opleiding en arbeid bij autisme (O&AA)
informatie voor cliënten en verwijzers
maart 2012
centrum voor autisme
dr. leo kannerhuis
verder met autisme
Visie en missie dr leo kannerhuis Het Dr. Leo Kannerhuis is een gespecialiseerd behandel- en kenniscentrum voor autisme. Het aanbod van het behandelcentrum richt zich niet alleen op de cliënt met autisme, maar ook op de ondersteuning en begeleiding van zijn directe omgeving (ouders, gezin, school, studie, wonen, werken, vrije tijd). Het kenniscentrum richt zich op consultatie, detachering, voorlichting, opleiding, onderzoek en innovatie met betrekking tot autisme. De missie van het Dr. Leo Kannerhuis is het ontwikkelen, aanbieden en overdragen van optimale, specialistische behandeling van mensen met een autismespectrumstoornis (ass). De opgedane kennis en ervaring wordt met inzet van duurzame, evidence based en effectieve diagnostiek en behandeling omgezet in een passend individueel hulpaanbod. Doel van de behandeling is dat de cliënt met autisme zich verder kan ontwikkelen en ontplooien en dat zijn/haar omgeving wordt ondersteund.
Inhoud Wat is o&aa? Arbeidskundig onderzoek Begeleiding bij arbeid of opleiding
4 5 5
Voor wie is o&aa?
6
Traject I Arbeidskundig onderzoek (ook voor hulpvragen t.a.v. opleiding II Begeleiding bij arbeid of opleiding
7 7 9
Aanmelding Algemene aanmeldcriteria Aanmeldprocedure
10 10 10
Onderzoek en opleiding
11
Zorgverleningsovereenkomst
12
Klachtenprocedure
12
(Elektronisch) patiënten dossier
13
Meer informatie?
14
3
Wat is O&AA? o&aa staat voor Opleiding en Arbeid bij Autisme. Het is een poliklinische behandeling, bedoeld voor mensen met een autisme-spectrumstoornis (ass) die advies willen over een passend opleidings- of arbeidstraject. Ook kan het gaan om tijdelijke begeleiding bij het volgen van een (beroeps)opleiding of arbeidstoeleidingstraject (voorschakeltraject). Het betreft cliënten die problemen hebben op het gebied van het volgen van een (beroepsgerichte) opleiding of werk en dagbesteding. Voor mensen met ass is de dagelijkse levensinvulling niet iets dat ‘vanzelf’ gaat. Dit betekent dat zij op hun levenspad vaak in meerdere of mindere mate een vorm van begeleiding of ondersteuning nodig hebben. Bij het volgen van een opleiding en of het vinden van passende arbeid worden mensen met ass vaak geconfronteerd met hun beperkingen voorkomend uit hun ass.
o&aa kan helpen door middel van een passende daginvulling het gevoel van zelfwaardering te verhogen, structuur aan te brengen in het dagelijks leven, maatschappelijke participatie te bevorderen en op die manier de algehele kwaliteit van leven te verhogen.
4
o&aa is gebaseerd op de geïntegreerde arbeidstoeleidingsmethodiek Kira (voor de Kira-methodiek zie www.leokannerhuis.nl / aanvullend aanbod), en kent twee onderdelen: a. Arbeidskundig onderzoek In het Arbeidskundig onderzoek worden de competenties van de cliënt met betrekking tot arbeids- en/of opleidingsmogelijkheden in kaart gebracht, waarna een advies gegeven wordt voor een passend arbeids- en/of opleidingstraject en de begeleiding daarvan. b. Begeleiding bij arbeid of opleiding Binnen Begeleiding bij opleiding of arbeid krijgt de cliënt en diens opleidingsof werkomgeving op specifieke doelen gerichte specialistische autismebegeleiding, bij het volgen van een opleiding, arbeids- en/of dagbestedingstoeleidingstraject. Let wel: het betreft hier activiteiten die niet tot de producten van de reguliere arbeidsbemiddeling en/of rea (reïntegratie) producten gerekend kunnen worden. Voor deze activiteiten wordt u doorverwezen naar het uwv. Hetzelfde geldt ten aanzien van begeleiding bij opleiding: wij bieden geen ambulante begeleiding in het kader van Leergebonden Financiering (lgf ofwel het Rugzakje) noch huiswerkbegeleiding.
