Spronglevend. Het jaar van de infra. Verkeersspecial

Spronglevend Informatiebulletin over de Waalsprong – editie december 2008

3 Ruimte voor schipperskinderen

In tien woningen in het plan Belvedère gaan straks schipperskinderen wonen. Directeur Piet Schwering van het Sint Nicolaasinternaat ­vertelt enthousiast over deze bijzondere ­verhuizing naar de Waalsprong.

4 Planvorming in beeld: Beeldkwaliteitplan Landschapszone

In november is het beeldkwaliteitplan van de Landschapszone gepresenteerd. In deze Sprong­levend een impressie.

12 UP-ster, het jongerencentrum in Lent

Robin van Wees, jongerenwerker bij welzijns­ organisatie Tandem, vertelt over UP-ster, het jongerencentrum in de Ster. Daarnaast vertelt hij over meer leuke initiatieven voor jongeren in de Waalsprong, waaronder jongeren­televisie, workshops en cursussen.



2 11 13 14 15

 onnepanelen voor Citadel College Z HOV in regio Arnhem-Nijmegen CWZ-Waalsprong bestaat één jaar Nijmegen Visueel in de Waalsprong Nieuwe informatrice Wooninformatiecentrum 16 Dijkteruglegging

Verkeerssp

ecial

2009 Het jaar van de infra Alle aanpassingen voor u op een rij: auto, fiets en OV

De komende jaren werkt Nijmegen hard aan de bereikbaarheid van het nieuwe stadsdeel Nijmegen-Noord. Bij een volwaardig nieuw stadsdeel hoort natuurlijk ook een passende infrastructuur. De huidige Prins Mauritssingel stamt nog uit de tijd dat het grootste deel van het gebied nog weiland was. Om de doorstroom te verbeteren en tegelijkertijd de lucht- en geluidsproblematiek op te lossen, wordt de verkeersstructuur de komende jaren aangepast. Wethouder Depla licht op pagina 6 de noodzaak van de plannen toe. Lees verder op pagina 6 t/m 10

Zonnepanelen voor Citadel College Het Citadel College is in augustus 2007 gestart als scholen­ gemeenschap voor vmbo/havo en vwo. Inmiddels hebben zij dus alweer hun 1 jarig bestaan gevierd. Het Citadel College is gehuisvest aan de Dijkstraat in Lent. inzetten,’ vertelt Niek Schoot, adjunct directeur van het Citadel College. ‘De zonnepanelen worden duidelijk zichtbaar op het platte dak van de school gepaatst. De leerlingen hebben voor in de aula een energiemeter en een geldmeter gemaakt. Hierop kunnen we iedere dag aflezen hoeveel de zonnepanelen opbrengen en hoeveel geld ze opleveren. Wij willen de zonnepanelen in de toekomst ook zeker gaan inzetten voor onderzoeksprojecten in de hogere klassen.’

|2

Vlnr: wethouder Jan van der Meer, Nienke Rasing, Richelle van Londen en Job Meijer.

Het Citadel College in Lent is één van de tien Nijmeegse scholen die op 19 november 2008 een zonnepakket heeft gekregen. De gemeente Nijmegen heeft een wedstrijd voor scholen uitgeschreven om een plan te maken waarbij ze zonnepanelen zichtbaar, structureel en origineel gaan inzetten. De prijs bestond aanvankelijk uit acht zonnepanelen. Provincie Gelderland heeft dit aantal nog eens verdubbeld. De tien scholen met het beste plan krijgen een pakket met daarin dus zestien zonnepanelen, inclusief installatie en montage. Bovendien bevat het pakket een display waarop te zien is hoeveel stroom de panelen opwekken en hoeveel CO2 dat bespaart. De verwachte daling in de stroomkosten is voor een school circa 300 euro per jaar.

Energiebewust

‘Meedoen met deze wedstrijd past binnen onze ambitie om de leerlingen van onze school bewuster met energie om te leren gaan. Wij hopen dat zij hun eigen energiegebruik zullen ver­ minderen en in de toekomst duurzame energiebronnen gaan

Niek Schoot gaat verder: ‘In het voorjaar start de tweede klas met een project duurzame energie. Leerlingen kijken dan naar hun eigen milieubewuste gedrag en hun eigen energieverbruik. Het maken van bijvoorbeeld een zonne-oven en een windmolen die op zonne-energie beweegt, is onderdeel van het project. We hebben ook het idee om met de leerlingen een nieuwe wijk in aanbouw te gaan bezoeken. Hiermee komt duurzaam bouwen onder de aandacht.’ I

Colofon Spronglevend is een bulletin voor inwoners van Lent en Oosterhout-Nijmegen. © ‘Spronglevend’ is een uitgave van de gemeente Nijmegen en GEM Waalsprong Beheer en verschijnt circa vier maal per jaar. Aan de inhoud van dit bulletin kunnen geen rechten ontleend worden. Laat het ons weten Heeft u een suggestie voor de volgende uitgave van Spronglevend? Vindt u dat we een bepaald onderwerp (meer) moeten belichten? Laat het ons weten via [email protected].

