JAARVERSLAG
2009
van
sTos Stichting Toekomst Overlevenden Srebrenica
sTos stichting Toekomst overlevenden Srebrenica Smeenholtenweg 1 7975 RC UFFELTE T (0521)351700 E
[email protected] I www.stos.nl / www.stosfoundation.com
VOORWOORD De activiteiten van sTos richten zich men name op -
structurele steun aan onze partnerorganisatie Snaga Zene in Bosnië (bloemen- en kruidenprojecten); steun, ook via Snaga Zene, aan de bewoners van de vluchtelingenkampen rond Tuzla, vooral aan de opgroeiende jeugd (projecten Dream for future).
Het bestuur van sTos prijst zich gelukkig dat de partnerorganisatie in Bosnië, Snaga Zene, goed op orde is en alle energie kan richten op projecten. Projecten die deels door financiële steun van sTos kunnen worden gerealiseerd. Dankzij de financiële steun van de Nederlandse regering - via de Nederlandse ambassade in Bosnië-Herzegovina - is het voortbestaan van Snaga Zene nog tot najaar 2010 veilig gesteld. Het is echter met zorg dat het bestuur van sTos naar de toekomst kijkt. Binnen Bosnië is het niet eenvoudig om sponsoren of donoren voor lokale hulpverleningsorganisaties te vinden en van de (vele) Bosnische overheden is ook geen soulaas te verwachten. In dit verband kan ook nog eens worden gewezen op de opmerking in het vorige jaarverslag waarin werd opgemerkt dat van de kant van de Bosnische overheden weinig wordt ondernomen om structurele oplossingen te realiseren voor die vele nog steeds – in veelal erbarmelijke omstandigheden - in vluchtelingenkampen verblijvende ontheemden. Het beeld is onveranderd somber. Mede naar aanleiding van de positieve ervaringen met het zgn. bloemenproject is in het verslagjaar weer een nieuw bloemenproject, Flower Valley genoemd, in gang gezet. Een van de nieuwe invalshoeken daarbij is het ontwikkelen van coöperatieve vormen van beheer over productieapparatuur. En al doende is in het verslagjaar besloten dit project te verbreden met een tulpendeelproject en voorts om in Potocari een rozenproject te realiseren. Er zijn nieuwe opleidingsprojecten voor jongeren van start gegaan, waarbij de ervaringen van het eerste Dream for Future-project en de op grond daarvan geformuleerde verbeteringsacties zijn betrokken. Het doet goed te kunnen constateren dat een toenemend aantal jongeren uit vluchtelingenkampen door middel van participatie in een opleidings- en leerervaringstraject inmiddels niet alleen een goede dagbesteding, maar ook de mogelijkheden zelfstandig de nodige middelen van bestaan heeft kunnen verwerven. De stichting sTos prijst zich gelukkig dat ook in 2009 zoveel donateurs hebben bijgedragen aan de realisering van de sTos-activiteiten. In het bijzonder kunnen hier worden genoemd The Transpetrol Foundation, Edukans/Impulsis en de NCDO. Zorgelijk is overigens dat de minister van Ontwikkelingssamenwerking heeft besloten het Nederlandse ontwikkelingsbeleid - en de financiering van ontwikkelingsprojecten – al op korte termijn drastisch te herzien. Naar het zich laat aanzien gaat het nieuwe beleid betekenen dat
projecten in Bosnië nimmer meer voor zgn. verdubbeling (via thans nog Edukans/Impulsis en NCDO) in aanmerking zullen komen. Deze beleidsombuiging is mede aanleiding voor het bestuur van sTos geweest om zich te bezinnen op mogelijkheden voor het aanboren van alternatieve financieringsbronnen. Hopelijk kan daarover na het verslagjaar over 2010 nader worden bericht.
