SPORT&ZAKEN JAARVERSLAG 2009
PAPENDALLAAN 60 POSTBUS 302 6800 AH ARNHEM T. 026 483 44 67 WWW.SPORTENZAKEN.NL
PARTNERS (2009)
SUPPLIERS (2009)
INHOUDSOPGAVE
4 Voorwoord Wim Ruijgrok 6 Organisatie 14 Interview David Knibbe (Nationale Nederlanden) 16 24 26 28 30
Advies Interview Eric de Groot (Boer & Croon) Advies in de praktijk- advies verenigingen (DWS) Advies in de praktijk- advies bonden (Gehandicaptensport NL) Lijst adviestrajecten naar expertise
32 Bedrijfssport 40 Interview Andre Hoogink (Atletiekunie) 42 Bedrijfssport in de praktijk- Haag Wonen 44 Sportbestuurdersdatabase 48 Interview Teunis de Haag (Maes & Lunau) 50 Sportbestuurdersdatabase in de praktijk- Frank Conjaerts (KNBLO-NL) 52 Goud op de Werkvloer 56 Interview Roland Berendsen (Randstad) 58 Goud op de werkvloer in de praktijk - Marion Nijhof (Arko Sports Media) 60 Jaarrekening, balans
COLOFON Eindredactie:
Sport & Zaken, Karin Speijers
Beeld:
Anita Riemersma & ANP Photo
Ontwerp
Diep Arnhem
Druk
DeltaHage, Den Haag
3 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
VOORWOORD
In beweging: dynamiek, manoeuvre, actie, verplaatsing, beroering, gevoel, commotie, geanimeerdheid, vertier, bedoening, drukte, gewoel, opschudding, lichaamsbeweging Voor u ligt het jaarverslag van stichting Sport & Zaken van 2009. Het thema In Beweging is niet voor niets gekozen; Sport & Zaken is en blijft een dynamische organisatie. Om te beginnen kwam er voor het derde opeenvolgende jaar een nieuwe loot aan de stam. Na de komst van Bedrijfssport in 2007 en de Sportbestuurdersdatabase in 2008, was het in 2009 tijd voor de lancering van Goud op de Werkvloer. Dit programma, dat is opgezet in samenwerking met Randstad en NOC*NSF, bemiddelt in werkplekken voor topsporters, tijdens en na hun actieve topsportcarrière. Sport & Zaken draagt hier graag aan bij, gezien haar doelstelling om de sportwereld, waaronder uiteraard topsporters, duurzaam te versterken met kennis en expertise van het Nederlandse bedrijfsleven. Binnen de andere pijlers was er ook volop beweging. Bij Advies hebben we nieuwe adviseurs mogen verwelkomen in ons netwerk en is een pilot gedraaid met effectmetingen, om de kwaliteit van de adviestrajecten nog beter te kunnen monitoren. Binnen Bedrijfssport is hard gewerkt om bij meer bedrijven en instellingen het sportaanbod te plaatsen. Dit was een uitdaging, aangezien veel bedrijven in het licht van de economische crisis hun gezondheidsambities moesten uitstellen. De bestaande klanten waren erg tevreden en blijven ook terugkomen; dat belooft wat voor 2010! Voor de Sportbestuurdersdatabase was 2009 een uitstekend jaar. Steeds meer sportbonden deden een aanvraag, vaak voor meerdere bestuurders tegelijk. De bereidheid bij de twaalf bij Sport & Zaken aangesloten executive searchbureaus om ‘om niet’ een werving- & selectieprocedure te begeleiden was onverminderd hoog.
Mensen uit de hele wereld, of ze nu sporter, begeleider, vertegenwoordiger van de pers of gewoon bezoeker waren, troffen elkaar rond hun gemeenschappelijke passie: de sport. De ervaring in Vancouver illustreert opnieuw hoe goed het is dat Nederland nu ook zijn ambitie heeft: Olympisch Plan 2028. Sport & Zaken is hier het afgelopen jaar al sterk bij betrokken geraakt. Zeer inspirerend was het Executive Dinner met het Olympisch Plan als thema, met inleidingen van staatssecretaris Jet Bussemaker, NOC*NSF voorzitter Erica Terpstra en VNO-NCW voorzitter Bernard Wientjes. In 2010 – want wij blijven bewegen – zal Sport & Zaken een veel duidelijker rol spelen bij dit schitterende initiatief. Ook op het personele vlak was beweging. Binnen het bestuur vond een wijziging plaats; twee nieuwe bestuursleden traden toe, Roland Berendsen (directeur Operations Randstad) als algemeen bestuurslid en Frans de Bruijn (partner Ernst & Young) als penningmeester. Directeur Jochum van Krimpen kondigde aan Sport & Zaken na 7 jaar te verlaten voor een nieuwe uitdaging. Zijn opvolger, Roel Roelfzema, is per 1 maart 2010 gestart. De bureauorganisatie werd in 2009 verder versterkt met twee personen; Bram Ronnes begon in september als programmamanager Goud op de Werkvloer en verdeelt zijn tijd tussen Randstad en Sport & Zaken. Karin Speijers startte in november als marketing- en communicatiemanager: zij gaat zich richten op de profilering van Sport & Zaken bij de verschillende doelgroepen. Er is een solide basis gevormd die Sport & Zaken de komende jaren vol energie verder zal uitbouwen. Tenslotte wil ik alle aangesloten organisaties in ons netwerk hartelijk bedanken voor hun fantastische bijdrage aan de versterking van de georganiseerde sport. Uw bijdrage is goud waard!