5
Voor wie is O&AA? o&aa kan ingezet worden voor de cliënt die: – ten gevolge van een ass problemen ondervindt op het gebied van werk en/of inzicht wil krijgen in zijn interesses en competenties ten aanzien van arbeid of ten aanzien van het volgen van een opleiding en advies voor een passend traject; – kortdurend specialistische begeleiding nodig heeft tijdens het volgen van zijn/ haar opleiding; – kortdurend specialistische begeleiding nodig heeft bij arbeid of dagbesteding. De ambitie van het Dr. Leo Kannerhuis is ervoor te zorgen dat de expertise op het gebied van ass zo breed mogelijk wordt uitgedragen. Het sleutelwoord daarbij is coaching. Cliëntgerichte (hulp)vragen worden breed opgevat, dat wil zeggen dat niet alleen de cliënt maar ook zijn (werk)begeleiders gecoacht, deskundig gemaakt zullen worden door onze consulenten om de begeleiding van de cliënt ter plekke vorm te kunnen geven. Deskundigheidsbevordering voor werkers in de arbeidstoeleiding (jobcoaches, reïntegratieconsulenten, medewerkers sociale werkvoorziening en dagbestedingprojecten) behoort tot de mogelijkheden. De arbeidshulpverleners geven voorlichting, deskundigheidbevordering in samenwerking met de afdeling r&d (Research & Development) van het Dr. Leo Kannerhuis.
6
Traject Na ontvangst van de aanmelding wordt deze gescreend op de aanmeldcriteria en op volledigheid van de aangeleverde rapportage. Daarna krijgen cliënt en of diens ouders (afhankelijk van de leeftijd van de cliënt) en verwijzer een schriftelijke ontvangstbevestiging. Als de cliënt op grond van de criteria in aanmerking komt voor opleidings- of arbeidshulpverlening, worden afspraken gemaakt voor een intakegesprek. Voor het intakegesprek worden de cliënt en/of diens ouders of de partner uitgenodigd. Bij voorkeur is ook de verwijzer/huidige hulpverlener aanwezig. In het intakegesprek worden wederzijdse verwachtingen en motivatie besproken en welke doelen middels het traject bereikt zouden moeten worden. Ook wordt besproken wie op welke manier betrokken zullen zijn, en wie verantwoordelijk is voor het algehele behandelproces, waarvan o&aa een onderdeel is. Intakes worden altijd gedaan door een gedragswetenschapper (psycholoog of orthopedagoog) en/of een (kinder- en jeugd)psychiater. De cliënt, ouders (afhankelijk van de leeftijd van de cliënt) en verwijzer ontvangen daarna bericht of o&aa passend is. Hiermee ontvangt de cliënt al dan niet een indicatie voor o&aa. Bij afwijzing wordt een advies gegeven over alternatieven binnen of buiten het Dr. Leo Kannerhuis. Bij een positieve indicatie wordt de cliënt in behandeling genomen of op de wachtlijst geplaatst. Vervolgens verlopen het traject van Arbeidskundig onderzoek en dat van Begeleiding bij arbeid of opleiding verschillend: I Arbeidskundig onderzoek (ook voor hulpvragen ten aanzien van opleiding) Het arbeidskundig onderzoek bestaat uit vier à vijf contacten, waarin met behulp van vragenlijsten gesprekken worden gevoerd met de cliënt. Mogelijk vinden er (telefonisch) interviews plaats met belangrijke betrokkenen, zoals werkgevers, collega’s of stagebegeleiders. Tevens wordt een neuropsychologisch onderzoek (npo) afgenomen gericht op de manier van leren van de cliënt. Deze informatie leidt tot het zogenaamde Cliënt Competentie Profiel (ccp), waarin interesses en competenties van de cliënt op verschillende gebieden ter attentie van opleiding en/of arbeid worden beschreven.
