STOEIEN IN DE WOESTIJN AVONTUUR IN MAROKKO. reizen rijden relax NOVEMBER E 2013 WINTERSPORT OUTFIT

reizen|rijden|relax reizen|rijde re en|relax

EE

WINTER N SPO OUTFIT RT

Maandblad | jaarg. 2 nr. 11

VAB-Magazine (maandelijks, niet in augustus) – P409463 463 3–G Ge Gent entt X

N O V E M B E R 2 013

www.vab.be – www.vtbkultuur.be

AVONTUUR IN MAROKKO

STOEIEN IN DE WOESTIJN UNDERCOVER: DE METAMORFOSE VAN BERGEN • DE EERSTE KEER: GOLF • GEWRICHTSPIJN • DE COUPE DES ALPES • TWEEDE ZIT: TOM DE COCK • RODE FEESTWIJNEN • DOSSIER: 10 KLEINE BETAALBARE GEZINSWAGENS

283 PK 100% FISCAAL AFTREKBAAR* Vroeger betekende genieten van een luxewagen vaak ook een hoge CO2-uitstoot, fikse accijnzen én een maximale belastingheffing. En toen was er de Volvo V60 Plug-In Hybrid. Als liefhebber van rijsensaties kiest u met de Volvo V60 Plug-In Hybrid voor het royale comfort en rijplezier van een klassewagen. Maar ook voor 100% fiscale aftrekbaarheid en € 0 BIV.**

Volvo V60 Diesel Plug-In Hybrid. Royaal rijplezier voor u, niet voor de fiscus.

*Enkel geldig voor vennootschappen. **Enkel geldig voor vennootschappen in Vlaanderen. Geef voorrang aan veiligheid. Milieu-informatie KB 19/03/2004: www.volvocars.be. Afgebeeld model ter illustratie. Prijs V60 Plug-In Hybrid: vanaf € 60.550.

1,8 L/100 KM – 48 G CO2/KM

VOLVOCARS.BE

3

Voorwoord COLOFON VAB-Magazine PA S T O O R C O P L A A N 10 0 2 070 Z W I J N D R EC H T W W W.VA B . B E

nsen 00 me elijks 447.0 and nu ma ine!* n e z e l agaz t VAB-M n u voor he e k n Wij da trouwen! ver

REDACTIE 03/253.60.85 | R E D A C T I E@ VA B . B E

Hoofdredacteur Toni De Coninck T O N I . D EC O N I N C K@ VA B . B E

Eindredactie Sofie Roth S O F I E . R O T H @ VA B . B E

Redactie Ellen Van Damme E L L E N .VA N D A M M E@ VA B . B E

Stijn Smets S T I J N . S M E T S @ VA B . B E

Auto Tony De Mesel R E D A C T I E@ VA B . B E

Ontwerp Nienke Katgerman N I E N K E@ G R O N T. N L | W W W.G R O N T. N L Vormgeving Larisa Van Houtven L A R I S A .VA N H O U T V E N @ VA B . B E W W W. S P R O E T E N P R I N S E S . B E

ADVERTEREN IN VAB-MAGAZINE? VAB-Media 03/253.60.80 | S A L E S @ VA B . B E

Accountmanagers Deborah Janssens D E B O R A H . J A N S S E N S @ VA B . B E

Sofie Potters S O F I E . P O T T E R S @ VA B . B E

Administratief commercieel medewerkster Greet Mees G R E E T. M E E S @ VA B . B E

EEN VRAAG OVER UW LIDMAATSCHAP? VAB-Klantenservice 03/253.61.30 | C O N TA C T@ VA B . B E

ABONNEMENT OP VAB-MAGAZINE? VAB-leden en leden vtbKultuur: gratis Niet-leden: € 35, buitenland: € 50. Abonnementen kunnen op ieder ogenblik ingaan door overschrijving op rekeningnummer BE62 4100 3287 7161 van VAB, Pastoor Coplaan 100, 2070 Zwijndrecht met vermelding ‘Abonnement VAB-Magazine’. Verantwoordelijke uitgever Wim Vos Gedelegeerd bestuurder VAB Overname uit de inhoud is slechts toegestaan na schriftelijk akkoord. De redactie en de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor de in advertenties opgenomen teksten. Op redactionele pagina’s vermelde teksten zijn bedoeld als praktische informatie en hebben geen publicitaire bedoeling.

EEN TREIN OP SNELHEID Dat een zeventigjarige straks de NMBS moet gaan leiden, zegt wellicht meer over het loonbeleid in overheidsbedrijven dan over het generatiepact, maar toch: in geen enkele organisatie is de leeftijdskloof tussen CEO en een groot deel van zijn klanten zo groot dan bij de Belgische spoorwegen. Als Jo Cornu over vijf jaar een goed rapport wil voorleggen, dan zal hij oog moeten hebben voor de wensen van tieners met hun schoolabonnementen, trendy twentysomethings en een groeiende groep kapitaalkrachtige dertigers die de trein niet uit financiële noodzaak nemen, maar eerder vanuit de vaste overtuiging dat zij mee de mobiliteitsknoop willen ontwarren. De NMBS moét inzetten op zijn menselijke kapitaal. Iedereen heeft recht op een zitplaats, op een stiltewagon, op 21e-eeuws comfort met schone toiletten, op een minimum aan esthetisch fatsoen. Graffitispuiters kunnen hun kunsten vast op andere stillevens ontwikkelen, en met wat goede wil moet je in sommige oude rijtuigen straks niet langer het vuil van de ramen schrapen voor je ze open krijgt. In ruil laten we de treinbegeleider zijn of haar werk doen, groeten we hoffelijk én met de glimlach. We schaffen ons een vervoerbewijs aan en tonen het op eenvoudig verzoek. De grootste agressie wordt gepleegd door onverlaten die geen ticket kopen. Het alternatief zijn elektronische toegangspoorten zoals in buitenlandse trein- en metrostations bestaat, maar dat is een niet in te schatten logistieke operatie. Jo Cornu moet ook dringend actief worden op Twitter, zodat hij via de hashtag #NMBSOCIAL kan volgen op welke ronduit spitsvondige wijze zijn jonge klanten tegen verzuring vechten, met briefjes naar elkaar in de gratis krant Metro, goedemorgens, andere kattebelletjes. Misschien kan Jo Cornu er zelfs voor zorgen dat er gratis wifi komt op de grote verkeersassen? Wedden dat je een hele nieuwe generatie warm maakt voor het openbaar vervoer? T ONI DE CONI NCK H O OF DRE DA CT E UR

[email protected]

*BRON: CIM-LEESONDERZOEK 2012-2013

Volg ons op Facebook: FACEBOOK.COM/VAB

De volgende editie van VAB-Magazine verschijnt op 29 november 2013.

DOWNLOAD ONZE GRATIS APP VOOR iPAD OF ANDROID

Volg ons op Twitter: TWITTER.COM/VABMOBILITEIT N O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

3

Inhoud

18

24

10

32 4

VA B-M A G A ZINE • N O V E M B E R 2 013

52

72

46

OP DE COVER

Covermodel Yvonne hoort tot de vele toeristen die een fantastische tijd beleven in Marokko: van de soek in Marrakech tot de quad in Agadir, vanaf p. 24.

38 REIZEN

FOTO: TONI DE CONINCK

RIJDEN

RELAX

6

UIT DE WERELD

38

OP ZOEK NAAR De beste kleine gezinswagen

58

ARTRITIS EN ARTROSE Pijn in de scharnieren

10

UNDERCOVER Bergen

46

IN VERVOERING NSU Ro 80

63

DE NALATENSCHAP Praat erover

DE EERSTE KEER Golfen

48

OVERTREDING IN HET BUITENLAND Boete in jouw landstaal

66

WIJNWIJZER Rode feestwijnen

70

HAPKLAAR

50

SNELWEG 72

VTBKULTUUR

52

TWEEDE ZIT Tom De Cock

77

JOB IN DE KIJKER

55

DE VAB-EXPERTS

81

LEDENVOORDELEN

56

TELEX

18

24

32

MAROKKO Het perfecte yin en yang LA COUPE DES ALPES Tuffend over hoge bergen

8 3x een donsjas van Timberland 68 Puzzel & Win 74 3x ‘Goed eten’ van Dorien Knockaert 78 2x wintersportoutfit van A.S. Adventure Magazine op tablet 10x cadeaucheque van A.S. Adventure t.w.v. € 50

N O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

5

Uit de Wereld IJZIGE KUNST Heel wat steden lanceren eind deze maand het wintergevoel met hun eigen kerstdorp, schaatspiste, feest of winterkermis. In Brugge doen ze dat opnieuw met een sprookjesachtig sneeuwen ijssculpturenfestival. Zo’n dertig internationale ijskunstenaars zullen dit keer het Disneyfilmthema ‘Frozen’ uitwerken.

© IJSSCULPTUUR BRUGGE

22/11-5/1 | € 15/13/11 | STATIONSPLEIN, BRUGGE | WWW.ICESCULPTURE.BE

6


D O O R I N G E TA U C H E R

TOERTIP EEN EXPERT GEEFT ELKE MAAND ZIJN FAVORIETE ADRESJES PRIJS WAT Amsterdam WIE Sara Rubbens kwam in Amsterdam

studeren en woont er intussen 19 jaar. Ze heeft een dochter van zes en werkt als beroepsbrandweervrouw.

BENEFIET WIES ANDERSEN FONDS Op donderdag 21 november vindt in de Zuiderkroon in Antwerpen de eerste benefietavond van het Wies Andersen Fonds plaats. De bekende tv-coryfee zet zich al twaalf jaar in voor goede doelen en wil nu meer directe steun verlenen aan voornamelijk kinderen in acute nood. Je wordt om half zeven verwelkomd met cava en muziek van het jonge strijkkwartet Bruno. Daarna volgt het hoofdgerecht: boeuf bourguignon met puree, wintergroenten en aangepaste wijn. Om half negen treden de eerste gasten belangeloos op: Della Bosiers, Jean Bosco Safari en Floatstone. Tijdens de pauze is er dessert, chocolademoelleux met frambozencoulis en roomijs. Daarna is het tijd voor een tweede muzikaal luik met Raymond van het Groenewoud en een verrassingsact. Inschrijven kan door 55 euro per persoon te storten op BE57 3631 2386 8535 met als vermelding 'W.A. Fonds - nov 21'. De avond zelf zijn er geen kaarten meer beschikbaar. Met je bijdrage zorgt het Wies Andersen Fonds voor maaltijden voor daklozen en bezoekers van de Steenhouwer, wordt een nieuw project gesteund om mensen zelfredzamer te maken en wordt directe hulp geboden aan kinderen in acute armoede. WIES ANDERSEN FONDS BENEFIETAVOND | ZUIDER-

SHOPPEN De Haarlemmerstraat en de Haarlemmerdijk blijven mijn persoonlijke favorieten. Het zijn leuke winkelstraten vlak bij het Centraal Station met goede boetieks, tweedehandswinkels, delicatessenzaken en niet te vergeten: het Vlaamsch Broodhuys. Deze zuurdesemspecialist heeft ook andere heerlijke broden in de stijl van Le Pain Quotidien.

© AMSTERDAMMARKETING

© WIM KEMPENAERS

KLASSIEKERS Een must voor toeristen én Amsterdammers: een tochtje met een rondvaartboot in het donker. Het is echt heel anders om Amsterdam vanop het water te zien en langs al die sfeerlichtjes te varen. Als het koud is, zit je lekker knus binnen. Je kunt dit boeken met of zonder diner. In Oud-Zuid, de mooiste en rijkste buurt van Amsterdam, is het prachtige en grote Beatrixpark een aanrader. Het is er niet zo druk als in het overvolle Vondelpark.

HIP EN TRENDY De NDSM-werf in het noorden van Amsterdam is een rauwe, industriële plek die steeds hipper wordt. Het is een voormalige scheepswerf en die sfeer ademt het nog steeds. Er zitten een heleboel kunstenaars en ook het MTV-hoofdkantoor is er gevestigd. Er is een hip hotel in aanbouw, waarbij enkele kamers in een hijskraan worden gebouwd. Nu al vind je er trendy horeca, zoals de IJ-kantine, het Noorderlicht, het IJscuypje, een goed broodzaakje met uitzicht over het water en het nieuwe havengebouw met het bekende biefstukkenrestaurant Loetje. Overnachten kan in het Botel dat er aangemeerd ligt. Eén keer per maand wordt er in enkele hallen een gigantische rommelmarkt georganiseerd.

KROON | WAALSE KAAI, ANTWERPEN | 21/11 | 18U30.


7

Uit de Wereld GETEST DE KEUKEN VAN KENT Naar Engeland ga je niet voor de keuken? Dat dacht je maar! Wij maakten de oversteek en lieten ons bijzonder aangenaam verrassen. Zes tips voor een culinair weekendje Kent. WHITSTABLE “Oesters en armoede gaan altijd samen”, zo poneerde de Britse auteur Charles Dickens ooit. Hij had nooit voorspeld dat de Londense beau monde in het weekend naar Whitstable zou afzakken om er bergen oesters te verorberen. ‘Notting Hill aan Zee’, zo wordt het charmante stadje aan de monding van de Theems weleens genoemd, of ook de ‘Parel van Kent’. Wij aten heel lekker bij The Royal Native Oyster Stores. WWW.WHITSTABLEOYSTERCOMPANY.COM

HIP ANTWERPEN VOOR ELK GEZELSCHAP Zin in een weekendje Antwerpen? Stadsgids Mona wijst de weg. Als foodie, mode- en kunstliefhebber kent ze de juiste plekken voor trendy dertigplussers, zonder je met gratuite adressen te overspoelen. De app stippelt een weekendroute uit in functie van je gezelschap. Zo logeer je met je partner in een gerenoveerde havenmeesterwoning en dineer je in een belle-époquewijk. Tijdens een vriendinnenweekend toont Mona je mode, vintage en kunst. En voor de kinderen krijg je speelse ontdekkings-, doeen eettips. APPRO-

CANTERBURY Canterbury is letterlijk en figuurlijk vergroeid met zijn kathedraal. Combineer je toegangsticket met een bed: Canterbury Cathedral Lodge biedt eenvoudig ingerichte kamers, pal in het centrum van de stad, maar binnen de muren van het heiligdom. Rust verzekerd! Ook hier is er keuze te over wat eetgelegenheden betreft en allemaal pakken ze uit met een gezellig interieur achter oude vitrines. Onze favoriet is Deeson’s.

APP STORE EN GOOGLE

WWW.CANTERBURYCATHEDRALLODGE.ORG | WWW.DEESONSRESTAURANT.CO.UK

PLAY | € 5,49 | WWW.

VED BY MONA | APP VIA

APPROVEDBYMONA.COM

THE GOODS SHED In een oud spoorweggebouw naast het station van Can-

terbury heeft The Goods Shed onderdak. Je koopt hier vlees, groenten en fruit uit de ‘Tuin van Engeland’, maar ook handgemaakte macarons, biologisch appelsap, lokale biertjes, dagvers gebak en artisanale kazen. Of je zoekt een plekje in het restaurant dat vanaf het houten platform uitkijkt op de markt. Het menu is gebaseerd op het aanbod van de dag. WWW.THEGOODSSHED.CO.UK

SHEPHERD NEAME Shepherd Neame in Faversham is ’s lands oudste brou-

werij, met 1698 als officieel startjaar. Wie het theoretische aan het aangename wil koppelen, leert dit familiebedrijf en zijn bieren kennen via een rondleiding met proeverij. Bourgondiërs kunnen sinds dit jaar ook aanschuiven voor een heuse ‘Beer & Food’-ervaring: een huisgemaakt zesgangendiner vergezeld van verschillende ales en lagers. Of ga proeven in één van de 360 pubs die in handen zijn van Shepherd Neame. The Sun Inn, dicht bij de brouwerij, omarmt je met al zijn charme en verrast met zijn pubkeuken. WWW.SHEPHERDNEAME.CO.UK

FOTOWEDSTRIJD 3X EEN DONSJAS VAN TIMBERLAND Timberlands Howker donsjas is het perfecte item om de winter heerlijk warm en comfortabel door te komen. Gemaakt van lichtgewicht gerecycleerde polyester doet deze jas zijn Earthkeepers-label eer aan. Met zijn vernieuwbare, organische en gerecycleerde materialen is Earthkeepers de meest ecologische collectie uit het Timberland-assortiment!

CHAPEL DOWN Chapel Down is een mo-

dern wijnhuis, gelegen op een heuvel in Tenterden, dat experimenteert met diverse variëteiten. Geïnteresseerden kunnen een wandeling maken op het landgoed of een rondleiding volgen. In de ‘Wine & Fine Food Store’, opgetrokken uit eik en gegalvaniseerd staal, vind je een uitgebreid aanbod van kwaliteitsproducten van Engelse bodem. Boven de winkel is het restaurant Swan, waar je terecht kunt voor lunch of diner maar ook voor huisgemaakte cake, vers gebrande koffie en afternoon tea. WWW.CHAPELDOWN.COM | WWW.LOVESWAN.CO.UK (EVD)

8


ZO DOE JE MEE Timberland schenkt deze klassieker weg in maat medium in drie kleuren: alpine green, vintage indigo en wheat. Surf naar WWW.VAB.BE/WEDSTRIJD en geef het antwoord op de volgende vraag: Waar werd de foto hierboven genomen? A Marokko | B Bergen | C Alpen

AGENDA KEES

Het olijvenseizoen is begonnen en dus is het opnieuw alle hens aan dek op Finca Don Carmelo. Alleen kunnen we voor de olijvenoogst niet meer rekenen op de onschatbare hulp van Julia. Tijdens de zomervakantie werkte ze mee op de finca; ze sleepte met zadels, balen hooi en bakken voer als een volwassen vent en gidste als een amazone verschillende ruitergroepen door de bergen. Maar nu zit Julia terug over haar schoolboeken gebogen en staan Jakobien en ik er alleen voor. Omdat onze beide ruggen stilaan beginnen te protesteren bij zoveel gesjouw, hebben we na lang overleg maar beslist om er een hulp bij te zoeken. Iemand jong uit het dorp, die met balen kan slepen en met de olijvenoogst kan helpen, dat leek ons het ideale profiel. Een makkie, dachten we, want met een werkloosheidsgraad van 33% in de provincie Málaga zouden de jonge Pepe’s en Antonio’s wel in rij staan aanschuiven. Viel dát tegen. De lokale jeugd bleek in zijn geheel niet geïnteresseerd in het harde landleven: ze blijven lekker lang in hotel mama wonen, trekken werklozensteun en cruisen wat rond in hun boomcar, van de ene feria naar het an-

De lokale jeugd bleek niet geïnteresseerd in het harde landleven. Ze blijven lekker lang in hotel mama wonen.

ANTIEK De grote KUNST- EN ANTIEKBEURS Antica Namur pakt uit met het thema ‘de vrouw’. Goed voor veel vrouwelijke antiquairs, kunst waarin vrouwen centraal staan en verzamelaars van oude juwelen of vintage mode. ANTICA NAMUR | NAMUR EXPO | 9-17/11 | € 15/10 | WWW.ANTICA.BE

© MICHAEL DEHASPE

C O L U M N L E V E N I N A N D A L U C Í A A L A I N G R O O TA E R S

LEKKER Haast je om nog een paar creaties van jonge chefs mee te pikken. Nog tot half november laat JONG KEUKENGEWELD mensen tussen 18 en 30 jaar kennismaken met 45 culinaire talenten in heel Vlaanderen. JONG KEUKENGEWELD | TOT 15/11 | € 45 VOOR EEN DRIE GANGENMENU (INCLUSIEF WIJNEN/BIEREN) | WWW.VLAANDERENLEKKERLAND.BE

dere feest. Onze zoektocht strandde dan ook snel op een hoop “no gracias’”. “Je moet vooral geen jonge Spanjaard aannemen”, vertrouwde onze goede vriend Salva ons toe toen we ons beklag deden. Wat jullie nodig hebben is een Saharaoui, een man uit de westelijke Sahara, dat ooit Spaans grondgebied was.” En zo komt het dus dat sinds vorige maand Ali bij ons werkt en met een glimlach balen sleept en mee de paarden en olijfbomen verzorgt. Buurman Almeria was het er niet mee eens. “Je had iemand uit het dorp moeten nemen”, zei hij verbolgen. We waren een beetje van de kook door de felle reactie van Almeria: hadden we wel lang genoeg gezocht? We hadden het toch aan genoeg mensen gevraagd, incluis aan Almeria zélf? Het vervelende gevoel knaagde een tijdje aan ons, tot we vorige week Almeria in de bar betrapten terwijl hij zelf een seizoenarbeider aan het ronselen was. Een Roemeen, want hij had niemand uit het dorp bereid gevonden. “Je had een Saharaoui moeten zoeken”, treiterde ik Almeria, “dat zijn goede werkers en vriendelijke mensen.” Hij grommelde een beetje en veranderde van onderwerp. “Hoe heet jullie hulp eigenlijk; Mohammed?”, probeerde hij. “Nee”, antwoorde ik met een uitgestreken gezicht. “Zijn naam is Kees.” Toen hij ’s anderendaags met zijn geiten langs de finca liep, groette Almeria voor het eerst vriendelijk Ali. “Buenos días, Kees!”, riep hij enthousiast. Ali keek me vragend aan. Ik haalde mijn schouders op en tikte met mijn vinger tegen mijn voorhoofd.

ARCHITECT Wie art nouveau zegt, kan niet om architect en ontwerper HENRY VAN DE VELDE heen. Zijn 150e geboortedag wordt met een grote retrospectieve tentoonstelling herdacht. HENRY VAN DE VELDE | JUBELPARKMUSEUM BRUSSEL | TOT 12/1 | € 10/7/4 | WWW.KMKG-MRAH.BE

SCORSESE ‘Raging Bull’ en ‘Taxi Driver’ zijn maar twee van de legendarische films van de Amerikaanse regisseur Martin Scorsese die een speciale band blijken te hebben met Filmfestival Gent. Een goede reden voor een spectaculaire OVERZICHTSTENTOONSTELLING . MARTIN SCORSESE | PROVINCIAAL CULTUURCENTRUM CAERMERSKLOOSTER GENT | TOT 26/1 | € 8/6/4 | WWW.CAERMERSKLOOSTER.BE

MUZIEK Zet je schrap voor de typische mix van klassiek en pop op de NIGHT OF THE PROMS . Met Wyclef Jean (o.a. Fugees), Gloria Estefan, Amy Macdonald en de eigenzinnige Japanse pianiste Hiromi. NIGHT OF THE PROMS | SPORTPALEIS ANTWERPEN | 7-10/11 EN 15-16/11 | € 46/37/25/22 | WWW.NOTP.COM


9

Undercover

10


DOOR LIESBETH BAETEN | FOTO'S KARL BRUNINX

Bergen METAMORFOSE OP TIL WEDDEN DAT WANNEER BERGEN IN 2015 CULTUURHOOFDSTAD VAN EUROPA WORDT, AMERIKANEN EN ITALIANEN HET BEKOORLIJKE CENTRUM ALS HET NIEUWE BRUGGE IN DE ARMEN SLUITEN? VOOR HET ZOVER IS, ZITTEN ER NOG HEEL WAT PLANNEN IN DE PIJPLIJN.

MONS 2015 Liefde op het eerste gezicht overvalt mij en iedereen die ons voorbij sjeest. We zitten in de triporteur 'de TrioBalade' en ontdekken met Charline Cauchie de hoogtepunten in spe van Mons 2015.

DE CULTURELE KILOMETER Een tekstboekvoorbeeld van een stad die alles uit de kast haalt voor een grootse transformatie. Deze zone kent een geschiedenis waarin 15.000 soldaten een rol speelden. Nu wordt de stad vooral belegerd door studenten en cultuurliefhebbers. Het onthaalhuis van de culturele hoofdstad met bar en ontmoetingsplaats voor kunstenaars en bezoekers vormt het middelpunt. RUE DE NIMY 106 EN OMSTREKEN

HET HUIS VAN VINCENT VAN GOGH

Op slag veroverd door dit blikken doosje op wielen dat een nieuw leven begon als stadsverkenner.

Van 1878 tot 1880 woonde Vincent van Gogh in Cuesmes. Het was tijdens deze jaren dat zijn carrièreswitch van predikant naar kunstenaar begon. Het waren de mijnwerkers van de Borinage die hem inspireerden het licht op doek over te brengen. Reden genoeg dus om hem een hoofdpersonage te maken in Mons

2015. Het schots en scheve huisje in het groen waar hij is beginnen schilderen kun je nu al bezoeken. RUE DU PAVILLON 3, CUESMES

THEATER LE MANÈGE Seizoen 2013-2014 is de laatste rechte lijn naar het culturele jaar 2015. Dat merk je in de programmatie van de voormalige militaire manege en het huidige theater: grote namen, klassieke werken, een vleug van culturele hoofdstad 2013 Marseille. Veel dans, muziek en circus zorgen voor een goede toegankelijkheid, ook voor wie de taal een drempel zou zijn. WWW.LEMANEGE.COM

ZWEMMEN Tussen de autosnelweg en de stad ligt Le Grand Large, een plezierhaven waar je vrijuit kunt wandelen en genieten van het uitgestrekte water. Aan de oever vind je ook het enige zwembad van Bergen. Dat is meteen een schot in de roos met een strak vormgegeven binnen- en buitenzone en wellness voor de liefhebbers. In 2015 is hier één van de vier grote feesten gepland. € 3,60/2,90 | WWW.SR-PISCINEDUGRANDLARGE.BE

MET DE TRIPORTEUR Ook onze gids Ludovic was op slag veroverd door dit blikken doosje op wielen en gaf het een nieuw leven als charmante stadsverkenner. Tussen sappige details door vertelt hij hoe dekentjes en warme chocolademelk de tocht een winterse gezelligheid kunnen geven. Wie liever champagne wil, hoeft er maar om te vragen. € 29 VOOR ÉÉN UUR | WWW.TRIOBALADE.BE


11

Undercover Bergen

1

2

OP BEZOEK

de door het te erkennen als ‘Google van papier’. Net als vele andere gebouwen EEN PORTRET VAN ANDY WARHOL houdt het dezer dagen de deuren gesloten voor de opmaak voor 2015. De Het Museum voor Schone Kunsten, kortweg het BAM is als een van de eerste klaar met zijn facelift voor 2015. Begin okto- lippen gaan wel van elkaar in allerlei ber openden de deuren weer met een ambitieuze en interna- expo’s en conferenties over dit opmertionaal georiënteerde tentoonstelling over Andy Warhol: Life, kelijke erfgoed, elders of virtueel. Death and Beauty. De expo is geproduceerd door het Warhol • 12/11 Elmar Mock, de uitvinder van de Swatch-horloge, in het kader van Museum uit Pittsburgh en is veel meer dan een verzameling de week van de creativiteit. UNIVERSIWarhols. Het ideeëngoed van de veelzijdige kunstenaar en de uitwerkingen daarvan hebben in de jaren 60 en 70 letterTEIT VAN BERGEN. lijk de verhouding tussen kunst en maatschappij bewogen. • 03/12 ‘L’impact du numérique sur le De stempel ervan drukt zo diep dat de werken even herkendéveloppement des industries culbaar zijn als de bekendste merkenlogo’s. De expo beoogt een turelles et créatives’, meer over de veelomvattend beeld te schetsen waarin deze achtergronden samenwerking tussen Google, Bermooi uitgelicht worden. Een kans om te grijpen. 5/10-19/1 | gen en het datacenter dat de internetreus plant in de regio. UNIVERSITEIT OPEN DI-ZO 10-18U | € 9/6 | RUE NEUVE 8, BERGEN | WWW.BAM.MONS.BE

GOOGLE VAN PAPIER

VAN BERGEN.

