Stimulans Fundament. Kerkblad van de Doopsgezinde Gemeenten Berltsum en het Bildt

Stimulans Fundament Kerkblad van de Doopsgezinde Gemeenten Berltsum en het Bildt

juni/juli 2013

1

Doopsgezinde Gemeenten PREDIKANTEN

DIENSTEN

VOORZITTER

SECRETARIS

BOEKHOUDER BANKREKENING

HET BILDT

BERLTSUM Ds. G.P. Laan

Ds. R. Akse

De Hoppen 55, 8604 CN Sneek Tel: 0515-413004 e-mail: [email protected]

Balsem 26, 9285 KD Buitenpost Tel: 0511-842731 e-mail: [email protected]

Vermaningstraat 3, 9041 BR Berltsum

Vermaningstraat 3, 9041 BR Berltsum

Br. B. Posthumus Zeesterstraat 5b 8931 BB Leeuwarden 058-2885464 e-mails: [email protected]

Zr. K.S. Posthumus- Schottmann De Keeg 16, 9076 CJ St. Annaparochie Tel: 0518-402640 e-mail: [email protected]

Br. H. Meijer Hôfsleane 58 9041 AT Berltsum 0518-461753 [email protected]

Br. O. Sijtsma Vermaningstrjitte 5, 9041 BR Berltsum Tel:0518-461656 e-mail: [email protected]

Br. H. Boltjes G. v. Swietenstraat 31, 9079 LV St. Jacobiparochie Tel: 0518-491910 of 06-29345972 e-mail: [email protected]

Zr. F. Hiemstra- Kooistra Schapendijkje 12, 8801 BG Franeker Tel: 0517- 850485 29.60.55.301 e-mail: [email protected]

Br. H. Boltjes G. v. Swietenstraat 31, 9079 LV St. Jacobiparochie Tel: 0518-491910 of 06-29345972 29.81.34.454 e-mail: [email protected]

Vrienden van de Vermaning Berltsum

Zr. S. Rienks- Miedema Middelweg west 221,

Secretaris: Onijdes Sijtsma

9079 MK St. Jacobipar.

9076 AV St. Annapar.

Tel. 0518-401772

Tel: 0518-403445

Adres:

↓

↓

↓

↓

Vermaningstrjitte 5, 9041 BR Berltsum Tel:0518-461656 e-mail: [email protected] Bankrekening: 11.59.63.502

KOSTER

ORGANIST

ZUSTERKRING

OUDEBILDTZIJL REDACTIE BLAD

Br. J. Zandringa Fogelsang 25, 9076 KA St. Annaparochie Tel: 0518-401982 e-mail: [email protected]

Jeltje Kooistra- van Dokkumburg De Boppe 3, 9041 EZ Berltsum Tel: 0518-462229 e-mail: [email protected] Dhr. Tj. Lont De Kamp 7, 9041 BH Berltsum

Dhr. D. Norbruis Vikarijbuorren 25, 9047 HV Minnertsga

Tel: 0518-461835 e-mail: [email protected]

Tel: 0518-471198 of 06-46144538 e-mail: [email protected]

Zr. F. Hiemstra- Kooistra Schapendijkje 12, 8801 BG Franeker Tel: 0517-850485 e-mail: [email protected]

Zr. S. Zandringa- Reitsma Fogelsang 25, 9076 KA St. Annaparochie Tel: 0518-401982 e-mail: [email protected] Zr. J. Hoogland- Duiker Van Harenstraat 71, 9076 BT St. Annaparochie Tel: 0518-401549

KOOR

CONTACTADRES

Zr. S.A. Schottmann De Kempenaerstr. 13

Zr. E. Hoogland- Terpstra Nassaustraat 4, 9076 CE St. Annaparochie Tel: 0518-403050

Zr. E. Hoogland- Terpstra Nassaustraat 4, 9076 CE St. Annaparochie Tel: 0518-403050

Frederika Hiemstra- Kooistra Adres: zie boekhouder e-mail: [email protected] Onijdes Sijtsma Adres: zie secretaris e-mail: [email protected]

Elly Boltjes- van der Wal Gijsbert van Swietenstraat 31 9079 LV St. Jacobiparochie 0518-491910 of 06-29345972 e-mail: [email protected]

2

Kerkdiensten: 2013 Diensten in de Doopsgezinde Fermanje van Berltsum aanvang 9.30 uur (tenzij anders aangegeven)

2 juni

9.30 uur

br. H. Klinkvis Dienst DG Berltsum Extra collecte t.b.v. Stichting Wereld Werk

9 juni

9.30 uur

zr. T. Huijing- Zijlstra Dienst DG het Bildt Gasten in deze dienst zijn: Mennonites uit Amerika en Canada, en hun gastgezinnen

16 juni

9.30 uur

Geen dienst

23 juni

9.30 uur

br. L. Durksz

Dienst DG het Bildt

7 juli

9.30 uur

zr. B. Bosscha- Stapensea

Dienst DG Berltsum

14 juli

9.30 uur

zr. F. Visser- van Enkhuizen

Dienst DG het Bildt

21 juli

Geen dienst

28 juli

Geen dienst

Vakantie

Geen dienst

Vakantie

4 aug.

