Infoblad bij het verhaal IJs proeven in Zweden, schaatsen op het Storsjön, pagina 28 t/m 33.
Östersund Wintersport, Zweden
Samenstelling Nanda Raaphorst
Het gebied / De standplaats Schaatsbaan / Schaatsverhuur De tochten Overzicht langlaufloipes Zwaarte/moeilijkheidsgraad Navigatie Beste tijd Eten/drinken Geld Overnachten Georganiseerd Kaarten/gidsen Handige adressen en sites
De feiten Het gebied Östersund ligt in Jämtland, midden-Zweden. De tochten 2 dagen schaatsen, 1 dag sneeuwschoenwandelen, 1 dag langlaufen (klassiek en cross country). Zwaarte/moeilijkheidsgraad Licht/eenvoudig (sneeuwschoenwandelen) tot middelzwaar/lastig (cross country langlaufen). Navigeren Kaart, kompas, markering. Overnachten In Östersund veel mogelijkheden, van youthhostel of
Het gebied / De standplaats Östersund ligt in Jämtland, midden-Zweden, in een lichtglooiend landschap, aan het Storsjön, een groot meer dat normaal gesproken is dichtgevroren van oktober tot maart. Östersund en omgeving (Are) is een wintersportgebied bij uitstek: op het meer kun je geweldig goed schaatsen en in de heuvels rondom liggen vele loipenetwerken (ook voor cross country) en in het stadion in Östersund vind je 89 kilometer aan langlaufloipes en cross country tracks, waarvan 29 kilometer verlicht. In Zweden geldt het Allemansrecht (Allemansrätten) dat iedereen het recht geeft ook particuliere grond te betreden om van de vrije natuur te genieten. Grondregel is niets te verstoren en te vernielen. Östersund ligt ongeveer 600 km boven Stockholm, op 20 minuten rijden vanaf vliegveld. Op 5 minuten lopen van de hotels en het centrum ligt het Storsjön, waar in de maanden februari en maart een baan van 25 kilometer wordt geveegd. De top van Zweedse wintersporters komt in de winter in Östersund samen voor trainingen en wedstrijden cross country en biathlon in het ultramoderne skistadion met laboratorium waar allerlei tests van materialen en technieken worden gedaan op wintersportgebied. Het skistadion is vanaf 1 november geopend. Aan de overkant van het Storsjön ligt Frösön, met Europa’s grootste funpark voor cross country skiing (Frösö Skidlek).
Pagina
Östersund
Infoblad bij het verhaal IJs proeven in Zweden, schaatsen op het Storsjön, pagina 28 t/m 33.
wintercamping tot luxe hotels. Er naar toe Vliegen via Stockholm naar Östersund (5 uur reistijd, 425 euro); in februari en maart rechtstreekse vluchten (2,5 uur reistijd, 365 euro). Beste tijd Februari, maart, dan is de natuurijsbaan geveegd.
Pagina
Andere activiteiten in de omgeving, allemaal te boeken via de lokale VVV (zie onder Adressen) zijn o.a. langlaufen (loipe en cross-country), skiën (Gustavsbergsbacken en Silverlingsbacken bij Fröson), husky-safari, paardrijden op IJslandse paarden, de elandenfarm en/of het openluchtmuseum bezoeken, sneeuwscooteren, ijsklimmen, ijsvissen, en nog veel meer. Een uur rijden van Östersund ligt (winter)sportresort Are - Noord-Europa’s grootste skiresort, waar skiërs zich kunnen uitleven: 45 liften voeren naar groene, blauwe, zwarte en rode afdalingen.
