Stichting
Derde Wereldgroep Soest
JAARVERSLAG 2012
Stichting Derde Wereldgroep Soest Postbus 389 3760 AJ Soest Tel: 035-609 00 74 ING: 5634327 Rabobank: 3799.29.813
[email protected] www.derdewereldgroepsoest.nl
JAARVERSLAG 2012 In Memoriam In 2012 hebben we onverwacht afscheid moeten nemen van ons zeer gewaardeerde bestuurslid Jaap den Oude Jaap was sinds 1985 actief voor de Derde Wereldgroep Soest. Hij was onze steun en toeverlaat in technische zaken. Jarenlang is hij druk geweest met het inzamelen en vervoeren van allerlei materialen, die per container hun weg vonden naar projecten in Brazilië en Tanzania. Hij gaf veel voorlichting op scholen. Aan de hand van dia’s de leerlingen iets vertellen over een project was echt zijn ding. Hij maakte al ons drukwerk printklaar, beheerde ons fotoen knipselarchief, verzorgde fototentoonstellingen en automatiseerde het adressenbestand. Jaap was altijd aanwezig bij de activiteiten van de DWG. Ondanks het ouder worden, hij was van 1928, zei hij nooit nee. Jaap was een gezellige vent, die, met een biertje in de hand, smakelijk kon vertellen over zijn jeugd in Utrecht. Maar bovenal was hij zeer begaan met arme mensen in de Derde Wereld. Het idee, dat het overheidsbudget voor ontwikkelingssamenwerking zou worden verlaagd, emotioneerde hem zeer: er mocht geen cent af! Voor al zijn inzet gedurende vele jaren, ook voor de Wereldwinkel Soest en de Soester Kring, ontving hij in 2002 zeer verdiend een Koninklijke Onderscheiding. Jaap werd op 26 april getroffen door een ernstig herseninfarct. De hoop op herstel werd al spoedig de bodem ingeslagen en op 2 mei overleed hij, 84 jaar oud. Wij missen hem zeer.
In 2012 moesten we ook afscheid nemen van onze eerste secretaris Jan Uit den Bogaard Jan was secretaris vanaf de oprichting van de Derde Wereldgroep Soest in 1983. Later verzorgde hij de publiciteit. Jan had een uitstekende stijl van schrijven en kweet zich altijd gewetensvol van zijn taak. Hij was altijd opgewekt en de jaren leken geen vat op zijn immer jongensachtige uitstraling te hebben. Na 20 jaar DWG-werk, hij was toen bijna 80, vond hij het welletjes en nam hij afscheid van het bestuur. Voor het rondbrengen van onze brieven konden we hem echter nog jarenlang ‘lastig vallen’. Hij overleed op 26 april, 89 jaar oud. We gedenken in Jan een hartelijke, vrolijke man die begaan was met het lot van de allerarmsten in de Derde Wereld.
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
3
INHOUDSOPGAVE
4
1
INLEIDING
5
2
BESTUURSSAMENSTELLING EN TAAKVERDELING
5
3
PROJECTEN
6
4
VISIE OP 2013
12
5
FINANCIËN
13
6
BESTUURSACTIVITEITEN
15
7
VOORLICHTING EN PUBLICITEIT
16
JAARREKENING 2012
17
BEGROTING 2013
17
DE DWG IN DE MEDIA
18
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
1
INLEIDING
Stammenoorlogen in Afrika, Vermoorden van vrouwen Mishandelingen van kinderen Kindsoldaten Kerken die zich verzetten tegen bestrijding van geslachtsziekten enz. enz. We lezen en horen de nieuwsberichten. En verder ?? We beginnen ons steeds meer te realiseren dat het geen ‘ver van m’n bedshow’ is. Er zijn teveel landen in de wereld waar onrecht, armoede, honger en ziekten het dagelijkse leven bijna ondraaglijk maken. We kunnen er niet aan voorbijgaan. Wat voor antwoord geven wij aan de armsten der aarde ? En aan de zieken en rechtelozen? Het is mogelijk antwoorden te geven. Ontwikkelingssamenwerking wordt niet alleen maar gericht op armoede en honger, hoe belangrijk ook. De Derde Wereldgroep is in de 30 jaar van haar bestaan geëvolueerd van armoedebestrijding tot stimulering van onderwijs, gezondheidszorg, opheffen van bonded labour (lees: semi slavernij), steun aan rechtelozen en ontwikkelingseconomie. Veel gaat via de weg van geldverstrekking en advisering, soms via een omweg om tot een hoger doel te komen. Voorbeelden zijn de bouw van waterputten voor drink- en irrigatiewater, latrines (hygiëne), de bouw van een school, een kraamkliniek of een gezondheidscentrum. Wij zijn er trots op dat wij uit uw naam hulp kunnen geven aan de Derde Wereld!
2
Met u – die bijdragen geven – willen wij de voldoening delen die uit de verslagen van de voortgang van de projecten blijkt. Willen wij dit zeer belangrijke werk namens u kunnen voortzetten dan moeten wij de noden van de allerarmsten onder uw aandacht brengen. Opmerkelijk is dat de jeugd hier ook een forse bijdrage levert, zoals de leerlingen van het Griftland College, met hun actie op de laatste vrijdag voor de herfstvakantie, en leerlingen van verschillende basisscholen, allen vermeld in dit verslag. De Derde Wereldgroep Soest dankt de vaste donateurs, sponsors en de schenkers van giften. De DWG is de Gemeente Soest erkentelijk voor haar jaarlijkse bijdrage. Daarnaast zegde Impulsis ons opnieuw een bijdrage toe. Alle betrokkenen hartelijk dank voor hun inzet, morele steun en bijdragen. Wij hopen ook in 2013 weer op u te kunnen rekenen. Elke nieuwe donateur is welkom! Jan Bik Voorzitter Derde Wereldgroep Soest. P.S. Als u een actieve rol wilt spelen in de DWG, dan horen we dat graag.
