Leerlingen met een opvallende ontwikkeling Hoe ga je om met leerlingen met speciale onderwijsbehoeften?
Cruciaal in de zor de kwaliteit van gstructuur is instructie …. Maar inspelen op onderwijsbehoefte n leerlingen omvat van net ietsje meer
Yvonne Leenders Steunpunt Onderwijszorg Zorgplan 2010-2011
Onderwerpen • •
Even in de stemming komen: Alle kinderen hebben recht op goed onderwijs…..
De betekenis van handelingsgericht werken Relatie onderwijsresultaten, opbrengstgericht werken, differentiatie en het werken met groepsplannen
•
Samenhang leerlijnen taal/lees- en rekenontwikkeling
•
Consequenties op teamniveau
•
Consequenties zorgstructuur
Kern landelijke onderwijsontwikkelingen:
In de basis gaat het altijd om de relatie met het primaire proces tussen leerkracht en leerling(en)
Strategische kernen Passend Onderwijs
Belangrijke overgangsmomenten in de ontwikkeling van kinderen
Strategische kernen: •
Verbeteren van de kwaliteit van de onderwijszorg, zodat in de klas/groep passend onderwijs geboden kan worden aan elk kind (inhoud).
•
Het realiseren van een dekkend en flexibel onderwijscontinuüm in de regio (organisatie).
Sander, groep 8
• • • • •
De geboorte Van de thuissituatie naar een peuterspeelzaal Van de peuterspeelzaal naar de basisschool De overgang van de kleutergroep naar groep 3 De overgang van de basisschool naar een school voor voortgezet onderwijs
Dan ook even kennismaken met meester Henk en onze groep!
ij…? er m it ov d t Gaa
De leerkracht als regisseur voor (sociale) ontwikkeling
Basis voor ontwikkeling: Opbouwen van zelfvertrouwen in eigen handelingsmogelijkheden
• • •
Veiligheid Vertrouwen Geaccepteerd worden
•
De juiste hulp op het juiste moment
•
Het activiteitenaanbod aan te sluiten op de stand van zaken van de ontwikkeling van het kind
Handelingsgericht werken
1) 6) Uitvoeren van het handelingsplan/groepsplan
Evalueren, verzamelen en analyseren van gegevens 2) Signaleren van specifieke onderwijsbehoeften
realiseren
plannen
waarnemen
begrijpen
5) Uitwerking van een handelingsplan/ groepsplan
3) Leerlingen clusteren op basis van (toets)gegevens
4) Benoemen van specifieke onderwijsbehoeften
Handelingsgericht werken = Doelgericht werken Wat moeten onze leerlingen leren? Hoe weten we dat de leerlingen daadwerkelijk leren wat ze moeten leren? Halen we eruit wat erin zit?
Kwaliteit van het gegeven onderwijs uitdrukken in cijfers…? Toetsgegevens…. Analyseren en beter benutten Maar ook: • Goed observeren!!! • Gesprekken voeren met kinderen, ouders; • Werk van kinderen analyseren
Gedeelde verantwoordelijkheid: Handelingsgericht werken doorvertalen op de verschillende onderwijsniveaus • • • •
Groepsniveau Schoolniveau Bovenschools niveau Landelijk niveau
Continue (taal- en reken)ontwikkeling…
Leren inspelen op pedagogische en didactische behoeften van leerlingen
Inspelen op didactische behoeften van kinderen Samenhang gedrag en taal/lees- en rekenontwikkeling
•
Pedagogisch klimaat:
•
Hoe is de balans? (monitoring)
•
Kennis van (tussen)doelen voor taal/lees- en rekenonderwijs
•
Inzicht in de didactische leerlijnen voor taal/lees- en rekenontwikkeling
•
Inzicht in cruciale momenten
•
Vaardigheden tot aangepaste didactiek
•
Als team de leerlijnen vast gaan stellen
– Krachtige leeromgeving – Relaties opbouwen •
Taak- en werkhouding
•
Samenwerkend leren
•
Leren reflecteren
De kleuterperiode Subgroep 1 Standaard aanbod + aanvullend(e) doelen
Subgroep 1
Taalactiviteit met leerkracht
Standaard aanbod + aanvullend(e) doelen Basisgroep
Basisgroep
Hoekspel-of werk
Hoekspel-of werk
Hoekspel-of werk
Hoekspel-of werk
Standaardaanbod
Standaardaanbod
Extra groep Eigen aanbod (eigen doelen)
Hoekspel-of werk
Hoekspel-of werk Taalactiviteit met leerkracht
Hoekspel-of werk
De organisatie
Relatie werken met een groepsplan en vakinhoudelijke kennis •
Welke (extra) initiatieven moeten we nemen om de gewenste doelen te bereiken voor alle kinderen?
•
Afstemming en samenwerking: Hoe realiseren we continuïteit op schoolniveau?
•
Hoe vertalen we dit op efficiënte en heldere wijze in het groepsplan?
Centraal bij handelingsgericht werken: Wat betekent een situatie of aanpak voor het kind?
Leerlijnen . . . Waar hebben we het dan over? Zorgen onderwijsinspectie: Individuele handelingsplannen mogen niet verdwijnen!
(Individuele) leerlingen
waarnemen
Doelen en leerstoflijnen
6) Uitvoeren groepsplan
Groepsbespreking
2) Signaleren van leerlingen met
leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften
plannen
4) Clusteren
k er le
t ch ra begrijpen
Oudergesprek
Leerlingenbespreking
3) Benoemen onderwijsbehoeften
Oudergesprek
Individueel handelingspla n
Externe zorg
Extern handelen Handelingsgericht begeleiden
Effecten van handelen verwerken in het groepsplan!
•
Voor enkele kinderen enkele gerichte aanpassingen
Groepsbespreking
specifieke onderwijsbehoeften
groepsplan
•
Intern handelen overzicht/evalueren
realiseren ou de rs
Werken met groepsplannen met daarin wel aandacht voor individuele kinderen
1) Groeps-
leerlingen
5) Opstellen
•
Handelingsgerichte diagnostiek
Inhoud groepsbespreking: • evalueren vorig groepsplan • bespreken groepsoverzicht (stap 1 tot en met 4) • voorzet nieuw groepsplan • afspraken begeleiding leraar Aanwezig: IB en leraar Schakelmoment naar leerlingenbespreking/zorgteam (met begeleidingsvraag leraar)
Verwijzing Oudergesprek
Leerlingenbespreking/zorgteam Doel • Verhelderen ontwikkelingsperspectief leerling • Verhelderen specifieke onderwijsbehoeften leerling • Formuleren haalbare aanpak in groepsplan (of individueel handelingsplan)
Schoolexterne zorg Handelingsgericht en integraal indiceren • Handelingsgerichte diagnostiek • Handelingsgerichte begeleiding/consultatie
Aanwezig: leden zorgteam en leraar Vooraf en achteraf overleg met ouders Schakel naar bovenschools zorgplatform/loket/ZAT
• (Tijdelijke) speciale onderwijsvoorziening • Zorg leerling/opvoedingsondersteuning ouders
Cruciaal in de zor de kwaliteit van gstructuur is instructie …. Maar inspelen op onderwijsbehoefte n leerlingen omvat van net ietsje meer
