E ID IN G S P R O F IE L T O E GE P A S T E IN F O R M A T IC A

INHOUD

HOOFDRUBRIEK 1: INLEIDING

1

1.1

Identificatie van het opleidingsprofiel

1

1.2

Opdracht

1

1.3

Ontwikkelingsproces

1

1.4

Legitimatie

1

HOOFDRUBRIEK 2: SITUERING VAN DE OPLEIDING

2

2.1

Gegevens uit de beroepenwereld 2.1.1 Beroepenstructuur 2.1.2 Geraadpleegde beroepsprofielen 2.1.3 Visie

2 3 3 3

2.2

Gegevens uit de onderwijswereld

3

HOOFDRUBRIEK 3: HET OPLEIDINGSPROFIEL

5

3.1

De exacte benaming van de opleiding

5

3.2

De globale omschrijving van de opleiding

5

3.3

Het beroepsgericht opleidingsprofiel 3.3.1 Typefuncties 3.3.2 De concrete uitwerking van de vertaalslag 3.3.3 Aanvullende gegevens met betrekking tot de optie 3.3.4 Vertaalslag profiel

5 5 5 6 7

3.4

Sleutelkwalificaties

12

3.5

De kern van het opleidingsprofiel

13

3.6

De maatschappelijk-culturele vorming

13

3.7

Aanvullende gegevens m.b.t. de opleiding

13

HOOFDRUBRIEK 4: DOELGROEPEN VAN HET AFGEWERKT OPLEIDINGSPROFIEL

14

4.1

Een basisdocument

14

4.2

Een interessant document

14

HOOFDRUBRIEK 5: BIBLIOGRAFIE

15

I N H O U D O P L E ID IN G S P R O F IE L T O E GE P A S T E IN F O R M A T IC A

HOOFDRUBRIEK 6: MEDEWERKERS

16

BIJLAGEN

17

Bijlage 1: Samenstelling van de werkgroep

17

Bijlage 2: Overzicht doorlichting 1993-1994

18

Bijlage 3: Takenclusters in de beroepensector

19

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

1

HOOFDRUBRIEK 1: INLEIDING

1.1

Identificatie van het opleidingsprofiel Studiegebied Basisopleiding Sectorcommissie

1.2

: : :

Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Toegepaste Informatica Handel-administratie

Opdracht Opdrachtgever Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) Opdracht Via één of meerdere beroepsprofielen een opleidingsprofiel afleiden

1.3

Ontwikkelingsproces In eerste instantie werd een basisversie van het opleidingsprofiel ontwikkeld in een kleine werkgroep bestaande uit lectoren van de Hogeschool Gent BBME - Toegepaste Informatica. Na de vergadering van 4/3/97 wordt - bij goedkeuring - de basisversie openbaar gemaakt aan de werkgroep Beroepsprofielen Informaticus, teneinde een meer algemene consensus omtrent de vertaalslag te bereiken.

1.4

Legitimatie De legitimator is de Raad voor het Hoger Onderwijs.

2

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

HOOFDRUBRIEK 2: SITUERING VAN DE OPLEIDING

2.1

Gegevens uit de beroepenwereld

2.1.1

Beroepenstructuur Hier wordt verwezen naar bijlage I uittreksel uit beroepsprofiel zoals vermeld in: A Systeemontwikkeling A1 A2 A3 A4

Projectleider Informatieanalist Systeemontwerper Applicatieprogrammeur

B Ondersteuning B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8

Adviseur informatievoorziening Adviseur persoonlijk computergebruik Adviseur interne controle en beveiliging Gegevensbankbeheerder Metagegevensbeheerder Adviseur methoden en technieken Ontwerper architectuur technische infrastructuur Beheerder systeembibliotheek

C Verwerking C1 C2 C3 C4 C5

Systeemprogrammeur Beheerder technische infrastructuur Productieanalist Productiebegeleider Operateur

D Systeemgebruik D1 D2 D3 D4

Coördinator informatievoorziening Gegevensbeheerder Applicatiebeheerder Beheerder computerfaciliteiten

3

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

2.1.2

Geraadpleegde beroepsprofielen Het beroepsprofiel dat geconsulteerd werd is het beroepsprofiel van 2 juli 1996 met titel: Beroepsprofielen Informaticus (Toepassingen) Sector Studiegebied Opleiding Beroep