• 10/12 Het Mundaneum viert 100 jaar Nobelprijs voor de Vrede, gewonnen Op achttien miljoen fiches verzamelt het Mundaneum wat door Henri La Fontaine. Virtueel bein de wereld is uitgegeven in boekvorm. Een duizelingwekzoek via FONDATION-HLF.MUNDANEUM.ORG en kend aantal, en wat een monnikenwerk. In de 19e eeuw leek het bibliograaf Paul Otlet en winnaar van de Nobelprijs voor DIGITALARCHIVES.MUNDANEUM.ORG . de Vrede Henri La Fontaine nog mogelijk te beginnen aan het DE WIJNEN VAN ROISIN huzarenstukje om de mondiale kennis bijeen te brengen in een resem fichebakken. Een eeuw later staan de zaken lich- Wist je dat heerlijke wijn niet per se telijk anders. Toch schat Google het Mundaneum naar waarvan druiven gemaakt hoeft te zijn?

12


1. De expo Life, Death and Beauty in het BAM is veel meer dan een verzameling Warhols. 2. Een eeuw geleden verzamelde het Mundaneum de kennis van de wereld in een resem fichebakken.

3

3. De 64 meter hoge ex-mijntoren is het hoogtepunt van het museum Le Pass. 4. Wijn maken is als musiceren, het moet in je vingers zitten.

Ludovics wijnen van Roisin zijn gemaakt van gefermenteerd puur sap van biologisch geteelde rabarber, kersen, aardbeien of kweeperen. Er is geen water, kleurstof, alcohol of aroma toegevoegd. Er zijn twee gamma’s: Les Jardins de Roisin (verkrijgbaar bij Delhaize) en Fruit de Vie. Het allereerste logo, dat nog steeds gebruikt wordt voor Les Jardins de Roisin, is geïnspireerd op de boom die werd geplant bij het kopen van het ouderlijke huis. Er kwam fruit aan. Veel fruit. Te veel voor confituur, dus werd er wijn van gemaakt. In eerste instantie voor eigen gebruik, maar Ludovics vader werd zo vaak gecomplimenteerd dat het naar een nieuw niveau werd getild, zeker toen zoonlief mee op de kar sprong. “Wijn maken is als musiceren, het moet in je vingers zitten”, zegt hij wijs. “Tijdens het proces houden we met heel wat rekening, zelfs met de stand van de maan.” Elke paar maanden staan de deuren in Roisin open en kun je op bezoek gaan en proeven. We kraken een flesje schuimwijn van ra-

4

barber. In de neus ontsluit de wijn zijn geheimen nog niet helemaal, in de mond verbaast hij des te meer met een rijke, volle smaak die lonkt naar overrijp fruit. Dit is Belgisch. BEZOEK PER 15 | WINKEL OPEN OP AFSPRAAK | RUE DE MARAIS 8B, ROISIN | LESVINSDEROISIN.WEBNODE.COM

WETTEN DER NATUUR ‘Het begrip en niet de beschrijving is het echte doel van het wetenschappelijk onderzoek.’ Ik lees het ergens onderweg op het immense terrein van Le Pass, een interactief museum voor wetenschap. Het is gebouwd door architect Jean Nouvel op de resten van een oude mijnsite in de Borinage. De 64 meter hoge toren met kabelrad herinnert eraan alsof het gisteren was. De materiaalkeuze en vormen van de moderne tijd passen naadloos bij wat was. In een tiental verschillende expo’s over genetica, de Zuidpool en het weer wordt de wetenschap uit de doeken gedaan. Er is een televisiestudio waar kinderen een programma kunnen maken, een bouwwerf waar je een huis kunt bouwen, een filmzaal met schermen helemaal rondom, allerlei zintuiglijke testen en plagerijen die de wetten der natuur op de proef nemen. Als gezin kom je er binnen en kies je samen met een gids je programma voor de dag, met workshop, film en vrij bezoek. Trek er het best een groot stuk van de dag voor uit. RUE DE MONS 3, FRAMERIES | € 12,5/11/9,5 | TEL. 070/22.22.52 | WWW.PASS.BE


13

Undercover Bergen ZELFGEMAAKT!

WATERZOOI Met Blanche de Sainte-Waudru en Cuvée des Trolls In microbrouwerij Le Brasse Temps worden enkele biertjes ter plaatse gebrouwen. De chef zou zot zijn mocht hij er niet allerlei lekkers mee bekokstoven. Voor vier personen. Gevogelte 4 kippenborsten met vleugel 1 wortel 1 prei 1/2 ui groene kruidenmengeling peper en zout

Saus 1 l kookvocht 25 cl Blanche de Sainte-Waudru 25 cl Cuvée des Trolls 75 cl room zout en peper 170 g roux

Groenten 1/2 witte selder 2 preien 4 wortels Bereiding Laat het gevogelte, de groenten en de kruiden twintig minuten koken. Haal het vervolgens uit het kookvocht, zeef het vocht en gebruik de bouillon als basis voor de saus. Breng de biertjes aan de kook, voeg de bouillon en de room toe, bind met de roux en kruid naar smaak. Snijd de overige groenten in staafjes en kook ze in gezouten water. Schik de kippenborsten op diepe voorverwarmde borden, giet de saus erover en dresseer met de groentjes. Serveer met aardappelpuree. LE BRASSE-TEMPS | BOULEVARD ANDRÉ DELVAUX 1/2

DE NACHT IN HET EILAND UTOPIA De naam Utopia belooft misschien meer dan een hotel kan inlossen. Maar de totaal herdachte woning van architect Michel Duquaine onthaalt haar gasten in het midden van een prachtige wilde tuin, aan de rand van het Bois des Dames. En dat is geen slecht begin. Achteraan vinden we een kleine wellness met zwembadje, omringd door glazen wanden die me een uitzicht op de tuin gunnen. Foto’s in de lobby tonen hoe het gebouw het van woning tot ecologisch bewust hotel schopte. Door slim gebruik te maken van ventilatie en afkoeling, regenwater, zonnepanelen en pelletketels blijft het energieverbruik per vierkante meter zo laag dat het de term ‘passiefhuis’ verdient. Nog opvallend zijn de zeer aanwezige designmeubeltjes die het hotel uit de soberheid tillen. Omdat we een eindje uit het centrum zitten, eten we in het huisrestaurant Les Salines. De vrouwelijke chef laat zich niet zien, maar wel kennen in een frisse insalata Caprese met buffelmozzarella en een punctueel gegaarde pasta. CHAUSSÉE BRUNEHAULT 392 B | TWEEPERSOONSKAMER VANAF € 70 | ONTBIJT VOOR € 13 P.P. | TEL. 065/84.87.85 | WWW.UTOPIA-HOTEL.COM

VERDER DROMEN • In een van de oudste straten van Bergen, in een stijlvol gerenoveerd herenhuis, biedt Compagnons11 twee gastenkamers op de tweede verdieping en een huisgemaakt ontbijt. TWEEPERSOONSKAMER VOOR € 90 VOOR 1 NACHT, € 170 VOOR 2 NACHTEN, INCLUSIEF ONTBIJT | TEL. 065/33.44.14 | WWW.COMPAGNONS11.BE

• Erfgoed en moderne trends versmolten in een viersterrenhotel in hartje Bergen. Dat is Dream. TWEEPERSOONSKAMER VOOR € 90, ONTBIJT VOOR € 12,50 | TEL. 065/32.97.20 | WWW.DREAM-MONS.BE

14


ONDERWEG ONTDEKT ONDER DE (FORTEN)GORDEL Net over de grens met Frankrijk stuiten we op het door Vauban versterkte stadje Le Quesnoy. Van het centrum zijn we niet meteen onder de indruk. Van de rand van de stad des te meer. De sterstructuur, de torenhoge wallen en de gracht rondom zijn in grote mate bewaard. Zoals je wel vaker ziet in Frankrijk is het geheel niet aan banden gelegd. Lees: je kunt er vrij rondlopen en naar believen veldslagen naspelen of de bevrijding tijdens de Tweede Wereldoorlog door de NieuwZeelanders in scène zetten. Terug in het nu zie ik tussen de bomen vlak aan de afgrond vooral ad hoc picknickplekjes en kansen om met je liefje verstoppertje te spelen. Ten zuiden van de gordel strekt zich een vijver uit waar je kunt spelevaren en vissen aan de haak slaan. Wie wil wandelen, kan kiezen uit 23 wandelingen tussen twee en veertien kilometer, verzameld in een handige reeks kaarten bij de toeristische dienst. Aan de vijver start nummer twee, Circuit de Potelle, dat over tien kilometer leidt langs Le Quesnoy, Villereau en Potelle. WWW.TOURISME-LEQUESNOY.COM


15

Undercover Bergen WIST JE DAT… er in de prehistorie vuursteen werd ontgonnen in Spiennes? De neolithische vuursteenmijnen maken sinds 2000 deel uit van het Unesco-werelderfgoed.

VOLG ONZE ROUTE DOOR BERGEN. DOWNLOAD NU DE APP VAN VAB-MAGAZINE!

5 UNIEKE ADRESJES 1 DE COOLSTE CINEMA Cinema Plaza Art brengt vlak bij de Grote Markt van Bergen een selectie films in originele versie en ondertiteld in het Nederlands en het Frans. PLAZA-ART.BE 2

HET BESTE FOLKLORISTISCHE FEEST

Doudou maakt deel uit van het immateriële Unesco-werelderfgoed en staat door middel van een processie en een geënsceneerd gevecht symbool voor de overwinning van het goede. WWW.DOUDOU.MONS.BE 3

WAT DE POT SCHAFT DE TAFEL DER TAFELEN “Wie houdt er niet van Italië”, steekt Renato Carati passioneel van wal. In zijn restaurant, in een straatje waar je niets meer verwacht, deelt hij een stukje van zijn geliefde schone in woorden en keukendaden. “In Italië praat ik over België, hier over Italië. Zo deel ik het beste van beide werelden.” Binnen staat slechts een handvol tafels rond een grote tafel voor de bediening. Aan de muur schilderingen en souvenirs. Ik waan me werkelijk in een zuiderse huiskamer. Carati vertelt verder. “Het Italiaanse volk leeft in een paradox. Het publieke leven is een voortdurend spektakeltheater. De enige plek waar geen komedie wordt gespeeld is de keuken. Daar is enkel raffinement in het ongedwongen, pure product.” Dat is ook Carati’s keuken. Dus laten we ons naar een tafeltje leiden en veroveren door de smakelijke parade. Apulisch brood met ui en ansjovis wordt aan de centrale tafel gesneden en verdeeld onder de gasten. Frisgroene olijven, tomaten met verse oregano en rode ui vergezellen het brood. Verder tartaar van tonijn met inktvis en sardine, linguine met verse groenten en rode poon in de kantlijn. De gastvrouw schenkt een witte Siciliaanse van de grillo druif. Carati trakteert op een bolletje amandelijs. Geen woord te veel. RUE GRAND TROU OUDARD 16 | LUNCH VOOR € 26,

HET MEEST KUNSTZINNIGE MIJNCOMPLEX

Le Grand-Hornu is een van de vroegere Waalse mijncomplexen, erkend als werelderfgoed door Unesco en deels gebruikt als Museum voor Hedendaagse Kunst (MAC). WWW.GRAND-HORNU.EU

4 DE GRAPPIGSTE LEGENDE Het beroemde aapje aan het stadhuis zou geluk brengen voor een jong meisje dat wil trouwen. Een aai over zijn hoofdje moet voldoende zijn om haar wens in vervulling te doen gaan. 5 DE GEZELLIGSTE UITKIJK Wandel voorbij de jeugdherberg aan het belfort naar boven naar het park bij de Sint-Calistuskapel. Het uitzicht over de stad krijg je er voor niets bij.

DRIEGANGENMENU VOOR € 35 | GESLOTEN OP WOENSDAG, ZATERDAGMIDDAG EN ZONDAGAVOND | TEL. 065/84.17.06 | WWW.RENATOCARATI.COM

MEER SMULLEN De restaurantgids van Mons 2015 maakt duidelijk dat er in Bergen meer dan één kunstenaar achter de kookpotten staat. Schuif eens aan tafel bij Belgofielen in Le Bistronomiquement Belge (RUE DE NIMY 14 | WWW.BISTRONOMIQUEMENTBELGE.BE) , huiskamerkeuken Goût (RUE D’ENGHIEN 11) en joviale authenticiteit La Table du Boucher (RUE D’HAVRÉ 49 | WWW.LATABLEDUBOUCHER.BE) . De gids ligt gratis bij de dienst toerisme.

16


JOUW TIP Ons Undercoverteam slaat de volgende maanden de tenten op in de OOSTKANTONS , het LAND VAN AARLEN en het BRUGSE OMMELAND . Heb jij de ultieme tip voor onze reporters? Laat het ons weten via [email protected] . TOERISTISCHE INFO

WWW.MONS2015.EU |

WWW.MONS.BE | WWW.VISITMONS.BE

Haal de zon in huis met een Health Mate® infraroodcabine

Health Mate® therapeutische infraroodcabines: uw natuurlijke remedie tegen spieren gewrichtspijnen

SAMEN TEGEN REUMA Health Mate steunt het fonds voor wetenschappelijk Reumaonderzoek

www.cobretti.be

DE BESTE KWALITEIT INFR AROODC ABINES - VAN 1 TOT 6 PERSONEN

Health Mate® infraroodcabines Herbron uzelf met Health Mate®. Want een Health Mate® infraroodsessie kan bijzonder heilzaam zijn bij tal van ongemakken*: Verzacht spieren gewrichtspijnen zoals fibromyalgie, reuma, artrose.

Verbetert uw algemene conditie en weerstand.

Verlicht nek- en rugklachten.

Vermindert hoofdpijn. Verjaagt stress.

Goed voor hart en bloedvaten. Verbetert de bloeddoorstroming. Vermindert huidproblemen zoals acne, psoriasis, eczeem. Verlicht astma en bronchitis. Vermindert cellulitis. Verbrandt calorieën.

toepassingen en wetenschappelijke studies. Of bel 03 295 50 25 voor een gratis brochure.

Verdrijft afvalstoffen uit uw lichaam. Geen wonder dat ook topsporters er graag gebruik van maken. Surf naar www.healthmate.be voor meer getuigenissen, heilzame

34

( )

* Raadpleeg steeds uw arts als u een Health Mate® infraroodcabine wil gebruiken voor medische doeleinden.

ANTWERPEN: Arak Wellness LIER 03 295 50 25 | Van den Berg HOOGSTRATEN 03 315 75 31 | Sanik GEEL 014 58 86 70 | AquaVision OUD-TURNHOUT 014 35 91 71 | Fonne Smeulders KALMTHOUT 03 62 01 620 | Reborn Wellness SCHOTEN 03 685 44 50 | NG Project BALEN 014 73 53 99 | Schrauwen: BRASSCHAAT 03 645 24 79 | HERENTALS 014 24 40 20 – WILRIJK 03 825 69 81 – ZANDHOVEN 03 464 19 16 | Sanal BORSBEEK 03 366 17 70 | LIMBURG: ‘t Hoveniertje WELLEN 012 74 53 60 | Schrauwen GENK 089 30 86 20 | Varey LOMMEL 011 54 43 69 | Sleurs & Vangompel BOCHOLT 089 46 56 00 | D&A Pool Technics ZONHOVEN 011 82 37 65 | Aquamaax SCHERPENHEUVEL 0495 35 07 13 | WEST-VLAANDEREN: Spa-Wellness ZWEVEGEM 0477 59 58 13 | Ovalco OOSTKAMP 050 82 75 86 | Health Mate Shop Knokke 0486 51 89 83 | Delaere IZEGEM 051 30 11 82 | Wellness La Rose GISTEL 059 27 61 84 | Florisan VEURNE 058 31 53 15 | Vanderhaeghe IEPER 057 21 37 23 | Vermeersch KORTEMARK 051 57 52 08 | Lamo RUISELEDE 051 68 82 53 | Van Raes ROESELARE 051 22 20 15 | DC infrarood RUDDERVOORDE 050 28 07 87 | Claeys-Verhelst Brugge 050 31 26 52 | Xavier Covemaeker WERVIK 056 20 01 69 | OOST-VLAANDEREN: Aquatropic MALDEGEM 050 71 93 92 | Aquazure NINOVE 054 50 01 69 – WICHELEN 053 39 09 39 | Het Buitenhuis DENDERMONDE 052 25 61 16 | Wellness Decor KRUISHOUTEM 09 383 70 83 | Wida MELSELE 03 336 54 94 | Esento: BRAKEL 055 42 76 08 | Van Poucke ZOTTEGEM 09 360 16 91 | Vepa ZELZATE 09 345 56 25 | Schrauwen ST-NIKLAAS 03 766 18 17 | Sterck AALST 053 70 16 11 | Sani-en Keukendecor WAASMUNSTER 03 250 66 90 | DC Pools GAVERE 09 330 87 35 | DC infrarood GENT 09 321 25 85 | VLAAMS-BRABANT: Van Poucke LENNIK 02 582 35 03 | L’air et L’eau BEGIJNENDIJK 016 41 42 66 | Ventimec LEUVEN 016 23 39 74 | Pool+ HAACHT 016 85 09 55 | Runningmate KAMPENHOUT 016 65 05 86 | Van Diest HALLE 02 361 14 16 | M&T Fitness Shop LUBBEEK 016 60 10 25 Volledig dealeroverzicht op www.healthmate.be

De eerste keer…

GOLFEN

IK WIL WEL EENS WETEN WAAROM ZOWEL MIJN TANTE VAN ZESTIG PLUS ALS MIJN GEKKE SNOWBOARDMAATJE ZO LYRISCH DOEN OVER GOLF. PROMPT DENK IK TERUG AAN HET ACHTJARIGE MEISJE DAT OOIT DRIFTIG HAAR MINIGOLFSTICK OP DE GROND GOOIDE OMDAT DIE DEKSELSE BAL MAAR NIET IN DAT GAT WILDE.

18


D O O R I N G E TA U C H E R | F O T O ’ S E L L E N VA N D E N B O U W H U Y S E N


19

MEER GOLFFOTO’S? DOWNLOAD NU ONZE APP.

o sta ik op een dag in de Turkse ochtendzon, in een niet helemaal correcte golfoutfit met een rubberen knuppel op het beginnersterrein van Gloria Golf Club in Belek. Insiders kennen dit stadje aan de zuidkust als hét golfmekka van Turkije. In de omgeving vind je zo’n vijftien golfbanen op twintig autominuten van elkaar. De aardige Brit David, die jarenlang de Turkse nationale golfploeg bijstond, moet mij nu op het goede spoor zetten. Ik sta in een soort zwevende cirkel, een ‘swing plane’, die mij een idee moet geven vanwaar ergens in de lucht ik mijn golfclub moet zwaaien om de juiste ‘swing’ of slag te vormen. Van achteren naar voren, van ‘backswing’ naar doorzwaai.

Z

LUCHTGOLF Na vijf minuten swingen en een lang verhaal over golfclubs, lengte, type (hout of ijzer), loft (hellingshoek van het slagvlak) mag ik een échte golfclub vastgrijpen. Op een uiterst precieze manier. Linkerduim vooruit in het verlengde van de club, rechterhand deels over je andere hand met een mooie V tussen duim en wijsvinger. Het backswingen kan beginnen. David geeft aanwijzingen, begeleidt even mijn arm, kijkt toe en corrigeert tot hij vindt dat het goed zit. Enter the ball. Nu mag ik echt slaan. De golfbal ligt op een tee, een pinnetje in de grond voor mijn neus. “Armen strekken. Kijk naar de bal. Beweeg je bovenlichaam zo weinig mogelijk.” En… swing! Niets. Volstrekt niets. Een slag in het ijle. Pure luchtgolf. David stelt me gerust. Het gaat er nu om ‘muscle memory’ op te bouwen. De swingbeweging zo vaak correct herhalen dat je spieren die onthouden en vanzelf uitvoeren. Vroeg of laat raak je dan een bal. En inderdaad. Soms scheert mijn swing even de bal, die vervolgens zielig van de tee valt. Soms raak ik hem zacht en zijdelings. Een andere bal vertrekt hoopvol hobbelend voor een meter of tien. Meer luchtgolf. Meer ballen. David toont hoe ik correct moet doorzwaaien door mee te gaan met de kracht die ik in mijn backswing opbouw. Halve slagen. Rollende ballen. En ineens: pok-woosh! Dat klinkt als golf! Tot mijn verbazing zie ik mijn bal de lucht in vliegen om na veertig meter te landen. Ik ben klaar voor het gras. Het oefengras, dat spreekt voor zich, want gemiddeld heb je een maand dagelijks oefenen nodig voor je aan echte holes op een golfterrein kunt denken. Ik probeer dezelfde swing te maken zonder tee en de bal uit het gras te krijgen. Luchtswings. Mijn club die in de grond blijft steken. Eén keer vuur ik een fraaie graszode af. Raak ik echt maar één bal op de tien? Golfen is voor doorzetters. David analyseert en corrigeert voortdurend. “Ga door je knieen. Voeten niet bewegen. Niet zo agressief!” Weer een goede 20


1

bal! Golfen is leuk! Na een tijd raak ik één bal op de vijf, weliswaar niet altijd even mooi. Net als ik de smaak te pakken heb, vindt David dat het genoeg is geweest. “Je voelt het nog niet, maar je spieren zijn dit niet gewoon. Dat merk je nog wel.” Maar ik wil meer en dus gaan we naar de ‘putting green’. Hier

Soms scheert mijn swing even de bal, die vervolgens zielig van de tee valt. Soms raak ik hem zacht en zijdelings. is het allemaal om te doen: het putten, het golfballetje met maximaal twee slagen in de ‘hole’ krijgen. Dat gebeurt met een compleet andere techniek en club dan daarnet. Ik moet de bal nu zachtjes strijken in plaats van slaan. Bovendien is een ‘green’ nooit helemaal vlak. Er zijn altijd lichte glooiingen waarmee je rekening moet houden. Het minigolfmeisje ontwaakt, slaat haar eerste ballen veel te ver en lacht onwennig

1. De beste leermeesters voor elegant gezwaai: coach David en de 'swing plane'.

3

2

zonder boos te worden. Dit is subtiel precisiewerk, niets voor ongeduldige zielen. Als dan blijkt dat het hele golfgebeuren gepaard gaat met een terrasje aan het water en het nemen van hilarisch hellende bochten met een buggy, besluit ik dat golfen cool is. ’s Avonds in mijn hotelkamer kan ik het niet laten om mijn swing nog even te herhalen. Tot een pees in mijn schouder zegt dat het genoeg is geweest. Een frisse duik in de milde zee brengt soelaas.

APPELTHEE

2. Golfen is ook natuurbeleving. 3. Na het golfen wacht je een duik in de zee of een frisse cocktail op de pier. 4. Een fijne lunch in het clubhuis als beloning voor het harde werk.

Vanop een golfterrein zie je op heldere dagen altijd ergens het Taurusgebergte oprijzen. De pieken, soms tot driehonderd meter hoog, schermen de Turkse Riviera af en zorgen voor het warme klimaat. Dit gebergte gaan we op een golfvrije dag verkennen. Het is een andere wereld. Een van geitenhoeders en dorpen waar kleinhandelaars hun gsmnummer aan de gesloten deur hangen voor het geval iemand van de tweeduizend inwoners zin heeft om iets te kopen of een reparatie wil. Waar schoolkinderen al hun moed bijeenrapen

4

GOLFEN VOOR BEGINNERS • COMFORT Als beginner is golfen fysiek intenser dan je denkt. Je gebruikt spieren die je normaal zelden aan het werk zet. Plan een rustdag in tussen je golfsessies om te luieren aan het zwembad, te relaxen in de spa, te shoppen of een uitstap te maken. • KOST In Belek volg je golfles vanaf € 30 per persoon per uur, op basis van 3 tot 6 personen. In eigen land zijn er starterspakketten van vijf lessen vanaf zo’n € 200. WWW.STARTTOGOLF.BE

• DOEN? De ideale periode om in Turkije te golfen is van oktober tot april of mei. In de warme zomermaanden ga je het best zo vroeg mogelijk op de dag golfen. • NIET DOEN? Wie pas leert golfen, mag nog niet aan het resultaat denken. De essentie is om, zoals bij tennis, eerst de juiste techniek onder de knie te krijgen. • MEENEMEN Als beginner kun je golfclubs huren in de shops van de verschillende golfterreinen. Zorg voor nette sportschoenen, een poloshirt met een kraagje en een makkelijke broek of rok (geen jeans of trainingsbroek). Voor beginners is men soms wel wat soepeler. • ONZE TIP Je kunt van nul leren golfen in Turkije en daar volop van genieten. Verschillende clubs hebben goede beginnersfaciliteiten. Toch kan het geen kwaad om in eigen land al een driving range te bezoeken en samen met een coach de eerste ballen te slaan.


21

2

1 1

en je in hun beste Engels vragen hoe je heet. Waar vrouwen met traditionele hoofddoeken kransen van laurier en pepertjes vlechten of heerlijke gözleme maken. Waar de helft van de mannen naar de moskee snelt als de stem in de minaret tot het middaggebed oproept, maar de andere helft op het dorpsplein blijft om appelthee te drinken of rummikub te spelen. Want zo conservatief zijn ze hier nu ook weer niet. Het is een stuk authentiek Turkije dat je in het moderne Belek, een gerieflijk en modern shoppingstadje omringd door resorthotels, niet tegenkomt. Ook de natuur is allesbehalve wat je verwacht van een kuststreek die zomertemperaturen tot 40 °C kent. Er zijn schrale rotswanden in de prachtigste vormen. Maar veel vaker zijn ze begroeid. Sommige pieken zijn zelfs helemaal ingekapseld in groen. Tijdens een boottocht op een gigantisch stuwmeer in een canyon, met steile oevers vol naaldbomen, waan je je even in Canada of Scandinavië. Was het niet dat je af en toe een felblauw exotisch vogeltje ziet fladderen en dat het water van dit natuurzwembad verbazend warm is.

DOORZETTEN Na de bergidylle laat de golfmicrobe zich weer voelen. Met veel goesting vertrekken we naar een ander golfterrein. Variatie, dat is waar golfers van houden. Golfbanen die verschillend zijn aangelegd en andere moeilijke punten hebben. Clubhuizen en pro shops in landelijk rustieke of warm minimalistische stijl. Het golfterrein van Sueno, met vlak22


3

bij een hotel, blijkt een dennenbos vol vijvers te zijn. Natuurbeleving is een vast onderdeel van het golfgebeuren: tsjirpende krekels, plonzende eenden, fladderende vogels en behendige eekhoorntjes. Toch kan ik daar nog niet in-

Variatie, dat is waar golfers van houden. Golfbanen die verschillend zijn aangelegd en andere moeilijke punten hebben. tens van genieten. Ik moet verder oefenen op de ‘driving range’, de plek met tientallen afslagplaatsen naast elkaar, gericht naar een groot grasveld dat bezaaid is met golfballetjes. Ik krijg nog enkele tips van de plaatselijke golf marshal, maar dan sta ik er alleen voor. Knieën buigen, armen strekken, swing. Ja! Nee… Soms lukt het. Soms niet. Zonder David weet ik veel min-

1. Helpt altijd: kijken naar hoe ervaren golfers het doen. 2. Pijnlijke golfspieren kunnen ontspannen in de hamam. 3. Gözleme, het lekkerste broodgebak van authentiek Turkije.