1. ALGEMENE INFORMATIE Oprichting en doel
De stichting sTos is opgericht bij notariële acte van 1 april 2005. De stichting heeft ten doel a. het verbeteren van het huidig bestaan van de nabestaanden en overlevenden na de val van Srebrenica; b. het verrichten van alle verdere handelingen die met deze doelstelling in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn. De stichting tracht dit doel zonder winstoogmerk te verwezenlijken door: -
-
het verlenen van steun aan projecten en activiteiten op korte en langere termijn die een structurele psychische en materiële verbetering ten doel hebben ten behoeve van nabestaanden en overlevenden van Srebrenica het verlenen van kleinschalige particuliere hulp in de ruimste zin aan nabestaanden en overlevenden van Srebrenica het samenwerken met (hulpverlenings)instanties ter plaatse het bieden van financiële ondersteuning.
Bestuur In het verslagjaar heeft Aart van de Giessen moeten besluiten definitief terug te treden als penningmeester. Gelukkig heeft hij zich bereid verklaard wel actief te blijven als algemeen bestuurslid van sTos. De voorzitter van sTos, Luc Werring, heeft om moverende redenen besloten terug te treden als voorzitter. In de bestuursvergadering van 29 juni is onder dankzegging voor alles wat hij voor sTos heeft betekend bestuurlijk afscheid van hem genomen. Besloten is dat de secretaris voorshands ook het voorzitterschap waarneemt. Het bestuur bestaat per 31 december 2009 uit de volgende personen: -
Michiel Rutten, voorzitter en secretaris Trijnie Stoker, penningmeester Alok van Loon, projecten Aart van de Giessen, algemeen bestuurslid
-
Erik van Schelven, algemeen bestuurslid.
Het bestuur kwam in 2009 negen maal in vergadering bijeen, op 14 januari, 4 maart, 6 april, 6 mei, 29 juni, 19 augustus, 15 oktober, 11 november en 21 december. Daarnaast werd veelvuldig door bestuursleden onderling overlegd, via telefoon en mail en informeel overleg in persoon.
Comité van aanbeveling In het verslagjaar hadden zitting in het Comité van aanbeveling: -
Tryntsje Slagman – Bootsma, burgemeester van de gemeente Westerveld Janny Vlietstra, gedeputeerde van de provincie Drenthe.
Op 26 augustus heeft het bestuur met de leden van het Comité van aanbeveling over een aantal relevante onderwerpen ampel van gedachten gewisseld. Het bestuur van sTos prijst zich gelukkig dat de leden van het Comité van aanbeveling bereid zijn (en blijven) een open oor voor sTosaangelegenheden te hebben.
Adviseurs Het bestuur van sTos kon, als in eerdere jaren, naar behoefte steeds een beroep doen op de navolgende adviseurs: -
Dr. Branka Antic, directeur van Snaga Zene en medisch specialist in Tuzla en Srebrenica, Antoine van Schaik, specialist op het terrein van tuinbouw, in het bijzonder rozenteelt, Slobodan Jerkovic, Tuzla, ook specialist op het gebied van tuinbouw.
En inmiddels heeft ook Jan Guldemond, voorheen hoofdontwerper bij De Keukenhof in Lisse, zich actief als adviseur voor sTos (en Snaga Zene) ingezet, in het bijzonder op het terrein van bloembollenprojecten.
Algemeen nut instelling De stichting sTos is door de belastingdienst aangemerkt als een algemeen nu beogende instelling (een zgn. ANBI). In het verslagjaar werd dit door de belastingsdienst herbevestigd. Een als ANBI aangemerkte organisatie behoeft geen successiebelasting of schenkingsrecht te betalen over verkregen erfenissen, legaten en schenkingen. Personen of instellingen in Nederland die gelden aan sTos schenken, kunnen deze schenking in mindering brengen op het bedrag waarover door de schenker inkomsten- of vennootschapsbelasting moet worden betaald (uiteraard binnen de daarvoor geldende grenzen).
