Structuur Ketenbrede Cliëntenparticipatie Werkplein Drachten
Cliëntenparticipatie Werkplein Drachten, een samenwerkingsverband van gemeentelijke WWBcliëntenraden en de Districtscliëntenraad Noord UWV
Algemeen Vanaf 2009 moeten UWV Werkbedrijf en Gemeenten cliënten geïntegreerde dienstverlening leveren op de werkpleinen. Gemeenten en UWV Werkbedrijf moeten hierover op lokaal niveau gezamenlijke afspraken maken. De vormgeving van de dienstverlening kan per werkplein verschillen. Voor de cliënt wordt het werkplein de dienstverlenende instantie waar maatwerk wordt geleverd. Op de werkpleinen bundelen Gemeenten en UWV Werkbedrijf zoveel als mogelijk is, hun activiteiten op het terrein van Werk en Inkomen. De bemiddeling en re-integratie voor alle klanten van het UWV Werkbedrijf en Gemeenten en werkgevers worden vanuit de werkpleinen bediend. Binnen de werkpleinen moet de ‘match’ tussen vraag en aanbod plaatsvinden. De werkpleinen zijn het loket voor werkzoekenden/uitkeringsgerechtigden. Hierbij kan cliëntenparticipatie niet ontbreken. In Smallingerland, Werkplein Drachten, is een cliëntenvertegenwoordiging gevormd met de naam Participatieraad Werkplein Drachten. Het initiatief is genomen door de Gemeentelijk Cliëntenraden van de 3 participerende gemeenten en de Cliëntenraad UWV regio Noord. In 2011 dient een definitieve structuur de voorlopige te vervangen. In de structuur dient de cliëntenparticipatie geborgd te zijn.
Doel cliëntenparticipatie Het doel van cliëntenparticipatie is dat cliënten betrokken worden bij de dienstverlening door gemeenten en UWV op het werkplein en zowel gevraagd als ook ongevraagd advies kunnen geven op de dienstverlening door het UWV Werkbedrijf. Het betreft zowel de beleidsontwikkeling als het uitvoeringsbeleid van de locaties Werk en Inkomen en het UWV Werkplein. Onderwerpen die specifiek op het terrein liggen van de afzonderlijke uitvoeringsorganisaties worden binnen de cliëntenparticipatie bij deze organisatie aan de orde gesteld. Zo blijft bijvoorbeeld het armoedebeleid, waaronder bijzondere bijstand, langdurigheidtoeslag en ontheffing van gemeentelijke belastingen, een aangelegenheid van de gemeentelijke WWB-Cliëntenraden. Het beleid en uitvoeringsbeleid rond WAO en WIA blijft een aangelegenheid voor de Cliëntenraad van het UWV Werkbedrijf. Cliëntenparticipatie wil niet zeggen dat uitvoerende organisaties – Gemeenten en UWV Werkbedrijf – verantwoording afleggen aan hun cliënten. Cliënten krijgen door de instelling van vormen van cliëntenparticipatie wel invloed, maar de bestaande verantwoordelijkheidsverdeling verandert niet.
Doelen cliëntenparticipatie Werkpleinen De cliënt moet inspraak hebben over de manier waarop Gemeenten en UWV Werkbedrijf de integrale dienstverlening vorm geven. Gemeenten en UWV Werkbedrijf zullen gezamenlijke doelstellingen formuleren en realiseren met betrekking tot inkomen, bemiddeling naar werk en re-integratie van werkzoekenden dan wel ondersteuning bij maatschappelijke participatie. Gezamenlijk zullen zij medewerkers, middelen en instrumenten beschikbaar stellen om de arbeidsparticipatie te vergroten en de werkloosheid te laten afnemen. Daarbij zal het overleg gezocht worden en zal worden afgestemd met externe partijen. Het is van belang dat ook het overleg gezocht wordt met cliënten: niet om de doelstellingen van het werkplein te bediscussiëren, maar om tot afstemming te komen over de manier waarop de gezamenlijk geformuleerde doelstellingen van Gemeenten en UWV Werkbedrijf op de werkpleinen moet worden bereikt, vertaald in de dienstverlening naar cliënten.