4

4. De mooie moskee van het moderne stadje Belek. 5. In het Taurusgebergte ligt een heel andere wereld.

der wat ik fout doe. Ik spiek bij andere golfers, die me welwillend tips geven. Ook fotografe Ellen geeft feedback. En zelf bedenk ik dat ik maar niet te hard moet meppen. Concentratie, blijven proberen en… pok-woosh! Eindelijk suist er weer een golfbal in een sierlijke boog de lucht in. Nog steeds raak ik niet meer dan één bal op de vijf en slechts één op de tien is om aan te zien. Maar het motiveert me genoeg om door te gaan. Ik waag een paar ballen in de bunker, de typische zandhindernis die je op vrijwel elk golfterrein vindt. Hier moet je de bal uit de zandput over een steile wand krijgen. Zeventig ballen later ben ik stikkapot. Ik zweet als een otter in de middagzon en hou het voor bekeken. Nu pas voel ik hoe hard de spieren in mijn nek en schouders hebben gewerkt. Dus daarom hebben bijna alle golfhotels een spa met hamam en massages… Verder beginnen ervaren golfers in Turkije al om zeven uur ’s morgens in de frisse ochtendlucht aan hun achttien holes. Goed voor zo’n zes kilometer

5

wandelwerk, waar ze gemiddeld vier uur over doen. Meestal in goed gezelschap en vooral: in een shirt met een kraagje. Etiquette, u weet wel. Toch is golfen niet elitair omdat het geld kost. Het is niet gratis, maar intussen zijn er in eigen land alvast clubs met lage lidgelden en zonder instapkosten. Golfen is vooral exclusief omdat het veel tijd en toewijding vraagt. Het minigolfmeisje heeft dan wel meer geduld en doorzettingsvermogen gekweekt, maar tijd heeft ze nog steeds te kort. De weg naar mijn eerste echte achttien holes is nog lang, maar het belooft een boeiende tocht te worden.

PRAKTISCH VAB-Magazine vloog naar Belek met JETAIRFLY/FREEBIRD en verbleef in CALISTA LUXURY RESORT . Eén week all-inclusive bij JETAIR vanaf € 829 p.p., vluchten inbegrepen. Eén week all-inclusive bij VIP SELECTION vanaf € 1043, VIP Drive inbegrepen (een privéchauffeur haalt je thuis op in zijn Mercedes). VIP Selection heeft verschillende golfpakketten voor beginners én ervaren golfers. Green fee vanaf € 38,50 (9 holes), golfpakket vanaf € 167,40 (3 verschillende golfterreinen: Pasha, Nobilis, TAT) en € 10 transfer vanuit je hotel per green fee. Meer info: WWW.JETAIR.BE , WWW.VIP-SELECTION.BE of bij je reisagent.


23

Magisch Marokko

HET PERFECTE YIN EN YANG MARRAKECH INTRIGEERT, INTIMIDEERT, CHARMEERT, EN LAAT JE NOOIT ONBEROERD. EEN STADSTRIP AAN DE POORTEN VAN DE ATLAS, ÉN AFKOELEN IN AGADIR AAN DE ATLANTISCHE OCEAAN.

24


DOOR TONI DE CONINCK


25

1

Marrakech is geen stad, het is een onafhankelijke planeet, door een goddelijk toeval als een rode hoer neergeworpen tegen de eerste heuvels van de Atlas die in de verte schittert met zijn hoge, besneeuwde toppen.” (Cees Nooteboom) ang voor de zon ondergaat en de Koutoubia-moskee rozerood doopt, dwaal ik door stegen die broos zijn in hun zwoelte. Marrakech heeft ongewild een lijfgeur, een penetrante smeltkroes van patchoeli, oranjebloesemgebak en de kruidige prikkeling van wierook. Het zonlicht drenst op verzinkte golfplaten die als afdak dienen, of een inderhaast gespannen tentzeil dat opwaait, waardoor het licht in de vorm van jakobsladders op het plaveisel valt. Er is overal magie in Marrakech, een begrip dat hier nog te beperkt is in zijn draagwijdte, maar vergeef het me, ik vind er geen dat beter is. Jongelui in roomwitte boernoes en sandalen van kalfsleder; drie jongens op een fiets, gibberend om een onweerstaanbare grap; de meisjes, donkere, gezonken ogen met kohl omrand, sommige in chador of niqab, andere westers, met hupse pony, hoornen brilletje, ranke vingers met gelakte nagels die zachtjes over een tabletschermpje schuiven.

L

JONGE AVOND Het is moeilijk om niet van het marktplein Jemaa-el-Fna te houden. De zon geeft zich nu langzaam gewonnen, waar26


door je de rook van het zachtjes sudderende lam beter kunt zien. De guerrabs, met hun waterzakken en koperen mokken, maken plaats voor de Gnaoua, de dansers die afstammen van de oude Guineeërs, voor de muzikanten met hun luiten, de verhalenvertellers, de slangenbezweerders, de apentemmers. Ze trekken een hilqa, een denkbeeldige door een heilige gezegende cirkel, waarbinnen zij – gewiekst als ze zijn – hun verkooptalenten beter kunnen ontwikkelen. Met de toeristen is op Jemaa-el-Fna ook het grote geld gekomen. Niet alle stalletjes schenken vruchtensap dat niet aangelengd werd, en zowat alle handelaars hebben een zesde zintuig voor camera’s, ook als die zich op honderd meter afstand bevinden en voorzien zijn van een telelens. Tien minuten en een paar honderd dirham verder krijg ik het aan de stok met een kerel die me vrolijk tutoyerend een respectloze schurk noemt. Maar goed, de avond is jong en kruidig, de muntthee vloeit en de

1. Tijd zat? Rijd even naar het koele, hippe Essaouira. 2-4. Stillevens uit Aït Ben Haddou.

3

2

tajine, wat later in de ronduit majestueuze Dar Cherifa, smaakt wonderlijk in alle mogelijke vormen van culinaire eenvoud: kip, grove stukken wortel, kikkererwten en gedroogde abrikoos. Hartig, en een subtiel accentje zoet. Het perfecte symbool voor de voormalige Marokkaanse hoofdstad.

Marrakech heeft een lijfgeur, een penetrante smeltkroes van patchoeli, oranjebloesemgebak en wierook. VISIONAIR Nog een vergelijking uit het gastronomisch ongerijmde: Marrakech is als een ui. Je moet een paar laagjes schillen vooraleer je bij de kern komt. Dat geldt voor haar inwoners, voor haar patrimonium, voor de medina zelf, waar riads vol praal en pracht zich pas openbaren nadat je een donker, van alle licht ont-

4

daan voorportaal hebt betreden. Het contrast kan vaak niet groter zijn: van de drukke, geurige, zinderende straten naar de binnenplaats, waar fonteintjes klateren en je uit jezelf zachtjes begint te fluisteren, als was er eerbied voor de hardnekkigheid waarmee de bewoners en eigenaars zich afzetten tegen de chaos daarbuiten. Marrakech hééft plekken waar je tot rust kunt komen, gelukkig maar, een mens heeft kosmos nodig om de chaos tegemoet te treden. De mooie Jardin Majorelle schenkt zelfs kalmte door overvloed. Jacques Majorelle werd in Nancy geboren, in 1886. Hij kwam in 1919 naar Marrakech om er een betere schilder te worden. Vijf jaar later had hij grond gekocht, bomen geplant en met een enorm verfijnde zin voor geometrie en botanische passie tuinen aangelegd. Majorelle was een visionair, hij wist dat een stadsoase voor verpozing zou zorgen, meer bezoekers zou aantrekken. De tuinen openden in 1947 de deuren voor het grote publiek. Majorelle stierf in 1962, maar zijn werk ging niet verloren. Modeontwerper Yves Saint Laurent kocht de Jardin Majorelle en restaureerde hem tot het unieke spektakel dat het vandaag is. Uren wandel ik door de flora uit vijf continenten, snuif ik aan bloemen, was ik mijn handen in het verkoelende water van de strategisch aangelegde bekkens. Eén kleurfestijn is het, met muren in koningsblauw zo helder dat het recht uit Allahs hemel lijkt gevallen. Oker in een dubbele laag verf. Marokkaans stucwerk, verfijnd als oma’s broderie. N O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

27

1

FATA MORGANA Een alleterreinwagen rijdt me ’s anderendaags in alle vroegte over de flanken van de Atlas naar Le Grand Sud, aan de poorten van de woestijn. Eindhalte Ouarzazate, tussenstop in Aït Ben Haddou, dat zindert als een fata morgana. Dit is de streek van talloze verdedigingswerken of kasba’s: Tifoultoute, Taourirt, maar vooral de Dar Glaoui van Telouet, boven de wadi Imarene, met zijn versieringen in Andalusische stijl: sommige baldakijnen zijn versierd met muqarnas, het fameuze honingraatachtige houtsnijwerk. De Unesco nam Aït Ben Haddou op in de lijst met werelderfgoed. Het vestingdorp bestaat vrijwel geheel uit gekanteelde torens die versierd zijn met ruitmotieven. Opeenvolgende restauraties hebben de goeddeels lemen huizen voor verder verval behoed, maar de ksar, of het kasteel, straalt hoe dan ook meer de sfeer van monument uit dan van een stad waar mensen leven. Marokko vond trouwens van oudsher al voldoende fondsen om de regio te spijzen. In en rond Aït Ben Haddou werden verschillende films of scènes van films ingeblikt: The Jewel of the Nile, The Living Daylights, The Last Temptation of Christ, Lawrence of Arabia, The Mummy, en twee van mijn persoonlijke favorieten, Gladiator, en Babel met Brad Pitt en de nooddruftige Cate Blanchett.

DURE OLIE Onderweg naar Agadir grazen koperkleurige geiten tussen de takken van een argania. Een Berderherder lacht zijn tanden bloot. Ze hebben mettertijd dezelfde kleur aangenomen als de dieren die hij plichtsgetrouw hoedt. Af en toe springt een geit ook ín een boom, om er noten te kraken (geloof me, je 28


2

wilt zo’n springerige geit niet bij nacht en ontij tegen het lijf lopen). De legende vertelt dat de dure arganolie uit de onverteerde noten wordt gewonnen die de geiten ontlasten. Dat klopt niet helemaal: in de meeste gevallen worden de noten tijdens het herkauwen uitge-

Er is overal magie in Marrakech, een begrip dat hier nog te beperkt is, maar ik vind er geen dat beter is. braakt. Ze worden nadien handmatig gemalen en geperst. Bij de coöperatieve in Tiout kraken Amazighvrouwen de noten met ronde, gladde stenen. Elke gladde noot bevat tot drie pitten die er een beetje uitzien als gepelde amandelen. De pitten worden verwijderd en voorzichtig geroosterd. Er is ongeveer 32 kilo noten nodig voor het maken van een liter olie. Goede arganolie kan meer dan honderd euro per liter kosten. De olie is bijna reukloos, en, we moeten de legende opnieuw tegenspreken,

1. Majestatisch. De Jardin Majorelle. 2. Ook toergidsen moeten verpozen. 3. Meisjes met vaardige handen in de spa van het Riu Palace Tikida Agadir. 4. Broeierige avondsfeer op het Jemaa-el-Fna. 5. De beroemde arganiageiten.

3

4

5

LEZERSAANBIEDING

slechts

€ 5,88

Sensatie:

Letland introduceert 2014 de €uro als wettig betaalmiddel! U reserveert 8 €uromunten uit Letland (unc. 1 cent t/m 2 €uro) in ruil voor € 3,88 en ontvangt de gedenkpenning Letland voor de uitgifteprijs van slechts € 2,-!

Ø 38,61 mm

Alle genoemde prijzen zijn exclusief verzendkosten (verzendkosten ca. € 2,95). Levering binnen 30 dagen na ontvangst van de bestelling, voor 14 dagen op zicht, zolang de voorraad strekt. Betaling via overschrijving per bank of postgiro. Indien u de zending niet wenst, dient u deze onbeschadigd, voldoende gefrankeerd en in de originele verpakking aan ons terug te sturen. De adresgegevens, die u ons mededeelt worden opgenomen in ons bestand. U heeft altijd recht op correctie en schrapping. Uw persoonlijke gegevens kunnen eveneens aan derden Wet. vertegenwoordiger: Cobofisca bvba BTW/TVA: BE 0450.920.039 voor prospectiedoeleinden worden doorgegeven.

In het ClubHotel Riu Tikida Palmeraie in Marrakech staat je bestemmingsspecialist Aboulakil voor je klaar en garandeert je de mooiste vakantiesouvenirs. Je wordt persoonlijk in het Nederlands door hem verwelkomd en je krijgt alle uitleg over het hotel en de omgeving en niet te missen tips. Samen met het Discovery Point-team begeleidt hij je op de Discovery Highlight-uitstap. Vanaf € 858 p.p. geniet je van een week all-inclusive. Ga langs bij je Jetaircenter voor meer info en reservatie. Adressen op p. 76.

Nieuw €uroland Letland 2014! Uitgifteprijs € 5,88!

Ja, levert u mij ___ 1 x de speciale luxe €uromuntset uit Letland 2014 (8 munten: 1 ct t/m 2 €uro + de gedenkpenning Letland met gekleurde email techniek) voor € 5,88 en maandelijks een verdere uitgifte uit deze collectie vrijblijvend ter inzage. Ik heb bij iedere levering een 14 dagen teruggaverecht! (Levering excl. € 2,95 verzendkostenaandeel – porto, verpakking, verzekering!)

Voornaam

Achternaam

JM JV

Straatnaam/Huisnummer Postcode/Plaats Vertrouwensgarantie: Natuurlijk kunt u uw opdracht op ieder moment zonder problemen opzeggen. Brief, e-mail, fax of telefoontje is voldoende.

Handtekening

kvr/bacs (1+2)

A.u.b. invullen en opsturen aan:

SRH Ltd. & Co. KG · Depot Eupen · P. B. 100 · 4700 Eupen 1 Fax: 0 87 / 56 96 84 · [email protected]

Goedverblijf.nl

Hotel topdeals! Cultuur snuiven, culinair genieten, natuurpracht ontdekken of shoppen? Geniet van een paar heerlijke dagen weg! Berg & Terblijt, Limburg Restaurant de Potkachel Berg & Terblijt, Zuid-Limburg Dit top restaurant met zeer comfortabele kamers is door de Vlaamse toeristenbond gekozen als dé ideale uitvalbasis voor de regio Maastricht, Valkenburg en het Heuvelland. Het restaurant is door de consumenten in nu v.a. slechts de top 100 van Nederland gewaardeerd. Het hotel 00 € 59, scoort bijzonder goed op kwaliteit/prijs verhouding. p.p. 3 daags Limbourgondië arrangement 1x 3-gangen Gratis “à la carte“ diner entree casino 10% korting Thermae 2000 Toeslagen worden berekend op vrijdag-, zaterdag- en evenementen nachten

Terblijt, Limburg Hampshire Classic Hotel &Berg Spa& Savarin Rijswijk, Zuid-Holland Dit luxueuze hotel is gelegen in Rijswijk, nabij de winkelstad Den Haag. In het uitgebreide wellnesscenter komt u gegarandeerd tot rust. Liever even uitwaaien aan zee? De bruisende badplaats Scheveningen ligt op nu slechts steenworp afstand! 00 € 85, Wellness arrangement Welkomstdrankje p.p. 1x overnachting in comfort kamer 1x Savarin’s live Toegang tot City Spa Spavarin Gebruik badjas, slippers, scrubzout en douchegel Zonnebank sessie of hydrojetmassage (10 min) Toegang Porceleijne Fles (Delfts Blauw museum) Berg & Terblijt, Limburg Maastricht, Zuid-Limburg Crowne Plaza Maastricht Dit luxe 4* hotel heeft een unieke ligging direct aan de rivier de Maas en midden in de winkelstad Maastricht. Hier heeft u de beschikking over een zeer comfortabele kamer van 5* niveau. Vanuit het hotel kunt u de oude nu slechts binnenstad verkennen of de vele musea bewonderen. € 82,00 Maastricht arrangement 1x overnachting in luxe p.p. kamer incl. ontbijt1x 3-gangendiner in het restaurant ‘de Mangerie’ met schitterend uitzicht over de Maas en de historische binnenstad Borrel en Bite in café de BobbelStadsplan Maastricht met kortingsvouchers

Golden Tulip Hotel Zevenbergen Zevenbergen, Noord-Brabant Geniet van een verblijf in het hart van Bourgondisch

nu slechts

€ 99,00 p.p.

maken naar bijvoorbeeld het pittoreske Willemstad of de gezellige stad Breda. Een echte aanrader is een bezoek aan het prachtige Nationaal Park de Biesbosch! Heerlijk Herfst arrangementWarm welkom met kaasplankje en een glaasje port 2x overnachting in een Superior kamer inclusief ontbijt Culinair 4-gangendiner op de 2e avond Info met tips voor uitjes in de omgeving Gratis WiFi en eigen parking

Eurotel LanakenJ J J J Berg & Terblijt, Limburg Lanaken, Belgisch Limburg Dit hotel is prachtig gelegen bij NP de Hoge Kempen en op slechts 6 km vanaf de bruisende stad Maastricht. Cultuurliefhebbers kunnen Oud-Rekem bezoeken, deze plaats is verkozen tot mooiste dorp van Vlaanderen! nu slechts

€ 39,00 p.p.

Lanaken arrangement Verwelkoming met glaasje Jägermeister 1x overnachting in een comfort kamer (beperkte openingstijden)Gratis WiFi en parking VIP dagpas Maasmechelen VillageLimburg Vakantiepas t.w.v. €250 aan korting op activiteiten

www.goedverblijf.nl/vab1113 N.V. YOKOHAMA BELGIUM S.A. www.yokohamabelgium.com

+31 (0)85 489 90 19

(ma t/m vrij 09.00 - 18.00 uur)

Prijzen o.b.v van 2 personen per kamer, excl. citytax en reserveringskosten à € 7,50 per boeking.

1

De reis eindigt aan de gouden stranden van de Atlantische Oceaan, in Agadir, waar het woestijnzand zich naadloos aan de zee overgeeft.

1. Het spel van licht en schaduw in de Jardin Majorelle.

ruikt dus niet naar de ontlasting van koperkleurige geiten. Hoogstens een beetje naar hun braaksel. De reis eindigt aan de gouden stranden van de Atlantische Oceaan, in Agadir, waar het woestijnzand zich naadloos aan de zee overgeeft. Het is er merkelijk frisser dan landinwaarts, waar met gemak temperaturen tot veertig graden worden bereikt. In Agadir duwt de noordwester het kwik wel vijftien graden naar beneden. Nogal wat toeristen laten zich verrassen door dat fenomeen: het gebeurt niet zelden dat je hier tegelijk met een zonneslag en een verkoudheid in bed belandt. Anderzijds, de frisheid harmonieert mooi met de zwoelte van Marrakech, waardoor een vakantie in Marokko toch weer een beetje yin en yang wordt.

PRAKTISCH • VAB-Magazine reisde met JETAIR en hotelgroep RIU naar Marokko. Ter plaatse werd het programma samengesteld door de bestemmingsspecialiste Annelien Schmitt, die er verantwoordelijk is voor DISCOVERY POINT . Hierdoor ga je op stap naar plekjes waar ‘normale’ excursies niet komen. Annelien neemt je bijvoorbeeld mee naar een traditioneel koranschooltje, een lokale bakkerij, je gaat samen verse muntthee drinken, enz. Je kunt zowel voor folkore kiezen, als voor cultuur, avontuur, shopping, ontdekken, gastronomie, relax, amusement, romantiek en een speciaal programma met bijv. ballonvaren over de Atlas. In Agadir kun je dan weer luilekker uitrusten en een bezoek brengen aan de gloednieuwe spa van het Riu Palace. Wie toch wat meer avontuur wil, doet zoals ons covermodel en onderneemt een excursie per quad door het hinterland van Agadir. • In Marrakech verbleven we in het CLUBHOTEL RIU TIKIDA PALMERAIE**** , in Agadir in het heerlijke RIU PALACE TIKIDA AGADIR***** . Info en reserveringen bij de reisagent (zie p. 76), via WWW.JETAIR.BE , WWW.RIU.COM . Vluchten via WWW.JETAIRFLY.COM . Opgelet: wie een ‘flight only’ boekt of het landarrangement met een andere organisatie regelt, moet verplicht met reispas reizen. Voor een pakketvakantie volstaat de identiteitskaart.


31

32


DOOR GERRIT OP DE BEECK

La Coupe des Alpes

TUFFEND OVER HOGE BERGEN VAN EVIAN-LES-BAINS NAAR NICE OVER DE MOOISTE BERGPASSEN VAN DE FRANSE ALPEN. EEN HISTORISCH PARCOURS VAN DRIE DAGEN RIJDEN, MAAR VOORAL DRIE DAGEN GENIETEN, TENMINSTE ALS ER WAT MOTOROLIE DOOR JE ADEREN STROOMT. WELKOM IN ‘LA COUPE DES ALPES’! e geschiedenis van de legendarische autorally ‘La Coupe des Alpes’ gaat terug tot de jaren twintig. In 1946 werd de organisatie geofficialiseerd, in 1950 kreeg ze internationale erkenning. Toen was het nog een immense, gevaarlijke tocht van drie- à vierduizend kilometer door vijf landen. Nu – de 24e editie wordt gereden van 13 tot 15 juni – staat het voor een gemoedelijk vipuitje met de captains of industry in een rist oldtimers. Oude tradities, legendarische routes; het heeft ons altijd al geboeid. En daarom hebben we besloten om een van de oudste rally’s ter wereld na te rijden. Niet met een oldtimer, maar met een moderne knipoog naar de tijd van de echte reisauto’s uit onze kindertijd. Toen was de Citroën DS een goddelijke vierwieler, een wonderauto. Niet alleen revolutionair van design en stroomlijn,

D

Deze bergroute is adembenemend mooi en spectaculair voor de echte rijder.

maar ook grensverleggend in techniek. Denk maar aan de hydropneumatische ophanging, die resulteerde in een onklopbaar comfortgevoel, nog versterkt door de malse banken. Kortom: een echte reiswagen. 58 jaar na de lancering zitten wij achter het stuur van z’n licht futuristische opvolger, de DS5. Oké, in dit premium broertje ontbreekt de legendarische ophanging van destijds, maar de zithouding en het cockpitgevoel zijn spectaculair. DS staat dan ook voor ‘Different Spirit’.

FRANSE WIJN We beginnen onze rally in stijl, met de voeten in het water, onder een gouden namiddagzon op de kleine aanlegsteiger van Hôtel Les Cygnes in Evian-les-Bains. Achter ons une grande maison uit 1894, ooit een bakkerij, nu een restaurant annex familiepension. Voor ons het Meer van Léman met Lausanne trillend in de warme lucht. In het oosten liggen de uitlopers van de Alpen en vlak voor ons dobberende zodiacs en zwemmende Zwitsers. We hebben er net 895 kilometer opzitten en genieten nu van een glas witte Bordeaux terwijl een batterij obers achter ons nauwgezet indekt voor het diner in de openlucht. Mijn compagnon de route heeft het net uitgerekend op onze geliefde Michelinkaarten: er staat ons ongeveer 650 kilometer te wachten, verspreid over drie dagen, een parcours over de mooiste bergen met als apotheose een van de hoogste openbare wegen van Europa. Een avontuur voor geoefende rijders met een betrouwbaar voertuig. De tocht is begonnen, we hebben er maanden naar uitgeN O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

33

1

keken en zijn vastberaden er optimaal van te genieten. “Wat denk je, zullen we wat gerookte ham bestellen?”

KASTEELGEHEIM Wij hebben kraakvers stokbrood en boterrijke croissants achter de kiezen, onze Franse verleider hoeft alleen een volle tank diesel. Bij wijze van bijgeloof drinken we eerst van de bron van Evian en starten dan, net zoals de tweehonderd deelnemers dat in 2012 op de parking voor het casino deden, onze 160 paarden. Toen scheurden vijftien nationaliteiten en dertig verschillende automerken door vier departementen. Nu twee Belgen, klaar voor acht kilometer, want eerst gaan we nog Château de Ripaille bezoeken, een neogotisch, pseudoart-decoprivédomein met 120 hectares park. Naast een kleine wijnproductie van 130.000 flessen veredelde tafelwijn leven de huidige eigenaars vooral van de zalenverhuur en toeristische rondleidingen. En in het kasteel is er La Tasse à Moustache, de bistro waar we na een uitgebreide rondleiding het grote kasteelgeheim proeven: Les Demoiselles du Château, een pretentieloze vin de Savoie die door de ober als een roséwijn wordt aangekondigd. “Een rosé voor de wilde bewoonsters”, knipoogt de – inderdaad besnorde – gastheer. Ook wild, maar dan van een heel andere orde, zijn de laat34


Van een meer over de bergen tot aan de zee rijden, en dat met de juiste wagen. ste heuvels voor het bergdorp Megève. We hebben de Citroën onderweg stevig op de staart getrapt en gooien hem nu, op de Col de Combloux, hoog in de toeren. In de achteruitkijkspiegel zien we de avondzon die de wolken rond de 4808 meter hoge piek van de Mont Blanc oranje kleurt. Voor ons trappen wielertoeristen de laatste honderden meters, waarbij ze vooral zichzélf tegenkomen. Een beetje sterven, zoals dat heet. Maar wij hoeven maar even het gaspedaal te beroeren om in één rechte lijn tot Megève te bollen. Als Courchevel het Monaco van de Franse Alpen is, dan is Megève het Saint-Tropez. In dit knusse skistation, opgericht door baro-

2

1. Het Meer van Léman met Lausanne in de verte. 2. La Coupe des Alpes haalde de mosterd bij de legendarische La Route des Alpes. 3. Château de Ripaille: een oer-Frans kasteel, gerund door autoliefhebbers.

nes de Rothschild, worden authenticiteit en nieuwe luxe harmonieus met elkaar gecombineerd. Is het hier in de wintermaanden over de bontjassen lopen, dan ligt het gehucht – met amper 2400 inwoners – er in de zomermaanden relatief verlaten bij. In Hotel Mont Blanc, in het hart van het autovrije gedeelte van Megève, brandt het haardvuur. We nuttigen er het aperitief tussen het opgestapelde hout. ’s Avonds schuiven we aan onder de koekoeksklokken van restaurant Flocons de Sel, een driesterrenadresje dat echter – geheel tegen de Franse traditie in – helemaal niet stijfdeftig gerund wordt. Integendeel, het Japanse koppel naast ons zit erbij in shorts en koloniale kousen, wat maakt dat wij er in onze vest bijna overdressed bijlopen. Maar chef Emmanuel Renaut houdt wel van een grapje. Zo staan de vijftien koekoeksklokken allemaal op een ander uur in-

3

gesteld. Redelijk wat muzikale folklore op de achtergrond bij het tiengangenmenu.

KORT, HOGER, STEILST Tijdens de vijftiende editie in 1952 − die 3291 kilometer lang was, vier landen doorkruiste en alles samen 39.000 meter hoogteverschillen omhelsde − bereikten er van de 88 deelnemende teams slechts 23 de aankomst. Slechts aan tien daarvan werd la coupe overhandigd omdat ze het hele parcours zonder strafpunten hadden afgewerkt. Onze Citroën hangt op de bochtige D213 en we zijn via de Col de la Madeleine op weg naar de Col du Galibier. We zijn bij dauw en ochtendgloren vertrokken, met een goede reden. Al jaren wilde ik de luchthaven van Courchevel met eigen ogen bewonderen. ’t Is te zeggen; de aérodrome, en ook dat is nog een te duur woord. Amper 525 meter lang is de landingsbaan, met een hellingshoek van 18,5 procent. Met andere woorden: dit is geen luchthaven, het is een uitdaging. Wanneer je the point of no return bereikt, is er letterlijk geen terugkeren meer mogelijk. Landen of tegen de bergen. Hier sta ik dan. Helaas, in het echt valt het, zoals dat gaat, toch wat tegen. In de openingsscène van de James Bond-klassieker ‘Tomorrow Never Dies’ ziet het er wel een pak spectacuN O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

35

2

1

lairder uit. Die James toch. Hadden we vanochtend bij de koffie nog een uitzicht op een pittoresk skidorp – dat waar Rowan Atkinson in 2011 ‘Johnny English Reborn’ draaide – dan rijden we nu door een woest, grijs en kil decor. We beseffen waarom de Col du Galibier in de winter gesloten is. Dit is een afspraak met de duivel, het decor voor echte rijders. De bergpas is dan ook vooral bekend om zijn beladen wieleretappes in de Ronde van Frankrijk, tot nog toe 56 om exact te zijn. Het gemiddelde stijgingspercentage is 6,9 procent, waarbij vooral de laatste kilometers pittig zijn en een percentage kennen van zo’n 8,5. Tegen de top is het zelfs ruim tien procent. Tot 1976 bestond de enige overgang naar de andere kant van de pas uit een 370 meter lange tunnel, die in een dermate slechte staat verzeilde dat hij jarenlang werd gesloten. Er werd een nieuwe weg aangelegd die helemaal over de top van de pas voert en gemiddeld nog eens tien procent stijgt. En die nemen we. Angst om te hard te gaan is overbodig, want de massale aanwezigheid van wielertoeristen remt de snelheid enorm. De opgelegde wandeling op vier wielen heeft alvast één voordeel: ze laat toe om volop te genieten van het rurale landschap. Maar wat doen die fietsers hier? Een verplicht nummertje, leren we. Na de renovatie werd de tunnel in 2002 weer geopend voor autoverkeer – waarbij stoplichten nu regelen vanaf welke kant het verkeer ge36


3

bruik mag maken van de tunnel – maar werd ook besloten de tunnel te verbieden voor fietsers. Sindsdien is de extra klim een sappig extraatje voor de wielrenners.