3

VOORWOORD Na Pinksteren…, we verstaan elkaar!? (N.a.v. Handelingen 2) Wat zegt u, Pinksteren? Nee, dat begrijp ik niet. Naast uitleg is er verwondering nodig; vertrouwen hebben, zoals een kind. Leerlingen van Jezus zijn in Jeruzalem gebleven om te wachten. Hier wijdden ze zich vurig en eensgezind aan het gebed. ‘Ga niet weg uit Jeruzalem, maar blijf daar wachten, tot de belofte van de Vader in vervulling zal gaan. Johannes doopte met water, maar binnenkort worden jullie gedoopt met de heilige Geest’ (Hand. 1, 4/5) Door die gemeenschappelijke houding in overgave wordt wachten …verwachten! Wachten én verwachten in Jeruzalem, totdat de dag aanbreekt van het Pinksterfeest, het Joodse traditionele oogstfeest: ’t ‘Chag ha Sjawoet’, het zogenaamde wekenfeest. De eerste vruchten van de akkers worden naar de tempel gebracht. Het is een landbouwfeest, ’t feest der eerstelingen (lied 242: 7 LvdK). Daarom zijn er zoveel verschillende mensen samen in Jeruzalem. (Vraag in onze huidige tijd..!) Hoe kunnen moslims, Joden en christenen elkaar de hand reiken? Met name in Sion ! De leerlingen die hebben gewacht, worden vervuld van de Heilige Geest. Ergens vol van worden, betekent in de eerste plaats ruimte maken. Vervuld worden, door iets wat van buiten komt, kan alleen wanneer er plaats gemaakt wordt. Plaats in tijd en plaats in ruimte. Ontvankelijk worden betekent een open, nieuwsgierige houding aannemen, waarbij lucht ontsnapt van de opgeblazen ego. Waar een grote, plaats-innemende ego is, daar is géén ruimte voor anderen; daar is geen ruimte voor God’s Geest! Uw oogst begint, daar waar uw eersteling in wind en vuur mij vult en verandert. Dan verandert mijn taal en mijn luistervaardigheid; en gaan mijn handen open…. en mijn oren en mijn ogen …., God’s geest vult u/jou! Die waaiende, opruimende geest, die als een vlam op ons hoofd wil branden! Zijn we in staat om ruimte in tijd, om plaats in ons leven te maken? Een antwoord geven we door in de tijd stil te staan en ons te bezinnen op waar we mee bezig zijn. Een dag vol met beslommeringen schenkt geen ruimte voor de Geest. Het vraagt om te bidden en te wachten in vertrouwen; het vraagt om te werken in vertrouwen. (Een lied van de MERK, mei 2012, La paz del Senor). In diverse talen zongen we dit lied in Zwitserland, Emmental, tijdens de Europese conferentie. “Behoed en bewaar Jij ons, lieve God, en geef ons geloof en vertrouwen: een vlam die niet dooft, in vrede gelooft. Geef dat wij daar zelf aan bouwen.” Ondanks al die diverse talen tijdens de MERK van Zwitserland, konden we elkaar verstaan. Dankzij het zelfde vertrekpunt: geloven in God, die ons telkens opnieuw zijn Geest schenkt. Bewaar ons lieve God…, dat die vlam niet dooft! Maak ons vol geestdrift voor uw evangelie, reikt U ons uw barmhartige hand, zodat wij aan anderen onze handen kunnen reiken! Waarover zingt u, Pinksteren? ….Ik herken die melodie! Roelof Akse 4

MEDEDELINGEN GEMEENTE HET BILDT Verjaardagen: 18 juni 19 juni

zr. T. Postma-Cuperus zr. M. Zijlstra-Marra

Tzummarum St. Annaparochie

3 juli 8 juli 12 juli 29 juli 30 juli

br. B. van Zadelhoff zr. B. Hoogland-Terpstra zr. T. Ganzinga-Adema zr. A. Oosterhof-Fokkema zr. K. Vlaskamp-Tuinstra

St. Annaparochie St. Annaparochie St. Annaparochie Minnertsga St. Annaparochie

Van Harte gefeliciteerd Werkdagen ds. Roelof Akse: Donderdag 30 mei, 13 juni en 27 juni Zomervakantie van 29 juni t/m 28 juli. Donderdag 1, 15 en 29 augustus ik ben van 16 t/m 26 augustus naar Colombia, een ontmoetingsreis voor KerkinActie: herstel en verzoening.