2.1.3

: : : :

Handel-administratie Handelswetenschappen en bedrijfskunde Toegepaste informatica Informaticus

Visie Het weze duidelijk dat de informaticus niet onder één noemer kan worden samengevat. Uit de opsomming van de beroepen blijkt reeds duidelijk dat de informaticus als dusdanig kan kiezen uit een brede waaier van mogelijkheden, temeer daar zeer dikwijls verschillende van deze functies door eenzelfde persoon worden uitgeoefend. Het spreekt vanzelf dat dit gegeven een belangrijke rol speelt in het ontwikkelen van een opleidingsprofiel.

2.2

Gegevens uit de onderwijswereld Zie verslag doorlichtingen Toegepaste Informatica 13 Hogescholen (academiejaar 93-94) (bijlage II) Het aantal studenten op 1.2.1993 bedroeg in totaal 2741 verspreid over 13 Hogescholen, waaronder 1294 in het eerste, 813 in het tweede en 634 in het derde jaar. Statistische gegevens m.b.t. de vooropleiding van de eerstejaarsstudent (registratie op 1 februari 1996 - bron DVO). Gevolgde onderwijsvorm in de SO-opleiding van alle eerstejaarsstudenten Onderwijsvorm Algemeen Beroeps Bijzondere Buitenlands Kunst secundair Technisch Totaal

Aantal 447 31 4 4 2 716 1204

Indeling in niet-generatie en generatiestudenten Generatiestudent Ja Neen

Aantal 838 366

4

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

Onderwijsniveau in het voorgaande jaar van de generatiestudenten Onderwijsniveau Universitair onderwijs Gewoon secundair Buso Hobu Andere

Aantal 3 818 5 2 10

Onderwijsniveau in het voorgaande jaar van de niet-generatiestudenten Onderwijsniveau Universitair onderwijs Hobu Andere

Aantal 11 276 79

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

5

HOOFDRUBRIEK 3: HET OPLEIDINGSPROFIEL

3.1

Exacte benaming van de opleiding Studiegebied: Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Basisopleiding: Toegepaste Informatica

3.2

Globale omschrijving De opleiding Toegepaste Informatica richt zich voornamelijk tot de Handels- en Administratieve sector; nochtans is het noodzakelijk - zeker in deze sterk evoluerende branche - het technisch aspect te benadrukken. Toegepaste Informatica betekent dat de aangeboden leerstof van die aard moet zijn dat de studenten en de afgestudeerden zich onmiddellijk kunnen aanpassen aan een omgeving waar toepassingen moeten ontwikkeld, verbeterd of herschreven worden, dit alles in een infrastructuur die voor de studenten situeerbaar is.

3.3

Beroepsgericht opleidingsprofiel

3.3.1

Typefuncties Volgende typefuncties worden eerst gedefinieerd: Analyse, Ontwerp, Beheer, Beschrijving, Implementatie, Presentatie. In bovenvermeld beroepsprofiel zijn de taken geclusterd m.b.t. (zie bijlage III) A Gegevens B Functies C Hulpmiddelen D Organisatie E Overkoepelende taken F Kwaliteitsbewaking G Projectbesturing H Bedrijfsvoering I Interactie met de omgeving

3.3.2

De concrete uitwerking van de vertaalslag In een eerste vertaalslag worden volgende taken geclusterd volgens typefunctie en onderdeel (zie 3.3.3 Takenclusters). In een tweede vertaalslag worden per functioneel geheel en onderdeel de basiscompetenties opgesomd (zie 3.3.4 Vertaalslag profiel).

6

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

Volgende taken werden niet opgenomen in de takenclusters: F1 F2 F3 F4 G3 G10 G11

Bepalen ontwikkelingsstandaard Ondersteunen ontwikkelingsstandaard Bepalen normen systeemgebruik en -beheer Bepalen van normen exploitatie Tot stand brengen projectorganisatie Afbakenen onderzoeksgebied Uitvoeren risicoanalyse

Motivatie Deze taken behoren ons inziens niet tot de basisfuncties welke van een beginnende informaticus (1 cyclus) moeten verwacht worden.

