Stichting Veteranenziekte: blij met toelating alternatieve technieken

9e jaargang nummer 25 Voorjaar 2007

Uitgave van de Stichting Veteranenziekte

Stichting Veteranenziekte: blij met toelating alternatieve technieken Bovenkarspel/Zutphen – De onafhankelijke Stichting Veteranenziekte stelt vast dat zich de laatste tijd (steeds) meer bedrijven manifesteren met mogelijke nieuwe vindingen die een belangrijke bijdrage kunnen leveren bij het zoveel mogelijk voorkomen van Legionella in Nederland en daarbuiten. Bij die nieuwe vindingen nemen alternatieve technieken een grote plaats in. Het Ministerie van VROM heeft inmiddels alternatieve technieken zoals UV–C licht, ultrafiltratie, pasteurisatie, koper/zilver ionisatie en anodische oxidatie toegelaten in combinatie met thermische desinfectie. Stichting Veteranenziekte stelt er prijs op met nadruk te verklaren zeer verheugd te zijn met de toenemende innovatieve interesse van gespecialiseerde bedrijven op het gebied van Legionella-preventie. Stichting Veteranenziekte heeft als een van haar drie belangrijkste doelstellingen juist preventie hoog in haar vaandel staan. De stichting werd acht jaar geleden opgericht na de Legionellaramp tijdens de Westfriese Flora in het kille voorjaar van 1999. Bij de grootste Legionella-besmetting ter wereld kwamen minstens 32 mensen om het leven en raakten ruim 200 mensen in één klap ernstig ziek. Velen van hen zijn dat nog steeds. In de afgelopen jaren hebben zich in particuliere woningen, zwembaden, zieken- en verzorgings-

Ook daarbij zijn in totaal tientallen mensen om het leven gekomen, dan wel voor hun leven getekend. In Nederland is – volgens Stichting Veteranenziekte mede door een onvoldoende strenge wetgeving – helaas nog altijd sprake van een grote onderschatting en onderrapportage van Legionella. Juist ook in het licht van bovenstaande constatering juicht Stichting

huizen, hotels en andere recreatie- of sportaccommodaties keer op keer nieuwe besmettingen met Legionella voorgedaan, in zowel binnen- als buitenland.

Veteranenziekte elk initiatief van welk gespecialiseerd bedrijf ook om het grote Legionellagevaar zoveel mogelijk in te dammen, van harte toe. Deze en soortgelijke vindingen kunnen een uiterst belangrijke bijdrage leveren aan het behoud van mensenlevens en het behoud van de kwaliteit van leven in het bijzonder.

WIL SCHEFFER VAN UNETO/VNI BIJ UITREIKING LEGIONELLA–AWARD:

’Kennis meer op elkaar afstemmen’ Platform Legionella (CPL) in Den Haag. Stichting Veteranenziekte eert Wil Scheffer voor het vele werk dat hij gedaan heeft – en nog doet – om Legionella-besmettingen zoveel mogelijk te voorkomen. Scheffer toont zich daarin onvermoeibaar, onverzettelijk en volhardend. Wil Scheffer gaf het advies dat het kennisinstituut Isso en het Nederlands Normalisatie-instituut NEN hun activiteiten (nog) meer op elkaar afstemmen: ’Want pas wanneer er een systeem is van erkenning en certificering van installateurs en installaties op basis

Den Haag – Wil Scheffer, jarenlang verbonden aan de Uneto-VNI, de branchevereniging voor installateurs, heeft op 12 december 2006 de (tweede) Legionella Award uitgereikt gekregen. We meldden u dat al in de nieuwsbrief van afgelopen december. Prof. dr. ir. Dick van der Kooij (KIWA en lid Adviesraad Legionella Preventie) reikte, samen met bestuurslid Leo Bikker van Stichting Veteranenziekte, de Legionella Award uit tijdens de opheffingsvergadering van het Communicatie 1

Wil Scheffer: ’Activiteiten meer op elkaar afstemmen.’ van onafhankelijke normen, hebben opdrachtgevers de zekerheid dat hun installaties volgens de geldende regels worden aangelegd, onderhouden, gecontroleerd en indien nodig gedesinfecteerd. Alleen zo heeft legionella geen kans.’