Vervoer naar Berltsum voor de maanden: juni juli

J. Zandringa B. Hoogland- Terpstra

401982 403050

U kunt bellen op zaterdag tussen 18.00 en 19.00 uur

Gastvrouw - gastheer voor de diensten in Berltsum: juni juli

Karin en Jikke Hoogland Klaasje Posthumus en Sytie Schottmann

403011 402640

Agenda: 9 juni 29 augustus

Dienst met ± 40 Mennonites en hun gastgezinnen Kerkenraadvergadering 5

bij Klaasje Posthumus

Uit de studeerkamer in Buitenpost Over de belijdenis en doop van Karin Kikstra. Op zondag 24 maart vond dit mooie moment plaats in de vermaning aan de Wirdumerdyk te Leeuwarden. In een gemeenschappelijke dienst waren daar Anna en Karin met hun verschillende belijdenissen. Anna werd lid van Leeuwarden en Karin van ’t Bildt. Karin stuurde een kaartje aan familie en vrienden om hen uit te nodigen voor deze feestelijke gebeurtenis. Op de voorkant een mooie waddenluchtfoto van Dirk, met daarnaast de volgende tekst: rustig buigt het riet ze ziet de kleuren van vernieuwing en de glans van het water in één ademteug ligt een nieuwe stap ze doet het nu en geeft haar twijfel terug aan later In dit afgelopen winterseizoen deed Karin mee aan de oriëntatiekring in Leeuwarden. Het is lastig parkeren in de binnenstad. We spraken op tijd af bij de Noorderbrug en wandelden naar de vermaning. Over deze en andere bruggen in de Palmpasen dienst hierover het volgende gedicht: Brug Tussen Leeuwarden en St. Anne hangt een brug, je kunt reizen: heen en terug. Van ’t Bildt naar de stad ligt een begaanbaar pad. En komen soms geluiden van ’t Zaailand uit je oren, dan kun je reizen naar ’t Noorden. Want tussen St. Anne en Zwarte Haan hangt een korte brug. Vanaf de dijk naar ’t zuiden loopt een weg terug. Over tal van oceanen hangt een onnoemelijke bridge tussen Fryslân en Nieuw Zeeland; deze luchtbrug passeert Egypte en stijgt hemelhoog over Himalaya. 6

Eén stap van jou over één van deze bruggen is beweging naar hoopvolle toekomst. Brug van belijdenis verbindt oever met oever, huis met huis, mens met mens, opgetild uit duisternis. En hoewel zeventig woeste wateren daar onder stromen, - langzaam of krachtig, is deze brug hen te machtig! * * * Karin ontving een dooptekst uit Psalm 23: ‘Hy bringt my by wetters dêr’t ik rest fyn’ Hij bringt mij bij water(s) dêr’t ik rust fyn.(Bildts)

Van haar zusters en broeders in ’t Bildt was er een hartverwarmend welkom.

Een paar foto’s uit de prachtige reportage die Tineke van Dijk gemaakt heeft

Leden en kerkenraden van beide gemeenten in de Vermaning van Leeuwarden

7

Karin leest haar belijdenis voor

en wordt door ds. Roelof Akse gedoopt, onder toeziend oog van br. J. Zandringa en aanwezigen in de kerk

Felicitaties na afloop van deze bijzondere dienst. Jongste zoon Rinke Albert kijkt belangstellend toe.

8

Op een avond, eind april werd zr. D. van der Weg onwel; met spoed werd ze vervoerd naar het MCL. Er was sprake van een hartinfarct. Spanning en onzekerheid in die eerste weken.., ‘wat betekent dit voor mij.., voor ons’? Er is schade aan de bovenkant van haar hart. Heel langzaam moet de conditie weer worden opgebouwd. Het betekent ook inleveren, zoals voorheen gaat niet meer. Zondag 12 mei vierden ze hun trouwdag, er was dankbaarheid. Dankbaar voor het ontvangen leven, dankbaar voor de goede zorgen van kinderen en kleinkinderen. Met kleine stapjes is er een toekomst mogelijk. We wensen haar en haar man sterkte en wijsheid toe. Woorden van psalm 147 liggen op onze lippen: De Here bouwt Jeruzalem, Hij verzamelt Israëls verdrevenen; Hij geneest de verbrokenen van hart en verbindt hun wonden. … Sion loof uw God. Hij zegent uw kinderen in uw midden.

Wanneer een bezoek wenselijk is, geeft u dat s.v.p. bij mij aan! Ik wens u allen een gezegende en gezonde zomertijd toe, met zon en regen op z’n tijd.

In deze zomerse periode zijn mijn Bildtse werkdagen: donderdag 30 mei, 13 juni (examenuitslag o.a. van Ruben) en donderdag 27 juni (diploma uitreiking). We genieten van zomervakantie van 29 juni t.m. 28 juli. Daarna zijn mijn werkdagen: donderdag 1, 15 en 29 augustus (ik ben van 16 t.m. 26 augustus naar Colombia, een ontmoetingsreis voor KerkinActie: herstel en verzoening). Donderdag 12 en 26 september. Roelof Akse

MINSKEN skûlje by elkoar as de wrâld de kleur fan griis oannimt. MINSKEN nimme elkoar by de hân as it libben laket en fernuverje harren oer it nije ljocht. MINSKEN kinne net sûnder MINSKEN.

9

Palmpasen, 24 maart 2013

At op besondere mominten mînsen om je hine staan en metleve… wat ’n rykdom! 24 maart 2013, Palmpasen waar foor ôns soa’n momint. Graag wil ik elk en één bedanke foor dat metleve en om ôns hine staan doe’t ik die dâg belidenis deed en doopt worde. Wat hewwe wij, ondanks dat ’t die dâg bútten glúppene koud waar, ’n wermte foelt! ’n Dâg om niet gau te fergeten.. Karin Kikstra- van Dijk

Jaap en Jikke Hoogland waren 21 mei 55 jaar getrouwd. Namens de gemeente hebben zr. en br. Zandringa een bloemetje gebracht.