3.3.3

Takenclusters Functioneel Onderdelen geheel Analyse Voorstudie

Ontwerp

Taken

C1 Bepalen blauwdruk technische infrastructuur C8 Selecteren componenten technische infrastructuur E1 Opstellen informatiebeleid E10 Specificeren interne controle- en beveiligingsaspecten E2 Vastleggen beslissingscriteria E3 Vastleggen informatiearchitectuur E4 Analyseren informatievoorziening E5 Vaststellen gewenste situatie E6 Vaststellen oplossingsalternatieven E7 Bepalen invoeringsstrategie E8 Vaststellen informatievoorzieningsprojecten E9 Bepalen migratiestap G1 Verkennen probleem G2 Definiëren projectopdracht GegevensA1 Opstellen objectmodel analyse A2 Opstellen gegevensmodel A3 Beheren metagegevens E12 Vaststellen informatiearchitectuur Procesanalyse B1 Opstellen bedrijfsprocessenmodel B2 Opstellen informatieprocessenmodel B4 Ontwerpen functionele specificaties B7 Ontwerpen handmatige informatiefuncties B8 Ontwerpen programmaspecificaties E12 Vaststellen informatiearchitectuur Organisatie D1 Onderzoeken organisatieaspecten D2 Analyseren veranderingsvermogen D3 Organiseren informatievoorzieningsfunctie Structureel B5 Beheren parameters ontwerp B6 Ontwerpen applicatiestructuur B7 Ontwerpen handmatige informatiefuncties B8 Ontwerpen programmaspecificaties Technisch A4 Opstellen implementatie gegevensmodel ontwerp A5 Uitvoeren gegevensconversie A6 Verstrekken ad hoc informatie B3 Selecteren applicatiepakketten B9 Maken programma C2 Kwantificeren capaciteit informatiesysteem C3 Ontwerpen netwerk

7

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

Functioneel geheel

Beheer

Onderdelen

Uitbating

Projectbeheer

Technisch beheer

Beschrijving Organisatie

Implementatie

Projectbeschrijving Projectimplementatie

Presentatie

3.3.4

Taken C9 Configureren componenten technische infrastructuur E13 Opstellen van gegevens en softwareconversieplan E14 Maken systeemtestplan E15 Maken van een acceptatietestplan A7 Beheren gegevens B11 Beheren programmabibliotheken C11 Oplossen probleemstoringen C5 Beheren componenten gegevensverwerking C6 Beheren componenten gegevensopslag D7 Beheer autorisatie E11 Beheren informatiesysteem G4 Starten opdracht G6 Besturen uitvoering G8 Evalueren opdracht H1 Onderzoeken automatiseringsontwikkelingen H2 Behandelen wijzigingen technische infrastructuur H3 Behandelen problemen I1 Behandelen contracten C4 Beheren capaciteit technische infrastructuur C7 Beheren netwerk C14 Beheren computergebruik C15 Beheren netwerkgebruik D4 Opstellen gebruikersinstructies D5 Opstellen gebruikershandleiding D6 Opstellen exploitatiehandleiding G5 Maken werkplan G7 Samenstellen rapport A5 Uitvoeren gegevens- en softwareconversie B10 Installeren applicatieprogrammatuur B9 Maken programma C10 Installeren componenten technische infrastructuur C13 Bedienen apparatuur E17 Uitvoeren systeemtest E18 Uitvoeren acceptatietest E19 Beveiligen geautomatiseerde systemen E20 Evalueren I.S. E21 Verzorgen eerstelijnondersteuning E22 Ondersteunen persoonlijk computergebruik E23 Beheren exploitatie F5 Bewaken kwaliteit G9 Verzorgen kennisoverdracht I2 Onderhouden klantenrelaties I3 Uitvoeren commerciële taken

Vertaalslag profiel Bij de vertaalslag worden doelbewust geen verwerkingsniveaus in de kenniskolom aangegeven. De motivatie hiervoor steunt op volgende 3 redenen: Wegens de autonomie is elke hogeschool vrij een eigen nadruk te leggen. Uit het onderscheid kennis-vaardigheid-attitude volgt inherent het verwerkingsniveau. De razendsnelle evolutie in de informaticasector brengt met zich mee dat hetgeen vandaag minder belangrijk is, morgen misschien top-of-the-bill is.

