stage
in het
dr. leo kannerhuis
e m s i t u a r o o v passie informatie voor (toekomstige) stagiaires
februari 2013
centrum voor autisme
dr. leo kannerhuis
Visie en missie dr leo kannerhuis Het Dr. Leo Kannerhuis is een gespecialiseerd behandel- en kenniscentrum voor autisme. Het aanbod van het behandelcentrum richt zich niet alleen op de cliënt met autisme, maar ook op de ondersteuning en begeleiding van zijn directe omgeving (ouders, gezin, school, studie, wonen, werken, vrije tijd). Het kenniscentrum richt zich op consultatie, detachering, voorlichting, opleiding, onderzoek en innovatie met betrekking tot autisme. De missie van het Dr. Leo Kannerhuis is het ontwikkelen, aanbieden en overdragen van optimale, specialistische behandeling van mensen met een autismespectrumstoornis (ass). De opgedane kennis en ervaring wordt met inzet van duurzame, evidence based en effectieve diagnostiek en behandeling omgezet in een passend individueel hulpaanbod. Doel van de behandeling is dat de cliënt met autisme zich verder kan ontwikkelen en ontplooien en dat zijn/haar omgeving wordt ondersteund.
Fragment uit een stageverslag
“Na ongeveer vier maanden mag ik ook echt gaan (be)handelen. Nu merk ik heel duidelijk dat ik nog veel moet leren. Gelukkig hoef ik dat niet alleen te doen, daar helpt het team me bij. Ik leer het meest van de feedback die het team aan mij geeft”.
Rob, stagiaire Sociaal Pedagogische Hulpverlening
Inleiding Deze brochure is geschreven voor (toekomstige) stagiaires van het Dr. Leo Kannerhuis. De bedoeling is een beeld te geven van de organisatie door middel van algemene informatie over autisme-spectrumstoornissen (ass) en een kort overzicht van de doelgroep en het aanbod. Het Dr. Leo Kannerhuis hecht veel waarde aan het bieden van stagemogelijkheden. Stagaires hebben zo de mogelijkheid om praktijkervaring op te doen. Daarnaast zijn stagiaires vaak een bron van nieuwe inzichten op een bepaald vakgebied. Afgestudeerde stagaires zijn ook interessante nieuwe collega’s.
3
Het merendeel van de stages binnen het Dr. Leo Kannerhuis vindt plaats in het kader van beroepspraktijkvorming (bpz) voor voltijds hbo- en mbo opleidingen. Daarnaast zijn er plaatsen voor wetenschappelijk onderwijs (wo). Ook wordt de mogelijkheid geboden een afstudeeropdracht (projectopdracht) uit te voeren. Met name binnen Cluster Research & Development (r&d) zijn er mogelijkheden om een project of onderzoek uit voeren in het kader van een studie. Trajecten waar leren met werken wordt gecombineerd, de zogenaamde bbl (beroepsbegeleidende leerweg mbo-niveau) of duale leerroutes (hbo niveau) zijn mogelijk. Het inzetten van dergelijke trajecten is maatwerk, dat wil zeggen dat de omstandigheden binnen een afdeling of team het moeten toelaten om een dergelijk plek te creëren. Tenslotte bieden we maatschappelijk stages aan voor leerlingen binnen het voorgezet onderwijs. Mocht er na het lezen van deze brochure behoefte zijn aan meer informatie dan zijn er de volgende mogelijkheden: – Op de website van het Dr. Leo Kannerhuis (www.leokannerhuis.nl) is van elke afdeling een korte beschrijving van aanbod en doelgroep opgenomen. – Van elke afdeling is ook een meer uitgebreide brochure beschikbaar. Deze kan gedownload worden via de site of opgevraagd worden worden per e-mail:
[email protected] of telefonisch: 026 33 33 037. – Over meer specifieke vragen rond stages kan contact opgenomen worden met de afdeling p&o. – Sollicitatiebrieven voor stages kunnen gemaild worden naar:
[email protected] of gericht worden aan: Dr. Leo Kannerhuis, afdeling P&O, Postbus 62, 6865 ZH Doorwerth.
