Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland
met o.a. Pensioen-APK en keuzemogelijkheden als u met pensioen gaat!
STIJGING LEVENSVERWACHTING MAAKT PENSIOEN DUURDER
LANG ZULLEN WE LEVEN! Vergelijk de opa’s en oma’s uit uw jeugd eens met die van nu. Dat is in de meeste gevallen een wereld van verschil. Mick Jagger is nu 67 en Cliff Richard 70. Door betere leefomstandigheden en -gewoonten, betere voeding en medische zorg blijven we veel langer jong. En blijven we natuurlijk ook langer leven. Stijging levensverwachting hoger dan verwacht!
Uiteraard is dit goed nieuws. Langer leven betekent ook langer genieten van pensioen, maar dat kost ook weer geld. Langer leven heeft grote gevolgen voor pensioenfondsen. Voor de pensioenen die al zijn opgebouwd (zowel van de werkenden als van de mensen die al met pensioen zijn), hebben we bij Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland die extra levensjaren tot nu toe betaald uit het vermogen. Om u een idee te geven: de dekkingsgraad van het pensioenfonds is als gevolg van de gestegen levensverwachting de afgelopen jaren met 9,5% gedaald. Maar de steeds verder stijgende levensverwachting heeft ook consequenties voor het pensioen dat vanaf nu nog wordt opgebouwd. Ook dat is duurder geworden omdat er gemiddeld langer moet worden uitbetaald. Maar wat gaat dat kosten en wie betaalt de rekening? Deze vragen spelen ook op de
Peildatum
Zoals de meeste pensioenfondsen maakt het Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland gebruik van de cijfers van het Actuarieel Genootschap (AG). Het AG kwam in augustus 2010 met nieuwe prognoses voor de levensverwachting 2010-2060. Voor nuljarigen komt de levensverwachting uit op 85.9 voor mannen en 87.6 voor vrouwen. Dat is bijna 3 jaar ouder dan de vorige prognose (2005-2050). achtergrond in de discussie over de toekomst van de pensioenregelingen in Nederland. Het is niet meer haalbaar voor werkgevers en werknemers om nog meer voor de pensioenopbouw uit te geven, lees extra pensioenpremie te betalen. We kunnen er ook niet
Oudste deelnemer
>100 jaar
90-100 jaar
85-90 jaar
Totaal aantal gepensioneerden
94 jaar
0
15
32
702
2000
99 jaar
0
32
76
1.380
2010
102 jaar
2
50
192
2.004
1985
>> Tabel: Zo oud zijn we bij Pensioenfonds WKNL
2 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | Jaarbericht juli 2011
VERVOLG
LANG ZULLEN WE LEVEN! >> zomaar op rekenen dat we de extra kosten met beleggen kunnen terugverdienen. Er zal dus wat aan de pensioenregelingen zelf moeten veranderen. Daarover hebben de sociale partners (vertegenwoordigers van de werkgeversorganisaties en vakbonden) in Nederland op 10 juni 2011 een pensioenakkoord gesloten. De politiek en de achterbannen van de vakbonden en de werkgevers zullen zich er nog over moeten uitspreken. De uitkomst van deze raadpleging staat nog niet vast, al zal een van de elementen zijn dat we met z’n allen langer moeten doorwerken. Bovendien zal het pensioen meer afhankelijk worden van het behaalde rendement. De premie zal daarentegen stabiel blijven.
Moet het pensioenstelsel radicaal op de schop? In de basis hebben we in Nederland een prima stelsel. In veel andere landen betalen de werkenden de uitkering van gepensioneerden. Bij een snelle vergrijzing is dat een ramp. Wij hebben onze aanvullende pensioenen helemaal op kapitaalbasis gefinancierd en dat is veel degelijker. Dat neemt niet weg dat er bijstellingen nodig zijn. Er zal meer verantwoordelijkheid bij werknemers komen te liggen en we zullen langer door moeten, of mogen werken. We moeten de komende tijd op zoek naar een nieuwe balans. Een balans in de verhouding tussen de tijd die je werkt en de tijd waarin je met pensioen bent. Een balans tussen wat de werkgever betaalt en wat de verantwoordelijkheid is van de werknemer. Een balans tussen generaties.