8

Functioneel geheel analyse

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

Deelfuncties voorstudie

gegevensanalyse

Procesanalyse

technische middelen

Basiscompetenties Vaardigheid − de technische infrastructuur omschrijven en beheren − selecteren van technische componenten (C1,C8) − informatiesystemen koppelen aan de informatievoorziening − vaststellen en analyseren van informatiebehoeften, beslissingen treffen omtrent alternatieven, rekening houdend met de technische infrastructuur − informatiesystemen opsplitsen in projecten − deze projecten faseren en ontwikkelen (E1, E10, G1, G2) − gegevens verzamelen tot een groter geheel. Elementaire gegevens onderscheiden van entiteittypes − inzien welke gegevens belangrijk zijn voor het vooropgestelde probleem − objecten en hun relaties beschrijven, ook in functie van de architectuur van een I.S. (A1, A2, A3, E12)

Kennis Beroepsspecifiek − analysemethoden en technieken − kennis via training van oplossingsmethoden Algemeenondersteunend − communicatietechnieken − intervieuwtechnieken − talen − bedrijfseconomische en organisatorische aspecten Beroepsspecifiek: − gegevens en informatie-analyse − principes databanken

Algemeenondersteunend − communicatietechnieken − talen − bedrijfseconomische en organisatorische aspecten Beroepsspecifiek − de bestaande informatiefuncties afleiden uit het geheel van be− functieanalyse staande functies − opstellen procesmodellen − de te automatiseren functies kunnen beschrijven en ontleden − kennis van technieken − de hiërarchie der functies kunnen − ontwerpen en structubepalen reren van in- en uitvoer − de relatie tussen processen en programma-onderdelen kunnen vaststellen Algemeen− de input en output kunnen speci- ondersteunend ficeren − communicatietechnieken − de handmatige procedures kunnen onderscheiden en beschrij− talen ven − bedrijfseconomische en organisatorische aspecten Beroepsspecifiek − de nodige technische infrastructuur distilleren uit een analyse− kennis van ‘state of rapport the art’ en weten hoe deze aan te wenden − overleggen met de stuurgroep/projectleider/ gebruiker − kennis van hardwavan het te automatiseren project re/software zowel op (C1, C8) het vlak van gegevensverwerking als

Attitude − empathie − contactbereidheid − zin voor samenwerking

Context − beschrijvingsgegevens omtrent de informatie behoeften − gegevens omtrent de informatiebehoeften

− accuratesse − beslissingsvermogen − zelfstandigheid

− computerprogramma voor het analyseren van gegevens

− accuratesse − computerprogramma voor − beslissingsprocesanalyse vermogen − kritische ingesteldheid − zin voor samenwerking − contactbereidheid

− beslissingsvermogen − flexibiliteit

− beschrijving van de resultaten van het analyserapport − beschrijvingsgegevens van

9

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

Functioneel geheel

Deelfuncties

organisatieanalyse

ontwerp

structureel

Basiscompetenties Vaardigheid

− de organisatie analyseren in functie van het te realiseren I.S. − de eventuele reorganisatie inschatten die de invoeren van de automatisering met zich meebrengt − de organisatie betrekken in het ontwikkelen van het project − een I.S. organiseren (D1, D2, D3)

Kennis van netwerken − een ideaal platform, zowel op gebied van besturingssystemen en hardware weten uit te kiezen in functie van de specificaties Algemeenondersteunend − kennis van boekhouding − kostencalculatie en financieel management Beroepsspecifiek − kennis van organisatieanalyse − kennis van bedrijfsstructuren − kennis van methoden om de planning van een project of deelproject vast te leggen

Algemeenondersteunend − communicatietechnieken − bedrijfsorganisatie − kennis van boekhouding, economie en financieel management Beroepsspecifiek − programmastructuren bouwen vertrekkende van de elementen − methoden m.b.t. het bekomen in de analyse structureren van programma’s − onderscheid maken tussen te automatiseren functies en func− methoden m.b.t. het ties die tot handmatige proceducreëren van schermen res herleid moeten worden en documenten − functies tot modules omvormen − beschrijven en speci− in- en uitvoer fysisch specificeren ficeren van procedures − opslagstructuren ontwerpen (B5, − bestandsorganisatie en databanken B6, B7, B8)