10

ACTIE BORDOS 27 oktober, op de beraadsdag (voor kerkenraadsleden) van de FDS, had ik een schrift met lotnummers meegenomen. In de dienst van 6 januari werd een deel van de loten verkocht, wat overbleef kocht DG het Bildt. Zo konden wij als gemeente ook ons steentje bijdragen. Zaterdagmorgen 20 april werden we gebeld door Hennie van Setten uit Stiens. (Hennie heeft zitting in de organisatie van dit project) Zij vertelde dat vrijdagavond 19 april de afsluiting van het Bordos project was geweest en ook de verloting met een Quilt als hoofdprijs, aangeboden door mevr. An Keuning- Tichelaar. Op de loten van DG het Bildt waren drie prijzen gevallen, waaronder de Quilt. In de Open Ruimte, op 28 april, vertelde Hilbrand dit aan de aanwezigen én dat er voor de leden van DG het Bildt een “interne verloting” zou worden gehouden tijdens het koffiedrinken. Ds. Roelof Akse heeft drie lootjes getrokken en op de enveloppen gelegd. In de enveloppen zaten briefjes met Quilt, 2de en 3de prijs. Naast de Quilt kreeg de winnaar ook nog het boek, geschreven door mevrouw Keuning over Quilts. De 2de en 3de prijs waren pakketjes van de Wereldwinkel, de een wat groter dan de ander. De winnaars van de prijzen zijn: Hoofdprijs: zr. M. Zijlstra- Marra 2de prijs: zr. Zijlstra- Hiemstra 3de prijs: zr. Moedt- Molenaar Hilbrand en ik hebben die zondag de prijzen naar de prijswinnaars gebracht. Ieder was heel verrast, want niemand had zelf loten gekocht en wist niet dat de gemeente er wel een aantal had. De opbrengst van de actie was ± € 8.000,00 bestemd voor o.a. het opknappen van de karren en begeleiding voor betere verzorging van de paardjes. Deze zijn heel belangrijk voor hun eerste levensbehoefte. Elly 11

In de Open Ruimte wordt de Quilt getoond

Roelof Akse trekt de loten

Hilbrand Boltjes vertelt zr. Zijlstra- Marra, die haar dochter op bezoek heeft, dat ze winnaar is van de Hoofdprijs.

zr. Zijlstra- Hiemstra met de tweede prijs

en

12

zr. Moedt- Molenaar met de derde

MEDEDELINGEN BERLTSUM Verjaardagen:

15 juni 17 juni 26 juni

Br. M. Kooistra (Zwitserland) Zr. A. Kuperus-Sjoerdsma Zr. E. Althuis-van Schepen

1 juli 11 juli 25 juli

Zr. W.T. Bontekoe-Plantenga Br. B. Posthumus (Leeuwarden) Zr. C. Rinsma-Schipper (Delfzijl) Allen hartelijk gefeliciteerd!

Agenda: 30 mei: 2 juni: 7 juli: 4 aug:

Zusterkring - broodmaaltijd Kerkdienst - H. Klinkvis Kerkdienst - B. Bosscha-Stapensea Geen dienst i.v.m. vakantie

aanvang 16.30 uur aanvang 9.30 uur aanvang: 9.30 uur

De zomer staat voor de deur! De activiteiten binnen de gemeente, zoals gespreksgroep, zusterkring, leeskring, zijn voor dit seizoen afgelopen. Iedereen heeft zo zomers zijn of haar eigen bezigheden! Gaat u met vakantie, blijft u gewoon thuis of een dagje er op uit, dan wensen wij u een fijne tijd toe. Ook de kerkenraadsleden en da. Geja Laan zijn afwisselend met vakantie en dus niet steeds bereikbaar. Hebt u toch onze hulp nodig, dan is er altijd één van de 4 kerkenraadsleden te bereiken! ( Telefoonnummers vindt u voor in het kerkblad). Studieverlof en vakantie predikante: Da. Geja Laan heeft van 10 t/m 23 juni studieverlof en van 8 juli t/m 4 augustus vakantie. In geval van nood kunt u contact opnemen met zr. Frederika HiemstraKooistra, tel. 0517-850485. Wel en wee: God, kom ons in onze stilte tegemoet, geef ons kracht met uw Heilige Geest,, help ons te vertrouwen, dat wie wij verloren, geborgen zijn bij u. Verschillende leden en belangstellenden van de Gemeente hebben deze laatste tijd mensen verloren waar zij erg van hielden. Zo moest de familie Schiphof hun broer Anne missen, die na een intense ziekteperiode heenging. We leven met hen en met mevr. Gatske van der Meer mee bij het dragen van het grote verlies. Moge de God van liefde jullie nabij zijn. 13