AFSPRAAK MET UNESCO ’s Avonds omarmen we de eenvoud in Hôtel de la Chaussée in de benedenstad van Briançon. Het blijkt een eenvoudig familiepension te zijn, waar de hond des huizes ook de taak van receptionist waarneemt. Gelukkig zijn de kamers gerenoveerd, en bovendien hoeven we onze tijd niet te doden in de gemeenschappelijke ruimtes. Daarvoor is de hoogst gelegen stad van Frankrijk te interessant. Op de informatieborden aan de ophaalbrug lezen we ook dat Briançon na Davos en Livigno de hoogst gelegen stad van Europa is. Dat verbaast ons, tenslotte zitten we amper 1326 meter hoog. Soit. Strategisch gelegen tussen vijf valleien op amper tien kilometer van Italië staat

1. De koekoeksklokken van restaurant Flocons de Sel, een driesterrenadresje. 2. De afdaling van de Col de la Bonette. 3. Briançon: het hoogste historische dorp van Europa.

deze vestingstad sinds 2008 op de Unesco-werelderfgoedlijst. Terwijl we in een lichte motregen door de autovrije historische binnenstad slenteren – en bijna een been breken bij de open rioleringen die centraal door de straten lopen, een blikvanger luidens de toeristische dienst – overvalt ons een zeker Carcassonne-gevoel. Toeval is een mooie deugd in het leven en zonder het te beseffen strijken we neer in een liefdesverhaal. Restaurant Au Plaisir Ambré is niet alleen genoemd naar de dochter des huizes, het is ook het resultaat van een romantische levenswending. Of hoe een chef uit Grenoble na de halve wereld afgereisd te hebben hier zijn vrouw, het geluk en een

La Coupe des Alpes is het huwelijk van én autorijden én lekker eten én een vleugje cultuur. restaurant vond. Een goéd restaurant. Dat stond natuurlijk niet op de gevel geschreven, maar dankzij de wijngids van Robert Parker op de toog wisten we dat we goed zaten. Geen overbodige luxe in een stadje waar vijftig restaurants dingen om de gunsten van de hongerige reiziger.

DE ZON WACHT We verlaten Briançon met regen en mist. Maar als we de kranten mogen geloven schijnt in Nice de zon. Op onze boordcomputer lezen we acht graden, er worden er 26 beloofd. De derde dag is niet alleen de laatste, maar vooral de langste. We zullen meer kilometers bollen dan voorheen, en vooral wáár we die rijden is belangrijk. We volgen de Route des Grandes Alpes, en die zou ons vandaag drie supercols moeten opleveren. De Col de l’Izoard gaat verloren in de monotone mist, de Col de Vars blijkt die naam onwaardig te zijn – dit is er een voor mietjes en zon-

dagsrijders – maar eens de klim naar de Col de la Bonette ingezet, wordt het menens. Een paradijs van grijze steen, bergmeren, helgroene flanken en ruwe pieken doet vermoeden dat we plots een andere wereld zijn ingereden. Dit is een van de hoogste verharde wegen van Europa, op 2802 meter, in een ruw bergdecor met smalle baantjes en weinig of geen vangrails, en het is integraal geklasseerd als nationaal park. Alleen Spanje doet beter. In de Sierra Nevada is de Pico Veleta vanaf de noordzijde via een verharde weg te beklimmen tot enkele meters onder de top met een hoogte van 3396 meter. Het einde-van-de-wereld-gevoel versterkt met de minuut. Mist, een nat wegdek, steengruis en hier en daar modder houden ons geconcentreerd. Wolken schuiven aan een rotvaart over de pieken, soms regen uitgooiend, soms een straal zonlicht doorlatend. Niets opwindender dan met een ronkende motor door zo’n omgeving zoeven. We stoppen voor een snelle foto, absorberen het unieke decor en bollen dan via de langgerekte M2205 letterlijk naar het licht, het licht van de Azurenkust dat ons 2800 meter lager zal omhelzen en verwarmen in Nice. En onderweg, tijdens de afdaling, mijmeren we hardop: wat moet dit vijftig jaar geleden niet geweest zijn? Auto’s zonder servobesturing, zonder ABS, zonder deftige verwarming of motorkoeling over halfverharde wegen in barre omstandigheden, in geval van problemen aangewezen op goede zielen van garagisten langs de routes nationales. Mon dieu, mon dieu.

PRAKTISCH Sommige bergpassen zijn slechts geopend van begin juni tot eind september. Meteen ook de enige periode die een dergelijke reis toelaat. Wie min of meer de klassieke route volgt, is minimaal drie dagen onderweg. Wil je deze tocht met een huurauto ondernemen? VAB biedt tot 10% korting op alle modellen van Hertz. OVERNACHTEN HOTEL MONT BLANC in Megève: een wall of fame van alle sterren die hier ooit verbleven en de hardnekkige legende dat Frank Sinatra hier ‘My Way’ schreef, maken van dit viersterrenhotel een gegeerd adres. WWW.HOTELMONTBLANC.COM

RESTAURANT FLOCONS DE SEL in Megève: WWW.FLOCONSDESEL.COM AU PLAISIR AMBRÉ in Briançon: GRANDE RUE 26, CITÉ VAUBAN TOERISTISCHE INFO W W W. C I T R O E N . B E | W W W. C O T E D A Z U R - T O U R I S M E . C O M | W W W. F R A N C E G U I D E . C O M | W W W. H A U T E S - A L P E S . N E T | W W W. R H O N E A L P E S - T O U R I S M E . C O M | W W W. S A V O I E - M O N T- B L A N C . C O M


37

Op zoek naar de beste

KLEINE GEZINSWAGEN RUIM EEN KWART VAN ALLE NIEUW VERKOCHTE AUTO’S IS TUSSEN 3,5 EN 4 METER LANG. ONTDEK HIER ONZE TOP NEGEN VAN DE RECENTSTE COMPACTE GEZINSWAGENS EN HUN BESTE OPTIES. ALLE MODELLEN ZIJN VERKRIJGBAAR ALS VIJFDEURS.

38


DOOR T O N Y D E M E S E L


39

40


DE WINNAAR

RENAULT CLIO

Het is precies een jaar geleden dat Renault zijn recentste versie van de Clio in de showroom parkeerde. Ondertussen is hij in ons land de best verkochte auto in zijn categorie. Eerst werd de Clio als hatchback gelanceerd, maar sinds kort bestaat hij ook als een break, die volgens de traditie van het merk Grandtour heet. Welke versie je ook kiest, het design is sprankelend, vernieuwend en leuk om naar te kijken. Ongetwijfeld ligt dit mee aan de basis van zijn succes. Gelukkig heeft de Clio nog meer kwaliteiten. In zijn categorie pakt hij uit met het ruimste interieur en een grote koffer met een volume van 300 liter. De interieuraankleding is vernieuwend. Je kunt kiezen tussen felle kleuren zoals rood en meer rustgevende grijstinten. Het instrumentenbord wordt gekenmerkt door origineel opgestelde tellers en in het midden een console die onvermijdelijk doet denken aan een iPad. Vanaf het tweede uitrustingsniveau is er het Media Nav-systeem met gps en multimedia. Er is nog een tweede systeem (R-link)

met een TomTom-module en parkeercamera. Met zijn totale lengte van 4,06 meter is de Clio zonder meer de grootste auto in zijn categorie en staat hij zelfs op het punt om dit marktsegment te ontgroeien. Dat heeft ook zijn nadelen. Je moet al op zoek naar een grotere parkeerruimte en de grote draaicirkel maakt hem minder wendbaar dan zijn concurrenten. Ondanks zijn formaat is de Clio gemiddeld honderd kilo lichter dan zijn voorganger. De ophanging heeft zijn beperkingen op het geBEKIJK DE VIDEO VAN DE RENAULT CLIO OP DE APP VAN VAB-MAGAZINE.

bied van comfort en heeft last met snel op elkaar volgende oneffenheden en dwarsrichels. Op een toegetakeld wegdek hoor je ook vervelende parasitaire geluiden. Bij de benzines laat vooral de 0.9 TCe met driecilindermotor zich opmerken. Bij de 1.5 dCi-diesels is er keuze tussen 75 en 90 pk.

ONZE SCORE 8,5/10 BENZINE 0.9 TCe (90 pk) TESTVERBRUIK 6,2 l/100 km CO 2-EMISSIE 104 g/km BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 14.550 - € 46,02 -

€ 95,96 KILOMETERKOSTPRIJS € 0,34 DIESEL 1.5 dCi (90 pk) TESTVERBRUIK 5,1 l/100 km CO 2-EMISSIE 90 g/km BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 16.450 - € 358,40 -

€ 224,16 KILOMETERKOSTPRIJS € 0,36

PLUS design, binnenruimte, koffer, soepele motoren MIN grote draaicirkel, beperkt veercomfort, zichtbaarheid naar achteren, parasitaire geluiden


41

PEUGEOT 208

FORD FIESTA

BENZINE 1.2 (82 pk) | TESTVERBRUIK 6,9 l/100 km | CO 2EMISSIE 104 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 13.435 - € 46,02 - € 181,24 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,34 DIESEL 1.6 e-HDi (92 pk) | TESTVERBRUIK 5,0 l/100 km | CO 2EMISSIE 98 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 17.835 - € 366,64 - € 266,90 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,37 PLUS aangenaam rijgedrag, zuinige diesels, compacte buitenafmetingen | MIN opstelling tellers, matige prestaties

BENZINE 1.0 (80 pk) | TESTVERBRUIK niet gekend | CO 2-EMISSIE 105 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 14.650 - € 47,73 - € 138,73 | KILOMETERKOSTPRIJS niet gekend DIESEL 1.6 TDCi (95 pk) | TESTVERBRUIK 4,9 l/100 km | CO 2EMISSIE 87 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 18.150 - € 356,06 - € 266,90 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,38 PLUS rijplezier, wegligging, look, nieuwe motoren | MIN afwerking kan beter, opstelling van knoppen en schakelaars, enkel bij duurste versies zes versnellingen

bij de basisuitvoeringen, schakelen bij de versies met vijfbak

ONZE SCORE: 8,2/10 Peugeot heeft een benijdenswaardige traditie in dit marktsegment. Denk maar aan de immens populaire 205 en 206 van de voorbije decennia. Met de 208 wil de Franse autobouwer deze succeslijn voortzetten. De 208 meet minder dan vier meter en bestaat als drie- en vijfdeurs. Ondanks zijn compacte afmetingen is het interieur ruimer dan in zijn onmiddellijke voorganger, de 207. Dat komt vooral door een verder naar voren geschoven instrumentenbord en voorstoelen met dunnere rugleuningen. De beenruimte achterin neemt met vijf centimeter toe en de koffer heeft een aanzienlijk volume van 311 liter. Opvallend is het kleine stuurwiel en de hoog gemonteerde tellerpartij, waardoor je de wijzerplaten boven en niet dwars door het stuurwiel afleest, iets wat vooral door kleinere bestuurders niet wordt geapprecieerd. Een ander minpunt ontdek je bij de versies met een vijfbak. Het schakelen verloopt weinig precies. Verder heeft deze Peugeot een bijzonder aangenaam rijgedrag. Er zijn twee nieuwe driecilinder benzinemotoren met een inhoud van 1 liter met 68 pk en 1,2 liter met 82 pk. Bij de diesels is de 1.6 e-HDi met 92 pk een goede allrounder. 42


ONZE SCORE: 8,2/10 Als puur rijplezier een prioriteit is, dan staat de Ford Fiesta op de eerste rij. De stuurinrichting voelt direct en precies aan terwijl de ophanging een uitstekend compromis biedt tussen veercomfort en wegligging. De Fiesta kreeg begin dit jaar een facelift met als meest opvallende aanpassing zijn nieuwe snoet die doet denken aan – jawel – een Aston Martin. Tegelijkertijd werd het interieur opgewaardeerd, de uitrusting aangepast en maakten nieuwe motoren hun entree. Nieuw is de MyKey-technologie waarmee bezorgde ouders de sleutel van de auto kunnen programmeren op onder meer de topsnelheid en het maximale volume van de geluidsinstallatie. Daarnaast is er het optionele SYNC Emergency Assistancesysteem waarmee automatisch noodhulpcentrales worden gewaarschuwd. Ook is de Fiesta verkrijgbaar met de Active City Stop, een automatisch noodremsysteem. Ford laat de keuze tussen een drie- en vijfdeurs. Het benzineaanbod bestaat voornamelijk uit de nieuwe 1.0 driecilinder met 65, 80, 100 of 125 pk. Bij de diesels is er de keuze tussen de 1.5 TDCi met 75 pk en de 1.6 TDCi met 95 pk.

VOLKSWAGEN POLO BENZINE 1.2 TSI (105 pk) | TESTVERBRUIK 6,8 l/100 km | CO 2EMISSIE 124 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 19.100 - € 98,94 - € 181,24 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,42 DIESEL 1.6 TDI BMT (90 pk) | TESTVERBRUIK 4,7 l/100 km | CO 2EMISSIE 96 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 16.430 - € 364,25 - € 266,90 | KILOMETER KOSTPRIJS € 0,35 PLUS veilig rijgedrag, algemeen comfort, degelijke afwerking, overzichtelijk instrumentenbord | MIN verhouding prijs/

uitrusting, ondermaatse 1.2 benzine, lawaaierige 1.2 TDI

ONZE SCORE: 8/10 De Polo is de ‘Merkel’ van de kleine auto’s: Duits, betrouwbaar, maar op de rand van het saaie en zeker niet sexy. Deze Volkswagen bestaat als drie- of vijfdeurs en deelt zijn onderstel met de Seat Ibiza en de Audi A1. Behalve de BlueGT, die een langere en meer aerodynamische snuit heeft, blijft de lengte van de Polo onder de vier meter. In zijn categorie biedt deze Volkswagen een ruim en bijzonder verzorgd interieur. De koffer heeft een volume van 280 liter. De Polo was de eerste Volkswagen die erin slaagde om zijn gewicht ten opzichte van zijn voorganger terug te dringen. Hij vertoont een keurig en voorspelbaar rijgedrag. Na de BlueMotion- en BlueMotion Technology-diesels toont Volkswagen met de indrukwekkende BlueGT dat ook benzinemotoren best nog wat besparingspotentieel hebben. Die kreeg niet enkel een meer gestroomlijnde snoet aangemeten, maar pakt ook uit met een 1.4-turbomotor met 140 pk en actieve cilinderuitschakeling. De meest homogene onder de benzines is de 1.2 TSI met 105 pk. Bij de diesels is dat de 1.6 TDI met 90 of 105 pk. Heel wat minder aangenaam zijn de driecilinder benzines en de 1.2 TDI.

KIA RIO BENZINE 1.4 (109 pk) | TESTVERBRUIK 7,9 l/100 km | CO 2-EMISSIE 119 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 18.940 - € 81,35 - € 224,14 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,44 DIESEL 1.1 CRDi (85 pk) | TESTVERBRUIK 5,4 l/100 km | CO 2EMISSIE 85 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 15.339 - € 354,76 - € 138,73 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,34 PLUS look, afwerking, veilig rijgedrag, veiligheidsuitrusting, 7 jaar waarborg | MIN zichtbaarheid schuin vooraan en naar achteren, toegang koffer, gevoel stuurinrichting kan beter

ONZE SCORE: 7,9/10 Deze Kia meet iets meer dan vier meter en is verkrijgbaar als drie- en vijfdeurs. Als basis dient het platform van de Hyundai i20, waarvan de wielbasis met 4,5 centimeter werd verlengd. Dat garandeert een ruim interieur, ondanks de vrij lage daklijn. Zijn design is een ware meevaller. Niet enkel het koetswerk ziet er knap uit, ook binnenin maakt de Rio indruk. Het design is sober en overzichtelijk, maar niettemin origineel en praktisch, met heel wat opbergruimtes. Als toemaatje pakt deze Kia uit met een goede assemblage en kwaliteitsvolle materialen, zeker voor een auto uit dit segment. Het zicht wordt echter wat belemmerd door de dikke voorste dakstijlen. De koffer heeft een volume van 288 liter. Wel wordt de toegang tot de koffer bemoeilijkt door de vrij hoge laaddrempel. De Rio heeft geen sportieve ambities, maar ontplooit wel een veilig rijgedrag. Zelfs bij de basisversie behoren ESP en zes airbags tot de standaarduitrusting. Bij de benzines gaat onze voorkeur naar de 1.4 met 109 pk, leverbaar met een manuele zesbak of een viertrapsautomaat. Bij de diesels maakt de 1.1 CRDi met 75 pk indruk. Tot slot nog dit: Kia geeft zeven jaar of tot 150.000 kilometer waarborg. N O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

43

TOYOTA YARIS

CITROËN C3

BENZINE 1.5 Hybrid (77 pk) | TESTVERBRUIK 4,9 l/100 km | CO 2EMISSIE 79 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 18.145 - € 41,61 - € 224,14 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,38 DIESEL 1.4 D-4D (90 pk) | TESTVERBRUIK 5,2 l/100 km | CO 2EMISSIE 103 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 17.540 - € 373,70 - € 224,14 | KILOMETER KOSTPRIJS € 0,38 PLUS betrouwbare motoren, hybride beschikbaar, uitgebreide waarborg | MIN banale vormgeving, geen modulair interieur,

BENZINE 1.2 VTi (82 pk) | TESTVERBRUIK niet gekend | CO 2EMISSIE 104 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 12.455 - € 46,02 - € 181,24 | KILOMETERKOSTPRIJS NIET GEKEND DIESEL 1.6 E-HDI (90 PK) | TESTVERBRUIK 4,9 l/100 km | CO 2EMISSIE 95 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 16.340 - € 363,17 - € 224,14 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,35 PLUS verhouding buitenafmetingen/interieurruimte, verzorgd interieur, nieuwe benzinemotoren | MIN te licht aanvoelende

zijwindgevoelig

ONZE SCORE: 7,5/10 Ondertussen zijn we toe aan het model van de derde generatie van de Yaris. Het huidige model, dat als drie- en vijfdeurs bestaat, is al twee jaar op de markt en onderscheidt zich door een strak design dat wat frivoliteit mist. Met zijn lengte van 3,88 meter blijft hij wel uiterst wendbaar en is hij makkelijk te parkeren. Buiten een stedelijke omgeving ontwikkelt hij een veilig rijgedrag waarbij gestreefd wordt naar een compromis tussen veercomfort en rijdynamiek. Wel is hij gevoelig voor zijwind. Het interieur, in het bijzonder de boordplank, oogt vrij klassiek, zeker in vergelijking met de allereerste versie van de Yaris. Ook is het niet langer mogelijk om de achterbank te verschuiven. Het is de enige auto in deze categorie die verkrijgbaar is als een ‘full hybrid’, waarbij het mogelijk is om over een beperkte afstand volledig elektrisch te rijden. Met een aangepaste rijstijl is het mogelijk om het verbruik onder de 5 l/100 km te houden. Bij de conventionele versies is er de keuze tussen twee benzines. De 1.33 met 99 pk en met standaard een manuele zesbak geniet de voorkeur. Als alternatief is er de 1.4 D-4D, een diesel met 90 pk. Zeker het onthouden waard: Toyota biedt vijf jaar waarborg. 44


stuurinrichting, rolneigingen koetswerk, schakelen vijfbak, stroef schakelgedrag van gerobotiseerde versnellingsbak

ONZE SCORE: 7,3/10 Met de C3 presenteert Citroën een gezinsgerichte, compacte auto met beperkte buitenafmetingen, een absorberende ophanging en een behoorlijk ruim interieur dankzij het vrij hoge koetswerk. Voor wie van originaliteit houdt, is er de optionele Zenith-voorruit die tot in het dak doorloopt en het interieur doet baden in het licht. Deze Citroën heeft geen sportieve ambities. Daarvoor voelt de stuurinrichting te licht aan en helt het koetswerk te sterk over in de bochten. Wie zowel qua look als qua rijgedrag op zoek is naar een meer dynamische auto, kiest beter voor de trendy DS3 die enkel als driedeurs bestaat. De C3 daarentegen is per definitie een vijfdeurs. In de lente van dit jaar kreeg de C3 enkele subtiele cosmetische aanpassingen. Belangrijker is evenwel de introductie van twee nieuwe benzinemotoren, telkens driecilinders. Eén daarvan is de 1.0 VTi met 68 pk. Iets krachtiger, en aangeraden, is de 1.2 VTi met 82 pk. Bij de diesels gaat de voorkeur naar de twee 1.6 e-HDi’s met 92 of 115 pk. Vermijd zeker de optionele gerobotiseerde versnellingsbak.

SUZUKI SWIFT

OPEL CORSA

BENZINE 1.2 (94 pk) | TESTVERBRUIK 6,5 l/100 km | CO 2-EMISSIE 116 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 9899 € 72,39 - € 181,24 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,30 DIESEL 1.3 DDiS (75 pk) | TESTVERBRUIK niet gekend | CO 2EMISSIE 101 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 13.999 - € 370,69 - € 181,24 | KILOMETER KOSTPRIJS niet gekend PLUS rijplezier en weggedrag, gewillige 1.2-benzine, makkelijk te parkeren, scherpe prijs, vijf jaar waarborg | MIN beperkt motoraanbod, kleine koffer, afwerking en aankleding interieur kunnen beter, lawaaierige diesel

BENZINE 1.4 (100 pk) | TESTVERBRUIK niet gekend | CO 2EMISSIE 143 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 15.800 - € 205,77 - € 224,14 | KILOMETERKOSTPRIJS niet

ONZE SCORE: 7/10 Wie in deze categorie voertuigen gaat shoppen, vergeet vaak om Suzuki te overwegen. Ten onrechte, want de Japanse autobouwer heeft met de Swift een schitterend product. Wel moeten we toegeven dat deze compacte vierwieler, waarvan een drie- en vijfdeurs bestaat, verre van ruim is en daardoor wat moeite heeft om zijn rol als gezinswagen te vervullen. De koffer bijvoorbeeld heeft slechts een capaciteit van 211 liter. Maar de Swift heeft andere kwaliteiten waarmee hij zich onderscheidt. In de eerste plaats biedt hij een enorm rijplezier. Vooral in combinatie met de 1.2-benzineversie, die over een vlot en precies schakelende vijfbak beschikt, slaagt hij erin om een glimlach te toveren op het gezicht van zijn bestuurder. Wie een hekel heeft aan schakelen, kan ook kiezen voor een viertrapsautomaat. Het grootste rijplezier beleef je in de Sport met 1.6-motor. De 1.3 DDiS, een dieselversie met een Fiat-motor met 75 pk, is minder overtuigend. ESP en zeven airbags zijn standaard, maar airco is pas verkrijgbaar vanaf het tweede uitrustingsniveau. Een niet te onderschatten troef van de Swift is zijn vijf jaar waarborg.

gekend DIESEL 1.3 CDTi (95 pk) | TESTVERBRUIK 5,1 l/100 km | CO 2EMISSIE 88 g/km | BUDGET (BASISPRIJS - BIV - VERKEERSBELASTING) € 15.700 - € 356,78 - € 181,24 | KILOMETERKOSTPRIJS € 0,35 PLUS geslaagde vormgeving, wendbaar, veilig rijgedrag, assemblagekwaliteit, billijke prijs | MIN verouderde benzinemotoren, lawaaierige dieselversies, verouderd instrumentenbord

ONZE SCORE: 6,8/10 De Corsa is de ouderdomsdeken in dit gezelschap, maar blijft het niettemin commercieel goed doen. Dat heeft hij te danken aan zijn geslaagd design, dat nog altijd kan bekoren, en zijn naambekendheid. Niets belet dat deze Opel stilaan zijn leeftijd laat tonen. De motoren zijn niet de stilste en het interieur oogt wat verouderd, mist wat sprankel en reflecteert in de voorruit. Het rijgedrag wekt vertrouwen, maar is zeker niet toonaangevend. De Corsa is verkrijgbaar als drie- en vijfdeurs. Zijn totale lengte bedraagt net geen vier meter waardoor hij zich makkelijk laat parkeren. De achterbank is enkel geschikt voor twee personen, maar zijn koffervolume van 285 liter is wel respectabel. Binnen de kortste keren mogen we ons verwachten aan een nieuwe Corsa en we hopen dat meteen ook nieuwe motoren worden gelanceerd. Momenteel is bij de benzines de 1.4 met 100 pk de aangenaamste. Bij de diesels is de zuinigste en meteen ook de krachtigste de 1.3 CDTi Ecoflex met 95 pk. Als alternatief is er nog de wat ondermaatse 1.3 CDTi met 75 pk. Die 1.3-liter diesels koopt Opel in bij Fiat N O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

45

In vervoering

46


DOOR STIJN SMETS | FOTO WIM KEMPENAERS

NSU Ro 80

ZIJN TIJD VOORUIT

DE SLOGAN ‘VORSPRUNG DURCH TECHNIK’ KENNEN WE VAN AUDI, MAAR TOCH PAKTE NSU ER HET EERST MEE UIT. DE RO 80 WAS HUN LAATSTE MODEL. EEN MEESTERWERK DAT ERG VOORUITSTREVEND WAS VOOR ZIJN TIJD. DAT VINDT OOK MICHEL STOELEN DIE ZIJN EXEMPLAAR MET VEEL ZORG KOESTERT. Vanwaar komt je voorliefde voor deze auto? Die heb ik van mijn vader. Hij was ontzettend geïnteresseerd in techniek en begeesterd door de speciale motor van de Ro 80. Dat is een wankelmotor die heel anders werkt dan een traditionele motor. Toen de auto uitkwam, was het een echte luxewagen. Niet te betalen voor een gewone werkende man. Mijn vader heeft er pas later eentje tweedehands gekocht. Ondertussen heeft hij er drie. Eentje in elke kleur van het NSU-logo: wit, rood en blauw. Hoe ben je aan je eigen zoektocht begonnen? Dat was niet zo eenvoudig, want er waren toen nog geen websites met zoekertjes. Er zijn ook maar weinig Ro 80’s beschikbaar. Ongeveer 37.000 werden er gemaakt waarvan een groot deel helemaal is opgereden of erg aangetast door

STEEKKAART VAN DE EIGENAAR Michel Stoelen 45 WOONPLAATS Blauberg (Herselt) EERSTE AUTO NSU 1000C HUIDIGE AUTO Ford Mondeo DROOMAUTO Eerste generatie Corvette DROOMBESTEMMING Tobago NAAM

LEEFTIJD

MEER FOTO'S VAN DEZE NSU RO 80? DOWNLOAD NU ONZE APP.

roest. Elk jaar ging ik met mijn vader naar het internationale NSU-treffen en op zo’n bijeenkomst in Zwitserland zag ik een NSU die ik zelf wilde kopen. De auto was in perfecte staat en nog altijd eigendom van de eerste eigenaar. Ik deed een bod, maar de man wilde hem niet van de hand doen. Een jaar later kwam ik hem opnieuw tegen en toen heeft hij zijn Ro 80 toch aan mij verkocht. Wat maakt de Ro 80 voor jou zo bijzonder? Hij is anders dan andere auto’s. Je ziet dit model niet op elke hoek van de straat. Daarnaast was hij in die tijd erg geavanceerd. Niet alleen door de motor, maar ook door zijn design en de vele veiligheidsvoorzieningen. Ik heb mijn exemplaar helemaal gerestaureerd. Er is, bij wijze van spreken, geen enkele vijs die ik niet nagekeken of vervangen heb. De motor heb ik helemaal uit elkaar gehaald en met nieuwere elementen weer in elkaar gestoken. Alleen de lak is nog volledig origineel, behalve die op de motorkap. Ik heb er in totaal drie jaar aan gewerkt, maar nu ziet de auto eruit alsof hij nieuw uit de fabriek komt. Staat hij vaak in de garage om hem zo te houden? Nee, ik heb er veel tijd in gestoken, dus ik wil er ook van genieten. Mijn vrouw, enkele vrienden en ik gaan er regelmatig mee op reis. We hebben eens de Alpen doorkruist met een tentje in de koffer. Dat was een fantastische ervaring. De auto is heel comfortabel en kan probleemloos de zwaarste cols op. We hadden best wat bekijks. Op de camping moesten we telkens uitleggen waar de auto vandaan komt en hoe we erin geslaagd waren om met die oude bak door te bergen te rijden. Ook nu nog gaan we elk jaar naar het jaarlijkse NSU-treffen. We maken er ineens een reisje van.


