Strandvogels in de kijker
Jan Seys communicatieverantwoordelijke Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ)
VormingPlus Oostende 29 april 08
Doelstelling = Herkennen & begrijpen vogels (& vogelsporen) op het strand
VormingPlus Oostende 29 april 08
Indeling/opbouw
STRANDVOGELS LIVE
-VOGELRESTEN en –SPOREN (kort…)
- Meeuwen - Sternen - Steltlopers - Andere - Toevallige passanten VormingPlus Oostende 29 april 08
- Olievogels e.a. - Pootafdrukken, braakballen, etc
STRANDVOGELS live
= voornamelijk
MEEUWEN (& steltlopers + sternen + andere)
VormingPlus Oostende 29 april 08
“DE MEEUW”
Roofvogel
Stern
Eend
Jager/skua
VormingPlus Oostende 29 april 08
“DE MEEUW”
- ca 50 soorten wereldwijd (16 in Eurazië) - veelal grondbroeders, opportunisten - aan de kust, maar ook landinwaarts - weinig/geen verschil ts geslachten VormingPlus Oostende 29 april 08
“DE MEEUW” Behandelde soorten
vleugellengte (cm)
- Grote mantelmeeuw (Larus marinus)
45-50
- Zilvermeeuw (Larus argentatus) - Kleine mantelmeeuw (Larus fuscus)
37-45 38-44
- Stormmeeuw (Larus canus)
32-38
- Kokmeeuw (Chroicocephalus ridibundus) - Drieteenmeeuw (Rissa tridactyla)
28-31 28-32
- Dwergmeeuw (Hydrocoloeus minutus)
21-23
VormingPlus Oostende 29 april 08
“DE MEEUW” Grote mantelmeeuw
Zilvermeeuw Dwergmeeuw
VormingPlus Oostende 29 april 08
Grote burgemeester
ZILVERMEEUW
roze poten gele snavel (+rode “nagel”)
VormingPlus Oostende 29 april 08
grijze vleugels + zwart/witte top
ZILVERMEEUW
Opportunistische eter29 april 08 VormingPlus Oostende
ZILVERMEEUW natuurlijk
storten
visserij
landbouw
toerisme
bewoning
VormingPlus Oostende 29 april 08
ZILVERMEEUW
VormingPlus Oostende 29 april 08
ZILVERMEEUW
België: 300-400 paar dakbroeders op populatie van 6000 paar (= ca 5%) … (nu nog) nagenoeg allemaal te Oostende…
VormingPlus Oostende 29 april 08
ZILVERMEEUW « Wardje » (BWAR)
‘Geboren en geringd op 8/6/2000 op dak van station Oostende; vier jaar later wijfje leren kennen en op zelfde plek twee jongen grootbrengend; sindsdien elk jaar broedend en op 8/6/2009 (Werelddag Oceanen) negen jaar oud geworden; ook vandaag nog regelmatig aan Oostendse vistrap te zien’ (R. Francois)
VormingPlus Oostende 29 april 08
ZILVERMEEUW
zomerkleed
VormingPlus Oostende 29 april 08
winterkleed
ZILVERMEEUW 2de jr
1ste jr
vanaf 4de jr
3de jr VormingPlus Oostende 29 april 08
KLEINE MANTELMEEUW gele snavel (+rode “nagel”)
leigrijze vleugels + zwart/witte top
gele poten
VormingPlus Oostende 29 april 08
KLEINE MANTELMEEUW
zomerkleed VormingPlus Oostende 29 april 08
winterkleed
KLEINE MANTELMEEUW
L.f.graellsi/ intermedius L.f.fuscus (“Baltische meeuw”)
VormingPlus Oostende 29 april 08
KLEINE MANTELMEEUW
VormingPlus Oostende 29 april 08
KLEINE MANTELMEEUW natuurlijk
landbouw VormingPlus Oostende 29 april 08
visserij
storten
KLEINE MANTELMEEUW
VormingPlus Oostende 29 april 08
KLEINE MANTELMEEUW
2de jr
vanaf 4de jr
1ste jr 3de jr VormingPlus Oostende 29 april 08
GROTE MANTELMEEUW gele snavel (+rode “nagel”) antracietgrijze vleugels + zwart/witte top
roze poten
VormingPlus Oostende 29 april 08
GROTE MANTELMEEUW
VormingPlus Oostende 29 april 08
GROTE MANTELMEEUW
VormingPlus Oostende 29 april 08
GROTE MANTELMEEUW 2de jr
1ste jr
3de jr
VormingPlus Oostende 29 april 08
vanaf 4de jr
KOKMEEUW
witte vleugelboeg
bruine kopkap (ZKL) rode poten rode snavel
VormingPlus Oostende 29 april 08
KOKMEEUW e.a.: toename? MEEUWEN: status (aantal broedparen), evolutie & voedsel Soort
West-Europa 2006
KOKMEEUW
3,4-4,8 milj.