Installatiemagazine: wereldwijd een half miljoen Legionella-besmettingen in 2006 volgt: ’Wanneer leidingwater- en koelinstallaties niet goed worden aangelegd of onderhouden, waardoor koud water te warm of warm water te veel afkoelt, kan de (Legionella)bacterie zich vermenigvuldigen in de biofilm die in de installaties of de koelapparatuur ontstaat. Er is maar een oplossing om dit tegen te gaan: installaties aanleggen volgens de normen, koud water koud genoeg houden en warm water warm genoeg. In water onder de 25º C kan de Legionellabacterie zich nauwelijks vermenigvuldigen en boven de 60º sterft hij af. Tussen die

Delft – Het jaar 2006 was geen ’best’ jaar op het gebied van Legionella. In Nederland raakten minstens 446 mensen besmet, onder wie 31 mensen in Amsterdam, van wie er drie in de zomer overleden na een besmetting door een slecht onderhouden koeltoren op een kantoorgebouw vlakbij het Centraal Station. Dat aantal van 446 besmettingen in Nederland is waarschijnlijk nog veel te laag; het betreft namelijk alleen de geregistreerde ’gevallen’. Veel besmettingen met Legionella komen niet zo ver; zij blijven ’hangen’ in het medische circuit waar mensen die wel degelijk een Legionella-pneumonie hebben opgelopen, worden afgedaan met de diagnose ’griep’ of ’longontsteking’.

Alarmerend In het februarinummer van het Installatiemagazine, het vakblad voor de Installatiebranche (Water, Gas) staan nog meer alarmerende cijfers. Een citaat: ’In heel Europa liepen in 2006 zelfs 4500 mensen een Legionella-besmetting op en wereldwijd een half miljoen. Daarbij vielen 800 dodelijke slachtoffers.’ Het Installatiemagazine ver-

Stichting reageert tegen ’simplistisch’ artikel AD Zutphen/Den Haag – De Stichting Veteranenziekte reageert verontwaardigd op een artikel in het Algemeen Dagblad van donderdag 22 maart 2007. Volgens Stichting Veteranenziekte werpt het verhaal een ’te simplistisch en te eenzijdig beeld’ op de – wereldwijde – ’grote’ problematiek rond Legionella (Veteranenziekte). In het artikel schreef het AD dat Legionella-maatregelen vaak te duur en onnodig zijn. Dat zou komen omdat de meeste varianten van de Legionella-bacterie relatief ongevaarlijk zijn. Onder-

zoekers zouden hebben vastgesteld dat in ruim 80% van de gevallen waarbij Legionella gevonden is in een waterleiding, het zou gaan om een ’ongevaarlijke variant’ van de bacterie. In het verleden zouden daardoor ’mogelijk miljoenen uitgegeven zijn aan onnodige maatregelen’. Alleen een speciale variant van de bacterie – de Legionella-pneumophilia – zou gevaarlijk zijn en de dood kunnen veroorzaken. (Daar weten wij alles van!) Aan het einde van het artikel schrijft het AD dat vorig jaar, volgens officiële regis-

tratie, 446 mensen in Nederland met die – dus hoogst gevaarlijke variant – zouden zijn besmet. Stichting Veteranenziekte wijst er nadrukkelijk op dat dat aantal van 446 gevaarlijke besmettingen alleen al een verkeerd en onvolledig beeld oproept. In werkelijkheid gaat het in Nederland – om van het buitenland nog maar te zwijgen – over een veelvoud van 446 mensen, mogelijk oplopend tot 2000-3000 besmettingen (factor 8) met die gevaarlijke variant.

