stop aids now! opnemen in uw testament
Nu iets doen voor de toekomst
Van generatie op generatie Zoals veel mensen, vind ik de toekomst vaak ongrijpbaar. Wie weet immers wat er over een jaar of over tien jaar gebeurt? Maar in mijn werk bij STOP AIDS NOW! is dat anders. Daar bieden we oplossingen voor de problemen van vandaag, en richten we ons tegelijkertijd concreet op de toekomst. De toekomst van een land, van een bevolking, van individuele mensen. Voor onze projecten in ontwikkelingslanden denken wij in generaties: in Afrika en in Azië worden de huidige generaties hard getroffen door de gevolgen van hiv en aids. Maar onze hulp mag niet stoppen bij hen. Want ook hún kinderen, en de kinderen van die kinderen krijgen op de een of andere manier te maken met deze ziekte. Hiv en aids zijn immers helaas nog lang niet uitgebannen. In zuidelijk Afrika heb ik met eigen ogen gezien wat aids aanricht. En ook met hoeveel kracht en doorzettings vermogen hulpverleners zich inzetten voor mensen met hiv. Ik raakte diep onder de indruk van hun werk, dat soms tot wanhoop, maar gelukkig ook vaak tot hoop stemt. Misschien bent u aan het nadenken over uw nalatenschap, over wat u wilt meegeven aan volgende generaties. In dat geval zou het prachtig zijn als u wilt overwegen om STOP AIDS NOW! als begunstigde op te nemen. Of het nu om een klein of een groot bedrag gaat, het kan zo’n groot verschil maken. U geeft dan voor de toekomst: STOP AIDS NOW! kan met uw hulp belangrijke projecten blijven financieren. Projecten waar generatie op generatie van kan profiteren. Met als uiteindelijk doel een toekomst waarin hiv/aids zijn verwoestende kracht heeft verloren. Louise van Deth Directeur STOP AIDS NOW!
Thobani woont in Zuid-Afrika. Hij is pas negen jaar, maar heeft al meer meegemaakt dan sommige volwassenen. Zijn alleenstaande moeder werd ziek en overleed aan de gevolgen van aids, zijn vader was al met de noorderzon vertrokken. Even leek het alsof Thobani en zijn broer helemaal alleen op de wereld waren. Gelukkig vonden ze onderdak bij hun oma, samen met drie van hun neefjes en nichtjes die ook aidswees zijn. Oma doet haar best om de kinderen zo goed mogelijk te verzorgen. Maar het is zwaar voor haar: ze is op een leeftijd dat ze eigenlijk zou moeten genieten van een rustige oude dag. In plaats daarvan is ze nog dag en nacht in touw voor haar jonge kleinkinderen, terwijl ze haar eigen dochters heeft moeten begraven. Wat er met de kinderen moet gebeuren als ze echt te oud is, weet ze niet.
De strijd tegen aids Aids: een wereldwijde ramp In de jaren tachtig werd aids wereldnieuws: een nieuwe, fatale infectieziekte die razendsnel om zich heen greep en waar geen kruid tegen gewassen leek. Nu, aan het begin van de 21e eeuw, leven wereldwijd ruim 34 miljoen mensen met hiv/aids, van wie 3,4 miljoen kinderen. Een cijfer dat nauwelijks te bevatten is - 34 miljoen, dat is twee keer het aantal inwoners van Nederland. Dat maakt deze epidemie tot een ongekende ramp. In het Westen zijn tegenwoordig goede medicijnen beschikbaar, en ook stabiliseert het aantal gevallen van hiv/aids zich hier. Toch blijft de ziekte een zware last voor iedereen die ermee geconfronteerd wordt. Lege plek In ontwikkelingslanden is de situatie desastreus. Daar krijgen nog steeds zoveel mensen te maken met hiv/aids dat de hele maatschappij erdoor ontwricht raakt. Want wie ziek wordt, kan vaak niet beschik ken over de – dure en schaarse – medicijnen. Zo worden vooral in zuidelijk Afrika hele generaties weggevaagd. Veelal mensen in de bloei van hun leven die de economie draaiende moeten houden. Met alle gevolgen van dien. Onderwijzers, dokters, verpleegkundigen: elke overledene laat een lege plek achter: in zijn of haar gezin, maar ook in de maatschappij. Veel landen worden nu hard geconfronteerd met de gevolgen. Hun ontwikkeling komt tot stilstand.