BESTUURSSAMENSTELLING EN TAAKVERDELING
In 2012 werden er 8 bestuursvergaderingen gehouden, met daaraan voorafgaand een vergadering van de projectcommissie. In verband met het verzenden van het jaarverslag in april en de uitnodiging voor de ontmoetingsavond in november werd tweemaal een ‘postkamer’ georganiseerd. Om kosten te besparen brengen we alle post binnen Soest zelf rond en de post voor adressen buiten Soest wordt via de gemeente verstuurd. Door het plotselinge overlijden van Jaap den Oude heeft zich in 2012 een belangrijke wijziging in de bestuurssamenstelling voorgedaan. Daarnaast werd onze contactpersoon bij de gemeente, mevr. Betty Krook-Kuyvenhoven opgevolgd door mevr. Gerda Hoosbeek. Per 31 december 2012 bestond het bestuur van de Derde Wereldgroep Soest uit de volgende leden:
Bestuur
Jan Bik Gerrit Leeflang Erica Hoksbergen Marian Dubourcq Annemarieke Koch Leo Weusten
voorzitter/projectcommissie secretaris penningmeester/projectcommissie algemeen projectcommissie algemeen
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
Ondersteuning Gerda Hoosbeek Wim Mann Hans Scholte Theo Sluis Willem Voorhout
contact gemeente Soest website/perscontacten vormgeving/fotoarchief contacten Soesterberg logistiek/techniek
5
3
PROJECTEN
Projectaanvragen In 2012 ontvingen we ongeveer 100 projectaanvragen, zowel van nieuwe aanvragers als van projectpartners met wie we al langer contact hebben. De projectcommissie bestudeert alle aanvragen en brengt aan het bestuur advies uit over een mogelijke ondersteuning of afwijzing. Na toelichting en discussie beslist het bestuur. De afgewezen projectaanvragers krijgen daarover bericht en met de overige aanvragers wordt gecorrespondeerd om vragen, die er altijd zijn, beantwoord te krijgen. In de volgende bestuursvergadering wordt er dan beslist en volgt financiële afhandeling. De DWG probeert de binnengekomen verzoeken zo snel mogelijk te verwerken, omdat er elke vergadering weer vele nieuwe aanvragen klaarliggen. Nog steeds is India het belangrijkste land qua aantal aanvragen. Vooral in de deelstaten Andhra Pradesh en Tamil Nadu weten plaatselijke NGO’s de weg naar de DWG te vinden. Projecten uit andere gebieden hebben onze speciale aandacht, omdat we graag wat meer spreiding krijgen. Helaas gaat het bij projecten uit met name Afrikaanse landen, hoe goed ook onderbouwd, dikwijls om vrij grote bedragen. Vooral als de aanvrager nieuw voor ons is, durven we geen risico te lopen met het verstrekken van veel geld. Als er echter een betrouwbare tussenpersoon is die het project kent en begeleidt, dan zijn we eerder bereid om aan het verzoek te voldoen, als de financiën het toelaten uiteraard. Een voorbeeld van een dergelijk project is de bouw van de Charles Lwangaschool in Kampala, waarover hieronder meer. In 2012 konden we in totaal 15 projecten steunen. Aard van de projecten We kunnen de projecten globaal in een aantal categorieën indelen, waarbij binnen een project sprake kan zijn van een zekere overlap. • • • •
Produceren en verkopen van goederen Kweken van groente, fruit en andere gewassen voor eigen gebruik en verkoop Onderwijs, scholing en leermiddelen Medische voorzieningen, voorlichting en sanitatie
Produceren en verkopen van goederen In het Vellore district van de Indiase deelstaat Tamil Nadu is de vrouwenorganisatie Women for Women (10-15)*actief. De DWG heeft daar al twee jaar lang een naai- en verstel trainingsprogramma voor meisjes en jonge vrouwen gesteund. Met deze opleiding kunnen ze aan het werk om voor de locale markt eenvoudige kledingstukken te maken voor vrouwen en kinderen. Kleding voor mannen en grotere jongens naaien ze niet, want dat is het werk van kleermakers. Ze verstellen ook kleding, omdat hun klanten dikwijls te arm zijn om nieuwe spullen te kopen. Tijdens de opleiding krijgen de vrouwen voorlichting over zaken als boekhouding, marketing en kwaliteitscontrole. Daarnaast komen medische en sociale onderwerpen aan bod. Van meisjes die nog thuis wonen worden ook de ouders bij het programma betrokken. Na afloop van de training helpt Women for Women de deelneemsters met het verkrijgen van een kleine lening om een naaimachine aan te schaffen. Ze werken vanuit huis, dus dat brengt geen extra kosten met zich mee. We ontvingen goede rapportages over dit project en besloten ook het derde jaar van de training te financieren. Op hetzelfde vlak ligt de naai- en borduurcursus die de organisatie SHRED (12-45) voor 60 adolescente meisjes organiseerde. Ze wonen op het platteland van het Chittoor district in de deelstaat Andhra Pradesh in India. Ze hebben meestal wel onderwijs genoten, maar voor een verdere opleiding moeten ze naar de stad, 20 km verderop. Naast de kosten voor de bus moet er dan ook lesgeld betaald worden. Dit alles is teveel voor de ouders van deze meisjes. In overleg is daarom besloten tot het geven van deze naaicursus, die zes maanden duurt. Ze kunnen daarna aan het werk in de naaiateliers in de omliggende steden of met hulp van een kleine banklening zelf een naaimachine aanschaffen en vanuit huis werken. Ook als ze bij hun toekomstige echtgenoot elders gaan wonen, dan kunnen ze deze vaardigheden altijd gebruiken om het huishoudbudget aan te vullen. *het 1ste getal slaat op het jaar van eerste aanvraag en het 2de getal op de volgorde van binnenkomst