(lees verder op pagina 4) 2

twee uitersten kan hij welig tieren.’ Overigens meldde prof. dr. ir. Dick van der Kooij (KIWA) in maart dit jaar tijdens het TVVL-congres dat er in 2006 in totaal officieel 446 besmettingen met Legionella zijn aangemeld. Dit aantal lag voor 1999 (Bovenkarspel) op ’slechts 40’.

Parkeren voor gehandicapten verandert in Amsterdam Amsterdam – Elk jaar worden in Amsterdam veel gehandicaptenparkeerkaarten uit auto’s gestolen. Om dit tegen te gaan introduceert de gemeente Amsterdam een nieuwe parkeerkaart voor gehandicapten. Als u daar meer over wilt weten heeft Stichting Veteranenziekte voor u een folder beschikbaar die we u graag toezenden. Daarvoor kunt u bellen of mailen naar Fred Bertrand. Ook kunt u alle gegevens bekijken op de website: www.bereikbaar.amsterdam. nl/parkeren of mailen naar [email protected] Doe er uw voordeel mee! De nieuwe regeling gaat in per 1 juli 2007.

FRED BERTRAND BIJ 8E OFFICIËLE HERDENKING LEGIONELLA-RAMP 1999:

2009 wordt ’Het jaar van de Legionella’ Bovenkarspel – Het weer was fris, maar goed, de stemming – eventjes – gedragen en waardig, maar daarna, bij de koffie, kwam ook de (h)erkenning en het solidaire gevoel weer terug: de achtste officiële herdenking van de Legionella-ramp Bovenkarspel verliep op zaterdag 24 februari stijlvol en verwarmend. Een grote groep mensen uit het hele land waren naar de Spoorsingel in Bovenkarspel gekomen waar ze zich rond 14.00 uur in De Bomentuin schaarden rondom het grote Gedenkboek. Bloemen omkransten het imposante monument. Voorzitter Fred Bertrand sprak kort de volgende woorden: ”Vrijdag 12 maart 1999 stond voor heel veel mensen de wereld op zijn kop! Die dag werd bekend, dat op de Westfriese Flora in Bovenkarspel de Legionellabacterie had toegeslagen. Hoeveel mensen er op die Westfriese Flora besmet zijn geraakt zullen we nooit te weten komen; bezoekers kwamen van over de gehele wereld. Ook naar het aantal slachtoffers dat door die uitbraak is overleden kunnen we slechts gissen.

Toen we eind 2000 dit monument hebben onthuld wisten we dat er in ieder geval 32 doden waren te betreuren en dat er minstens 250 personen waren besmet geraakt. Dat heeft diepe sporen achtergelaten bij nabestaanden, maar ook bij hen die de ramp wel overleefden. Waar de nabestaanden rouwden om het volkomen onverwachte verlies van hun vader, moeder, geliefde, vriend of vriendin, moesten zij die overleefden beginnen aan een nieuwe tijd die werd, en veelal nog wordt, bepaald door de vele handicaps die door de Legionella-bacterie resteerden.”

Veel belangstelling bij de herdenking in de Bomentuin op 24 februari jl. (foto’s: Hans Bakker, lid Klankbordgroep) verlies; ik noem zo maar een paar zaken op waar mensen nog altijd last van hebben. Velen konden niet terug keren in het arbeidsproces en leden een aanzienlijk inkomensverlies. Maar ook: weg toekomstdromen! Nu, acht jaar later, kunnen we nog steeds niet met zekerheid zeggen of de schuldigen voor deze uitbraak daar ook werkelijk formeel voor zullen boeten; formeel, want de werkelijk toegebrachte schade aan slachtoffers en nabestaanden is onomkeerbaar en valt met geen pen te beschrijven. Gelukkig kunnen we wel constateren dat er de afgelopen jaren, mede door onze inspanningen, meer aandacht voor Legionella is ontstaan; er valt helaas nog een hele lange weg te gaan. Geen slachtoffers meer door een Legionellabesmetting zal dan ook voorlopig een wensdroom blijken te zijn. We zullen waar nodig moeten blijven knokken om aandacht te

