StartStart-up Kakao Talk gooit Koreaanse telecom op zijn kop: netneutraliteit weer ter discussie Samenvatting Wereldwijd lijden telecombedrijven aan teruglopende inkomsten, onder andere door gratis berichtendiensten zoals Whatsapp. In Korea is de start-up Kakao Talk hiervoor grotendeels verantwoordelijk. De winstgevendheid van deze gratis app moet komen van een aantal betaalde functies zoals gifticons, emoticons en games. De skype-achtige functie die sinds juli gratis gesprekken via deze app mogelijk maakt, heeft in Korea de discussie over netneutraliteit doen opoplaaien.
Details “Zal de mobile message service het einde zijn van SMS-berichten?”(1) Dat was de vraag die de Korea Herald, één van de grote Engelstalige kranten in Korea, in februari 2011 nog stelde. Afhankelijk van het abonnement en het SMS-gedrag gaven Koreanen toen nog ongeveer tien tot twintig euro per maand uit aan sms-berichten. Anderhalf jaar later is het antwoord bevestigend: de sms-berichten hebben het verloren. Met een gemiddeld telefoonabonnement kunnen driehonderd sms-berichten verstuurd worden. Bijna niemand passeert deze limiet meer. Dat betekent dat de Koreaanse telecommunicatiebedrijven geen geld meer verdienen op de sms-berichten. Door de opkomst van de smartphone zijn de Koreanen massaal overgestapt op de gratis berichtendienst op die toestellen. Grote verantwoordelijke voor deze ommekeer in het Koreaanse tekstverkeer is de Koreaanse start-up Kakao Corporation. Beom-Soo Kim, de oprichter van Korea’s grootste webportal NHN Corporation, richtte dit bedrijf in 2006 op en begon met de ontwikkeling van een messenger-service. In maart 2010, vijf maanden na de introductie van de eerste smartphone in Korea, bracht hij zijn messenger app Kakao Talk gratis op de markt. Het smartphone-gebruik groeide toen al explosief; binnen enkele maanden waren bijna twee miljoen exemplaren verkocht. In augustus 2012 had al driekwart van de Koreanen een smartphone. Kakao Talk liftte mee op dit succes. In korte tijd werd Kakao Talk de meeste gedownloade app op de Koreaanse mobiele telefoon. Ruim 35 miljoen Koreanen maken er nu gebruik van. Met zestig miljoen gebruikers wereldwijd lijkt Kakao Talk ook buiten Korea een grote aantrekkingskracht te hebben.
1
Winstgevend business model Het lastige voor een gratis app is om er een winstgevend businessmodel voor te maken. Daarom is Kakao Corporation haar app blijven doorontwikkelen en zijn er nieuwe, betaalde functies aan toegevoegd. De eerste betrof de mogelijkheid een zogenaamde samenvoeging van
“ gift ”
en
“ gifticon”
te versturen. Gifticon is een
“ icon ” . Via de mobiele telefoon wordt een barcode van een
product naar een contact gestuurd. Op vertoon van deze barcode in de winkel kan de ontvanger het
product gratis krijgen. De productprijs wordt in rekening gebracht op de maandelijkse telefoon- of creditcard-rekening van de verzender. Kakao krijgt een gedeelte van de opbrengst.
Afbeelding 1. Gifticon (Bron www.nate.com) Een tweede functie die langzaam geld begint op te brengen, is de betaalde emoticon. De standaard emoticons zijn en blijven gratis, maar voor ongeveer 0,65 tot 1,30 euro kan een gebruiker drie maanden lang een set emoticons met animatiefiguren of Koreaanse popsterren benutten (zie afbeelding 2). Kakao verdient nu dagelijks ongeveer 65.000 euro met deze emoticons.
Afbeelding 2. Vijf voorbeelden van sets emoticons. Bron: Kakao Talk. Een derde functie die Kakao uit de rode cijfers moet trekken is de spelletjesmarkt. Sinds begin augustus kunnen Kakao Talk-gebruikers gratis games downloaden en deze met Kakao Talk-vrienden spelen. Dit bleek een schot in de roos. Binnen twee weken waren de games al meer dan 2
honderdduizend keer gedownload en binnen twee maanden stond de teller op zestien miljoen keer. Op dit moment zijn er tien miljoen actieve gamers. Zij betalen voor extra levens in de spellen en voor game-items. Deze micro-transacties leveren gemiddeld 130.000 euro per dag op en hebben Kakao Corporation in oktober voor het eerst zwarte cijfers bezorgd. Hiermee lijkt een start-up de gevestigde telecom-orde een gevoelige klap te hebben uitgedeeld.