6
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
Met de organisatie SPECT ( 11-42/12-43) hadden we al eerder contact. Deze NGO, die in het Villupuram district van Tamil Nadu actief is, hielp in 2011 20 vrouwen op weg bij de verkoop van kaarsen, waspoeder, bakklaar gemaakte rijstebloem en gebakken pappads, een soort hartige matzes. De activiteiten verliepen heel goed en in 2012 vroeg SPECT onze steun voor opnieuw 20 vrouwen. Deze vrouwen werkten bij bierbrouwerijen in de omgeving, maar hadden daar erg te lijden onder seksueel getinte opdringerigheid van de mannen, een bekend thema in India. Protesteren leidt tot baanverlies. Om ze uit deze situatie weg te halen besloot SPECT de vrouwen een opleiding te geven in het maken van verschillende typen ‘lunchbags’. Deze worden gemaakt van Rexine, textiel met een acrylcoating. De tassen zijn erg populair bij jonge meisjes en werkende vrouwen. Ze nemen daarin hun lunch mee, een fles water, make-uptasje, handdoekje en schrijfwaren. Ook naar de z.g. festivals en naar trouwpartijen, die door zeer veel mensen bezocht worden, nemen de meisjes en vrouwen deze handige tassen altijd mee. Naarmate de vrouwen meer ervaring hebben zullen ze ook jute boodschappentassen gaan naaien en daarbij jonge meisjes inschakelen om het vak te leren. SPECT bemiddelt bij de levering van de tassen aan de lokale middenstand en begeleidt de vrouwen in het hele traject. Met de organisatie Centro de Encontro (10-126/12-31) in de Mozambiquaanse hoofdstad Maputo hebben we al sinds 2001 contact. De Nederlander René Boezaard werkte in de jaren negentig in Maputo en richtte daar een openluchtschool voor straatjongeren op, de Escola de Rua. Ook werd het Centro de Encontro ingericht, een plek waar de straatjongeren elkaar kunnen ontmoeten, een maaltijd krijgen en even op adem kunnen komen. Met de voetbalschool, de Leeuwen van Laulane, heeft men veel succes. Verschillende jongens zijn inmiddels als profvoetballer geselecteerd door clubs uit de 1ste en 2de Liga. Voor en na de wedstrijden van de amateur Liga geeft een rapgroep van het Centro voorlichting over de HIV/ Aidsproblematiek aan het overwegend jonge publiek. De Escola de Rua is inmiddels samengevoegd met de armenschool, waar de leerlingen geen schoolgeld hoeven te betalen en geen uniform of zelfs schoenen hoeven te dragen. Alleen op deze manier kunnen deze straatarme kinderen onderwijs krijgen; er is ook een avondopleiding. Er zijn in de loop der jaren al duizenden kinderen aan een schooldiploma geholpen. Er is ook een kappersopleiding gestart en een kleine kapsalon is in bedrijf. Voor jongens is er een opleiding tot automonteur en een autowerkplaats. Om minder afhankelijk te worden van externe fondsen werd het plan opgevat om een winkel met tweedehands goederen te beginnen in de armenwijk Xipamanine. Men kon gebruik maken van een leegstaande kantine op een voetbalveld midden in de wijk. De gemeente schiep gunstige voorwaarden en de winkel is inmiddels in bedrijf. De DWG Soest heeft in de loop der jaren de verschillende projecten van het Centro de Encontro gesteund en heeft ook geholpen om de winkel op te knappen en in te richten.
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
7
Tuinbouw De Help to Self Help Trust (12-14) in het Tiruvannamalai district in India bekommert zich om de allerarmste plattelandsvrouwen en hun kinderen. Zij organiseren de vrouwen in zelfhulpgroepen, SHG’s, geven kinderen na school bijles en proberen de vrouwen bewust te maken van hun rechten en mogelijkheden. Door gebrek aan goede voeding hebben velen een vitaminetekort, wat nachtblindheid, geelzucht, huidziekten en een verlate puberteit veroorzaakt. Het eten van groenten en vruchten uit eigen tuin kan helpen om dit tekort weg te werken. De organisatie begeleidt de vrouwen bij het inrichten en onderhouden van een moestuin en geeft ze lessen in voedzaam koken en de effecten van vitaminegebrek op de gezondheid. Het surplus uit deze z.g. keukentuinen kan op de locale markt verkocht worden en geeft de vrouwen een extra inkomen. Hetzelfde uitgangspunt heeft de organisatie GARDS (12-29) in het Prakasam district van Andhra Pradesh. Ze richt zich op de tribale gemeenschappen van de Yanadi’s. Deze mensen doen echt het smerigste werk, zoals latrines, afvalbakken en afvoerkanalen schoonmaken en op vuilnisbelten werken. Zelfs andere ‘onaanraakbaren’ willen geen contact met hen hebben en daarom leven ze ook buiten de dorpen, waar geen schoon drinkwater voorhanden is. GARDS probeert wat aan deze miserabele situatie te doen door, samen met overheidsinstanties, gezondheidsvoorlichting en vaccinatieprogramma’s te organiseren. Om de lichamelijke conditie van de mensen te verbeteren worden ze voorgelicht over een gezonde manier van koken en geholpen bij het inrichten en onderhouden van keukentuinen. Daarnaast wordt per dorp een aantal vrouwen opgeleid om sari’s te zomen(rolling) en te beschilderen en te borduren. Sari’s zijn in India een veel gevraagd artikel en gemakkelijk te verkopen. Gards organiseert de training van deze vrouwen en koppelt hen dan, voor het krijgen van een kleine starterslening, aan het overheidsprogramma genaamd Indira Kranthi Patham of aan micro-financieringsinstellingen die door plaatselijke NOG’s worden gerund.