Toekomstdromen ”Moeheid, concentratieverlies, spierzwakte, gewrichtspijnen, geheugen-

3

blijven vragen voor dit probleem. Over twee jaar, het is dan tien jaar geleden, zullen we 2009 uitroepen tot ’Het jaar van de Legionella’; we zullen dan een aantal tot de verbeelding sprekende activiteiten organiseren. We zullen dan ook blijven strijden voor een Legionella-veilige omgeving, thuis, op vakantie en op het werk.” Bertrand vroeg daarna om een moment stilte om alle slachtoffers van Legionella, waar ook ter wereld, te herdenken. De lotgenoten dronken vervolgens in restaurant Het Roode Hert een verwarmend kop koffie.

’KOMT ER NU ALSTUBLIEFT SNEL EEN UITSPRAAK IN DE RECHTSZAAK?’

Rechtszaak: laatste pleidooi 24 april bij Hof in Amsterdam Bovenkarspel/Amsterdam – In de rechtszaak die de Consumentenbond, namens slachtoffers van de Legionella-uitbraak in 1999 op de Westfriese Flora in Bovenkarspel, heeft aangespannen tegen de bubbel- bad-standhouders Jan Jong, Sunshop, de Westfriese Flora en de Staat der

Nederlanden, worden op 24 april 2007 om 10.00 uur bij het Gerechtshof in Amsterdam aan de Prinsengracht 436, de (laatste) pleidooien gehouden.

Consumentenbond, via advocatenkantoor Beer, en de andere partijen wel. Alle gedupeerden die zich destijds bij de Consumentenbond hebben aangemeld hebben dat inmiddels via een brief van de Consumentenbond vernomen. Na deze mondelinge toelichting op de duizenden papieren processtukken zal de uitspraak van het Gerechtshof vermoedelijk nog wel enkele maanden op zich laten wachten. Stichting Veteranenziekte heeft (ook) op die termijn geen invloed.

Jan Jong zal van de mogelijkheid om zijn pleidooi mondeling toe te lichten, geen gebruik maken; de

Nieuwe leden voor Klankbordgroep Amersfoort – De klankbordgroep van Stichting Veteranenziekte is flink uitgebreid. Tijdens een bijeenkomst op 20 januari j.l. in Amersfoort, met het bestuur, zijn er zeven leden nieuw toegetreden.

(vervolg van pagina 2) De klankbordgroep bestond tot nu toe uit de actieve lotgenoten Ria Kerkhof (Harderwijk), Matty en Jens Akkerman (Drachten) en Cor Mierop (Dordrecht). Op 20 februari hebben zich daar bij geschaard: Hanny Kaak (Gennep); Ad en Nelly van Steen (Breda); Hans Bakker (Nieuw-Vennep), Eric en Els v/d Dungen (Sint Michielsgestel) en Nanny Meunier (Koog aan de Zaan). Wia Stoker (Harderwijk) – ook aanwezig in Amersfoort – overweegt toe te treden tot het bestuur. Wat dat laatste betreft: het bestuur staat – als altijd – open voor nieuwe kandidaten. Drie van de vijf bestuursleden zijn vanaf de oprichting (1999) actief. De twee andere leden zijn al weer ruim drie jaar, met veel inzet, bezig voor onze Stichting. Van de vijf bestuursleden hebben twee mensen zelf daadwerkelijk legionella gehad. (Ook) uit dat oogpunt bezien – en voor een gezonde doorstroming – zou het goed zijn als zich nieuwe bestuurskandidaten melden. We hebben daarbij dus duidelijk voorkeur voor mensen die zélf Legionella hebben (gehad). U bent van harte welkom voor een oriënterend contact bij; voorzitter Fred Bertrand, vice-voorzitter Gerda Käss, of secretaris Nico Hoffer.