Bij het schrijven van het voorwoord voor dit jaarverslag waren de Olympische Winterspelen nog in volle gang. Hoogtepunten en dieptepunten wisselden zich af, ook voor Nederland. Maar het was opnieuw een fantastisch gebeuren.
Wim Ruijgrok, Voorzitter
4 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
5 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Missie van Sport & Zaken Duurzame versterking van sportbonden, sportverenigingen en topsporters met kennis en expertise van het bedrijfsleven. Dat is het doel van stichting Sport & Zaken, opgericht in 2003 op initiatief van het Nederlandse bedrijfsleven. Met vier pijlers levert Sport & Zaken zo een bijdrage aan de ontwikkeling van Nederland Sportland en de ambities in het Olympisch Plan 2028.
Vier pijlers
ORGANI SATIE
1. Advies; adviseurs uit het Nederlandse bedrijfsleven stellen kosteloos hun kennis ter beschikking aan sportbonden en -verenigingen om een organisatorisch of beleidsvraagstuk aan te pakken in een adviestraject van 20 dagdelen. 2. Bedrijfssport; medewerkers van bedrijven kunnen collectief sporten; ze maken hun keuze uit het aanbod van de sportbonden, dat is gebundeld in de bedrijfssport menukaart. 3. Sportbestuurderdatabase; sportbonden die een professionele, parttime sportbestuurder zoeken, kunnen hiervoor hulp inschakelen. Verschillende searchbureaus zijn beschikbaar om een sportbestuurder met een bedrijfsmatige achtergrond te werven en selecteren. 4. Goud op de werkvloer; gerenommeerde organisaties bieden topsporters de mogelijkheid om tijdens en direct na hun actieve topsportcarrière werkervaring op te doen. Topsporters kunnen zich zo gericht voorbereiden op hun maatschappelijke carrière en werkgevers kunnen gebruik maken van de competenties en levenservaring van deze sporters. Sport & Zaken bemiddelt voor deze vier pijlers tussen de georganiseerde sport en het bedrijfsleven en heeft geen winstoogmerk.
7 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Visie Sport & Zaken is in 2012 de organisatie die het Nederlands bedrijfsleven betrekt bij het op de kaart zetten van Nederland Sportland.
Ontwikkeling van de organisatie in cijfers Cumulatief Werknemers
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
1
2
3
4
5
7
11
1.0
2.0
2.0
2.4
3.4
4.4
6,9
Partners
4
5
6
11
13
14
14
Suppliers
-
-
-
3
5
6
9
25
32
43
64
74
78
83
Nederland Sportland
Fte’s (incl stagiairs)
De Sportagenda is tot 2012 de leidraad voor ontwikkelingen binnen de georganiseerde sport. De Sportagenda 2012 is door 73 sportbonden en NOC*NSF opgesteld en beschrijft de eigen koers van de sport. In de
Aangesloten bedrijven
Sportagenda en het bijbehorende uitvoeringsprogramma zijn de ambities en
Per jaar
speerpunten voor de periode 2009 - 2012 uitgewerkt. Hiermee wil NOC*NSF
Omzet partners + VWS
190k
289k
356k
381k
421k
Nederland als Sportland op de kaart zetten.
Omzet suppliers
18k
31k
41k
73k
Omzet bedrijfsport
28k
87k
54k
129k
154k
Er is een directe link tussen de doelstellingen uit de Sportagenda 2012 en de vier diensten van Sport & Zaken:
Bestuur - Meer mensen sporten een leven lang (Bedrijfssport) - Nederland bij de top-10 van de wereld (Goud op de werkvloer) - Bonden ontwikkelen en verzilveren kansen (Advies, Sportbestuurdersdatabase)
Olympisch Plan 2028 In het Olympisch Plan 2028 stelt Nederland zich als ultiem droomdoel
Het bestuur van stichting Sport & Zaken bepaalt het beleid en richt zich vooral op organisatorische en strategische beslissingen. Het bestuur wordt gevormd door vertegenwoordigers van een aantal partners en vergadert vier maal per jaar. In 2009 traden twee nieuwe bestuursleden toe: Roland Berendsen (directeur Operations Randstad) als algemeen bestuurslid en Frans de Bruijn (partner Ernst & Young) als penningmeester.
om in 2028, 100 jaar na dato, de Olympische Spelen weer in Nederland te organiseren. Dit is alleen mogelijk als Nederland echt een Sportland wordt,
Het bestuur wordt gevormd door:
een land waarin de liefde voor sport door de aderen van de maatschappij gaat stromen. In het Olympisch Plan 2028 staan 8 ambities geformuleerd, op het gebied van topsport, breedtesport, sociaal-maatschappelijk, welzijn, economisch, ruimtelijk, evenementen en media. In 2016 wordt gemeten in hoeverre deze ambities zijn waargemaakt, om zodoende in staat te zijn om een reëel bid uit te brengen. Zowel Bedrijfssport, als Goud op de Werkvloer en verenigingsversterking staan als speerpunten in dit plan opgenomen en NOC*NSF
• Voorzitter: Wim Ruijgrok, directeur VNO-NCW • Secretaris: Tom de Waard, partner Clifford Chance • Algemeen bestuurslid: Theo Fledderus, algemeen directeur NOC*NSF • Algemeen bestuurslid: Eric de Groot, partner en firmant Boer & Croon • Algemeen bestuurslid: David Knibbe, directielid Nationale-Nederlanden • Algemeen bestuurslid: Roland Berendsen, directeur Operations Randstad Nederland • Penningmeester: Frans de Bruijn, partner Ernst & Young
betrekt Sport & Zaken dan ook actief bij de ontwikkeling van deze specifieke onderdelen van het plan.