KERNGETALLEN UIT HET JAARVERSLAG 2010 (bedragen in € mln)
2010
2009
2008
2007
2006
Aantal participanten - deelnemers
1.316
1.407
1.532
2.119
2.193
- gewezen deelnemers
4.668
4.767
5.282
4.772
4.705
- pensioengerechtigden
2.004
1.905
1.854
1.746
1.691
7.988
8.079
8.668
8.637
8.589
Premiepercentage
26,0%
24,0%
24,0%
24,0%
24,0%
Totaal participanten
Premies en uitkeringen
Ontvangen premie
11,8
11,4
12,2
15,3
14,7
Interne kostendekkende premie
11,5
10,9
12,0
14,2
13,1
Kostendekkende premie (FTK)
10,8
11,0
9,6
10,8
-
Pensioenuitkeringen
24,1
22,9
21,5
20,2
19,3
- deelnemers
0,0%
0,0%
0,0%
5,58%
1,25%
- gewezen deelnemers en pensioengerechtigden
0,0%
0,38%
0,0%
1,32%
1,1%
Fondsvermogen
720,7
675,0
617,4
721,8
720,0
Voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening
686,8
606,8
597,9
495,2
506,6
Toeslagverlening
Solvabiliteit
Garantievermogen
33,9
68,2
19,5
226,6
127,6
Minimaal vereist eigen vermogen
34,3
30,3
29,9
24,8
25,3
100,3
96,5
74,7
110,9
112,8
De ek Dekkingsgraad (FTK)
104,9%
111,2%
103,3%
145,8%
142,1%
Re eë dekkingsgraad Reële
72,9%
73,6%
73,1%
101,5%
100,4%
3,5%
3,9%
3,6%
4,9%
4,3%
726,4
675,7
615,5
717,5
716,7
59,0
70,6
-93,9
8,1
54,4
To ota rendement Totaal
8,8%
11,7%
-13,1%
1,1%
8,1%
3-jja gemiddelde 3-jaars
1,8%
-0,6%
-1,7%
6,9%
9,7%
5-jja gemiddelde 5-jaars
2,9%
3,5%
3,0%
7,5%
5,9%
Vereist eigen vermogen
Ge em Gemiddelde rente RTS
Beele Beleggingen Baala Balanswaarde beleggingen Beele Beleggingsopbrengsten
3 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | Jaarbericht juli 2011
KORT VERSLAG VAN HET BESTUUR
ECONOMISCH HERSTEL, MAAR SCHULDENCRISIS NIET VOORBIJ Na het herstel in 2009, is de dekkingsgraad van het pensioenfonds in 2010 weer gedaald. De belangrijkste oorzaak is de verbetering van de levensverwachting. De schuldencrisis in Europa en de Verenigde Staten had, ondanks het economisch herstel, grote invloed op de ontwikkeling van de rente, de inflatie en de aandelenkoersen. De fluctuaties daarin blijven groot, omdat onzekerheid blijft bestaan over het oplossen van de schuldenproblemen van met name Griekenland, Ierland en Portugal. Financiële resultaten 2010 Het pensioenfonds behaalde in 2010 een positief rendement van 8,8%. Desondanks daalde de dekkingsgraad van 111,2% naar 104,9%. Deze daling was voornamelijk het gevolg van de toegenomen levensverwachting en de daling van de marktrente. De toename van de levensverwachting had in 2010 een negatief effect op de dekkingsgraad van 5,3%. Daarbij moet bedacht worden dat in 2009 voor dit doel al een voorlopige voorziening was getroffen van 4%. Dit had in dat jaar ook al een negatief effect op de dekkingsgraad van 4,2%. De daling van de marktrente is een andere belangrijke factor voor de verslechtering van de dekkingsgraad in 2010. Door de daling van de rente stegen de pensioenverplichtingen, hetgeen niet goed is voor de dekkingsgraad.
Evaluatie herstelplan Vanwege de lage dekkingsgraad eind 2008 heeft het pensioenfonds in maart 2009 een
herstelplan opgesteld. Eind 2009 lag de dekkingsgraad met 111,2% ruim boven de geplande 105,9% volgens het herstelplan. Door de mindere resultaten in 2010 is echter een achterstand van 2,4% opgelopen ten opzichte van het herstelplan (zie de grafiek op deze pagina). Het vereiste niveau van de dekkingsgraad is afgerond 115%. Als alles volgens plan verloopt is een herstel mogelijk in 2014. De financiële markten moeten dan wel meewerken.
Samenstelling beleggingen 2010 6%
35%
Beleggingsbeleid Het pensioenfonds voert een voorzichtig beleggingsbeleid. Ten opzichte van het lange termijn beleid wordt, in de periode dat het herstelplan van toepassing is, aanzienlijk minder risico genomen bij de beleggingen. Niet alle risico’s kunnen echter worden afgedekt. Zonder het nemen van beleggingsrisico wordt het rendement te laag. Dit rendement is nodig voor de toeslagverlening. Het bestuur maakt steeds een zorgvuldige afweging tussen rendement en risico.