Ruimte voor schipperskinderen Schipperskinderen, het klinkt bijna als een term uit een nostalgisch jeugdboek. Maar ze bestaan nog steeds en kunnen binnenkort terecht in de Waalsprong. Het schipper­sinternaat Sint Nicolaas heeft tien woningen gekocht in het plan Belvedère in De Elten (Oosterhout) waar de kinderen straks in een semi-gezinssituatie ­kunnen wonen. De statige gebouwen van het huidige Sint Nicolaasinternaat ­liggen ruwweg tussen het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ) en het Artist Impression plan Belvedère NEC-stadion. Fraai in het groen, hoewel de nieuwbouw steeds verder oprukt. In de hoogtijdagen van het Volgens de directeur gedijen de meeste kinderen prima in zo’n ­internaat telde het bijna driehonderd kinderen in de leeftijd van omgeving. ‘Uit contacten met mensen die vroeger bij ons gezeten 5 tot 18 jaar, vertelt directeur Piet Schwering. Maar de laatste hebben, blijkt dat ze meestal plezierig terugkijken op hun decennia ging het gestaag bergafwaarts. Oorzaak: de moder­ ­verblijf hier. Met andere kinderen uit de groep ontstaan vaak nisering van de binnen­scheepvaart. Schwering: ‘De binnenvaart hele hechte vriendschappen die vergelijkbaar zijn met een is een ­24-­uursbedrijf geworden waarin het traditionele schip- broer-zus relatie.’ Bovendien gaan vrijwel alle kinderen volgens pergezin is vervangen door een team van bemanningsleden. De hem in de weekends en in de vakanties naar ‘huis’. vrouw kan dan vaak aan wal blijven, waardoor de kinderen gewoon thuis kunnen wonen.’ Spannende havens Nu het aantal kinderen zich heeft gestabiliseerd op ongeveer Schwering ziet Belvedère als een perfecte locatie. ‘Ruime huizen, vijftig, is de behuizing te groot geworden. Vandaar dat het inter- grenzend aan de natuur en toch onderdeel van een woonwijk naat al geruime tijd op zoek is naar iets anders. Uiteindelijk zodat geen gevoel van isolatie ontstaat.’ Bovendien zijn er is dat alternatief gevonden in de Waalsprong, in het plan ­uitstekende voorzieningen, zoals een wijkschool waar de Belvedère. Daar, in de uiterste zuidpunt van Oosterhout, pal ­kin­deren straks naartoe kunnen. Dat tegen de Landschapszone aan, heeft Sint Nicolaas tien helpt de kinderen om zich ‘gewoon’ ­woningen gekocht waar alle kinderen straks kunnen wonen. te voelen. Volgens Schwering is het aardige dat de scholen ook blij zijn met de schipperskinderen. ‘Wat we Hechte vriendschappen vaak terughoren, is dat onze kindeSint Nicolaas werkt volgens het concept van de semi-gezins­ situatie. Elke woning wordt geschakeld aan een woning ernaast, ren bijdragen aan de diversiteit van zodat een ruimte ontstaat waar ongeveer tien kinderen kunnen de klas, doordat ze uit een heel wonen. De groep die zo ontstaat, krijgt permanente begeleiding andere belevingswereld komen. De van iemand die bijvoorbeeld kookt, maar die ook pedagogisch de wereld van het ‘varende huis’, verre zaak in goede banen leidt. Schwering: ‘Op die manier kun je de landen en spannende havens. Die Piet Schwering, directeur ­kinderen een omgeving bieden die veel lijkt op een normaal gezin.’ hebben echt wel wat te vertellen.’ I Sint Nicolaasinternaat

|3

Nieuw in de Waalsprong Planvorming in beeld

|4

Beeldkwaliteitplan Landschapszone In november heeft het college van B&W het ontwerpbestemmingsplan en het beeldkwaliteitplan van de Landschaps­ zone vastgesteld. Bij de informatieavond over de Landschapszone vorig jaar, was een duidelijk kritiekpunt op de ­plannen: jullie laten wel fraaie beelden zien, maar waar kan ik nu wat verwachten? Het beeldkwaliteitplan zoomt met concrete beelden in op de deelgebieden Waaijenstein, Oosterhoutse plas, Lentse plas en Zandse plas.

Een ‘beeldkwaliteitplan’ is een stuk makkelijker om te lezen dan bijvoorbeeld een bestemmingsplan of een milieu-effectrapportage. Per deelgebied (vier stuks in de Landschapszone) laat het beeldkwaliteitplan zien wat we straks concreet kunnen verwachten. Daarvoor worden veel foto’s uit andere delen van Nederland gebruikt die landschappen en vergelijkbare woningen weergeven, zogenaamde referentiebeelden. Daarnaast geven gedetailleerde kaartjes de precieze indeling van het gebied weer. Zelfs de toekomstige strandjes en voetpaden staan al ingetekend. De gemeente Nijmegen vindt het belangrijk dat er bij plannen voor grote ontwikkelingsgebieden ook een concrete visuele impressie wordt gegeven. Uit de inspraakreacties blijkt dat de Waalsprongbewoners daar ook veel behoefte aan hebben. In het beeldkwaliteitplan wordt extra de nadruk gelegd op de inpassing van de woningen in het gebied. De vele foto’s laten zien dat het om exclusieve woningen gaat, die zich onderscheiden van de woningen in de woonwijken. Woningen die ondergeschikt zijn aan het groen en onderdeel zijn van het park en het landschap.