Andere onderzoeken gaan namelijk uit van een grote onderrapportage: lang niet alle besmettingen worden gemeld en lang niet alle mensen met een Legionellabesmetting worden door arts of ziekenhuis-specialist ’her- en erkend’. In veel gevallen komen doktoren slechts tot de vaststelling dat iemand ’griep’ heeft of een ’longontsteking’ terwijl de mens in kwestie in werkelijkheid een Legionellabesmetting heeft opgelopen. Ook in het afgelopen jaar zijn in Nederland en daarbuiten weer veel mensen overleden aan Legionella; tientallen, honderden anderen lopen soms voor de rest van hun leven blij4

Stichting Veteranenziekte roept u allen op om die dag, ook al zal het een hele lange ’zit’ worden, zo veel mogelijk aanwezig te zijn; de rechters en advocaten krijgen dan niet alleen de dossiers voor ogen, maar zullen ook de slachtoffers, die deze ramp aan den lijve hebben ondervonden en nog steeds ervaren, in persoon kunnen aanschouwen. Zo’n dag kan voor u uiteindelijk op een teleurstelling uitlopen, maar u heeft er dan voor uw gevoel echt alles aan gedaan om deze veel te lang slepende zaak tot een goed einde te brengen. Geen ’verplichting’ dus, maar als het even kan: u bent van harte welkom in het Gerechtshof Amsterdam. Het is niet uitgesloten dat er pers aanwezig zal zijn.

vende gezondheidsklachten op, zowel lichamelijk als geestelijk. Stichting Veteranenziekte is na het AD artikel van 22 maart direct in actie gekomen. In een interview met hetzelfde AD, dat verscheen op 26 maart, gaf bestuurslid Leo Bikker de visie van het bestuur weer. Hij wees er daarbij onder meer nadrukkelijk op dat veel waterleidingssystemen nog altijd niet aan de wettelijke voorschriften voldoen. Daardoor blijft de kans op een Legionella-besmetting aanwezig. Bikker: ”Het gaat om het principe: Als de bacterie wordt aangetroffen is het een teken dat iets helemaal fout is met de waterleiding.’’

Sponsoring en Fondsenwerving: nieuwe Stichting Vrienden van... Den Haag – In 2005 ben ik – Gerda Käss, vice-voorzitter – voor de Stichting Veteranenziekte begonnen met een cursus Sponsoring en Fondsenwerving. Zoals u allen wel weet, kosten activiteiten als een lotgenotendag, voorlichting, het uitbrengen van foldermateriaal en nieuwsbrieven heel veel geld. Over het algemeen wordt dit gefinancierd uit de donatiegelden van u en mij, en dit wordt aangevuld met een subsidie van de overheid. Uiteraard blijft er dan niets over voor het financieren van extra projecten. Tot nu zijn er twee onder zoeken gedaan op basis van promoveren en afstuderen. Denkt u maar aan het onderzoek van mevrouw Lettinga in 2000. Een onderzoek naar klachten één jaar na de Legionallauitbraak in Bovenkarspel. Maar ook aan het meest recente onderzoek van Bertina Herforth - Blom. Dit onderzoek is gedaan in 2005 en ging uit van het Instituut voor Psychotrauma en de Universiteit van Utrecht. Beide onderzoeken toonden aan dat de gezondheid van Legionellaslachtoffers, ook na lange tijd, nog steeds te wensen over laat. U weet dat op technisch gebied zich al heel wat instanties bezig houden met het doen van onderzoek en daarmee ook resultaten boeken. Maar dat neemt niet weg dat er nog steeds vele mensen jaarlijks worden besmet met de Legionella-bacterie en óf overlijden óf zeer ernstig ziek zijn en pas na weken tot maanden uit het ziekenhuis kunnen worden ontslagen. Dit betekent dat wij ons als Stichting Veteranenziekte ook sterk en hard willen maken voor het laten doen van wetenschappelijk

