dank
Magazine nummer 15 Oktober 2010
“Als een leeuw heb ik moeten vechten om speciale dagen te krijgen voor ALS patiënten”
Steun ALS via de Sponsor Bingo Loterij — La Grande Finale — Trap ALS de wereld uit — Wereld ALS Dag — Even voorstellen: Leonard van den Berg 503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 1
12-10-10 14:38
Inhoud
V o o r w o o r d
Voorwoord
2
ALS Gala — 11 september 2010
3
Even voorstellen — Leonard van den Berg
4
Column
5
Interview Olaf Koelewijn
6
Interview Xavier Maassen
7
Trap ALS de wereld uit
8
Wereld ALS Dag Interview Inge van Beilen
Schouder aan schouder De titel van deze column, is de titel van het in mei uitgebrachte duet van Guus Meeuwis en Marco Borsato. Die titel doet mij appelleren aan onze Stichting. Schouder aan schouder, met hetzelfde doel willen wij maar één ding: Stop ALS! Voordat ik in maart van dit jaar het stokje
Officemanager en Ineke Zaal is
van Monique van Bijsterveld overnam,
verantwoordelijk voor alles wat met
12
had ik nauwelijks over de ziekte ALS
PR en Communicatie te maken heeft.
gehoord. Is de buurman van één van mijn
Tezamen zijn wij het steunpunt voor u,
12
vriendinnen daar niet aan overleden?
we ondersteunen u bij het organiseren
Maar wat het nu precies inhield? Daar ben
van evenementen met als doel:
ik in de korte tijd dat ik nu directeur ben
zoveel mogelijk geld inzamelen voor
wel achter gekomen. Van heel dichtbij
wetenschappelijk onderzoek. Schouder
maak nu ik mee wat deze ziekte met
aan schouder, met hetzelfde doel.
Patiënt aan het woord: Ronald de Haan
13
Webwinkel
14
iemand doet. Vol bewondering en respect ervaar ik hoe er met deze ziekte wordt
Stichting ALS heeft niet alleen een nieuwe
omgegaan. Levenslustig, strijdlustig
directeur en nieuwe medewerkers maar
tot het eind, vol energie en niet bij de
ook een nieuw logo. U heeft het vast al
16
pakken neerzitten, gesteund door familie
wel opgemerkt, want het zit al verwerkt in
en vrienden, lijkt wel het credo te zijn.
deze nieuwsbrief nieuwe stijl. Met dit logo,
Even bellen met…
19
Schouder aan schouder.
waarin de letters steeds dunner worden,
ALS Europese bijeenkomst
19
De afgelopen maanden ben ik bij
afneemt. Een hoop veranderingen dus,
diverse bijeenkomsten geweest, zoals
maar wat niet verandert is onze missie:
de jaarlijks terugkerende evenementen:
het stimuleren van wetenschappelijk
‘Trap ALS de Wereld uit’ en Wereld ALS
onderzoek naar de oorzaken en
Dag. Het was een waar succes. Over
behandeling van ALS en het creëren van
de evenementen waar ik niet bij kon
een betere kwaliteit van leven van ALS-
zijn, hoorde ik veel. Het zijn allemaal
patiënten en hun omgeving. Dit doen wij
vrijwilligers die de evenementen
in samenwerking met Prof. Dr L. van den
organiseren, mensen die bijna allemaal
Berg en zijn team uit het ALS Centrum.
direct of indirect wat met ALS te maken
Hoe zij dat doen en hoe patiënten (en hun
hebben (gehad). Chapeau voor een ieder,
vrienden en familie) en ook ambassadeurs
die zich zo belangeloos inzet voor onze
hieraan bijdragen, leest u in dit magazine.
Stichting. Schouder aan schouder, met
We gaan voluit de strijd aan. Met u, met
hetzelfde doel.
en voor alle ALS patiënten. Schouder aan
Enter breekt records met ALS radio en sponsorloop
15
Uit het ALS Centrum
Evenementen en acties in het land
20
Donaties
22
Steun ALS via de Sponsor Bingo Loterij Colofon
22 24
benadrukken wij dat met ALS de kracht
schouder met het zelfde doel, ALS moet Zoals u wellicht weet, houden we
de wereld uit!
sinds dit jaar kantoor in Amsterdam. De kantoorruimte is ons aangeboden
Ineke Lo Cascio
door Hoflaan Vastgoed b.v, die met deze geste een bijdrage wil leveren aan het ALS onderzoek, waarvoor natuurlijk onze hartelijke dank. Niet alleen onze huisvesting is veranderd, ook onze medewerkers. Frederik Tamboer is sinds medio augustus onze nieuwe 2
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 2
12-10-10 14:38
La Grande Finale mondt uit in een Koninklijke Finale Op 11 september vond in het prestigieuze Huis ter Duin in Noordwijk voor de derde maal op rij het ALS Gala plaats. Na de overweldigende successen van de afgelopen twee jaar besloot Renée Sajet met haar team de trilogie af te sluiten met een spetterend feest.
De Veiling Ook dit jaar stonden weer veel interessante items op de veilingagenda. Zo stond er een weekend Porsche rijden met Chris Zegers op de agenda, een dag meekijken op de set van de nieuwe film Gooische Vrouwen en waren er mooie reizen naar Tanzania en Bonaire. Maar wat als klapstuk van de
De presentatie was ook dit jaar weer in handen van Ivo Niehe,
veiling aangemerkt mocht worden was toch wel een speciale
die zijn collega Robert ten Brink had meegenomen voor de
documentaire “TV show op reis” van Ivo Niehe. Maar liefst
trekking van de loterij. De muzikale omlijsting werd verzorgd
drie keer werd dit item geveild. Het is ook iets heel bijzonders.
door de band “Too hot to handle” en het feest werd afgesloten
Ivo Niehe zal namelijk met zijn cameraploeg bij de winnaars een
met een optreden van Jaap, de winnaar van X-factor.
speciaal portret over de gelukkige winnaar, zijn gezin of bedrijf gaan maken.
Hoogtepunten
Initiatiefneemster Renée Sajet: “Het was een avond om
Als hoogtepunt van de avond werd Weert-Jan Weerts,
nooit meer te vergeten. Ongelooflijk dat we in deze tijden van
penningmeester van Stichting ALS Nederland, benoemd tot
crises toch weer een recordbedrag van 402.000 euro hebben
Lid in de Orde van Oranje Nassau voor zijn aandeel in de strijd
binnengehaald. Het is uniek te noemen dat het zo’n enorm grote
tegen ALS. Bij hem werd in 2006 de diagnose ALS gesteld en
groep trouwe donateurs zijn, die dit met elkaar mogelijk hebben
in plaats van bij de pakken neer te gaan zitten is hij aan de slag
gemaakt. Wat ook heel indrukwekkend was, was dat er een
gegaan om meer bekendheid te geven aan deze vreselijke ziekte.
documentaire over Weert-Jan werd vertoond . Deze gaf een mooi,
Dat vergroot immers de kans op fondsen om wetenschappelijk
maar realistisch beeld hoe het leven van een ALS patiënt er uit
onderzoek uit te breiden, zodat snellere ontwikkeling van
ziet. Mede dankzij de fantastische samenwerking met het hotel
een medicijn mogelijk wordt. Mede dankzij Weert-Jan kon de
en alle prachtige vrijwilligers die wederom geweldig werk hebben
Stichting ALS in drie jaar haar inkomsten verviervoudigen en
geleverd en natuurlijk alle sponsoren, waaronder Beautiful day,
heeft zij internationale samenwerking kunnen initiëren tussen
de producent van de documentaire, Altijd Bloemen en Zomers,
onderzoekscentra in vijftien Europese landen.
Giscours, was het onvergetelijk”, sluit Renée dan ook af.
Maar ook, Renée Sajet, één van de initiatiefneemsters van dit evenement, kreeg een bekroning op al haar werk door de toekenning van “De Strijder” door Professor Dr Leonard van den Berg. Namens het team ontving Renée dit unieke beeldje, gemaakt door kunstenaar Eric Claus, dan ook voor al hun inspanningen om van dit Gala een succes te maken. Met de drie Gala’s is er immers meer dan een miljoen euro opgehaald!
3
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 3
12-10-10 14:38
Even voorstellen: Leonard van den Berg “Als een leeuw heb ik moeten vechten om speciale dagen te krijgen voor ALS patiënten”
Hij is coördinator van het ALS Centrum Nederland, hoogleraar experimentele neurologie van ziekten van de motorische zenuwcellen (zoals ALS) in het UMC Utrecht, medisch adviseur van de diagnosewerkgroep ALS van de Vereniging Spierziekten Nederland (VSN) en ook nog eens vader van zes kinderen. In 1991 startte hij in Utrecht met de opleiding tot neuroloog en inmiddels heeft hij diverse belangrijke onderzoeken naar ALS op zijn naam staan. Tweelingbroer
Vechten
Hoe het allemaal begon? “Ik denk dat ik voor de geneeskunde
Toen hij in het UMC Utrecht begon als neuroloog was er niets
heb gekozen nadat ik mijn tweelingbroer kwijtraakte, toen ik
speciaal voor ALS patiënten. Iemand verwezen met de verdenking
zestien was. Hij overleed binnen één weekend aan hersenvlies
ALS kwam gewoon op de wachtlijst zoals de andere patiënten.
ontsteking. Dat heeft natuurlijk een enorme impact op mijn leven
“Ik begon een ALS spoed-spreekuur met al het aanvullende
gehad. Op vrijdag werd hij ziek, op zondag was hij dood. We waren
onderzoek op dezelfde dag. Als een leeuw heb ik moeten vechten
een eeneiige tweeling. Nog jarenlang zei iedereen ‘oh ja dat is
om speciale dagen te reserveren voor ALS patiënten. Alle plekken
die jongen van die tweeling’. Ik heb ook het grote verdriet van
voor het zo belangrijke EMG onderzoek werden op die dag
mijn ouders gezien. Dat was afschuwelijk. Toen heb ik volgens
speciaal voor ALS patiënten vrijgehouden. Veel collega’s waren
mij besloten dat ik iets wilde gaan doen dat zinvol is. Het had
daar in het begin natuurlijk niet blij mee en het liep in het begin
uiteindelijk ook anders kunnen lopen, want ik werd twee keer
vaak verkeerd als collega’s mijn voor ALS reserveerde plekken
achter elkaar uitgeloot voor medicijnen. Maar na een jaar studie
innamen. Maar patiënten komen vaak van ver en zitten met een
in Amerika en een jaar economie in Groningen kon ik eindelijk
enorme onzekerheid waardoor het natuurlijk noodzakelijk is om
beginnen.”
op één dag alle onderzoeken te kunnen doen. Het is mooi te zien dat inmiddels het ALS spreekuur een integraal onderdeel is van
Neurologie
de organisatie van de patientenzorg en opleiding tot neuroloog
“Ik vond neurologie meteen een boeiende richting. Heel even
in het UMC Utrecht”
heb ik nog gedacht aan kinderarts, maar het contact met al die lastige ouders hield me toch een beetje tegen! Ik deed een keuze-
Onderzoek en samenwerking
coschap in het ziekenhuis in Groningen bij patiënten met de ziekte
Er is in de afgelopen 10 jaar veel veranderd. Zo is er veel
van Parkinson, maar ik wilde graag naar de USA, het liefst naar
kennis vergaard over ALS. Het opzetten van het ALS Centrum
Columbia University in New York, een bekend instituut op het
Nederland (zie kader) dat nu zeven jaar bestaat, heeft hierin
gebied van ALS. Ik heb vele brieven naar Amerika gestuurd,
een belangrijke rol gespeeld. Hierdoor is er veel verbeterd voor
maar kreeg maar geen antwoord. Toen ben ik gaan bellen, en
patiënten. Zo zijn er in Nederland nu 40 ALS-revalidatieteams en
kwam bij toeval terecht bij precies de juiste persoon en kon direct
is de gemiddelde diagnosetijd tegenwoordig geen 16 maanden
komen. Ik ging voor drie maanden en bleef uiteindelijk bijna twee
meer maar 10. Leonard: “Dit is natuurlijk nog steeds te lang, en
jaar. Een mooie relatief onbezorgde tijd waar ik nog steeds veel
we moeten er hard aan werken dit nog korter te maken. Hierbij
internationale contacten aan over heb gehouden.
speelt voorlichting en scholing over ALS heel belangrijk, iets waar wij als ALS Centrum maar ook de ALS Stichting heel actief in zijn. Ook is het natuurlijk heel belangrijk dat er meer onderzoek
4
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 4
12-10-10 14:38
gedaan wordt naar de oorzaak en behandeling van ALS. Ook dit staat zeker niet stil. Het is allemaal veel grootschaliger en
Column door Jan R. van Dijk
internationaler geworden. Databases worden uitgewisseld
Keuzes
waardoor je de kans vergroot om tot dé ontdekking te komen.