Het beeldkwaliteitplan en het ontwerpbestemmingsplan Land­ schaps­­zone liggen ter inzage bij het gemeentelijk infor­ matiecentrum Open Huis en het Wooninformatiecentrum ­Waal­sprong. U kunt tot en met 7 januari reageren op deze ­plannen. De informatie is ook in te zien via www.nijmegen.nl/ waalsprong bij het onderdeel Landschapszone.I De inspraakreacties op het voorontwerpbestemmingsplan hebben tot enkele veranderingen in het ontwerpbestemmingsplan geleid. De belangrijkste wijzigingen op een rij: 1. Kleinschaligere strandrecreatie 2. Beperkt evenemententerrein voor maximaal 10.000 bezoekers (was 25.000) 3. Minder bebouwd oppervlak in het leisuregebied (20.000 in plaats van 30.000 vierkante meter) 4. Bebouwing aan de zuidkant van de Zandse plas ruimer opgezet: minder woningen, meer groen 5. Vrije kavels voor exclusieve woningen aan de westkant van de Zandse plas.

|5

Verkeerssp 2009 ecial Het jaar van de infra Drie vragen over infra aan wethouder Paul Depla De komende jaren werkt Nijmegen hard aan de bereikbaarheid van het nieuwe stadsdeel Nijmegen-Noord. Bij een volwaardig nieuw stadsdeel hoort natuurlijk ook een passende infrastructuur. De huidige Prins Mauritssingel stamt nog uit de tijd dat het grootste deel van het gebied nog weiland was. Om de doorstroom te verbeteren en tegelijkertijd de lucht- en geluidsproblematiek op te lossen, wordt de verkeersstructuur de komende jaren aangepast.

|6

De gemeente Nijmegen ontwikkelt verschillende alternatieven om overlast tijdens de werkzaamheden zoveel mogelijk te beperken. Er komt een nieuw transferium en ook het huidige transferium blijft gedurende de werkzaamheden beschikbaar. Het fiets­ netwerk wordt uitgebreid en het openbaar vervoer krijgt eveneens een impuls. In 2009 wordt een start gemaakt met een grootscheepse aanpak van de verkeerssituatie. In deze Spronglevend lopen we alle geplande werkzaamheden en verbeteringen in 2009 door. Maar eerst drie vragen aan wethouder Paul Depla over noodzaak en aanpak van de werkzaamheden. 1. Wat is het doel van de aanleg en de ombouw van hoofdwegen in Nijmegen-Noord?

Het gaat om bereikbaarheid en leefbaarheid. We zien natuurlijk allemaal dat het verkeer op de Prins Mauritssingel dagelijks vast staat voor de Waalbrug. Deze weg is nu nog ingericht als een snelweg met twee maal twee rijbanen. Dat past niet meer bij de groei van de woongebieden in de Waalsprong. Daarom passen we de Prins Mauritssingel aan naar twee maal drie rijbanen. We richten de weg meteen ook in als stadssingel, vergelijkbaar met de Oranjesingel. Dus er komen verkeerslichten die zorgen voor een betere dosering van het autoverkeer. Zodoende zorgen we ervoor dat het verkeer niet meer midden in Lent in de file staat. Dat is gunstig voor de luchtkwaliteit en het geluidsniveau bij Lent. Belangrijk is ook dat met de aanleg van de Keizer Hendrik

VI-singel en de Vrouwe Udasingel het autoverkeer uit de woonwijken een rechtstreekse aansluiting krijgt op de Prins Mauritssingel. Daarmee halen we het verkeer effectief uit de wijken en ontlasten we bijvoorbeeld de Griftdijk.

2. De uitvoering van deze bouwwerkzaamheden zal voor verkeer en bewoners wel overlast geven?

Het is duidelijk dat het ombouwen en aanleggen van hoofdwegen niet zonder ongemak kan plaatsvinden. Ik vind het belangrijk dat we met z’n allen vooral ook het eindplaatje voor ogen houden. De nieuwe infrastructuur zorgt voor een betere bereikbaarheid en leefbaarheid. Dat geldt voor Lent en voor de nieuwe woongebieden in Nijmegen-Noord. En we bouwen nu aan de bereikbaarheid van Nijmegen als geheel. Natuurlijk zal dat tij-

dens de uitvoering van het werk wel eens pijn doen. Daarom zetten we volop middelen in voor alternatief vervoer zoals openbaar vervoer en de fiets. We breiden zowel het transferium bij de ovatonde als de inzet van de Waalsprinter uit en verbeteren de fietsverbindingen in Nijmegen-Noord. Verder gaan we met goede informatie zorgen dat het autoverkeer naar Nijmegen zo nodig tijdelijk andere routes kan kiezen.

3. Waarom worden de maatregelen aan de infrastructuur nu uitgevoerd?

Op de eerste plaats willen we zo snel mogelijk het op de Prins Mauritssingel stilstaande autoverkeer uit Lent halen. En we wil-

len zorgen dat de verkeersdruk en het sluipverkeer de woonwijken uitgaat. Dat doen we nu door rechtstreekse aansluitingen op de Prins Mauritssingel te maken. In andere woorden: op de eerste plaats staat de urgentie en daarom starten we in 2009. Maar daarnaast hebben we nu ook de ruimte om het werk uit te voeren. Over enkele jaren start de bouw van de stadsbrug en de Citadel, de aanleg van de Landschapszone en de realisatie van de dijkteruglegging. Dan vindt er dus al veel bouwwerk plaats met het nodige bouwverkeer. We zijn er beter mee af als er tegen die tijd een stevige infrastructuur gereed is.

Alle aanpassingen voor u op een rij: auto, fiets en OV Auto

Aanleg Keizer Hendrik VI-singel

Aan de westzijde van het Keizer Augustusplein (ook bekend als de Ovatonde) wordt de Keizer Hendrik VI-singel aangelegd. Deze singel loopt straks vanaf dit plein door de nieuwe wijk Groot

Oosterhout tot aan de rotonde Groenestraat/Griftdijk. Bewoners in Oosterhout kunnen de Keizer Hendrik VI-singel gebruiken om de Prins Mauritssingel te bereiken. Of om de auto of fiets te parkeren bij het transferium dat aan de noord-oost­zijde van het Keizer Augustusplein ligt en de reis naar Nijmegen-centrum of Heijendaal met de Waalsprinter te vervolgen. Planning: start werkzaamheden januari 2009; gereed zomer 2009.