Alleenstaande kinderen Vrouwen en kinderen vormen de meest kwetsbare groepen. Veel vrouwen kunnen niet kiezen voor beschermde seks en lopen daardoor groot risico. Vaak staan ze er alleen voor – wat extra zwaar is als ze hiv hebben. Ook veel kinderen worden ziek. Bijvoorbeeld doordat hun moeder hivpositief is en de ziekte bij de bevalling doorgeeft. Andere kinderen verliezen een of beide ouders. Naar schatting zijn er 16,6 miljoen van deze aidswezen en ook hier wordt zuidelijk Afrika het hardst getroffen. Verdwijnende generatie In Afrika werden wezen traditioneel altijd opgevangen in het brede familieverband. Tantes, ooms, neven en nichten namen alleenstaande kinderen op in het eigen gezin. Aan die traditie dreigt nu een einde te komen. Omdat een hele generatie aan het verdwijnen is, zijn er te weinig volwassenen die de kinderen onder hun hoede kunnen nemen. Vaak worden de grootouders ingeschakeld, maar sommige kinderen zijn letterlijk moederziel alleen. Aids stoppen Het is duidelijk: er moet nog veel gebeuren om de epidemie te bedwingen. STOP AIDS NOW! is een samenwerkings verband van Nederlandse hulporganisaties die zich met volle overtuiging inzetten voor de internationale aidsbestrijding. Met praktische, directe hulp via projecten in Afrika, Zuid Amerika en Azië. Onze betrouwbare partners ter plaatse zorgen voor wat nodig is. Voedsel, medicijnen, onderdak,
of gewoon een luisterend oor. En uiteraard kijken we ook naar de toekomst. We investeren dus in preventie en voorlichting, want alleen zo kunnen we de ziekte stoppen. Daarnaast zorgt STOP AIDS NOW! ervoor dat er in Nederland aandacht blijft voor de gevolgen van hiv/aids. Wij spreken met de politiek over de situatie in ontwikkelings landen. En door acties en campagnes betrekken we het Nederlandse publiek bij onze projecten. Veel mensen steunen ons met donaties en ook via nalatenschappen. Daar zijn we dankbaar voor, want die steun is van levensbelang om ons werk te kunnen voortzetten.
Hugo van Win is zijn hele leven maatschappelijk betrokken geweest. Toen hij in de Tweede Wereldoorlog als jonge joodse man moest vluchten voor de Duitse razzia’s, leerde hij wat onder drukking betekende. Het verhaal hierover heeft hij verteld voor de camera’s van Survivors of the Shoah, de organisatie die oorlogsgetuigenissen voor toekomstige generaties vastlegt. Na de oorlog vestigde Hugo van Win zich in Amsterdam, waar hij in 1947 betrokken was bij de oprichting van het COC. Hij hielp de jonge organisatie door de moeilijke eerste jaren heen en was maar liefst 13 jaar hoofdbestuurslid en later ook erelid. Hij maakte van dichtbij de verschrikkelijke gevolgen van de ziekte aids mee. Het was voor hem vanzelfsprekend dat hij aan het einde van zijn leven ook in zijn testa ment zijn sociale betrokkenheid toonde. Een deel van de opbrengst van zijn huis, zijn glasverzameling en andere bezittingen vermaakte hij onder andere aan STOP AIDS NOW!, dat daarvan belangrijke projecten in ontwikkelingslanden kon financieren.
Sterker door samenwerking STOP AIDS NOW! is een samenwer kingsverband van vijf Nederlandse organisaties: Aids Fonds, Hivos, ICCO, Cordaid Memisa en Oxfam Novib. Elk van deze organisaties ontvangt een deel van de fondsen van STOP AIDS NOW! waarmee zij hiv- en aidsprojecten financieren in ontwikkelingslanden. Daarnaast wordt er ook geld gereserveerd voor de specifieke aandachtsgebieden van STOP AIDS NOW! Het voordeel van deze samenwerking is dat de aan wezige expertise wordt gebundeld en daardoor zo effectief mogelijk wordt ingezet. Ook is het bereik van de hulp groter doordat de organisaties hun hulpprojecten beter op elkaar kunnen afstemmen.