Ook zr. Corry Hoekstra en de oomzeggers Harm en Nelly de Vries wensen we van harte veel sterkte toe nu zij hun tweelingbroer en oom, Kees Hoekstra, moeten missen. Moge de Eeuwige ook jullie met zijn liefde omringen. Froukje en Holly Meijer verloren ook een geliefde broer en zwager na een zware periode van ziekte. Daarbij was er nog meer intens verdriet in jullie omgeving. Moge God ook jullie met zijn liefde nabij zijn. Zr. Margreet de Jong heeft een zwager verloren. Moge God ook u en uw zuster kracht geven om het verlies te dragen. Mevr. Boukje Braaksma is plotseling naar het ziekenhuis gebracht. We hopen en bidden dat het goed met u mag gaan! Zr. Annie Sijtsma wensen we sterkte toe bij haar verblijf in “Nij Mellens” in Leeuwarden en dat wensen we ook zr. Marijke Dijkstra in “Offingaburg” in Hallum toe. Fijn is het dat na een aantal weken in Menaldum geweest te zijn zr. Heslinga weer thuis is. Sterkte met het verdere herstel! De kleindochter van zr. Frederika Hiemstra is gelukkig ook weer thuis. Na een spannende periode met een operatie gaat het nu weer goed met haar! Fijn om te horen! Ook Anniepetra Sijtsma is weer thuis, maar nu van een heel jaar in de Verenigde Staten bij de Mennonites. We hopen dat je een hele mooie tijd hebt gehad en weer een beetje kunt wennen in Nederland! Geja Laan Financiële zaken Bij deze Stimulans/Fundament ontvangt u een enveloppe en brief over een bijdrage van € 7,50 die we vragen voor het kerkblad. Tevens kunt u er een gift voor het restauratiefonds in doen. De enveloppe wordt weer bij u opgehaald. Voor diegene die het kerkblad per post ontvangen graag € 12,50 overmaken op bankrekening 29.60.55.301 t.n.v. Doopsgezinde Gemeente Berlikum Maar er is meer!!! Ons gebouw ziet er weer prachtig uit! We moeten er voor zorgen dat het goed “bijgehouden” wordt en natuurlijk komt nog de restauratie van het kerkorgel! Een bijdrage voor het herstellingsfonds is dus ook zeer welkom. Denkt u aan het milieu, wilt u meehelpen om “bomen te sparen” door minder papier te gebruiken, dan is het nu ook mogelijk om het kerkblad per mail te ontvangen! Wilt u het voortaan op deze manier ontvangen, zendt dan een mailtje naar [email protected], uw mailadres is dan bij mij bekend en kan ik het eerst volgende nummer per mail aan u sturen. Er is nu ook een website van de Doopsgezinde Gemeente Berlikum, te weten: www.doopsgezindenberltsum.nl Het bezoeken waard!

De kerkenraad

14

Uitje van de Gesprekskring naar de Belvedère: Gezellig! Het was wat grijs en nat afgelopen donderdag 16 mei, maar dat mocht de pret niet drukken. De gesprekskring ging naar Oranjewoud om zich daar te laven aan kunst en cultuur. Je wilt tenslotte mee kunnen doen en mee kunnen praten. Nou, dat kunnen wij dus. Na aankomst eerst naar het museumcafé aan de koffie of thee met oranjekoek. Vervolgens haalde onze vrouwelijke gids ons op voor de rondleiding. Bijzonder boeiend en leerzaam: het is een nieuw museum, geopend in 2004. Het is gericht op moderne kunst (20 e en 21e eeuw), afkomstig uit Friesland en Noord-Nederland of bijvoorbeeld Noord-Duitsland. Het verhaal van de initiatiefnemer – Thom Mercuur – deed mij wel wat denken aan de stichters van het stalen profielkerkje bij Witmarsum. Bijna niemand geloofde er in of nam het serieus, maar de man van het eerste uur wel! Kwestie van stug volhouden, en Thom Mercuur hield vol. Het resultaat mag gezien worden, want het gebouw is al een kunstwerk op zich. Sterker nog: het heeft al een architectuurprijs gewonnen. Het gebouw, eigenlijk één langgerekte doos van staal, glas en beton, ligt dwars over de Prinsenwijk. Dat is het grote kanaal van Oranjewoud, ooit gesticht door prinses Albertine Agnes in de gouden eeuw. En dan de schilderijen, etsen, tekeningen, noem maar op. Van Gerrit Benner, van Sjoerd de Vries (u weet wel, die man met zijn lange jas en gleufhoed..) Boele Bregman, Willem van Althuis. En: van Jan Mankes, die getrouwd was met Anna Zernike, de eerste vrouwelijke predikant in Nederland. Hun beider woonplaats De Knipe ligt ook nog eens vlakbij Oranjewoud. Het werk van Jan Mankes viel bij ons zeer in de smaak: prachtige, dromerige landschappen, rake portretten of een piepklein schilderijtje van een dood vogeltje, geschilderd in het laatst van zijn leven. Geruime tijd bleven we bij de aparte tentoonstelling van het werk van Paula Modersohn-Becker. Zij woonde en werkte in het dorp Worpswede, oostelijk van Bremen. Het landschap, vlak en wijds, doet sterk denken aan Friesland, de afgebeelde mensen ook. Na afloop reden we even – een tikje clandestien – langs het buitenhuis en fraaie tuinen, ooit bezit van de Friese Nassau’s. Aansluitend naar restaurant “Piershiem” onder Nij Beets, waar we vorig jaar ook geweest zijn. Een royale broodmaaltijd stond op ons te wachten, compleet met soep, kroket en salade. Dat was smullen! We konden in alle rust de indrukken nog eens voorbij laten gaan. En plannen maken voor een volgende keer: een dagje Amsterdam met bezoek aan het Rijksmuseum? Tja, wie weet… Bernard Posthumus 15