8
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
Onderwijs en scholing Een langlopend programma op het terrein van scholing wordt uitgevoerd door de organisatie P.Z.P.V.S.S. (07-29), werkzaam in het Prakasam district in Andhra Pradesh. Deze NGO investeert al een aantal jaren in het promoten van schoolbezoek van kinderen die nooit op school zijn geweest of deze voortijdig hebben verlaten. Sinds 2007 steunt de DWG dit programma. Voor arme kinderen is schoolbezoek vaak heel lastig, omdat ze moeten meehelpen geld te verdienen of op broertjes en zusjes moeten passen als moeder aan het werk is. P.Z.P.V.S.S. startte een scholingsprogramma van 16.00 tot 18.00 uur voor kinderen van 6 tot 14 jaar. Aangepast aan hun leeftijd leren ze lezen en rekenen en allerlei praktische zaken. De dorpsgemeenschappen zijn zelf verantwoordelijk voor de uitvoering. De lessen worden gratis gegeven in de open lucht of in een gemeenschapsruimte. De ouders worden gestimuleerd om hun kinderen, als die bijgespijkerd zijn, naar het reguliere onderwijs te sturen. In de afgelopen jaren zijn er al tientallen dorpen bij dit programma betrokken. De DWG betaalt de aanschaf van les- en spelmateriaal, de projectbegeleiding en het organiseren van ouderbijeenkomsten. In Accra, de hoofdstad van Ghana, is de Urban Poor Child Organisation, UPCO (10-58), gevestigd, waarmee de DWG al sinds 2008 contact heeft. UPCO heeft in een sloppenwijk het House of Refuge opgezet, waar kinderen na schooltijd (ze hebben maar een halve dag les) terecht kunnen voor extra onderwijs en voor ontspanning. De DWG heeft in de afgelopen jaren geholpen bij de aanschaf van (tweedehands) computers en een video/tv-set waarmee voorlichtingsfilms kunnen worden getoond. Ook aanschaf van meubilair en herinrichting van de leslokalen werd door ons betaald. Aangetrokken door het aanbod van UPCO kwamen de kinderen van steeds verder weg. Lange enden lopen door het drukke verkeer leverde gevaarlijke situaties op. UPCO besloot tot de bouw van een dependance vlakbij zee. Omdat dit gebied af en toe onder water komt te staan moest er eenvoudig gebouwd worden; een betonnen fundering met daarboven alleen een afdak. Toen het bouwsel klaar was bleek er toch behoefte aan een omheining om diefstal tegen te gaan. Ook was een klein afgesloten gebouwtje gewenst om de lesmaterialen veilig op te bergen en als pauzeplek voor de leraren. De gemeente Accra stelde bovendien als eis, dat er toiletfaciliteiten in het gebouw zouden komen. De DWG Soest betaalde een deel van dit project. De Zweedse Af Jochnick Foundation betaalde het leeuwendeel van de benodigde € 16.000, nadat zij eerst bij ons nadere informatie over UPCO hadden ingewonnen. In oktober bezocht ons oud-bestuurslid Elske van Gorkum het project en vertelde bij thuiskomst, dat ze een goede indruk van alle activiteiten had gekregen.
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
9
In ons jaarverslag over 2011 schreven we over de voorgenomen bouw van de St. Charles Lwangaschool (11-51) in Kampala, Oeganda. In de armenwijk Katwe had Charles Matovu, samen met de gemeenschap, een schooltje gebouwd voor kinderen die nergens anders terecht konden. Inmiddels barstte het gebouw uit zijn voegen en voor uitbreiding met een extra verdieping was het te zwak. Paul van Gool, Project Officer bij de EU Delegatie in Kampala, kwam in contact met Charles en besloot hem te helpen bij de fondswerving voor de bouw van een nieuwe school. De door hem benaderde DWG zag aanvankelijk niet veel mogelijkheden om een substantiële bijdrage te leveren, maar door onverwachte inkomsten konden we in 2011 toch € 24.000,- voor dit project reserveren. In Kampala werden de plannen voor de nieuwbouw verder uitgewerkt. Door het onverwachte, royale aanbod van de Brabantse Rickelman Van Erp Stichting, in het voorjaar van 2012 (zie hoofdstuk 5), kon er een groter gebouw ontworpen worden. Meer kinderen kunnen daardoor onderwijs gaan volgen. In het najaar van 2012 werd de bouw gestart en in het begin van 2013 zullen de eerste leerlingen de lessen gaan volgen in de klassen die dan klaar zijn. Voor het voltooien van het hele gebouw zijn nog extra fondsen nodig. In Kinshasa, hoofdstad van de Democratische Republiek Congo, is de Stichting MUCOLIM (12-04) actief. Deze stichting heeft de beschikking over een gebouw waarin laagdrempelige culturele activiteiten en voorlichtingsbijeenkomsten worden gehouden. Er is een bibliotheek en er worden voor de jeugd alfabetiseringscursussen gegeven en computeronderricht. Om beroepsgerichte opleidingen te kunnen verzorgen voor de kansarme jeugd was er behoefte aan extra lokalen. De DWG heeft hieraan al eerder bijgedragen. Voordat de lessen kunnen starten moet er meubilair en instrumentarium aangeschaft worden. Mucolim heeft daarvoor steun gekregen van een aantal Nederlandse stichtingen, waaronder de DWG. Men wil graag eerst het totale benodigde bedrag bij elkaar hebben alvorens de lessen te gaan aanbieden. Dit om frustratie te voorkomen bij de cursisten die nog niet aan de slag kunnen. Begin 2013 zullen we een overzicht krijgen van de stand van zaken en dan kunnen we beslissen hoe dit prima initiatief verder gesteund zal worden. In zuidelijke Indiase deelstaat Kerala is het BGM Social Service Centre (12-44) actief. In een geïsoleerd bosgebied, nabij een stuwdam, leven daar de inheemse bewoners onder zeer primitieve omstandigheden. Sinds 2001 heeft de DWG contact met dit project en zijn Nederlandse vertegenwoordiger Frans Wiegmans. Er zijn inmiddels vele drinkwaterputten geslagen, latrines gebouwd, een multifunctioneel gebouw neergezet, waarin een kleine kliniek is gevestigd. Daar komen ook vrouwengroepen bij elkaar en krijgen kinderen les. In inmiddels 23 dorpen bestaan nu After School programma’s, waarbij ongeveer 600 kinderen van de allerarmste ouders extra lessen krijgen om in het reguliere onderwijs mee te kunnen komen. Ze worden ook geholpen bij de aanschaf van schoolspullen, zoals boeken, schriften, pennen en schooltassen, die de leerlingen zelf moeten meebrengen, maar die de ouders niet kunnen betalen. De tweedeklassers van het Griftland College gingen in oktober weer de straat op om voor dit project geld te verdienen.