Hoe STOP AIDS NOW! werkt Speciale aandacht Stichting STOP AIDS NOW! combineert de expertise die in Nederland en in ontwikke lingslanden aanwezig is. Zo hebben we een groot aantal innovatieve en effectieve aidsprojecten kunnen opzetten. Daarbij houden we ons bezig met alle aspecten van de aidsepidemie, maar bij een aantal groepen en gebieden is extra hulp nodig. Vrouwen en kinderen bijvoorbeeld: in veel ontwikkelingslanden zijn dit traditioneel kwetsbare groepen die vaak weinig rechten hebben. Zij worden dan ook hard getroffen door de ziekte. STOP AIDS NOW! neemt hen in bescherming, maakt hen weerbaar en zorgt voor praktische hulp. Ook jongeren hebben onze speciale aandacht. Het aantal nieuwe hiv-infecties neemt het snelst toe onder deze groep, onder andere als gevolg van onwetendheid. Het loont dus om juist bij jongeren in te zetten op voorlichting. Als zij weten hoe ze hiv moeten voorkomen, heeft dit direct effect voor de toekomst. Prioriteit voor medicijnen Hoewel er tegenwoordig goede aids remmers op de markt zijn, zijn die lang niet overal beschikbaar. Minder dan de helft van de mensen in ontwikkelingslanden krijgt de benodigde medicijnen. Dat betekent dus een zeker doodvonnis voor de rest van de mensen met hiv. STOP AIDS NOW! doet er alles aan om deze situatie te veranderen – door politieke lobby en door gerichte hulp.
Een ander speerpunt is hiv/aids op de werkvloer. Ook bedrijven krijgen immers in toenemende mate te maken met de gevolgen van de epidemie. Hun werknemers worden ziek of hebben de zorg voor zieke familieleden. STOP AIDS NOW! geeft voorlichting over de ziekte en over vooroordelen en organiseert behandelprojecten. Succesvolle projecten Stichting STOP AIDS NOW! werd opgericht in 2000 en heeft sinds die tijd al meer dan 400 succesvolle aidsprojecten gesteund, onder andere in Namibië, in Zuid-Afrika, Oeganda, Kenia, India, Indonesië, PapoeaNieuw Guinea en Oekraïne. In Kenia werken wij bijvoorbeeld samen met de organisatie Rapado aan een project voor ruim achthonderd aidswezen. De kinderen hebben een of beide ouders verloren aan aids. Soms wonen ze bij familieleden, maar er zijn ook kinderen die alleen leven. Rapado zorgt ervoor dat de kinderen voedsel en medische zorg krijgen. Maar er is ook volop mentale steun: je zult als kind immers maar zo alleen op de wereld staan. Docenten worden getraind om de kinderen te begeleiden en hiv/aids in de klas bespreekbaar te maken. Daarnaast zijn er clubs waarin kinderen elkaar steunen en hun ervaringen delen. Ook wordt er een beroep gedaan op de onderlinge solidariteit. Scholieren onderhouden groentetuintjes en gebruiken de opbrengst om klasge nootjes te helpen die geen schooluniform kunnen kopen.
Een ander project waar we trots op zijn, wordt onder andere uitgevoerd in Oeganda, samen met maar liefst 76 partners. Dit project is gericht op bedrijven en hun werknemers. Vaak is hiv/aids op de werkvloer een taboe: men praat onderling niet gemakkelijk over de ziekte. En dat terwijl er veel collega’s met hiv zijn. Daarom organiseren onze partners voorlichtings bijeenkomsten bij bedrijven, initiëren groepsdiscussies en stimuleren werkgevers om condooms beschikbaar te stellen. Veel werknemers voelen zich opgelucht nu ze open kunnen zijn over hun ziekte. En het helpt natuurlijk ook dat ze op de dagen dat ze echt te ziek zijn om te kunnen werken, gewoon doorbetaald krijgen. Ook in Nederland is STOP AIDS NOW! actief, met voorlichting en politieke lobby. Een bijzonder voorbeeld is Dance4Life, de campagne voor jongeren. Door middel van eigentijdse dansevenementen betrekken ze jonge mensen bij de problemen en de oplossingen rondom hiv/aids.