59%
vastrentend vastgoed aandelen
Verwachte toeslagverlening (indexatie) Herstelplan Werkelijk plus CA VEV 2010
Dekkingsgraad en herstelplan 120
115
110
105
100
95 2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Gezien de lage dekkingsgraad zal er echter de komende jaren niet of slechts in beperkte mate toeslagverlening kunnen plaatsvinden. Op basis van een door het fonds uitgevoerde continuïteitsanalyse mag bij de huidige dekkingsgraad slechts worden gerekend op een gemiddelde toeslagverlening van ongeveer 50% van de ambitie over een periode van 15 jaar. Voor slapers en pensioengerechtigden, die de prijsindex volgen, betekent dit een daling van de koopkracht in 15 jaar met ruim 10%. De koopkracht van het pensioen van actieve deelnemers daalt met ongeveer 4% (zij volgen de loonindex). In de slechtste scenario’s kan de koopkracht van beide groepen zelfs met 25% dalen. In de betere scenario’s wordt volledige toeslagverlening weer mogelijk.
4 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | Jaarbericht juli 2011
KORT VERSLAG VAN DE DEELNEMERSRAAD In 2010 heeft de deelnemersraad weer geregeld overleg gehad met het bestuur en het pensioenbureau over alle lopende zaken. De onderwerpen met betrekking tot de dekkingsgraad en de toeslagverlening blijven daarbij dominant. De deelnemersraad heeft geparticipeerd in diverse commissies (waaronder de communicatiecommissie, de beleggingscommissie en de sociale pensioencommissie).
DOE DE PENSIOEN-APK Veranderingen in uw persoonlijke omstandigheden of in uw werk kunnen gevolgen hebben voor uw pensioensituatie. Denk bijvoorbeeld aan meer of minder gaan werken, veranderen van baan, samenwonen, trouwen, scheiden of een huis kopen. Stuk voor stuk momenten om (ook) even aandacht te geven aan uw pensioen. Ook al heeft u juist dan meestal wel iets anders aan uw hoofd. Wilt u weten of úw pensioen aan onderhoud toe is? Doe dan de Pensioen-APK via een link op onze website www.pensioen-wk.nl of op de website van www.pensioenkijker.nl. U beantwoordt een aantal vragen over uw persoonlijke situatie. Bij elk antwoord krijgt u een toelichting en handige tips. Na afloop kunt u het resultaat opslaan, versturen of uitprinten. De Pensioen-APK kost u maar een paar minuten. Een paar minuten per jaar om g aan uw pensioenpols p p te houden. de vinger
Dekkingsgraad, toeslagverlening, herstelplan en pensioenakkoord De deelnemersraad heeft met genoegen gezien dat het bestuur, conform de regelgeving hieromtrent, het bij De Nederlandsche Bank ingediende herstelplan om de dekkingsgraad weer op minimaal 105% te brengen, voortvarend ten uitvoer heeft gebracht. Daarnaast heeft de beleggingscommissie zich uitvoerig bezig gehouden met de uitkomsten van de ALM-studie en de keuzes die naar aanleiding daarvan door het bestuur zijn gemaakt. De sociale pensioencommissie, waarin de deelnemersraad is vertegenwoordigd, stelde een aantal reglementswijzigingen vast. Deze wijzigingen hadden betrekking op een aantal vereenvoudigingen van de regeling.
Communicatie naar de achterban Het nieuwe elan van 2009 is in 2010 volop doorgezet. De deelnemersraad heeft geconstateerd dat de ontvangers van de nieuwe informatie deze zeer waarderen. Het ultieme resultaat is de vorming van de nieuwe website die in 2010 de lucht in is gegaan.
PENSIOENSPREEKUUR Indien u vragen heeft over uw pensioen kan het soms prettig zijn deze in een persoonlijk gesprek te bespreken. De collega’s in Deventer kunnen hiervoor op elk gewenst moment binnenlopen bij het pensioenbureau.
Vragen?
Voor de collega’s in Alphen aan den Rijn organiseren wij regelmatig een zogenaamd pensioenspreekuur. Tussen 10.30 en 12.00 uur kunt u dan (uiteraard zonder afspraak) binnenlopen om uw vraag of vragen beantwoord te krijgen. Voor 2011 staan nog pensioenspreekuren gepland op woensdag 7 september en woensdag 23 november.