Als kind is het meerdere malen tegen ons gezegd: ‘Jij hebt keuzes in het leven en jij bepaalt welke kant je uitgaat!’. Het is waar en het deed ons vaak beseffen dat je in hoge mate je eigen leven kan inrichten en op die manier (mee) bepaalt welke kant jouw leven uitgaat.
Dit zou morgen kunnen gebeuren of over een jaar of over 20 jaar. Maar wij als onderzoekers hebben enorme hoop dat het gaat gebeuren. Je kijkt uit naar de dag dat je tegen een patiënt kan zeggen, u heeft ALS en het is te behandelen met deze medicijnen. Daarvoor doen we al dat onderzoek.” Januari 2006 ging de Prospectieve ALS studie Nederland van start; het PAN onderzoek. Het grootste onderzoek wereldwijd naar risicofactoren voor ALS. Lees hierover meer op de website www.stichting-als.nl
En wat dan als je onlangs de diagnose ALS hebt gekregen? Waar sta je dan met deze op het eerste gezicht zo logisch lijkende aanpak van het zelf bepalen? Tot het moment van de diagnose had je je eigen leven ingericht. Leek het dagelijks leven naar je te lachen en bepaalde je zelf vrijwel elke stap, die je zette. Jij had de regie over je eigen leven en dat was eigenlijk behoorlijk normaal. Er was vaak geen ruimte voor gedachten, of zelfs maar het idee dat jou zoiets als ALS kon overkomen. Iets wat je leven in enkele ogenblikken totaal op zijn kop zou kunnen zetten. Niet zelden ben je daarbij nauwelijks op de hoogte van wat ALS inhoudt en je ziet je omgeving de wenkbrauwen fronsen, als je nog wat onwennig aan de ander vertelt wat je is overkomen. Weg toekomst, weg Leonard heeft zes kinderen, vier zoons en twee dochters. “Het is thuis een drukte van jewelste.”
keuzes, weg?! Van de eerste schrik bekomen wordt de uitvoering van alles al wat
Sinds begin dit jaar is Leonard voorzitter van het Europese
meer praktisch. Meer van emotie naar ratio, waarbij je als iemand
ALS Consortium “Het is een enorme uitdaging en ik hoop er
met de diagnose ALS in razend tempo keuzes moet maken.
een succes van te maken. Het ALS Centrum Nederland is een
Wat moet er allemaal gebeuren? Waar moeten we rekening
goed voorbeeld van hoe door samenwerking meer bereikt kan
mee houden? Bij welke instanties moeten wij zijn en waarvoor?
worden. Door een betere samenwerking tussen de Europese
Wie kunnen er helpen, of wat wil ik allemaal nog doen? De trein
centra kan nog veel meer bereikt worden. Ook daar ga ik aan
dendert voort en van tijd tot tijd hebben jij (en je partner en
werken.”
andere familie) het gevoel dat je meer in een achtbaan zit, dan dat je van station naar station gaat in het leven. Je wordt als het ware ingehaald door het leven, waarbij het overal pijn doet, tot in het
Het ALS Centrum is één centrale plaats waar kennis op het gebied van diagnostiek, behandeling en wetenschappelijk onderzoek naar ALS wordt gebundeld. Het Centrum is onderdeel van de polikliniek neuromusculaire ziekten van de drie deelnemende ziekenhuizen; het AMC (Amsterdam), het UMC Utrecht en het UMC St. Radboud in Nijmegen. Meer informatie vindt u op onze website: www.als-centrum.nl
diepste van je ziel. Daarnaast ontdek je hoe flexibel een mens kan zijn. Hoe een mens in staat is zich aan te passen, aan de soms meest bizarre omstandigheden. Mensen met ALS zijn doorgaans goed in keuzes maken. Soms geholpen door partners, revalidatieartsen, ergo therapeuten, fysiotherapeuten, of andere hulpverleners. Keuzes maken over de meest moeilijke onderwerpen. Je moet wel, nietwaar? Je hebt immers geen tijd te verliezen. Misschien is dat wel de reden dat veel mensen met ALS vol met plannen zitten. Voor wie het glas doorgaans halfvol is en die weten dat ook voor hen vandaag de zon is gaan schijnen. Al is het maar vanachter een wolk.
5
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 5
12-10-10 14:38
“Het Oude Huis” “Er moet meer bekendheid komen voor ALS”, aldus documentairemaker/regisseur Olaf Koelewijn, bekend van o.a. “Het Derde Testament”. Hij is bezig met de opnames voor een bijzondere documentaire die enerzijds gaat over het leven van ALS-patiënt Henk Claassen en anderzijds over het leven van de oud-bewoners van het monumentale pand waar Henk en zijn vrouw in wonen. Voor de voltooiing vraagt Olaf uw financiële steun.
karakter is de farmaceutische industrie niet echt geïnteresseerd. De ontwikkeling van medicijnen is voor een groot deel een kwestie van geld. Zo lang de ziekte weinig bekend is, zal er moeilijk meer geld komen. Deze documentaire is een uitgelezen mogelijkheid om ALS onder de aandacht te brengen. De documentaire geeft volgens mij een uiterst reëel beeld van wat ALS met iemands leven doet. Er wordt geen dramatisch tranentrekkend beeld geschetst, maar de kijker krijgt de mogelijkheid om zelf het een en ander in te vullen.
In september 2009 kwam Olaf in contact met Henk Claassen.
Meewerken aan de documentaire is ook een creatieve manier
Henk en zijn vrouw Jacqueline wonen in Nijkerk in een
van omgaan met een op zich zinloze ziekte. Het geeft dan ook
monumentaal pand uit 1881. Koelewijn: “Enkele jaren geleden
voldoening om het resultaat te zien.”
hielden zij een open dag voor oud-bewoners, omdat zij wilden weten wie er in hun huis hadden gewoond. Meer dan 25 adressen
De eerste opnamedagen heeft Olaf uit eigen financiële middelen
van gezinnen, echtparen en alleenstaanden hebben zij kunnen
bekostigd. Maar er is meer geld nodig om dit ‘Laatste Project’
achterhalen. Henk en Jacqueline willen de verhalen van deze
te kunnen realiseren. Hij is dan ook op zoek naar investeerders
oud-bewoners samenbrengen in een boek. Het schrijven van dit
(bedrijven, organisaties, particulieren) die dit mogelijk kunnen
boek zal hun laatste gezamenlijke project zijn. Henk heeft immers
maken. Olaf: “Het enige dat ik de potentiële geldschieters kan
ALS en zal niet lang meer leven.
aanbieden is naamsvermelding bij de aftiteling van de film, maar
Dit verhaal intrigeerde mij zo, dat het mij inspireerde om er een
het belangrijkste is eigenlijk de bijdrage om meer bekendheid
documentaire over te maken. Enerzijds over de verhalen van
te geven aan ALS.” De documentaire zal worden aangeboden
mensen die in hetzelfde huis hebben gewoond, benaderd vanuit
aan de landelijke en regionale televisie-omroepen. TV Gelderland
het perspectief van het huis. Anderzijds wil ik het verloop van
heeft inmiddels al toegezegd deze documentaire te zullen
ALS in beeld brengen”.
uitzenden.
Tranentrekker
Bent u nieuwsgierig geworden bekijk dan een trailer van
Henk vindt het geweldig dat Olaf deze documentaire maakt.
“Het Oude Huis” (10 min.) op www.stichting-als.nl. Wilt u deze
“Ik heb me voorgenomen om, waar mogelijk, bekendheid aan
documentaire sponsoren, neem dan contact op met Ineke
de ziekte ALS te geven. Het is treurig dat er relatief weinig
Zaal, communicatiemedewerker Stichting ALS,
onderzoek naar ALS gedaan wordt. Vanwege het zeldzame
telefoon 06 53 63 46 78 of
[email protected].
6
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 6
12-10-10 14:38
Interview Xavier Maassen
Hoe ben jij met de Stichting ALS in contact gekomen? “In november 2008 organiseerde het Zeldzame Ziekten Fonds (ZZF) voor de derde keer een rally voor een goed doel. Ditmaal kwam de opbrengst (€ 34.100) geheel ten goede aan onderzoek naar ALS. Ik was als een van de coureurs aanwezig
De beste ambassadeur die een stichting zich kan wensen. Xavier Maassen (30) heeft zijn sporen verdiend als autocoureur in het FIA GT1 wereldkampioenschap. Zijn grootste doel is om de 24 uur van Le Mans te winnen in 2015. Sinds 2008 is hij ambassadeur voor Stichting ALS Nederland.
en zag Paul Loete lopen. Het was net alsof hij een van de deelnemers was. Maar ik zag iets bijzonders aan hem, aan zijn manier van lopen, ik kon het niet goed thuisbrengen. Na afloop van de rally, die ik won samen met mijn vader, vroeg de directeur van het ZZF of wij Paul thuis konden brengen. Paul zou anders met het openbaar vervoer naar Limburg moeten en wij kwamen zo goed als langs zijn woonplaats. Onderweg naar huis hoorden wij het hele verhaal van Paul, over zijn ziekte, zijn strijd en met name ook zijn enorme drive om ALS op de kaart te zetten. Enorm, wat voor impact dit op ons had. Ik had dan weliswaar de prijs gewonnen maar eigenlijk vond ik Paul de morele winnaar. Een week later, tijdens een Open Dag in het kartcenter in Echt, heb ik de prijs alsnog symbolisch aan Paul overhandigd”.
Wat volgde daarna? “Wij bleven contact houden. Paul nodigde mij uit voor een ontbijtsessie rondom het evenement “Trap ALS de Wereld uit”en vroeg of ik in het comité van aanbeveling wilde. Ik wilde graag meer voor de Stichting betekenen en stelde voor ambassadeur te worden. Dan heb je ook verplichtingen. Ik heb getracht zoveel mogelijk sponsoren te regelen en het evenement op mijn website gepromoot. Zo probeerde ik mijn steentje bij te dragen. Daarnaast organiseer ik jaarlijks voor mijn sponsoren een kart-evenement, waarbij de opbrengst (vorig jaar € 3300, red.) naar de Stichting gaat”.