2. ACTIVITEITENVERSLAG Lezingen in 2009 Ter gelegenheid van de Wereldvrouwendag in maart heeft Alok van Loon met Trijnie Stoker een voordracht gehouden in Bussum. Op 13 oktober heeft Trijnie Stoker een lezing gehouden voor de NBvP ‘Vrouwen van nu’, afdeling Eext. Reizen naar Bosnië In mei 2009 heeft Antoine van Schaik een bezoek aan Bosnië gebracht, onder meer om de rozenteelsters waar nodig weer met raad en daad bij te staan. Voorts heeft zijn dochter, die hem bij dit bezoek vergezelde, een aantal bloemschikcursussen verzorgd. In september hebben Alok van Loon en Erik van Schelven de relevante projecten en organisaties in Bosnië bezocht. Voorts namen onder meer deel aan deze reis Antoine van Schaik en Jan Guldemond i.v.m. de eventuele start van nieuwe (deel)bloemenprojecten, Piet Been (bestuurslid van de TPFfoundation) en Peter Nefkens (journalist bij de Meppeler Courant). Tijdens deze reis werd ook met een aantal autoriteiten gesproken, werd kennis gemaakt met de nieuwe Nederlandse ambassadeur in Bosnië en werden veel ideeën opgedaan voor intensivering van de bloemenprojecten en verdere verdieping van de Dream for Futureprojecten. Aansluitend heeft Alok van Loon met fotograaf Dies Groot (voorzitter van de Stichting Fotografie Tegen Armoede) de projecten bezocht. Met hem zijn de mogelijkheden verkend om de coöperatie te versterken, bijvoorbeeld door het aanstellen van een projectleider die voor de technische begeleiding kan zorgen en de vrouwen kan helpen een goed ondernemingsplan te maken. Ook is onderzocht of het mogelijk is om tegen geringe kosten een coöperatiegebouw op te richten. In dit gebouw zouden de gemeenschappelijke voorzieningen dienen te worden ondergebracht. Door het jaar heen heeft Alok van Loon (overigens niet primair voor sTos) diverse malen Bosnië bezocht. Uiteraard nam zij daarbij steeds de gelegenheid te baat om ook vanuit sTos-optiek met deze en gene te overleggen. Vooral de, overigens al intensieve en vruchtbare, contacten met Snaga Zene werden hiermee bevorderd.
Projecten Op 31 mei 2009 is het Dream for future-project dat mogelijk is gemaakt door eerdere financiële bijdragen van de Rotary afdeling Beilen en Rotary International afgesloten. De overallconclusie was dat het project de beoogde resultaten volledig heeft gerealiseerd. In 2009 is een vervolg Dream for future-project gestart kunnen worden dank zij de genereuze steun van TPF. Ook deze donatie is weer verdubbeld door Edukans. Mede naar aanleiding van de evaluatie in 2008 zijn in de projectopzet voorzieningen getroffen voor onder meer het verzorgen van stageplaatsen en arbeidstoeleiding.