Wilt u vragen richten aan de leden van de deelnemersraad? Op de website van ons pensioenfonds vindt u de relevante informatie om (een lid van) de deelnemersraad te benaderen.
U kunt natuurlijk ook terecht op onze website www.pensioen-wk.nl, of bellen of mailen met het pensioenbureau (0570-648079 of
[email protected]). U bent ook van harte welkom om bij ons langs te komen in Deventer. (Staverenstraat 15, kamer B0.15).
5 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | Jaarbericht juli 2011
ALS U MET PENSIOEN GAAT (OF WILT GAAN)… Hoeveel pensioen u bij het pensioenfonds van Wolters Kluwer Nederland heeft opgebouwd, kunt u terugvinden op uw UPO (uw jaarlijkse Uniforme Pensioenoverzicht). Maar welke keuzes maakt u als u daadwerkelijk met pensioen gaat?
Hoeveel pensioen u krijgt uitgekeerd, hangt helemaal af van de keuzes die u (samen met uw eventuele partner) maakt. Uw pensioenregeling biedt u namelijk de mogelijkheid flexibel met uw ouderdomspensioen om te gaan. U kunt bijvoorbeeld eerder met pensioen gaan of kiezen voor deeltijdpensioen. U kunt de eerste jaren na uw pensionering een wat hogere maandelijkse uitkering krijgen en daarna een wat lagere uitkering (of andersom). En u kunt kiezen voor wel, geen of maar gedeeltelijk partnerpensioen. U mag de genoemde keuzes ook combineren. Al deze mogelijkheden beïnvloeden de hoogte van uw ouderdomspensioen. De belangrijkste lichten we verder toe.
Eerder met pensioen gaan U kunt uw pensioen eerder laten ingaan. Als u voor uw 65e jaar met pensioen gaat, wordt uw ouderdomspensioen lager. Allereerst bouwt u over de periode dat u eerder met pensioen gaat geen pensioen meer op. Daarnaast moet het opgebouwde pensioen over een langere periode uitgekeerd worden. U gaat er namelijk eerder gebruik van maken. Dit bete-
kent dat uw pensioenuitkeringen lager zullen zijn. Uw pensioen later dan 65 jaar laten ingaan kan overigens niet.
Deeltijdpensioen U kunt voor uw 65e jaar gedeeltelijk met pensioen gaan en gelijktijdig in deeltijd blijven werken. Dit heet deeltijdpensioen. Voor het deel dat u met pensioen gaat stopt uw verdere pensioenopbouw en hoeft u dus ook geen premies meer te betalen. Voor dit deel laat u uw pensioen alvast ingaan. Voor het deel dat u blijft werken gaat uw pensioenopbouw gewoon door en betaalt u ook premies. Dit deel kunt u op een later moment laten ingaan.
Variëren in hoogte van de pensioenuitkeringen Indien u verwacht de eerste jaren na uw pensionering meer inkomen nodig te hebben, omdat u bijvoorbeeld wilt gaan reizen of u wilt uw huis opknappen, dan kan dat. Uw pensioenuitkeringen kunnen gedurende een periode van 5 of 10 jaar aansluitend op de pensioeningangsdatum hoger zijn dan in de periode daarna. Andersom is eveneens mogelijk als u bijvoorbeeld na uw pensionering nog blijft werken. De uitkeringen kunnen in het begin lager zijn dan in de periode daarna. U kunt hier echter niet onbeperkt in variëren. De laagste uitkering mag niet minder zijn dan 75% van de hoogste uitkering.
Wel of geen partnerpensioen In de pensioenregeling van Wolters Kluwer is tijdens uw dienstverband het partnerpensioen op risicobasis meeverzekerd. Als u met pensioen gaat, komt u voor de keuze te staan wel of niet een deel van uw opgebouwde ouderdomspensioen te gebruiken voor een partnerpensioen. Als u kiest voor het partnerpensioen, heeft uw partner recht op een uitkering als u komt te overlijden na uw pensionering. Voor de uitkeringen van het partnerpensioen wordt een deel van het
opgebouwde pensioen ingeruild voor het partnerpensioen. De hoogte van het partnerpensioen bedraagt uiteindelijk 70% van het verlaagde ouderdomspensioen. Dit wordt de zogenaamde standaardregeling genoemd.