10
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
Medische voorzieningen, voorlichting en sanitatie Sinds 2010 steunt de Derde Wereldgroep Soest het voorlichtingsprogramma van de organisatie JRPDO (09-126), gevestigd in het Tiruvannamalai district van de Indiase deelstaat Tamil Nadu. Het betreft de leden van de inheemse Malayalisbevolking, die weinig kennis hebben over gezondheidszaken. Bloedarmoede en infecties zijn aan de orde van de dag en de begeleiding van zwangerschappen en bevallingen is ronduit primitief te noemen. Bijgeloof speelt nog een grote rol. In een drie jaar durend programma worden 1500 vrouwen in de vruchtbare leeftijd, 1000 tienermeisjes en, heel belangrijk, ook 1000 jongens, voorgelicht over voor hen belangrijke medische/hygiënische zaken. Ook de relatie tussen de seksen komt aan de orde. In de 20 betrokken dorpen worden zogeheten ‘peer educators’ geschoold om als vraagbaak te dienen voor de doelgroepen. Zij kaarten geconstateerde problemen aan bij de projectleiding, die dan gepaste actie kan ondernemen. Het gebruikmaken van gezondheidscentra wordt sterk gestimuleerd. In 2012 droeg de DWG bij aan de derde ronde van dit project. Onder dit hoofdstuk valt ook de kraamkliniek in Farabako (11-25) in Mali. De DWG heeft sinds 2005 contacten met dit in het zuid-westen van Mali gelegen dorp, waar cultureel antropoloog Jan Jansen onderzoek deed naar de rol van de z.g. Griots. Dit zijn dichters/ muzikanten die de tradities en geschiedenis bewaren en deze via het vertellen van verhalen doorgeven. De DWG heeft gezorgd voor de bouw van een kraamkliniekje. De Nederlandse verloskundige Lianne Holten, die tevens cultureel antropologe is, begeleidt dit project en bezoekt elk jaar Farabako. Ze neemt dan allerlei medisch materiaal, medicijnen, vitamines en zaaizaad mee voor groenten, die een welkome aanvulling vormen op het eenzijdige dieet. De kosten hiervan betaalde Lianne aanvankelijk uit eigen zak, maar dit werd iets te begrotelijk omdat ze intussen aan haar promotie moest werken. De DWG zegde toe voor drie jaar de kosten voor medicijnen en ook voor onderhoud van de kliniek te betalen. In 2011 besteedden we daaraan € 750,-. Door gestegen kosten en noodzakelijke extra materialen was er een tekort van € 250,-. We vulden dit bedrag aan in 2012. De eerste contacten met SEED Trust (12-03) in het Tiruvannamalai district in India dateren uit 2008. De DWG steunde toen de training van gypsie-meisjes die bangles (armbanden) wilden gaan maken en verkopen. Later volgden opleidingen voor typen, naaien en manden maken. In 2010 en 2011 betaalden we de aanleg van een waterput in twee dorpen van (voormalige) leprapatiënten. Ook in 2012 vroeg men onze steun voor het graven van een waterput in een dorp, waar geen goed drinkwater meer voorhanden was. De 156 gezinnen moeten per maand 5 rupee betalen, waarmee het onderhoud van de pomp kan worden bekostigd. Een dorpscomité is verantwoordelijk voor het innen van het geld en het beheer van de pomp. Later in 2012 kwam het verzoek binnen om een bijdrage te leveren voor de aanschaf van een gemotoriseerde tweewieler. De gediplomeerde HIV/Aids verpleegster van SEED Trust bezoekt 172 patiënten, verspreid over 54 dorpen en stadjes in het district, om ze te begeleiden bij hun medicijngebruik en om controles uit te voeren. Omdat veel dorpen nogal afgelegen zijn, is eigen vervoer noodzakelijk. Ze gebruikte daarvoor de brommer van de SEED Trust staf, maar die heeft dit voertuig nodig voor de andere activiteiten van de organisatie. Het was dus efficiënter om voor de verpleegster een eigen brommer aan te schaffen. Het onderhoud is uiteraard voor rekening van SEED Trust. Voor zowel de waterput als voor de brommer was € 750,- nodig. Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
11
4
VISIE OP 2013
Op het gebied van ontwikkelingssamenwerking is er heel wat aan de hand. In Nederland worden de budgetten van de medefinancieringsorganisaties behoorlijk gekort en ook de overheidsbijdrage wordt teruggeschroefd. Het nieuw aangetreden kabinet denkt over dit beladen onderwerp weer anders dan het vorige, dus is het nog niet helemaal duidelijk wat er precies gaat gebeuren en hoe ingrijpend de maatregelen zullen uitpakken. Intussen staan de ontwikkelingen in de wereld ook niet stil. Als we bijvoorbeeld aan India denken, waar de meeste van onze projecten worden gerealiseerd, dan blijken ook daar langzaam maar zeker verschuivingen op te treden. Een plotselinge gebeurtenis kan opeens de problemen duidelijk zichtbaar maken. We denken hier aan de brute verkrachting en afschuwelijke moord op een studente, die met haar vriend ’s avonds de bus nam. Volgens de traditionele opvattingen hoort een meisje dat helemaal niet te doen, dus verdient ze een lesje. Ze heeft daar immers ‘om gevraagd’. De algemene verontwaardiging hierover onder de bevolking en de discussie die is losgebarsten leiden hopelijk tot wat meer bewegingsvrijheid en een positievere kijk op de rol van meisjes en vrouwen in de 21ste eeuw. De projecten die we in India steunen richten zich vrijwel allemaal op deze doelgroep en geven voorlichting over vrouwenrechten en de verhouding tussen de seksen. De taaie traditie om een meisje bij haar huwelijk een bruidschat mee te moeten geven, drukt als een zware last op de schouders van arme ouders. Hoewel officieel afgeschaft bloeit deze gewoonte nog weelderig. Voor de bruidegom en zijn familie is het namelijk lucratief. Ook heeft men liever een jongensbaby, omdat jongens later voor hun ouders moeten zorgen. Het gevolg is, dat er op grote schaal meisje-foetussen worden geaborteerd (een echo onthult het geslacht, hoewel dat officieel niet mag worden meegedeeld). Ook worden pasgeboren meisjes-babies ‘uit de weg gewerkt’. De geslachtsratio, het aantal meisjes dat op 1000 jongetjes geboren wordt, is voor heel India 904, terwijl het er ongeveer 950 zouden moeten zijn. In sommige staten en grote steden ligt dit getal nog lager, tot maar 823 meisjes op 1000 jongetjes. De Indiase overheid probeert het tij wel te keren, maar dit gaat langzaam.