47

DOOR STIJN SMETS

Overtreding in het buitenland

BOETE IN JOUW LANDSTAAL VANAF 7 NOVEMBER TREEDT ER EEN NIEUWE EUROPESE RICHTLIJN IN WERKING. HET PROCESVERBAAL VAN EEN BUITENLANDSE VERKEERSOVERTREDER MOET AANGEVULD WORDEN MET INFORMATIE IN ZIJN EIGEN TAAL. EEN AANPAK DIE VAB TOEJUICHT. roeger kon je weleens ontsnappen aan een verkeersovertreding die je in het buitenland maakte. Sinds België bilaterale overeenkomsten heeft met een aantal Europese landen, is de kans groot dat de boete toch netjes in je brievenbus valt. VAB kreeg hierover heel wat klachten. Wie tegen de lamp liep in bijvoorbeeld Spanje of Duitsland, kreeg een proces-verbaal dat volledig was opgesteld in de taal van dat land. Als je die taal echter niet machtig bent, is het erg moeilijk om te begrijpen wat je precies fout deed en hoe je moet betalen. Daar wordt nu een einde aan gemaakt. “Deze nieuwe regelgeving stelt duidelijk dat boetes voortaan vergezeld moeten zijn van extra informatie over de overtreding en de rechten en plichten van de overtreder. Die informatie moet geschreven zijn in de officiële taal van het land waarin de overtreder woont. Belangrijk om weten is dat niet de boete zelf vertaald moet zijn, maar de ontvanger wel in zijn eigen taal moet kunnen lezen wat hij precies fout deed, hoe hij moet betalen en wat zijn rechten zijn als hij de boete in twijfel trekt”, zo verduidelijkt Geert Popelier, jurist bij VAB.

V

DE JUISTE TAAL Hoe die vertaalde informatie verspreid moet worden, is niet gespecifieerd. “Dat kan in een aanvullende brief met daarin een vertaling, maar een land mag ook verwijzen naar een website waar je een vertaling kunt vinden. Hoe de landen dat precies gaan aanpakken is nog niet duidelijk”, aldus Popelier. Om de taal van de overtreder te achterhalen moeten politiediensten zich baseren op de taal van het inschrijvingsbewijs van 48


het voertuig. “Wie een Nederlandstalig exemplaar heeft, zal dus in het Nederlands bijkomend worden geïnformeerd. Wie echter een firmawagen heeft die in Wallonië is geregistreerd, zal de informatie ontvangen in het Frans. Daarmee gaat het land dat de boete verstuurt niet

Boetes moeten voortaan vergezeld zijn van extra info in de taal van het land waarin de overtreder woont. in de fout, want de richtlijn schrijft voor dat ze zich voor de taal moeten baseren op de informatie van het inschrijvingsbewijs”, zegt Popelier. Deze regelgeving geldt voor alle Europese landen en zal het ook voor de Belgische politie makkelijker maken om boetes te verzenden naar buitenlanders die in ons land een overtreding begaan.

BETALEN OF NIET? Toch roept de nieuwe regeling ook vraagtekens op. “Er staat niet in wat

C O L U M N W I M V O S , G E D E L E G E E R D B E S T U U R D E R VA B

© ISTOCK PHOTO

GRENZEN

1. Vanaf 7 november zul je niet meer kunnen ontsnappen aan verkeersovertredingen in het buitenland.

1

de consequenties zijn als een land niet de nodige vertaalde informatie aanbiedt. Dat kan tot discussies leiden. Voor het Belgische gerecht is het duidelijk. Wie bijvoorbeeld een boete in het Frans krijgt, zonder enige uitleg in het Nederlands of verwijzing naar een website, heeft in feite de keuze: betalen omdat hij het proces-verbaal begrijpt en de overtreding niet betwist, of niet betalen omdat hij niet geacht wordt de andere taal te begrijpen en dit een schending is van de nieuwe regelgeving en zijn recht van verdediging. Maar hiermee vervalt de boete zelf niet. Als je opnieuw naar Frankrijk rijdt en daar wordt tegengehouden door de Franse politie geldt het Franse recht. Op hun grondgebied ben je hen nog steeds deze boete verschuldigd. Dat je oorspronkelijke boete geen Nederlandse vertaling had, is op dat moment niet meer van belang. Een niet vertaalde boete zomaar in de vuilnisbak gooien is dus geen goed idee”, zo vervolledigt Popelier.

Europa is een beetje als een onvoltooide symfonie. Af en toe wordt een nieuw stukje gecomponeerd en brokkelen de grenzen van de lidstaten verder af. De tijd dat je nooit meer iets hoorde van een verkeersovertreding in het buitenland of je je toch geen zorgen hoefde te maken als je zo’n bekeuring in de bus kreeg, is nu voorgoed voorbij. Er bestonden wel al bilaterale verdragen tussen enkele landen, waardoor de voertuigen persoonsgegevens uitgewisseld werden en buitenlandse verkeersovertreders konden worden geïdentificeerd en bekeurd. Heel wat landgenoten mochten dat overigens afgelopen jaar tot hun ongenoegen ondervinden toen ze een Franse aanmaning tot betaling in hun bus kregen. Op aandringen van VAB interpelleerde staatssecretaris Wathelet zijn Franse collega omdat die aanmaningen eentalig in het Frans waren opgesteld, waardoor de rechten van verdediging van de betrokkenen werden aangetast, en om de mogelijkheid tot betaling via gewone overschrijving te voorzien. Met de zogenaamde ‘Cross Border Richtlijn 2011/82/ EU’ van 25 oktober 2011, die in voege treedt op 7 november 2013, zijn die bilaterale verdragen nu overbodig geworden

Waar grenzen tussen landen vervagen, worden de grenzen voor een verantwoord verkeersgedrag versterkt. omdat alle lidstaten verplicht worden om die gegevens uit te wisselen. Dezelfde richtlijn voorziet echter ook dat lidstaten verplicht worden om bij het proces-verbaal een informatiebrief te voegen in de landstaal van de betrokkene. Die brief moet informatie bevatten over de aard, plaats, datum en tijdstip van de verkeersovertreding, de sanctie en in voorkomend geval de gegevens over de gebruikte apparatuur. Het in voege treden van die richtlijn betekent een belangrijke stap in de grensoverschrijdende aanpak van de verkeersonveiligheid, doch – zoals het in een democratisch land hoort – met respect voor de rechten van de verdediging. VAB juicht dit toe. Waar grenzen tussen landen vervagen, worden de grenzen voor een verantwoord verkeersgedrag versterkt. Wie de verkeersregels aan zijn laars lapt moet ter verantwoording worden geroepen, waar die overtreding ook gebeurde. Maar eenieder heeft ook het recht om zich behoorlijk te kunnen verdedigen. Met die informatiebrief in de landstaal van de overtreder is daar alvast aan tegemoet gekomen. REACTIES ZIJN WELKOM VIA [email protected].


49

Snelweg

FORD LANCEERT NIEUW LUXELABEL De financiële crisis heeft zijn tol geëist in de autosector. Zo heeft Ford zijn vele premiummerken verkocht. Denk maar aan Aston Martin, Jaguar, Land Rover en ook Volvo. Nu stelt Ford vast dat net die luxemerken het wonderwel blijven doen. Precies daarom wil Ford in 2015 een nieuw luxelabel lanceren: Vignale. Een voorbode daarvan is de Mondeo Vignale die als concept tijdens het Salon van Frankfurt werd getoond en gebaseerd is op de nieuwe Mondeo die in 2014 wordt gelanceerd. De Vignale onderscheidt zich door een bijzondere aankleding met chroomaccenten, een rijke uitrusting en een met hoogwaardig leder bekleed interieur. En het blijft niet bij schone schijn. Klanten die kiezen voor een Vignale krijgen een extra service. De auto wordt opgehaald voor een servicebeurt en nadien weer afgeleverd. Verder heeft de klant recht op gratis carwashes en wordt hij uitgenodigd voor bijzondere evenementen. Er bestaan ook plannen om Vignale-klanten bij te staan met het boeken van vliegtuigtickets en een verblijf in een selecte groep van hotels. Ford wil deze bijzondere behandeling mogelijk maken via een uitgelezen groep dealers.

19.511

NISSAN MICRA KRIJGT LEUKE SNOET Toen Nissan drie jaar geleden zijn Micra van de vierde generatie voorstelde, was de pers weinig lovend. Ook commercieel kon de kleine Nissan de verwachtingen niet waarmaken, en dat door zijn alledaagse look tegenover de hippe uitstraling van bijvoorbeeld de Fiat 500. Nu wil Nissan een en ander goedmaken door de Micra een leuke, nieuwe snoet te geven. Het design is verwant met dat van de trendy Nissan Juke. Tegelijk krijgt de Micra een opgewaardeerd interieur en zet hij een stap vooruit op het gebied van connectiviteit. Voortaan is er een USB- en Aux-aansluiting. De efficiënte benzinemotoren worden onveranderd overgenomen.

letselongevallen werden er geteld in de eerste jaarhelft, waarbij 303 doden vielen. Volgens het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid zijn dat 1908 letselongevallen en 18 doden minder dan in de eerste jaarhelft van 2012.

50


D O O R T O N Y D E M E S E L & G E E R T VA N L I E R D E

FIETSPAD Twee op de drie fietsroutes naar school beschikken niet over een fietspad. Dat blijkt uit een onderzoek van twee masterstudenten aan de UGent. Op negen van de tien routes ligt wel een voetpad. 55% van de routes in de stad is voorzien van verkeersremmende maatregelen tegenover 22% op het platteland.

AUTOKEURING Bijna één voertuig op de vijf gaat te laat naar de

verplichte technische autokeuring. Vier op de tien daarvan zijn meer dan een maand te laat. Cijfers van de overkoepelende keuringsorganisatie Goca tonen aan dat steeds meer automobilisten gebruikmaken van het bonussysteem. In dat geval wordt een attest uitgeschreven dat twee jaar geldig is. De regeling bestaat voor auto’s die nog geen 100.000 kilometer op de teller hebben en in perfecte staat zijn.

ALCOHOL Procentueel gezien zijn Waalse chauffeurs vaker

dronken als ze betrokken raken bij een ongeval dan Vlaamse. In Vlaanderen moesten vorig jaar 23.801 chauffeurs blazen na een ongeval met gewonden. 6% daarvan blies positief. In Wallonië moesten slechts 9898 chauffeurs een test afleggen, waarvan 16,3% positief. In Brussel werden 4957 bestuurders gecontroleerd en blies 5% positief.

GROOTSE PLANNEN BIJ JAGUAR

Jaguar wil een SUV op de markt brengen, getuige deze opmerkelijke C-X17. Op het eerste gezicht lijkt dat een bizarre strategie, want daarmee komt Jaguar in het vaarwater van zustermerk Land Rover. Volgens de woordvoerders van Jaguar is er nog ruimte voor een extra SUV, te meer omdat de Jaguar een andere stijl heeft. Eigenlijk kun je de C-X17 een beetje vergelijken met de BMW X6, waarbij een dynamische look gepaard gaat met enkele SUV-kenmerken. De nieuwe Jaguar wordt volledig uit aluminium vervaardigd. Het onderstel, dat als ‘iQ Al’ wordt getypeerd, is modulair opgebouwd waardoor de lengte makkelijk kan worden aangepast en verschillende nieuwe modellen kunnen worden ontwikkeld. Zo werd tijdens het Salon van Frankfurt formeel bevestigd dat Jaguar in 2015 een concurrent van de BMW 3 op de markt brengt. Dit gaat gepaard met een investering van 1,5 miljard pond en de aanwerving van 1700 extra mensen. Grootse plannen dus.

VW GOLF SPORTSVAN Begin volgend jaar zal Volkswagen tijdens het Salon van Brussel de Golf Sportsvan in de schijnwerpers rollen. Deze nieuwkomer is de opvolger van de wat kille Golf Plus en krijgt naast een trendy naam ook een dynamischer uiterlijk. Volgens Volkswagen staan er zes nieuwe motoren op het programma. Elk daarvan zal aan een stop-startsysteem worden gekoppeld en aan Euro 6 voldoen, wat een gunstige invloed heeft op de BIV. Van die zes nieuwe motoren zijn er vier TSImotoren, benzines dus, met directe injectie en turbo. Het vermogen bedraagt 85, 110, 125 of 150 pk. De drie krachtigste kunnen gecombineerd worden met een DSG-transmissie. Bij de diesels verdient vooral de nieuwe 1.6 TDI met 110 pk de aandacht. Zijn normverbruik blijft beperkt tot 3,7 l/100 km, wat overeenkomt met een CO2-uitstoot van 95 g/km, de laagste waarde in de categorie van de compacte monovolumes.

TRAJECTCONTROLE Dagelijks worden zo’n duizend hardrij-

ders geteld op de drie nieuwe trajectcontroles in Vlaanderen. Het gaat over de E40 tussen Wetteren en Erpe-Mere in beide richtingen en de E17 in Gentbrugge richting Antwerpen. Het systeem meet hoe snel je gemiddeld rijdt over zo’n traject.

OLIE Het Duitse keuringsstation GTÜ deed samen met Castrol onderzoek naar de kwaliteit van de motorolie bij voertuigen ouder dan vier jaar. Daaruit blijkt dat bij voertuigen van vier jaar oud 18% een fout oliepeil heeft, 36% met olie van slechte kwaliteit rijdt en bij 14% de olie onmiddellijk ververst zou moeten worden. Bij de vier- tot zesjarige wagens heeft 23% een verkeerd oliepeil en 54% slechte olie.


51

Tweede zit

52


DOOR STIJN SMETS | FOTO'S WIM KEMPENAERS

TOM DE COCK

HOE IS HET GESTELD MET DE RIJVAARDIGHEID VAN BEKENDE VLAMINGEN? DAT TESTEN WE ELKE MAAND IN ‘TWEEDE ZIT’. MNM-DJ TOM DE COCK GAAT DEZE KEER DE UITDAGING AAN. MAG HIJ ZIJN RIJBEWIJS HOUDEN? orige maand besteedde MNM samen met VAB veel aandacht aan verkeersveiligheid. Tom reisde voor zijn radioprogramma ‘Planeet De Cock’ door ons land om de algemene kennis over het verkeersreglement bij te spijkeren. Maar kent hij de regels zelf wel? “Ik heb alvast de nodige zenuwen. Ik ben me ervan bewust dat ik niet meer alle regels ken, dus ook voor

V

“Ik ben een hoffelijk persoon, maar eens goed foeteren op iemand die iets verkeerds doet, kan deugd doen.” mij is dit een confrontatie met wat ik goed en minder goed doe. Het is wel leuk dat ik deze test kan afleggen in mijn thuisstad. Ik rijd hier dagelijks, maar wie weet wat doe ik allemaal verkeerd”, zegt Tom. Rijinstructeur Walter doet de motorkap open en vraagt aan

Tom of hij de remvloeistof kan aanduiden. “Nee, maar ik wil het wel eens proberen”, lacht hij. Na een poosje wijst hij naar een dopje. Het is meteen raak. “Ik heb geëlimineerd wat het niét kon zijn.”

OPGEPAST VOOR FIETSERS We draaien het centrum van Antwerpen in en zoals wel vaker gebeurt bij de ‘Tweede Zit’-kandidaten begint Tom meteen te twijfelen aan vanzelfsprekendheden. “Het is me al vaker opgevallen hoe snel je dingen afleert. Je creëert een automatisme en een eigen rijstijl waarmee je veilig op je bestemming geraakt, maar dat wil niet zeggen dat je de regels altijd goed toepast. Ik wil deze test goed doen, dus ik ben me serieus aan het concentreren.” Voorlopig lukt dat goed. De voorrangsregels worden goed nageleefd en een stel fietsers dat de weg blokkeert wordt mooi ontweken. “Ik fiets zelf ook regelmatig door Antwerpen met die rode huurfietsen van Vélo. Een prachtig project dat zeer goed werkt en door een divers publiek wordt gebruikt. Jongen, meisje, jong, oud, allochtoon, autochtoon, iedereen rijdt ermee door de stad”, zegt Tom. Het valt op dat hij zich niet snel laat opjagen. Al worden foutparkeerders wel meteen op hun overtreding gewezen. “Soms ben ik een verbaal agressieve chauffeur. Ik zeg altijd mijn gedacht over de rijstijl van anderen, maar dan wel in mijn auto. Ik zal nooit uitstappen, mijn middelvinger opsteken of claxonneren. Ik zie mezelf graag als een hoffelijk persoon. Maar eens goed foeteren op iemand die iets verkeerds doet, kan weleens deugd doen”, bekent hij.

ONDUIDELIJKE KRUISPUNTEN 2002 KM PER JAAR 30.000 à 40.000 EERSTE AUTO Opel Astra 1.7 tdi HUIDIGE AUTO Chevrolet Cruze SW DROOMAUTO Porsche 911 uit de jaren 60 of 70 ERGERNIS Bumperklevers RIJBEWIJS SINDS

Na aan tijdje opent Walter zijn kaftje en pent iets neer. “Oei, oei, Walter is aan het schrijven. Dat is geen goed teken”, zegt Tom. “Nog niet panikeren. Ik noteer alles, ook de goede punten”, antwoordt de rijinstructeur. Tom slaakt een zucht van verlichting. We passeren de woonplaats van Tom. “Zo leuk dat ik eens een examen mag afleggen in mijn eigen buurt. Mijn rijbewijs heb ik gehaald in Leuven, waar ik toen woonde.


53

Tweede zit

Ik was na één poging geslaagd. Ik heb lessen gevolgd bij de rijschool, want mijn vader zag het niet zitten om mij te leren rijden. Dan zouden we na tien minuten al ruzie hebben. Leuven is op het eerste gezicht moeilijk om door te rijden, maar in Antwerpen zijn er toch ook een paar verschrikkelijk onduidelijke kruispunten waar je echt niet ziet wat mag en wat niet.” De rit verloopt gemoedelijk. Er wordt wat gelachen, maar toch houdt Tom de verkeerssituatie goed in het oog. “Ik had tot vorig jaar ook een motor en als ik daarmee reed, viel het me op dat chauffeurs niet geconcentreerd zijn. Op een motor ben je meer gefocust. Je kunt niet aan de radio prutsen, met je telefoon bezig zijn of je gps instellen. Dat is puur rijden. Zo heb je meer aandacht voor het verkeer.”

EINDRESULTAAT Achter het stuur lijkt Tom de kalmte zelve. Een groot verschil met hoe hij in de radiostudio presenteert. “In het verkeer ben ik niet zo gehaast. Ik hou niet van ‘rap rap’. Ik zal altijd braaf aanschuiven, ga me niet in kleine gaatjes murwen of constant van rijstrook veranderen. Daar word je toch alleen maar onrustig van. Je krijgt stress als je voortdurend moet denken dat de rij naast je in de file sneller gaat dan de jouwe.” De rit zit er bijna op. De Schelde komt weer in ons vizier en Walter zit

HET OORDEEL VAN DE RIJINSTRUCTEUR Tom is een prima chauffeur met een correcte rijtechniek. Ondanks een paar kleine foutjes kent hij de regels best goed. Hij verleent goed de voorrang en blijft kalm in moeilijke situaties. Daarvoor krijgt hij een 8 op 10. Hij moet opletten dat hij zijn richtingaanwijzers meer gebruikt en de snelheid in het oog houdt.

54


DOWNLOAD NU DE APP VAN VAB-MAGAZINE EN BEKIJK HET FILMPJE VAN TOMS RIJEXAMEN!

klaar met zijn oordeel. “Ik zal beginnen met het goede nieuws. Je bent geslaagd! Al zijn er wel een paar opmerkingen. In de zone 30 ben je ietsje over de limiet gegaan, bij het links afslaan moet je soms wat beter kijken en je hebt een voetganger die wilde oversteken niet voorgelaten. Maar de rit zelf was zeer goed, dus zien we die kleinere foutjes door de vingers.” Er zit een lichte flikkering in de ogen van Tom. “Mijn dag is goed! Ik ben blij dat ik geslaagd ben”, zegt hij met enige trots. JE RIJBEWIJS HALEN? SURF NAAR WWW.VABRIJSCHOOL.BE. BEKIJK HET FILMPJE OOK OP WWW.FACEBOOK.COM/VAB.

DE TUSSENSTAND TOM DE COCK: 8/10 JO HENS: 8/10 BEN ROELANTS: 8/10 PETER VAN DE VEIRE: 7,5/10 ROOS VAN ACKER: 7/10 CHOKRI MAHASSINE: 7/10

ANJA DAEMS: 6,5/10 JAN HAUTEKIET: 6/10

DOOR STIJN SMETS | FOTO'S WIM KEMPENAERS

VRAAG HET AAN DE VAB-EXPERTS ONZE EXPERTS BEANTWOORDEN AL JOUW VRAGEN OVER DE PRODUCTEN EN DIENSTEN VAN VAB.

Trekhaak op elektrische auto STEFAAN CLAES: Ik wil graag een hybride of elektrische wagen kopen. Is het wettelijk om daarop een trekhaak te installeren? KENNY: “Op sommige hybride of elektrische wagens mag je een trekhaak plaatsen, op andere dan weer niet. Daarvoor moet je de gegevens nakijken op het COC, het voormalige gelijkvormigheidsattest, of bij een nieuwe wagen de technische gegevens van de fabrikant controleren. Hierop vind je twee gewichten terug. Enerzijds heb je de verticale belasting op de bol, het BOLGEWICHT , en anderzijds de horizontale belasting op de bol, het SLEEPGEWICHT . Als een trekhaak toegelaten is, dan staat er bij het bolgewicht een bepaald getal, bijvoorbeeld 75 kilo. Dat is ruim voldoende voor een fietsendrager. Bij een gemiddelde gezinswagen is er ook een sleepgewicht voorzien, bijvoorbeeld 1400 kilo, ruim voldoende voor een aanhangwagen. Als er naast het sleepgewicht ‘nihil’ of een streepje staat dan mag de trekhaak enkel gebruikt worden om een fietsen-

drager te vervoeren. Als er bij het bolgewicht ook ‘nihil’ of een streepje staat, mag er zelfs geen trekhaak aanwezig zijn op het voertuig. Als er toch een trekhaak op gemonteerd is, zal de wagen sowieso afgekeurd worden. Bij sommige hybride of ecovoertuigen mag geen trekhaak geplaatst worden omdat zo enerzijds de emissienormen niet gehaald worden en anderzijds de actieradius enorm vermindert. Het is echter niet zo dat deze wagens per definitie ongeschikt zijn voor het trekken van bijvoorbeeld een caravan. De Lexus RX met hybride aandrijving kan wél een caravan of flinke aanhangwagen trekken. Informeer je dus goed.” KENNY LE PAGE IS TECHNISCH TRAINER BIJ VAB.

Particuliere verkoop BIANCA SCHOOFS: Welke zaken moet ik in orde brengen bij de aankoop van een tweedehandswagen bij een particulier? WIM: “Wanneer je bij een particulier

een tweedehandswagen koopt, kun je het best een duidelijke overeenkomst opstellen. Een voorbeeld hiervan vind je op WWW.VAB.BE/VERKOOPOVEREENKOMST . Belangrijk om weten is dat een particuliere verkoper niet verplicht is om de wagen eerst te laten keuren voor verkoop en een waarborg aan te bieden in tegenstelling tot een handelaar die wel verplicht is om beide zaken te doen. Toch kun je beter aan de verkoper vragen om de wagen te laten keuren. Wanneer de wagen door de technische controle is goedgekeurd, wordt er een AANVRAAG TOT INSCHRIJVING

meegegeven samen met de tweedehandskeuring en de CarPass van de wagen. Na de aankoop ga je met de aanvraag tot inschrijving langs bij een verzekeringsmaatschappij of makelaar om een autoverzekering af te sluiten. Je verzekeraar zal bij de DIV een nieuwe nummerplaat aanvragen of je nummerplaat overdragen naar je nieuwe wagen als je al beschikt over een Europese nummerplaat met zeven tekens. Sinds 1 september levert de DIV een inschrijvingsbewijs met een dubbel luik. Eén deel wordt in de wagen bewaard, het tweede op een veilige plaats. De bedoeling is om autozwendel tegen te gaan.” WIM VAN DEN HENDE IS DE VERANTWOORDELIJKE VAN VAB-TWEEDEHANDS WAGENS.

VRAAG RAAD AAN VAB Stuur jouw vraag naar [email protected] en lees hier het antwoord. Je kunt vragen stellen over tweedehandswagens, mobiliteit en verkeer, pech- en reisbijstand, rijopleiding en rijbewijs, onderhoud en techniek, VABproducten en service, verkeerswetgeving en verzekeringen. N O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

55

Telex WIE IS DE MOOISTE? Ook dit jaar organiseert VAB de verkiezing ‘Gezinswagen van het Jaar’. Uit de deelnemende wagens kun je als VAB-lid ook kiezen voor de ‘Mooiste Gezinswagen van het Jaar’. Wil jij mee bepalen welke auto het mooiste design heeft? Ga dan vanaf 13 november naar WWW.VAB.BE/MOOISTE en maak je keuze. Wie stemt maakt kans op een van de twintig duotickets voor het Autosalon van 16 tot 26 januari in Brussels Expo en tien exemplaren van het boek ‘Reizen! Waarheen en wanneer?’.

KOOPZONDAG BIJ VAB-TWEEDEHANDSWAGENS Wie op zondag 17 november zin heeft in een dagje autoshoppen, kan terecht bij VAB-Tweedehandswagens in Zwijndrecht. Een nieuwe lading jonge tweedehandswagens, die op 230 punten gecontroleerd werden, staat te blinken in de showroom. Op deze koopzondag kun je ook genieten van een mooi aanbod! Wie een wagen koopt, krijgt twee jaar gratis pechbijstand met vervangwagen én een recyclagepremie van 500 euro voor je oude voertuig. Bekijk het aanbod aan auto’s alvast op WWW.VABTWEEDEHANDSWAGENS.BE .

