STATUS AGAMA ANAK BAWAH UMUR SELEPAS SALAH SEORANG DARIPADA PASANGAN MEMELUK ISLAM HASNI BINTI MOHD ALI. Abstrak

STATUS AGAMA ANAK BAWAH UMUR SELEPAS SALAH SEORANG DARIPADA PASANGAN MEMELUK ISLAM HASNI BINTI MOHD ALI Abstrak Isu status agama anak bawah umur selepas salah seorang daripada pasangan memeluk agama Islam menjadi perdebatan dalam masyarakat dan jika tidak ditangani dengan cara terbaik, ia boleh bertukar menjadi isu sensitif yang berbaur perkauman serta menimbulkan kegelisahan awam. Lebih memburukkan keadaan sekiranya ada pihak yang cuba "menangguk di air keruh" dengan mensensasikan isu ini sehingga ia menjadi polemik yang sukar dirungkai. Di Malaysia telah berlaku kes-kes yang melibatkan pertikaian antara dua pihak iaitu Islam dan bukan Islam berhubung dengan status agama anak bawah umur, sungguhpun sudah jelas bahawa isu ini tidak wajar dipertikaikan oleh manamana pihak selaras dengan peruntukan undang-undang sedia ada. Pada hakikatnya, isu yang melibatkan status agama anak bawah umur bukanlah suatu isu yang boleh dipandang remeh kerana akidah merupakan perkara asas yang paling penting dalam kehidupan seseorang muslim dan tidak ada sebarang ruang untuk bertolak ansur dalam isu-isu yang membabitkan soal akidah. Justeru, tulisan ini akan mengutarakan satu kupasan tentang status agama anak bawah umur selepas salah seorang daripada pasangan memeluk Islam khususnya dari aspek hukum syarak serta peruntukan undang-undang sedia ada yang berkaitan dengannya.

1

Jurnal Penyelidikan Islam

Pendahuluan Pada kebiasaannya, isu penjagaan anak (hadhanah) tidak timbul ketika ibu bapa masih berada dalam ikatan perkahwinan. Namun, episod pertikaian tentang hak penjagaan anak akan bermula apabila ikatan suci sesebuah perkahwinan terlerai dan perceraian berlaku. Dalam situasi tersebut, terdapat kes di mana kedua-dua ibu bapa tidak mahu bertolak ansur dalam mempertahankan hak penjagaan anak berdasarkan tanggungjawab masing-masing. Dalam Islam, kebajikan anak diletak sebagai keutamaan. Ini bagi memastikan anak tersebut dapat membesar dengan sempurna sama ada dari aspek fizikal, spiritual, mental atau keperluan-keperluan asas yang lain seperti aspek keselamatan, kesihatan, pendidikan, dan sebagainya. Ini sejajar dengan tuntutan magasid al-syariah dalam Islam iaitu memelihara agama, harta, keturunan, akal, dan nyawa. Dalam isu hak penjagaan anak selepas perceraian berlaku, keadaan menjadi bertambah rumit jika is melibatkan pasangan bukan Islam yang bercerai selepas salah seorang daripada mereka memeluk agama Islam. Dalam situasi tersebut, persoalan mula timbul dari segi hak penjagaan anak dan isu yang lebih utama ialah isu yang berkaitan dengan status agama anak yang masih di bawah umur, sama ada anak tersebut beragama Islam atau kekal dalam anutan agama asal ibu bapa mereka ketika berkahwin. Pandangan Empat Mazhab Berhubung dengan Status Agama Anak Bawah Umur Selepas Salah Seorang daripada Pasangan Memeluk Islam Dalam menjelaskan status agama anak bawah umur selepas salah seorang pasangan, sama ada ibu atau bapa, memeluk Islam, para fuqaha' mempunyai pandangan yang berbeza. Jumhur ulama iaitu Mazhab Hanafi. Syafi'e dan Hambali berpandangan bahaw a anak-anak adalah mengikut agama Islam sama ada yang memeluk

Status Agama Anak Bawah Umur Selepas Salah Seorang Daripada Pasangan Memeluk Islam

Islam itu ibu ataupun bapa.' Pandangan ini berdasarkan hadis Nabi SAW:

-4-W6 :.54-4111 C.5;621 2 LT1;4 Vl9 (Riwayat al-Bukhari) Terjemahan : Daripada A'idz bin Amr Almuzani, daripada Nabi SAW bersabda yang berTerjemahan: "Islam itu tinggi dan tiada yang lebih tinggi daripadanya". Walau bagaimanapun, Imam Malik mempunyai pandangan yang berbeza iaitu anak-anak akan mengikut agama Islam sekiranya yang memeluk Islam itu ialah bapa. Sebaliknya, jika yang memeluk Islam itu ibu, anak-anak tidak dianggap beragama Islam. Hujah yang dipegang oleh Imam Malik ialah seorang anak dinasabkan kepada bapa dan bukannya ibu.3 Oleh itu, hanya dengan pengislaman bapa sahaja yang turut membawa kepada pengislaman anak-anaknya dan tidak dengan pengislaman seorang ibu. Manakala Imam al-Thawriy berpandangan bahawa apabila kanak-kanak tersebut telah mencapai tahap umur baligh, dia berhak memilih agamanya sendiri. Dalam pada itu, kaedah fiqh telah menetapkan :

144

1 Al-Mausu'ah al-Fiqhiyyah (1986), Juz. 4., Kuwait: Wazarah alAwqaf wa al-Syu'un al-Islamiyyah, hlm 270. 2 Badaruddin (Dr.)(t.th.), Sahih al-Bukhari, Kitab Mausu'ah al-Sunnah al-Kutub al-Sittah wa Syarahuha, juz 1, Istanbul: Cagri Yayinlari. 3 Al-Mausu'ah al-Fiqhiyyah, op. cit., hlm 270. 4 Ibid, hlm 271.

3


Terj emahan: Seorang kanak-kanak mengikut ibu bapa yang paling baik dari segi agama. Ini bermakna, seorang anak akan menjadi Islam apabila ibu atau bapanya memeluk Islam kerana Islam ialah agama terbaik dan tidak ada yang lebih baik dan mulia daripadanya.3 Hak Hadhanah Bagi Seorang Anak Setiap anak yang dilahirkan mempunyai hak yang waj ib ditunaikan oleh ibu bapa atau penjaganya. Dalam bahasa Arab is disebut hadhanah Menurut syarak, hadhanah ialah hak mendidik anak bagi orang yang mempunyai hak penjagaan untuk memelihara dan menjaga anak tersebut daripada segala bahaya dan kemudaratan; menjaga kesihatan jasmani dan rohani, memenuhi keperluan asas seperti makanan, minuman dan pakaian serta kesejahteraan dan kesihatan akal fikirannya sehingga mereka mencapai tahap umur tertentu.6 Mengabaikan tanggungjawab hadhanah bererti mendedahkan bahaya dan kebinasaan kepada anak, sedangkan kedua-dua perkara tersebut perlu dihindari. Pada masa sama, hadhanah merupakan hak bagi anak-anak yang masih kecil kerana mereka belum dapat menilai antara perkara baik dengan perkara buruk. Justeru, mereka memerlukan seseorang yang bertanggungjawab melaksanakan tugas pengawasan, penjagaan, dan pengurusan hal ehwal dirinya.

5 Abd. Al-Karim Zaidan (Dr)(2000), al-Mufassal fi Ahkam al-Mar 'ah wa Bait al-Muslim fi al-SyarCah al-Islamiyyah, Juz. 9, Beirut: Muassasah al-Risalah, him 446. 6 Wahbah al-Zuhaily (Dr)(1997), al-Fiqh al-Islami wa Adillatuh, Jil 10, Beirut: Dar al-Fikr, him 7295-7296.

4

Status Agama Anak Bawah Umur Selepas Salah Seorang Darzpada Pasangan Memeluk Islam

Definisi hadhanah mengikut ahli fiqh, ialah: memelihara anak yang masih kecil sama ada lelaki ataupun perempuan, atau yang telah besar tetapi belum mumayyiz, tanpa perintah daripadanya, menyediakan sesuatu untuk kebaikannya, menj aganya daripada sesuatu yang menyakiti dan merosakkan, mendidik jasmani, rohani dan akalnya agar dia mampu berdikari untuk menghadapi hidup dan memikul tanggungjawab.7 Dari aspek syarak, tempoh hadhanah bagi seseorang kanakkanak adalah sehingga kanak-kanak tersebut mencapai umur mumayyiz8 (kebiasaannya pada umur tujuh tahun bagi lelaki dan sembilan tahun bagi perempuan atau umur kecerdikan yang dapat membezakan antara perkara bersih dengan perkara kotor). Dengan berakhirnya tempoh hadhanah, seseorang anak berhak membuat pilihan sama ada untuk tinggal bersama-sama ibu ataupun bapa. Syarat-Syarat Penjaga (Hadhanah) Islam telah menetapkan syarat-syarat tertentu yang perlu ada pada seseorang sebelum dia diberi hak penjagaan. Syarat-syarat tersebut ialah:9 a. berakal dan baligh (sampai umur) — Orang yang gila, walaupun sekali dalam setahun tidak boleh diberi hak penjagaan. Begitu juga disyaratkan baligh dan sampai umur kerana kanak-kanak yang belum baligh tidak mampu menjalankan tugas menjaga dan memelihara orang lain, b. merdeka — Hamba tidak boleh diberi hak penjagaan,