Prins Mauritssingel

De Prins Mauritssingel wordt omgebouwd tot stadsweg. De ­ axi­male toegestane snelheid gaat omlaag naar 50 kilometer m per uur. Bovendien krijgt de Prins Maurits­singel ook de in­richting en uitstraling van een stadsweg met groene bermen, smallere ­rijstroken en geluids­reducerend asfalt. Ook de huidige vangrails worden ­ver­wijderd. Planning: start werkzaamheden voorjaar 2009; gereed eind 2009.

Prins Mauritssingel

Het noordelijk deel van de Prins Maurits­singel vanaf het Keizer Augustusplein wordt aangepast van 2x2 naar 2x3 rijstroken om straks, als de tweede stadsbrug er ligt, een vlotte doorstroming

|7

richting de twee bruggen te garanderen. Tot aan de openstelling van de tweede stadsbrug worden de twee buitenste banen van de Prins Mauritssingel ingezet als busbaan. Met tijdelijke extra rijbanen tijdens de werkzaamheden, probeert de gemeente altijd vijf rijbanen beschik­baar te houden aan het noordelijk deel van de Prins Maurits­singel. Planning: start werkzaamheden voor­ jaar 2009; gereed eind 2009. Uit­ voering in fases.

Bouwweg

De bouwweg die nu ten noorden van de Vrouwe Udasingel ligt, blijft de komende jaren in gebruik. Een aftakking naar het ­zuiden zal worden aangelegd halverwege de bouwweg zodat het bouwverkeer van Laauwik het gebied nog beter kan ­bereiken. Dit betekent niet dat de Vrouwe Udasingel helemaal vrij zal zijn van bouwverkeer gedurende de werkzaamheden voor Laauwik. De huidige verkeerslichten gaan het verkeer stadsinwaarts doseren voor een betere doorstroming. Samen met het geluidsreducerende asfalt op de Prins Mauritssingel is dit gunstig voor de lucht- en geluidskwaliteit.

|8

Aanleg Vrouwe Udasingel

Overzicht verkeersaanpassingen

De Vrouwe Udasingel krijgt een directe aansluiting op de Prins Maurits­singel. Dit wordt een T-aan­ sluiting en het verkeer wordt geregeld door ­middel van ­verkeerslichten. Vanuit Visveld worden eerst de ­rijbanen door­getrokken (2x1). De ventwegen worden later aange-

Fiets

Ruimte voor de fiets is een belan­g­rijk uitgangspunt bij de aanpas­sin­gen in de verkeers­situatie in Nijmegen-Noord. Er wordt een netwerk van fietspaden aangelegd waar de fietser vaak voorrang heeft op de automobilist.

Fietstunnel(s)

Lentse Lus

legd, gelijk met de woningbouw in Laauwik. Bij de kruising komen op­stelstroken voor de verkeerslichten. Planning: start werkzaamheden voorjaar 2009; gereed zomer 2009, afhankelijk van realisatie kruising op de Prins Mauritssingel.

Kruising Laauwikstraat-Prins Mauritssingel-Griftdijk

Ongeveer ter hoogte van het viaduct ‘de Lentse Lus’ wordt de Laauwikstraat met een gelijkvloerse kruising aangesloten op de Prins Mauritssingel. Als deze aansluiting is gerealiseerd, wordt de Lentse Lus gesloopt. Een deel van de lus ten westen van het viaduct wordt gebruikt als tijdelijke weg om de Griftdijk aan te sluiten op de Prins Mauritssingel ter hoogte van de kruising met de Laauwikstraat. Verkeerslichten zorgen voor een gedoseerde doorstroming van het verkeer in beide richtingen. Planning: start werkzaamheden zomer 2009; gereed eind 2009.

Op dit moment vormen de spoorlijn en de Prins Mauritssingel nog een fysieke scheiding van de westelijke en oostelijke helft van Nijmegen-Noord. Om deze situatie te verbeteren, komen er goede oost-west­verbindingen voor fietsers. Ter hoogte van de Vrouwe Udasingel wordt in 2009 gestart met de aanleg van een fietstunnel. De tunnel komt in het verlengde van de fietsroute door Visveld en Laauwik en sluit ten westen van het spoor aan op de Dijkstraat. De tunnel kan helaas niet direct doorgetrokken worden onder het spoor. Voor het doorsnijden van het spoortalud moet in overleg met ProRail het treinverkeer tijdelijk worden stilgelegd. Op zijn vroegst kunnen deze werkzaamheden in het najaar van 2010 starten. In de ­toekomst komt er nog een tweede en mogelijk zelfs een derde fietsverbinding van oost naar west. Planning: voorjaar 2009; vervolg werkzaamheden najaar 2010.

Graaf Allardsingel

De nieuwe Graaf Allardsingel vormt de verbinding tussen de Prins Mauritssingel en de nieuwe stadsbrug. Hij loopt met een boog om het nieuwe centrumgebied, de Citadel. Daarmee is een stadsring voor Nijmegen gecreëerd. De Graaf Allardsingel wordt met een T-splitsing op de Prins Mauritssingel aangesloten. Ook de Griftdijk krijgt een aansluiting op de singel. De aanleg start in 2010; de singel wordt eerst als bouwweg voor de realisatie van de stadsbrug ingezet. Planning: start inspraak ontwerpbestemmingsplan begin 2009; start aanleg 2009/2010. De Snelbinder

|9

Noord-zuidverbindingen

Gelijktijdig met de uitvoering van de werkzaamheden aan ­ erdergenoemde kruising Laauwikstraat/Prins Mauritssingel e wordt ook de Snelbinder doorgetrokken naar de Griftdijk waardoor fietsers een snellere en veiligere verbinding krijgen tussen Lent, Oosterhout en Nijmegen-centrum. Er komt een langzaam verkeerverbinding vanaf de Groot Brittanniëstraat/Visveldse­straat richting het dorp Lent met een kruising op de Vrouwe Udasingel. Planning: voorjaar 2009; gereed zomer 2009.