Mennonites Veertig Mennonites en de Luxemburgse chauffeur J.P (Jean Paul) komen er deze keer met Tourmagination, onderleiding van John Ruth en Wilmer Martin naar de Doopsgezinde Vermaning in Berltsum. Een divers gezelschap uit de Verenigde Staten en Canada. Allen opzoek naar hun verleden op deze “Tourmagination Heritage Tour 2013”.

Zaterdag 8 juni wordt U als gastgezin om 17.30 uur in de Doopsgezinde kerk van Berlikum verwacht. Welkom en verdeling van de gasten onder de gastgezinnen.

Zondag 9 juni 9.30 uur, gezamenlijke kerkdienst in de Doopsgezinde kerk van Berlikum onderleiding van mevr. T. Huijing-Zijlstra en muzikale leiding van Tjeerd Lont. 10.30 uur, gezamenlijk koffiedrinken met gebak. Nog even nababbelen en afscheid nemen van onze gasten, welke op weg gaan naar Münster in Duitsland. Ook donderdag 4 juli komt er nog een kleine groep (plm. 15 personen) naar Berlikum. Het is dan ook voor ons vakantietijd, dus velen niet thuis! Bent u thuis en wilt u gastgezin zijn? Een telefoontje naar één van ons beiden is voldoende! Ook voor 2014 staat er een reis gepland. Het bijzondere hiervan is dat een groep “Amish” van plan zijn om een “Heritage Tour” te maken. We houden u op de hoogte hiervan. Onijdes Sijtsma en Frederika Hiemstra 16

MEDEDELINGEN GEZAMENLIJK

Radio Eenhoorn is de lokale omroep voor de gemeenten Menameradiel, het Bildt en Franekeradeel. Wij maken programma’s met nieuws, achtergronden, sport en religie. Frequenties kabel: Menameradiel 96.1, het BIldt en Franekeradeel 104.1, Ether 107.5 FM Bezoekadres: Mieddyk 39a, 9036 ZW MENAAM 0518-451502/451504 Postadres: Postbus 14, 9076 ZN SINT ANNAPAROCHIE Internet: www.radioeenhoorn.nl, [email protected]

Programmering religieuze programma’s: DONDERDAG 18.00 - 19.00 Tsjerkelûden Nieuws en achtergronden uit de kerken 19.00 - 20.00 Tichterby Een afwisselend programma over wat mensen beweegt 20.00 - 23.00 Christ-Hits Christelijk muzikaal jongerenprogramma met wekelijks een thema, een stelling en regelmatig bijzondere gasten. Internet: www.christhits.nl ZONDAG 08.00 – 09.30 Fryslân Sjongt Gospel Friese en Nederlandstalige gospelmuziek. Presentatie: Ale Bosch 09:30 - 10:45 Kerkdienst Rechtstreekse uitzending uit één van de kerken in Menameradiel, het Bildt of Franekeradeel 10.45 – 11.45 Herhaling Tsjerkelûden 11.45 – 13.00 Glorieklanken Geestelijk verzoekplatenprogramma. Verzoekjes: 0518-451502/451504. e-mail:[email protected]

2 juni 9 juni 16 juni 23 juni 30 juni

Prot. Gem. PKN Gem. Prot. Gem. PKN Gem. Prot. Gem.

Menaam St. Jabik St. Anne Bitgum Franeker

Loop niet vóór me, Het zou kunnen dat ik niet volg. Loop niet achter me, Het zou kunnen dat ik geen goeie leider ben. Loop naast me en wees gewoon mijn vriend 17

Uitgave Speciale Postzegels:

Prinses Máxima ontvangt de eerste postzegels ‘1001 Vrouwen’ Eerbetoon aan spraakmakende vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis 2 april 2013 Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Máxima der Nederlanden ontving op 2 april de eerste postzegels ‘1001 Vrouwen’ uit handen van Jan Bos, CFO van PostNL. De uitreiking vond plaats bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam, waar de succesvolle tentoonstelling ‘1001 Vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis’ te zien is. Beroemd, berucht of vergeten De tentoonstelling brengt de levensverhalen in beeld van beroemde, beruchte maar ook vergeten vrouwen. De postzegels en de tentoonstelling zijn gemaakt naar aanleiding van het gelijknamige boek onder redactie van Els Kloek, een eerbetoon aan de vele spraakmakende vrouwen die de Nederlandse geschiedenis heeft gekend. Foto: Adriaan van Zijp