7
wensen, motivatie en reële perspectieven
sfeer en persoonlijkheid
sociale en werk- vaardigheden
Kern
manier van leren
netwerk en sociale steun
Cliënt Competentie Profiel (CCP)
Het kan zijn dat uit het bovenstaande onderzoek het ccp onvoldoende duidelijk wordt. Dan is het mogelijk een praktijkobservatie in te zetten. Dit betekent dat, samen met de cliënt en zijn persoonlijk netwerk, gezocht wordt naar één of meerdere praktijksituaties waarin vaardigheden geobserveerd kunnen worden. Het arbeidskundig onderzoek wordt afgesloten met een ccp en een advies over een mogelijk passend traject en de benodigde begeleiding voor de cliënt daarbij. Het conceptverslag wordt met de cliënt, zijn persoonlijk netwerk en de verwijzer besproken. Na dit gesprek worden op- en aanmerkingen verwerkt in het definitieve verslag. Daarna wordt het verslag opgestuurd naar de cliënt en in afschrift naar de verwijzer. 8
Dit onderzoekstraject neemt zo’n twee à drie maanden in beslag. Bij afsluiting van het onderzoek wordt de huisarts hiervan op de hoogte gebracht. Begeleiding bij de implementatie van de adviezen behoort tot de mogelijkheden.
II Begeleiding bij arbeid of opleiding Met de cliënt en betrokkenen (ouders en/of hulpverlener(s)) wordt een zorg-/ behandelplan met behandeldoelen en/of begeleidingsdoelen opgesteld en ondertekend. Ook wordt een zorgverleningovereenkomst getekend. Tijdens behandeling en/of begeleiding wordt er nauw samengewerkt met de verwijzer. Regelmatig vinden er evaluaties plaats met de cliënt, verwijzer, school en/of dagbesteding/stageplaats/werksituatie, persoonlijk netwerk en zakelijk netwerk (kan uwv of reïntegratiebedrijf zijn). De huisarts wordt van het traject op de hoogte gehouden. Aan het einde van de behandeling/begeleiding wordt een afsluitende rapportage opgesteld en wordt overgedragen aan betrokken instanties die de begeleiding zullen continueren. Hierover worden ook de verwijzer en de huisarts geïnformeerd. Het eindverslag wordt opgestuurd naar de verwijzer en de huisarts.
9
Aanmelding Algemene aanmeldcriteria – Er is sprake van een stoornis in het autistisch spectrum, vastgesteld middels de DSM IV classificatie door een (kinder- en jeugd)psychiater en/of gz-psycholoog. – Eén van de intelligentiefactoren is 85 of hoger; de verbale alsmede de performale intelligentie is 70 of hoger. – Er is sprake van een vastgelopen of dreigend vast te lopen ontwikkeling waarbij het perspectief bestaat dat hierin door poliklinische behandeling verandering kan worden gebracht. Aanmeldprocedure Aanmelden kan via een (kinder- en jeugd)psychiater, gz-psycholoog (verbonden aan een instelling voor geestelijke gezondheidszorg), Bureau Jeugdzorg (bjz), Centrum Indicatiestelling Zorg (ciz), ggz (jeugd), een (kinder- en jeugd) psychiatrische kliniek of de huisarts. Een aanmeldformulier kan als volgt opgevraagd worden: – via de website www.leokannerhuis.nl – per e-mail naar
[email protected] – of telefonisch 026 33 33 037 Op het aanmeldformulier staat vermeld welke informatie met de aanmelding meegestuurd dient te worden. Het formulier en de bijlagen dienen te worden opgestuurd naar: Aanmeldfunctionaris Polikliniek Dr. Leo Kannerhuis Postbus 62 6865 ZH Doorwerth onder vermelding van: nieuwe aanmelding
10
Onderzoek en opleiding Binnen het Dr. Leo Kannerhuis wordt zoveel mogelijk gewerkt met de meest recent ontwikkelde methodieken, op basis van 35 jaar ervaring in de praktijk (best practice). Hiertoe neemt het Dr. Leo Kannerhuis actief deel aan uitwisseling en samenwerking binnen een landelijk en internationaal veld van collegaspecialisten en onderzoekers. Daarom hebben we expliciet aandacht voor het (verder) opleiden en trainen van de eigen medewerkers en anderen. Het Dr. Leo Kannerhuis is een erkende opleidingsinstelling voor verschillende opleidingen. Het kan dan ook voorkomen dat tijdens de behandeling mensen in opleiding betrokken zijn bij uw onderzoek en behandeling. Dit kan betekenen dat er iemand meekijkt in het gesprek, al of niet achter een one-way screen of indirect via een opname. Dit gebeurt altijd met uw toestemming. Naast opleiden wordt binnen het Dr. Leo Kannerhuis ook (wetenschappelijk) onderzoek gedaan. Zo kan systematisch het effect van behandeling gemeten worden. Indien dit voor uw behandeling geldt, dan wordt u gevraagd mee te werken aan het invullen van een aantal vragenlijsten.