8 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
9 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Bureau
Netwerk
De bureau organisatie is verantwoordelijk voor de organisatie van de activiteiten en de voortgang en uitvoering van de vier pijlers. In 2009 is het bureau versterkt met een programmamanager Goud op de werkvloer en een marketing- & communicatiemanager. Bij office management vond een wisseling van de wacht plaats.
Bij Sport & Zaken zijn 83 organisaties uit het Nederlandse bedrijfsleven aangesloten. Zij stellen als adviseur hun expertise 'om niet' ter beschikking aan sportbonden en sportverenigingen, die daartoe via Sport & Zaken een verzoek indienen. In 2009 traden de volgende organisaties toe toe als adviseur;
Het bureau werd in 2009 gevormd door:
- Advocatenkantoor Kennedy van der Laan - Ruimteregie-specialist ICSadviseurs - Hekkelman Advocaten & Notarissen - Ruimte-adviesbureau AT Osborne
• Directeur: Jochum van Krimpen • Programmamanager Bedrijfssport: Eric van der Veen • Programmamanager Advies: Maaike van Meerten • Programmamanager Goud op de Werkvloer: Bram Ronnes - per 1 september ’09 • Marketing- en communicatiemanager: Karin Speijers - per 1 november ’09 • Officemanagement: Janine Versteeg en Joyce van der Meer, per 1 september ‘09 Jacqueline Oosterbaan en Anita Thomassen • Vier stagiairs van de Utrechtse School voor Beleid en Organisatie: vanaf september 2008 Fleur Duijn & Maartje Snelders, vanaf september 2009 Pepijn de Rijk en Tjitske van der Hijden. Zij ondersteunen de programmamanagers met operationele taken en voeren daarnaast onderzoek uit.
Een aantal organisaties uit het netwerk is daarnaast Partner of Supplier van Sport & Zaken. • Partners hebben een zetel in het bestuur of in één van de adviesorganen en leveren een financiële bijdrage aan de bureau organisatie. Sport & Zaken heeft 14 partners; dit aantal is in 2009 gelijk gebleven. • Suppliers leveren een bijdrage aan de ontwikkeling van Sport & Zaken in natura. In 2009 mocht Sport & Zaken een aantal nieuwe suppliers verwelkomen: - Hotel- en congrescentrum Papendal - AV- mediabureau Match Sports Media Solutions - E-marketing bureau Search Result - Media adviesbureau SVB Media De relatie met dit netwerk is uitermate belangrijk. Veel tijd is besteed aan accountgesprekken met alle leden van het netwerk. Tijdens deze gesprekken werd de samenwerking besproken (mate van tevredenheid), werden de vier pijlers onder de aandacht gebracht en werd het beleid en de link met de Sportagenda 2012 toegelicht.
10 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
11 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Communicatie Sport & Zaken ziet in toenemende mate het belang en de noodzaak van structurele profilering van de organisatie bij haar stakeholders. Voorheen was dit de verantwoordelijkheid van de verschillende programmamanagers. Per november 2009 is een marketing- en communicatiemanager aangetrokken om de communicatiestrategie en – uitvoering verder te professionaliseren. In 2009 vonden de volgende activiteiten plaats op het gebied van communicatie. Evenementen Sport & Zaken organiseerde een aantal evenementen om haar netwerk op verschillende momenten bij elkaar te brengen: Executive Dinner Voor de eerste keer werden vertegenwoordigers van de veertien partners en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport uitgenodigd voor een themadiner. Deze vond plaats in juni in het World Port Center in Rotterdam. Centrale thema was het Olympisch Plan 2028 en welke bijdrage het bedrijfsleven hieraan kan leveren. Staatssecretaris Jet Bussemaker, VNO NCW voorzitter Bernard Wientjes en NOC/NSF voorzitter Erica Terpstra waren aanwezig bij deze succesvolle bijeenkomst. Jaarlijkse relatiedag De jaarlijkse Sport & Zaken relatiedag vond plaats in augustus, tijdens het WK Judo in Ahoy, Rotterdam. Voor dit evenement werd het hele netwerk van partners, suppliers en adviseurs uitgenodigd. Judoka Deborah Gravenstijn gaf een clinic. De Sport & Zaken trofee voor beste Adviestraject werd uitgereikt aan Boer & Croon door juryvoorzitter Bas van de Goor.
Sportbestuurderscongres Als partner van het Sportbestuurderscongres (met dank aan supplier Arko Sports media) zat Sport & Zaken in de werkgroep ter voorbereiding van het congres en stelde ze haar netwerk ter beschikking voor de inhoudelijke sessies. Sport & Zaken gaf een workshop over de maatschappelijke bijdrage van bedrijven voor sportverenigingen en was aanwezig met een stand, dat bijdroeg aan de naamsbekenheid van Sport & Zaken in de sportwereld. Online Eind april werd de nieuwe website van Sport & Zaken gelanceerd. Daarnaast is een sterke verbeteringsslag gemaakt met het content management systeem, waarin contacten en voortgang van trajecten beheerd worden. Hierdoor heeft de bureau organisatie beter overzicht van de ontwikkelingen bij de vele partijen waarmee dagelijks contact is en de voortgang van de projecten vanuit de verschillende pijlers. PR Sport & Zaken kreeg aandacht in de media, zowel in de geschreven pers (o.a. NRC Handelsblad) als de radio (o.a. BNR). Bij de vakbladen deed Sport & Strategie uitgebreid verslag van het Executive dinner (juli ’09). In Sport, Bestuur & Management krijgt Sport & Zaken tweemaandelijks de ruimte om een partner te presenteren en een artikel over een afgerond adviestraject te publiceren.