Attitude

− loyauteit − flexibiliteit − dienstverlenende ingesteldheid

− accuratesse − contactbereidheid − doorzettingsvermogen − flexibiliteit − leergierigheid − loyauteit − resultaatgerichtheid Algemeen− zelfstandigondersteunend heid − Wiskunde: algoritmen − zin voor − communicatietechniesamenwerken king technisch − keuze maken tussen de op de Beroepsspecifiek − accuratesse ontwerp markt verkrijgbare pakketten ter − kennis van de op de − contactbeontwikkeling van programmatuur markt verkrijgbare en reidheid moderne applicatie− een marktstudie uitvoeren − flexibiliteit

Context hard- en software

− bedrijfsgegevens

− hulpprogramma’s voor programma- en schermontwerp

− gegevens omtrent de evolutie van de markt

10

Functioneel geheel

beheer

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

Deelfuncties

uitbating

Basiscompetenties Vaardigheid − de technische infrastructuur specificeren voor de configuratie van een computersysteem − opstellen van een configuratieontwikkelingsplan op basis van de gestelde eisen aan de technische infrastructuur − een netwerkconfiguratie ontwerpen − de componenten van de technische infrastructuur gebruiksklaar maken conform de gestelde eisen − een gegevensmodel transformeren naar een vorm die geïmplementeerd kan worden in een database of bestandenverzameling − een database of bestandenorganisatie ontwerpen − de gegevensconversie plannen en uitvoeren − informatie verstrekken − de planning opstellen: * van de procedures bij het ontwikkelen van een (deel-)project * van de procedures te volgen bij het testen van de deelprojecten en een overkoepelende acceptatietest (A4, A5, A6, B3, C2, C9, E13, E14, E15)

Kennis pakketten en exploitatieprogramma’s − transformatie van programmastructuren en objectgeoriënteerde ontwerpmethodes naar gecodeerde gehelen − kennis van programmeertalen, nieuwe programmeertalen kunnen bevatten en aanleren − moderne technieken in de evolutie van het programmeren kennen − kennis van databanken en klassieke bestandenorganisaties − exploitatiesystemen en netwerken − beveiligingsaspecten i.v.m. multi-user omgevingen Algemeenondersteunend − Wiskunde: logica, statistiek − Communicatietechnieken − Kennis van boekhouding, economie en financieel management Beroepsspecifiek − databanken en opslagstructuren − informatiesystemen kunnen uitbaten door kennis van beveiliging, autorisatie, evaluatie van het eisenpakket

− heeft inzicht in de problematiek van het beheren van gegevens op verschillende niveaus: *de gaafheid, volledigheid en het geautoriseerd gebruik van de geautomatiseerde gegevensverzamelingen *de verwerking van de gegevens op technisch vlak *de technische infrastructuur voor opslag van de gegevens Algemeenondersteunend − de autorisatie administreren, controleren en evalueren − wetgeving: contracten en octrooien − de op de markt aangeboden applicaties opvolgen ten einde de versies up-to-date te houden − een informatiesysteem bewaken overeenkomstig de gestelde eisen (A7, B11, C5, C6, C11, D7, E11)

Attitude − leergierigheid − resultaatgerichtheid − zelfstandigheid − zin voor esthetiek − zin voor initiatief − zin voor samenwerking

Context − beschrijving van de programmeertalen

− assertiviteit − beslissingsvermogen − contactbereidheid − empathie − leergierigheid − loyauteit − zin voor initiatief − zin voor samenwerking

− beschrijving van de opslag van gegevens − beschrijving van de werking van de databank(en)

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

projectbeheer

Beschrijving

implementatie

− concrete afspraken maken − de (deel)opdracht toetsen aan de gemaakte afspraken − een project of onderdeel bewaken i.f.v. de gemaakte afspraken (G4, G6, G8, H1, H2, H3, I1)