11
Zorgverleningsovereenkomst Bij de start van de behandeling wordt door zorgvrager en zorgverlener een Zorgverleningsovereenkomst (zvo) getekend. In deze overeenkomst staan de rechten en plichten van beide partijen zodat vooraf duidelijk is wat u van het Dr. Leo Kannerhuis op dit gebied kunt verwachten. Na ondertekening ontvangt de zorgvrager een kopie van de zvo. Desgewenst kan de zvo brochure opgevraagd worden bij het secretariaat van de polikliniek.
Klachtenprocedure Het Dr. Leo Kannerhuis heeft een Klachtencommissie. Tijdens de behandeling kunnen er dingen misgaan. Wij adviseren cliënt en/of ouders om in eerste instantie hierover met de behandelaar in gesprek te gaan. Als een cliënt of ouder echter van mening is dat hij/zij verkeerd of onzorgvuldig behandeld is, kan een klacht worden ingediend bij de Klachtencommissie. In de brochure ‘Hoe omgaan met klachten’ wordt het klachtenreglement en de procedure beschreven. Deze brochure wordt bij de start van de behandeling uitgereikt, maar kan ook opgevraagd worden bij het secretariaat van de afdeling.
12
(Elektronisch) patiënten dossier Het Dr. Leo Kannerhuis beschikt over een (elektronisch) patiënten dossier. In dit dossier zijn de algemene patiëntgegevens opgenomen. Tevens is daarin inhoudelijke patiëntgebonden informatie opgenomen, waaronder het zorgplan, het behandelplan en de rapportages rondom de patiënt. De gegevens in dit dossier zijn ter inzage voor de betrokken behandelaren (en diens vaste waarnemers). Belangrijke informatie over de patiënt, zal dan ook in multidisciplinaire samenwerking met betrokkenen worden besproken.
13
Meer informatie? Voor nadere informatie over het behandelaanbod kunt u contact opnemen met de aanmeldfunctionarissen van de polikliniek. Op werkdagen is er van 11.00-12.00 uur een telefonisch spreekuur. U kunt uw vraag ook per e-mail stellen:
[email protected] Postadres: Dr. Leo Kannerhuis Centrum voor autisme Polikliniek Postbus 62 6865 ZH Doorwerth Telefoonnummer tussen 8.30-17.00 uur: 026 33 33 037 E-mail algemeen:
[email protected]
14
Colofon Samenstelling en redactie Dr. Leo Kannerhuis Vormgeving Han Jansen Foto hoofdkantoor Herman van Ommen Druk Grafisch Bedrijf Outhuis en Kemperman bv
15
Houtsniplaan 1 Postbus 62 6865 ZH Doorwerth Telefoon
(026) 33 33 037
(026) 33 97 487
Fax
E-mail
[email protected]
Web www.leokannerhuis.nl