IN STIJL LOGEREN Wil je even uitblazen, maar toch niet te ver reizen? Dan vind je altijd inspiratie in de nieuwe brochure ‘Autovakanties Dichtbij’ van Jetair: heel wat hotels en vakantieparken binnen een straal van 500 kilometer rond Brussel. Wie tijdig boekt kan daarenboven rekenen op extra promo’s. In sommige hotels verblijven kinderen tot 14 jaar gratis in de kamer van twee betalende volwassenen en genieten ze gratis van dezelfde maaltijden als de ouders. Deze winter heeft Jetair ook extra aandacht voor logeren in stijl. Ze maakten een mooie selectie kastelen en historische gebouwen waarin het aangenaam verblijven is. Meer info vind je op WWW.VAB.BE/JETAIRCENTER .

BEREID JE AUTO VOOR OP DE WINTER Nu de dagen weer opmerkelijk korter worden, kondigt ook de koude zich weer aan. Laat jezelf als chauffeur niet verrassen en maak je auto winterklaar! Leg winterbanden op, zorg voor sproeivloeistof die vriestemperaturen aan kan en check je batterij. Wie een groot en degelijk nazicht wil, kan altijd langsgaan bij het onlangs vernieuwde VAB-Diagnosecentrum in Zwijndrecht, waar specialisten klaarstaan om na te gaan of je wagen winterklaar is. VAB-leden krijgen bij elke diagnose een fikse korting. Meer details op WWW.VAB.BE/DIAGNOSECENTRUM .

56


Je tweedehandswagen koop je bij VAB

Makkelijk de trap op en af? Met een traplift van ThyssenKrupp Encasa natuurlijk!

UITZONDERLIJK OOK OPEN OP ZONDAG 17 NOVEMBER

Op ma at

el

ab

Je hebt massa’s redenen om een tweedehandswagen bij VAB te kopen.

ilig Ve

ort mf

o

&c

In november krijg je bij aankoop van een wagen** • Recyclagepremie van 500 euro voor uw oude voertuig • Financiering aan bodemtarieven • 2 jaar gratis Pechbijstand met vervangwagen t.w.v 331 euro

Voo ra lle tra pp en

* Onder voorwaarden / ** Geldig tem 30-11-2013. Niet cumuleerbaar met andere acties.

Je vindt bij ons altijd een topselectie van minstens 150 kwalitatieve wagens! Topselectie multimerken met volgende garanties: • onmiddellijk leverbaar • tot 2 jaar waarborg* • gunstige financiering • gunstige overname • diagnose op 230 punten

• onderhouds- en hersteldienst • gratis VAB-Pechbijstand met vervangwagen en tankkaart met korting

Toonzaal VAB-Tweedehandswagens

vend Vraag vrijblij maat. op e rt fe een of

Pastoor Coplaan 100 | Zwijndrecht 03 253 69 89 | van ma tot za 10u tot 18u Bel gratis

open zondag 17 november van 10u tot 18u

0800 94 365 [email protected]

www.tk-traplift.be www.vabtweedehands.be Eerlijk rijdt het langst

58


D O O R F I L I P VA N B R A B A N D E R I L L U S T R AT I E S P R O E T E N P R I N S E S

Artritis en artrose

PIJN IN DE SCHARNIEREN 206. ZOVEEL BOTTEN TELT EEN VOLWASSEN LICHAAM. EEN DEEL ERVAN MOET ALS SCHARNIEREN TEGENOVER ELKAAR KUNNEN BEWEGEN, MAAR DAT KAN HELAAS OOK FOUT GAAN. DENK MAAR AAN AANDOENINGEN ALS ARTRITIS EN ARTROSE. DIE VEROORZAKEN NIET ALLEEN GEWRICHTSPIJN, ZE KUNNEN TOT ERNSTIGE VORMEN VAN INVALIDITEIT LEIDEN. onder goed functionerende gewrichten kan geen mens optimaal bewegen. Gewrichten zijn uit verschillende weefseltypes samengestelde complexe structuren. Ze zijn omhuld door gewrichtsbanden of ligamenten. Die bestaan uit stug bindweefsel dat zorgt voor de nodige steun, ontwrichting voorkomt en letsels tegengaat. Daarnaast is er het al even belangrijke kraakbeen. Het is zacht en beschermt de verbindingsoppervlakken van de botten. Het zorgt er met andere woorden voor dat die bij beweging niet tegen elkaar gaan schuren. Tussen de botten zit ook een slijmvlies. Dat bevat gewrichtsvloeistof of synoviaal vocht, een dikke, stroperige vloeistof. Doen de gewrichten niet langer wat ze horen te doen, dan wordt bewegen een stuk lastiger, treedt gewrichtspijn op en kan in een vergevorderd stadium zelfs ernstige invaliditeit ontstaan. Ge-

Z

Onstekingen aan de gewrichten leiden tot artritis, slijtage tot artrose.

wrichtspijn kan ook door andere oorzaken ontstaan, bijvoorbeeld door blessures, maar in veruit de meeste gevallen is ze een gevolg van ontstekingen of slijtage. Ontstekingen leiden tot artritis, slijtage tot artrose.

ONTSTEKINGEN Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat ons immuunsysteem, dat ons lichaam normaal beschermt, zich tegen het eigen lichaam keert. Het systeem maakt antistoffen aan en zet die in tegen het slijmvlies of synovium van de gewrichten. Hierdoor treden in die gewrichten pijnlijke ontstekingen op. Reumatoïde artritis wordt dan ook wel ontstekingsreuma genoemd. De aandoening is niet leeftijdsgebonden, ook jongeren kunnen eraan lijden. Deze vorm van artritis tast in eerste instantie vooral de kleinere gewrichten aan, meestal die van de vingers. Daarna kunnen de polsen, tenen en enkels volgen en in een later stadium grotere gewrichten zoals die van de ellebogen, knieen, heupen en schouders. De belangrijkste symptomen zijn gewrichtspijn, stijfheid en zachte zwellingen. In tegenstelling tot artrose, waarover verder meer, leidt reumatoïde artritis tot nachtelijke pijn en blijft de ochtendstijfheid in veel gevallen aanhouden tot de middag. Meestal wordt de pijn door rustige bewegingen verlicht. Kenmerkend is ook dat de symptomen van reumatoïde artritis vaak symmetrisch worden waargenomen, bijvoorbeeld zowel in de linker- als in de rechterhand. Andere mogelijke gevolgen zijn vermoeidheid en neerslachtigheid. Dat laatste treedt vooral op als de mobiliteit van de patiënt beperkt is en minder sociale contacten mogelijk zijn. N O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

59

Ook al wijzen deze symptomen duidelijk in de richting van reumatoïde artritis, meer zekerheid brengt een test die in het bloed de zogenaamde reumafactor of RF-factor opspoort. Wordt de aanwezigheid van die factor aangetoond, dan is men nog niet helemaal zeker, want de factor kan ook op andere infectie- of auto-immuunziekten wijzen, zeker bij oudere patiënten. Veel nauwkeuriger is een sinds 2000 gebruikte test die de aanwezigheid aantoont van de antistoffen die door de anti-immuunreactie worden aangemaakt. Zijn de antistoffen aanwezig, dan kan met zekerheid reumatoïde artritis worden gediagnosticeerd omdat de stoffen alleen met deze aandoening worden geassocieerd. Twee andere vormen van artritis zijn spondyloartritis en kristalartritis. Spondyloartritis treft de grotere gewrichten, vooral ter hoogte van de wervelkolom. De stofwisselingsstoornis kristalartritis kennen we als jicht. Op het gewricht zetten zich, door een te hoog urinezuurgehalte in het bloed, kristallen af. Het gewricht reageert daarop met een ontstekingsreactie. Die reactie treedt eerst acuut op in één gewricht, vaak in een grote teen, verdwijnt onbehandeld na één of twee weken, maar keert weer terug en kan chronisch worden. In dat laatste geval kunnen de gewrichten misvormd geraken.

SLIJTAGE Reuma en de erbij horende gewrichtspijn kunnen niet alleen door ontstekingen ontstaan maar ook door het verslijten van de gewrichten. Dat is het geval bij artrose, de degeneratieve aandoening wordt dan ook sleetreuma genoemd. Artrose ontstaat doordat de schokdemper in het gewricht, het kraakbeen, wegslijt en schokken niet meer optimaal kunnen worden opgevangen. In tegenstelling tot artritis is artrose wél leeftijdsgebonden. In de meeste gevallen treedt artrose op na de leeftijd van 65. Door overbelasting of verkeerd belasten van de gewrichten tijdens het werk, door sport – denk bij-

REUMATOÏDE ARTRITIS EN ZWANGERSCHAP Reumatoïde artritis is zeker geen ouderdomsaandoening. Ook zwangere vrouwen kunnen eraan lijden. Terwijl de aandoening an sich geen negatieve invloed op de vruchtbaarheid heeft, moet toch met een aantal risico’s rekening worden gehouden. Een aantal waardevolle tips van reumatologen van het UZ Leuven: • Wie voor artritis wordt behandeld mag tijdens die behandeling niet zwanger worden. Het gebruik van een betrouwbare vorm van anticonceptie (zowel voor de vrouw als voor de man) wordt aanbevolen. • Bespreek de kinderwens tijdig met de reumatoloog. • Zwangere vrouwen met artritis hebben tijdens de zwangerschap, bij de bevalling of tijdens de periode van borstvoeding soms nood aan medicijnen. Het gebruik van die medicijnen gebeurt het best in nauw overleg met de reumatoloog.

60


voorbeeld aan volleybal of skiën – of zelfs door overgewicht kan artrose echter ook al op jongere leeftijd optreden. Een ander verschil met artritis is dat de patiënt ’s nachts meestal geen pijn heeft, alleen bij een foute houding kan pijn optreden. Eventuele ochtendstijfheid verdwijnt relatief snel, vooral naar de avond toe wordt de pijn erger. Terwijl bij artritis de zwellingen rond de gewrichten zacht zijn, zijn ze bij artrose hard. En het zijn niet de kleinere gewrichten die het eerst worden getroffen, wel de grotere als die van de knieën en heupen.

BEHANDELEN Recent wetenschappelijk onderzoek bracht de behandeling van reumatoide artritis in een stroomversnelling. Helaas nog niet met als gevolg dat de aandoening kan worden genezen, wel kunnen door een combinatie van aan de patiënt aangepaste medicatie en de hulp van fysio- en ergotherapeuten de klachten worden verlicht en kan in veel gevallen worden voorkomen dat

Artrose ontstaat doordat het kraakbeen wegslijt en schokken niet meer optimaal kan opvangen. reumatoïde artritis stabiliseert en chronisch wordt. Basismedicatie moet de auto-immuunreactie temperen, ondersteunende medicatie kan de pijn en de ontstekingen verminderen. Fysio- en ergotherapeuten kunnen de patiënt helpen bij het aanleren van gepaste, gedoseerde bewegingen en aantonen hoe de getroffen gewrichten kunnen worden beschermd om zo de functionaliteit en mobiliteit van de patiënt zo goed mogelijk te vrijwaren. In elk geval is het absoluut noodzakelijk al bij de eerste symptomen zo snel mogelijk deskundig medisch advies te vragen. Hoe sneller een juiste diagnose wordt gesteld, hoe groter de kans dat reumatoïde artritis geen pijnlijke hel hoeft te worden. Ook bij artrose is een snelle diagnose belangrijk en is het aanleren van lich-

gewrichtspijn door andere oorzaken ontstaan, in de meeste gevallen is ze een gevolg van ontstekingen of slijtage.

te, de gewrichten niet overbelastende bewegingen, van een goede houding en van spierversterkende oefeningen een absolute noodzaak. Medicatie om artrose aan te pakken is er in principe niet, wel kunnen pijnstillers – denk daarbij voor de meeste patiënten aan paracetamol – heel wat soelaas bieden. Glucosamine komt van nature in ons lichaam voor, extra glucosamine kan de schade aan de gewrichten beperken. In ultieme gevallen kan een chirurgische ingreep om een kunstmatig gewricht te implanteren noodzakelijk zijn. Met een relatief nieuwe medische technologie wordt nu kraakbeen uit het getroffen gewricht weggehaald, wordt dat kraakbeen in het laboratorium vermeerderd en dan weer in het gewricht gebracht.

PRAKTISCH Online kun je terecht bij een aantal hulpgroepen: WWW.REUMANET.BE | WWW.RALIGA.BE . Meer nuttige info vind je op WWW.KBVR.BE.

© ISTOCK

© ISTOCK

1-2. Ook al kan

1

2

BEROEMDE PATIËNTEN Ook enkele bekende namen bleven niet van reumatoïde artritis gespaard. Pieter Paul RUBENS was een van hen. Nauwkeurige tests om de aandoening te diagnosticeren waren er in zijn tijd nog niet. Zelf dacht hij aan jicht te lijden, maar experts hebben nu een sterk vermoeden dat het om reumatoïde artritis ging. Op werken die hij op latere leeftijd schilderde zijn vaak gezwollen en vervormde handen te zien. Ook Pierre-Auguste RENOIR was een reumapatiënt, zelfs in die mate dat hij op het einde van zijn leven het penseel aan zijn hand moest vastbinden. EDITH PIAF leed zo onder de aandoening dat ze verslaafd raakte aan pijnstillende morfine. KATHLEEN TURNER greep een tijd naar de alcohol en JAMES COBURN was jarenlang niet in staat te acteren. Ook DOROTHY HODGKIN , die in 1964 de Nobelprijs voor de Chemie won voor het beschrijven van de structuur van vitamine B12, werd door de aandoening getroffen. Chirurg CHRISTIAAN BARNARD kon ondanks zijn reumatoïde artritis nog de allereerste harttransplantatie op zijn naam schrijven, maar later waren zijn handen zo getroffen dat opereren niet meer kon.


61

© ISTOCK PHOTO

DOOR PA S C A L PA E P E N

De nalatenschap

PRAAT EROVER

OP ALLERHEILIGEN, TUSSEN DE ZERKEN EN CHRYSANTEN, KOMT DE DOOD TER SPRAKE. MAAR GEDURENDE DE REST VAN HET JAAR WORDT ER TE VAAK OVER GEZWEGEN. LAAT STAAN DAT ER OVER GELD VOOR DE UITVAART WORDT GESPROKEN. MAAR PRATEN WERKT. et is jammer dat we niet altijd vrijuit over de combinatie van geld en de dood kunnen praten, want vroeg of laat krijgen we allemaal te maken met geldkwesties bij een overlijden. Als we dan hebben nagelaten om onze wensen op voorhand kenbaar te maken, dan wordt een sowieso al onprettige situatie nog wat droeviger.

H

Het is maar een kleine moeite om iets op papier te zetten, maar daarmee vermijd je onduidelijkheid en onenigheid bij de erfgenamen.

ERFENIS Het begint al bij de uitvaart. Kiezen we voor een sobere plechtigheid in beperkte kring of voor een grote koffietafel waarop het hele dorp wordt uitgenodigd? We kunnen die zaken al lang op voorhand bespreken en eventueel al vastleggen. Het is maar een kleine moeite om even iets op papier te zetten, maar daarmee vermijd je al gauw grote onduidelijkheid en onenigheid bij de erfgenamen. Ook al beseffen we dit allemaal, toch bereidt slechts een op de zes Belgen zijn eigen begrafenis voor. Drie kwart van hen sluit daarbij een uitvaartverzekering af, dat is slechts tien procent van de bevolking. Het verschil met onze buren kan niet groter. In Nederland en Frankrijk hebben zowat acht op de tien mensen een uitvaartverzekering. Dezelfde schroom is er ten opzichte van het testament. We hebben een laatste wil, maar vergeten die op papier te zetten. We zijn vaak te nonchalant en gaan ervan uit dat we nog de tijd zullen hebben om dat te doen of dat iedereen wel N O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

63

© WIM KEMPENAERS

FAMILIEZAAK

weet wat onze laatste wil is. Onterecht, natuurlijk. Vandaar dat een overlijden en erfenis nog te vaak aanleiding zijn tot een meningsverschil of een langdurige ruzie. Dat is het laatste wat we willen, maar helaas is het nog vaak de realiteit. Met een testament zijn dergelijke problemen te vermijden. Je kunt daarvoor terecht bij de notaris of je kunt zelf je testament schrijven. Kies je voor de laatste optie, hou er dan rekening mee dat het moet voldoen aan een aantal voorwaarden. Je dient je testament dan immers eigenhandig te schrijven, met vermelding van naam en datum (dag, maand, jaar). Een testament zonder handtekening is ongeldig, alsook een testament dat door twee of meer personen op hetzelfde document werd aangemaakt. Bij twijfel is het altijd beter om toch even langs te gaan bij de notaris. Tijdig werk maken van de successieplanning zou ook een vanzelfsprekendheid moeten zijn voor het toenemend aantal mensen dat deel uitmaakt van een nieuw samengesteld gezin. We mogen er niet zomaar van uitgaan dat stiefkinderen dezelfde wettelijke rechten hebben als kinderen. Met een goed testament kun je tot slot ook de belastingdruk van de erfgenamen verlagen. Heb je geen rechtstreekse erfgenamen, dan is een duolegaat een voorbeeld van een techniek waarmee je de successierechten drukt en tegelijk ook een goed doel steunt. Om diezelfde fiscale reden zijn ook de handgift en de schenking interessant. Maar let ook daarbij op de vormvereisten. Een kleine onachtzaamheid of vergetelheid kan ertoe leiden dat de schenking later alsnog zwaar belast zal worden. 64


Voor bakkers, slagers en andere ondernemers, groot of klein, is er nog een ander aandachtspunt. Ze dienen namelijk tijdig na te denken over de overdracht van hun familiale onderneming. België is een land van zelfstandige ondernemers en kmo’s. In Vlaanderen alleen al zijn ruim 70.000 ondernemers nu ouder dan 55 jaar. De meesten van hen denken er nog niet aan om met pensioen te gaan, maar toch dienen ze rond hun 55e al plannen te maken over de periode wanneer zij er niet meer zullen zijn voor de onderneming. Momenteel heeft echter amper de helft van hen al nagedacht over hoe het dan verder moet. Volgens het Competence Center Familiebedrijven is de situatie problematisch. Studies hebben aangetoond dat je voor een goede opvolging immers al gauw vijf tot tien jaar moet uittrekken. Een zaak overlaten aan zoon of dochter is dan ook geen evidentie. Een foute inschatting zet vaak de toekomst van de onderneming op het spel

We hebben een laatste wil, maar vergeten die op papier te zetten. We gaan ervan uit dat we nog genoeg tijd hebben. en kan leiden tot heel wat spanningen in de familie. Het zou goed zijn als we de taboes omtrent ouderdom, overlijden en geld doorbreken. Door niet te praten over gebeurtenissen en moeilijke situaties waarmee we hoe dan ook zullen worden geconfronteerd, lossen we niets op. Integendeel, we maken het potentiele probleem alleen maar groter en creeren vaak toestanden die we absoluut niet gewild hebben. ‘Praten werkt’ is de slogan van een Vlaamse grootbank. We zouden het niet beter kunnen zeggen. Of toch. Praten werkt en daarna iets op papier zetten, werkt nog beter. Je zult zien; door onze laatste reis wat voor te bereiden, maken we komaf met een zware last.

Is er leven na de dood? Geen idee, maar er zijn wel facturen. Wist u dat een gewone uitvaart vandaag al vlug zo’n 5.000 euro kost? En zoals met bijna alles in het leven, zal het niet goedkoper worden in de toekomst. We hopen dat u nog lang leeft. Maar we hopen ook dat u nu al even stilstaat bij uw afscheid later. Niet alleen bij de kosten, trouwens. Ook bij de praktische zorgen. Denk maar aan alle paperassen bij bank, notaris, overheid, ... En dat in een emotioneel zware periode voor uw familie. Kies vandaag nog voor een Uitvaartzorgplan van DELA. En bespaar uw nabestaanden de kosten en praktische zorgen van uw uitvaart. Ze zullen u daar later zeer dankbaar voor zijn. U kunt al instappen vanaf 10 euro per maand. Doe de berekening op dela.be of bel 0800 200 11.

voor elkaar

Wijnwijzer

RODE FEESTWIJNEN

MET DE FEESTDAGEN IN HET VERSCHIET NEMEN WE SNELLER DE BETERE − LEES: DUURDERE − WIJNEN. TOCH KOMT BIJ DE MEESTE GEZINNEN EEN FLES ‘KLASSIEK FRANS’ OP TAFEL TE STAAN. WIJ STELLEN IEDEREEN TEVREDEN TWEE FRANSEN, EEN ITALIAAN EN EEN ARGENTIJN.

CHÂTEAU GAZIN ROCQUENCOURT 2009, PESSAC-LÉOGNAN, FRANKRIJK

DOMAINE DE BILA-HAUT 2009, CHAPOUTIER, CÔTES DU ROUSSILLON VILLAGES LESQUERDE, FRANKRIJK

Wijn van onze landgenoot Alfred Alexandre Bonnie. Uit het schitterende wijnjaar 2009 en vandaag uiterst plezierig om drinken. Een complete wijn met een volle paarsrode kleur, een verfijnde neus met aroma’s van donker fruit, prima gedoseerd hout, tabak en mokka, vlezig en gevuld in de mond, mooi evenwichtig, veel fruit en sappige tannines, wijn die lang blijft nazinderen. Voor bij het beste stukje (haar)wild.

Na de noordelijke Rhône experimenteert Chapoutier nu ook in het meest zuidelijke puntje van Frankrijk. Een zonovergoten en stevige rode wijn, erg expressief in de neus met tonen van rijp fruit, vooral cassis en pruim, kruiden en zoethout, breed smakend en prima gevarieerd, fruit op alcohol, peper en tijm, aangename bittertonen en een onberispelijke frisheid in de staart. Voortreffelijk bij konijn.

€ 19,89 BIJ COLRUYT (TOT 18 NOVEMBER!)

€ 11,50 BIJ DELHAIZE WINEWORLD

AGUARIBAY MALBEC 2010, MENDOZA, ARGENTINIË

ZISOLA 2009, MAZZEI, SICILIË, ITALIË

Wist je dat ‘aguaribay’ een typische boom is die de wijnregio Mendoza opfleurt? Maar het is ook een gespierde krachtpatser dankzij de hulp van baron Edmond de Rothschild, die 120 kilometer ten zuiden van Mendoza 100 hectare wingerds gevonden heeft. Deze wijn is erg toegankelijk. Prima frisheid, in het glas een mand vol fruit, kruiden en tonen van verse vanille, prima evenwicht en erg zachte tannines in de finale. Lekker bij exotisch vlees zoals een kangoeroesteak.

De prijs doet even schrikken, maar goed, voor één keer. Een uitmuntende Siciliaan, die je het best een uurtje of twee op voorhand ontkurkt zodat hij de nodige tijd krijgt om zich volledig te ontplooien. Nauwelijks geëvolueerde kleur, fijne neus, aroma’s van besvruchten, vanille (tien maanden rijping op Franse eik), dadels en humus, goed frisse aanzet, fruit van kop tot staart, fluweelzachte bitters en mooi hout in het verlengde. Een wijn die af is, perfect bij een goed kruidig lamsboutje.

€ 8,29 BIJ CARREFOUR

€ 34,90 BIJ DELHAIZE WINEWORLD

“Wanneer de feestdagen eraan komen, grijpt de Belg vaak terug naar vaste waarden. En dat is in de eerste plaats nog altijd Frankrijk.” HET OORDEEL VAN ALAIN BLOEYKENS —

66


DOOR ALAIN BLOEYKENS

VRAAG VAN DE LEZER

WIJN PER GLAS

34% van de Belgen drinkt minstens één keer per week wijn, waarvan 63% omdat ze ervan houden, 25% uit gewoonte en 12% omdat wijn bij een feestelijke gebeurtenis hoort.

Lezeres Tanja Debaere uit Anderlecht: “Is wijn per glas bestellen een goed idee? Voor ons tweetjes is een volledige fles te veel en een half flesje vind ik maar niets.” Tanja hoeft zich weinig zorgen te maken. Wijn per glas bestellen is een uitstekend idee. En daar zijn nogal wat redenen voor. Veel restaurants zijn vandaag uitgerust met speciale toestellen of wijnkasten die een geopende fles makkelijk enkele dagen kunnen bewaren. Daarnaast is het aanbod de voorbije jaren gevoelig toegenomen – zowel in kleur, land en regio – zodat je probleemloos bij de verschillende gerechten een andere wijn kunt kiezen. Variatie doet immers eten. En – een niet onbelangrijk detail – ook de prijzen zijn vaak heel schappelijk zodat je niet met een krater in je budget naar huis vertrekt.

Bron: enquête van Delhaize bij 1000 wijnconsumenten

WIJN MET EEN VERHAAL KAREL DE GUCHT, EUROPEES COMMISSARIS ÉN WIJNBOER “Soms moet je eens de tijd nemen om de dingen te doen die je graag doet”, vertelt Karel De Gucht tijdens de voorstelling van zijn eigen wijn. Hoe het allemaal begon? “Eind jaren negentig waren Mireille en ik op zoek naar een stek in het buitenland”, vertelt De Gucht. “We wilden een ruine kopen om die naar eigen smaak te renoveren. Zo zijn we in Montebenichi terechtgekomen, het hart van Toscane, waar ons oog viel op I Cipressi dat we onmiddellijk herdoopt hebben tot La Macinaia, de historische naam van de plek.” Twaalf

jaar later was het gebouw volledig gerestaureerd, de olijfbomen aangeplant en de wijngaarden aangelegd. En in 2010 werd de eerste wijn van de hand van De Gucht geboren. Uiteraard doet hij dat niet alleen. Hij laat zich bijstaan door wijnmaakster Angela Fronti. Ook het beheer heeft hij uit handen gegeven aan zijn zonen Frederic en JeanJacques. “Maar de pluk wil ik geenszins missen”, voegt De Gucht er snel aan toe. Vandaag staat La Macinaia ook bij ons in het schap. Een Rosso Toscano (94% sangiovese en 6% merlot) 2010 en 2011, en een Chianti Classico van dezelfde blend en jaargangen. Ook verkrijgbaar in het feestelijke magnumformaat. De productie is nog vrij bescheiden met een (voorlopig) jaarlijkse productie van 20.000 flessen. Maar hoe smaakt de wijn nu eigenlijk? Absoluut géén miskleun als je het ons vraagt, puntgaaf met veel fruit en een onberispelijke frisheid. Nog niet met die volheid en stevigheid van een grote chianti, maar dat valt best te begrijpen. De wijnstokken zijn nog maar tussen de drie en vijf jaar oud en moeten duidelijk nog aan materie winnen. Benieuwd zijn we om de wijnen van pakweg het oogstjaar 2018 te proeven. Waar we het wat moeilijker mee hebben, is de prijs. Om en bij de 25 euro voor de chianti (tot eind december voor 20,40 euro) is de prijs die je betaalt voor een volwassen topper, terwijl deze wijn eigenlijk nog een puber is. “Ik verdien hier niets aan”, vertelt De Gucht. “Meer zelfs, ik maak vandaag verlies.” Begrijpelijk, want het opstarten van een wijndomein vergt flink wat investeringen. Maar echt medelijden hebben we nu ook weer niet. € 18,99 VOOR LA MACINAIA ROSSO (TOT EIND DECEMBER VOOR € 16,19) EN € 23,99 VOOR LA MACINAIA CHIANTI CLASSICO (TOT EIND DECEMBER VOOR € 20,40) | VERKRIJGBAAR BIJ CHÂTEAUX VINI IN TERNAT | TEL. 0476/58.02.35 | WWW.CHATEAUXVINI.BE


67

Puzzel & Win onderwerp

vlak

ondergrondse

brede laan

uitdager

iPHONE 5

Turkse brandewijn

tijdruimte

nikkel

brandstof

1 hoofdtooi meisjesnaam

7

doopgetuige echtgenoot

baardje haarlok

bovenste dakrand

onzes inziens

tablet-pc militair voertuig

Met de A6-processor is de iPhone 5 tot twee maal sneller dan zijn voorganger. Daarmee kan je dus veel sneller apps openen, sneller bewerkingen uitvoeren, vliegensvlug opslaan en spectaculaire games draaien. Deze iPhone 5 is dunner, lichter en net iets groter. Het langwerpig Retina scherm van wel 4 inch biedt plaats voor een vijfde rij icoontjes. Ook de camera heeft een facelift ondergaan. Met de iPhone 5 maakt je nu nog mooiere foto’s, zelfs in het donker!

aangehecht takje

sf-film

voorzetsel

wiel

verhoging

deel v.e. huis

ongebonden

2

Belgisch bier welpenleidster

grote plaats

vuilnis

witgoedmerk kopje vis

mestvocht

neerslag

WWW.APPLE.COM

4

gehoorzaam

zangnoot

ieder

et cetera

Met de genummerde vakjes uit het kruiswoordraadsel kan je het sleutelwoord vormen

6 alpenden

1 dank je

wasbak

2

3

4

5

6

7

reeds

3

5 vertaler

OPLOSSING GEVONDEN?