Fietsverbinding met transferium

Voor de bewoners uit Oosterhout zal op termijn het transferium aan het Keizer Augustusplein eveneens sneller te bereiken zijn. Aan de noordzijde van de Keizer Hendrik VI-singel komt een fietspad (tweerichtingsverkeer) met een directe verbinding naar het Keizer Augustusplein.

| 10 Openbaar Vervoer

Naast een goede bereikbaarheid met de auto en fiets krijgt een goed openbaar vervoerssysteem voor Nijmegen-Noord ook alle aandacht. Om­ ­tijdens de overlast als gevolg van de geplande werkzaamheden goede alternatieven te bieden, worden de ­bus- en treinverbindingen verbeterd en uitgebreid. Bovendien vindt er op regionaal niveau overleg plaats waarbij de mogelijkheden van een hoogwaardige openbaar vervoersverbinding (HOV) worden bestudeerd. Meer hierover leest u in het aparte artikel ‘HOV in regio Arnhem-Nijmegen’.

Transferium: P+R Waalsprinter

Het transferium, P+R Waalsprinter, biedt op dit moment ruimte aan meer dan 200 bewaakte parkeerplaatsen. Automobilisten kunnen hun auto voor 2 euro parkeren en met de Waalsprinter van en naar het Nijmeegs centrum en campus Heijendaal reizen. De Waal­sprinter rijdt ­tijdens de spits iedere 10 minuten, ­daarbuiten iedere 20 minuten (meer informatie www.waalsprinter.nl). Veel automobilisten maken inmiddels gebruik van het transferium. Om aan de vraag te kunnen blijven voldoen, wordt het aantal parkeerplaatsen uitgebreid naar 560. Het ­tijdelijke transferium blijft tijdens de werkzaamheden beschikbaar. Een bepaalde periode zijn er zelfs meer plaatsen beschikNS-station Lent

baar dan 560. Eveneens komen er fietsenstallingen. Het trans­ ferium wordt door de aanleg van de Keizer Hendrik VI-singel ook goed bereikbaar voor de bewoners uit Oosterhout met de auto en op ­termijn ook met de fiets. Planning: uitbreiding voorjaar 2009.

Ruimte voor de bus

Na de aanpassing van het noordelijke deel van de Prins Maurits­ singel naar 2x3 rijbanen wordt de buitenste rijbaan in beide ­rijrichtingen ingezet als busbaan voor de Waalsprinter. Dit is gunstig voor de snelle verbinding van de Waalsprinter vanaf het transferium via het stadscentrum naar de campus Heijendaal. Tot aan de openstelling van de tweede stadsbrug blijft deze rijbaan als ­busbaan in gebruik. In 2009 zijn er geen aanpassingen in busroutes- en lijnen. Na 2009 zal de bus door Lent ook gebruik gaan maken van de Vrouwe Udasingel. Er komen ­haltes bij het toekomstige winkelcentrum en De Ster. Verder bekijkt de gemeente de mogelijk­ heden om door sportpark Vossenpels in Lent een busbaan aan te leggen met eventueel een fietspad ernaast.

De trein

Bewoners van Nijmegen-Noord konden tot voor kort twee keer per uur met de stoptrein vanaf station Lent richting Nijmegen Centraal en richting Arnhem Centraal. In de nieuwe dienstregeling 2009 van de NS, die vanaf 14 december geldt, is dit aantal ­verdubbeld naar vier keer per uur. Voor de nieuwe treintijden kunt u ­kijken op www.ns.nl. I

HOV in regio Arnhem-Nijmegen Een tram die bewoners van de Waalsprong en Bemmel zonder oponthoud naar de Nijmeegse binnenstad en campus Heijendaal brengt. Op dit moment onderzoeken de gemeenten Nijmegen, Lingewaard en de Stadsregio Arnhem Nijmegen de mogelijkheid ervan. Daarnaast wordt met Overbetuwe en Arnhem gekeken naar de kansen van een hoogwaardige openbaar vervoersverbinding (HOV) tussen Arnhem en Bemmel die aansluit op deze tram. Samen moeten de trajecten NijmegenBemmel en Arnhem-Bemmel een HOV-as gaan vormen die via vrijliggende infrastructuur (tramlijn en/of busbaan) snel, betrouwbaar en comfortabel openbaar vervoer biedt in het ­middengebied tussen Nijmegen en Arnhem. Dat de gemeente Nijmegen een tram wil die de universiteitscampus Heijendaal, de Nijmeegse binnenstad en de Waalsprong