Je zult vast vaker gevraagd zijn om ambassadeur te worden, waarom dan ALS? “Wel, het is een heel ander verhaal of je gebeld wordt om een dergelijke functie te bekleden door een bekende of door een onbekende. De persoonlijke band die je daarbij opbouwt is essentieel en cruciaal. Eigenlijk kun je wel zeggen dat ik het voor een belangrijk deel voor Paul doe. Zo’n instelling, zo’n mentaliteit, hij is de reden waarom ik ambassadeur ben. Hij trekt zo vreselijk hard aan die kar. Eigenlijk is hij de beste ambassadeur die een stichting zich wensen kan. Ze zeggen weleens dat topsporters doorzettingsvermogen nodig hebben om te kunnen winnen, maar ik vind Paul een topsporter. Veel mensen zouden wat van hem kunnen leren”.
7
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 7
12-10-10 14:39
Trap ALS de wereld uit Trap ALS de wereld uit’ 2010 weer een groot succes: bijna 3000 fietsers en maar liefst 225.000 euro! De vijfde editie van ‘Trap ALS de wereld uit’ had deze keer wel heel veel tegen: Vaderdag, WK voetbal en op veel plaatsen slecht weer. Toch werd er op 15 plaatsen in Nederland volop gefietst. De Trap-teams zijn er weer in geslaagd om een geweldig
uitdaging. Enkele korte plensbuien werden al gauw door een
bedrag op te halen. De organisatie van de evenementen was in
stevige Zeeuwse bries weggeblazen. Een tent voor de koek-en-
handen van locale vrijwilligers, waardoor elk evenement zijn
zopie halverwege de route zou onder deze omstandigheden
eigen programma had. Zo werden er niet alleen fietstochten
waarschijnlijk wegwaaien, dus bleef de vrijwilligers weinig anders
georganiseerd, maar kon er bijvoorbeeld ook op groot scherm
over dan onder een soms wel heel dreigende hemel hun waren
naar het WK voetbal gekeken worden, waren er veilingen,
uit te stallen en te wachten op deelnemers. Na 25 km tegenwind
benefietconcerten en verschillende wandelingen.
konden de fietsers wel wat versnaperingen gebruiken om krachten op te doen voor de volgende en laatste etappe.
De allereerste ‘Trap ALS de wereld uit’ fietstocht was in 2006. In eerste instantie werd geprobeerd om op alle locaties hetzelfde
Westland
programma aan te bieden. Al snel bleek dat wat in een dorp
Veel wind en ook veel regen weerhield 155 stoere fietsers er
wel lukt, in een stad juist geen goed idee bleek en andersom.
niet van te starten voor de tweede Westlandse editie van het
Tegenwoordig hebben de teams veel vrijheid om het evenement
fietsevenement “Trap ALS de Wereld uit”. Om 10 uur was er
naar eigen idee aan te kleden en te organiseren. Dit leidt tot veel
een welkomstwoord door oud-wethouder Ben van der Stee
creatieve en enthousiaste initiatieven. Er is een handboek gemaakt met veel waardevolle tips voor de vrijwilligers. Ieder jaar komen er weer nieuwe tips bij. In september evalueren de teams gezamenlijk alle prestaties. De vrijwilligers wisselen ook onderling ideeën en ervaringen uit. Na een paar maandjes van rust borrelen de eerste ideeën al weer op. In oktober beginnen we dan ook met de voorbereidingen voor de volgende ‘Trap ALS de wereld uit’. Dit jaar willen we met een grotere groep mensen brainstormen over de vraag hoe we dit evenement nog verder kunnen uitbreiden. Iedereen die ideeën heeft, mee wil denken of wil helpen met organiseren is van harte welkom bij de informatie bijeenkomst op zaterdag 6 november.
en Arjan Lievaart. De prachtige routes waren dit jaar uitgezet
Ga naar www.stichting-als.nl voor meer informatie.
door de Daikbaikers. In Honselersdijk kwamen vanaf 13.00 uur ’s-middags de voetballiefhebbers binnen en begon in een gezellig
Vlissingen
gevulde Sosefhal de voetbalwedstrijd op grote schermen. Een
Het was op 20 juni erg spannend hoe het weer zich zou gedragen,
aantal A.L.S. patiënten bezochten deze dag met hun families
maar dat kon de ruim 200 deelnemers niet weerhouden zich
en vrienden. Team Westland was compleet verrast toen zij uit
in Vlissingen aan te melden als Trapper. De 50 km tocht over
handen van de Katwijkse familie van der Klugt en hun sponsors
het land vlak achter de dijken bleek voor velen een gewenste
een cheque in ontvangst mochten nemen van 3.400 euro! (Later is dit bedrag nog verhoogd!) Er werd door het team Westland in totaal 41.650 euro opgehaald.
Huizen Op de Erfgooiers martkt in Huizen stond een stand van het Trap-evement. Er was een mooie fietstocht uitgezet, maar het weer was hier spelbreker. 8
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 8
12-10-10 14:39
Toch durfden nog ruim 20 mensen de tocht aan. Maar de route
sluitend heeft Hylke Blauw, wetenschappelijk medewerker van
was zó mooi dat mensen geld boden om de route krijgen en
het ALS onderzoeksteam UMC, een lezing gehouden. Daarna was
die dan een andere keer te fietsen! Zo werd er toch nog geld
het aan de Cuijkse Andre Hazes [Tiny Loeffen] om de stemming
opgehaald en de winkeliersvereniging verdubbelde dat!
erin te brengen. Er werd een loterij gehouden met een fiets als hoofdprijs.
Maastricht Na een ALS ontbijt voor genodigden werden om negen uur de eerste fietsers van de 100 km weggetoeterd door wethouder Winants van Maastricht en Paul Loete (ALS patiënt) Later gevolgd door de “kortere” afstand fietsers. Ook waren er vele wandelaars die een van de mooie routes volgden. Het weer viel gelukkig mee, de voorspellingen waren immers niet goed met regen. Maar het is de hele dag droog gebleven, wel bewolkt en fris, maar door het fietsen en wandelen werd je vanzelf wel warm. Ach ze zeggen niet voor niets in Maastricht “Usse leeven Heer is unne Mestreechteneer”! ( Onze lieve heer is een Maastrichtenaar).
Helmond
Het was een zeer geslaagde dag , die nog afgesloten werd met
De TRAP in Helmond overtrof alle verwachtingen. Een grote
een anonieme gift van een omvang die er mag zijn.”
opkomst, toch nog redelijk weer, ondanks de voorspellingen, en hele gulle giften. En natuurlijk niet te vergeten heel veel hartverwarmende reacties. Helmond haalde 10.00 euro op. Om niemand te vergeten bedankt Helmond IEDEREEN die op welke wijze dan ook heeft bijgedragen aan deze mooie dag en deze geweldige opbrengst.
Zuidwolde In Zuidwolde gingen 300 fietsers van start. Daarnaast waren er 318 Musici in oranje ALS T-shirts verdeeld over 16 locaties. De bekende regionale zanger Rene Karst en de Olympische zilveren medaillewinnaar schaatsen, Gretha Smit deden mee.
Cuijk
De burgemeester knipte het startlint door. Een bijzonder muzikaal
Voor de derde keer werd “Trap ALS de Wereld uit” in Cuijk
optreden kwam van ‘De Grote Dorus’, een groot draaiorgel uit
gehouden. De deelnemers werden welkom geheten door de
Wolvega. Het orgel ging op bezoek bij ALS-patiënt mevrouw
vrolijke klanken van Dweilorkest “Moi Zat”. Oud Burgemeester
Roosen. Ze heeft al 5 jaar ALS. Na de diagnose heeft ze nooit
Leo Schoots gaf na een korte inleiding het startschot. Fietsclub
meer gelachen. Maar het draaiorgel voor haar deur maakte haar
“De Tweewielers” had twee geweldige routes uitgezet. Aan
aan het lachen. Dat bezorgde iedereen kippenvel.
9
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 9
12-10-10 14:39
Hengelo
winkels, café’s etc. zover gekregen dat ze betaalden per kilometer.
Een schitterende fietstocht, een fantastisch optreden van lokale
Geweldig wat die mensen alleen al bij elkaar gefietst hebben. Het
muziekheld Harry Tienstra, een unieke veiling, de inzet van
was een evenement in het evenement en we hopen natuurlijk dat
fysiotherapeuten van revalidatie centrum Het Roessingh, het
we volgend jaar de krachten kunnen bundelen en nog meer bij
WK live op een groot scherm bij het Kulturhus Hasselo en een
elkaar kunnen fietsen! Een voorbeeld voor de jeugd.
optreden van drumfanfare Hengelo waren de ingredienten van de 5e Trap Als de wereld uit in Hengelo. Speciale dank gaat uit naar Dick en Dini Post voor hun geweldige hulp en schenking aan de stichting ALS. Ook Aleida Wilmink en Robert en Giny Maat bedankt voor de hulp bij deze 5e Trap in Hengelo!
West- en Midden-Brabant ‘Trap ALS de wereld uit’ 2010 West- en Midden-Brabant werd voor de vijfde keer gehouden. Vanuit Tilburg, Diessen en Galder deden 315 mensen fietsers mee. De opbrengst bedroeg in totaal € 7.000,-. Naast de fietstocht hebben was er ook een
Jirnsum
loterij. De hoofdprijs betrof een ballonvlucht voor 2 personen.
De fietstochten in Jirnsum gingen vroeg start ivm de
En er was een kunstveiling. Veel amateur-kunstenaars hebben
voetbalwedstrijd Nederland-Japan. Er waren dit jaar 3 afstanden
hiervoor belangeloos hun kunstwerken ter beschikking gesteld.
nl. 25, 50 en 100 km. Ondanks het wisselvallige weer gingen er toch zo’n 150 deelnemers van start voor deze twee afstanden. Deelnemers aan de fietstochten werden dit jaar bij aankomst in Jirnsum voorzien van broodjes! Aan het begin van de middag konden de voetballiefhebbers de poulewedstrijd van Nederland tegen Japan volgen op een groot scherm. Voor de kinderen was er een springkussen en een draaimolen. Ook was er nog een verrassing voor de familie de Haan. Ronald de Haan heeft sinds 2007 de ziekte ALS. Zij kregen van familie en vrienden een aangepaste auto aangeboden. Een geweldig gebaar!
Breukelen Afgelopen zaterdag, 19 juni, organiseerde Zorggroep de Vecht streek voor de derde maal de “Trap ALS de wereld uit” dag. Er werden verschillende afstanden gefietst, en gewandeld. In het atrium, de lounge en restaurant van De Driestroom was het een drukte van belang, er waren pannenkoeken, broodjes en andere
Schijndel
versnaperingen
In Schijndel was het heel bijzonder dat er 50 mensen (tussen de
te koop waarvan
20 en 25) mee kwamen fietsen omdat ze zelf een sponsoractie op
de opbrengst
touw hadden gezet voor een moeder die ALS heeft! Een meisje
ten goede
van 20, heeft met broers en zussen en vriendinnen, bedrijven,
kwam van
10
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 10
12-10-10 14:39
de ALS-Stichting. Na de lunch konden de bewoners van de Driestroom de Living Statues bewonderen in het atrium. Deze levende beelden, gegrimeerd door vier enthousiaste grimeurs die belangeloos meewerkten aan de Als dag, riepen verbaasde en soms geschokte reacties op. Ondanks het mindere weer, het WK en de jaarmarkt kan de organisatie terug kijken op een geslaagde dag. De opbrengst van deze dag bedraagt ongeveer € 2500,-.
Nijkerk Het hele weekend werd er gefietst tegen de spierziekte ALS.
Heb je wellicht interesse om dit mooie evenement mede te organiseren, meld je dan nu aan voor de informatiebijeenkomst op zaterdag 6 november 2010 in Restaurant Groot Kievitsdal in Baarn. Ook als je een ander evenement in het kader van Wereld ALS Dag wilt organiseren, ben je van harte welkom. We beginnen om 14.30 uur met een high tea, waarna we met elkaar kunnen brainstormen over alle mogelijkheden. Het belooft een inspirerende middag te worden!