Cliëntenparticipatie Werkplein Drachten, een samenwerkingsverband van gemeentelijke WWB-cliëntenraden en de Districtscliëntenraad Noord UWV
Pagina 2 van 5
Cliënten worden gehoord over de kwaliteit van de dienstverlening. Signalen over wat er goed en niet goed gaat op het werkplein zijn van groot belang voor de uitvoering. Signalen en klachten over de dienstverlening moeten door het management van het werkplein worden terugvertaald naar de organisatie van front- en backoffice, naar de inzet van middelen, medewerkers en instrumenten. Het is van belang dat voorzieningen en instrumenten aansluiten bij de behoefte van de cliënten en dat deze steeds worden verbeterd en aangepast. Cliëntenparticipatie is ook belangenbehartiging. De keuzes die door Gemeenten en UWV Werkbedrijf worden gemaakt ten aanzien van de uitvoering en de inrichting van dienstverleningsprocessen raken de cliënten vaak direct in hun belangen. Door cliënten vroegtijdig te betrekken in het besluitvormingstraject wordt geborgd dat juist ook die belangen worden meegewogen.
Voorwaarden voor cliëntenparticipatie en ketenbrede taken Cliëntenparticipatie is niet vrijblijvend. De invloed van de cliënten op beleid en uitvoering moet worden geborgd. De belangrijkste voorwaarde is dat cliëntenparticipatie niet wordt beschouwd als een “verplicht nummer” maar als belangrijk instrument om de dienstverlening zo maximaal mogelijk af te stemmen op de wensen en verwachtingen van bezoekende cliënten. Voorwaarden cliëntenparticipatie Om echt invloed te kunnen uitoefenen op beleid en uitvoering is het van belang dat cliënten over wezenlijke onderwerpen kunnen meepraten Fase van het beleidsproces De invloed van cliënten is groter als zij of hun vertegenwoordigers van meet af aan kunnen meepraten in plaats van dat ze vlak voor de besluitvorming hun mening kunnen geven. Frequentie De effectiviteit van cliëntenvertegenwoordiging neemt toe bij een vaste personele bezetting van cliëntenvertegenwoordigers die op regelmatige basis met het vestigingsmanagement kunnen en mogen meepraten. Door echt invloed te gunnen/geven ontstaat er een blijvende betrokkenheid bij de cliëntenvertegenwoordigers. Het afstemmen van de frequentie op het aantal te bespreken zaken en op een zo maximaal mogelijke betrokkenheid is belangrijk. Voorstel is om te starten met een frequentie van 1 maal per twee maanden of als de situatie hierom vraagt vaker op verzoek van de Participatieraad. Rendement Er is pas echt sprake van reële invloed als de mening van cliënten of hun vertegenwoordigers meeweegt in het beleidsproces. Cliënten moeten verder goed geïnformeerd zijn over de gang van zaken op het werkplein. Over welke zaken is het MT van het werkplein beslissingsbevoegd en waarover is dus inspraak mogelijk. Het heeft bijvoorbeeld geen zin om de verantwoordelijken op het werkplein aan te spreken op beleidsbeslissingen die op het niveau van de Gemeenteraad of door de Raad van Bestuur van het UWV Werkbedrijf worden genomen. Cliëntvertegenwoordigers dienen tijdig geïnformeerd en betrokken te worden bij voornemens en besluitvorming van de organisatie om de dienstverlening te wijzigen.