Schaatsbaan / Schaatsverhuur De ijsbaan die in februari en maart op het Storsjön geveegd wordt heet Medvinden. Aan de rand ervan, op 5 minuten lopen van het centrum van Östersund, vind je Winterpark, de plek waar schaatsers het ijs opgaan, en waar je een kiosk met schaatsverhuur vindt, een kinderwinterspeeltuin en de populaire hottubs en sauna’s voor wie na het schaatsen de spieren wil verwennen. Openingstijden schaatsverhuur: van 6 februari - 31 maart 2010, 7 dagen per week, van 10 - 17 uur, prijs per uur/dag: SEK 150/250. Adres: Storsjöyran, +46 (0)70 231 49 19. Uur skate-langlaufles kost 350 SEK = ca 35 euro. Verhuur langlauflatten in Östersund Skistadion (Intersport-dépendance). Kontaktpersoon: Tord Wiksten (Olympische medaille-winnaar biathlon). Adres: Regementsgatan 40. T +46 (0)63 10 66 18 M +46 (0)70 689 30 38 E
[email protected] I www.wiksten.nu
De tochten 1. Sneeuwschoentocht op Andersön Eiland Op ca 20 min rijden van Östersund kun je een rondje om het eiland wandelen over het bevroren Storsjön. Je kunt de tocht zo zwaar maken als je zelf wilt. Las halverwege een picknick in of stoemp door naar Ostersund (waar je met andere auto de eerste weer ophaalt). 2. Schaatsen (met gids) op Storsjön In februari en maart wordt op het Storsjön een 25 kilometer lange natuurijsbaan geveegd (Medvinden). Halverwege is een koek en zopie ingericht. Het meer ligt op 5 min lopen van het centrum van Östersund. 3. Cross country-instructie in skistadion + rondje op biathlon-baan Aan de rand van Östersund ligt het Olympische Skistadion met een netwerk van loipes en tracks van 89 kilometer. Je kunt hier latten huren en urenlang door de bossen langlaufen of ski-skaten. Van 1 november tot 15 december wordt een bedrag van 40 SEK (ca € 3,75) voor de toegang gevraagd. Dit in verband met de kosten voor bewaarde en kunstsneeuw. Na 15 december is er garantie op natuursneeuw. 4. Langlaufen op Lake Svartsjöarna alt Spikbodarna. Op ca 20 minuten rijden Östersund ligt Spikbodarna, met loipes variërend in moeilijkheid en afstand (van 2,5 - 15 km). Onderweg enkele hutten om te schuilen, op adem te komen of een vuur te stoken. Eten/drinken zelf meenemen, houtblokken zijn aanwezig.
Pagina
Östersund
Infoblad bij het verhaal IJs proeven in Zweden, schaatsen op het Storsjön, pagina 28 t/m 33.
Pagina
Overzicht langlaufloipes (in het Zweeds: ski-tracks) • Skistadion: loipes (10, 20, 30 km) voor competitie en recreatie, in totaal 89 km waarvan 29 km verlicht. Ook wel aangeduid als ÖSK-gebied. Van 1 november tot 15 december wordt een bedrag van 40 SEK (ca € 3,75) voor de toegang gevraagd. Dit in verband met de kosten voor bewaarde en kunstsneeuw. Na 15 december is er garantie op natuursneeuw. • Spikbodarna: verlichte en oefen-loipes variërend in moeilijkheid en afstand (van 2,5 - 15 km). De verlichte loipe is verbonden met het ÖSK-netwerk. • Frösön - Lövsta Recreatieve loipes, verlicht, 5 - 15 km. Vooral geschikt voor natuur- en stilteliefhebbers op de latten. • Frösön - Östberget 2,2 km verlichte loipe (track). Erg hilly, op de top van de Östberget. • Svartsjöspåren - loipes, 8 km van Ostersund vandaan 4, 8 en 10 km, 450 m boven zeeniveau. Je langlauft door vlakke weides, en door wouden en merenlandschappen. Laurens en ik. Om te zien welke loipes actueel geprepareerd zijn zie www.ostersund.se/skidspar
Zwaarte/moeilijkheidsgraad Zowel beginnende als gevorderde schaatsers en langlaufers kunnen in de meren en heuvels rond Ostersund hun hart ophalen. De geveegde schaatsbaan is zo breed dat niemand elkaar in de weg rijdt, er is ook een krabbel/fun-baantje voor beginners. Voor langlaufers zijn er loipes in allerlei variaties, lang, kort, licht, zwaar, overdag, ‘s nachts, op het meer, in de heuvels, door de bossen, in open terrein, in het skistadion. Door het Allemansrätt zijn er in Zweden nauwelijks barrieres (privégebied) en kun je op de mooiste achteraf gelegen plekken terecht. Het zware skatelanglaufen kan op meerdere banen, met name het skistadion is er goed voor uitgerust. ‘s Ochtends vroeg, als de zon nog niet op het Storsjön heeft gestaan, is de bevroren ijskorst op de sneeuw hard genoeg om over te cross country langlaufen. Sneeuwschoenwandelen is niet erg populair in Zweden - toch zijn er fraaie plekken waar je zonder schaatsers en langlauflatten prima kunt wandelen.