onderzoek naar de gevolgen op medisch, psychosociaal en neurologisch terrein. Dit is voorlopig nog maar één pijler, maar hier is wel geld voor nodig en veel geld! Daarom ben ik aan het leren hoe we zelf geld kunnen genereren om in de toekomst projecten te kunnen initiëren en bekostigen. Natuurlijk worden goede projecten ook door anderen gesteund en financieel gesponsord. Maar dan moet er eerst een goed en duidelijk projectplan op tafel komen. Ook dat leer ik op de cursus. Om een start te maken met het verkrijgen van eigen financiële middelen, is in eerste instantie een nieuwe Stichting in het leven geroepen. Dit is Stichting Vrienden van Stichting Veteranen ziekte. Van deze stichting ben ik de voorzitter, is Fred Bertrand de penningmeester en Nico Hoffer de secretaris. In december 2006 is er een contract getekend met de Support Actie, een onderdeel van de Goede Doelen Loterij. De Support Actie stelt ons in de gelegenheid om loten te verkopen voor Vrienden van Stichting Veteranenziekte. Behalve het steunen van onze Stich-

ting kunnen hier ook nog leuke prijzen worden gewonnen. De trekking is vier keer per jaar en één heel lot kost € 22,50 per jaar. Hiervan gaat € 18,– naar de Stichting. Inmiddels zijn de leden van de klankbordgroep al heel druk bezig met het verkopen van loten. Er zijn al aan 40 mensen loten verkocht!

Het logo van Vrienden van Stichting Veteranenziekte. Ook ben ik bezig met het aanschrijven van bedrijven met het verzoek ons te steunen en Vriend te worden van Stichting Veteranenziekte. Het gaat dan vooral om allerlei bedrijven die iets te maken hebben met water of technische middelen. Ook hier krijgen we al positieve reacties op! Dit alles geeft de burger moed en ik vertel u in de volgende nieuwsbrief graag meer over het wel en wee van Vrienden van de Stichting Veteranenziekte!

5

Gerda Käss: ’Sponsoring en Fondswerving van groot belang’.

Lotgenotendag: 12 mei in Moolenhoek Bovenkarspel – De volgende lotgenotendag van Stichting Veteranenziekte wordt gehouden op zaterdag 12 mei 2007, aanvang 10.30 uur, zaal open rond 10.00 in het Brabantse Moolenhoek. We streven ernaar de dag vroeger te laten eindigen dan tot nu toe, omdat gebleken is dat de dag zelf en de vaak lange terugreis voor veel mensen een extra belasting betekent. De eindtijd, die zaterdagmiddag, zal daarom zo rond 16.0016.30 uur liggen, zo verwacht het bestuur. Alle donateurskrijgen in de loop van de maand april een officiële uitnodiging in de (brieven) bus.

BERICHT VAN DE VOORZITTER

Krijgen uitvinders nu eindelijk de ruimte? Het heeft heel lang geduurd voordat het ministerie van VROM er uit was, maar eindelijk is het dan zo ver! Als het met de tot nu toe beproefde methodes niet lukt om een installatie Legionella-veilig te beheersen, mogen sinds kort een aantal alternatieve technieken worden toegepast. Échte hobbyisten hebben in de voorbije jaren niet stilgezeten en kwamen met tal van verrassende oplossingen. Welke oplossingen de beste zijn valt vooralsnog niet te bepalen; daarvoor zullen deze technieken de komende tijd vooral veel moeten worden toegepast. Dat vraagt om investeringen van de eigenaren van col-

lectieve installaties maar dat vraagt ook om een breed politiek en maatschappelijk draagvlak. Wat mij betreft zou de wetgeving dan ook zo moeten worden aangepast, dat alleen al het in stand houden van een ondeugdelijke installatie strafbaar zou moeten worden gesteld, omdat het technisch nu mogelijk is installatie veilig te beheren. Het nu gehanteerde voorzorgbeginsel gaat lang niet ver genoeg. Met wat simpele wijzigingen is zo’n wet natuurlijk zo aangepast; als er ergens in het land, omwille van het milieu of de volksgezondheid, de maximum snelheid moet worden beperkt wordt dat