12
We hopen van harte, dat de positieve ontwikkelingen in India in een stroomversnelling zullen komen. De sociale media, die door de jeugd omarmd worden, kunnen daarbij een belangrijke rol spelen. De situatie in Afrika is weer anders. Wij krijgen niet veel aanvragen uit Afrikaanse landen en vaak betreft het dan tamelijk grootschalige projecten die ons budget te boven gaan. Ook krijgen we nog wel eens een aanvraag van een vrouwencoöpratie, die geld zoekt om de commerciële activiteiten uit te kunnen breiden. De projecten die we in Afrika steunen kennen we allemaal via betrouwbare (Nederlandse) organisaties of contactpersonen. Als we de media mogen geloven, dan wordt het traditionele ontwikkelingsmodel van steun aan overheden, in Afrika steeds meer vervangen door buitenlandse investeringen die de economie moeten aanjagen en die betaald worden met grondstoffen en vooral olie. Wat betekenen al deze ontwikkelingen voor een klein projecthulpfonds als het onze? Wij reageren rechtstreeks op vragen om steun van buitenlandse organisaties, die weten wat de problemen zijn van de mensen in hun werkgebied en die daar wat aan willen doen. Deze kleinschalige projecten worden door de grote organisaties niet bediend, omdat dit teveel tijd en dus geld zou kosten. Maar zij steunen wel veel kleine initiatieven. We denken hier aan bijvoorbeeld Impulsis en Wilde Ganzen. De conclusie moet zijn: zolang we gesteund worden door de Soester gemeenschap en andere sponsors, blijven we doorgaan. Ook in 2013, het jaar waarin we ons 30-jarige jubileum zullen vieren. We voelen ons daarin aangemoedigd door de woorden van Gert Kuiper van Impulsis, die in zijn brief van 17 augustus 2012 schrijft: “Onze complimenten voor deze inzet in een tijd, waarin de belangstelling voor ontwikkelingssamenwerking steeds meer een negatieve tendens lijkt te krijgen. Juist daarom is het bestaan van een groep als de DWG zo belangrijk”.
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
5
FINANCIËN
Het jaar 2012 was in financieel opzicht een opmerkelijk jaar, met giften uit onverwachte hoek. De bijdragen van onze donateurs en giftgevers bleven zeer goed op peil. Dit sterkt ons in de overtuiging, dat we nog steeds draagvlak hebben binnen de Soester samenleving. Op basis van dit draagvlak zijn andere fondsverstrekkers bereid ons werk te ondersteunen. Dit geeft ons een push om door te gaan. In de eerste plaats willen we hier de Gemeente Soest noemen, die in 2012 al voor het 25ste jaar een aanzienlijke bijdrage levert. Wij zijn de gemeenteraad en het College van B. en W. erkentelijk voor deze consequente steun. Het feit, dat de gemeente ons steunt en daaruit voortvloeiend inzage in de financiën en het inhoudelijk beleid verlangt, geeft andere sponsors vertrouwen in de soliditeit van onze activiteiten. Ook vanuit de gemeente geïnitieerd is de Operatie Zandloper. In de herfst van 2011 deden twee klassen van de basisschool De Bron, een klas van de St. Carolusschool in Soesterberg en twee klassen van de Insingerschool mee aan het opschonen van een deel van de Soester Duinen. Zij kregen informatie over de bijzondere natuur in dit gebied en hielpen een handje om nieuwe zaailingen op te ruimen en daarmee het stuiven van het zand te bevorderen. Als beloning stelde de gemeente per klas een bedrag van € 150,- beschikbaar, dat besteed mocht worden aan een goed doel. Al een aantal jaren mag de DWG dit doel bepalen. De cheque werd in februari 2012 overhandigd. Het geld werd besteed aan het vernieuwen van het dak van de Cobetschool in Lusaka, de hoofdstad van Zambia. Een andere belangrijke inkomstenbron, waar we gelukkig al vele jaren op kunnen rekenen, is de actie van de tweedeklassers van het Griftland College. Steevast op de laatste vrijdag voor de herfstvakantie trekken ze Soest, Baarn en zelfs Bunschoten in om met allerlei inventieve activiteiten geld voor het gekozen doel te verdienen. Dit jaar bracht de actie het fantastische bedrag van € 6520,- op. Het geld is inmiddels al besteed aan schoolspullen voor kinderen in Zuid-India. Vermeldenswaard is het feit, dat deze leerlingenactie al sinds 1990 elk jaar wordt gehouden en dat het totaal ingezamelde bedrag over al die jaren in 2012 de € 100.000 heeft overschreden! Daarvoor onze dank aan alle betrokken leerlingen en docenten!
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
In 2012 werd geen bijdrage gevraagd aan Impulsis, financier van kleinschalige initiatieven op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. De subsidie die we in 2011 voor zes projecten van hen ontvingen kwam pas eind november van dat jaar vrij. De projecten zijn in 2012 gestart en worden in 2013 afgerond. De eindverantwoording moet dan ook in 2013 plaatsvinden. We hebben besloten om lopende deze procedure geen nieuwe aanvraag in te dienen. In 2012 ontvingen we het tweede deel van de schenking van de Stichting Niemeijer Fonds, groot € 5000,-. Deze stichting ondersteunt jonge, beginnende kunstenaars, maar ook charitatieve doelen. We mochten dit bedrag naar eigen inzicht besteden. De Vereniging Emmaus Bilthoven schonk ons € 2500,- voor de aanschaf van meubilair en apparatuur voor een scholingscentrum in Kinshasa in de Democratische Republiek Congo (project 12-04). Ditzelfde scholingsproject was onderwerp van de inzamelingsactie die werd gehouden bij het overlijden van ons bestuurslid Jaap den Oude. Deze actie bracht ruim € 770,- op. De Wereldwinkel Soest, waarvoor Jaap ook vele jaren zeer actief was, vulde dit bedrag aan met een gift van € 1300,-. In 2013 zal het bestuur van de stichting Mucolim, die verantwoordelijk is voor dit project, de fondswerving afronden. De DWG zal haar extra bijdrage aan dit project in 2013 overmaken. De Stichting Kringloopcentrum Spullenhulp maakte, ter gelegenheid van haar 40-jarige jubileumviering in 2013, op de laatste dag van 2012 een bedrag van € 750,- naar ons over. Het geld zal besteed worden aan de bouw van een waterput in een plattelandsdorp in Tamil Nadu. Zoals in vele veraf gelegen dorpen is er in dit dorp geen goed drinkwater beschikbaar. Gebruik van het onzuivere water leidt tot infectieziekten. Meisjes en vrouwen moeten 2 km lopen om redelijk geschikt water te halen. Voor de meisjes betekent dit schoolverzuim en de vrouwen hebben geen tijd om een bijdrage aan het gezinsinkomen te leveren. Financiering van dit project zal in 2013 plaatsvinden. Van de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB Soest ontvingen we de opbrengst van de collectes in 2011, een bedrag van € 173,-. De FEMI Foundation to Earth uit Baarn maakte € 500,- naar ons over, te besteden naar eigen inzicht.