Aanpassen verhouding ouderdoms- en partnerpensioen Het is ook mogelijk om voor een andere verhouding tussen het ouderdoms- en partnerpensioen te kiezen dan de standaard van 70%, namelijk:
• na overlijden van een van de partners
krijgt de langstlevende partner een uitkering van 70%, ongeacht of u of uw partner eerder komt te overlijden. In vergelijking met de standaardregeling is in dit geval de uitkering van uw ouderdomspensioen en het partnerpensioen hoger;
• de uitkering blijft steeds dezelfde, onge-
acht of beide of slechts één der partners in leven is. In vergelijking met de standaardregeling is in dit geval de uitkering van uw ouderdomspensioen lager en het partnerpensioen hoger.
Combinatie van mogelijkheden Ten slotte kunt u ook nog de genoemde mogelijkheden combineren. U kunt bijvoorbeeld uw pensioen eerder dan 65 jaar laten ingaan, een partnerpensioen voor uw partner verzekeren en daarbij variëren in de hoogte van de uitkeringen. Al deze keuzes leveren een grote variëteit aan uitkomsten op die niet eenvoudig in een overzicht te verwerken zijn. Op de website van het pensioenfonds www.pensioen-wk.nl staat een rekenmodel waarmee u zelf de gevolgen van uw keuzes op de hoogte van uw ouderdomspensioen kunt berekenen. Als u hulp nodig heeft, kunt u altijd contact opnemen met het pensioenbureau via
[email protected] of telefoon 0570-648079.
6 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | Jaarbericht juli 2011
START PENSIOENREGISTER OP 6 JANUARI 2011 Op 6 januari 2011 is de website mijnpensioenoverzicht.nl gelanceerd. De site is bedoeld voor mensen die inzicht willen hebben in hun AOW en het pensioen dat zij via hun werk opbouwen. De site geeft ook inzicht in pensioenen die bij vorige werkgevers zijn opgebouwd en zijn achtergelaten bij het oude pensioenfonds of -verzekeraar. De website geeft alleen informatie over de AOW en pensioenen die nog niet uitgekeerd worden. Gepensioneerden zien niet wat zij aan pensioenuitkeringen ontvangen. De site is ontwikkeld door de Stichting Pensioenregister. Dit is een samenwerkingsverband tussen de circa 600 pensioenfondsen en -verzekeraars in Nederland en de Sociale Verzekeringsbank.
Aansluiting Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Ook de gegevens van uw (nog niet ingegane) Wolters Kluwer pensioen per 1 januari 2011 zijn te raadplegen via mijnpensioenoverzicht.nl.
Pensioenregister en Uniform Pensioenoverzicht (UPO) De gegevens van het Wolters Kluwer Pensioen op mijnpensioenoverzicht.nl komen overeen met de gegevens zoals die op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) staan. Voor de huidige deelnemers aan de pensioenregeling geldt dat sinds dit jaar ook de gegevens van een eventuele partner op het UPO worden vermeld. Als gevolg daarvan is in de vermelde gegevens ook rekening gehouden met een eventueel leeftijdsverschil tussen u en uw partner. Hierdoor kunnen de op deze UPO vermelde gegevens op dit moment nog enigszins afwijken van de gegevens zoals die vermeld staan op de website van het Pensioenregister www.mijnpensioenoverzicht.nl. De gegevens op deze website zullen op korte termijn op dezelfde wijze gepresenteerd worden.
JAARVERSLAG 2010 Eind juni 2011 is het jaarverslag 2010 van het pensioenfonds gepubliceerd. U kunt deze vinden op de website van het pensioenfonds www.pensioen-wk.nl. U kunt het jaarverslag ook aanvragen: telefonisch (0570-648084), e-mail (
[email protected]) of schriftelijk: Stichting Pensioenfonds WKNL, Postbus 23, 7400 GA Deventer
HEEFT U UW PENSIOENOVERZICHT AL BEKEKEN? Uw pensioenoverzicht is helemaal niet zo ingewikkeld als u denkt. U kunt erop terugvinden hoeveel pensioen u al heeft opgebouwd en hoeveel pensioen u bij uw pensionering zult ontvangen. In mei 2011 heeft u, als u nu in dienst bent van Wolters Kluwer, uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) ontvangen. Op dit overzicht vindt u onder het kopje ‘Welk pensioen kunt u verwachten’ uw te bereiken pensioen en uw opgebouwd pensioen. Het staat er allemaal heel duidelijk, zodat u weet waar u straks op kunt rekenen. En als u het niet begrijpt, dan beantwoorden onze medewerkers van het pensioenbureau graag uw vragen (telefoon 0570-648079).
