Stichting
Hoofdafdeling Bedrijfsvoering Postbus 93249 2509 AE Den Haag Wilhelmina van Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Telefoon (070) 333 44 44 Telefax (070) 333 4334 www.agentschapszw.nl
Uw kenmerk Ons kenmerk
AGSZW/JA/2006/50174
Contactpersoon Doorkiesnummer E-mail Datum
30 juni 2006
Onderwerp
Standpunt wijze van kostenafrekening externe opleidingskosten LRVV- en CZO-opleidingen Geachte In het vervolg op en onder verwijzing naar mijn beschikking van 19 mei 2006 bericht ik u als volgt. Voornoemde beschikking betreft een beslissing op uw ingediende bezwaarschrift tegen de door de Manager Uitvoering, namens de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, genomen beschikking van [datum beschikking]. Het bezwaarschrift is door mij op formeel-juridische gronden niet-ontvankelijk verklaard en om deze reden niet inhoudelijk beoordeeld. Gelet op het feit dat binnen de zorgsector behoefte bestaat aan een verduidelijking over het standpunt van de wijze van kostenafrekening van externe opleidingskosten van bepaalde zorgopleidingen, namelijk LRVV- en CZO- opleidingen1, zal ik -zoals eerder aangekondigdin algemene zin mijn visie hierover aan u mededelen opdat voor alle betrokkenen duidelijkheid komt. Voorafgaand hieraan zal ik hieronder kort uw argumenten weergeven en het daarop toepasselijk (juridisch) kader. 1
Het betreft opleidingen die worden erkend op basis van de Landelijke Regeling Verlpleegkundige Vervolgopleidingen (LRVV) alsmede opleidingen die worden erkend door het College Ziekenhuis Opleidingen (CZO)
Het Agentschap SZW voert Europese en nationale subsidieregelingen uit op het terrein van werk en inkomen. EUROPESE UNIE Europees Sociaal Fonds
Ons kenmerk
AGSZW/JA/2006/50174
Op [datum] is aan [begunstigde] subsidie verleend tot een maximum van € [bedrag subsidie]. Aan deze verlening is een aantal voorwaarden verbonden. Met één van de in de beschikking opgenomen en geciteerde voorwaarde bent u het niet eens. “Voorts zijn ter waarborging van een juiste uitvoering van het project dan wel behoud van een goed inzicht in de voortgang van het project, onder verwijzing naar artikel 7, derde lid, van de Subsidieregeling ESF-3 de volgende nadere voorwaarden aan deze subsidieverlening verbonden. • Het Agentschap SZW maakt een voorbehoud ten aanzien van de in de aanvraag opgenomen externe opleidingskosten waarvoor geen aanbestedingsprocedure conform de regelgeving ESF-3 heeft plaatsgevonden. Deze kosten kunnen op basis van het uitvoeringsmodel worden meegenomen.”
Samenvattend weergegeven bent u het niet eens met deze voorwaarde, omdat een aanbestedingsprocedure praktisch gezien niet mogelijk is. Tevens bent u van mening dat, gezien de specifieke regels, waaraan de uitvoering van de in geding zijnde opleidingen2 zijn gebonden, aanbesteden ook niet nodig is om te voldoen aan wat in de ESF-regelgeving hiermee wordt beoogd, namelijk een marktconforme prijs en een transparante marktwerking. Ter onderbouwing hebt u in het bezwaarschrift een aantal argumenten genoemd waarom het voor de instellingen (in casu ziekenhuizen) geen zin heeft om voor de genoemde opleidingen een aanbestedingsprocedure te voeren. De argumenten zijn: 1. volledige duidelijkheid bestaat over de aanbieders die kunnen reageren op de aanbesteding; 2. de prijs per leerling is inzichtelijk; 3. elke opleider biedt een programma aan dat leidt tot het behalen van een landelijk erkende kwalificatie op basis van centraal vastgestelde eindtermen. De curricula zijn derhalve onderling volledig vergelijkbaar; 4. de markt is volledig transparant en toegankelijk.
2
Het onderhavige bezwaar had betrekking op de volgende opleidingen: 1. Spoedeisende Hulp (SEH-) Verpleegkundige (LRVV); 2. Kinderverpleegkundige (LRVV); 3. Obstetrie en Gynaecologie Verpleegkundige (LRVV); 4. IC-Verpleegkunde (LRVV); 5. Operatieassistent/Anesthesiemedewerker (CZO).