tegenwoordig binnen de kortst mogelijke tijd gerealiseerd. Het moet toch niet zo moeilijk zijn om te berekenen wat alleen al de materiële schade is die de maatschappij oploopt wanneer er weer een Legionella-slachtoffer ziek raakt en zijn oorspronkelijke werk niet meer kan doen?! Over de materiële, en emotionele, schade die het slachtoffer zelf oploopt hebben we het dan nog niet eens. En dan te bedenken dat er vorig jaar al 466 geregistreerde (!) besmettingen in ons land zijn aangemeld; (hoeveel zijn er niet aangemeld en afgedaan als een longontsteking?) Wat mij betreft wordt het dan ook

Deze Nieuwsbrief is een editie van de

niet zo’n warme zomer als vorig jaar. Velen zullen dat wel niet met me eens zijn, maar het scheelt een heleboel besmettingen en waarschijnlijk ook doden… Ik wens alle uitvinders veel mooie opdrachten: ’maak het waar!’ (Fred Bertrand)

Adres monument: november 2000 Spoorsingel te Bovenkarspel, hoek St. Martinusstraat

Stichting Veteranenziekte

Opgericht in 1999 naar aanleiding van de Legionella-uitbraak op de Westfriese Flora. Doelstelling: Stimuleren lotgenotencontact, belangenbehartiging slachtoffers, bevorderen preventieve maatregelen. Donateurschap: Oplage: Doelgroep: Verschijning: Verspreiding: Lay-out en druk:

€ 25,– per jaar 750 exemplaren Donateurs, externen, artsen, GGD en pers Drie maal per jaar Gratis Drukkerij BorBo, Hoofdstraat 186, Bovenkarspel

Klankbordgroep: Jens en Matty Akkerman, Drachten Ria Kerkhof, Harderwijk Frank Leurs, Born Cor Mierop, Dordrecht Hanny Kaak, Gennep Ad en Nelly van Steen, Breda Hans Bakker, Nieuw-Vennep Eric en Els v/d Dungen, Sint Michielsgestel Nanny Meunier, Koog aan de Zaan

Correspondentie Bestuur Stichting Veteranenziekte: Voorzitter: Fred Bertrand Tel./Fax 0228 - 514901 u [email protected]

Secretaris / vice-voorzitter: Gerda Käss Tel. 070 - 3609800 u [email protected]

Technische zaken: Leo Dick Bikker Tel./Fax 0184 - 415730 u [email protected]

Secretariaat: Nico Hoffer Postbus 4015 7200 BA Zutphen Tel. 0575 - 528287 Fax 0575 - 573496 u [email protected]

Tel. 0512 - 547220 Tel. 0341 - 421086 Tel. 046 - 4858339 Tel. 078 - 6312854 Tel. 0485 - 516619 Tel. 076 - 5870255 Tel. 0252 - 686582 Tel. 073 - 5514184 Tel. 075 - 6167091

Leden Adviesraad Legionella Preventie: opgericht 17 februari 2001 Mevrouw prof. dr. Annelies van Bronswijk, TU Eindhoven; u [email protected] Mevrouw Erica Terpstra, voorzitter NOC/NSF; u [email protected] De heer prof. dr. P. Speelman, AMC-Amsterdam; u [email protected] De heer drs. Carlo Mittendorff, psycholoog; u [email protected] De heer Felix Cohen, directeur Consumentenbond; u [email protected] De heer prof. dr. ir. Dick van der Kooij, KIWA; u [email protected] Mevrouw R. Oomen - Ruijten, lid Europees Parlement, CDA u [email protected]

Financiën: Bea Veldhuisen Postbus 225 1610 AE Bovenkarspel Tel./Fax 0228 - 519289 u [email protected] Postbank 8245110

6