met elkaar verbindt, is al een tijdje bekend. De tram moet onderdeel gaan vormen van een nieuw netwerk van HOV binnen de stad. Nijmegen is enthousiast over een tramlijn omdat deze aantoonbaar meer reizigers trekt dan andere vormen van openbaar vervoer en er ook in slaagt om automobilisten te laten overstappen op openbaar vervoer. De gemeente Lingewaard ziet inmiddels ook kansen voor een tram en wil dat de mogelijkheid wordt onderzocht van het doortrekken van een eventuele tramlijn Heijendaal-Waalsprong richting Bemmel. Op de achtergrond speelt mee dat de Stadsregioraad van de Stadsregio Arnhem Nijmegen begin dit jaar het Masterplan Openbaar Vervoer heeft vastgesteld. In dit Masterplan is de noodzaak benoemd van een regionale HOV-as naast de bestaande spoorverbinding Arnhem-Nijmegen. Met hoogwaardig openbaar vervoer wordt snel, betrouwbaar, comfortabel, en frequent rijdend openbaar vervoer bedoeld. Een HOV-as tussen Arnhem en Nijmegen wordt als onontbeerlijk gezien om met name het middengebied van de stadsregio in de toekomst bereikbaar te houden en de filedruk te verminderen. Daarom wordt behalve naar een tramverbinding HeijendaalBemmel ook onderzoek gedaan naar een aantal andere zaken: 1. de bereikbaarheidsproblematiek in het middengebied ­tussen Arnhem en Nijmegen, met name vanaf de kern Bemmel ­richting Arnhem; 2. de kosten en het reizigerspotentieel van de verschillende mogelijkheden voor Hoogwaardig Openbaar Vervoer: tram, hoogwaardige bus, en trolley; 3. financiële steun van het Rijk en de provincie Gelderland voor de aanleg en exploitatie van een HOV-as tussen Arnhem en Nijmegen.

De Keizerlijnen

De resultaten hiervan worden begin volgend jaar bekend. Vervolgens is het aan de gemeenteraden van Nijmegen, Arnhem, Lingewaard en Overbetuwe en de Stadsregioraad om te besluiten over de uitvoering van de HOV-as ArnhemNijmegen. I

| 11

UP-ster, het jongerencentrum in Lent

| 12

Robin van Wees, jongerenwerker bij Tandem (r).

In januari 2008 was de kick-off voor het nieuwe jongeren­centrum in Lent. Onder de naam UP-ster is door het jongerenwerk van Tandem een ruimte ingericht in voorzieningenhart De Ster. ‘De ene keer is het lekker druk, de andere keer is het nog wat rustig, maar als over een paar jaar de puberexplosie in de Waalsprong van start gaat, moet het jongerenwerk hier al op poten staan.’ ‘In Oosterhout zit al dik twee jaar een jongerencentrum,’ vertelt Robin van Wees, jongerenwerker bij welzijnsorganisatie Tandem. ‘Daar hebben we een heel mooi voorbeeld aan.’ Oosterhout ligt wat dat betreft iets voor op Lent, waar pas later is begonnen met de bouw van het voorzieningenhart. ‘De nieuw-

bouwwijk in Oosterhout is net als die in Lent begonnen als een wijk met jonge gezinnen. Nu worden de kinderen daar wat ouder en is er meer behoefte aan jongerenwerk ontstaan. Ook in Lent komt straks een puberexplosie. Het aantal jongeren gaat in komende jaren enorm groeien en de gemeente speelt daar nu alvast op in.’ Om die behoefte op te vangen schakelde gemeente Nijmegen welzijnsorganisatie Tandem in. Van Wees: ‘Twee jaar geleden heb ik het jongerencentrum in Oosterhout opgezet. De parallellen met Oosterhout zijn legio. In Lent heb ik het jongerencentrum naar het voorbeeld van Oosterhout ­opgezet. Te beginnen met het werven van vrijwilligers, want zonder mensen die de boel draaiende houden, ben je nergens.’

Vrijwilligers

Vrijwilligers openen en sluiten UP-ster op de avonden dat het centrum geopend is, maar laten de jongeren verder vooral hun eigen gang gaan. Die draaien zelf om de beurt de bardiensten. ‘De vrijwilligers zijn bijna allemaal ouders van de jeugd die naar UP-ster komt. De jongeren wilden dit centrum zo graag, dat ze hun ouders hebben gevraagd het zo mogelijk te maken. Toen we negen vrijwilligers hadden, konden we echt van start.’ In april gingen de deuren van UP-ster voor het eerst open. ‘We hebben wekenlang met de jongeren gebrainstormd over een mooie naam voor het centrum,’ zegt van Wees. ‘Ik dacht niet dat we er nog uit gingen komen, totdat een van de jongens deze naam opperde. Het jongerencentrum zit op één hoog. Het is dus upstairs in De Ster. Ik vond het meteen een briljante naam.’ UP-ster is een inloopcentrum. Op maandag-, dinsdag- en ­donderdagavond kunnen Lentse jongeren er terecht. ‘We ­hebben een tafelvoetbal, computers met internet, een Playstation en een Wii-spelcomputer,’ vertelt van Wees. ‘Nu komen er vooral jongeren tussen de vijftien en de achttien, maar eigenlijk is iedereen vanaf de brugklas welkom. Ik merk dat de jongere jeugd de weg nog niet zo goed weet te vinden. Dat snap ik ook wel. Als er alleen maar oudere jeugd zit zou ik als broekie ook niet snel ­binnenlopen. Het is nog een beetje zoeken hoe we dat op gaan lossen. Het is nu regelmatig lekker druk, met soms zeker tien ­jongeren, voornamelijk uit het ‘oude dorp’. Maar ik ben ook andere activiteiten op poten aan het zetten, om álle Lentse ­jongeren er bij te betrekken.’