Supplier bijeenkomst Voor de tweede keer werden alle suppliers van Sport & Zaken uitgenodigd om elkaar te ontmoeten, tijdens het WK Dames Squash in september in Amsterdam. In een goede inhoudelijke sessie werd besproken welke toegevoegde waarde de suppliers in het netwerk zien. Naar aanleiding van deze (en de vorige) bijeenkomst weten suppliers elkaar, ook buiten Sport & Zaken om, goed te vinden.
12 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
13 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Interview
sport en bedrijfsleven, waarbij wij onze expertise ten dienste kunnen stellen van de sportwereld. En waarbij wij op onze beurt veel kunnen leren van de topsportwereld: passie, bevlogenheid, doorzettingsvermogen, resultaatgerichtheid, willen winnen. Maar ook van de breedtesportwereld: bewegen, samen je best doen, samen resultaten halen, samen plezier hebben.
David Knibbe David Knibbe is directeur Pensioenen bij ING/ Nationale Nederlanden. In 2008 trad hij toe tot het bestuur van Sport & Zaken.
Op welke manier is NationaleNederlanden betrokken bij Sport & Zaken en welke rol speel jij hierin? Nationale-Nederlanden is al jaren als partner bij Sport & Zaken betrokken. Vanaf het begin heeft Nationale-Nederlanden ook een plaats in het bestuur gehad. In 2008 trad wegens zijn pensionering mijn voorganger Willem van Es af. Ik mocht hem opvolgen. Ik heb verschillende rollen: allereerst en bovenal als groot liefhebber van zowel alle topsport (daar mag ik graag naar kijken en bewondering voor hebben) als breedtesport (daar mag ik graag aan meedoen: voetbal, tennis, skien, golf). Ten tweede heb ik een rol als lid van het bestuur van Sport & Zaken. Daarbinnen heb ik het aandachtsgebied de Sportbestuurdersdatabase. Een derde rol is die van ambassadeur van de gedachten achter Sport & Zaken. Ik geloof in de synergie tussen bedrijfsleven en sportwereld. Zij kunnen elkaar beter maken en verder helpen.
14 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Waarom vindt Nationale-Nederlanden het belangrijk om partner te zijn van Sport & Zaken? Wij zijn een grote verzekeraar, die al tientallen jaren actief is in de sportwereld, vooral als sponsor: basketbal, ijshockey, volleybal en voetbal. De laatste twintig jaar waren we (hoofd-) sponsor van Oranje; zo kent iedereen ons ook het beste. We zijn dus groot, we heten en voelen ons 'Nationaal' en 'Nederlands', en dat legt ons verplichtingen op naar de samenleving. Hoewel we via ING een beursgenoteerd bedrijf zijn richten we ons niet op winst alleen. We zijn ook een beetje idealistisch in ons denken over de samenleving waar we zelf deel van uitmaken. We hebben veel kennis in huis op terreinen, die er maatschappelijk toe doen. Kennis over pensioenen bijvoorbeeld. Kennis van allerlei vormen van schadeverzekeringen voor particulieren èn bedrijven, en van marketing. Deze kennis delen we graag met anderen. Dus toen Sport & Zaken bij ons kwam was het niet vreemd dat we ons betrokken voelden: helpen een brug te slaan tussen
In welk opzicht was Sport & Zaken in het afgelopen jaar volgens jou in beweging? Mijn voorgangers hebben Sport & Zaken opgericht en op de kaart gezet. In de Nederlandse sportwereld heeft Sport & Zaken een plaats gekregen en erkenning verworven. Prachtig resultaat, maar we moesten verder, en die beweging is vooral in 2009 ingezet. We hebben nieuwe strategische doelen en focuspunten geformuleerd. Sport & Zaken is daar onder leiding van Jochum hard mee aan de slag gegaan. Resultaat? Sport & Zaken doet niet meer alles voor iedereen, maar staat -heel herkenbaar inmiddels- voor de vier pijlers: Goud op de Werkvloer, Sportbestuurdersdatabase, Bedrijfssport en Adviestrajecten. Sport & Zaken was in 2009 dus volop 'In Beweging'. Ook in personeelsbezetting; de nieuwe marketing- & communicatiemanager trad aan. En we maakten de opvolger van Jochum bekend. Maar laten we niet op onze lauweren gaan rusten, want het is van groot belang, dat we in beweging blijven. Daarom hebben we in 2009 ook nieuwe activiteiten en doelen voor 2010 vastgesteld.