7 Sayyid Sabiq (1999). Fiqh al-Sunnah, jil 2. Beirut: Maktabah al' Asriyyah, hlm 351. 8 Mustafa al-Khin dan Mustafa al-Bugha (2000), al-Fiqh al-Manhaji, jil 2. Damsyik: Dar al-Qalam, hlm 184. 9 Ibid., him 186-188.

5


c. berkuasa menjalankan tugas penjagaan kanak-kanak — Orang yang terlalu tua tidak boleh diberi hak penjagaan kerana dia tidak mampu menjalankan tugas tersebut, d. tidak mempunyai penyakit berjangkit seperti kusta, batuk kering dan penyakit berjangkit lain, e. ibu hendaklah tidak mempunyai suami. Jika dia bersuami, suaminya hendaklah seorang yang mahram kepada kanakkanak di bawah jagaannya, dan f. mempunyai sifat amanah — Orang yang fasiq dan murtad tidak boleh diberi hak penjagaan. Terdapat perbezaan pendapat tentang syarat beragama Islam kepada mereka yang berhak menjaga kanak-kanak. Pendapat tersebut ialah: a. Mazhab Syafi'e dan Hambali berpendapat bahawa orang yang berhak menjaga dan memelihara anak mestilah seorang Islam kerana jika penjaga itu bukan beragama Islam, dikhuatiri akan mendatangkan fitnah kepada agama kanak-kanak di bawah jagaannya.' Ini berdasarkan hadis Nabi SAW:

ail 4 c):L. c)ci 441 . c. 4111 cs.1..43 4:111 .1.,a1.4 LDi jsal Jl ,tAi

c54...=1

L531 11

t171

tk7,0 cit.Ai 4,141 ,i_111

(Riwayat Abu Daud, al-Nasa'i dan disahkan oleh alHakim) 10 Wahbah al-Zuhaily (1997), op. cit., hlm 7306. 11 Muhammad bin Ismail al-Amir al-Yamani al-Sin'ani (t.th), Subul al-Salam Sharah Bulugh al-Maram Min Jam' i Adillah al-Ahkam, Beirut: Dar Ihya' al-Turath al-`Arabi, juz 3, Kitab al-Talaq, Bab al-. Hadhanah, no. Hadis 1233.

6


Terjemahan: Daripada Rafi' bin Sinan r.a. bahawasanya dia telah memeluk agama Islam tetapi isterinya enggan memeluk Islam. Lalu Nabi SAW menyuruh kedua-dua mereka duduk bersebelahan sementara anak tersebut duduk di tengah-tengah antara kedua-duanya. Nabi SAW menyuruh anak tersebut memilih salah seorang antara kedua-duanya dan anak tersebut memilih ibunya. Lantas Rasulullah SAW berdoa kepada Allah SWT, akhirnya anak tersebut memilih bapanya, lalu bapa tersebut mengambil anaknya. b. Mazhab Hanafi dan Maliki pula berpandangan bahawa orang yang berhak menjaga dan memelihara kanak-kanak tidak disyaratkan beragama Islam, bahkan Islam memberi penjagaan dan pemeliharaan itu kepada orang yang berhak, sungguhpun tidak beragama Islam dengan syarat dia tidak memesongkan kanak-kanak di bawah jagaannya daripada agama Islam." c. Muhammad Abu Zuhrah turut berpandangan bahawa persamaan agama antara seorang penjaga dan kanak-kanak yang dijaga bukanlah menjadi syarat. Namun, hak penjagaan tersebut akan hilang jika dibimbangi is boleh membawa kemudaratan kepada agama kanak-kanak itu atau jika penjaga bukan Islam tersebut cuba memesongkan agama kanak-kanak yang dijaganya. Ini kerana pada masa tersebut dia tidak bersifat amanah sedangkan amanah merupakan salah satu syarat bagi seseorang penjaga.' Terdapat perbahasan di kalangan ulama tentang kadar tempoh masa seseorang kanak-kanak hams berada di bawah penjagaan pengasuh wanita bukan Islam. Mazhab Hanafi berpandangan bahawa kanak-kanak boleh berada di bawah pengawasan penjaga wanita bukan Islam sehingga dia boleh memikirkan tentang agama iaitu setelah menjangkau umur tujuh tahun, atau ternyata 12 Wahbah al-Zuhaily (1997), op. cit., hlm 7306. 13 Muhammad Abu Zuhrah (t.th), Ahwal al-Syakhsiyyahlm, Kaherah: Dar al-Fikr al-'Arabi, hlm 406-407.