De omstandigheden zaten niet mee. Door wk-voetbal en beroerd weer viel de deelname wat tegen. Maar er werd veel geld bijeengebracht. De organisatie was blij met de record-opbrengst van € 23.000. Het startschot werd gegeven door ALS-patiënt Henk van der Vis. Hij draaide een confetti-bom open, waarna een stroom van gekleurde slierten de lucht vulde.
UMC-neuroloog Michael van Es heeft de cheque ontvangen die het echtpaar Van der Roest uit Bussum (rechts) aan burgemeester Wolfsen van Utrecht (midden) overhandigde.
sponsortocht van 30, 50 of 100 kilometer deel. In Utrecht werden ze ‘weggeschoten’ door burgemeester Wolfsen, in Nieuwegein door loco-burgemeester Lubbinge. Hun deelnemersbijdragen werden evenwel overtroffen door enkele grote sponsoren. Zo wist Jan van der Roest uit
Ruim tienduizend euro voor ALS‑onderzoek
Bussum een bedrag van bijna vijfduizend euro op te halen.
De sponsorfietstocht voor de Stichting ALS heeft in Utrecht en
Hij overhandigde de cheque daarvoor aan burgemeester Wolfsen.
Nieuwegein samen ruim tienduizend euro opgebracht. Dit geld
In Nieuwegein verrasten medewerkers van het Oosterlichtcollege
zal worden gebruikt voor onderzoek naar de dodelijke spierziekte
de organisatoren met een bedrag van vierduizend euro.
ALS. Een kleine honderd fietsers namen zondag aan de
De Stichting Zorgspectrum doneerde 750 euro.
Trap ALS de Wereld uit 2011 Volgend jaar willen wij op nationaal niveau stevig inzetten op zichtbaarheid in de media, om de impact van de ziekte op de kaart te zetten. Daarom gaan we dit grootschalig aanpakken met allerlei evenementen die rondom Wereld ALS Dag georganiseerd worden. We beginnen het weekend van 18 en 19 juni met “Trap ALS de Wereld uit”. Maar er kunnen natuurlijk ook allerlei andere activiteiten georganiseerd worden die ALS in de spotlights kunnen zetten. Wat te denken aan een spinningmarathon, een voetbal-, korfbal,tennis of hockeywedstrijd, of een dart-competitie of rummikubtoernooi of bingowedstrijd in een plaatselijke
sportkantine. Het maakt niet uit, als het maar in het teken van ALS staat. De week wordt afgesloten met een groots evenement, speciaal voor ALS patiënten en hun familie op zondag 26 juni. Behalve dat we hiermee naamsbekendheid en saamhorigheid genereren, willen wij ook zo veel mogelijk geld ophalen. Hiermee kunnen we namelijk wetenschappelijk onderzoek laten doen om deze afschuwelijke ziekte een halt toe te roepen. Doe jij ook mee? Meld je aan via
[email protected] of bel (020) 580 09 60.
11
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 11
12-10-10 14:39
Wereld ALS Dag weer een enorm succes Bijna 300 mensen kwamen naar de Ruyterkade in Amsterdam om een dag mee te varen op de Henri Dunant. Een fantastische sfeer zorgde voor een succesvolle dag. Af en toe een regenbui, maar als het droog was, was het toch heerlijk uitwaaien op het grote buitendek. Vooral toen het enorme, ruim 80 meter lange, schip door de Oranjesluizen ging was de belangstelling buiten groot!
kamers benedendeks kon de bekende voetreflexmassage weer ervaren worden. De masseuses, Anne‑Marie Mosterman en Lida Overmeire hebben hard doorgewerkt en iedereen die wilde kwam aan de beurt. Ook de speciale onderzoeksverpleeg kundige van het ALS centrum Utrecht Inge van Beilen had het druk. Vele vragen kwamen op haar af en dat was ook de bedoeling. En zoals altijd schilderde Martin Peulen
Dames van het schoonheidsinstituut
weer heel wat portretten van bezoekers.
Genique uit Houten die de handen van
En er was live muziek van ENJOY en er
patiënten en familieleden masseerden
werd gedanst en de polonaise kwam zelfs
liepen in alle zalen rond. En in speciale
ook nog voorbij.
Interview Inge van Beilen
afhankelijk en gebruikte een spraakcomputer om te communiceren.
Inge van Beilen werkt als onderzoeksverpleeg
Ondanks deze hindernissen is ze naar de ALS-dag gekomen, daar heb
kundige binnen het ALS centrum Utrecht en was
ik grote bewondering voor. Ik heb een familie gesproken, waarvan hun
aan boord van de Henri Dunant op Wereld ALS
moeder ALS heeft. Ze wilden graag weten met welke aanpassingen ze
Dag. “Een ALS dag op het water en de gelegen
nog zoveel mogelijk leuke dingen konden ondernemen met hun moeder.
heid om eens rustig de tijd hebben om te praten
Er was een echtpaar die oppas had geregeld voor hun kinderen, zodat
met de mensen, dat leek mij een goede combinatie. Helaas viel het
ze een dagje voor elkaar hadden. De voetmassage die de partner van de
weer wat tegen, maar de boot was indrukwekkend en het aantal
ALS-patiënt kreeg, bleek ze hard nodig te hebben. Ook was er een
mensen dat is gekomen helemaal. De dag is voorbij gevlogen.
ALS-patiënte die al enige jaren ALS heeft, maar niet of nauwelijks
Bijzonder hoe alle vrijwilligers en personeel van de boot er alles aan
achteruitgaat. Haar omgeving reageert hier niet altijd begripvol op,
gedaan hebben om het voor iedereen zo prettig mogelijk te maken.
waardoor ze vaak het gevoel heeft zich te moeten bewijzen. Wat opvalt is
Ikzelf herkende een aantal patiënten van de poli in het UMC Utrecht.
dat iedereen met ALS een strijd moet leveren, maar dat de meesten dat
Leuk om de patiënten en hun familie zo eens in een andere omgeving
met opgeheven hoofd doen en nog zo veel mogelijk proberen te
te zien en te spreken. Tussen de middag heb ik met een ALS-patiënte
genieten. Heel bijzonder. Zo’n dag geeft je heel wat bagage om over na
zitten lunchen, die daar alleen naar toe was gekomen. Zij is rolstoel
te denken “
12
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 12
12-10-10 14:39
Patient aan het woord
Hij staat regelmatig in de Friese kranten. Doet werkelijk alles om geld op te halen voor ALS onderzoek en de naamsbekendheid van de ziekte te vergroten. Zijn naam: Ronald de Haan, 34 en een rasechte Fries.
Dankzij de inzet van Ronald was Friesland de eerste provincie met een eigen website: www.alsfriesland.nl. Ook een aantal andere provincies hebben Ronald’s voorbeeld gevolgd.
in de regio’s Friesland, Groningen en Drenthe. Op de website leest u hierover binnenkort meer.
“Het begon allemaal met spiertrillingen in
Een geweldige baan maar ik moest iedere
mijn bovenarm in 2007”, aldus Ronald. “Ik
dag vanuit Friesland heen en weer en
Warm bad
weet nog dat we bij het skûtsjesilen waren
maakte lange dagen. Parttime werken was
Ronald woont inmiddels met zijn vrouw
en dat ik iedereen liet zien hoe vreemd
geen optie. Sinds ik gestopt ben geniet
en hun kinderen, Feike (1,5) en Jelte (3)
mijn spieren in mijn arm tekeer gingen.
ik veel intenser van het leven en besef
in een volledig aangepaste woning in
Later gebeurde dat ook in mijn benen.
heel goed wat belangrijk is in het leven.
zijn geboortedorp Irsum (Jirsum op z’n
Ook was ik steeds vaker moe. Na een week
Vroeger was ik altijd maar aan het werk.
Fries). Ronald: “Het is hier een warm bad.
werken lag ik het hele weekend op de bank.
Zestig tot zeventig uur in de week.”
Vrienden en familie helpen ons geweldig.
De huisarts verwees mij eigenlijk meteen door naar de neuroloog. Van daaruit werd ik doorgestuurd naar Utrecht, waar ik de definitieve diagnose kreeg: ALS. Ik had er nog nooit van gehoord, maar was al wel
‘In één klap waren al onze toekomstplannen weg’
op internet aan het surfen gegaan om te
Anja en ik hebben besloten de dingen te doen die we ook hadden gedaan als ik niet ziek was geworden. Zo hebben we ondanks mijn diagnose bewust gekozen voor een tweede kindje. Hier waren mensen kritisch over maar we willen zo normaal mogelijk
kijken wat er bij mijn klachten zou passen.
Op de kaart
doorleven.
Een week voor de definitieve diagnose
Vanaf het moment dat Ronald niet meer
We zijn hartstikke blij met ons gezin.
hoorde ik op de autoradio een spotje over
werkt, zet hij zich in voor ALS onderzoek.
De kinderen trekken ons er doorheen.
ALS. Ik zei toen al tegen mijn vrouw Anja:
“Ik wil alles doen om ALS beter op de
Regelmatig bieden vrienden of familie
‘dat heb ik’. Diep van binnen hoopte ik
kaart te krijgen!”
aan een weekendje op de kinderen te
natuurlijk dat het niet zo was.
Steeds weer verzint hij, samen met
willen passen, zodat Anja en ik tijd voor
Na de diagnose waren Anja en ik een
zijn vrienden, nieuwe acties; de
elkaar hebben. Maar we willen juist zo
week lang helemaal van de wereld.
verkoop van kerstpakketten via de
veel mogelijk bij elkaar zijn.”
Lamgeslagen. Dit kon toch niet waar zijn?
Lionsclub Opsterland, een zeilregatta,
Ons eerste kind, Jelte, was net geboren.
benefietdiners, fietsen op de Alpe
Kroeg
In één klap waren onze toekomstplannen
d’Huez en de ‘TRAP ALS de wereld
Terugkijkend op de periode sinds de
weg. Tegelijkertijd zeiden we tegen elkaar:
uit’- fietstochten met aan het einde een
diagnose, zegt Ronald: “Ik denk dat ik voor
we moeten door. Ik ben in eerste instantie
spectaculaire veiling. Het leverde tot nu
het grootste deel dezelfde persoon ben
ook gewoon weer gaan werken. Maar dat
toe al ruim 200.000 euro op.
gebleven. Het helpt ook dat de mensen om
heb ik niet lang volgehouden. Het ging
Ronald: “Ik wil nu ook wat terug doen voor
me heen gewoon doen. Mijn vrienden gaan
fysiek niet meer en mentaal was ik er ook
al die mensen die zo gul gegeven hebben.
het onderwerp niet uit de weg, maar we
niet meer toe in staat.