15 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Hoe belangrijk is Sport & Zaken in de sportwereld in 2010? Laten we realistisch zijn: Sport & Zaken zit in de categorie 'klein maar fijn'. Maar binnen die categorie wel degelijk in het linkerrijtje: in de afgelopen jaren heeft Sport & Zaken een groot netwerk van allerlei contacten in het bedrijfsleven gesponnen. Die contacten worden belangrijker, voorspel ik. In de komende jaren voorzie ik namelijk teruglopende bijdragen en subsidies van landelijke en gemeentelijke overheden aan de sport. In mei 2010 zouden de twintig beleidsgroepen van het Kabinet met hun brede heroverwegingen en voorstellen komen, hoe we in Nederland 35 miljard kunnen gaan bezuinigen. Met de herverkiezingen is dat even de vraag, maar het is bijna onvermijdelijk dat ook de sport het gaat voelen. En dan is het voor de sportwereld erg belangrijk over een vooruitgeschoven post bij het bedrijfsleven te beschikken. Die positie zou Sport & Zaken best eens kunnen gaan bezetten. En als dan ook nog het Olympisch Plan een toegang zoekt tot het bedrijfsleven en vice versa.....maar dat is toekomstmuziek!
ADVIES
Ruim 70 bedrijven stelden in 2009 door het inzetten van professionele adviseurs hun kennis en expertise kosteloos ter beschikking, om de kwaliteit van bestuur en organisatie van sportbonden en sportverenigingen te verbeteren. Sinds haar oprichting in 2003 matcht Sport & Zaken de aanvragen van de sportorganisaties met het aanbod van de bedrijven en begeleidt Sport & Zaken deze trajecten.
Advies in beweging Sport & Zaken maakt onderscheid in aangevraagde (sportorganisatie dient een verzoek in), opgestarte (adviseur gaat hiermee aan de slag) en afgeronde (traject is beëindigd) adviestrajecten. Sinds eind 2008 is een daling te zien in het aantal aangevraagde adviestrajecten (zie figuur 1: Ontwikkeling Sport & Zaken adviestrajecten sinds de oprichting). Sportorganisaties zijn zich steeds beter bewust van de (on)mogelijkheden van Advies en checken vaker bij de programmamanager Advies of een aanvraag geschikt is. Hierdoor komen er, in vergelijking met voorgaande jaren, meer geschikte aanvragen binnen. Het aantal aangevraagde trajecten is dus lager, maar de kwaliteit ervan verbeterd, waardoor meer aanvragen opgestart kunnen worden. Alle adviestrajecten zijn te vinden via www.sportenzaken.nl/advies.
17 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Resultaat 2009 In 2009 werden in totaal 66 adviesaanvragen gedaan, waarvan 32 van sportbonden, 24 van verenigingen en 10 van overige organisaties zoals stichtingen, samenwerkingsverbanden en andere non-profit organisaties in de sport:
Van de 66 aangevraagde trajecten zijn in totaal 54 adviestrajecten opgestart en 45 adviestrajecten afgerond. Als de afgeronde trajecten uit 2009 per expertisegebied wordt afgezet tegen de cijfers van 2008 dan levert dat het volgende beeld op: Totaal aantal afgeronde adviestrajecten
Expertise
Bond
Vereniging
Overig
Totaal
Expertise
Bond Bond Ver. Ver. Overig Overig Totaal Totaal 2008 2009 2008 2009
2008
2009
2008
2009
Belangenbehartiging
0
1
1
2
Bouwtechnisch
1
7
3
11
Communicatie
2
0
0
2
Financieel
3
5
2
10
Communicatie
1
0
1
0
0
1
2
1
Goed Sportbestuur
1
0
0
1
Financieel
1
4
3
2
0
1
4
9
HRM
2
0
0
2
Goed Sportbestuur
2
1
1
0
0
0
3
1
ICT
3
0
0
3
Juridisch
9
7
0
16
Logistiek
0
0
0
0
Juridisch
5
8
8
6
Marketing
2
2
1
5
Logistiek
0
0
0
0
Mediation
0
0
0
0
Marketing
2
1
0
1
Organisatieadvies
8
2
2
12
Mediation
0
0
0
0
Strategie
1
0
1
2
Organisatieadvies
6
3
1
2
1
3
8
8
Verzekeringen
0
0
0
0
Strategie
0
0
0
0
0
0
0
0
Werving & selectie Totaal
0
0
0
0
32
24
10
66
Belangenbehartiging 0
0
0
1
0
0
0
0
Bouwtechnisch
0
2
3
0
0
2
2
0
HRM
0
2
0
0
0
0
0
2
ICT
2
0
1
0
0
0
3
0
0
0
13
14
0
0
0
0
0
1
2
3
0
0
0
0
Verzekeringen
0
2
0
1
0
0
0
3
Werving & selectie
1
0
0
1
1
0
2
2
20
21
17
17
2
6
39
45
Totaal
Hierbij valt op dat het aantal bondsaanvragen en verenigingsaanvragen ongeveer gelijk is gebleven ten opzichte van 2008, maar dat er meer vragen van overige sportorganisaties binnen zijn gekomen. De juridische en organisatieadviesvragen worden in beide jaren verreweg het meeste opgestart en afgerond, maar in 2009 zijn daar de financiële vraagstukken bijgekomen. Dit is onder andere te verklaren door één van de drie hoofdambities van de Sportagenda 2012 (de leidraad voor de georganiseerde sport): het ontwikkelen en versterken van sportbonden. Dit betekent dat bonden en aanverwante organisaties (en ook verenigingen) meer
18 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
19 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
samenwerkingsverbanden moeten aangaan. Hierdoor is er meer vraag naar begeleiding rondom de samenwerking (waaronder organisatieadvies, juridisch en financieel). Vooral bonden hebben steeds meer behoefte aan de input van experts om hun organisatie door te laten lichten of om zich te laten adviseren over samenwerking met andere partijen. Sport & Zaken is ook gestart met het ondersteunen van nonprofitorganisaties binnen de sport die niet onder de sportbonden vallen, maar samen met NOC*NSF wel de ambitie hebben om uiteindelijk samen te werken met of aan te sluiten bij één van de sportbonden.