In het gebouw van Snaga Zene is een ruimte ingericht als kapsalon; deze wordt intensief gebruikt door leerling-kapsters en klanten. Ook is in het pand een ruimte met naaiapparatuur gekomen voor jongeren die in het kader van Dream for future een kostuumnaaistersopleiding volgen. Ter gelegenheid van het afscheid van mevrouw J. Vlietstra als burgemeester van Winschoten is een afscheidscadeau van € 7.000,- bijeen gebracht; dit bedrag is op uitdrukkelijk verzoek van mevrouw Vlietstra geheel ter beschikking van sTos gesteld, ten behoeve van het Flower Valley-project. Het bloemenproject heeft dit jaar voor het eerst verdiensten opgeleverd. De meeste verdiensten zijn behaald bij de teelt van calendula en mint. Het project loopt overigens ook verder goed. De rozenkwekerijen staan er meestal prachtig bij en de afzet loopt goed. Sommige vrouwen hebben met dit project extra nettoverdiensten van – omgerekend - ongeveer € 300,- behaald, in Bosnië een flink bedrag. De NCDO heeft een zgn. verdubbelingsaanvraag voor een nieuw bloemenproject (Flower Valley genoemd) geaccordeerd, wat betekent dat de voor dit project door sTos te genereren donaties tot een bedrag van maximaal € 25.000,- door de NCDO worden verdubbeld. Het project richt zich met name op intensivering van de rozenteelt, de bloembollenteelt en het opstarten van de teelt van kruidengewassen. Aanvullende doelstellingen zijn het leren werken in een coöperatieve aanpak (onder meer wat betreft aankoop, beheer en gebruik van technische apparatuur en koelruimten) en het meer gericht zijn op het (neven)doel via de rozen- en kruidenteelt zelf deels of geheel in het levensonderhoud te kunnen gaan voorzien. Stichting Proplan heeft begin 2009 via een substantiële donatie de aanschaf van een koelinstallatie, een destilleerapparaat en een grote tunnelkas mogelijk gemaakt. Stichting Fotografie Tegen Armoede heeft op voorstel van sTos ingestemd met het tijdelijk financieren van een deskundige die de deelneemsters aan het project Flower Valley tweemaal in de week intensief gaat begeleiden met het oogmerk de beoogde doelen optimaal te kunnen realiseren. Mede naar aanleiding van het bezoek dat enkele bestuursleden en adviseurs in september aan Bosnië hebben gebracht is besloten een drietal aanvullende deelprojecten te starten: - het planten van een groot aantal bloembollen in het Pannonian Lake Complex, het stadspark van Tuzla, mede om aandacht te genereren voor door projectdeelnemers op te kweken tulpen; in het stadspark zal daarvoor ook een kiosk worden opgericht waarin de door vrouwen in Potocari/Srebrenica gekweekte tulpen kunnen worden verkocht - het intensiveren van de bloembollenteelt in Potocari/Srebrenica - het beschikbaar stellen van rozenplanten voor de plantenbakken in het Memorial Center in Potocari. De realisering van deze deelprojecten is mede mogelijk geworden door de snelle en hartverwarmende financiële steun van een groot aantal organisaties en instanties. Onder meer de Nederlandse ambassade in Bosnië, stichting Plant Publicity Holland, Productschap Tuinbouw, gemeente Winschoten en het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit hebben financieel geparticipeerd. Ook medewerking werd verleend door de firma Uittenbogaard en J.D. Maarse en Zn., terwijl rozenmeester Antoine van Schaik, King of Tulps Jan Guldenmond uit Lisse en Frans Neuman van rozenkwekerij Belle Epoque in Aalsmeer dank is verschuldigd voor hun inzet voor deze deelprojecten.
Na een voorspoedig transport van de bollen naar Bosnië konden alle bollen nog voor het invallen van de winterperiode worden geplant; ambassadeur Van Voorst tot Voorst gaf daarbij acte de presence.