Daarom ben ik bezig met het organiseren
hebben het er ook niet steeds over. Ik ga
Ik werkte in die tijd in Zaandam als planner
van een grote voorlichtingsavond in
ook gewoon lekker met ze mee de kroeg
bij een binnenvaart container terminal.
november.” Deze zullen gehouden worden
in, als ik er zin in heb.” 13
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 13
12-10-10 14:39
En dan is er altijd nog de hoop Loes Claerhoudt merkt in 1999 tijdens een vakantie in de Provence
te gaan terwijl haar eigen leven hopeloos vastloopt.
voor het eerst dat ze minder kracht in haar armen heeft: ze wil
Hoe zij haar grenzen moet verleggen als steeds
over een rotsblok klimmen en dit lukt niet. Enige tijd later krijgt
meer hulpverleners het huis betreden. Maar ook
ze thuis de knijpers waarmee ze de was wil ophangen niet meer
de twijfels over haar relatie, over de opvoeding van
open. Zo volgen er steeds meer tekenen die uiteindelijk leiden tot
haar twee zoons en over hoe het straks allemaal
de diagnose ALS (Amyotrofische Laterale Sclerose), een zeldzame
verder moet als ze er zelf niet meer is.Loes
en ongeneeslijke spierziekte. In En dan is er altijd nog de hoop
beschrijft grote emoties als angst, verdriet, boosheid
beschrijft Loes zeer persoonlijk hoe zij haar ziekte beleeft, hoe
en wanhoop en schuwt moeilijke onderwerpen niet. Toch komen
ze leert omgaan met steeds meer beperkingen en welke impact
er ook veel vrolijke zaken aan bod en is haar verteltoon licht,
dit heeft op haar (gezins)leven.In korte, treffende hoofdstukken
soms zelfs ironisch en vol zelfspot. Dit boek zal veel herkenning
pakt Loes alle onderwerpen aan waarmee ze te maken krijgt.
oproepen bij mensen met een ernstige ziekte, en bij hun dierbaren.
Haar weerzin om in de elektrische rolstoel naar buiten te gaan. De jaloezie die ze voelt als het anderen maar voor de wind lijkt
Gunnar en zijn A.L.S tijger is het verhaal van vooraanstaand mode- en kleurstylist en oud-directeur van het voormalig Nederlands Mode Instituut, Günther (Gunnar) Frank, die eind mei 2009 te horen krijgt dat hij bulbaire ALS heeft. Zijn levensverwachting ligt op dat moment tussen 6 en 18 maanden. Günther besluit niet bij de pakken neer te zitten en schrijft samen met vriendin Willy Westermann zijn levensverhaal, en laat dit ook vastleggen op dvd. Het is een aangrijpend relaas geworden over passie voor kleur, stijl en schoonheid, gedrevenheid en ambitie, vriendschap en geluk, aanvaarden en loslaten. Günther Frank overlijdt een jaar na het stellen van de diagnose
Prijs: € 19,95. Formaat: 13,5 x 20 cm. Omvang: 160 pagina’s.
Gedicht Toos Keuvelaar uit het boekje “A.L.S. Wat is het en hoe ga je er mee om”. (€ 7,50)
Medicijnen Wat is er voor: chemo, prednison? Waar moet ik aan misschien een kuur het blijft mij om het even als ik a.u.b. mag blijven leven. Neen er is niets voor zelfs geen aspirien. Alleen dit: u moet uw spieren blijvend ontzien.
21 juni Wereld ALS Dag. op 25 mei 2010.
Bestel de polsband en draag bij aan het bestrijden van ALS. www.stichting-als.nl Giro 100.000
Al deze artikelen zijn verkrijgbaar via onze webwinkel 14
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 14
12-10-10 14:39
Enter breekt records met ALS radio en sponsorloop Jenny Maassen van den Brink, getroffen door ALS, woont met haar man in Enter, een klein dorpje in het westen van Twente in de provincie overijssel. Jenny communiceert, omdat ze nauwelijks meer in staat is te spreken, via computer of sms. Een groot gedeelte van de zorg voor haar wordt opgevangen door haar familie, haar vriendinnen en enkele buurvrouwen. Tegen één van hen had zij verteld dat het haar grootste wens zou zijn geld in te zamelen voor wetenschappelijk onderzoek naar ALS. Dit was niet tegen dovemansoren gezegd. Wat begon met een enkele wens, mondde al snel uit tot een waar evenement.
geld ingezameld. Klapstuk van de zaterdag was de veiling ‘s avonds. Spontaan hadden bedrijven, kunstenaars en particulieren voorwerpen aangeboden die geveild konden worden. Met de nodige hilariteit wist de veilingmeester nog bijna € 9000 op te halen.
Glazen huis
dramatisch te worden of medelijden
Dankzij de ondersteuning van een
op te wekken”. De aftrap begon al op
vriendengroep uit Enter kwam het project
vrijdagmorgen op het Dorpsplein. Het
“ALS- radio” van de grond. Maar, waarin
hele dorp was uitgerukt. Schoolkinderen
een klein dorp dan ook weer heel groot
stonden klaar met oranje ballonnen.
kan zijn, hier bleef het niet bij. Het was
Jenny zou namelijk geïnterviewd worden.
een kettingreactie. Van het ene idee kwam
Jody: “Dit hele evenement draaide om
het andere en uiteindelijk werd het een
Jenny en daarom wilde ik haar graag
twee-delige actie. De hoofdmoot betrof
bij de opening interviewen. Ik wist dat
de radiomarathon “Het Glazen Huis”, een
ik hierbij een risico nam, maar het was
Apotheose
afgeleide van Serious Request van 3 FM.
een bewuste keuze. Ik had van tevoren
En Jenny, Jenny straalde vanaf het
Het bestuur van de lokale omroep Regio
de vragen met haar doorgenomen zodat
begin tot het eind. “Het was alsof zij
FM hoefde er niet lang over na te denken
zij ze al kon voorprogrammeren op haar
licht gaf”, aldus Jody. Zij genoot met
en stelde hun frequentie 36 uur voor dit
spraakcomputer. Het hele Dorpsplein was
volle teugen. Bij de afsluiting werd er,
doel beschikbaar. Daarnaast ontstond bij
muisstil, je kon een speld horen vallen.
namens Jenny, een gedicht voorgelezen
de plaatselijke voetbalvereniging “Enter
Iedereen was één en al oor voor wat Jenny
door één van haar vriendinnen. Hierin
Vooruit” het idee voor “VoetbALS”.
te vertellen had. Het was heel emotioneel,
bedankte Jenny haar familie, vrienden
Een sponsorloop tezamen met diverse
heel heftig, maar ook heel mooi en
en iedereen die dit evenement mogelijk
attracties op het terrein van de voetbal-
integer”.
gemaakt hebben. “Het was wederom
vereniging. Sponsoren werden benaderd.
heel indrukwekkend. Op het moment dat
Bekende Nederlanders gevraagd. Emile
dit gedicht voorgelezen werd, stond het
Ratelband, Ben Steneker, Jacques
hele Dorpsplein te huilen”. Maar niet voor
d’Ancona, Eric Braamhaar en vele anderen
lang, want het tijdstip was aangebroken
zegden vrijwel direct hun medewerking
om de cheque te overhandigen aan
toe. De publiciteit werd gezocht. En een
Prof. Dr. Leonard van den Berg,
netwerk van inmiddels 40 vrijwilligers
onderzoeksleider van het ALS Centrum.
zette alles op alles om van beide
Een ware apotheose ontstak toen het
evenementen een succes te maken.
bedrag bekend gemaakt werd. Maar liefst € 71.423 was de totale opbrengst.
Puur
Van den Berg in zijn toespraak: “Met
Eén van die vrijwilligers was Jody Haytink,
Veiling
deze bijdrage begint het werk voor ons
tevens één van de vier presentatoren van
De weergoden waren hen goed gezind.
pas. Ons doel is om de behandelmethode
het Glazen Huis. “Ik heb werkelijk nog
De zon scheen, het was niet te warm en er
naar ALS verder te verbeteren. Het
nooit zoiets meegemaakt, zo puur, zo
was volop belangstelling voor “Het Glazen
geld zal zeker goed worden besteed.
zuiver, zo integer, mooi, verdrietig zonder
Huis”. Vrijdagavond, op het terrein van
Enter en alle medewerkers van het
voetbalvereniging “Enter Vooruit”, was het
Glazen Huis, bedankt voor jullie inzet en
ook een ware happening en werd er veel
dit fantastische gebaar”.
Jenny: “Ik vond het uniek wat ze allemaal hebben gedaan. Heel Enter stond op zijn kop. Wat een saamhorigheid. Het mooie weer. Dit is een zegen van God. Er wordt wel eens gezegd dat mensen hebben niets voor elkaar over hebben. Daar ben ik het niet mee eens. Kom maar naar eens naar Enter, daar hebben ze wat voor elkaar over! Het zijn voor mij onvergetelijke dagen geweest!”
15
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 15
12-10-10 14:39
Uit het ALS Centrum ‘Het effect van lithium op ALS: nog niet goed onderzocht’ Ondanks de drie studies die inmiddels
namelijk een echte placebogroep en een
aanmeldformulier-litra-studie/)
gedaan zijn met lithium bij ALS is er nog
langere behandelduur. Met deze manier
stuur een email naar de onderzoeks
steeds onduidelijkheid over de effecten
van onderzoek kunnen ook kleinere
verpleegkundige:
op het ziektebeloop, aldus Armon Carmel
effecten zoals het effect van riluzole
UMC-Utrecht: Inge van Beilen,
in het wetenschappelijk tijdschrift
gevonden worden.
email:
[email protected]
Neurology.1 De eerste trial uit 2008 toonde
Het aantal deelnemers aan de LITRA
AMC Amsterdam: Dorien Standaar,
een groot positief effect op overleving en
studie is momenteel 115 patiënten,
email:
[email protected]
functionele achteruitgang. 2 Hierop zijn
gedurende de zomerperiode waren er
St Radboud te Nijmegen:
verschillende grotere onderzoeken gestart
helaas niet zoveel nieuwe aanmeldingen.
Martha Huvenaars,
waaronder het LITRA-onderzoek. De twee
De verwachting is dat dit de komende tijd
email:
[email protected]
trials die onlangs gepubliceerd zijn konden
weer gaat toenemen zodat het beoogde
het eerder gevonden effect niet aantonen.
aantal gehaald wordt. Het is belangrijk dat
Referenties:
Er valt echter het nodige aan te merken
de groep groot genoeg is om een uitspraak
1. A rmon C. Is the lithium-for-ALS genie back in the
op deze onderzoeken. Zo betrof het in
te kunnen doen over het effect van lithium
het ene geval een relatief kleine groep
aangezien er nogal wat variatie is in het
met een korte behandelduur. 3 De andere
natuurlijke beloop van de ziekte.
studie had geen placebogroep (placebo
Aan alle deelnemers tot nu toe:
= studiemedicatie zonder werkzaam
uw bijdrage en geduld zijn ontzettend
bestanddeel) waarmee vergeleken werd.
waardevol, heel veel dank daarvoor!
In plaats van een placebo was er een
Wij vertrouwen erop voldoende
groep die met een lagere dosering lithium
medestanders te werven de komende tijd
behandeld werd.4 Voor het definitieve
om dit onderzoek tot een succes te maken.
antwoord wordt dan ook reikhalzend
Heeft u ALS en wilt u zich aanmelden?
uitgekeken naar de resultaten van de
Vul het aanmeldformulier in via de
LITRA studie en de lithium trial in Groot-
website van het ALS centrum
Brittanië (LiCALS). Deze studies hebben
(http://www.als-centrum.nl/extra/
bottle?: Not quite. Neurology 2010; 75(7): 586-7. 2. Fornai F, Longone P, Cafaro L, Kastsiuchenka O, Ferrucci M, Manca ML, et al. Lithium delays progression of amyotrophic lateral sclerosis. Proc Natl Acad Sci U S A 2008; 105(6): 2052-7. 3. Aggarwal SP, Zinman L, Simpson E, McKinley J, Jackson KE, Pinto H, et al. Safety and efficacy of lithium in combination with riluzole for treatment of amyotrophic lateral sclerosis: a randomised, double-blind, placebo-controlled trial. Lancet Neurol 2010; . 4. Chio A, Borghero G, Calvo A, Capasso M, Caponnetto C, Corbo M, et al. Lithium carbonate in amyotrophic lateral sclerosis: Lack of efficacy in a dose-finding trial. Neurology 2010; 75(7): 619-25.