De 45 afgeronde adviestrajecten zijn door de sportorganisaties en de bedrijven geëvalueerd. Gemiddelde evaluatiecijfers adviestrajecten 2009 Bedrijfsleven
Sportorganisaties
Samenwerking Sportorganisaties: 7,6
Samenwerking bedrijven:
Samenwerking Sport & Zaken:
7,8
Samenwerking Sport & zaken: 8,1
Eindcijfer traject:
7,6
Eindcijfer traject:
8,1 7,8
30
Naast de cijfers hebben de bedrijven de economische waarde van het traject vastgesteld (het aantal adviesuren maal het uurtarief). De 45 afgeronde adviestrajecten hebben een totale economische waarde van bijna $400k. Dat brengt de totale omvang van de adviestrajecten van 2003 tot en met 2009 op in totaal 220 afgeronde adviestrajecten met een totale economische waarde van $1,800k.
25
Nieuwe adviseurs
Figuur 1 Ontwikkeling Sport & Zaken Adviestrajecten sinds de oprichting 35
In 2009 is, mede door de toenemende vraag naar juridische en organisatieadvies ondersteuning, het netwerk van Sport & Zaken versterkt. Een viertal bedrijven is als adviseur toegetreden tot het netwerk: - Advocatenkantoor Kennedy van der Laan - Ruimteregie-specialist ICSadviseurs - Hekkelman Advocaten & Notarissen - Ruimte-adviesbureau AT Osborne
20
15 Totaal aantal projecten
Evaluatie
10
5
Effectmeting
0 2003
2004 Aangevraagd Opgestart Afgerond
20 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
2005
2006
2007
2008
2009
Van maart tot oktober 2009 heeft Sport & Zaken een pilot uitgevoerd met een effectmeting van de afgeronde adviestrajecten. Van ieder adviestraject wordt een half jaar tot een jaar na afronding een vragenlijst afgenomen bij de sportorganisatie om in kaart te brengen wat de impact is geweest van het traject en in welke mate de sportorganisatie het advies heeft kunnen implementeren. Eind 2009 is op basis van de pilot de definitieve inhoud van de effectmeting vastgesteld. Vanaf 2010 wordt ieder afgerond adviestraject na afloop geëvalueerd en volgt een effectmeting na een half jaar.
21 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Sport & Zaken trofee
Cijfers
Op basis van de evaluaties en effectmetingen van alle in 2008 afgeronde trajecten werden zes adviestrajecten genomineerd voor de Sport & Zaken trofee 2009. Deze zes adviestrajecten zijn als bijzonder waardevol en bruikbaar ervaren door de betrokken sportorganisaties.
Top 20 actieve bedrijven Opgestarte en afgeronde trajecten in 2009 4
3
2
Ernst & Young
Atos Consulting
B & G Consultancy
Twynstra Gudde
Bingh Advocaten
Berenschot
Capgemini
Boer & Croon
Clifford Chance
BrantjesVeerman Advocaten
Corgwell Consultancy
CMS Derks Star Busmann
Marxman Advocaten
Nationale-Nederlanden
Smithuijsen Advocaten
Oranjewoud
USG Juristen
Van Dooren Advies
Winnaar Sport & Zaken trofee 2009 - Boer & Croon – Federatie voor Oosterse Gevechtskunsten Opzetten inrichtingsstructuur nieuwe sportbond Overige genomineerden: - Andersson Elffers Felix - Nederlandse Toer Fiets Unie Begeleiden reorganisatieproces - Arcadis - Gymvereniging Pro Patria Berekenen mogelijke constructie tribune - Capgemini - KNBLO-NL Wandelsportorganisatie Begeleiden bij formuleren Wandelsportagenda 2009-2012 - Corgwell Consultancy - Gehandicaptensport Nederland Ontwikkeling en implementatie passies en kernwaarden - Zillinger Molenaar & Verdonk Advocaten - Stichting Samenwerkende Sportclubs De Pelikaan Onderbrengen vernieuwend sportaanbod
VolkerWessels Young & Partners Zillinger Molenaar & Verdonk Advocaten
Top 15 actieve gebruikers Opgestarte en afgeronde trajecten in 2009 3
2
Uit handen van juryvoorzitter Bas van de Goor is tijdens de jaarlijkse Relatiedag de Sport & Zaken- trofee uitgereikt aan organisatieadviesbureau Boer & Croon. Boer & Croon kreeg de prijs voor het advies aan de Federatie van Oosterse Gevechtskunsten (FOG) over het opzetten van een inrichtingsstructuur voor een nieuwe bond, de Aikidobond. De nieuw op te richten bond wilde advies van een neutrale partij die op professionele wijze een structuur kon opzetten en kon optreden als procesbegeleider. Resultaat van het advies is dat de Aikidobond een feit is en voldoet aan de richtlijnen om aan te kunnen sluiten bij NOC*NSF. Aikidobond Nederland is inmiddels erkend als officiële sportbond en aangesloten als 74e sportbond bij NOC*NSF.