Meer dan een jongerencentrum

Van Wees organiseert dus meer dan alleen het jongeren­centrum. ‘We zijn begonnen met filmavonden in De Spil. Elke eerste ­vrijdag van de maand zetten we daar een groot bioscoopscherm neer. Daar komt veel jeugd op af, en gelukkig ook de wat jongere groep. Die filmavonden zijn populair.’ Van Wees werkt ook aan een project voor jongeren uit heel Nijmegen. ‘We laten jongeren een wekelijks tv-programma maken dat wordt uitgezonden op de lokale omroep, Nijmegen1. Ze maken zelf reportages en mogen ook zelf bepalen waar die over gaan. Ik zoek nog wat jeugd uit de Waalsprong die mee wil doen aan dit project.’ Tandem heeft intussen ook een initiatief opgericht in samenwerking met Stichting Pan en New Arts onder de naam

Ongehoord. Van Wees: ‘Ongehoord organiseert gratis cursussen en workshops voor Lentse en Oosterhoutse jongeren. We ­hebben al een dj-workshop gedaan, die heel populair was bij de jongens. Binnenkort doen we een cursus fashion en lifestyle en ik ­vermoed dat daar veel meisjes op af gaan komen, maar we hebben nog veel meer. Je ziet, de Waalsprong bestaat niet uit een paar ingekakte dorpen, er gebeurt hier echt van alles!’ Het is wel nog een beetje zoeken naar wat aanslaat bij de jongeren uit de Waalsprong. Van Wees: ‘Jongerenwerk is nieuw in deze wijken en dat merk je. In de meeste Nijmeegse wijken zie je veel jongeren op straat. Die hangjongeren heb je in Lent bijna niet. Dat is op zich natuurlijk heel oké, maar het maakt mijn baan niet gemakkelijker. Als ik de jeugd niet kan vinden, kan ik ze ook niet vragen wat zíj graag willen in hun wijk. Aan de jongeren die naar UP-ster komen, merk ik dat er wel behoefte is aan wat meer activiteiten in Lent. Ze vinden alle initiatieven leuk en zijn blij dat er nu bijvoorbeeld dit centrum voor ze is. Het is ook hoog tijd om het jongerenwerk in de Waalsprong goed op de kaart te zetten. Als die kinderen straks naar de middelbare school gaan en je moet nog beginnen met het opzetten van activiteiten voor de jeugd, dan ben je gewoon te laat.’ Meer informatie? up-ster.hyves.nl, www.ntv-nijmegen.nl of www.ongehoord.nu. I

[KORT] CWZ-Waalsprong viert éénjarig bestaan De dependance van het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ) in de Waalsprong bestaat al weer één jaar. Bijna alle specialismen waren er al vertegenwoordigd en onlangs is dat nog eens uitgebreid met kinderneurologie en neurologie. Ook de röntgen-openingstijden zijn mede op verzoek van de lokale huisartsen verruimd. Ter gelegenheid van de verjaardag van de dependance kregen patiënten begin december soesjes bij de koffie. Daarnaast werd onder andere een thema-avond georganiseerd voor alle huisartsen uit het Waalspronggebied en CWZ-medici.

| 13

Nijmegen Visueel in de Waalsprong

Groen kunstwerk of een stel levensgrote zwanen?

Twaalf Nijmeegse kunstenaars gaan met de bewoners van zesendertig Nijmeegse wijken aan de slag om samen een kunstwerk te maken dat hún wijk visualiseert. Voor het kunstproject Nijmegen Visueel gaat spuitbuskuns­ tenaar Michel Alders aan het werk in Oosterhout en schilderes Toyah van de Ven in Lent. ‘Wat willen de bewoners? Willen ze een ‘groen’ kunstwerk in de wijk of misschien een stel levensgrote zwanen? Laat de ideeën maar komen!’

| 14

Doeko Pinxt en Guus Witjes van Pink Sweater zijn de mannen achter Nijmegen Visueel. Pinxt: ‘Een jaar geleden filmden we een seminar over wijkparticipatie. Dat zette ons aan het denken. Wat kán er allemaal in een wijk als je bewoners samen laat werken met kunstenaars? Zo ­ontstond het idee voor Nijmegen Visueel.’ Pinxt en Witjes telden vierenveertig wijken in Nijmegen, waarvan ze er acht te klein bevonden om actief deel te nemen aan het project. ‘Die acht gaan we zelf doen, de andere zesendertig hebben we verdeeld over de twaalf Nijmeegse kunstenaars die we hebben geselecteerd. Kunstenaars de wijk in sturen, dat leek ons een prachtig idee. Vooral in de wat volksere wijken bestaat een bepaald beeld van kunstenaars: dat het gekke mensen zijn en ook dat kunst een beetje elitair is. Door kunstenaar en bewoners samen te laten werken aan een kunstwerk voor en over hun wijk, hopen we die kloof te overbruggen. En we zijn heel benieuwd wat het op gaat leveren. Iets heel moois en inspirerends als het aan ons ligt.’ Michel Alders aan het werk.

Op 4 september 2009 wordt het eindresultaat in Lux gepresenteerd. Alle kunstwerken worden daarna door heel Nijmegen geëxposeerd. Toyah van de Ven gaat de komende maanden in Lent aan de slag. Vaak schildert ze lieve, kleine meisjes in mooie jurkjes, die zich in nogal ongemakkelijke situaties bevinden. Van de Ven: ‘Kinderen in uitzichtloze situaties gebruiken fantasie en humor als een soort overlevingsmechanisme. Daar gaat mijn werk over.’ Of de lieve, kleine meisjes straks terug te zien zijn in Lent, weet van de Ven nog niet. ‘Ik heb eigenlijk nog geen idee

[KORT] Nieuwe informatrice Wooninformatiecentrum Naam Hannie Tanahatoe Woont ‘Al 8 jaar in de Rosamundstraat in Oosterhout.’

