Steen 2 college Utrecht oktober 2009
HKU
Materialen Vandaag: Steen • •
Afwerkingen en bewerkingen van steen Steensoorten
travertin
Sommige breccia’s
Nieuwe marmersoorten
Oude marmersoorten
granieten
Classificatie, uitgaande van het geologisch vormingsproces (petrologie) Stollingsgesteenten - dieptegesteenten (plutonieten) - ganggesteenten - uitvloeiings gesteenten
graniet porfier basalt
Sedimentaire gesteenten - klastische sedimenten - biologische sedimenten - chemische sedimenten
zandsteen kalksteen gips / travertin
Metamorfe gesteenten - door temperatuur - door druk - door beiden
gneis kwartsiet marmer / lei
Afwerkingen en bewerkingen van steen
Materialen Afwerkingen en bewerkingen van steen Redenen: beperken van gladheid en om esthetische redenen.. Bewerkingsmogelijkheden: -Ruwe steen -Gezaagde steen -Gekloofde steen -Behakte steen -Reliefsteen -Gezoete steen -Gepolijste steen -Gevlamde steen
Materialen Bewerkingen van steen: zagen - Cirkelzaag - draadzaag: - kettingzaag:
Bewerkingen van steen: - kloven
Be/afwerkingen van steen: Behakken - Frijnen - Scharreren of siceleren - Bikken - Prikken - Boucharderen
Materialen Steensoorten: Stollingsgesteenten • Graniet • Labrador graniet • Basalt(lava) • Porfier Afzettingsgesteenten • Kalksteen •Travertin •Hardsteen • Zandsteen • Mergel • Onyx
Metamorfe gesteenten • Gneis • Kwartsiet • Cristallijn marmer • Schist (Leisteen) • Serpentino Vulkanisch gesteente • Tufsteen
Materialen Schist (o.a. leisteen) Metamorf gesteente uit klei en modder. Sterk gelaagd (schist komt uit het grieks en betekent ‘dat wat men kan splijten’). Leisteen komt voor in tegels met een dikte van 3 tot 9 mm of platen van 20 – 40 mm.
Materialen Leisteen Soort: Kleur: Kenmerken: Eigenschappen: Toepassing:
Metamorf gesteente uit klei door druk donkergrijs, bruinte tinten komen voor al of niet fijn gelaagd, zijkanten soms brokkelig stroef materiaal (antislip!) dakbedekking, siervrloeren
Materialen Hardsteen (bijnaam: petit granit) Soort: Kleur: Kenmerken: Eigenschappen: Toepassing:
Afzettingsgesteente, biochemisch (kalksteen) blauwzwart scherpe breuk, glinsterende delen, fossielen zeer dicht, gelaagde structuur, onaangename geur bij breuk bouwsteen, bekledingsmateriaal
Materialen Serpentino: Soort: Kleur: Kenmerken: Eigenschappen: Toepassing:
Vulkanisch gesteente Donkergroen tot zwart parelmoerachtig bij polijsten. Gestreept en gevlekt brandwerend en grotere buigsterkte bouwsteen, vrijdragende traptreden, gevel/wandbekleding
Materialen Basalt: Soort: Kleur: Kenmerken: Eigenschappen: Toepassing:
Vulkanisch gesteente, stollingsgesteente Blauw-zwart schelpachtige breuk zeer dicht, amorf, 5 of 6-hoekige zuilen Straatkeien, stortsteen, zinksteen etc
Materialen Porfier: Soort: Kleur: Kenmerken: Eigenschappen: Toepassing:
Vulkanisch gesteente, ganggesteente purper en groen gespikkeld mengsel van kristallen in amorfe ondergrond gelijk aan graniet, andere structuur. Moeilijk te bewerken Straatkeien, stortsteen, zinksteen etc
Materialen Breccie (Breccia): Soort: Kleur: Kenmerken: Eigenschappen: Toepassing:
marmers, granieten, basalt..... alle kleuren Duidelijke hoekige steenvormen als structuur vergelijkbaar met basismateriaal Bekledingssteen, siersteen
Materialen Conglomeraat Soort: Kleur: Kenmerken: Eigenschappen: Toepassing:
Idem als breccia, maar van grind alle kleuren Duidelijke ronde steenvormen als structuur vergelijkbaar met basismateriaal Bekledingssteen, siersteen
Materialen Mergel. Soort: Kleur: Kenmerken: Eigenschappen: Toepassing:
afzettingsgesteente, biochemisch geel tot vuilwit Korrelige kalksteen zacht, kalk met leem en zand vermengd grondstof cementindustrie. Sommige soorten bouwsteen
Materialen Tufsteen (meer dan 5000 soorten): Soort: Kleur: Kenmerken: Eigenschappen: Toepassing:
vulkanisch gesteente vuilgeel gespikkeld grove structuur, donkere stukjes stollingsgesteente niet polijstbaar bouwsteen bij restauratie als vervanging van zandsteen