Navigatie Het schaatsen doe je op een geveegde baan, een kaart is niet nodig. De verschillende loipes en spots waar je kunt cross country skiën staan aangegeven op een kaart die verkrijgbaar is bij de VVV ter plekke. Meer handige kaarten staan onder Kaarten en gidsen.
Beste tijd In oktober, november, december goed natuurijs - ook op meertjes hogerop in de heuvels. Daarna is er grote kans op sneeuw. De maanden februari en maart zijn voor schaatsers super, omdat dan de baan op het Storsjön wordt geveegd (Medvinden). Officieel wordt in 2010 het Winterpark en de ijsbaan op 6 februari geopend. In het voorjaar, grootste kans in maart, vriest de toplaag van de sneeuw weer aan, die overdag gesmolten is in de zon. Over deze firnlaag kun je dan cross country langlaufen.
Er naar toe Auto: Utrecht - Östersund is ca 1825 km. De beste optie als je ook wilt sneeuwschoenwandelen en langlaufen in de heuvels rondom. Vaak zijn die bestemmingen lastig bereikbaar met openbaar vervoer. Ga je vooral voor het schaatsen, dan is vliegen de snelste methode. Vliegen: Schiphol - Östersund met overstap in Stockholm, prijs ca € 425 euro voor retourtje. Reisduur, ca 5 uur, inclusief transfer naar centrum Östersund. Van 14 fe-
Pagina
Östersund
Infoblad bij het verhaal IJs proeven in Zweden, schaatsen op het Storsjön, pagina 28 t/m 33.
Pagina
bruari t/m 21 maart 2010 rechtstreekse vluchten met Malmö Aviation, 2,5 reistijd, € 365,- retourtje, inclusief transfer vliegveld - centrum Östersund of Åre. Voor verbindingen vliegveld - Ostersund, zie www.stadsbussarna.se. Voor verbindingen Ostersund - Are, zie www.ltr.se of bel +46 (0)771 100 110. Zie voor vliegverbindingen: www.vliegwinkel.nl.
Eten/drinken In de hoofdstraat van Östersund vind je bijna alle winkels, banken, een supermarkt dichtbij, en een keur van kroegjes en restaurants. Tips: • Innefickan, www.innefickan.nu, lokal food, trendy, heerlijk eten, superlekkere pittige champignonsoep. • Restaurant Dalwhinnie, www.dalwhinnie.se, Iers, gezellig, zondag gesloten. Van cheeseburgers tot vegetarische pasta’s en fish and chips. • Simon od Viktor, http://www.simonviktor.se. Populaire bij de Zweden. Net als Dalwhinnie een uitgebreide whiskeykaart. • www.bathuskrogen.se, site van slowfoodkokkin Fia, die langs het Storsjön, halverwege de ijsbaan, in een boothuis een B&B voor 4-personen heeft en op afspraak ook een superlekkere lunch of koffie-/theetafel serveert.
Geld 916,40 Zweedse kronen = 100 euro (december 2009)
Overnachten Östersund heeft verschillende hotels, een B&B (www.sorbygarden.se), familiehuizen, 2 youthhostels en 3 campings waarvan er 2 ook in de winter open zijn. Vraag de gids Östersund op bij het Zweeds toeristenbureau Visit Sweden (zie Adressen). Wij sliepen in Best Western Hotel Gamea Teatern, een voormalig theater gebouwd door de tempeliers (18e eeuw), orde van geheelonthouders, in 1992 omgetoverd tot ‘grand hotel’. met 64 kamers, heerlijk ontbijt. Jugendstil, sfeervol. Gelegen naast centrale busstation. Gamla Teatern Thoméegränd 20 SE-831 34 Ostersund T +46 (0)63 511 600 E
[email protected] I www.gamlateatern.se. In het gebied, aan de oevers van het meer en in de heuvels zie je allerlei romantische huisjes en hutten staan. Meestal zijn die privé-bezit en niet te huur.