7


iman kanak-kanak yang tinggal bersama-samanya boleh digugat. Umpamanya penjaga bukan Islam tadi mengajar kanak-kanak di bawah jagaannya perkara-perkara yang berkaitan dengan agama penjaga atau membawa kanak-kanak itu ke tempat-tempat ibadat penjaga atau dia membiasakan kanak-kanak tersebut meminum arak atau makan daging babi." Mazhab Maliki turut bersependapat bahawa kanak-kanak boleh berada bersama-sama penjaga wanita sehingga tamat tempoh masa penjagaan kanak-kanak di sisi syarak. Namun, penjaga wanita bukan Islam itu ditegah memberi minum arak atau makan babi kepada kanak-kanak di bawah jagaannya. Sekiranya dibimbangi penjaga itu melakukan perkara yang haram, maka hak pengawasan hendaklah diberikan kepada orang Islam demi memastikan akidah kanak-kanak itu tidak rosak.15 Setiap Anak Dilahirkan Dalam Keadaan Fitrah Menurut syarak, setiap anak dilahirkan dalam keadaan fitrah iaitu suci dan bersih. Sabda Nabi SAW:

crifi

°L.)- J.:11 °L-jc. ,23;1 (.54i fijI 121:f1

t:Leb cs.41 !)1114-c. UL, 43:1 *J1 16

210 Ls-t-=:r1.111 LIU

t4-3-4. :31 tC)13

Ls-V

4a4 ti4s : cs-JfiaA (Riwayat al-Bukhari)

14 Wahbah al-Zuhaily (1997), op. cit., him 7306. 15 Ibid., him 7306-7307. 16 Ahmad bin Ali bin Hajar al-'Ascialani (al-Imam al-Hafiz)(2000), Fath al-Bari Sharah Shahih al-Bukhari, Riyadh: Dar al-Salam, Kitab al-Jana'iz, Bab Ma Qila fi Aulad al-Musyrikin, no. hadis 1385.

8


Terjemahan: Adam dan Ibn Abi Zi'bin telah menceritakan kepada kami, daripada al-Zuhri daripada Abi Salamah bin Abdul Rahman daripada Abi Hurairah r.a. berkata: Bersabda Nabi SAW: "Setiap anak dilahirkan dalam keadaan fitrah Ibu bapanyalah yang menjadikannya Yahudi, Nasrani atau Majusi, sebagaimana haiwan yang melahirkan anaknya, adakah kamu lihat padanya kecacatan?" Pendapat yang masyhur menyatakan bahawa perkataan "fitrah" dalam hadis ini merujuk kepada Islam. Dalam erti kata lain, setiap anak yang dilahirkan, secara fitrahnya ialah Islam. Namun, dengan didikan yang diterima daripada ibu bapa yang bukan Islam, seorang anak akan menjadi bukan Islam sama ada Yahudi, Majusi, Nasrani atau agama-agama lain mengikut anutan agama ibu bapanya. Ini juga bermakna seorang anak dilahirkan dalam keadaan selamat daripada kekufuran dan itulah janji setiap jiwa kepada Allah SWT semasa dia masih dalam kandungan ibunya. Firman Allah SWT: .1

;4ty,941, r- Si; ae.d

7

t_a_ H - -1(; • I • (Surah al-A' raaf, ayat 172) Terj emahan: (Ingatlah wahai Muhammad) ketika Tuhanmu mengeluarkan zuriat anak-anak Adam (turun-temurun) dari (tulang) belakang mereka, dan Ia jadikan mereka saksi terhadap diri mereka sendiri (sambil Ia bertanya dengan