4
1
Het Dr. Leo Kannerhuis, centrum voor autisme
Het profiel van het Dr. Leo Kannerhuis wordt gevormd door drie onderdelen: – een behandelcentrum gespecialiseerd in de behandeling van autisme-spectrumstoornissen (ass). De poliklinieken en (deel)klinische behandelafdelingen hebben het keurmerk topggz; – een kenniscentrum op het gebied van consultatie, detachering, voorlichting, opleiding, onderzoek en innovatie met betrekking tot ass; – een organisatie die op pro-actieve wijze en in samenwerking met partners bijdraagt aan de ontwikkeling en versterking van de autismehulpverlening in Nederland. Het Dr. Leo Kannerhuis is heel actief op het gebied van onderzoek en innovatie met betrekking tot autisme. Met name de ontwikkelingen op het gebied van Autismezorg2.0 worden actief opgepakt en ingezet. Voor meer informatie over Autismezorg2.0: www.autismeplein.nl Hieruit vloeit de volgende missie voort: – Het bieden van optimale behandeling aan cliënten met ass en hun omgeving. De opgedane kennis en ervaring wordt omgezet in een passend individueel behandelbod. De cliënt met zijn hulpvraag is het uitgangspunt voor de verdere ontwikkeling van het aanbod: hij staat centraal in dit proces. – Het ondersteunen van collega’s die betrokken zijn bij mensen met ass. Dit kan zijn het beantwoorden van vragen (consultatie, voorlichting) en het verzorgen van opleidingen, cursussen en coachingstrajecten. Het creëren van een academisch klimaat met ruimte voor onderzoek, opleiding en promotie is een belangrijk onderdeel van deze taak. – Het versterken en verder ontwikkelen van het behandelaanbod en de behandelkwaliteit. Het Dr. Leo Kannerhuis zet zijn kennis op het gebied van diagnostiek, begeleiding en behandeling in om mensen met ass in deze maatschappij zo optimaal mogelijk te laten functioneren. In samenwerking met andere partijen op het gebied van onderwijs, arbeid en wonen, wordt het aanbod verder ontwikkeld. Het realiseren van gespecialiseerde behandeling zo dicht mogelijk bij de omgeving van de cliënt is een belangrijk onderdeel van deze taak. Het Dr. Leo Kannerhuis (opgericht in 1974) is een organisatie die in het laatste decennium sterk gegroeid is. Het aanbod is in die periode steeds verder
5
aangepast aan de vraag van de cliënt en zijn directe omgeving (ouders, school, werk, vrije tijd) om zo een aanbod op maat te bieden. Dit maakt dat het Dr. Leo Kannerhuis een organisatie is die steeds in beweging is, met volop kansen tot ontwikkeling en ontplooiing van de cliënt, maar ook van medewerkers. Bij het Dr. Leo Kannerhuis werken 650 medewerkers. Er zijn afdelingen in Oosterbeek, Wolfheze, Doorwerth, Arnhem, Nijmegen en Amsterdam. Daarnaast is in 2008 Leo Kannerhuis Nederland opgericht. Zie ook: www.leokannerhuisnederland.nl
6
Fragment uit een stageverslag
“Het leuke van maatschappelijk werk is dat je een heel breed werkveld hebt. Je hebt contact met jongeren, ouders, collega’s en met andere instanties. Contact
met jongeren gaat vaak over school, stage of werk. Contact met ouders zijn
meestal gesprekken over de behandeling van de jongere, hoe het gaat, maar
ook hoe het met de ouders zelf is. Vaak zijn dit gesprekken via de telefoon en afhankelijk van de woonplaats van de ouders, komen zij langs bij het Dr. Leo
Kannerhuis. Contact met collega’s heb je iedere week tijdens de vergaderingen
en af en toe plan je een extra afspraak om dingen te regelen. Contact met
andere instanties gaan voornamelijk over de uitplaatsing van een jongere. Een aantal
jongeren kan na de behandeling in het Kannerhuis niet thuiswonen of zelfstand
wonen. Dan wordt de jongere vanuit het Dr. Leo Kannerhuis in een andere
woonvoorziening geplaatst. Dit is interessant om te doen, omdat je zo bekend raakt
met de sociale kaart: je bezoekt dan die instellingen en legt de eerste contacte
Al met al is de stage voor maatschappelijk werk bij het Dr. Leo Kannerhuis
ig
n.
zeker een aanrader. Vooral als je houdt van afwisseling en uitdaging. Je moet goed zijn in het leggen van contacten en niet bang zijn om jezelf te laten horen. En je bent er natuurlijk om te leren, dus je hoeft echt niet bang te zijn om fouten te maken”.