evolutie
België ’70s
2008
32.000
ca 20.000
ZILVERMEEUW
Voedsel (mbv. mens) - Landbouw - Storten - Storten
560-620.000
0
1755
KL.MANTELMEEUW
825.0001.010.000
VormingPlus Oostende 29 april 08
- Visserij - Landbouw - Visserij
0
4243
- Landbouw - Storten
KOKMEEUW
VormingPlus Oostende 29 april 08
KOKMEEUW
VormingPlus Oostende 29 april 08
KOKMEEUW zomerkleed
winterkleed
VormingPlus Oostende 29 april 08
KOKMEEUW 1ste jr
adult
VormingPlus Oostende 29 april 08
STORMMEEUW
geelgroene snavel
geelgroene poten
VormingPlus Oostende 29 april 08
grijze vleugels (+ zwart-witte top)
STORMMEEUW WIE IS WIE?
VormingPlus Oostende 29 april 08
STORMMEEUW 1ste jr + ad
2de jr
VormingPlus Oostende 29 april 08
ad WKL
ad ZKL
DWERGMEEUW donkere ondervleugel formaat & vlucht kleine zwarte snavel
zwarte kopkap
rode poten
VormingPlus Oostende 29 april 08
DWERGMEEUW
1ste jaars
VormingPlus Oostende 29 april 08
DWERGMEEUW
winter
overgang
zomer
VormingPlus Oostende 29 april 08
DRIETEENMEEUW
“in inkt gedopte” vleugelptn
geelgroene snavel geelgroene poten
VormingPlus Oostende 29 april 08
DRIETEENMEEUW
VormingPlus Oostende 29 april 08
DRIETEENMEEUW Ganse Noordzee op zijn kop (« regime shift »)? Problemen in ZEEVOGELbroedkolonies
BRUINVIS terug talrijk in Z-Noordzee (en bij ons)
= inheemse dolfijn ca. 1,5 meter VormingPlus Oostende 29 april 08
DRIETEENMEEUW
winterkleed
zomerkleed
VormingPlus Oostende 29 april 08
DRIETEENMEEUW
1st jr
adult
VormingPlus Oostende 29 april 08
ANDERE MEEUWEN Zwartkopmeeuw
Geelpootmeeuw/Pontische meeuw
Grote burgemeester
VormingPlus Oostende 29 april 08
Vorkstaartmeeuw
STERNEN
VormingPlus Oostende 29 april 08
VISDIEF
VormingPlus Oostende 29 april 08
GROTE STERN
VormingPlus Oostende 29 april 08
DWERGSTERN
VormingPlus Oostende 29 april 08
ZWARTE STERN
VormingPlus Oostende 29 april 08
NOORDSE STERN: langeafstandskampioen
mbv mini-loggers (< 1 g)
70.000 km/jaar VormingPlus Oostende 29 april 08
STELTLOPERS
VormingPlus Oostende 29 april 08
PAARSE STRANDLOPER
VormingPlus Oostende 29 april 08
STEENLOPER
VormingPlus Oostende 29 april 08
SCHOLEKSTER
VormingPlus Oostende 29 april 08
DRIETEENSTRANDLOPER
VormingPlus Oostende 29 april 08
BONTE STRANDLOPER
VormingPlus Oostende 29 april 08
WULP
VormingPlus Oostende 29 april 08
ZILVERPLEVIER
VormingPlus Oostende 29 april 08
ANDERE STELTLOPERS Regenwulp
Kanoetstrandloper
VormingPlus Oostende 29 april 08
Rosse grutto
Krombekstrandloper
KRAAI
VormingPlus Oostende 29 april 08
AALSCHOLVER
VormingPlus Oostende 29 april 08
EIDEREEND
VormingPlus Oostende 29 april 08
ROTGANS
VormingPlus Oostende 29 april 08
TOEVALLIGE PASSANTEN Strandplevier
Strandleeuwerik
VormingPlus Oostende 29 april 08
Kuifleeuwerik
Sneeuwgors
VOGELRESTEN & -SPOREN
VormingPlus Oostende 29 april 08
“STOOKOLIESLACHTOFFERS”
VormingPlus Oostende 29 april 08
DRIJFEXPERIMENTEN Vrijwel steeds aantal slachtoffers onderschat cfr. driftexperimenten: - 12-22% slachtoffers teruggevonden (>30 experimenten wereldwijd) - hoe verder van de kust stervend, hoe minder kans nog ooit teruggevonden
recovery rate (%)
50 40 30 20 10 0
0
10
20
30
40
50
60
distance from coast (km)
VormingPlus Oostende 29 april 08
70
EINDE
VormingPlus Oostende 29 april 08