9


firmanNya): "bukankah Aku Tuhan kamu?" Mereka semua menjawab: "benar (Engkaulah Tuhan kami) kami menjadi saksi". Yang demikian supaya kamu tidak berkata pada hari kiamat kelak: "sesungguhnya kami adalah lalai (tidak diberi peringatan) tentang (hakikat tauhid) ini." Beberapa Keputusan Berkaitan Status Agama Anak Selepas Salah Seorang daripada Pasangan Memeluk Agama Islam Dalam Persidangan Penyelarasan Undang-Undang Syarak/Sivil Kali Ke-19 pada 27-29 April 2009 di Hotel Crystal Crown Petaling Jaya, Selangor, semua ahli persidangan sebulat suara bersetuju: "Menasihati Kabinet supaya tidak meminda Perkara 12(4) Perlembagaan Persekutuan, Seksyen 51 A kta Membaharui UndangUndang (Perkahwinan dan Perceraian) 1976 dipinda supaya orang yang memeluk Islam diberikan hak untuk membubarkan perkahwinan sivilnya di Mahkamah Sivil, mana-mana pasangan yang memeluk Islam yang mempunyai anak-anak yang di bawah umur 18 tahun hendaklah menjadi orang Islam selaras dengan Hukum Syarak dan hak hadhanah hendaklah diputuskan oleh Mahkamah Sivil dengan mengambil kira kebajikan dan maslahah anak". Peruntukan Undang-Undang Sedia Ada Perkara 12(4) Perlembagaan Persekutuan menyatakan bahawa agama seseorang yang di bawah umur 18 tahun hendaklah ditetapkan oleh ibunya atau bapanya atau penjaganya. Berdasarkan peruntukan ini persetujuan salah satu pihak sahaja sudah memadai dalam menentukan agama seseorang kanak-kanak kerana perkataan yang digunakan dalam Perkara 12(4) ini ialah "parent or guardian" bukannya "parents or guardian" di mana is bermaksud "ibu atau bapa atau penjaga."

10


Seksyen 95 Akta Pentadbiran Undang-Undang Islam (WilayahWilayah Persekutuan) 1993 [Akta 505]" memberi peruntukan berikut: "Keupayaan masuk Islam 95. Bagi maksud Bahagian ini, seseorang yang tidak beragama Islam boleh masuk Islam jika dia sempurna akal danmencapai umur lapan belas tahun; atau (a) (b) jika dia belum mencapai umur lapan belas tahun, ibu atau bapa atau penjaganya mengizinkan kemasukannya". Rujukan Kepada Kes Terdahulu Antara kes yang boleh dijadikan rujukan berhubung dengan hak penentuan agama anak bawah umur ialah kes Subashini Raj asingam Lawan Saravanan Thangathoray. Dalam kes ini keduadua pasangan beragama Hindu. Mereka mempunyai dua orang anak lelaki yang berumur empat tahun dan dua tahun. Si suami telah memeluk Islam dan turut mengislamkan anak lelakinya yang sulung. Si isteri membantah pengislaman anaknya kerana tidak mendapat persetujuannya terlebih dahulu. Mahkamah Persekutuan telah memutuskan bahawa bapa kanak-kanak tersebut mempunyai kuasa untuk mengislamkan anaknya berdasarkan Perkara 12(4) Perlembagaan Persekutuan yang memperuntukkan bahawa agama seseorang yang di bawah umur lapan belas tahun hendaklah ditetapkan oleh ibu atau bapa atau penjaganya. Oleh itu, dalam kes ini suami berhak untuk mengislamkan anaknya sungguhpun isterinya tidak bersetuju dengan pengislaman anaknya itu.18

17 Seksyen 95, Akta Pentadbiran Undang-Undang Islam (WilayahWilayah Persekutuan) 1993 (Akta 505). 18 Sumber Bahagian Undang-Undang, Jabatan Kemajuan Islam Malaysia (Jakim).