Van Maria van Bourgondië tot Anne Zernike Het postzegelvel 1001 Vrouwen, ontworpen door Roosje Klap, bevat tien postzegels met daarop portretten van zes vrouwen uit zes verschillende eeuwen. De vier bovenste en de vier onderste postzegels zijn identiek. Afgebeeld zijn de ontdekkingsreizigster Alexandrine Tinne, de schrijfster Belle van Zuylen, de Utrechtse heldin Trijn van Leemput, de schilderes Maria van Oosterwijck, de landsvrouwe Maria van Bourgondië en de theologe Anne Zernike. 18

DG Holwerd-Blija-Ternaard: fiets- en wandeltocht 15 juni In het kader van 450 jaar doperdom in Holwerd en omgeving wordt op 15 juni een fiets- en wandeltocht gehouden. Iedereen van harte uitgenodigd. Meer informatie en opgeven via [email protected]

Mennorode: zomercursussen 2013 Het cursusaanbod deze zomer: 6 - 8 juli 13 - 14 juli 30 juli - 1 aug. 2 - 3 augustus 5 - 9 augustus 31 aug. - 1 sept.

Socratisch gesprek over spiritualiteit Verhalenweekend Workshop fotografie Willem de Mérode Gedichten schrijven Verhalenweekend

Meer informatie, kosten en reserveren vindt u op www.mennorode.nl Locatie: Mennorode conferentiecentrum, Elspeet, tel 0577 498 111, E-mail: [email protected]

De Doopsgezinde Zending in Indonesië tijdens de negentiende eeuw Aan het onlangs verschenen boek Het Zendingsbusje en de Toverlantaarn heeft br. Hoekema een bijdrage geleverd over de Doopsgezinde Zendingsvereniging in de 19e eeuw . Het boek kost € 18,50. Sinds de achttiende eeuw voelen westerse christenen zich persoonlijk geroepen om het evangelie te brengen in de ‘heidenwereld’. Er ontstonden, ook in Nederland, tal van particuliere, gewoonlijk niet-kerkelijk gebonden organisaties die aandacht vroegen voor de zending; door middel van bidstonden, diverse publicaties, zendingsfeesten en lezingen door zendelingen met verlof. Kinderen spaarden een maandagscent voor het zendingsbusje, of verzamelden melkflesdoppen, theelood, gebruikte postzegels en oud papier. Brede lagen van de bevolking maakten zo kennis met de mensen in de niet-westerse wereld. Deze bundel studies vraagt aandacht voor dit onderbelichte aspect van de geschiedenis van de negentiende en twintigste eeuw in Nederland, dat aan de wieg stond van de Nederlandse ontwikkelingshulp.

19

Wat is wijsheid? Een terugblik op de Vrouwenretraite 2013 In het weekend van 22 t/m 24 maart kwamen 15 vrouwen uit het hele land bijeen in Fredeshiem voor een vrouwenretraite, onder de bezielende leiding van drie predikanten. Het thema was ‘Wat is wijsheid?’ Het gehele weekend waren we in retraite rond woorden uit o.a. Spreuken 8 en 9. De vrouwen werden op vrijdag verwelkomd met een mooie kaart op hun kamer, met daarop een afbeelding van vrouwe wijsheid en de tekst: “Wijsheid heeft haar huis gebouwd, zij heeft zich zeven zuilen uitgehakt Ze stelt haar huis open een huis met zeven pilaren Een teken van betrouwbaarheid.” Op vrijdagavond tijdens de kennismaking, reikten we elkaar wijsheden aan in de vorm van levenswijsheden/- motto’s. Bijvoorbeeld wijsheden als: “spiritualiteit is leven vanuit het geheim dat ons leven draagt, mens zijn in de ontmoeting tussen God en de ander… ”. Of: “vertrouwen is de vogel, die het licht voelt, en zingt als de dageraad nog donker is”. En: “wacht niet op bijzondere momenten, maar maak de gewone momenten bijzonder”. Op zaterdag ontdekten we o.a. het kind weer in ons zelf met dansante werkvormen rond de tekst uit Spreuken 8: 23-36.(uit de Naardense Vertaling) 29/30: “toen hij de fundamenten der aarde beschreef, was ik aan zijn zijde als troetelkind, en was ik zijn geluk dag aan dag, spelend voor zijn aangezicht te aller tijd.” Die zelfde dag werden de vrouwen uitgedaagd tot een gesprek in tweetallen rond een queeste en een levenskunstkaart, waarmee ze ’s avonds hun vrije expressie konden uiten in het meditatief tekenen. Op zondagochtend vierden we samen in de kring rond de zeven zuilen met woorden uit Jesaja en Galaten, weefden een web van gekleurde draden en deelden we brood en wijn. Een weekend van stilte, meditatie, en creatieve uitingen rond het thema ‘Wat is wijsheid?’ Deze voorjaarsretraite is bij uitstek geschikt voor vrouwen in en buiten alle Doopsgezinde gemeenten, die verrast willen worden door de weldaad van de stilte en de veelzijdigheid van werkvormen rond een bepaald thema. Wij hopen ook het volgend voorjaar weer veel vrouwen te mogen begroeten in de voorjaarsretraite van 28 t/m 30 maart 2014. Wilma TiemersmaVeenstra