Introductie mVoIP: Herstart van het net neutraliteitsdebat Begin 2012 kwam Kakao Talk met een functie om een korte geluidsboodschap, bijvoorbeeld spraak, op te nemen en te versturen. Iedereen begreep dat dit het begin was van een mVoIP-service, waarover al maanden geruchten de ronde deden. In juni 2012 introduceerde Kakao Corporation deze mVoIP-service officieel. Hiermee gooide Kakao pas echt de knuppel in het Koreaanse telecomhoenderhok. Het bracht een heikel punt naar boven: netneutraliteit. Sinds de introductie van de mVoIP-service staan Kakao en de Koreaanse mobiele internetproviders lijnrecht tegenover elkaar. Kakao en andere Koreaanse contentproviders willen dat de providers alle data op gepaste snelheid doorgeven. Ze claimen netneutraliteit. De providers voorzien door mVoIP een grote toename in de netwerkbelasting en als gevolg daarvan hickups. Ze zien bovendien hun inkomstenbron uit mobiel bellen verdwijnen. Daardoor kunnen ze recente investeringen in het LTEnetwerk, dat binnen acht maanden bijna landelijk dekkend was uitgerold, niet terugverdienen. De telecom-aanbieders willen daarom beperkingen in de mVoIP-services en lijken die nu al gedeeltelijk zelf te hebben doorgevoerd. Consumenten klagen dat de mVoIP-verbindingen vaak wegvallen. Het vermoeden bestaat dat de telecombedrijven deze verbindingen opzettelijk verbreken, maar harde bewijzen daarvoor ontbreken nog. Het zou niet de eerste keer zijn dat een Koreaans telecombedrijf data blokkeert. In januari 2012 blokte KT, één van de vaste internetproviders, televisiecontent voor de nieuwe internet-based
Samsung Smart TV. Volgens KT zouden deze smart tv’s het vaste internet te veel belasten. Andere consumenten zouden dit kunnen terugzien in een lagere internetsnelheid. KT biedt naast internet ook kabel-tv aan. Het is daarmee een directe concurrent van de content voor de Samsung Smart TV. Dit gegeven zal mede hebben bijdrage aan de beslissing van KT. Los van de redenen kon netneutraliteit niet worden gewaarborgd. KT is nog niet op de vingers getikt, maar de zaak ligt wel voor de rechter.
3
Netneutraliteit Scheidsrechter in het netneutraliteitsgeschil is de Korea Communication Commission (KCC), de Koreaanse marktregulator en beleidsmaker voor media, internet en communicatie. De voorloper van KCC, het Ministry of Information and Communication (MIC), heeft sinds eind jaren negentig binnen een aantal jaren via agressief beleid Korea van een snel kabel/FTTH internet voorzien. Hiermee werd de basis gelegd voor een sterke Koreaanse game-industrie, een sterke e-commerce en een veelheid aan ICT-toepassingen en diensten. De KCC heeft dit stimulerende internetbeleid doorgetrokken in zijn ICT-visie voor 2020. KCC’s beleid moet leiden tot een
“ hyper-connected
society”. Het beleid stimuleert contentbedrijven; cloud
computing moet één van de zeven nieuwe internet-based industrieën worden. Bovendien moet het beleid investeringen in nog geavanceerdere netwerkinfrastructuur aanmoedigen. In december 2011 zette KCC met
“Guidelines for net neutrality and user rights” officieel haar
gedachten over netneutraliteit op papier. KCC had hiervoor experts van telecombedrijven, contentaanbieders, academici en gebruikers om input gevraagd. De guidelines noemen vijf basisprincipes:
1 – Rechten van de gebruiker: internetgebruikers hebben het recht op informatie over internetverkeer en mogen vrijelijk legale content, applicaties, diensten en apparaten gebruiken, tenzij deze een risico vormen voor de diensten of het netwerk; 2 – Transparantie van het internetverkeer: internetproviders moeten informatie over internetverkeer openbaar maken; 3 – Verbieden van datablokkering: geen enkele legale content, service of applicatie mag geblokkeerd worden, tenzij deze een risico vormt voor de dienst of het netwerk; 4 – Verbieden van irrationele discriminatie: bij het doorgeven van legale content en het gebruikmaken van legale applicaties en diensten, mag geen irrationeel onderscheid tussen data worden gemaakt; 5 – Rationeel beheer van het internetverkeer: internetverkeer mag beheerst worden om de veiligheid te waarborgen en om tijdelijke overbelasting van het net te vermijden. Met deze richtlijnen stapt Korea duidelijk af van netneutraliteit, iets dat Nederland in juni 2011 juist wel in de Telecommunicatiewet heeft opgenomen. Midden juli kwam KCC met een meer uitgewerkt en gedetailleerd plan, dat de Koreaanse vaste en mobiele internetproviders in de kaart lijkt te spelen. Volgens het plan mogen de providers internettoegang van gebruikers aan banden leggen, als dit in het contract met de consument is opgenomen. Volgens het plan mag een provider ook peer-to-peer filesharing tijdens piekuren 4
blokkeren en data-uitwisseling prioriteit geven. Hiermee is de weg vrij om het internetgebruik van grootgebruikers te beperken tot browsen en e-mailen. De weg die KCC heeft ingeslagen om providers de mogelijkheid te geven om internetverkeer in bepaalde situaties te beperken, zou de eigen visie van een hyper-connected society kunnen tegenwerken. Het kan daarnaast een belemmering vormen voor het ontstaan en de groei van startups als Kakao.
Bronnen en extra informatie 1 – Korea Herald, http://khnews.kheraldm.com/kh/view.php?ud=20110215000601&cpv=0&md=20110215185243_8 2 – KakaoTalk, http://www.kakao.com/talk/en 3- NHN Corporation, http://www.nhncorp.com/nhnen/index.nhn 4 - Korea Communication Commission, www.kcc.go.kr 5 - http://news.mk.co.kr/newsRead.php?year=2012&no=89321 6 – Toward the Connected Society, Korea’s ICT policy, http://www.ictindaba.com/2012/Presentations/The%20Korean%20ICT.pdf 7 – Net neutrality Guidelines KCC, http://www.kcc.go.kr/user.do?mode=view&page=P05030000&dc=K05030000&boardId=1042&boardS eq=32867 (alleen Koreaans) 8 – KCC Annual Report 2011, http://eng.kcc.go.kr/user.do?mode=view&page=E02020000&dc=E02020000&boardId=1053&cp=1&b oardSeq=34203 9 – Korea Herald, http://khnews.kheraldm.com/view.php?ud=20120718000969&md=20120720003140_AK 10 - Joongang Daily, http://koreajoongangdaily.joinsmsn.com/news/article/Article.aspx?aid=2957634
5