Maartje, stagiaire Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
7
2
Het Dr. Leo Kannerhuis, doelgroep en aanbod
De doelgroep De doelgroep van de behandelafdelingen van het Dr. Leo Kannerhuis zijn kinderen en jongeren met een normale intelligentie waarbij de diagnose autisme-spectrumstoornis (ass) is vastgesteld. Tevens is vastgesteld dat door middel van behandeling (klinisch of deelklinisch) een ontwikkeling in gang wordt gezet, waardoor zij zich verder kunnen ontplooien. Uitgangspunt van de behandeling is het ervaringsgericht leren. Dat wil zeggen dat ervan uitgegaan wordt dat de cliënt zich verbindt met zijn eigen doelen. Om dat te kunnen realiseren worden die doelen zoveel mogelijk samen met de cliënt en zijn ouders bepaald. Doel van de behandeling is -uitgaande van de individuele hulpvraaghet opheffen van de stagnatie in de ontwikkeling en het op gang brengen van de persoonlijke groei. Het Dr. Leo Kannerhuis is een ‘open instelling’, cliënten worden niet gedwongen opgenomen. Het aanbod Het Dr. Leo Kannerhuis kent vier clusters: – een cluster Klinische Zorg – een cluster Ambulante Zorg – een cluster Research & Development – een cluster Bedrijfsvoering Het cluster Klinische Zorg kent vier afdelingen: – een Jongerenkliniek voor jongeren vanaf 14 jaar – een Kinderkliniek voor kinderen tot 14 jaar – een Workhome, woon-werkgemeenschap voor volwassen (wwa) – een Leer-leefvoorziening voor kinderen/jongeren (lla)
8
Het cluster Ambulante Zorg kent de volgende afdelingen: – drie poliklinieken – verschillende afdelingen voor deeltijdbehandeling van kinderen en jongeren – De Wissel, centrum voor training en scholing – een Logeervoorziening
Het cluster Research & Development kent vier afdelingen: – afdeling Onderzoek – afdeling Onderwijs – afdeling Projecten – een Info & Servicebalie Onder het cluster Bedrijfsvoering vallen de volgende afdelingen: – de Financiële administratie – de Zorgadministratie – de Salarisadministratie – afdeling p&o – de Facilitaire Dienst – de Technische Dienst – afdeling Automatisering Een uitgebreide beschrijving van het aanbod van elke afdeling is te vinden op www.leokannerhuis.nl. Op de behandelafdelingen wordt gewerkt met een multidisciplinair team. Dit team bestaat uit een afdelingsmanager, een psychiater, een gz-psycholoog of gedragswetenschapper, een maatschappelijk werker en een aantal sociotherapeuten. Binnen het team is er vaak ook een stagiaire werkzaam.
9
Er wordt gewerkt met een behandelplan waar de individuele behandeldoelen in staan. Dit plan wordt voor de start van de behandeling vastgesteld in overleg met de cliënt en zijn ouders en gedurende de behandeling bijgesteld aan de ontwikkeling van de cliënt. Een stagiaire heeft altijd een eigen stagebegeleider die de stagiaire begeleidt en ondersteunt tijdens de stage.
3
Stage en afstudeermogelijkheden
Binnen het Dr. Leo Kannerhuis zijn er regelmatig stage- en afstudeer opdrachten voor studenten van de volgende onderwijsvormen: MBO (niveau 4) – Jeugdzorg – Maatschappelijke Zorg – Verpleegkunde HBO – Pedagogiek – Creatieve Therapie – Maatschappelijk Werk & Dienstverlening – Psychologie – Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) – Sport en Bewegingseducatie/Bewegingsagogie en Psychomotorische Therapie – Toegepaste Psychologie, specialisatie Psychodiagnostisch Werk – Verpleegkunde
10
WO – Psychologie – Pedagogische Wetenschappen
Er zijn ook mogelijkheden voor stages/afstudeeropdrachten voor deze opleidingen: HBO – Personeel & Arbeid – Bedrijfseconomie / MER – Informatie en communicatie – Facilitaire Dienstverlening WO – Onderwijskunde – Communicatiewetenschap – Bestuurskunde – Bedrijfskunde
11
Fragment uit stageverslag
“In het begin van mijn stage vond ik het erg om ‘fouten’ te maken en probeerd
e ik (veel te) hard mijn best te doen om alles zo goed mogelijk te doen. Op een gege-
ven moment kwam ik erachter dat het helemaal niet erg is om fouten te maken
en
dat je juist het meeste leert van de fouten die je maakt.
Samengevat heb ik de stage op het Dr. Leo Kannerhuis als een leerzame periode ervaren. Ik wens toekomstige stagiaires veel succes!
Floor, stagiaire Sociaal Pedagogische Hulpverlening
4
Autisme, wat is dat?