Volleybalbond (Nevobo)
Atletiekunie
Handbalverbond (NHV)
Base- en Softball Bond (KNBSB)
Kanobond (NKB)
Gehandicaptensport Nederland
Korfbalverbond (KNKV)
Gymnastiekunie (KNGU)
Tennisbond (KNLTB)
Judobond (JBN)
22 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
23 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Klim- en Bergsportvereniging (NKBV) KNBLO-NL Wandelsportorganisatie Tafeltennisbond (NTTB) Roeibond (KNRB) Voetbalbond (KNVB)
Interview
Eric de Groot Eric de Groot is partner en firmant van Boer & Croon. Hij is ‘bestuurder van het eerste uur’ van Sport & Zaken. Boer & Croon won in 2009, voor het tweede jaar op rij, de Sport & Zaken trofee voor beste adviestraject.
Op welke manier is Boer & Croon betrokken bij Sport & Zaken en welke rol speel jij hierin?
Waarom vindt Boer & Croon het belangrijk om partner te zijn van Sport & Zaken?
Boer & Croon is een van de ‘founding fathers’ van Sport & Zaken. Vrij snel na het moment van oprichting ben ik gevraagd om het bestuur te versterken. Vanuit mijn bestuursfunctie ben ik veelal actief op het gebied van partnerwerving, strategie en nieuwe dienstenontwikkeling.
Wij vinden het belangrijk om op diverse terreinen bijdrages te leveren aan de maatschappij waarin wij leven en werken. Onze initiatieven op het gebied van MVO variëren dan ook van cultuur, kunst, NGO’s en natuur. Eigenlijk bijna teveel om op te noemen. Sport & Zaken geeft onze medewerkers de mogelijkheid om ook eens iets anders te doen dan het werk dat wij voor onze gebruikelijke klanten doen. De trajecten die wij tot nu hebben mogen doen voor bonden en verenigingen waren zeer waardevol. Het geeft onze professionals een andere ‘sense of pride’. Maar vooral worden de sportorganisatie op een duurzame wijze versterkt en dat is weer goed voor de algehele gezondheid van de Nederlandse samenleving en het reduceren van het risico van obesitas en andere ziekten en aandoeningen. Sport verbindt, het is fun en ook, als je dat wilt, competitief!
Hoe kijk je terug op het adviestraject voor de Federatie van Oosterse Gevechtskunsten, waarmee jullie in 2009 de Sport & Zaken Trofee voor beste adviestraject wonnen? Uiteraard zijn wij heel trots dat wij door de onafhankelijke jury al twee keer tot winnaar zijn uitgeroepen van de Sport & Zaken trofee. In 2009 hebben wij geholpen om uit de grote verscheidenheid aan Aikido-organisaties in Nederland één nieuwe, Nationale Aikidobond te smeden. Dat bleek lastiger dan het klinkt. Aikido staat voor ‘de weg van de harmonie', en dit was precies van toepassing op deze klus. Naast een mooie bestuursinhoudelijke opdracht was het met name de procesmatige begeleiding die dit traject zo uitdagend en leuk maakte. En nuttig, want het is gelukt. Op 13 juni 2009 hebben we met Erica Terpstra de oprichting van de nieuwe Aikidobond gevierd. En de jury van de Sport & Zaken trofee kon dit dus ook waarderen. Al heeft het misschien ook uitgemaakt dat we onze nominatie hebben verdedigd samen met de opdrachtgever, toevallig ook een van de beste Aikidoka van Nederland, in zijn Aikido-outfit.
24 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Welke bijdrage levert Advies volgens jou aan de sportwereld? Wij denken dat door middel van het duurzaam versterken van de bonden en verenigingen een belangrijke pijler wordt gelegd onder de Nederlandse Olympische ambities voor 2028. Uiteraard komen er ook nog vele andere factoren bij kijken zoals ruimtelijke planning, infrastructuur, accommodaties, financiering, etc.. Maar zonder een gezonde sportcultuur en -beoefening hoeven we natuurlijk al niet eens te hopen op een nieuwe Olympische Spelen in Nederland!
25 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
IN DE PRAKTIJK
verenigingen
Door Wilskracht Sterke identiteit Bij voetbalvereniging DWS in Amsterdam ontbreekt een duidelijk beleid dat leidt tot problemen voor leden en bestuur. Organisatieadviesbureau Twynstra Gudde stelt de identiteit van de vereniging vast, die DWS zal helpen in haar strategische keuzes. DWS (Door Wilskracht Sterk) is een voetbalvereniging met 635 leden, die vanuit het verleden een goede naam heeft op voetbaltechnisch gebied. Het heeft veel bekende voetballers grootgebracht zoals Rinus Israel, Frank Rijkaard, Ruud Gullit en John Metgod. Aanleiding De club vertrouwde de afgelopen jaren vooral op haar goede naam en was erg gericht op haar sportieve prestaties. Daarbij ontbrak het echter aan een lange termijnbeleid, inclusief missie en visie, waardoor er geen strategische beslissingen werden genomen, bijvoorbeeld over de leden, de communicatie en de sponsoring. Een visie zal ervoor zorgen dat binnen DWS alle neuzen dezelfde kant opstaan, en dat iedereen dezelfde doelen nastreeft voor de club. Een missie is voor de identiteit van de vereniging van groot belang; zowel interne (bijv. vrijwilligers) als externe partijen (bijv. gemeente) weten dan beter waar de vereniging voor staat en welke kant ze op wil. Een duidelijk beleid draagt bij aan een gezonde financiële situatie, het behoud van leden en de groei van een vereniging. Kortom: beleid is belangrijk voor het voortbestaan van een vereniging.