Oog voor de toekomst Het uiteindelijke doel van het werk van STOP AIDS NOW! is om hiv/aids onder controle te krijgen. We hopen van harte dat onze donateurs ons blijven steunen en dat we ook in de komende jaren door kunnen gaan met onze succesprojecten en dat we nieuwe, innovatieve programma’s kunnen ontwikkelen. We blijven uiteraard speciale aandacht geven aan kwetsbare groepen als kinderen, vrouwen en jongeren. En we zetten de komende tijd meer in op geïntegreerde projecten, waar alle verschil lende onderdelen van de hulp zoveel mogelijk samen komen.
Marita Barassa is maatschappelijk werker bij WOFAK, Women Fighting Aids in Kenya en weet wat aids kan aanrichten. ‘Ik heb zelf hiv, al heel lang. Al geruime tijd slik ik hiv-remmers, dat gaat goed. Tien jaar geleden heb ik een steungroep opgezet voor vrouwen zoals ik. In de loop van de tijd is die groep uitgegroeid tot een professionele organisatie. Het is zwaar als je als vrouw hiv-positief bent, vooral als je kinderen hebt, dat weet ik uit eigen ervaring. Natuurlijk maak je je veel zorgen om hun toekomst. Daarom bieden we bij WOFAK psychosociale ondersteuning, maar ook is er een arts die als vrijwilliger samen met verpleegkundigen de vrouwen behandelt met hiv-remmers. Ook zorgen we ervoor dat onze vrouwen zelf in hun onderhoud kunnen voorzien, bijvoorbeeld door het verkopen van zelfgemaakte sieraden en kleren. Maar we zetten ons ook in voor kinderen die wees zijn geworden, of van wie de ouders ziek zijn. Ze kunnen elke dag bij ons terecht voor een voedzame lunch. Soms is dat de enige maaltijd die ze krijgen! De kinderen die zelf hiv hebben krijgen extra voedsel van ons. Dankzij de hulp van STOP AIDS NOW! kunnen we ervoor zorgen dat deze vrouwen en kinderen een zo normaal mogelijk bestaan kunnen leiden.’
Feiten over nalaten STOP AIDS NOW! in uw testament Hendrik van de Roemer, deskundige op het gebied van erfrecht, houdt zich bij STOP AIDS NOW! bezig met de afhande ling van erfenissen. Van de Roemer: ‘Donateurs willen soms méér geven dan een eenmalige of maandelijkse donatie. Zij nemen STOP AIDS NOW! dan als erfgenaam op in hun testament en bestemmen dan een deel of hun gehele nalatenschap voor het goede doel. Mensen waarderen het als zij op die manier ook later nog iets kunnen betekenen.’ Het testament Het testament is een door de notaris opgemaakt officieel document, waarin u bepaalt wat er na uw dood gebeurt met uw nalatenschap. U kunt geld of goederen nalaten aan een partner, een goede vriend, of ook een goed doel zoals STOP AIDS NOW!. Legaat of erfstelling Van de Roemer: ‘Er zijn twee manieren om een goed doel op te nemen in het testa ment. Een legaat is de eerste mogelijkheid. Dat is een testamentaire beschikking waarbij de erflater een bepaald bedrag of goederen (bijvoorbeeld een huis, een stuk grond of een aandelenportefeuille) nalaat aan STOP AIDS NOW!.