Nordic skating/skiing; back country skating/skiing Extra lekker schaatsen (in combinatie met langlaufen) doe je op Zweedse schaatsen (Nordic System). Comfortabele bergschoenachtige schoenen klikken aan de voorkant in bindingen van ijzers. Het voordeel: je wandelt vanaf huis naar het ijs, klikt de ijzers onder en weg ben je. Heel even wennen misschien aan het kliksysteem, maar geen gepruts met bevroren veters, zeer stabiel (met de ijzers klief je met groot gemak door ijsbrokken en over spleten). Bovendien kun je dezelfde schoenen ook op (huur)langlauflatten klikken. Helemaal echt op z’n Zweeds schaats je met een set prikstokken die je bij iedere afzet in het ijs prikt om extra vaart te maken. Een andere Zweedse schaats zit voor en achter aan de eigen of gehuurde bergschoen. De lange, logge ijzers kunnen zelfs ongeveegd ijs aan. Ook hierbij gebruik je prik-
Pagina
Östersund
Infoblad bij het verhaal IJs proeven in Zweden, schaatsen op het Storsjön, pagina 28 t/m 33.
Pagina
stokken en standaard heb je een rugzakje om met reddingsmaterialen, zie o.a. www. ijsburo.nl. Deze manier van schaatsen heet back country skating en op langlauflatten: back country skiing.
Georganiseerd Enkele touroperators (Buro Scandinavia, De Jong Intra Vakanties, IJsburo, Tui) bieden tegen scherpe prijzen schaats- en multi-outdoor winterreizen aan, met combi’s van sporten als langlaufen, cross country skiën, ijsklimmen tot aan een clinic biathlon aan toe. Meer informatie daarover vind je op • www.skistar.com/are • www.turist.ostersund.se • www.visitsweden.com • www.fitforthewintergames.nl. Ook kun je ter plekke lessen boeken of een gids inschakelen. Wij namen gids Tord Wiksten van Tord Wiksten Event & PR in de arm. Hij opereert in en vanuit het Olympische skistadion. Zie bij Adressen. Gids Maria die ons bij het sneeuwschoenwandelen begeleidde is te boeken via www. aktivut.se.
Kaarten/gidsen • Overzichtskaart 6 Lantmäteriet, Ostersund, 1:250.000, ca € 15,50. • Bydalen en Oviksfjällen, Blåkartan, kaarten 192, 182, 183 en voor Ostersund: 152. Schaal 1:100.000, € 15,95.
Handige adressen en sites • www.reisboekhandel.nl. Overzicht boekhandels met kaarten en gidsen over dit gebied. • Turist- & Kongressbyrån i Östersund AB Rådhusgatan 44 SE-831 82 Östersund T +46 (0)63 143 665 M +46 (0)70 221 22 36 I www.turist.ostersund.se I www.fitforthewintergames.nl Verkeersbureau Östersund. Op de website verschillende brochures downloaden met tarieven en mogelijkheden. • Visit Sweden (Zweeds Verkeersbureau) Flevolaan 4 1382 JZ Weesp T 0294 - 41 66 50 E info @visitsweden.com I www.visitsweden.com • www.skidstadion.se. Informatie over de Olympische biathlon-baan, met de verschillende mogelijkheden om te langlaufen, schieten, verhuur materialen en tarieven gids en instructie. • www.ostersund.se/skidspar. Om te zien welke loipes actueel geprepareerd zijn. • www.windguru.cz. Weersvoorspelling • www.naturvardsverket.se. Info over het allemansrecht. • www.moosegarden.com. Over de elandenfarm. • www.brunkullagard.se en www.naturensbasta.se = traditionele zweedse boerderij op platteland met kwaliteitslabel voor ecotoerisme Nature’s best • www.vinterstaden.se, site van Winter Park, +46 (0)70 231 49 19. Verhuur langeafstandschaatsen, ski’s, sledes. Verder sneeuwspeeltuin, café, bb, houtgestookte tubs, window sauna, ijsgaten, verkleedruimte. • www.skistar.com/are, over het skigebied Are, op een uur rijden van Östersund.
Pagina
Östersund
Infoblad bij het verhaal IJs proeven in Zweden, schaatsen op het Storsjön, pagina 28 t/m 33.
Pagina
• www.sneeuwhoogte.nl. Met accommodatie en arrangementen, bijvoorbeeld: € 528 voor vlucht, transfer en 3-kamer-appartement • www.åreholidays.com en www.scandinaviandreams.eu. Eveneens aanbieders van accommodatie. • www.ijsburo.nl. Arrangementen, actuele vluchtprijzen, Hollandse Week, etc. • www.scandjet.nl. Actuele vluchtprijzen.
Pagina
