Sterilisatie bij de man Vasectomie
2
In overleg met uw huisarts heeft u besloten tot sterilisatie (vasectomie) door een uroloog in het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ). In deze folder kunt u alles over de voorbereiding, de operatie en de nazorg nog eens rustig nalezen. Wat is een vasectomie? Vasectomie is een ingreep waarbij de beide zaadleiders tussen de zaadballen (testikels) en de prostaat worden doorgesneden en afgebonden. De zaadcellen komen na deze ingreep niet meer in het zaadvocht terecht maar worden door het lichaam opgenomen. Vasectomie is een definitieve vorm van anticonceptie: u wordt onvruchtbaar. Dat wil zeggen dat een sterilisatie in principe onomkeerbaar is. Er zijn wel mogelijkheden om de doorgankelijkheid van de zaadleiders te herstellen, maar de kans dat een hersteloperatie slaagt is matig. Een sterilisatie is dan ook alleen een goede keus wanneer u zeker weet dat u geen kinderen (meer) wilt.
Voorbereiding • Slikt u bloedverdunnende medicijnen, die door de trombosedienst gecontroleerd worden? Vanaf enkele dagen voor de ingreep moet het gebruik van bloedverdunnende medicijnen – in overleg met de trombosedienst - worden gestopt of aangepast. • Neemt u de dag van de ingreep vrij. U hoeft niet nuchter te zijn. • Op de avond vóór of de dag van de ingreep moet u thuis uw geslachtsdelen goed scheren. Dat wil zeggen dat de haren op het scrotum (balzak) en de haren op het schaambeen rond de penis volledig moeten worden verwijderd. Het liefst met een tondeuse in verband met het voorkomen van wondjes. • U kunt het beste een strakke onderbroek of zwembroek aandoen of meenemen. • Zelf autorijden of fietsen na de ingreep wordt afgeraden, dus zorgt u van tevoren voor vervoer naar huis. 3
De ingreep De vasectomie gebeurt op de polikliniek urologie B28 onder plaatselijke verdoving. U meldt zich op de afgesproken tijd aan de balie van de polikliniek urologie (B28). Hierna neemt u plaats in de wachtruimte. Zodra u aan de beurt bent, wordt u opgehaald. De uroloog heeft een gesprek met u en vraagt uw toestemming voor behandeling. In de onderzoekruimte kleedt u zich uit. Overhemd en/of trui kunt u aanhouden. In de onderzoeksruimte gaat u op de behandeltafel liggen. De uroloog verdooft het operatiegebied met twee injecties in de huid van de balzak (rechts en links). Hierna worden sneetjes in het verdoofde gebied gemaakt waardoor de zaadleiders tevoorschijn gehaald worden. De uroloog verwijdert een stukje van beide zaadleiders en bindt de uiteindes af. De wondjes worden gesloten met hechtingen die na ongeveer tien tot veertien dagen vanzelf oplossen. De wondjes worden afgedekt met een gaasje. De ingreep zelf duurt ongeveer 15 minuten. Tijdens de ingreep treedt vaak een trekkend en wat pijnlijk gevoel op, met name in de liezen. Dit komt omdat de zaadleider door het lieskanaal loopt.
Nazorg De eerste 24 uur na de vasectomie kunt u het beste een strakke onderbroek of zwembroek dragen. Als de verdoving is uitgewerkt, wordt het gebied tussen de balzak en de lies vaak pijnlijk. Pijnbestrijding Een goede pijnbestrijding is belangrijk voor het genezingsproces. Daarom is het raadzaam dat u de eerste twee dagen de pijn met pijnstillers onderdrukt en dit langzaam afbouwt.
4
Dit doet u als volgt: • de eerste twee dagen neemt u vier maal daags - om de zes uur twee tabletten paracetamol van 500 mg. • dan neemt u twee dagen vier maal daags - om de zes uur - één tablet paracetamol van 500 mg. • daarna stopt u met de pijnstilling. Alleen als dat nodig is (bij pijn) neemt u twee tabletten paracetamol van 500 mg. (maximaal 4 maal daags).