13
Als meest opmerkelijk in de rij van sponsors kunnen we de Rickelman Van Erp Stichting uit Eindhoven noemen. In het voorjaar van 2012 zocht deze stichting contact met ons om geïnformeerd te worden over de projecten die we op dat moment onder handen hadden. Men had over de DWG gelezen in een uitgave van de Rotary Club in St. Oedenrode. Na de jaarcijfers over 2010, plus een zestal projectvoorstellen te hebben opgestuurd, liet Mevr. Van Erp weten dat de stichting geïnteresseerd was in de bouw van de Charles Lwangaschool in Kampala. Men wilde daarvoor € 25.000,- ter beschikking stellen. Uiteraard was ons bestuur zeer verheugd over dit bericht. Omdat het bestuur van de Rickelman Van Erp stichting slechts tweemaal per jaar vergadert werd het uitgewerkte voorstel over de bouw van de school pas in het najaar behandeld. Tot onze grote vreugde werd het bedrag spoedig daarna overgemaakt. Al deze giften van de donateurs en de bijdragen van externe sponsors leverden in 2012 het recordbedrag op van ruim € 66.000,-. Op de jaarrekening 2012 treft u een lager totaalbedrag aan, omdat van twee sponsors de bijdragen, samen € 8000,-, in het begin van 2013 zullen worden overgemaakt. U vindt dit bedrag terug in de Begroting 2013 onder de post ‘Tegoeden’.
14
Het bestuur van de Derde Wereldgroep Soest bedankt allen, die ons werk ook in 2012 gesteund hebben, hartelijk voor hun bijdrage en voor het vertrouwen inzake de besteding van het geld. Tot slot willen we hier nogmaals vermelden, dat de Stichting Derde Wereldgroep Soest door de belastingdienst is erkend als Algemeen Nut Beogende Instelling, kortweg ANBI. Uw gift telt dus mee voor een mogelijke aftrek voor de inkomstenbelasting. Voor degenen voor wie de boven- of onderdrempel inzake de aftrek een rol speelt, kan een notariële schenking de oplossing bieden. Voor een periode van vijf jaar wordt dan een vast bedrag geschonken, dat volledig aftrekbaar is. Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met onze penningmeester Erica Hoksbergen, tel. 035-6018069, of
[email protected] . Als u gevraagd wordt om uw giften voor de belastingdienst aan te tonen, let er dan op dat we in het ANBI register staan vermeld als Stichting Derde Wereld Groep Soest.
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
6
BESTUURSACTIVITEITEN
Op 2 januari bezochten twee bestuursleden de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Soest. Ze stelden zich voor aan de burgemeester en de wethouders. Het bleek, dat de Derde Wereldgroep Soest geen onbekende is bij het gemeentebestuur. Op 3 februari bezochten twee bestuursleden de basisschool De Bron en de St. Carolusschool in Soesterberg om in het kader van de Zandloperactie voorlichting te geven over het gekozen project en de cheque in ontvangst te nemen. Op 17 februari genoten het bestuur en de ondersteunende leden, samen met hun partners, van een gezellige maaltijd. Traditiegetrouw in restaurant China en natuurlijk op eigen kosten. Het is plezierig dat alle mensen die zich voor het werk van de DWG inzetten één keer per jaar elkaar in een informele sfeer treffen. Op 1 april verscheen het jaarverslag over 2011. Samen met het uitkomen van het jaarverslag werd actie gevoerd voor een scholingsproject in Kinshasa, hoofdstad van de Democratische Republiek Congo (project 12-04). Op 3 mei waren (oud)bestuursleden in de Open Hof aanwezig bij de afscheidsdienst van onze voormalige secretaris Jan Uit den Bogaard, die op 89 jarige leeftijd overleed. Op 6 mei was een aantal (oud)bestuursleden aanwezig bij het afscheid nemen van ons bestuurslid Jaap den Oude, die op 84 jarige leeftijd overleed.
Op 6 juni was Gideon Markin, leider van het scholingsproject UPCO in Ghana (10-58) op bezoek bij de Derde Wereldgroep Soest. Op 4 september bezocht een aantal bestuursleden de afscheidsreceptie van burgemeester Arie Noordergraaf. Op 12 oktober verzamelde zich een aantal bestuursleden zich in de aula van het Griftland College om af te wachten wat de opbrengst zou zijn van de actie die de tweedeklassers die ochtend op school en in de winkelcentra hadden gevoerd. De gedegen voorbereiding en het enorme enthousiasme van de leerlingen resulteerden in een opbrengst van ruim € 6500,-. Dit geld was bestemd voor schoolmaterialen voor kansarme kinderen in Zuid-India (project 12-44). Op 31 oktober bracht ons voormalige bestuurslid Elske van Gorkum een bezoek aan onze projectpartner UPCO in Accra in Ghana (10-58). In het kader van haar werk voor Cordaid bracht zij een bezoek aan dit land en omdat ze ‘toch in de buurt’ was, wilde ze graag persoonlijk een kijkje nemen bij de projecten van UPCO die de DWG mede heeft gefinancierd. Aan de hand van veel foto’s rapporteerde ze heel enthousiast over wat er daar allemaal is ondernomen. Op 23 november organiseerden we de jaarlijkse ontmoetingsavond. In hoofdstuk 7 daarover meer.
Op 8 mei was het bestuur plus partners aanwezig bij de crematie-plechtigheid van Jaap den Oude in Den en Rust te Bilthoven.