Cliëntenparticipatie Werkplein Drachten, een samenwerkingsverband van gemeentelijke WWB-cliëntenraden en de Districtscliëntenraad Noord UWV
Pagina 3 van 5
Representativiteit Cliënten of hun vertegenwoordigers moeten over voldoende deskundigheid beschikken om volwaardig deel te kunnen nemen aan het overleg met de uitvoeringsinstanties. Ook is het belangrijk dat zij die deelnemen aan het overleg, zoveel mogelijk een representatieve afspiegeling vormen van de groep die zij vertegenwoordigen. Faciliteiten Cliënten of hun vertegenwoordigers moeten in de gelegenheid worden gesteld hun invloed zo goed mogelijk uit te kunnen oefenen. Omgeving Er moet voldoende draagvlak zijn om rekening te houden met de mening van de cliënten of hun vertegenwoordigers. Communicatie en PR Om de voorwaarden voor cliëntenparticipatie te effectueren is het nodig dat het duidelijk is dat er cliëntenparticipatie is. Cliëntenvertegenwoordigers zijn afhankelijk van de bekendheid onder de cliënten over hun inspanningen en voor de signalen die ze kunnen afgeven. Er zal permanent geïnvesteerd dienen te worden in naamsbekendheid en PR. Ketenbrede taken Cliëntenparticipatie rond ketensamenwerking op het terrein van Werk en Inkomen dient invulling te geven aan de volgende taken: • gevraagd en ongevraagd adviseren over alle onderwerpen die cliënten aangaan met betrekking tot gezamenlijk beleid en dienstverlening op het terrein van Werk en Inkomen • betrokkenheid bij gezamenlijk regionaal Arbeidsmarktbeleid • betrokkenheid bij gezamenlijk experimenten op terrein van Werk en Inkomen • betrokkenheid bij evaluatie van beleid en dienstverlening • betrokkenheid bij regionaal ketenbreed cliëntenonderzoek Onderwerpen die specifiek op het terrein van respectievelijk Gemeenten en UWV Werkbedrijf liggen, worden door de betreffende cliëntenraad behandeld. Er moet geen dubbel werk verricht worden, maar eveneens moet worden voorkomen dat voor cliënten belangrijke onderwerpen in geen enkele cliëntenraad worden behandeld. Er dient te allen tijde uitwisseling te geschieden tussen de Cliëntenraden van de Gemeenten en die van het UWV Werkbedrijf.
Vorming Participatieraad Werkplein Drachten De samenstelling van de Participatieraad Werkplein Drachten omvat de volgende vertegenwoordigers: 1 vertegenwoordiger uit Cliëntenraad Tytsjerksteradiel 1 vertegenwoordiger uit Cliëntenraad Opsterland 1 vertegenwoordigers uit Cliëntenraad UWV Noord 1 vertegenwoordiger uit Cliëntenraad Smallingerland 1 vertegenwoordiger uit Cliëntenraad WSW 1 vertegenwoordiger uit vestiging UWV Werkplein 4 personen (maximaal) die cliënt zijn van het Werkplein de voorzitter wordt uit het midden gekozen
Cliëntenparticipatie Werkplein Drachten, een samenwerkingsverband van gemeentelijke WWB-cliëntenraden en de Districtscliëntenraad Noord UWV
Pagina 4 van 5
De genoemde raden zijn verantwoordelijk voor de afgevaardigde en de reserve afgevaardigde. De afgevaardigde kan iemand zijn uit de betreffende Cliëntenraad of iemand die betrokken is met de materie en affiniteit heeft met het werk. Naast de voorzitter is er tevens een “reserve voorzitter”. Iedere vertegenwoordiger en reserve vertegenwoordiger, ontvangt de vergader- en andere relevante stukken. Een reglement voorziet in zittingsduur, profielen, werkwijze en vergoedingen. De definitieve Participatieraad Werkplein Drachten treedt aan op l januari 2011.
Ondersteuning vanuit de UWV organisatie Vanuit de UWV organisatie is 1 medewerker aanwezig die (mede) zorg draagt voor het opstellen van de agenda, de notulen en de facilitaire zaken verzorgt. Genoemde UWV medewerker heeft zicht op de interne organisatorische processen of is hierbij betrokken. Bij het overleg van de Participatieraad is 1 maal per 2 maanden een MT-lid of een vertegenwoordiger van het MT van het UWV Werkbedrijf aanwezig. Of op verzoek van de Participatieraad als de situatie hierom vraagt. De leden van de Participatieraad bereiden dan tijdig de vragen en de agenda voor.
Cliëntenparticipatie Werkplein Drachten, een samenwerkingsverband van gemeentelijke WWB-cliëntenraden en de Districtscliëntenraad Noord UWV
Pagina 5 van 5