SMS dit sleutelwoord naar 6038 of bel de oplossing door met uw vast telefoontoestel naar 0905 23 067

© Copress

SUDOKU Vertrek van de cijfers die al ingevuld zijn en zorg ervoor dat op elke horizontale lijn, elke verticale lijn, en in elk blok de cijfers van 1 tot 9 slecht één keer voorkomen.

DYSON DC 29 ORIGIN James Dyson ontwikkelde zijn eigen visie op stofzuigers en verwierf daarmee wereldfaam. De Dyson DC 29 Origin is één van de pareltjes uit het gamma met 1.400 watt vermogen, handig regelbaar via het handvat. Typisch Dyson: er is geen stofzak, dus moet die ook nooit gewisseld worden en de filter is gemakkelijk afwasbaar. Het stofreservoir kan tot 2 liter opnemen. Met slechts 83 dB is het geluidsniveau zeer comfor tabel. Met deze Dyson geen stofje meer in huis! WWW.DYSON.BE Breng de omcirkelde cijfers over naar de vakjes in de cijferbalk

V M 1 1

a

b

c

OPLOSSING GEVONDEN?

© PeterFrank

6038 verzonden /ontvangen € 0,80 / SMS

VA B- MA G A ZINE

SMS VM11 spatie en dan de 3 cijfers naar het nummer 6038 of bel de oplossing door via een vast telefoontoestel naar 0905 23 068

WINNAAR VAB-magazine 30/08/2013 Zweedse puzzel: REISGIDS, Wint een Toshiba laptop: JP Vanbeselaere / 8300 Knokke Sudoku: VM09 694, Wint een Nespresso U: Christine van Meert / 1700 Dilbeek

Deelnemen kan t/m 30/11/13 tot 23.59 uur - De winnaars worden getrokken uit de juiste inzendingen, vermeld in VAB-Magazine en persoonlijk verwittigd De deelname is onbeperkt - Per gezin of adres wordt slechts één prijs per wedstrijd toegekend - De prijzen zijn niet uitkeerbaar in speciën of omruilbaar - De prijzen blijven na bericht drie maanden ter beschikking - Deelnamekost: per oproep €2,00 - Per verzonden/ontvangen sms: €0,80, volledige sms deelname €3,20 - Enkel deelname via deze kanalen is geldig - De verwerking van deze gegevens is onderworpen aan de bepalingen van de wet op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van 8 december 1992 - Helpdesk: 03/226 07 02 - [email protected] Wedstrijdorganisatie: MConcept bvba, Ond. nr 0826.398.329, 2018 Antwerpen, Desguinlei 90/12B

Wijnwijzer GADGET VAN DE MAAND

ETIKETTEN VERZAMELEN Mémoire d’un Vin is een leuk gadget voor de etikettenverzamelaar. In dit verzamelalbum bundel je jouw favoriete etiketten met de nodige commentaar op de bijhorende fiches. Dankzij een transparante sticker die je over het wijnetiket plakt, verwijder je de toplaag van het etiket van de fles. Dat plak je vervolgens op de voorgedrukte fiche. Op de achterzijde kun je persoonlijke herinneringen aan deze wijn noteren. Het koffertje telt twintig fiches. € 26,50 | VERKRIJGBAAR BIJ VINOBILIS IN BRUSSEL | TEL. 02/425.95.85 | WWW.MEMOIREDUNVIN.EU

3X CHAMPAGNE Wanneer de feestdagen eraan komen, pakken nogal wat champagnehuizen uit met nieuwe cuvées, blends of millésimés (champagne met een jaartal op het etiket). De keuze is groot, soms té groot. Wij selecteerden drie leuke flesjes. MERCIER BRUT RÉSERVE Blend van hoofdzakelijk pinot noir en meunier (samen zo’n 80%), aangevuld met chardonnay en twee tot drie jaar rijping in de kelders. Een goede prijs-kwaliteitverhouding en een aantrekkelijke champagne met flink wat fruit, vooral abrikoos en pompelmoes, aroma’s van amandel en toast, prima gevuld en friszurig. Lijkt ons meer geschikt aan tafel, bij een carpaccio bijvoorbeeld, dan als aperitief. RICHTPRIJS: € 26 EURO | VERKRIJGBAAR IN DE GROOTWARENHUIZEN

LOUISE BRISON MILLÉSIMÉ 2005 CUVÉE TENDRESSE Een champagne die in een blindproeverij Bollinger het nakijken geeft, maakt ons uiteraard benieuwd. Gemaakt van uitsluitend chardonnay druiven, maar wel vijf maanden gerijpt op eikenhouten vaten. In het glas een krachtige bubbelwijn met aroma’s van rijpe citrus en wit fruit, koffie en gegrilde hazelnoot, prima versmolten en een fraaie lengte. Kan perfect bij visgerechten en wit vlees. € 35,26 | VERKRIJG-

CHARLES HEIDSIECK ROSÉ RÉSERVE Niet echt nieuw, maar speciaal voor de feestdagen verpakt in een juwelenkistje – de Dandy Box – dat omgetoverd werd tot een reistas. En wat in de tas steekt is best lekker. Een rosé waar 5% rode wijn aan toegevoegd werd en die 36 maanden rijping meekreeg. Dat wordt vertaald in een elegante champagne met aroma’s van aardbei en wijnperzik, goed fruitig in de mond, zelfs ietwat romig en een innemende frisheid. Een prima feestwijn. RICHTPRIJS: € 60 | VER-

BAAR BIJ REGINE VERHOYE IN BRUGGE | TEL.

KRIJGBAAR BIJ BILLIONS IN BRASSCHAAT | TEL.

0478/21.19.58 | WWW.LOUISE-BRISON.BE

03/689.16.07 | BILLIONSINC.COM | VERKRIJGBAAR BIJ VAN ECCELPOEL IN HERENTALS | TEL. 014/21.26.93 | WWW.VANECCELPOEL.BE


69

Hapklaar KOKEN MET MUZIEK Een trend: chefs die koken combineren met muziek. In juli combineerden de Flemish Foodies (met o.a. Kobe Desramaults) een barbecue in Gent met optredens. Nu lanceert Wouter Keersmaekers (De Schone van Boskoop) op 10 november een muziek- en foodfestival in zijn thuishaven Boechout. Behalve muziekoptredens zullen er op Konfijt onder meer kookdemo’s zijn van Olivier de Vinck (Kommilfoo), Ken Verschueren (De Tuinkamer) en Dennis Broeckx (L’Epicerie du Cirque). Er is ook een markt voorzien. 10/11 | 14U | KASTEEL FRUITHOF, BOECHOUT | € 35 | WWW.KONFIJT.BE

VAB-MENU TOPGASTRONOMIE VOOR SLECHTS € 60

D’HOOGH

Een monumentaal pand uit het begin van de twintigste eeuw, pal op de Grote Markt van Mechelen. Dat is het decor van de klassieke keuken van chef Erik D’Hoogh. Samen met zijn broer Walter en hun echtgenotes zorgt hij al dertig jaar voor onberispelijke gerechten. MENU • Aperitief en borrelhapje Keuze uit drie voor-, hoofd- en nagerechten: • Voorgerechten: 4 diepe oesters (Grevelingenmeer) natuur, op zeezout | gefrituurde reepjes Noordzeepladijs op een romige puree van schorseneer | terrine van fazant, gemarineerd in Calvados met gebakken Jonagoldappel, gelei en getoast notenbrood • Hoofdgerechten: rogvleugel gevuld met gestoofd witloof, botersaus van Maneblusserbier met platte peterselie | gegrilde lende van het Bellotavarken met een ragout van wintergroenten en dragonsaus | délice van hazenbout Grand Veneur met knolselderpuree • Nagerechten: kaasassortiment volgens seizoen en aanbod | amandelmacaron met vanille-ijs en warme fondantchocolade | gratin van Doyennepeer met een vleugje eau de vie van Williamspeer • Glas witte en glas rode wijn, water en koffie of thee INFO EN RESERVERINGEN D’HOOGH GROTE MARKT 19, MECHELEN | TEL. 015/21.75.53 | WWW.DHOOGH-RESTAURANT.BE | GESLOTEN OP MAANDAG, DINSDAG, ZATERDAGMIDDAG EN ZONDAGAVOND

Deze actie is geldig van 7 november tot 19 december, maar niet op zaterdagavond en feestdagen.

70


DOOR JAN SCHEIDTWEILER

C O L U M N W E E T WAT J E E E T

MOSTARDA

Wat serveer je het best bij een kaasschotel? Gedroogde druiven? Noten? Bij het geweldige restaurant Boury in Roeselare hebben ze een originelere oplossing. Samen met een selectie kazen zet chef Tim Boury er mostarda op tafel, een Italiaanse versie van gekonfijt fruit. Die mosterda blijkt wonderwel te passen bij harde kazen, zoals parmezaan. Voor wie, zoals ik, nog nooit van mostarda had gehoord hierbij een korte inleiding. Mostarda is een zoetzure bereiding, meestal van fruit, soms ook van groenten. Italianen blijken het al zeker sinds de late middeleeuwen te eten. Zo zou Catherina de’ Medici in 1533 een voorraad mee naar Frankrijk genomen hebben toen ze er trouwde met de zoon van de Franse koning. Het eerste recept van mostarda dateert uit 1604. In Italië is mostarda gewoon te koop in bokalen. Er bestaan versies met kweepeer en appel (typisch voor Lombardije), met peer en citrusvruchten (vooral in Veneto) en met groenten (in Verona).

Zelf mostarda maken is vooral een kwestie van persoonlijke voorkeur. Waarschijnlijk heeft elke mama in Italië haar eigen versie. Maar natuurlijk maakt een rechtgeaarde kok zijn mostarda zelf. Hoe je dat doet blijkt vooral een kwestie van persoonlijke voorkeur; waarschijnlijk heeft elke mama in Italië haar eigen versie. Zo besloot ik een mostarda van pompoen te maken. Het is tenslotte herfst. Snij daarvoor de pompoen in schijven van een halve centimeter dikte. Kook die gedurende ongeveer een kwartier gaar in suikersiroop met wat citroensap. Dan is driekwart van het werk eigenlijk al achter de rug. De stap die nu nog komt is gemakkelijk, maar cruciaal. Je moet de mostarda namelijk dat evenwicht tussen zoet en zuur geven. Dat gebeurt door de suikersiroop te mengen met mosterd en droge witte wijn. Hoeveel? Dat is voor iedereen anders, al weet ik nu uit eigen ervaring dat het zoete geweld van suikersiroop het best gebalanceerd wordt door een ruime portie mosterd en wijn. Daarna gaat de mostarda in bokalen en is het wachten geblazen. Na een dag of twee is de Italiaanse delicatesse klaar voor gebruik en moet je alleen nog een goed stuk kaas zoeken.

GR

Absolute Wereld Topper

AT I

ST

HU

IS

BE

Punto Y Seguido Calatayud DO Garnacha Vinas Viejas 2009

ZO

RG

“Bekroond met 91 Parkerpunten” Schitterende Spaanse Grenache wijn die door wijncriticus Robert Parker werd bekroond met maar liefst 91 punten op 100. De wijn is donkerrood van kleur met iets paars in de rand. Uitbundige en aangename geur van bessenfruit. Volle en intense smaak met indrukken van kersen, bessen en specerijen. Elf maanden houtlagering zorgen voor subtiele vanilletonen die in combinatie met de handgeplukte druiven zorgen voor een schitterende afdronk. Deze maand voor de sensationeel lage introductieprijs van slechts 5,99! Dit kan alleen bij Wijnvoordeel!

Castillo de Maluenda De Punto Y Seguido komt rechtstreeks uit Castillo de Maluenda. Deze gerenommeerde Bodega bevindt zich in Aragon, ten zuiden van Rioja. Met enige regelmaat vallen deze wijnen in de prijzen en veel van haar wijnen zijn bekroond met één of meerdere medailles. Castillo de Maluenda heeft de beschikking over schitterende wijngaarden die zich ten zuiden van Rioja bevinden. De echte schatkamer van deze Bodega beperkt zich tot slechts enkele hectares waar we de wijngaarden vinden met 40-jaar oude wijnstokken. Deze wijnstokken zorgen voor de meest schitterende, volle en complexe wijnen met een uitzonderlijk fruitige smaak.

van

€ 12,99

Robert Parker De Amerikaanse Robert Parker, van The Wine Advocate, is de meest invloedrijke wijnjournalist ter wereld. Hij kan als geen ander een wijn maken of breken. Jaarlijks proeft hij vele duizenden wijnen die hij beoordeelt op een schaal van 100. Wijnen met 90 of meer punten worden gerekend tot de absolute wereldtop.

voor

€ 5,99

BESTEL HET SNELSTE VIA WWW.WIJNVOORDEEL.BE/KNALAANBOD

OF VIA DE BON.

BESTELBON VAB KNALAANBOD Ja, Ik bestel: .................. dozen ( à 6 flessen ) Punto Y Seguido Calatayud DO Garnacha Vinas Viejas 2009 à € 5,99 per fles Naam:.................................................................................................................................... Straat:.................................................................................................................................... ............................................................. Nr:.............................. Bus:..................................... Postcode:........................... Gemeente: ......................................................................... Geboortedatum: ............................................................................................................... Telefoon:.............................................................................................................................. E-mailadres: ........................................................................................................................

Ja, Ik meld me aan voor de gratis Wijnvoordeel Nieuwsbrief (per e-mail). Stuur deze bon in een voldoende gefrankeerde envelop naar: Wijnvoordeel, Ekkelgaarden 6a, 3500 Hasselt. Geen bezorgkosten (t.w.v. € 5,95). Betaling per factuur na levering. Vragen? Telefoon 078/48.01.21 of mail naar [email protected].

D!

72


7EEKßVANß DEß3MAAK 6LAANDEREN

Kobe Desramaults

“ONZE KEUKEN EVOLUEERT” NOVEMBER, DAT BETEKENT EEN NIEUWE WEEK VAN DE SMAAK: EEN EVENEMENT DAT FOCUST OP DE EET- EN SMAAKCULTUUR MET KOBE DESRAMAULTS ALS BOEGBEELD. DE JONGE CHEF GEBRUIKT IN ZIJN RESTAURANT ‘IN DE WULF’ STREEK- EN SEIZOENSPRODUCTEN. DE KRUIDEN PLUKT HIJ ZELF, DE VIS KOMT UIT DE NOORDZEE EN HET ZUURDESEMBROOD BAKT HIJ IN DE HOUTOVEN.

p de vraag waarom hij aanvaard heeft om peter van de Week van de Smaak te worden, antwoordt hij lachend dat hij niet bepaald tijd over heeft. “Maar”, zo gaat hij verder, “ik vind élk initiatief dat mensen enthousiast wil maken voor onze eetcultuur meer dan de moeite waard. We mogen daar toch trots op zijn? De Week van de Smaak nodigt mensen uit om ook zelf actief te participeren, en daar schaar ik me heel graag achter. Het evenement draagt ook een aantal andere zaken uit. Zo is voor mij authenticiteit, kennis en kunde over koken iets dat voortdurend evolueert. Akkoord, je moet weten vanwaar je komt, en er wordt heel dikwijls gezegd dat we momenteel in een tendens zitten waarin we vooral ‘terugkeren naar’. Maar voor mij is de omgang met onze eetcultuur niet zozeer een terugkeer, maar een evolutie, een voortbouwen op wat er vroeger al was.”

O

Ik zou het mooi vinden als deze Week van de Smaak een aanzet is naar meer kennis over de landbouw en de producten uit de eigen streek.

STREEKKENNIS “Ik ben opgegroeid in Dranouter, aan de grens van het land. ‘In de Wulf’ was mijn ouderlijk huis. Ik ben tussen de velden en weiden groot geworden en heb doorheen de jaren een grote passie voor deze streek ontwikkeld. Heel wat van mijn jeugdvrienden en familie zijn naar de stad getrokken. Ik heb deze plek echter nooit kunnen loslaten. Ook al kan het hier in de keuken redelijk hectisch worden, toch vind ik het belangrijk om zelf op stap te gaan om kruiden te plukken en met de landbouwers uit de streek te praten over hun stiel en producten. Ik zou het dan ook erg mooi vinden als deze Week van de Smaak een aanzet is. Een aanzet naar meer kennis over de landbouw en de producten uit de eigen streek. En geloof me, je krijgt er zoveel voor terug!”

CULTUUR “Cultuur, dat zijn de mensen, hetgeen hen tot mensen maakt en hetgeen hen samenbrengt in een gemeenschap, zoals eetcultuur. Het voorbeeld bij uitstek!” (lacht) WEEK VAN DE SMAAK | 14-24/11 | WWW.WEEKVANDESMAAK.BE


73

VTBKULTUUR DOET MEE MET DE WEEK VAN DE SMAAK! ‘Water & vuur’, dat is het thema van de nieuwe editie van de Week van de Smaak. Alle activiteiten staan in het teken van onder andere roken, stoken, stomen, rivieren, kanalen, de zee en wat erin rondzwemt, en hoezeer dit alles onze smaakpapillen verwent. vtbKultuur organiseert twee geleide wandelingen. Op zaterdag 16 november gaan we om 13u op stap in Brussel. Tijdens de wandeling ‘Water in de mond’ belichten we de geschiedenis van het drinkwater. Een doodgewoon en toch ook heel bijzonder gegeven. We verkennen de hoofdstad aan de hand van de verschillende, historische drinkwaterfonteintjes die getuigen van een voorbije tijd. Geen levend wezen kan zonder water. Maar wat kwam en komt er allemaal kijken bij de waterdistributie? Een week later, op zaterdag 23 november, verkennen we de buurt rond het Brusselse Sint-Katelijneplein. De wandeling ‘Een vis op het droge’ focust op het culinaire aanbod dat hier zo duidelijk in het oog springt: vis en schaaldieren. Welke soorten vis (her)ken jij? Welke vis werd vroeger gegeten en welke soorten staan er nu op het menu? Tijdens deze wandeling kom je meer te weten over vangmethodes, bewaartechnieken en duur-

LEDENVOORDEEL

OP BEZOEK BIJ BROUWERIJ CANTILLON IN ANDERLECHT

Als lid van vtbKultuur en VAB betaal je tussen 14 november en 14 december maar 5 euro i.p.v. 6 euro voor een bezoek, inclusief degustatie, op vertoon van je lidkaart. Meer info op WWW.CANTILLON.BE.

74


© BRASSERIE CANTILLON

35 jaar geleden opende familie Van Roy in haar brouwerij Cantillon het Brussels Museum van de Geuze. En dat was hoog tijd: het zure brouwsel werd toen nog door slechts een handjevol mensen gemaakt. Anno 2013 is het succes van het museum zo groot dat het aantal bezoekers beperkt moet worden om de productie niet in gevaar te brengen. Een bezoekje aan Cantillon is een reis in de tijd. Het brouwersalaam – een koperen brouwkuip, een kookketel, een koelbak waarin de spontane gisting gebeurt, de tonnen waarin het bier gestockeerd wordt – is grotendeels origineel en wordt vandaag nog gebruikt voor het brouwen van lambiek, geuze, kriek en faro. Beslist een bezoekje waard, tijdens of na de Week van de Smaak.

zaam vissen. VAB- en vtbKultuur-leden betalen 5 euro per wandeling, niet-leden 6 euro. Ga je liever in de werkweek tijdens de middag op stap? Dat kan! Met Art@noen serveren we je tijdens de middag op de kop af vijftig minuten Brussel. Ideaal om tijdens je middagpauze een frisse neus te halen én de hoofdstad beter te leren kennen. Op dinsdag 19 november kun je mee met ‘Water in de mond’ en op donderdag 21 november met ‘Een vis op het droge’. Alle wandelingen starten om 12u30. Deelnemen kost 3 euro per persoon. Voor alle wandelingen dien je op voorhand te reserveren. Meer info op WWW.VTBKULTUUR.BE.

3X 3 ‘GOED ETEN’ VAN V DORIEN KNOCKAERT Net als Kobe Desramaults is journaliste en foodie Dorien Knockaert een van de pleitbezorgers van de Week van de Smaak. Eind vorig jaar publiceerde ze haar eigen kookboek. ‘Goed eten’ is echter veel meer dan een kookboek. Dorien koppelt heerlijke vegetarische recepten aan verhalen over haar zoektocht naar een nieuwe, ecologische levensstijl. Want… tonijn is bedreigd, varkens vreten regenwoud, boontjes leggen vaak heel wat kilometers af en het fokken van koeien stoot broeikasgassen uit. Mogen we dan niets meer eten? Dorien Knockaert ging op zoek naar eten dat we altijd zullen mogen blijven eten omdat er meer dan genoeg van is. Eten waar niemand last van heeft, en iedereen plezier. Haar bevindingen schreef ze neer in ‘Goed eten’. vtbKultuur geeft drie exemplaren weg! Wil jij kans maken op een exemplaar? Surf naar WWW.VAB.BE/ en geef het juiste antwoord op de volgende vraag: De hoeveelste editie van de Week van de Smaak wordt dit jaar georganiseerd? A 6e | B 7e | C 8e

WEDSTRIJD

UIT IN OOST-VLAANDEREN BETOVEREND VERTELFESTIVAL Vertellers nemen je mee op reis in hun verbeelding tijdens ‘Ola! Palabra’, een tweedaags verhalenparcours door Wetteren. Tijdens deze editie zijn er twee varianten, voor klein én groot. Op zaterdagavond kunnen alle stoere kinderen tussen 8 en 12 jaar op pad voor een spannende wandeling door de Wetterse straten. Voor de allerkleinsten van 4 tot 8 jaar is er op zondagnamiddag de ‘Ola! Palabra’-dag, waarbij tal van pleinen worden omgetoverd tot knusse vertelhoekjes met sfeerverlichting. Vertellers en kinderlijke fantasie doen de rest. 16-17/11 | WWW.BELEEFWETTEREN.BE

BIJ DE SINT OP SCHOOT Het Huis van Alijn grasduint speciaal voor Sinterklaas in z’n eigen collectie en pakt uit met ‘Daar wordt aan de deur geklopt’, een reeks portretten van kinderen bij de goedheiligman: in winkels, op school of op Sinterklaasfeestjes. Daarnaast zijn er ook foto’s van huiselijke taferelen de ochtend na de komst van de Sint. En soms kwamen de Sint en z’n pieten weleens onverwacht aankloppen. Zin om zelf mee te werken aan deze expo? Geef je eigen Sintfoto’s dan in bruikleen aan het museum! 10/11-5/1 | WWW.HUISVANALIJN.BE

UNIEKE UNESCO-JAARMARKT Voor de grootste, bekendste en meest levendige winterjaarmarkt van Vlaanderen – 50.000 bezoekers! – moet je op 11 en 12 november naar Sint-Lievens-Houtem, tussen Aalst en Zottegem. Zelfs Unesco zette de Houtem Jaarmarkt op zijn lijst van immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid. Ook dit jaar gaan er weer volop paarden en koeien van hand tot hand, worden rassen gekeurd en gekroond en kun je proeven van heel veel lekkers. Gastregio van de streekproductenmarkt is deze keer de eigen regio Vlaamse Ardennen, onder meer beroemd voor zijn Geraardsbergse mattentaart, Balegemse jenever en Ename tripel.

1/11-29/6 | WWW.MUSEUMDRGUISLAIN.BE

11-12/11 | WWW.HOUTEMJAARMARKT.BE

KUNSTIGE QUILTS 48 quiltkunstenaars uit 15 Europese landen presenteren het beste van hun kunnen tijdens ‘European Art Quilts VII’ in het Gentse museum over industrie, arbeid en textiel. Bij quilten, een handwerktechniek die teruggaat tot 3000 voor Christus, worden drie lagen textiel met een doorstiksteek over elkaar genaaid. Vandaag experimenteren quiltkunstenaars met tal van materialen en een combinatie van technieken. Ontdek fantastische kleurencomposities en indrukwekkende geometrische figuren! 26/10-26/01 | MIAT, GENT | WWW.MIAT.GENT.BE

vtbKultuur heeft 144 lokale afdelingen die jaarlijks meer dan 2700 activiteiten organiseren in heel Vlaanderen. Ook in jouw buurt. Alle informatie vind je op WWW.VTBKULTUUR.BE. Voor meer informatie over onze activiteiten en voor reserveringen surf je naar WWW.VTBKULTUUR.BE, mail naar [email protected] of bel 03/224.10.52.

© I N E K E B E R LY N

PSYCHISCH LEED IN OORLOGSTIJD Van shellshock tot posttraumatisch stresssyndroom. Van 1914 tot 2014. De expo ‘Oorlog en trauma’ loopt in het Gentse Museum Dr. Guislain en vertelt aan de hand van documentairefilms, medische objecten en kunstwerken de aangrijpende maar moeizame geschiedenis van psychische trauma’s in oorlogstijd. Een tweede luik van deze dubbele tentoonstelling loopt gelijktijdig in het Ieperse In Flanders Fields Museum, dat focust op de organisatie van de algemene ziekenzorg aan het front tijdens de Eerste Wereldoorlog.

COLOFON RUBRIEK VTBKULTUUR Medewerkers: Malikka Bouaissa, Roel Daenen en Wim Kempenaers. VTBKULTUUR | OSYSTRAAT 35, 2060 ANTWERPEN | TEL. 03/224.10.52 | FAX 03/224.10.56 | [email protected] | WWW.VTBKULTUUR.BE.


75

www.jetaircenter.be

Met de winter voor de boeg lijkt de zomer van 2014 nog héél ver weg. Gelukkig kan je bij Jetaircenter nu al je zomervakantie boeken.

Primo P rom garandee o prijsgarantie rt je stee ds de laa gste prijs Verlaagd voorscho t van slec hts € 10 Vroegbo 0 p.p. ekkortin gen in he t h Stuntp otel rijzen op exotische tot 100 bestemm % kinder ingen kortingen ....

HOE VROEGER JE BOEKT, HOE GROTER DE VOORDELEN*!

Word onze fan op facebook.com/jetaircenter

Call Center: 070/22.23.46

2 Reisbureaus

Reisbureaus

Reisbureaus

Meer info en voorwaarden in je Jetaircenter reiskantoor.