ALS Richtlijnproject van start! Veel mensen met ALS komen bij een
Het doel van het project is om binnen
(digitaal) becommentariëren van de
fysiotherapeut, ergotherapeut en/
1 jaar 3 richtlijnen op te stellen voor de
onderwerpen die zullen worden behandeld
of logopedist in behandeling. Er zijn
fysiotherapie, ergotherapie en logopedie
in de richtlijnen en de uiteindelijke
op dit moment voor bovenstaande
behandeling voor mensen met ALS/PSMA.
aanbevelingen.
beroepsgroepen geen landelijke richtlijnen
De richtlijnen worden gebaseerd
beschikbaar waarin beschreven staat
op “evidence”, zoals de resultaten
Wilt u meer weten over het ALS
wat de beste zorg is.. Wel hebben de ALS
van wetenschappelijk onderzoek,
Richtlijnproject of wilt u zich hiervoor
teams in Nederland vaak lokale protocollen
en op “expertise en consensus” van
opgeven, dan kunt u een mail sturen naar
ontwikkeld met afspraken hoe de zorg het
hulpverleners die veel ervaring hebben
[email protected]
best gegeven kan worden. Richtlijnen zijn
met het begeleiden van mensen met ALS,
een belangrijk middel in het verbeteren
gecombineerd met de voorkeuren van
De uitvoerders van het ALS Richtlijn
van de kwaliteit en de uniformiteit van
patiënten.
project zijn: Marike van der Schaaf, coördinator ALS Richtlijnproject,
de zorg. Richtlijnen geven zo concreet mogelijk aan wat en meestal ook waarom
Het patiëntenperspectief wordt expliciet
senioronderzoeker AMC Marije Bolt,
iets het best gedaan kan worden.
meegenomen tijdens de ontwikkeling
ergotherapeut ALS team AMC Sandra
van de richtlijnen. De werkgroep van het
Offeringa, logopedist en spraak-/taal
Het verbeteren van de zorg aan mensen
ALS Richtlijnproject is daarom op zoek
patholoog ALS team AMC Jessica ten
met ALS is een belangrijk doel van het ALS
naar mensen met ALS en hun partners/
Broek-Pastoor, MSc PT fysiotherapeut,
Centrum. Daarom zetten paramedici van
mantelzorgers die hun ervaringen
UMC St. Radboud
het ALS Centrum vanaf 1 oktober 2010 hun
met de paramedische behandeling
schouders onder het ALS Richtlijnproject.
willen delen. Deelname bestaat uit het
16
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 16
12-10-10 14:39
“On the number of motor units” — Een nieuwe methode voor het meten van het stadium (vroeg of laat) en het beloop van de ziekte ALS. Op 4 juni 2010 promoveerde ingenieur Hans van Dijk in Nijmegen op een techniek die ‘de snelheid waarmee zenuwcellen in het ruggenmerg afsterven’ kan meten. Het onderzoek is van belang voor patiënten met ALS omdat met deze methode het stadium van de ziekte (“hoe lang ben ik al aangedaan”), het beloop van de ziekte (“hoe snel ga ik achteruit”), en het effect van een behandeling, zorgvuldig kan worden gemeten.
maat en getal. Dat kan
Bij ALS ontstaat er toenemende
Voor het meten van het afsterven van
bijvoorbeeld een ALS vragenlijst, de
spierzwakte als gevolg van het afsterven
zenuwcellen in het ruggenmerg voordat
ALS‑FRS) deden het lang niet zo goed.
van zenuwcellen en hun uitlopers in
de patiënt merkt dat er sprake is van
het ruggenmerg. Het afsterven van de
spierzwakte lijkt de nieuwe methode
Omdat patiënten met ALS sterk kunnen
zenuwcellen gebeurt al ver voordat
(‘Motor Unit Number Estimation; MUNE’)
verschillen in de snelheid waarmee ze
er spierzwakte ontstaat. De functie
van Ing. Hans van Dijk veelbelovend.
achteruitgaan zou de MUNE techniek
van de zenuwcellen die afsterven, kan
Hans van Dijk is vanaf het begin betrokken
wellicht gebruikt kunnen worden voor het
namelijk worden overgenomen door nog
geweest bij de ontwikkeling van deze
onderscheiden van patiënten met snelle en
levende zenuwcellen in het ruggenmerg.
methode die een van de toepassingen is
langzame progressie. Daarnaast lijkt deze
Spierzwakte ontstaat pas als al meer
van een zogenaamd high-density EMG
methode veelbelovend om in een vroege
dan de helft van de zenuwcellen is
meetsysteem. Bij deze methode plaats
fase van een medicijnen-onderzoek naar
doodgegaan. Vandaar ook dat de
je een plakker met meer dan 100 dicht
ALS aan te kunnen tonen dat een nieuw
neuroloog in het ALS-Centrum soms al
op elkaar gepositioneerde elektroden
middel effectief zou kunnen zijn. Een
weet dat een bepaalde spier door de ziekte
op de huid die vervolgens de elektrische
kanttekening bij de gebruikte techniek is
is aangedaan, ruim voordat de spier dun
pulsen registreert die vrijkomen als een
echter dat er specifieke apparatuur nodig
is geworden en lang voordat de patient
zenuwcel in het ruggenmerg, via zijn
is (binnen het ALS centrum inmiddels
spierzwakte bemerkt. De neuroloog kan
uitlopers de spieren prikkelt. Door het
beschikbaar in het AMC en in Nijmegen)
dit dan meten met behulp van aanvullend
grote aantal elektroden kan de activiteit
en de uitwerking van de resultaten voor
ondezoek zoals het electromyogram (EMG)
van een individuele motorische eenheid
individuele patiënten relatief veel tijd
of met de spierecho. Het EMG onderzoek
(zenuwcel met zijn uitloper het axon
in beslag neemt. Deze twee nadelen
is echter niet goed in staat om te laten
en de daarmee verbonden spiervezels)
staan een snelle toepassing op het ALS
zien hoe ernstig de aansturing van de
worden herkend en kunnen verschillende
spreekuur nog in de weg en toekomstig
spieren is aangedaan. Dus wel dat er een
motorische eenheden van elkaar worden
onderzoek zal zich dan ook richten in het
probleem is, maar niet in welke mate.
onderscheiden.
verder automatiseren van de techniek.
om de achteruigang te meten. Bovendien
Van Dijk paste de nieuwe techniek toe bij
Hans van Dijk toonde in zijn proefschrift
is het naaldonderzoek vaak ook veel te
patiënten met ALS, een onderzoek dat in
overigens verder nog aan dat de methode
belastend om het onderzoek regelmatig te
Nijmegen werd uitvoerd in samenwerking
niet alleen geschikt is voor patiënten
herhalen.
met het AMC, Amsterdam. Hiertoe
met ALS maar ook kan worden ingezet
Voor het spierecho onderzoek ligt dat
onderzocht hij 18 patiënten met ALS die
voor andere aandoeningen waarbij de
iets genuanceerder. Het spierecho
gedurende 8 maanden werden gevolgd.
spieren betrokken zijn door een probleem
onderzoek is niet pijnlijk en kan dus
Naast de meting met het ‘Nijmeegse
van de zenuwen. Hans van Dijk kreeg
regelmatig worden herhaald. Met het
matje’ werd na elke meting ook steeds
voor zijn bijdrage aan de ontwikkeling
spierecho onderzoek kan de ernst van
de spierkracht door een fysiotherapeut
van het Nijmeegse matje al eerder een
de veranderingen in de spieren wel
zorgvuldig gemeten. Na 8 maanden bleek
prestigieuze prijs van de Willem Kolff
nauwkeurig worden weergegeven in
dat de meting met het matje veel eerder
stichting.
bijvoorbeeld door het zorgvuldig meten van de spierdikte. Helaas blijkt uit recent onderzoek in Nijmegen dat de variatie in de spierecho metingen nog te groot zijn om spierecho onderzoek nu al standaard te gebruiken voor het nauwkeurig
de achteruitgang kon laten zien dan de
volgen van het beloop.
krachtmeting. Ook andere methoden om de achteruitgang te bepalen (zoals
Daarmee is het EMG dus niet geschikt
17
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 17
12-10-10 14:39
Uit het ALS Centrum Michael van Es gepromoveerd op erfelijkheid van ALS
gedaan via epidemiologische studies, waarbij bijvoorbeeld vragenlijsten worden gebruikt. Er is op het moment een grote epidemiologische studie naar ALS in
Van 2006 tot begin 2009 deed Michael van Es onderzoek naar de erfelijkheid van ALS in het laboratorium voor experimentele Neurologie in het UMC Utrecht onder begeleiding van prof. dr. Ophoff en prof. dr. van den Berg. Op 22 april 2010 wist hij met succes zijn proefschrift te verdedigen en behaalde hij cum laude de doctorstitel.
meer dan 60 families gevonden.
Nederland bezig (PAN studie).
In de meeste ontwikkelde landen worden er bij zo’n 20% van families met ALS
Onderzoek naar genetische risicofactoren
mutaties gevonden in het gen voor
is technisch ingewikkelder, maar heeft
SOD1. Dit proefschrift laat zien dat deze
in de afgelopen jaren een zeer sterke
mutaties in Nederland zeer zeldzaam
ontwikkeling doorgemaakt. Nieuwe
zijn en worden slechts bij ongeveer
technieken hebben het mogelijk gemaakt
2% gevonden, terwijl mutaties in FUS
om het hele DNA in één experiment in
juist veel werden gevonden (±10%).
kaart te brengen (deze studies worden
Onderzoek naar VAPB en TARDBP is
genoomwijde associatie studies genoemd).
bijna afgerond. Daarnaast is een van de
Door te kijken naar verschillen in het DNA
Bij ongeveer 5% van alle patiënten komt
doelstellingen van het onderzoek om
tussen patiënten en gezonde mensen is
ALS in de familie voor. Meestal is het dan
fouten in nieuwe genen te vinden die ALS
het mogelijk om genetische risicofactoren
zo dat in elke generatie de helft van de
kunnen veroorzaken. Het onderzoek naar
te vinden.
familieleden is aangedaan (zogeheten
familiaire ALS blijft daarom doorgaan en
autosomaal dominante overerving).
zal worden voortgezet door drs. Marka van
In dit proefschrift zijn grote, internationale
Bij familiaire ALS zorgt één fout in een
Blitterswijk (UMC Utrecht).
genoomwijde associatie studies uitgevoerd waaraan meer dan 20.000 mensen
gen (stukje DNA dat een eiwit maakt) er voor dat mensen ziek worden. Fouten
Er wordt gedacht dat sporadische ALS
hebben mee gedaan. Dit onderzoek heeft
in verschillende genen kunnen ALS
een multifactoriële ziekte is, waarbij zowel
geleid tot de ontdekking van meerdere
veroorzaken (zoals SOD1, ALSin, FUS,
erfelijke aanleg als omgevingsfactoren
nieuwe genetische risico factoren voor
VAPB, TARBDP en ANG). In totaal kunnen
een rol spelen. Een goed voorbeeld van
ALS (zoals ITPR2, DPP6, KIFAP3, 9p en
afwijkingen in deze genen ongeveer 30%
een multifactoriële ziekte is suikerziekte.
UNC13A). Deze nieuwe ontdekking geeft
van de familiaire ALS verklaren. Dat
Risicofactoren voor suikerziekte zijn
inzicht in hoe ALS ontstaat en welke
betekent dus dat er in de meeste families
bijvoorbeeld overgewicht, weinig bewegen
eiwitten erbij betrokken zijn. Alhoewel dit
met ALS nog onbekende genetische afwij
en ongezonde voeding. Het risico is echter
nog niet direct heeft geleid tot nieuwe
kingen verantwoordelijk zijn voor de ziekte.
ook groter als er suikerziekte in de familie
behandeling van ALS, zijn er wel nieuwe
In zijn onderzoek heeft Michael van Es
voorkomt.
stukjes van de puzzel gevonden en biedt
geprobeerd om alle families met ALS in
Het zoeken naar omgevingsfactoren die
nieuwe ingangen voor de wetenschap.