Het Agentschap SZW voert Europese en nationale subsidieregelingen uit op het terrein van werk en inkomen. EUROPESE UNIE Europees Sociaal Fonds
2
Ons kenmerk
AGSZW/JA/2006/50174
Op basis van bovengenoemde argumenten hebt u mij verzocht toestemming te verlenen, c.q. mijn standpunt te herzien om - voor wat betreft de wijze van kostenafrekening - de externe opleidingskosten voor de LRVV- en CZO opleidingen volgens het aanbestedingsmodel3 te mogen declareren. In reactie op de door u aangevoerde argumentatie zal ik het (Europees) juridisch kader uiteen zetten betreffende aanbesteden. Zoals u zelf ook aangeeft, geldt bij de uitvoering van subsidiëring vanuit het Europees Sociaal Fonds (ESF) als uitgangspunt, dat geen bovenmatige kosten worden opgevoerd. De Europese Commissie verwacht dat de prijzen marktconform zijn en deze marktconformiteit verifieerbaar is. Dit volgt uit het EG-verdrag en de algemene Structuurfondsenverordening4, waarin onder meer is bepaald dat de door de Structuurfondsen gefinancierde verrichtingen in overeenstemming5 moeten zijn met het Verdrag, alsmede met het communautair beleid, alsmede het beleid inzake mededingingsregels en het beleid inzake plaatsing van overheidsopdrachten6. Deze visie is niet nieuw en is vanaf het begin van de ESF-periode 2000-2006 uitgedragen. Hiervoor verwijs ik onder meer naar de Handleiding Projectadministratie ESF. Met betrekking tot het aantonen van de marktconformiteit ben ik van mening dat dit het best tot zijn recht komt door een transparante (Europese) aanbestedingsprocedure. In dit verband wil ik benadrukken dat aanbestedende diensten, veelal (publieke7) aanvragers van ESF-
3
Bij het aanbestedingsmodel wordt de hoogte van de kosten bepaald door een correct uitgevoerde aanbestedingsprocedure. De documentatie van die procedure moet inzichtelijk als onderdeel van de projectadministratie bewaard worden. Het gaat hierbij onder meer om bestek met selectie- en gunningcriteria, alle ontvangen offertes en uitwerking van de selectie. De prestaties moeten meetbaar zijn en geraadpleegd kunnen worden. 4 Verordening (EG) nr. 1260/1999, laatstelijk gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 1105/2003, houdende algemene bepalingen inzake de structuurfondsen. 5 Zie artikel 12 van de Algemene ESF-Verordening over verenigbaarheid. 6 Richtlijn van de Raad van 18 juni 1992 betreffende de coördinatie van de procedures voor het plaatsen van overheidsopdrachten voor dienstverlening (92/50/EEG), waarin opgenomen 97/52/EG. Deze Richtlijn is in de nationale wetgeving geïmplementeerd middels de Raamwet EEG-voorschriften aanbestedingen (Stb. 1993, 212, nadien gewijzigd) en het daarop gebaseerde Besluit overheidsaanbestedingen (Stb. 1993, 305, nadien gewijzigd) 7 Hier wordt gedoeld op overheidsorganisaties en organisaties, die voor meer dan 50% afhankelijk zijn van overheidsmiddelen. Zie ook Arrest van het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch van 18 oktober 2005, LJN AU4635.
Het Agentschap SZW voert Europese en nationale subsidieregelingen uit op het terrein van werk en inkomen. EUROPESE UNIE Europees Sociaal Fonds
3
Ons kenmerk
AGSZW/JA/2006/50174 subsidie, waartoe de instellingen in de zorg doorgaans behoren, gehouden zijn aan de Europese regels inzake openbare aanbesteding8. Indien hier niet of niet volledig aan wordt voldaan kan een aanvraag geheel of gedeeltelijk worden afgewezen of de subsidie op een lager bedrag worden vastgesteld. Voor I-A diensten9 geldt bij het niet naleven van de aanbestedingsregels dat de aanvrager geen recht heeft op subsidie. Voor I-B diensten geldt dat altijd nog de mogelijkheid rest op basis van werkelijke kosten (uitvoeringsmodel) af te rekenen. Ik hecht er belang aan om te benadrukken dat deze mogelijkheid voor u altijd nog openstaat en ook in de (voorwaarde) van de beschikking subsidieverlening is aangegeven en ook voor de projecten altijd mogelijk blijft. Bij ESF-aanvragen gaat het nagenoeg altijd over de Richtlijn Diensten. Een opdracht voor een dienst die onder de 3 genoemde voorwaarden10 en criteria van deze Richtlijn Diensten valt, moet worden aanbesteed. In het onderhavige geval ben ik van mening dat instellingen in de zorg veelal als aanbestedende dienst moeten worden beschouwd, de activiteiten onder de werkingssfeer van het “beperkte regime11”, de zgn. I-B diensten, van de Richtlijn Diensten vallen. Mede gelet op de omstandigheid dat veelal ook de drempelbedragen worden overschreden kan niet anders worden geconcludeerd dan, dat de aanbestedende organisaties in de zorg (veelal ziekenhuizen) verplicht zijn om (Europees) aan te besteden conform de EG-richtlijn. Zoals ook al hierboven uiteengezet ben ik bij de uitvoering van de ESF-regelgeving hieraan gehouden. Dit betekent dat u voor de bovengenoemde opleidingen een (Europese) aanbestedingsprocedure dient te voeren, waarbij vrije concurrentie is tussen de potentiële inschrijvers en tevens de algemene beginselen van het EG-verdrag (transparantie, objectiviteit en non-discriminatie) in acht moeten worden genomen.