Michel Alders met wijkbewoners.

wat ik ga doen. Mijn oom woont in Lent en is ook kunstenaar. Het lijkt me leuk om hem en andere Lentse kunstenaars bij het project te betrekken. En de inwoners van Lent natuurlijk. Als we allemaal met elkaar samen werken, denk ik dat er iets heel moois uit kan komen.’ In Oosterhout gaat Michel Alders aan het werk. ‘Mijn grote liefde ligt bij de oude meesters, bij het ambachtelijke schilderwerk, maar nu gebruik ik meestal de spuitbus. De vergelijking met graffiti hoef je niet te maken, die houdt op bij de spuitbus. Ik werk fotorealistisch, niet met letters enzo.’ De eerste contacten tussen Alders en de op de kennismakingsavond aanwezige ­vertegenwoordiger van Oosterhout verlopen vlot. ‘Het lijkt me zo leuk om juist de jongeren bij dit project te betrekken,’ stelt Gerry Joosten van de wijkraad voor. Voor Alders is alle input ­welkom zolang de kwaliteit van zijn werk maar gewaarborgd blijft. ‘Ik ga natuurlijk door de wijk fietsen, om ideeën op te doen en mensen aan te spreken. En ik wil graag naar wat bijeenkomsten in de wijk komen, zodat we kunnen brainstormen over hoe het kunstwerk eruit moet komen te zien. Wat willen de ­bewoners van Oosterhout? Kom maar met ideeën. Ik heb er zin in, dit wordt echt heel leuk!’ I Kijk voor meer informatie op www.nijmegenvisueel.nl.

Wonen in de Waalsprong ‘Het is hier erg prettig wonen. Het is een prachtig mooi gebied. Je woont lekker buiten en toch dicht bij de binnenstad. En er is genoeg te doen. Ook voor de mensen van boven de 45 zonder kleine kinderen. De Klif organiseert veel leuke dingen. En doordat mensen zelf het initiatief nemen, zijn er inmiddels een ­leesclub, een schilderclub en een wandelclub opgericht.’ Het Wooninformatiecentrum ‘Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in de plannen in de Waalsprong. Vanaf het begin dat we hier wonen, houden we alle ontwikkelingen goed bij. Ik vind echt dat de Waalsprong iets moois aan het worden is. In het Wooninformatiecentrum kan ik dat overbrengen op de bezoekers. Er staat een prachtige maquette en voor iedereen die hier woont of wil komen wonen is er heel veel informatie beschikbaar. Dat ikzelf in de Waalsprong woon, is alleen maar een voordeel. Je kent de nuances en de details.’

| 15

| 16

[KORT] Nieuwsbrief Ruimte voor de Waal Nijmegen

Belangrijke telefoonnummers:

Vinger aan de pols bij dijkteruglegging Lent In opdracht van het Rijk werkt de gemeente Nijmegen de komende twee jaar aan de planstudie voor de dijkterug­ legging bij Lent. Het project omvat veel meer dan alleen het verleggen van de dijk. Vorig jaar presenteerde Nijmegen in het ‘Ruimtelijk Plan’ de visie op de toekomstige inrichting van het gebied. Door het graven van een nevengeul en de aanleg van een langgerekte landtong in de Waal, ontstaat een nieuw en uniek stukje Nijmegen in het hart van de stad. Dit biedt nieuwe mogelijkheden voor natuur, cultuur, ­recreatie en wonen. Met uitstraling naar beide kanten van de Waal.

DAR 024 - 371 60 54 UPC 0900 - 15 80 NOVIO 024 - 371 62 17 Bel- en herstellijn 024 - 329 23 29 E-mail: [email protected] NUON 0900 - 08 08 Waterschap Rivierenland calamiteitenlijn 24/7 0344 - 649090

In dit perspectief heeft het project een nieuwe naam gekregen: ‘Ruimte voor de Waal Nijmegen’. Deze week verschijnt de eerste nieuwsbrief over de plan­studie. Via de nieuws­­­brief wil de gemeente in de komende jaren informatie bie­den over de inhoud en het verloop van de verdere plan­vorming. Lees in het eerste nummer hoe Paul Depla als verantwoordelijk wethouder aankijkt tegen het project. Verder het Ruimtelijk Plan (2007) in vogelvlucht en een overzicht van de stappen in de planvorming.

Hans Bongers, wijkbeheerder 024 - 329 30 87 E-mail: [email protected] Jan Bannink, wijkmanager 024 - 329 96 ­84 E-mail: [email protected] Politie 0900 - 88 44 Team Waalsprong: Griftdijk Noord 4a te Lent (WIC) Postbus 9109, 6500 HL te Nijmegen Spreekuur op woendag van 14.00 tot  16:00 uur Milieupolitie: Aloys Kleve, 024 - 329 97 25 Spreekuur dagelijks 08.00 - 09.00 uur en 16.00 - 16.30 uur. Gemeentelijk informatiecentrum Open Huis: 024 - 329 90 00 Mariënburg 75 te Nijmegen. E-mail: [email protected] openingstijden: ma, wo, vr 9.00 - 17.00 uur di 9.00 - 12.30 uur, do 9.00 - 20.00 uur

Meer informatie vindt u op www.nijmegen.nl en www.ruimtevoorderivier.nl.

Wooninformatiecentrum Waalsprong: 024 - 360 43 24 Voor informatie over huren en kopen in de Waalsprong en over de laatste ontwikkelingen in het algemeen. Griftdijk Noord 4a, 6663 AG te Lent. openingstijden: di t/m do 14.00 - 17.00 uur, vr 10.00 - 17.00 uur, za 11.00 - 16.00 uur E-mail: [email protected] Websites:

www.waalsprong.nl www.nijmegen.nl