Nederland te verzamelen. In totaal zijn er
risico geven op een bepaalde ziekte wordt
3e Nederlands ALS congres “AL(le)S uit de kast” Vrijdag 8 oktober vond in Congres centrum “De Reehorst” te Ede het 3e Nederlandse ALS-congres “AL(le)S uit de kast” plaats voor zorgprofessionals.
voor een effectieve behandeling van
ALS behandelteam.
ALS. In samenwerking met diverse internationale onderzoeksgroepen worden
Het ALS Centrum Nederland blijft zich
belangrijke resultaten bereikt maar er is
inzetten de kwaliteit van het stellen
nog veel werk te doen.
van de diagnose en van de zorg verder te verbeteren. Het voornaamste wat
Een goede opkomst! Velen wisten de weg te vinden naar het ALS-congres
Per jaar bezoeken meer dan 500 patiënten,
mensen met ALS geboden kan worden
in Ede. Er was voor dit congres een
verdacht voor ALS, de speciale ALS
blijft een optimale begeleiding en kwaliteit
programma opgesteld waarin de
poliklinieken. Door het verkorten van de
van zorg. Een voorwaarde hiervoor is
nieuwste ontwikkelingen en inzichten
wachttijden en diverse activiteiten op het
dat de professionals in de zorg goed
t.a.v. de begeleiding en behandeling van
gebied van nascholing en voorlichting, is
samenwerken en op de hoogte zijn van
mensen met ALS centraal staan. Het
de duur tot het stellen van de diagnose in
de meest recente inzichten op dit terrein.
ALS Centrum Nederland is actief op het
5 jaar teruggebracht van 16 tot 11 maanden
gebied van wetenschappelijk onderzoek
na de eerste klachten. Deze patiënten
naar de oorzaak en betere mogelijkheden
worden verwezen naar een gespecialiseerd
18
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 18
12-10-10 14:39
Even bellen met… Een unieke bijeenkomst van Europese ALS onderzoekers in Nederland Door betere samenwerking binnen Europa zullen sneller goede resultaten geboekt worden voor wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaak en behandeling van ALS.
In deze rubriek vragen we een familielid van een ALS patiënt naar zijn of haar ervaringen met ALS. Deze keer hebben we gebeld met: Carla van den Bosch- Duijn, zus van Alex Duijn, 40 jaar, getrouwd, 2 dochters en woonachtig in Uithoorn. Hoe ben jij met ALS in aanraking gekomen? “Vorig jaar januari werd bij mijn broer, Alex Duijn, de diagnose
Om dit te bevorderen
ALS vastgesteld. Hij was toen 36 jaar, heel actief, zat overal op
vond op initiatief van de
en in en was sportman in hart en nieren. Zijn vrouw was op het
Stichting ALS Nederland
moment dat de diagnose gesteld werd 7 maanden zwanger
en het ALS Centrum
van hun eerste kindje. Ik had op dat moment nog nooit van
Nederland en met hulp van
deze ziekte gehoord.
McKinsey (internationaal organisatie advies bedrijf)
Wat doet het met je?
en Clifford Chance
“Het is hartverscheurend om te zien hoe Alex achteruit
(internationaal advocatenbureau) een bijeenkomst plaats van
gaat. De ene dag gaat beter dan de andere maar er gaat
vertegenwoordigers van diverse Europese ALS centra die actief
geen dag voorbij zonder aan hem te denken. Toen ik hoorde
zijn op het gebied van klinisch wetenschappelijk onderzoek naar
dat Alex ALS had was mijn eerste reactie: mijn broer moet
ALS. Dit zogenaamde Europese ALS Consortium (EALSC),
beter worden, maar hoe? Zeker als je beseft dat er nog geen
waarvan Prof Dr Leonard van den Berg vanaf 2009 voorzitter is,
medicijn voor bestaat en daardoor ook geen kans op herstel.
vergaderde vanaf vrijdagmiddag 14.00 tot zondagochtend 12.00
Dat betekende dus dat er geld ingezameld moet worden, geld
vrijwel onafgebroken over hoe beter samengewerkt kan worden
wat nodig is voor wetenschappelijk onderzoek. Er moet een
in Europa. Er werd gekozen voor onderwerpen zoals het uitvoeren
medicijn uitgevonden worden tegen deze ziekte! Is het niet
van onderzoek naar nieuwe medicijnen en hoe we daar de
voor Alex, dan wel voor andere mensen die ALS krijgen”.
farmaceutische industrie voor kunnen interesseren/stimuleren, onderzoek naar risicofactoren voor ALS, en naar markers om de
Bijdrage
diagnose ALS te vergemakkelijken en progressie van ziekte beter
“Ik ben eigenaresse van
vast te leggen. Een belangrijk aspect was ook hoe de organisatie
kapsalon “Hairvision”
en communicatie (farmaceutisch industrie, fondsen, patiënten)
in Vinkeveen. Om
van het consortium het beste vorm gegeven kan worden. Er was
zoveel mogelijk geld
een erg positieve sfeer en houding om samen te werken onder
in te zamelen heb ik
alle deelnemers. Er werden verschillende werkgroepen gevormd
een collectebus van de
met een duidelijke opdracht. Een voorbeeld is het opzetten van
stichting ALS in mijn
een Europese database waarin gegevens van patiënten en
kapsalon neergezet.
resultaten van onderzoek worden opgeslagen. In oktober vindt
Daarin gaan sowieso
opnieuw een bijeenkomst plaats waar de voortgang en nadere
al mijn fooien die ik
invulling van samenwerking besproken wordt. Aan het eind van
ontvang van klanten na een behandeling. Daarnaast zijn er
2010 zullen alle vorderingen te lezen zijn op de nieuwe website
veel klanten betrokken geraakt bij mijn broer en onze familie
(www.ealsc.com).
en doneren vaak nog extra. Vorig jaar zijn er drie stortingen geweest van ruim 300 euro. Onlangs heb ik de collectebus leeggehaald waar maar liefst het bedrag van 560 euro in zat! Tot slot werd ik op 3 augustus j.l. 40 jaar. Net als Alex, die in juli 38 jaar werd, wilde ik geen kado’s maar geld. Ook dat ging naar de Stichting. Geld is hard nodig voor Wetenschappelijk onderzoek. Ik hoop dan ook dat ik hiermee een steentje kan bijdragen!”
19
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 19
12-10-10 14:39
Evenementen en acties in het land Ballonnen varen voor ALS Het was een waar spektakel, het driedaags ballonnenfestival in Tilburg in september. Vele honderden mensen wisten de gang naar het Reeshofpark te volgen, alwaar de jaarlijkse ballonnenparade plaatsvond. Voor de 5e keer organiseerde de Juniorkamer Hart van Brabant in samenwerking met Virgin Balloon Flights dit evenement, waarbij er iedere dag zoveel mogelijk ballonnen de lucht in gingen. Ook waren er volop activiteiten, voor jong en oud.
dat de opbrengst van de Ballonnenparade dit jaar naar Stichting ALS zou gaan. Femke van Abeelen: “ Wat ik het meest geweldig vond was het enthousiasme van de organisatoren: de Juniorkamer en Virgin. Zij hebben ervoor gezorgd dat een tamelijk onbekend goed doel toch centraal mocht staan op een evenement dat in Tilburg toch een begrip is. Ook hebben zij een ALS-patiënt (mevrouw Vesters) samen met haar familie een hele mooie avond gegeven door hen een ballonvaart te schenken. Het deed mij bovendien goed dat bij het zien van de
Elk jaar wordt er aan de Ballonnenparade
armbandjes bezoekers vragen
een goed doel verbonden. Femke van
gingen stellen over de ziekte ALS.
Abeelen, wiens moeder enkele jaren
Dat betekent dat mensen toch
geleden aan ALS is overleden, en lid van
nog interesse tonen in elkaar”.
het “Trap”-team Tilburg is een goede bekende van directielid Bram …….. van
Femke werd dit weekend
Virgin. Hij besprak dit met Joris van
bijgestaan door Bas, Anja, Ton en
Caulil, voorzitter van de commissie
Margot (allen van het Trap ALS
Ballonnenparade en van de Juniorkamer,
de wereld uit team), haar vriend
en deze waren er al spoedig van overtuigd
Michael en zusje Eefje.
Vereniging het Verschil overhandigt cheque aan Stichting ALS Op 10-6-2010 mochten bestuurslid Weert-Jan Weerts, zelf ALS
lid, proberen zij ieder jaar een “verschil maken” door ruim
patiënt, en directeur Ineke Lo Cascio, uit handen van Jasper
€ 100.000,- te doneren aan een door hen zelf gekozen doel.
Peterich van Vereniging het Verschil (VhV)een cheque in
Het doel van VhV voor (deels) 2008 en 2009 was Stichting ALS,
ontvangst nemen ter waarde van € 165.942,-. De VhV is bedoeld
voortgekomen uit de persoonlijke band die veel van de leden
voor mensen die niet alleen geld willen verdienen maar ook
hebben met penningmeester Weert-Jan Weerts.
wat “aan een echt goed doel doen”. Geld storten kan iedereen,
Jasper Peterich: “We zijn blij dat we dit voor Weert-Jan hebben
maar daadwerkelijk wat organiseren en daarmee ook het doel
kunnen doen. Hij is immers voor velen de inspiratiebron als het
onder de aandacht brengen is veel impactvoller. Met een 30‑tal
gaat om fondsenwerving. Het is een hele mooie, leerzame maar
leden en een targetopbrengst van minimaal € 5.000,- per
emotionele tijd geweest”.
Geslaagd Benefiet Concert Dalem In het kader van de wereld ALS-dag werd
Breejen). De pauze werd opge
op een snikhete zaterdagmiddag van
luisterd met Franse chansons
7 juni, in goed bezochte kerk van Dalem,
op accordeon (Hans van Mourik).
het derde klassieke benefietconcert
Het concert kon dit bedrag
gegeven. Na afloop van het concert kon
bijeen brengen dankzij trouwe
Ineke Lo Cascio een cheque van e 3.333,–
sponsoren, zoals de Lions Club
in ontvangst nemen.
Alblasserwaard, Rabo Merwe
Het programma bestond uit klassieke
stroom, Sommer Piano’s en
werken van o.a. Händel, Telemann en
Hans van Mourik Fysiotherapie.
Mozart voor fluit (Hetty van der Plaat, Wil
Daarnaast was er een donatie
Funk) en piano en orgel (Teus den
van de Arie de Ridder Stichting.
Vlnr: Teus den Breejen, Hetty vd Plaat (muziek), Ineke Lo Cascio (stichting ALS), Wil Funk (muziek en org.), Hans van Mourik (muziek en spons.), Marjanne Rijkhoek (org.)
20
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 20
12-10-10 14:39
Sponsorfietstocht naar Frankrijk Leerlingen van de Jacobus Fruytier
sponsoren. Om mensen zo ver te krijgen
Scholen Gemeenschap in Apeldoorn ,
lieten ze hen een flyer over ALS lezen en
afdeling Rebound, hebben hun missie
legden van alles uit over de ziekte.
volbracht. In bijna 2 weken werd er
Zo haalden ze heel wat mensen over om
ruim 1170 kilometer gefietst. Vanuit
hun actie te steunen. De fietssponsortocht
Zuid‑Limburg naar de Mont Ventoux in
is onderdeel van het reboundprogramma
Frankrijk. Een valpartij waarbij leraar
van de school. Het is ook een leermoment
Gert-Jan Overbeeke over de kop ging,
voor de leerlingen die mee gaan.
bleef gelukkig zonder ernstige gevolgen.