Autisme is een aangeboren stoornis in de hersenen. Door het autisme wordt binnenkomende informatie in de hersenen niet goed verwerkt en is de manier van doen anders. Juist hele ‘gewone’ dingen in het leven gaan bij mensen met autisme niet vanzelf. Zij weten niet precies hoe ze het beste kunnen reageren op andere mensen of op een dagelijkse gebeurtenis. Soms doen ze dat op een hele aparte, voor ons ongewone manier. Ook vinden zij het lastig om om te gaan met veranderingen. Het is voor mensen met autisme ingewikkeld om te begrijpen wat er in een ander omgaat en zij vinden het moeilijk om te vertellen wat ze zelf beleven of denken. Door hun andere manier van informatie verwerken is de wereld voor mensen met autisme vaak onvoorspelbaar, chaotisch en bedreigend. Toch denken wij vaak van mensen met autisme: ‘Er is niet zoveel aan te zien, dus het zal wel meevallen’. 12
Hierna wordt in het kort uitgelegd wat de belangrijkste kenmerken in de manier van doen van mensen met autisme is. 1. Mensen met autisme hebben moeilijkheden tijdens het contact met anderen Mensen met autisme weten vaak niet waar ze in het contact met anderen op moeten letten. Zij hebben de neiging om de ander niet aan te kijken en letten niet op hoe er gereageerd wordt. Hun manier van praten kan anders zijn, bijvoorbeeld te hard of eentonig. Omdat zij tussendoor meer tijd nodig hebben om na te denken, verlopen contacten niet vloeiend en is een gesprek lastig en niet vanzelfsprekend. Soms lijkt het alsof je ieder op een andere golflengte zit. Het gevolg is dat ze gemeden worden of gepest. Door telkens mee te moeten maken dat het contact met anderen mislukt, trekken mensen met autisme zich terug. Of zij gaan zich juist boos en opstandig gedragen. 2. Mensen met autisme hebben problemen met de communicatie Hoe begin je een praatje en waar heb je het dan over? Wat kun je wel of niet zeggen? Mensen met autisme weten niet zo goed wat ze moeten zeggen. Soms weten ze weinig van dagelijkse onderwerpen af omdat ze er gewoonweg niet in geïnteresseerd zijn. Of ze praten juist heel veel over een heel bijzonder onderwerp waar ze opvallend veel van af weten. Met dat onderwerp of met die activiteit kunnen ze ook eindeloos bezig zijn. 3. Mensen met autisme kunnen dingen niet goed verwerken Nieuwe dingen leren is voor mensen met autisme heel lastig omdat ze het geheel niet overzien. Daardoor kunnen ze zich ook niet goed op iets voorbereiden. Zelfs voor ons simpele taken zoals een boodschap doen of een tas inpakken voor school kunnen voor hun moeilijk zijn. Mensen met autisme zijn trager in het verwerken van wat er om hun heen gebeurt. Of zij verwerken de gebeurtenis op een aparte manier. Ze worden stil, soms ook juist boos en vervallen in het steeds weer herhalen van bekende handelingen. 4. Mensen met autisme hebben moeite om zich in de situatie van anderen in te leven Hoe begrijp je nu dat de ander boos is of getroost wil worden? Mensen met autisme beleven dat anders. Ze reageren daar niet op, of juist op een hele vreemde manier. Ook grapjes of spreekwoorden begrijpen ze niet goed omdat ze erg letterlijk luisteren naar de woorden. De fantasie om een gesprek of spel gaande te houden ontbreekt, ze kunnen zich moeilijk ergens een beeld van
13
vormen. Of de fantasie is juist op hol geslagen en dat betekent dan dat ze opeens angstige gedachten kunnen krijgen. 5. Mensen met autisme houden niet van veranderingen Omdat zij steeds details tot één geheel moeten samenvoegen om te begrijpen waar het over gaat, houden mensen met autisme niet van veranderingen. Zij hebben een vaste structuur nodig en zij houden van rituelen omdat het houvast geeft. Natuurlijk gebeuren er in het leven van mensen met autisme ook onverwachte dingen of veranderen er dingen. Zij raken hierdoor echter in de war, worden boos of angstig. Het kost mensen met autisme heel veel tijd en moeite om aan nieuwe dingen te wennen.
Tot slot Kortom, als je stevig in je schoenen staat en het een uitdaging vindt om samen met het kind of de jongere op zoek te gaan naar zijn/haar kwaliteiten en mogelijkheden, dan nodigen we je van harte uit om contact met ons op te nemen!
14
Colofon Samenstelling en redactie Dr. Leo Kannerhuis Vormgeving Han Jansen Foto hoofdkantoor Herman van Ommen Druk Grafisch Bedrijf Outhuis en Kemperman bv
15
Houtsniplaan 1 Postbus 62 6865 ZH Doorwerth Telefoon
(026) 33 33 037
(026) 33 97 487
Fax
E-mail
[email protected]
Web www.leokannerhuis.nl