11


Keputusan Muzakarah Jawatankuasa Fatwa Kebangsaan Muzakarah Jawatankuasa Fatwa Kebangsaan kali ke-87 pada 2325 Jun 2009 telah membincangkan isu ini dan membuat keputusan berikut: Setelah meneliti keterangan, hujah-hujah dan pandangan yang dikemukakan, Muzakarah berpandangan bahawa di dalam Islam, Jumhur Ulama telah bersepakat bahawa apabila salah seorang ibu atau bapa memeluk Islam, agama anak di bawah umur juga adalah Islam dan penjagaan anak hendaklah diletakkan di bawah ibu atau bapa yang beragama Islam. Oleh yang demikian, Muzakarah bersetuju memutuskan bahawa apabila salah seorang pasangan (ibu atau bapa) memeluk agama Islam, status agama bagi anak bawah umur pasangan tersebut adalah secara langsung beragama Islam. Muzakarah juga bersetuju memutuskan supaya Perkara 12(4) Perlembagaan Persekutuan yang memperuntukkan bahawa agama seseorang yang di bawah umur 18 tahun hendaklah ditetapkan oleh ibu atau bapa atau penjaganya tidak perlu dipinda. utup clah diteliti pandangan serta pendapat para ulama berhubung zan isu yang dibincangkan, dapatlah dirumuskan bahawa :1-1 Islam, apabila ibu atau bapa memeluk Islam, agama anak di t" h umur juga ialah Islam dan penjagaan anak hendaklah diletak ah jagaan ibu atau bapa yang beragama Islam. Pandangan • -'"--:•rdasarkan persepakatan (ittifaq) para ulama. Namun, ulama • pandangan tentang syarat beragama Islam bagi seseorang Lla (tiadhanah) bukan Islam. Mazhab Syafi'e dan Hambali Ps:

12


berpandangan, hanya orang Islam yang berhak menjadi penjaga kepada kanak-kanak Islam sedangkan Mazhab Hanafi dan Maliki berpandangan orang bukan Islam dibolehkan dengan syarat tidak memesongkan aqidah kanak-kanak di bawah jagaannya daripada agama Islam. Justeru, keputusan fatwa yang menetapkan bahawa apabila salah seorang daripada pasangan (suami atau isteri) memeluk agama Islam, maka secara automatik, status agama anak mereka yang di bawah umur ialah Islam. Usaha hendaklah dilakukan demi memastikan kesucian akidahnya tidak dicemarkan atau diselewengkan.

13


Rujukan Abdullah Basmeih (Sheikh), Tafsir Pimpinan ar-Rahman kepada Pengertian al-Quran, c. 12, Kuala Lumpur: Darul Fikir Abd. Al-Karim Zaidan (Dr.)(2000), al-Mufassal fi Ahkam alMar 'ah wa Bait al-Muslim fi al-Syariah al-Islamiyyah, juz. 9. Beirut: Muassasah al-Risalah Ahmad bin Ali bin Hajar al-'Asqalani (al-Imam al-Hafiz)(2000), Fath al-Bari Sharah Shahih al-Bukhari, juz 3, Riyadh: Dar al-Salam. Akta Pentadbiran Undang-undang Islam (Wilayah-wilayah Persekutuan) 1993 (Akta 505) Al-Mausu'ah al-Fiqhiyyah (1986), juz. 4, Kuwait: Wazarah alAwqaf wa al-Syu'un al-Islamiyyah. Badaruddin (Dr)(t.th), Mausu 'ah al-Sunnah al-Kutub al-Sittah wa Syarahuha Sahih al-Bukhari, juz 1, Istanbul: Cagri Yayinlari. Muhammad bin Ismail al-Amir al-Yamani al-Sin'ani (al-Sheikh al-Imam)(t.th), Subul al-Salam Sharah Bulugh al-Maram Min Jam‘i Adillah al-Ahkam, juz 3, Beirut: Dar Ihya' al-Turath al`Arabi. Muhammad Abu Zuhrah (al-Imam) (t.th), Ahwal al-Syakhsiyyah, Kaherah: Dar al-Fikr al-'Arabi. Mustafa al-Khin (Dr.) dan Mustafa al-Bugha (Dr.) (2000), al-Filth al-Manhaji, jil. 2. Damsyik: Dar al-Qalam. Perlembagaan Persekutuan (2001), Kuala Lumpur: International Law Book Services.

14


Sayyid Sabiq (1999). Fiqh al-Sunnah, jil. 2. Beirut: Maktabah al'Asriyyah. Wahbah al-Zuhaily (Dr.) (1997), al-Fiqh al-Islami wa Adillatuh, jil. 10. Dar al-Fikr: Beirut.

15

STATUS AGAMA ANAK BAWAH UMUR SELEPAS SALAH SEORANG DARIPADA PASANGAN MEMELUK ISLAM HASNI BINTI MOHD ALI. Abstrak

Recommend Documents