Gert-Jan Overbeeke: ‘Het was ook heel
Het initiatief kwam van de leerlingen zelf
toevallig dat wij op de camping aan de voet
die hoorden dat de moeder van hun leraar
van de Mont Ventoux een Nederlander
We hebben ook voortreffelijk fietsweer
de diagnose ALS kreeg. Familie en
tegenkwamen, die ook een broer aan ALS
gehad, hoegenaamd zonder regen.
vrienden en iedereen die ze maar konden
had verloren. Zo bijzonder! Ze waren erg
Ons streefbedrag was 10.000 euro en
vinden werd gevraagd de kilometers te
onder de indruk van onze actie.
het werd ruim 12.000 euro!’
Haagse schoolkinderen halen € 2.000 op voor spierziekte ALS Op 11 juni is tijdens het zomerfeest van de Willemsparkschool in
gebruiken voor onderzoek om een oplossing te vinden voor deze
Den Haag € 1.908,– ingezameld door de leerlingen. De school
levensbedreigende ziekte”.
heeft dit verhoogd tot € 2.000,–. Chris Soeteman nam namens de Stichting dit bedrag in ontvangst. De school wil leerlingen stimuleren om oog te hebben voor de omgeving en daar zelf actief aan bij te dragen. Ieder jaar kiest de school een goed doel uit, waar de opbrengst van het zomerfeest naar toe gaat. Dit jaar werd gekozen voor Stichting ALS, omdat de vader van Bodil en Kamiel Lagerwerf aan deze ziekte lijdt. Alle prijzen zijn gedoneerd door de ouders en winkeliers in de omgeving. Veel ouders konden vanuit hun beroep of hobby iets aantrekkelijks aanbieden zoals een boottocht of een fotoshoot. Bij elkaar bracht het tot dit mooie eindbedrag. Chris Soeteman prees de inzet van de kinderen, de ouders en winkeliers uit de omgeving. “Het is hartverwarmend om te zien hoe iedereen zich wil inzetten voor deze spierziekte. Wij zijn enorm blij met dit initiatief en kunnen de donatie goed
Op de foto houden Bodil en Kamiel de cheque omhoog
21
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 21
12-10-10 14:39
Donaties
Steun ALS via de Sponsor Bingo Loterij
Heel hartelijk dank voor al uw schenkingen, groot of klein! Zonder de financiële steun van particulieren en bedrijven is het werk van Stichting ALS Nederland niet mogelijk. onderstaand een overzicht van de donaties vanaf € 500,–. Helaas komt het voor dat bij overboeking niet alle adresgegevens bekend worden gemaakt, waardoor wij niet iedereen een bedankbrief konden sturen.
Misschien speelt u al mee in de sponsorloterij of denkt u er wel eens aan om aan de loterij mee te doen. Nu kunt u hiermee de Stichting ALS Nederland sponsoren. Maar liefst de helft van de aanschafprijs van de loten gaat naar het goede doel. Wie al loten van de sponsorloterij heeft kan ze omzetten en de Stichting ALS steunen. De Sponsor Bingo Loterij steunt goede doelen op het gebied
€ 1.000,-
Hardloopgroep “De Goede Doelen
van gezondheid en welzijn. Daarnaast kunnen deelnemers van
Lopers” heeft tijdens de City Pier
de loterij actief clubs en verenigingen naar eigen keuze steunen.
City loop geld opgehaald mede ter
Dit heet geoormerkt meespelen. Samen met de Nationale
gelegenheid van verjaardag Clazien
Postcode Loterij en de BankGiro Loterij valt de Sponsor Bingo Loterij onder de Holding Nationale Goede Doelen Loterijen N.V.
van Kan-Beukers En ook de Stichting ALS Nederland is een van die Goede Doelen.
€ 525,-
Verjaardag de heer A.C. Oprins en mevrouw M. van Water
Iedere deelnemer kan zelf bepalen naar welk goed doel een deel van zijn lot gaat. Zet daarom uw loten om naar Stichting ALS en stuur een briefje naar Antwoordnummer 116, 1100 WC Amsterdam of bel 0900-300140.
€ 2.321,50 Collecte uitvaart de heer Dorrestijn De Sponsor Bingo Loterij bereikte eind 2009 een totale inleg
€ 1.000,-
Arie en Jeanet Janssen van Doorn
van ruim 94 miljoen euro, dankzij 600.000 deelnemers met bijna 1 miljoen loten. Hiervan werd de helft, dus 47 miljoen euro,
€ 560,-
Collecte kapsalon Hairvision Vinkeveen
€ 2.000,- J. van der Roest, gift slagerij
afgedragen aan 37 goede doelen en 2600 clubs en verenigingen. Hoe meer mensen de Stichting ALS Nederland als hun goede doel opgeven, hoe meer geld er dus naar de Stichting zal gaan. En het mooie is, u maakt wekelijks kans op 30.000 prijzen oplopend tot € 100.000,-!
€ 523,60 Recreatiepark De Veldkamp, Ede De Stichting ALS wint in ieder geval, want elke maand gaat dus
€ 1.405,-
Ter gelegenheid van de 70e verjaardag van Dick Scheltens, giften in plaats van cadeaus gevraagd.
50% van de opbrengst direct naar de Stichting. Een makkelijker manier om ALS te steunen is bijna niet mogelijk. Doe mee, vul de bon in en stuur deze naar: Sponsor Bingo Loterij,
€ 1.000,-
Uitvaart de heer Geurtsen
Antwoordnummer 116, 1100 WC Amsterdam.
€ 3.500,- Verjaardag Frans en Houkje Bonnema € 1.000,-
De heer K. Willems, opbrengst Footgolf-toernooi Boxmeer
€ 750,-
Opbrengst boekjes mevrouw T. Keuvelaar- Stam
€ 525,-
Donatie Leidse Jaarclub Pantha Rhei LSC 1958
€ 1.280,-
A.V. Edam, gift 50 uurs drugsloop
22
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 22
12-10-10 14:39
E E M L E E SP T E H R O VO ! L E O D GOEDE Speel mee in de Sponsor Bingo Loterij en steun Stichting ALS Nederland
Ik speel mee voor Stichting ALS Nederland en maak elke week kans op prachtige prijzen!
p
30.000 prijzen
!
Naam
m/v*
Adres Postcode Woonplaats
Stichting ALS Nederland
300119
E-mail
Ik speel mee met:
3 loten
2 loten
1 lot
Rekeningnummer
* Doorhalen wat niet van toepassing is.
Ja,
Kans o
ik steun het goede doel en maak elke week kans op prachtige prijzen!
Telefoonnummer Datum Handtekening 6068.0031
Veel gestelde vragen 1 Wat kost een Bingolot?
3 Wat kunt u winnen?
Een lot kost € 2,05 per week. De inleg is
5 Hoe oud moet u zijn om mee te mogen doen?
I edere week maakt u gegarandeerd kans op
maandelijks bij 4 Bingo-zondagen € 8,20, bij
meer dan 30.000 prijzen. Dit zijn prijzen als
5 Bingo-zondagen € 10,25.
fietsen, auto’s, LCD-tv’s, maar ook geldprijzen
Deelnemers moeten minimaal 18 jaar oud zijn.
oplopend tot € 100.000,-! Prijzen worden 2 Hoeveel geld gaat er naar het goede doel?
automatisch op uw rekening gestort of
6 Waar kunt u de uitslagen vinden?
thuisbezorgd.
• www.sponsorbingoloterij.nl
• maandag in De Telegraaf
• NOS Teletekst pagina 551
De helft van uw inleg gaat rechtstreeks naar Stichting ALS Nederland.
4 Hoelang gaat u meespelen?
O pzeggen kan schriftelijk op ieder gewenst moment. De Sponsor Bingo Loterij hanteert geen opzegtermijn.
Stuur dit formulier zonder postzegel op naar: Sponsor Bingo Loterij, Antwoordnummer 116, 1100 WC Amsterdam Ik machtig hierbij de Sponsor Bingo Loterij N.V. tot schriftelijke wederopzegging om de inleg per trekking (14 per jaar) van mijn bovenstaande rekeningnummer af te schrijven. De inleg is maandelijks bij 4 Bingozondagen € 8,20, bij 5 Bingozondagen € 10,25. De inleg van de twee extra trekkingen bedraagt € 8,20. Deelname houdt in: aanvaarding van het deelnemersreglement, verkrijgbaar via www.sponsorbingoloterij.nl of 0900 - 300 1400 (20cpm). Opzeggen kan op elk gewenst moment. De loterij is goedgekeurd door de Minister van Justitie onder nummer L.O. 730/0002/5393381 d.d. 23/12/2005.
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 23
12-10-10 14:39
✁
Colofon
Wijzigingsformulier
ALS Dank is een uitgave van:
Om u zo goed mogelijk op de hoogte te houden van onze activiteiten is het belangrijk om correcte en volledige gegevens te hebben. Daarom vragen wij u om onderstaande bon in te vullen zodat we uw gegevens zo nodig kunnen wijzigen of aanvullen in onze data base. Uiteraard kunt u de gegevens ook
Stichting ALS Nederland Zekeringstraat 42 1014 BT Amsterdam
per mail aan ons doorgeven. Alvast hartelijke dank voor uw medewerking!
Telefoon (020) 580 09 60
Naam Voorletters
m/v
Adres
[email protected] www.stichting-als.nl Giro 100.000
Postcode / Woonplaats
Redactie
Geboortedatum
Mieke Lamers Telefoon
Stella de Regt
E-mail
Ineke Lo Cascio Ineke Zaal
Giro/bankrekeningnummer
Vormgeving
Opmerkingen
Publicis
Vul bovenstaande formulier in en stuur deze op naar: Stichting ALS Nederland, Zekeringstraat 42,
Drukwerk
✁
1014 BT AMSTERDAM of mail naar:
[email protected]
Drukkerij van Amerongen
Aanmeldformulier donateurs JA, Ik ga ALS te lijf en steun Stichting ALS Nederland! Per maand:
e 10,-
e 20,-
e
Per kwartaal:
e 15,-
e 25,-
e
Per half jaar:
e 25,-
e 50,-
e
Met medewerking van medewerkers ALS Centrum Jan van Dijk
Om de bankgegevens te controleren en om u op de hoogte te houden van onze activiteiten zijn onderstaande gegevens belangrijk. De gegevens worden uitsluitend gebruikt voor aanmelding als donateur van Stichting ALS Nederland en niet doorgegeven aan derden. Naam
Voorletters
m/v
Adres Postcode / Woonplaats Geboortedatum Telefoon E-mail Giro/bankrekeningnummer Datum
Handtekening
Ga ALS te lijf!
Met het verzenden van dit formulier machtig ik Stichting ALS Nederland om het
Giro 100.000
aangegeven bedrag in de aangegeven frequentie van mijn Bank- of Gironummer
t.n.v. Stichting ALS Nederland
af te schrijven. Ik ontvang een bevestiging van mijn aanmelding per E-mail of
te Amsterdam
per gewone post. Stichting ALS Nederland, Zekeringstraat 42, 1014 BT AMSTERDAM. U kunt ook een e-mail sturen naar
[email protected]
De redactie houdt zich het recht voor aangeleverde stukken in te korten c.q. niet te plaatsen.
24
503800001 Nieuwsbrief Nr. 9.indd 24
12-10-10 14:38