sTos in de media Aan activiteiten van sTos / Snaga Zene is in een aantal periodieken aandacht besteed, onder meer in: - Het Rozenbulletin - Het Asser Weekblad - De Coevorder Krant - De Lisser - Het Agrarisch Dagblad - Bloembollenvisie - Dagblad van het Noorden - alsmede Boompers (incl. alle regionale weekkranten). Uitgeverij Boom is eind oktober een actieve goeden-doelen advertentiecampagne gestart onder de titel ‘Geef kleur aan Srebrenica; een bloem voor iedere traan’ om zo lezers te bewegen te doneren voor de aankoop van rozenstruiken bij het herdenkingsmemorial in Potocari. Deze actie is geslaagd: dankzij de actie van de Meppeler Courant en andere uitgaven ontving sTos tal van giften uit de regio. Voorts hebben RTV Noord en RTV Drenthe aandacht aan sTos(projecten) gegeven. In Bosnië is aan de activiteiten van Snaga Zene enkele keren via de pers, radio en TV aandacht gegeven. Ook Antoine van Schaik en Alok van Loon zijn geïnterviewd door de Bosnische TV. Overige bijzonderheden In februari 2009 heeft Alok van Loon negen leerlingen van het Lek&LingeCollege in Culemborg naar en in Srebrenica begeleid. Voorts zijn vluchtelingenkampen en projecten bezocht en workshops met Bosnische leeftijdsgenoten gehouden. Over een en ander kan meer worden gelezen via www.everyoneweb.com/crossingborders. Medio 2009 ontving sTos een gift van CBS De Bron uit Nieuw-Amsterdam. Hierdoor kunnen de kinderen uit het kamp Jesevac genieten van een dagje uit! In 2009 bestond Snaga Zene tien jaar. De organisatie heeft besloten voor deze gelegenheid een herdenkingsboek te vervaardigen, ook als blijk van dank aan al diegenen die het werk van Snaga Zene mede mogelijk hebben gemaakt. sTos heeft een financiële bijdrage beschikbaar gesteld om de uitgave van dit herdenkingsboek mogelijk te maken. Door sTos zijn afgelopen voorjaar drie briefkaarten ontwikkeld die kunnen worden gebruikt bij sponsoringbijeenkomsten, als attentie aan donateurs, enz. De kaarten blijken bij lezingen gretig aftrek te krijgen. Zoals uit de financieel jaarverslagen van afgelopen jaren kan worden opgemaakt worden nagenoeg alle door sTos ontvangen donaties beschikbaar gesteld aan projecten in Bosnië. De perceptiekosten waren dan ook minimaal. Het bestuur heeft medio 2009 dit beleid (ook inhoudende dat aan bestuursleden alleen in bijzondere gevallen vergoeding van onkosten kan worden verleend) nog eens expliciet bevestigd.
3. Financieel verslag Balans per 31-12-2009 Activa Liquide middelen:
passiva Eigen vermogen:
Rabobank vereningsrekening Rabo bedrijfstelerekening Vorderingen Totaal
€ 9.247,19 € 2.792,69 € 192,82 € 12.232,70
Baten en lasten 2009 Baten Donaties Donaties Bloemenproject '09
€ 5.463,97 € 0,00
Project Flower valley 2010-2011 Actie kleur voor Srebrenica Bijdragen Dream for Future
€ 12.540,88 € 20.185,00 € 27.546,32
Rente
€ 192,82
Totaal
€ 65.928,99
Bestemmingsreserve Kortlopende schulden
€ 12.232,70 € 0,00
Totaal
€ 12.232,70
Lasten Beheerskosten Bijdragen Bloemenproject Project Flower valley 20102011 Actie kleur voor Srebrenica Bijdragen Dream for Future Bijdrage nieuwe auto Kosten PR Saldo Totaal
Activa De stichting beschikt niet over materiële of financiële vaste activa De liquide middelen bestaan uit: Lopende rekening bij Rabobank, saldo ultimo 2009 Bedrijfstelerekening bij Rabobank, saldo ultimo 2009 Vorderingen Ultimo 2009 waren de volgende bedragen nog te vorderen: Rente bedrijfsspaarrekening over 2009: Totaal