Beroepsspecifiek − projectbesturing

11

− accuratesse − contactbereidheid Algemeen− empathie ondersteunend − flexibiliteit − communicatietechnie- − loyauteit ken − omgaan met stress − resultaatgerichtheid technisch − de technische infrastructuur Beroepsspecifiek − beslissingsbeheer aanpassen aan de noden gesteld vermogen − technische kennis door een bepaalde ontwikkeling − computersystemen − dienstverleof project nende inge− besturingssystemen en steldheid − de netwerkfaciliteiten aanpassen netwerken aan aanwijzingen ten gevolge van − flexibiliteit invoering projecten en aan de Algemeenhand van een gebruikersprognose ondersteunend − toezien op storingen bij netwerk- − Wiskunde: optimaligebruik, storingen verhelpen, satietechnieken zorgen voor een optimale werking van de netwerkinfrastructuur − toezien op het computergebruik − de werking van besturingssystemen en van de ondersteunende programmatuur optimaliseren (C4, C7, C14, C15) organisa- − werkinstructies van de geautoBeroepsspecifiek − accuratesse tie matiseerde informatiefuncties − ontwerpen van hand- − loyauteit opstellen en onderhouden leidingen − zelfstandig− gebruikershandleidingen maken heid − contracten opstellen: formuleren, Algemeenondersteunend onderhandelen, vastleggen en bewaken van de overeengekomen − wetgeving dienstverlening tussen partijen − communicatietechnie(D4, D5, D6) ken − talen projectBeroepsspecifiek − relevante resultaten van de ver− accuratesse beschrijschillende fasen van een project − analysetechnieken − beslissingsving verzamelen en verwerken vermogen Algemeen− een dossier samenstellen − contactbeondersteunend (G5, G7) reidheid − communicatietechnie- − flexibiliteit ken − loyauteit ProjectBeroepsspecifiek − structuren coderen − flexibiliteit imple− programma’s installeren en pro- − algemeen inzicht bij − resultaatgementatie de invoering van een cedures of scripts schrijven richtheid informatie (deel)− systeem- en acceptatietesten − zin voor systeem via kennis uitvoeren en evalueren initiatief van de specifieke pro- − zin voor − zorgen voor beveiliging van de blematiek die zich geautomatiseerde functies samenwerhierbij kan voordoen, king − ondersteuning geven en de uitzowel op software- als voering coördineren hardwareniveau − ondersteuning van persoonlijk − invoering en convercomputergebruik geven sietechnieken − het exploitatieproces starten en de voortgang bewaken

− beschrijvingsgegevens rapporten en mijlpalen

− technische gegevens aangaande infrastructuur

− beschrijvingsgegevens van de contacten

− beschrijvingsgegevens van de planning

− installatie en invoering van een systeem

12

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

presentatie

3.4

− kwaliteitsnormen bewaken − de technische infrastructuur installeren en bedienen − problemen oplossen technische infrastructuur (A5, B9, B10, C10, C13, E17, E19, E20, E21, E22, E23, F5) − voorlichting en instructies geven op informaticagebied − projectresultaten en werking van een geautomatiseerd systeem meedelen en presenteren − klantenrelaties onderhouden − verwerven van opdrachten − commerciële taken vervullen (G9, I1, I2)

Algemeenondersteunend − wetgeving − communicatietechnieken − talen Beroepsspecifiek − mondelinge presentatie van bepaalde resultaten Algemeenondersteunend − communicatietechnieken − talenkennis − bedrijfseconomische inzichten en begrippen van marketing

Sleutelkwalificaties De lijst der sleutelkwalificaties is een samenvatting van de kwalificaties die in de opleiding van belang zijn. Er wordt met opzet geen opsomming gemaakt per onderdeel, aangezien dit niet relevant is. Naast elke sleutelkwalificatie wordt aangeduid wat de belangrijkheidsfactor is: H = hoog, zeer belangrijk M = middelmatig, minder belangrijk L = laag, van ondergeschikt belang Sleutelkwalificatie Abstract denken Accuratesse Assertiviteit Beslissingsvermogen Contactbereidheid Creativiteit Dienstverlenende ingesteldheid Doorzettingsvermogen Een werkplan kunnen maken Empathie Flexibiliteit Inzicht in de arbeidsorganisatie Kritische ingesteldheid Kunnen omgaan met informatie Kwaliteitsbewustzijn Leerbekwaamheid Leergierigheid Loyauteit Omgaan met stress Planmatig denken

Belangrijkheidsfactor H H M M H H M H M L H M M H H H H M H H

− presentatie

13

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

Sleutelkwalificatie Problemen onderkennen en oplossen Productieve taalvaardigheid MVT Productieve taalvaardigheid moedertaal Receptieve taalvaardigheid MVT Receptieve taalvaardigheid moedertaal Resultaatgerichtheid Solidariteit Verantwoordelijkheidszin Zelfstandigheid Zelfvertrouwen Zin voor initiatief Zin voor samenwerking Zin voor esthetiek

Belangrijkheidsfactor H M M M H H M H H M M H L

De hoge scores werden hierbij cursief gezet.