Tips voor als u thuis bent • Om een nabloeding te voorkomen, kunt u het de dag van de ingreep het beste rustig aan doen. • Na 24 uur mag u de gaasjes van de wond verwijderen en weer douchen. De wond is dan voldoende dicht. • Als het gaasje vastzit aan de wond kunt u het onder de douche losweken. Na het douchen dient u de wond droog te deppen. • De eerste zeven dagen mag u geen bad nemen en niet fietsen, sporten, zwemmen of zwaar tillen. • De dag na de ingreep mag u weer aan het werk gaan, maar vermijd de eerste dagen zwaar werk. • Geslachtsgemeenschap is na vijf dagen weer mogelijk (als de wond voldoende genezen is). Na de ingreep bent u niet meteen onvruchtbaar en het is daarom noodzakelijk de gebruikelijke voorbehoedsmiddelen te blijven gebruiken totdat de zaadvloeistof is onderzocht en u hebt vernomen dat u onvruchtbaar bent. Vruchtbaarheid na de vasectomie U bent niet meteen na de ingreep onvruchtbaar. Tenminste drie maanden na de vasectomie wordt in het ziekenhuis uw zaadvloeistof gecontroleerd. In de tussentijd moeten ongeveer 15 zaadlozingen hebben plaatsgevonden zodat de zaadleiders en de prostaat de overgebleven zaadcellen hebben kunnen afvoeren.
5
Nacontrole Het is mogelijk dat een enkele nacontrole voldoende is. Het kan ook dat er meerdere nacontroles noodzakelijk zijn voordat het zeker is dat u onvruchtbaar bent. Voor de zaadcontrole levert u tussen 8.30 en 11.15 uur een zaadmonster af bij het klinisch chemisch laboratorium (C62). Op de dag van de sterilisatie krijgt u hiervoor een potje mee. Dit zaadmonster mag niet ouder zijn dan één uur. De uitslag van het zaadonderzoek wordt u schriftelijk toegestuurd, na ongeveer een week.
Risico’s en complicaties Na een vasectomie kan de balzak of de penis een blauwe kleur krijgen en er kan wat bloed of vocht uit de wondjes komen. U hoeft zich hierover geen zorgen te maken. Gewoonlijk voelen de zaadballen de eerste dagen na de ingreep wat beurs aan en zijn ze pijnlijk tijdens het lopen. Dit duurt normaal gesproken slechts enkele dagen. Later kan er voorafgaand aan de zaadlozing een pijnlijk gevoel optreden. Dit is zeldzaam en meestal tijdelijk. Nabloedingen en wondinfecties komen zelden voor. Waarschuwt u de uroloog bij koorts (boven de 38,5°C), bij een sterke zwelling van de balzak, als een wondje blijft bloeden en bij hevige pijn. Soms ontstaat er aan het dichtgebonden einde van de zaadleider een klein bobbeltje; een opeenhoping van zaadcellen. Dit is onschuldig, er hoeft niets aan gedaan te worden. Er is een uiterst geringe kans dat de uiteinden van de zaadleiders enige tijd na de ingreep spontaan weer aan elkaar groeien. De zaadleiders worden dan weer doorgankelijk waardoor de vruchtbaarheid is hersteld.
6
Vragen Heeft u nog vragen stel deze dan gerust aan de uroloog of de assisterende medewerker voorafgaande aan de ingreep, op de polikliniek urologie. Mocht u na de sterilisatie klachten hebben waarover u zich ongerust maakt, neem dan contact op met de polikliniek urologie of - wanneer deze gesloten is - met de spoedeisende hulp (SEH) van het CWZ. Bericht van verhindering Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, bel dan zo snel mogelijk de polikliniek urologie. Er kan dan nog een andere patiënt in uw plaats komen. Kosten Elk jaar wordt landelijk bepaald welke zorg verzekerd blijft in het ziekenfondspakket. De sterilisatie van zowel man als vrouw is geen basisonderdeel meer van de verzekering. Sommige zorgverzekeraars vergoeden de behandeling wel als u aanvullend verzekerd bent. Raadpleeg dus uw polisvoorwaarden of informeer bij uw ziektekostenverzekeraar. Als u zelf moet betalen, vindt u de meest recente prijzen van deze behandeling op ww.cwz.nl onder tarieven. De ingreep kan alleen doorgaan als de betaling ontvangen is.
7
Sterilisatie vinden plaats op de volgende locaties: CWZ Waalsprong Carbatinastraat 4 6515 GM Nijmegen Telefoon (024) 365 70 80 CWZ Druten Kerkeland 3 6651 KN Druten Telefoon (024) 365 75 90 CWZ Hoofdgebouw Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Polikliniek urologie B28 Telefoon (024) 365 82 55 Spoedeisende hulp (SEH) Telefoon (024) 365 83 22
8
G587-D / 03-14
Website: www.urologie.cwz.nl