8
Met ingang van 1 december 2005 is de (Europese) regelgeving met betrekking tot aanbesteding vervangen door het Besluit overheidsaanbestedingen (Boa). 9 Richtlijn Diensten maakt onderscheid in twee soorten diensten, die in bijlage I-A en I-B worden opgesomd. 10 Het gaat om de volgende vragen: 1. Valt de aanbestedende organisatie onder de werkingsfeer? (m.a.w. is het een aanbestedende dienst) 2. Valt de aan te besteden activiteit onder werkingssfeer van Richtlijn? 3. Wordt het drempelbedrag al dan niet overschreden? 11 Dit betreft zgn I-B diensten. Voorbeelden zijn o.a. diensten voor onderwijs en beroepsonderwijs, gezondheidsen sociale diensten.
Het Agentschap SZW voert Europese en nationale subsidieregelingen uit op het terrein van werk en inkomen. EUROPESE UNIE Europees Sociaal Fonds
4
Ons kenmerk
AGSZW/JA/2006/50174
De door u aangevoerde argumenten zijn onvoldoende en bieden mij ook geen mogelijkheid om een uitzondering te maken op bovenomschreven (Europese) regelgeving en het door het Agentschap SZW gevoerde beleid. De omstandigheden dat, naar uw mening, duidelijkheid bestaat over de aanbieders, de prijs inzichtelijk is en de opleider opleidt tot een erkende kwalificatie zijn naar mijn mening onvoldoende om te concluderen dat volgens het aanbestedingmodel kan en mag worden gedeclareerd. Immers, zoals u bekend wordt bij het aanbestedingsmodel de hoogte van de kosten bepaald door een correct uitgevoerde aanbestedingsprocedure, waarvan de documentatie van die procedure (het bestek, ontvangen offertes, uitwerking van de selectie, etc) als onderdeel van de projectadministratie moet worden bewaard. Bij de thans in geding zijnde vervolgopleidingen is hier helemaal geen sprake van (geweest). Integendeel, zoals u zelf heeft aangegeven, het gaat veelal om overeenkomsten, die zijn afgesloten voordat het ESF-traject van start is gegaan. Het door u aangevoerde argument dat het voeren van een aanbestedingsprocedure dan ook niet nodig is omdat duidelijkheid bestond over de aanbieders is naar mijn mening niet in overeenstemming met de (Europese) regels van mededinging. In een vrije markt moet iedereen mee kunnen dingen om de opleidingen te verzorgen. Van een transparante en toegankelijke markt is derhalve geen sprake. De conclusie kan derhalve niet anders zijn dan, dat destijds geen sprake is geweest van vrije concurrentie tussen andere - niet bekende - potentiële opleidingsinstituten/inschrijvers en derhalve niet is voldaan aan een van de belangrijkste voorwaarden uit de (Europese) regelgeving met betrekking tot mededinging en transparante marktwerking. Het door u aangevoerde argument, dat in de Landelijke Regeling Verpleegkundige Vervolgopleidingen (LRVV), als één van de doelstellingen is opgenomen, de beheersing van de duur en de kosten van de opleiding, en dat de kosten marktconform zijn is - gelet op het bovenstaande - eveneens voor mij onvoldoende om een ander standpunt in te nemen en af te wijken van het door mij gevoerde beleid.
Het Agentschap SZW voert Europese en nationale subsidieregelingen uit op het terrein van werk en inkomen. EUROPESE UNIE Europees Sociaal Fonds
5
Ons kenmerk
AGSZW/JA/2006/50174
Dit betekent dan ook, dat ik uw verzoek om toestemming te verlenen, c.q. mijn standpunt te herzien om de externe opleidingskosten volgens het aanbestedingsmodel te mogen declareren, niet zal en kan honoreren. Uiteraard kunt u de externe opleidingskosten wel declareren volgens het uitvoeringsmodel12. Ik vertrouw erop mijn algemene visie voldoende duidelijk te hebben gemaakt en u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Hoogachtend, DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID namens deze,
K. Louwes, Directeur Agentschap SZW
12
Bij het uitvoeringsmodel moeten de werkelijke kosten (zonder winstopslag) worden aangetoond. Aan de hand van bescheiden (bijvoorbeeld: loonspecificaties, betaalbewijzen, originele tijdregistratieformulieren) moet worden aangetoond dat het gaat om betaalde werkelijke kosten.
Het Agentschap SZW voert Europese en nationale subsidieregelingen uit op het terrein van werk en inkomen. EUROPESE UNIE Europees Sociaal Fonds
6