€ 594,13 € 0,00 € 20.079,54 € 7.658,25 € 25.000,00 € 0,00 € 335,19 € 12.261,88 € 65.928,99
€ 9.247,19 € 2.792,69
€ 192,82 € 192,82
Passiva De stichting heeft niet het oogmerk winst te maken. Er is daarom geen sprake van eigen vermogen. De bestemmingsreserve bestaat uit het saldo van baten en lasten die over 2008 zijn ontvangen Nadelig saldo ultimo 2008 € 2.379,18 Batig saldo 2009 € 14.611,88 Saldo ultimo 2009 € 12.232,70 Toelichting op de rekening van baten en lasten over 2009 Baten Donaties:
De stichting heeft in 2009 de volgende bijdragen mogen ontvangen: CBS De Bron Mosaic Eindhoven Donaties: Van Rijswijk en Van Lam, Van de Giessen, Honsbeek, Stoker, Marckmann, Van Loon, De Vries, Hussain Subtotaal Donaties Bloemenproject en het vervolgproject Flower valley: Stichting Proplan Janny Vlietstra afscheid Boon en Slob, Vianova, Van Schaik Subtotaal Donaties project kleur voor Srebrenica / Flowervalley Stichting Fotografie St Plant Publicity Holland Gemeente Winschoten Trans Petrol Foundation ProductschapTuinbouw Min. Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit
€ 300,00 € 157,42 € 5.006,55 € 5.463,97
€ 5.000,00 € 7.000,00 € 540,88 € 12.540,88
€ 500,00 € 1.000,00 € 1.000,00 € 8.500,00 € 1.000,00 € 7.500,00
Donaties: Kok, Demoed, Neuman, Wijers, Wijers en Vab Wijk, Korff, De Boer, Koopmans, Kloos-Boer, Schrik, Beikes-Wilbrink, Mol-Van Zwol, De Ronde, Struik en Struik-Romeijn, Coerts-Van Eisden, Meijer, Rozema, Lafleur, Stel, Oosterveld-Vredeveld, Salijic, Otter, Sinnighe, Berends, Tempel-Van Haaften, Oostendorp, Van der Veen, Hakvoort, Wibbens, Timmer, De Paus, Vleems, Kleine Deters, De Jong, Slagman, Grote, De Vries Subtotaal
€ 685,00 € 20.185,00
Donaties project Dream for Future: Kerkgenootschap Dominicus The Transpetrol Foundation*)
€ 2.306,32 € 25.000,00
Donaties: Van Dijk, Andriesse, Kruyswijk, Luttkhuis en Verbeek, Wildschut, Nijenhuis, Kroon-Boelhouwer, Speijk-Brinker Subtotaal *) Dit bedrag is overgemaakt aan Edukans, die het bedrag voor Snaga Zene verdubbeld heeft Totaal donaties en bijdragen projecten Rente: De ontvangen rente op de Telebedrijfsrekening over 2009 bedraagt
€ 240,00 € 27.546,32
€ 65.736,17
€ 192,82
Lasten Beheerskosten: Bankkosten KVK Reiskosten adviseurs Telefoonkosten 2008 Algemene kosten Totaal beheerskosten PR kosten: Representatie
€ 91,65 € 26,14 € 314,95 € 156,00 € 5,39 € 594,13
€ 60,89
Website Grafische studio Totaal PR kosten Bijdragen aan partnerorganisatie Snaga Zene In 2009 zijn de volgende bijdragen verstrekt: Uitgaven tbv Project Flower Valley Uitgaven tbv Kleur voor Srebrenica Uitgaven tbv Dream for future via Edukans ivm verdubbeling Totaal Bijdragen Snaga Zene verwerkt in balans 2008 Uitgaven tbv Bloemenproject Uitgaven nieuwe auto's Totaal
€ 36,30 € 238,00 € 335,19
€ 20.079,54 € 7.658,25 € 25.000,00 € 52.737,79
€ 7.004,88 € 1.870,00 € 8.874,88
Batig 2009 Het saldo over 2009 is toegevoegd aan de bestemmingsreserve. Het batig saldo van 2009 is als volgt ontstaan: Donaties en bijdragen 2009 Uitgaven aan projecten 2009 Kosten PR Beheerskosten Rentebaten Totaal
€ 65.736,17 -€ 52.737,79 -€ 335,19 -€ 594,13 € 192,82 € 12.261,88