3.5

De kern van het opleidingsprofiel Uit de beroepsgerichte component van het opleidingsprofiel blijkt duidelijk het belang van het kunnen realiseren van een (deel-)project d.w.z. van analyse over implementatie en testen tot het onderhouden en converteren van zowel gegevens als mensen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze trend zich doorzet bij het honoreren van de sleutelkwalificaties: abstract denken, creativiteit, omgaan met stress maar eveneens contactbereidheid, zin voor samenwerking, enz. zijn zeer belangrijk. Verder leren we dat talenkennis een onmisbare schakel is in een coherente opleiding.

3.6

De maatschappelijk-culturele vorming Een opleidingsprofiel bevat een algemeen vormend luik dat de beroepsbeoefenaar in staat moet stellen kritisch na te denken over zijn beroep en de wijze waarop hij in zijn beroep functioneert.

3.7

Aanvullende gegevens met betrekking tot de opleiding Beroepsvormende vaardigheden en kenniselementen: 55-60%, beroepsondersteunende kenniselementen: 25-30%. Praktisch werk: 40-50%; grotendeels oefeningen op de computer. Stagetijd (on the job) De student doorloopt een stageperiode van minstens twee maanden. Tijdens deze periode voert hij, begeleid door een gekwalificeerd informaticus, en onder toezicht van een begeleider uit de hogeschool voor zijn later beroep relevante opdrachten uit.

14

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

HOOFDRUBRIEK 4: DOELGROEPEN VAN HET AFGEWERKTE OPLEIDINGSPROFIEL

4.1

Een basisdocument − voor de hogescholen bij de formulering van hun opleidingsprogramma − voor de werkgroep die de bestaande kwalificatiestructuur moet herijken

4.2

Een interessant document − − − − − −

voor afgestudeerden secundair onderwijs voor de visitatiecommissies hoger onderwijs voor de Hogescholen en hun personeel voor de navorming voor de PMS-centra voor bedrijven als bron van inspiratie voor bedrijfsopleidingen en om inzicht te krijgen in de algemene en professionele vorming van de (kandidaat)werknemers

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

15

HOOFDRUBRIEK 5: BIBLIOGRAFIE

♦ Handleiding voor het schrijven van opleidingsprofielen voor het Hoger Onderwijs (Dienst Voor Onderwijsontwikkeling - Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Onderwijs) ♦ Beroepsprofielen Informaticus (Toepassingen) d.d. 2 juli 1996 (bijlagen I en III) ♦ Verslag doorlichting Toegepaste Informatica (13 hogescholen - ‘93/’94) - Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs (bijlage II) ♦ NGI-rapport ‘Taken en functies in de bestuurlijke informatica - Een voorstel tot ordening’ (bijlagen I en III) zoals overgenomen uit Beroepsprofielen Informaticus ♦ Statistieken DVO (pag. 4-5)

16

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

HOOFDRUBRIEK 6: MEDEWERKERS

Dit opleidingsprofiel is tot stand gekomen binnen de Hogeschool Gent - Departement Bedrijfskunde (BBME).

Medewerkers ♦ Anita Bernard (opleidingscoördinator Toegepaste Informatica) ♦ Piet De Mey (lector Toegepaste Informatica) ♦ De leden van de werkgroep Beroepsprofielen Informaticus ♦ De commissieleden van de Vlor

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

BIJLAGE 1

Functies in de beroepensector. Een kopie van deze bijlage kan opgevraagd worden op de Vlaamse Onderwijsraad.

17

18

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

BIJLAGE 2

Overzicht doorlichting 1993-1994. Een kopie van deze bijlage kan opgevraagd worden op de Vlaamse Onderwijsraad.

O P LE ID IN GS P R O F IE L T O E GE P AS T E IN F O R M AT IC A

BIJLAGE 3

Takenclusters in de beroepensector. Een kopie van deze bijlage kan opgevraagd worden op de Vlaamse Onderwijsraad.

19