Daarnaast kan de erflater STOP AIDS NOW! als enige erfgenaam of als medeerfgenaam aanwijzen via een erfstelling. Door middel van die erfstelling ontvangt STOP AIDS NOW! een bepaald percentage van de nalatenschap, of is algeheel erfgenaam. Het is belangrijk om deze zaken in overleg met de notaris vast te leggen, om de rechtsgeldigheid ervan te garanderen.’ Notaris en executeur Om een testament op te laten maken of om het te wijzigen, moet u in Nederland naar de notaris. Hij of zij zal u strikt vertrouwelijk adviseren over de mogelijkheden en alle stukken op de juiste manier vastleggen in een notariële akte. U kunt ook iemand aanwijzen die uw nalatenschap afhandelt. Dit is de executeur. Van de Roemer: ‘Natuurlijk kan ik de aangewezen executeur adviseren als dat nodig is. Ook is het mogelijk om STOP AIDS NOW! als executeur aan te wijzen. Wij handelen de nalatenschap dan discreet en deskundig af.’
Geen erfbelasting Erfgenamen betalen belasting over de waarde van hun erfenis, erfbelasting genoemd. Dat percentage kan oplopen tot 40 procent. Sinds 1 januari 2006 geldt dat over schenkingen en erfstellingen ten gunste van goede doelen met een ANBI verklaring (Algemeen Nut Beogende Instellingen) geen erfbelasting wordt geheven. De fiscus berekent dus geen belasting over een legaat of erfstelling aan STOP AIDS NOW! Het volledige bedrag gaat dus naar het goede doel. Meer informatie Wilt u meer weten, dan kunt u via bijge sloten antwoordkaart contact opnemen met Hendrik van de Roemer van STOP AIDS NOW!. Voor algemene vragen kunt u bellen met de Notaristelefoon, op werkdagen van 9.00 tot 14.00, 0900 - 346 93 93 (€ 0,80 p/m).
Hans Borren is notaris bij notariskantoor mr. M.J. Meijer c.s. te Amsterdam. ‘Het komt regelmatig voor dat we hier op kantoor cliënten hebben die een goed doel in hun testament op willen nemen. Vaak hebben mensen al goed nagedacht over wat ze willen en weten ze precies naar welke instelling of organisatie hun voorkeur uitgaat. In het algemeen kiezen ze een goed doel waar ze als donateur al langer bij betrokken zijn. Dan is zo’n legaat of erfstelling een logisch vervolg op dat donateurschap. Soms is er een thema waar ze zich persoonlijk door aangesproken voelen, zoals een project in een specifiek land, of een ziekte waar een dierbare aan is overleden. Het kan gaan om grote of om kleinere bedragen, en soms wordt ook onroerend goed opgenomen in een testament. Ik maak wel mee dat mensen aarzelen omdat ze maar een relatief kleine som kunnen nalaten aan het goede doel van hun keuze. Dan herinner ik ze eraan dat elke schenking waardevol is voor de organisatie en dat die er goed werk mee kan doen.’
Jael van der Heijden is programmaleider van het beleidsteam bij STOP AIDS NOW! Daar houdt zij zich bezig met het ontwikkelen van nieuwe strategieën en methodes die bijdragen aan een meer omvang rijke en betere aidsbestrijding. ‘We zien nu dat programma’s die we samen met onze partners in het zuiden hebben bedacht en getest zo effectief zijn dat we ze op grotere schaal kunnen inzetten. Daar worden dus heel veel mensen mee geholpen.
Dat is een ontzettend mooie fase om mee te maken. Daarbij valt ook op hoe bijzonder de werk wijze van STOP AIDS NOW! is. Ik geloof er echt in dat we alleen door een bundeling van krachten aids de wereld uit kunnen krijgen. Daarom werkt STOP AIDS NOW! als een partnerschap, waarin organisaties in het westen en in ontwikkelingslanden samen werken. Ik word gedreven door een gevoel van rechtvaardigheid. In mijn werk wil ik de ongelijkheid in de wereld bestrijden. Hier in het westen hebben we zo veel voordelen, het is belangrijk om iets terug te geven. Soms ben ik moedeloos, omdat de problemen zo groot zijn. Maar laatst bezocht ik een project voor vrouwen met hiv/aids in Kenia. Als ik dan zie hoe het bestaan van die vrouwen is veranderd, hoe krachtig ze in het leven staan – dat doet me enorm goed.’