20

euMENnet projec: ‘Welcome to Mennonite Europe’. Al geruime tijd worden er voorbereidingen getroffen voor het uitvoeren van een Europees Doopsgezind project. Een samenwerking van het Doopsgezind Seminarium en het Internationaal Menno Simons Centrum. Onder de werk-naam euMENnet is een projectteam bezig met het ontwikkelen van een website: “Welcome to Mennonite Europe”. Deze site heeft als eerste doel om de invloed van vijf eeuwen doperse omzwervingen door Europa onder de aandacht te brengen. De site zal in het najaar van 2014 operabel zijn en is bestemd voor iedereen: doopsgezinde zusters en broeders, onderzoekers, toeristen, educatie-doeleinden etc. De leiding van het project is in Nederlandse handen en wordt uitgevoerd onder regie van twee docenten van het Doopsgezind Seminarium: Prof. Piet Visser en Prof. Fernando Enns. Daarmee is tevens de link naar De VU in Amsterdam en de Universiteit van Hamburg gelegd. De Algemene Doopsgezinde Sociëteit en het Internationaal Menno Simons Centrum zijn partners in het project. Inmiddels werken er al 13 partners uit 9 landen mee. WAAROM De site moet dienen als venster naar meer informatie over de trektocht van de Mennonieten door Europa. Het is niet per se bedoeld als archief-site. Het gaat meer om bewustwording van dit stukje doopsgezinde geschiedenis. Het moet mensen nieuwsgierig maken. Men moet er meer van willen weten. Al sinds het begin van de 16e eeuw, weken ‘dopersen’ keer op keer naar elders uit. Meestal als gevolg van onderdrukking, het ontbreken van geloofsvrijheid of juist gedreven door een expliciete geloofsopvatting, economische malaise of juist economische voorspoed etc. Hun invloed op economie, onderwijs, gezondheid, sociaal bewustzijn, religie/kerkgemeente, taalontwikkeling, planologie, kunst en cultuur is groot geweest. Overal in Europa lieten zij sporen achter. Er is veel documentatie aanwezig, maar het is voor een groot deel alleen lokaal toegankelijk of helemaal niet bekend. Hoe langer we wachten hoe meer dit verhaal over de trektochten op de achtergrond raakt of slechts ‘dood’ archief wordt. Het idee voor dit Europese project is al eerder ontstaan. Het werd in het kader van MENNO2011 door het IMSC uitgewerkt als Nederlands project met als resultaat een grote touch-screen table, met portretten en info van alle Doopsgezinde gemeenten in Nederland. Het succes van deze tafel krijgt nu een vervolg met dit Europese project.

21

HOE Op dit moment staat alles in het teken van de voorbereiding voor het project. Vanaf januari 2012 zijn twee leden van het team, half Europa rondgereisd om draagvlak te verwerven. Inmiddels zijn 13 partners uit diverse (Doopsgezinde) geledingen, uit 9 Europese landen, bereid om mee te werken. Te weten Zwitserland, Frankrijk, Oostenrijk, Duitsland, Nederland, België, Polen, Litouwen, Oekraïne. Er lijkt veel behoefte aan het project te bestaan. Iedereen is enthousiast. Tijdens de rondreis werd aan den lijve ondervonden hoe veel er te vertellen is. Iedereen is bereid om het project te verwezenlijken en de uitdaging aan te gaan. Taal-barrières en reisafstanden worden genegeerd, en hoezeer wij als ‘dopersen’ ook van elkaar verschillen: we maken er een Europese Doopsgezinde presentatie van. Er zijn het afgelopen jaar werkgroepen gevormd om een eerste schets voor de website te maken en om een begroting op te stellen. Uitgangspunt voor de site is een landkaart van Europa. Uit het brede spectrum van doperse identiteit zijn 8 thema’s gekozen. Vanuit een achttal plaatsen op de kaart zal een introductie-video worden gepresenteerd, steeds gekoppeld aan een van de identiteitsthema’s. Nederland heeft hiertoe een test-video gemaakt met als thema ‘tolerantie’. Met dank voor alle suggesties en voor de medewerking van gemeenten. Om financiële ondersteuning vanuit Brussel te verkrijgen is het project recent uitgebreid met een Europese Tourkaravaan, Deze zal gedurende twee maanden de belangrijkste migratie-routes volgen. Het ligt in de bedoeling om voor dit onderdeel jongeren een plaats in de organisatie te geven. In augustus 2013 wordt bekend of de Europese subsidie wordt toegekend. Intussen gaat het projectteam door met het vinden van sponsoren en wordt alles in het werk gesteld om in augustus met het project van start te kunnen gaan. Wie meer informatie wil over dit project kan contact opnemen met Antoinette Hazevoet of Kees Knijnenberg via [email protected] Of ga naar facebook: mennosimonscentrum Met vriendelijke groet, Antoinette Hazevoet Project leader euMENnet

Graag uiterlijk 19 juli kopij inleveren voor het juni en juli nummer

22