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
15
7
VOORLICHTING EN PUBLICITEIT
De publicatie van het jaarverslag, dat naar ongeveer 450 adressen wordt verstuurd, is een belangrijk moment waarop de DWG naar buiten treedt. Alle activiteiten van het afgelopen jaar worden beschreven en er wordt ruim aandacht besteed aan alle projecten die we ondersteunden. De jaarrekening van het voorbije jaar en de begroting voor het komende jaar geven duidelijk inzicht in het financiële reilen en zeilen van onze stichting. De gemeente Soest vraagt van ons om zowel de inhoudelijke als de financiële verantwoording voor 1 april in te leveren om in aanmerking te kunnen komen voor de gemeentelijke bijdrage. De plaatselijke pers besteedt meestal aandacht aan het verschijnen van het jaarverslag en Radio Soest nodigt ons steevast uit voor een interview. Een belangrijke activiteit op het gebied van voorlichting aan een breder publiek is het organiseren van een ontmoetingsavond voor donateurs en belangstellenden, traditiegetrouw in het Griftland College. Deze keer werd op 23 november de heer Paul van Gool welkom geheten. Hij kwam uit de eerste hand verslag doen van de bouw van de Charles Lwangaschool in Kampala (project 11-51). Paul heeft als Project Officer voor de EU Delegatie in deze Oegandese stad gewerkt en dit project bij ons aangemeld. Na de pauze werd de film ‘Child in the Sky’ vertoond over de opvang van Tanzaniaanse straatjongens door het Nederlandse echtpaar Noud en Truus van Hout. Zij nemen deze jongens, die vaak allerlei soorten drugs gebruiken, op in hun centrum. Ze krijgen daar een opleiding en leren weer een normaal leven te leiden. Rob Duit, onderwijscoördinator op het Griftland College, verraste Frans Wiegmans, vertegenwoordiger van de BGM Social Service Society in Kerala (project 12-44) met een cheque van € 6520,-.
De Wereldwinkel was aanwezig met een kraam vol aardige artikelen en de DWG verkocht kunstkaarten van de hand van Leo Weusten en zelf ontworpen fotokaarten met verschillende projectthema’s. Helaas moesten de bezoekers de vertrouwde fototentoonstelling missen, die Jaap den Oude altijd samenstelde. De voorbereidingscommissie had hier geen tijd voor kunnen uittrekken. Ondanks wat technische probleempjes was het een geslaagde avond. Een belangrijke bron van informatie voor belangstellenden en ook voor (toekomstige) projectpartners is onze website www.derdewereldgroepsoest.nl. Zowel in het Nederlands als in het Engels en Frans wordt informatie gegeven over onze stichting en over de richtlijnen voor aanvraag van ondersteuning. Het jaarverslag, de uitnodiging voor de avond, persberichten over de DWG en alle andere info die voor de bezoeker interessant kan zijn, worden op de site gezet. Via projecten en acties op scholen kan de jeugd kennismaken met problemen van arme mensen elders in de wereld. Een goed voorbeeld daarvan is de actie die de tweedeklassers van het Griftland College ook dit jaar weer ondernamen. Voorafgaand aan de actiedag krijgen ze informatie over de achtergrond en de concrete inhoud van het project. De DWG schrijft hiervoor een uitgebreide nieuwsbrief die in de les kan worden gebruikt. Omdat de betreffende projecten tegenwoordig meestal ook een website hebben, kunnen de leerlingen direct inloggen om meer info te verkrijgen. Dit verhoogt de betrokkenheid van de deelnemers aan de actie. Hetzelfde geldt voor de leerlingen van de basisscholen die aan de Zandloper-actie deelnemen. De moderne communicatiemiddelen zijn tegenwoordig ook in de schoolklassen aanwezig en de leraar kan stante pede de website van het project aanklikken. Het actiedoel gaat dan meteen voor de leerlingen leven.
Jan Buning, voorzitter van de Wereldwinkel Soest overhandigde ons een cheque van € 1300,-, bestemd voor het scholingsproject in Kinshasa, hoofdstad van de Democratische Republiek Congo (project 12-04).
16
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
JAARREKENING 2012 Inkomsten
Uitgaven
€
Donaties Giften Giro-actie Zandloper-actie Bijdrage gem. Soest Rente
7.213,15 34.835,50 3.038,00 750,00 12.153,00 116,54
€
Women for Women Escola de Rua SPECT
India Mozambique India
1.750,00 1.500,00 1.200,00
Help to self Help Trust GARDS
India India
750,00 3.000,00
PZPVSS UPCO Charles Lwangaschool MUCOLIM BGM
India Ghana Oeganda Dem. Rep. Congo India
JRPDO FARABAKO SEED Trust
India Mali India
Directe bankkosten
Voorlichting Uitvoeringskosten 58.106,19
Subtotaal
82.181,52
Saldi per 31-12-2012
ING Rabobank Spaarrek.
ING Rabobank Spaarrek.
1.166,01 1.883,76 4.085,56
31.210,66 Gen. Totaal
89.316,85
79.876,56 1.152,63 1.152,33
Saldi per 01-01-2012 1.121,60 437,10 29.651,96
3.000,00 250,00 1.500,00 526,56
Totaal besteed aan projecthulp
Subtotaal
3.100,00 3.000,00 49.000,00 3.000,00 6.500,00
7.135,33 Gen. Totaal
89.316,85
BEGROTING 2013 Inkomsten Donaties/giften/acties Bijdrage gem. Soest Tegoeden Rente
Subtotaal Saldototaal 01-01-2013 Gen. Totaal
€ 20.000,00 12.153,00 8.000,00 350,00
40.503,00 7.135,33 47.638,33
Uitgaven
€
Nieuwe projecten Reserveringen
30.000,00 6.000,00
Totaal projecten
36.000,00
Voorlichting
2.500,00
Uitvoeringskosten
1.000,00
Subtotaal Saldototaal 31-12-2013 Gen. Totaal
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
39.500,00 8.138,33 47.638,33
17
De DWG in de MEDIA
Soester Courant 8 februari 2012
Soest Nu 8 februari 2012
18
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
De Gooi- en Eemlander 21 april 2012
Soester Courant 25 april 2012
Soest Nu 25 april 2012
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
19
De Gooi- en Eemlander 19 juni 2012
Soest Nu 20 juni 2011
20
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
Soest Nu 10 oktober 2012
Soester Courant 10 oktober
Soest Nu 17 oktober 2012
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
21
Soester Courant 17 oktober 2012
Soester Courant 28 november 2012
22
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
Soester Courant 14 november 2012
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
23
24
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
25
Soester Courant 9 mei 2012
26
Jaarverslag 2012 Derde Wereldgroep Soest
Derde Wereldgroep Soest