VOOR HET BESTE REISADVIES Alle touroperators, alle luchtvaartmaatschappijen, vakantiecheques, reizen op maat, cruises PROVINCIE ANTWERPEN ANTWERPEN, Meirbrug 2 ARENDONK Reizen De Wissel, Wampenberg 30 BALEN Cirkel Reizen, Vaartstraat 16 BORSBEEK, Carrefour, De Robianostraat 155 Dessel Reizen De Wissel, Molsebaan 3F Ekeren Copco Travel, Dorpstraat 25 GEEL, Pas 278 Hemiksem, Sint Bernardsesteenweg 43/2 HERENTALS, Boschmans Reizen, Bovenrij 66 KALMTHOUT Kristof Holidays, Kapellensteenweg 318 bus 1 Kasterlee, Boschmans Reizen, Retiesebaan 1 LIER, Lisperstraat 23 Mechelen, Guldenstraat 22 MERKSEM, Bredabaan 396 MOL, Graaf de Broquevillestr. 25 MORTSEL, Antwerpsestraat 80 OELEGEM Reizen Molengalm, Oudstrijderstraat 43 PUTTE 2 Travel, Lierbaan 55 RAVELS Reizen De Wissel, Grote Baan 29 Reet KAI Travel, Laarstraat 1 SCHOTEN, Carrefour, Bredabaan 967 ST. LENAARTS ’t Reisbureau, Heiken 56 TURNHOUT, Herentalsestraat 3 TURNHOUT, Carrefour, Parklaan 80 WIJNEGEM, Shopping Center, Turnhoutsebaan 5/15 Willebroek, A Van Landeghemplein 12 PROVINCIE OOST-VLAANDEREN AALST, Lange Zoutstraat 6 Beveren, Cosmos Travel, Vrasenestraat 57 Buggenhout, Kerkstraat 66 DEINZE, Gentstraat 41 DENDERMONDE, Oude Vest 15 Destelbergen Jempi Reizen, Dendermondesteenweg 494 GENT, Vogelmarkt 14 GENT Kontiki Travel, De Pintelaan 232 GERAARDSBERGEN Ibis Reizen, Grotestraat 11 HAMME Reizen De Munter, Biezestraat 5 LEDE Dias Travel, De Saedeleerstraat 8 LOCHRISTI Jempi Reizen, Slagmanstraat 23

76


LOKEREN, Markt 40 MALDEGEM Magic Travel, Nieuwstraat 52 NINOVE, Beverstraat 30 OOSTAKKER, Carrefour, Antwerpsesteenweg 753 St. Amandsberg OUDENAARDE, Jezuïetenplein 30 ST. DENIJS WESTREM, Carrefour, Kortrijksesteenweg 1135 ST. NIKLAAS, Kokkelbeekstraat 43 ST. NIKLAAS, Nieuwstraat 15 Waarschoot, Stationsstraat 79 WONDELGEM Galaxy Travel, Waalbrugstraat 30 ZELE, De Deckerstraat 8 ZELZATE, Grote Markt 9

MIDDELKERKE Reizen Depoorter, Paul de Smet de Naeyerstraat 38 MOORSLEDE Patteeuw Reizen, Roeselaarsestraat 163 A Nieuwpoort Esperanto Travel, Kaai 50 OOSTENDE, Breidelstraat 8 OOSTENDE, Alfons Pieterslaan 17 ROESELARE, Grote Markt 15 ROESELARE, Noordstraat 67 TIELT, VTB Reizen De Craemer, Markt 22 Veldegem, Benny Vandamme, Torhoutsesteenweg 355 VEURNE, Sint-Denisplaats 5 WAREGEM, Markt 10

PROVINCIE VLAAMS-BRABANT AARSCHOT, Bogaardenstraat 4-6 averbode, ’t Vakantiehuis, Westelsebaan 144 Bekkevoort BT Travel, Staatsbaan 237A DIEST, Carrefour, Leuvensestwg 110 HAACHT Mira Tours, Werchtersesteenweg 115 HALLE, Basiliekstraat 72 Keerbergen, Mira Tours, Tremelobaan 57 KRAAINEM, Carrefour, Wezembeeklaan 114 LEUVEN, Brusselsestraat 35 MERCHTEM Orchidee Reizen, Markt 21 Opwijk, Marktstraat 22 ST. GENESIUS-RODE, Zoniënwoudlaan 52 Tienen, Perfect Travel Services, Peperstraat 9 Tremelo, Schrieksebaan 23 VILVOORDE, Schaarbeeklei 14

PROVINCIE LIMBURG Beringen, Reizen Herbots, Koerselsesteenweg 50 bilzen, White Reizen, O-L-Vrouwstraat 12 GENK, Europalaan 109 Bus 11 HASSELT, Demerstraat 60-62 HERK DE STAD Herbots Reizen, Grote Baan 65 KURINGEN Reizen Meyers, Kuringersteenweg 490 LANAKEN White Reizen, Kerkplein 5 bus 7 LOMMEL H&A Reizen, Kerkstraat 61 LUMMEN Reizen De Toerist, Ringlaan 38 MEEUWEN Reizen De Toerist, Weg op Bree 25 Neerpelt, Koning Albertlaan 49/1 PEER Toerist Express, Steenweg Wijchmaal 17 bus 1 ST. TRUIDEN, Stapelstraat 3 TESSENDERLO Reizen De Toerist, Gerhagenstraat 11 TONGEREN White Reizen, Jaminestraat 1 ZONHOVEN Top Reizen, Heuveneindeweg 37

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN BRUGGE, Wollestraat 28 BRUGGE ST. KRUIS Carrefour, Maalsesteenweg 356 DE HAAN, Stationsstraat 21 DEERLIJK Jetaircenter Derlike, Tulpenlaan 25 Diksmuide Isis Reizen, GB Jacquesstraat 48 IEPER, Boterstraat 1-3 IZEGEM Neptune Reizen, Roeselaarsestraat 78 KNOKKE Benny Vandamme, Zoutelaan 10 KORTRIJK, Steenpoort 19 KORTRIJK, Ringlaan 34, Kortrijk Shopping Noord MENEN Real Travels, Rijselstraat 149

BRUSSEL ANDERLECHT, Westland Shopping Center, S. Dupuislaan 357 BRUSSEL, Archimedesstraat 1 BRUSSEL, E. Jacqmainlaan 2 ELSENE, Elsene Steenweg 147 EVERE, Carrefour, Vrijetijdslaan 5 OUDERGEM, Carrefour, Vorstlaan 240 ST.-AGATHA-BERCHEM, Carrefour, Keizer Karellaan 560 SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE, Woluwe Shopping Center ST-PIETERS-WOLUWE Voyages Olivier, Bosstraat 263 UKKEL, Waterloosesteenweg 746

Job in de kijker

DOOR STIJN SMETS | FOTO WIM KEMPENAERS

ACHILLE MONDAY, SERVICE DESK MEDEWERKER 24+ ELKE MAAND PLAATST VAB-MAGAZINE EEN VAN DE VELE BOEIENDE JOBS BIJ VAB-GROEP IN DE KIJKER. WORD JIJ ONZE NIEUWE COLLEGA? chille Monday werkt bij 24+, een contactcenter ontstaan uit een samenwerking tussen VAB en KBC. Hij biedt hulp bij een storing van een geldautomaat of als bankbedienden problemen hebben met het inloggen in hun systeem.

A

Hoe ben je bij 24+ terechtgekomen? Ik ben begonnen als interim-kracht. Tijdens de eerste kennismaking met 24+ had ik meteen een positief gevoel. Het lijkt wel alsof ik hier gisteren binnen kwam gewandeld, maar we zijn toch al een jaar verder. Dat goede gevoel van in het begin is er nog steeds. Het is een beetje als het perfecte huwelijk. Op mijn afdeling is technische kennis belangrijk en dat interesseert me erg. Ik zit echt op de juiste plaats. In jullie kantoor staat zelfs een bankautomaat. Klopt. Dat lijkt een beetje gek, maar het is wel van belang. Soms moeten we de bankmedewerkers begeleiden bij het oplossen van die storingen, bijvoorbeeld om geblokkeerde biljetten uit de automaat te halen. Die hulp bieden we vanop afstand en zonder zo’n machine voor onze neus zou het toch een stuk lastiger zijn om bepaalde zaken uit te leggen. Als we het probleem niet vanop afstand kunnen oplossen en ook de bankmedewerker er niet uitgeraakt, sturen we een technicus om de storing te verhelpen. Is er weleens ruimte voor ontspanning? De bankwereld is een serieuze omgeving, dus als we iemand helpen, zijn we uiteraard erg professioneel. Maar tussen de telefoontjes door is er weleens tijd voor wat humor. Er gaat geen dag voorbij waarop niet gelachen wordt. Onze afdeling telt vijftien personen en we hebben toevallig allemaal dezelfde soort humor. Op die manier gaan de dagen snel en zit je werkdag erop voor je het weet. We doen elke maand een ‘team drink’. Dan gaan we met z’n allen na werktijd iets drinken in de buurt en is er ruimte om bij te praten over de niet werk gerelateerde dingen. Onlangs was er een ‘team event’ waarop we lekker gegeten en zelfs een potje gepokerd hebben. Jullie zijn ook recent in de prijzen gevallen? 24+ heeft een van de Caviars gewonnen. Dat is een beetje zo-

als de Oscars, maar voor contactcenters. We hebben de eerste prijs gewonnen in de categorie voor het beste kleine en middelgrote contactcenter. Iedereen geeft zich voor de volle honderd procent. Om deze job correct te doen moet je goed kunnen luisteren en een probleem op de juiste manier kunnen kaderen, zodat je de persoon aan de andere kant van de lijn snel en goed kunt voorthelpen. Die prijs bewijst toch dat we daar best goed in zijn.

24+ ZOEKT EERSTELIJNSMEDEWERKER SERVICE DESK • Je staat in voor de eerstelijnsopvang van de binnenkomende telefoons en/of e-mails waarbij je medewerkers van de KBC-kantoren ondersteunt op diverse vlakken. • Je bent klantgericht en kunt informatie bevattelijk en op een goede manier overbrengen. • Je werkt goed in teamverband, maar je kunt ook zelfstandig informatie opzoeken en verwerken, zowel in het Frans als in het Nederlands. • Profiel en aanbod? Surf naar WWW.VAB.BE/JOBS of stuur meteen je sollicitatie met cv en motivatie naar [email protected].


77

Ledenvoordeel 2 WINTERSPORTOUTFITS Haal je skikleding sk van de zolder, je sneeuwkettingen uit de kelder en je skilatten en snowboard uit de berging. De winter kan niet snel genoeg beginnen. A.S.Adventure is er alvast klaar voor. Met méér dan 70 kwaliteitsmerken in 40 winkels, 5 gespecialiseerde snow stores met een topcollectie ski’s & boards én een professionele verhuur- en onderhoudsservice is A.S.Adventure de grootste 'wintersporter' in België. Mocht je echter tóch iets vergeten zijn onderweg naar de (Franse) bergen kun je altijd nog terecht in een van onze stores in Frankrijk. Wil jij kans maken op warme skikleding? Surf naar WWW.VAB.BE/WEDSTRIJD en maak kans op twee wintersportoutfits ter waarde van € 850, uit te kiezen bij A.S.Adventure! In welke steden vind je onze Franse winkels? A Metz en Lyon | B Reims en Langres | C Metz en Reims

78


5% KORTING BIJ A.S.ADVENTURE * *VAB-leden genieten 5% korting op vertoon van hun VAB-lidkaart of polisprint.

PROTEST CHILL JAS VOOR DAMES

EIDER MANHTATTAN JAS VOOR HEREN

Een echte eyecatcher! De combinatie van bloemen en fluo, een musthave deze winter. Superwarme, wind- en waterdichte ski-jack met getapete naden, ventilatieritsen en praktische zakken. € 185

Comfortabele wintersportjas waarmee je moeiteloos de koude trotseert. Aanpasbare kap, wind- en waterdicht met getapete naden en handige zakken. € 279

SMITH ARRIVAL DAMESHELM De Arrival helm zal nooit stijlloos worden. Hij levert de bewezen pasvorm en functie van Smith-helmen, allemaal met een vrouwelijke glans. € 99,95

PROTEST GARDEN A COLORBLOCK JAS VOOR MANNEN Waterdichte, ademende jas met sneeuwvanger, goed aanpassende kap en handige zakken. € 120

ANON HELIX SKIMASKER Anon levert optimaal zicht bij alle weersomstandigheden, gecombineerd met de nieuwste afwerking en versieringen. Van progressieve designconcepten tot technische uitvoeringen, Anon-brillen voldoen aan de eisen van de meest elitaire snowboarders ter wereld. € 59,95

ROXY CAB SKIBROEK VOOR DAMES Snowdiva’s charmeren de piste met deze fleurige skibroek. Met handige tailleband. € 99

W W W. A S A D V E N T U R E . C O M

GOPRO HERO3 BLACK EDITION Dit is de meest geavanceerde GoPro camera ooit: 30% kleiner, 25% lichter en twee keer zo krachtig dan voorgaande modellen. Draagbaar en op materialen te bevestigen, waterdicht tot 60 meter en kan videopnames maken in ultrawijd 1440p 48fps formaat, 1080p 60fps en 720p 120fps. Daarnaast kan hij 12 megapixel foto's maken met een snelheid van 30 foto's per seconden. Ingebouwde wifi, compatibel met de GoPro app voor Android en Apple, en geleverd met de wifiremote. € 399


79

helpt je graag verder EEN VRAAG OVER JE LIDMAATSCHAP? VAB-Klantenservice Informatie over alle diensten en bijstandsformules van VAB:

PECH IN BINNEN- OF BUITENLAND? VAB-Alarmcentrale Vanuit België: 070/344.666. Vanuit het buitenland: 0032/70.344.666.

WWW.VAB.BE/CONTACT.

Je kunt ook online aansluiten. Specifieke vragen

VAB-Pechbijstand Pechbijstand in de hele Benelux, met of zonder vervangwagen.

03/253.61.30

WWW.VABPECHBIJSTAND.BE

Maandag tot donderdag van 9 tot 18u, vrijdag tot 16u30.

2070 ZWIJNDRECHT

VAB-Reisbijstand Jaarlijkse en tijdelijke polissen, individueel of voor het hele gezin, met of zonder auto, bagage of annulering, enz.

Alle werkdagen van 8u30 tot 17u15.

WWW.VABREISBIJSTAND.BE

Adreswijzigingen Bel de VAB-Klantenservice of pas je gegevens online aan:

VAB-Fietsbijstand Een jaar lang bijstand in België vanaf 1 km van de woonplaats, individueel of voor het hele gezin.

Receptie PASTOOR COPLAAN 100

WWW.VAB.BE/MIJNVAB.

WWW.VABFIETSBIJSTAND.BE

ONZE ANDERE DIENSTEN VAB-Tweedehandswagens Uitgebreid aanbod van betrouwbare occasies. Toonzaal open van maandag tot zaterdag van 10 tot 18u. PASTOOR COPLAAN 100, 2070 ZWIJNDRECHT

Of bekijk de stock online op WWW.VABTWEEDEHANDS.BE | 03/253.69.89

VAB-Rijschool Zoek een rijschool in je buurt en reserveer je lessen via WWW.VABRIJSCHOOL.BE. Je vindt er ook alle informatie over de verschillende rijbewijzen en kan er gratis de theorie oefenen aan de hand van proefexamens. [email protected] | 03/253.66.60

VAB-Tankkaart Vraag gratis je VAB-Tankkaart aan, de enige tankkaart met korting op de pompprijs. Je hebt de keuze tussen het netwerk van Q8 (België) of Esso (Europa). WWW.VAB.BE/TANKKAART | 03/253.61.30

703305 5012 12345 45678 6781234 JAN JA ANS SSEENS 818 854 547 743 35

09 0 9 02 55 5 MOF MOFU FUE UEEL

VAB-Autoverkopen Vertrouw op VAB om je auto veilig en vlot, voor een eerlijke prijs van de hand te doen. WWW.VABAUTOVERKOPEN.BE

Werken bij VAB? Stuur je sollicitatiebrief met cv en foto naar VAB, t.a.v. David Vanvuchelen, PASTOOR COPLAAN 100, 2070 ZWIJNDRECHT | [email protected] | WWW.VAB.BE/JOBS

W W W. VA B . B E 80


VAB-Diagnosecentrum Uitgebreide en kwalitatieve diagnose van een wagen bij de aan- of verkoop van een tweedehandswagen, voor een lange rit, na een ongeval of bij twijfel over een uitgevoerde of uit te voeren herstelling. WWW.VAB.BE/DIAGNOSECENTRUM | 03/253.64.84

Meer voordelen! Kijk op de volgende pagina of surf naar WWW.VABVOORDELEN.BE.

Ledenvoordelen AUTO Carglass Gratis Carglass®-Identity antidiefstalgravering en gratis Safety Check (voorruit, ruitenwissers en ruitenwisservloeistof). WWW.VABVOORDELEN.BE, AUTO. Car Hotel 10% korting op de parkeertarieven van Car Hotel aan de luchthaven van Zaventem op vertoon van je VAB-lidkaart. WWW.CARHOTEL.BE | 02/753.01.10. Europcar 10% korting op de huur van een wagen in België en in het buitenland (m.u.v. de VS). Reserveringen: WWW.EUROPCAR.BE | 02/348.92.12 met vermelding van code 45116352.

Hertz Wereldwijd tot 10% korting (CODE CDP 723478) , in België tot 20% korting (CODE CDP 769705) op de huur van een auto of bestelwagen. Reserveringen: WWW.HERTZ.BE | 02/717.32.01 met vermelding van de code. Geldig tot 31 december 2013, niet in combinatie met andere kortingen. Budget Rent a Car 10% korting op de huur van een personenwagen in België en in het buitenland. Reserveringen: WWW.VABVOORDELEN.BE, AUTO. Info: WWW.BUDGET.BE.

Cambio (Autodelen) € 10 korting op de eenmalige instapkost voor het Starttarief of een jaarlijkse, permanente korting van € 15 op het Bonustarief. WWW.CAMBIO.BE | 070/222.292. Profile Tyrecenter Bij online aankoop krijg je vanaf 1 nieuwe band 5% korting op de nettoprijs, gratis visueel nazicht van je auto op 8 cruciale punten met testrapport, gratis stikstofvulling van je banden, gratis nazicht van je reserveband en vulling met stikstof, gratis Tyrezone magazine. Online bandenadvies en aankoop: WWW.VABVOORDELEN.BE, AUTO. Info: WWW.PROFILE.BE.

VRIJE TIJD Wegwijzer De grootste databank met o.m. reisverslagen en logiestips van Vlaamse reizigers. € 20 i.p.v. € 25 voor het lidmaatschap. Reserveringen: 050/33.75.88 | INFO@ WEGWIJZER.BE. Info: WWW.VAB.BE/ WEGWIJZER.

P&O Overtochten Calais-Dover, Zeebrugge-Hull en RotterdamHull of naar Wales en Schotland via Hull. Met P&O Irish Sea reis je makkelijk door naar (Noord-) Ierland. 5% op de reguliere brochuretarieven voor reizen in 2013. WWW.POFERRIES.BE/VAB | 070/70.77.71.

Belvilla Authentieke vakantiehuizen in 20 landen: villa’s, chalets, kastelen, boerderijen, molens… 5% korting op de prijs van een vakantiewoning. Reserveringen: 03/808.09.54 | WWW.VAB.BE/BELVILLA. Info: WWW.BELVILLA.BE. Code VABBV-13 Visum Ga je op reis en weet je niet zeker of je een visum nodig hebt? Ga het na via de handige module op WWW.VAB.BE/VISUM . Je kan er een visum ook meteen online bestellen en geniet dan 10% ledenkorting.

A.S. Adventure Paradijs voor wandelaars, kampeerders en outdoorliefhebbers. 5% korting op vertoon van je VAB-lidkaart of Polisprint.

Jetaircenter Het beste reisadvies voor uw vakantie. Boek via WWW.VAB.BE/JETAIRCENTER en bespaar je dossierkosten. Ardennes Relais Ruim 1000 vakantiewoningen in de Ardennen, van kastelen tot knusse gîtes. 5% korting, ook op last minute boekingen. Surf naar WWW.ARDENNESRELAIS. BE en vul in het boekingsscherm actiecode VABAR-13 in, zodat de korting meteen verrekend wordt, of bel 0800/38001.

WWW.ASADVENTURE.COM.

Standaard Boekhandel 10% korting bij aankoop van een reisgids of wegenkaart. Download je kortingsbon via WWW.VAB.BE/REISGIDSEN. Ardennes-Etape 5% korting op de laagste prijs voor een vakantiehuis in Wallonië. Reserveringen: WWW.VAB.BE/ARDENNES-ETAPE. Info:

vtbKultuur Je bent op zoek naar leuke, culturele activiteiten? Je wil op ontdekking in eigen land? Interesse voor trips en tentoonstellingen in het buitenland? Bekijk het aanbod op WWW.VTBKULTUUR.BE. Als VAB-lid krijg je korting.

WWW.ARDENNES-ETAPE. BE | 080/29.24.00

WONEN Bose Bij aankoop van een Bose Wave Music System ontvang je een gratis luxe afstandsbediening t.w.v. € 49,95. Aanbod geldig tot 31 december 2013. Info: WWW.VABVOORDELEN.BE, WONEN | 0800/92.833.

ARDENNES-ETAPE DOET JE DROMEN Verblijven in de Belgische Ardennen; dat is pootjebaden in een zwembad, verwonderd staan kijken naar de adembenemende landschappen, tot rust komen aan de rand van een meer, een stevige wandeling door de prachtige bossen, kajakken op de Semois… Zin om mee te gaan? Ontdek de vakantiewoningen en -villa’s, de ene nog aantrekkelijker dan de andere. Met z‘n tweeën, of met familie. Op WWW.ARDENNES-ETAPE.BE vind je altijd de plek waar je van droomt voor een weekend, een week of meer.

W W W. VA B V O O R D E L E N . B E N O V E M B E R 2 013 • VA B-M A G A ZINE

81

Uitgelezen? Ontdek meer op je tablet! DOWNLOAD DE GRATIS VAB-MAGAZINE APP

Route door en rond Bergen

Tremblant, Canadese charme Cancún vanuit vogelperspectief

En nog meer extra’s!

Outdoor: tent, rugzak, kleding… Op de achterbank bij Tom De Cock

HOE DOWNLOAD JE DE VAB-MAGAZINE APP? Heel eenvoudig. Ga naar de App Store als je een iPad hebt, kies voor Google Play als je een Android-tablet hebt en geef de zoekterm ‘VAB-Magazine’ in. Of scan de QR-code. Zowel de app als alle edities zijn gratis!

82


Leuke cadeautip van Bose.

®

Wave music system III

Een kamer gevuld

met geluid. Niet met kabels. BEZOEK ONZE WAVE LUISTERSTAND OP DE ZENITH BEURS VAN 17 T/M 21 NOVEMBER BRUSSELS EXPO IN BRUSSEL ®

Afgebeeld in titaniumzilver en platinawit. Ook leverbaar in grafietgrijs. ®

®

Het Bose Wave music system III komt voort uit meer dan 30 jaar investering in innovatie en onderzoek en produceert kamervullend kwaliteitsgeluid uit een systeem dat minder ruimte inneemt dan één conventionele luidspreker. Muziek zoals muziek bedoeld is Het Wave music system III biedt de meest realistische muziekweergave die we ooit hebben gerealiseerd bij zo’n klein systeem. U hoort nieuwe details in nummers die u door en door kent, voelt de impact van krachtige bastonen en geniet van een heldere weergave van de allerhoogste frequenties. Door de waveguidetechnologie van Bose levert dit compacte systeem Dubbele gevouwen waveguides een rijk en gedetailleerd geluid dat zorgen voor een vol en levensecht de kamer vult. geluid. Exclusief van Bose. ®

De functies die u wilt Met de cd-speler aan de voorkant en een digitale DAB/FM/AMtuner hebt u twee mogelijkheden om van uw favoriete muziek te genieten. Het digitale display toont informatie over het nummer waarnaar u luistert. Met de touchpad boven op het systeem schakelt u het systeem in of uit en zet u het alarm op snooze, en met de afstandsbediening van creditcardformaat bedient u eenvoudig alle systeemfuncties. Het Wave music system III ®

is bovendien voorzien van twee alarmmeldingen voor twee verschillende wektijden. Daarmee is dit een van de handigste apparaten die u kunt hebben. Muziek van uw iPhone, iPod,* computer of tablet Met de beschikbare accessoires geniet u van de muziek op uw iPhone of iPod,* of draadloos van uw tablet, computer of ander Bluetooth -apparaat. En dankzij het compacte formaat past het Wave music system III vrijwel overal, zodat u kunt genieten van muziek waar u maar wilt. ®

®

Ervaar het zelf, zonder risico Het Wave music system III is een geweldig cadeau. De beste manier om de kwaliteit en prestaties van het systeem te ervaren, is natuurlijk door het zelf uit te proberen. Bel dus nu, luister 30 dagen zonder risico of verplichting en profiteer van gratis verzending. Bent u toch niet volledig overtuigd? Dan komen wij het systeem gewoon weer bij u ophalen en ontvangt u het volledige aankoopbedrag terug. Waarom nog langer wachten? Ervaar zelf waarom Bose een van de meest gerespecteerde namen is op het gebied van geluid. ®

NU MET

TIJDELIJKE AANBIEDING. We zijn zo overtuigd van de betrouwbare prestaties van al onze Wave -systems dat we onze ‘ophaal- en retourgarantie’ verlengen tot vijf jaar als gratis cadeau bij uw aankoop. Deze aanbieding is geldig tot 31 december 2013. ®

JAAR

GARANTIE

Bel GRATIS naar 0800 92 833 of ga naar boseinfo.be Telefonische openingstijden: ma - vr: 09.00 - 20.00 uur / za - zo: 10.00 - 14.00 uur. Referentie B13AVAB44

GRATIS VERZENDING

VRIJBLIJVENDE PROEFPERIODE VAN 30 DAGEN

TOCH NIET T OVERTUIGD? GRATIS RETOURNEREN

®

GA LANGS BIJ DE BOSE STORES IN BRUSSEL, LOUIZALAAN 39 OF IN WOLUWE, WOLUWELAAN 70

* Dock niet compatibel met iPhone 5 en iPod shuffle. De promoties gratis verzending en 5 jaar garantie zijn geldig tot en met 31 december 2013. Levering is onderhevig aan de beschikbaarheid van het product, de verwerking van de betaling en veiligheidscontroles en kan tot tien dagen na ontvangst van de bestelling door Bose plaatsvinden. Prijs en/of aanbieding kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. ‘Vrijblijvend’ geldt alleen voor de proefperiode van 30 dagen. © Bose Corporation 2013. Alle rechten voorbehouden. Het kenmerkende ontwerp van het Wave music system is een geregistreerd handelsmerk van Bose Corporation in de Verenigde Staten en andere landen. Het Bluetooth -logo is een geregistreerd handelsmerk van Bluetooth SIG, Inc. en het gebruik door Bose Corporation is onderhevig aan een licentie. iPod en iPhone zijn geregistreerde handelsmerken van Apple Inc. Geregistreerde DAB Digital Radio wordt gebruikt met toestemming van Digital One Ltd. Citaat wordt herdrukt met toestemming van Live Magazine. Geregistreerd kantoor: Bose nv, Limesweg 2, 3700 Tongeren. ®

®

“Ruime gezinsberline met opmerkelijk rijplezier, efficiënt weggedrag en hoogstaand comfort.” De

Mondeo Trend Style nu vanaf

€ 21.970*

Afgebeeld model is een Mondeo Trend Style uitgerust met opties.

FORD MONDEO Trend Style. Als u op zoek bent naar een vaste waarde die nooit teleurstelt, is de Ford Mondeo een zeer goede optie. Hij ziet er niet alleen sportief uit, hij is het ook. De tot in de puntjes uitgeruste Mondeo Trend Style is nu beschikbaar met navigatie en andere technologische nieuwigheden. Bovendien houdt hij zijn CO2-uitstoot en zijn verbruik erg laag. Kortom, de Mondeo staat op scherp. Net als zijn aantrekkelijke prijs. Ontdek hem snel bij uw Ford verdeler. ford.be

4,7-6,4 L/100 KM. 125-149 G/KM CO2. * Prijs incl. BTW voor de Ford Mondeo Trend Style 5d - 1.6 TDCi - 115pk en voor de 1.6i EcoBoost - 160pk. Prijs na aftrek van alle kortingen. Actie geldig tot 30 november 2013. Niet geldig voor fleet en Ford personeel. Geef voorrang aan veiligheid. Milieu-informatie [KB 19/03/2004]: www.nl.ford.be/milieu

STOEIEN IN DE WOESTIJN AVONTUUR IN MAROKKO. reizen rijden relax NOVEMBER E 2013 WINTERSPORT OUTFIT

Recommend Documents