interviewen bestuursleden, spelers, ouders en het kader om de situatie in kaart te brengen. Zo komen ze erachter dat de focus van de vereniging vooral ligt bij de voetbalschool en de breedtesport (incl. dames en G-sport). De adviseurs stellen de identiteit van DWS vast: een club die ‘de samenleving plezier wil laten beleven aan sport en haar leden kansen biedt voor persoonlijke ontwikkeling.’ Ook worden de kernwaarden van de vereniging vastgesteld, zoals ‘betrokkenheid, kwaliteit, talent en rijke historie.’ Er volgen twee bijeenkomsten met het bestuur om de bevindingen te bespreken en de toekomstvisie te formuleren. De KNVB volgt het proces om dit in de toekomst toe te passen bij andere verenigingen. Resultaat Uiteindelijk levert Twynstra Gudde een boekje van handzaam formaat op, waarin precies beschreven staat waar DWS voor staat, wat haar visie en missie is en welke normen en waarden belangrijk zijn. Op basis van deze ‘paraplu’ kan het bestuur strategische keuzes maken en taken en verantwoordelijkheden bepalen. Rene Metz, voorzitter DWS: “De adviseurs hebben geweldig werk geleverd, dit hadden wij niet zelf gekund. Het voordeel van een externe partij is dat zij met een frisse blik in onze vereniging duiken en zich objectief opstellen. Hierdoor krijg je het beste resultaat. Het echte werk begint nu wel voor ons, maar er ligt nu een stevige basis zodat we weten waarmee we moeten beginnen, ik heb al heel veel ideeën!” Alieke Hordijk, adviseur bij Twynstra Gudde: “Ik heb veel interesse voor sport en aan deze opdracht kon ik mijn hart ophalen. Een vereniging draait op vrijwilligers dit traject vond plaats in de eigen tijd van bestuursleden. De gedrevenheid van het bestuur was een extra motivatie om de opdracht goed uit te voeren.”
Aanpak Organisatieadviesbureau Twynstra Gudde wordt ingeschakeld om een beleidsstuk te ontwikkelen. Twee adviseurs, duiken de vereniging in en
26 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
27 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
IN DE PRAKTIJK
BONDEN
USG Juristen levert bijdrage aan het Programma "Zo kan het ook!"
de overeenkomst worden de randvoorwaarden naar diverse instellingen en het aanbod en de verplichtingen van Gehandicaptensport Nederland ingebed. Omdat Gehandicaptensport Nederland verantwoordelijk is voor het resultaat en tevens verantwoording moet afleggen aan het Ministerie van VWS en andere werkpartijen is het de bedoeling dat de samenwerkingsovereenkomst wordt toegepast in de praktijk.
Voor het programma ‘Zo kan het ook’ wil Gehandicaptensport Nederland samenwerkingen aangaan met andere partijen. Bij e bond ontbreekt echter de expertise om hier professionele samenwerkingsovereenkomsten voor op te stellen. USG Juristen schiet te hulp.
"Om te borgen dat de ter beschikking gestelde bedragen op een juiste manier worden besteed en zeker te stellen dat de gewenste resultaten worden bereikt is er door USG Juristen een samenwerkingsovereenkomst opgesteld. Door het creëren van een aantal randvoorwaarden is de vrijblijvendheid uit de bijdrage gehaald"", aldus de juridisch consultant van USG Juristen, Marcel Landman.
Gehandicaptensport Nederland is een door het Ministerie van VWS erkende, landelijke organisatie die sport en bewegen voor mensen met een handicap stimuleert en faciliteert onder het motto: 'sport en bewegen maakt mensen met een handicap fit voor het leven’. Onderdelen van de organisatie zijn: het Kenniscentrum, de Vereniging, de afdeling Watersport en Special Olympics. Daarnaast werkt Gehandicaptensport Nederland nauw samen met het Fonds Gehandicaptensport. Aanleiding Het kenniscentrum heeft het programma "Zo kan het ook!" ontwikkeld, dat is gericht op bewegingstimulering voor mensen met verstandelijke handicap vanuit dag- en woonvoorzieningen. Onderzoek naar de behoefte
28 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
aan sport en beweging binnen deze dag - en woonvoorzieningen toont aan dat er dringend iets aan de situatie moet veranderen. Met steun van het ministerie van VWS, wordt in het programma samenwerking gezocht met diverse instellingen. De afspraken die onderling worden gemaakt moeten in een formeel document worden verwoord in een samenwerkingsovereenkomst. Aanpak Om een duidelijk beeld te krijgen van het programma en de partijen die daarbij zijn betrokken, voorziet Gehandicaptensport Nederland de juridische dienstverlener van het projectplan en het werkformat die eerder was samengesteld door de Gehandicaptensport Nederland. Op basis van het format gaat USG Juristen aan de slag met het opstellen van een samenwerkingsovereenkomst.
Marcel Landman, consultant USG Juristen: 'De samenwerking is mede door de flexibiliteit en hoge handelingssnelheid van Gehandicaptensport Nederland zeer geslaag te noemen.' Lilian van den Berg, programmaleider: 'Een goede samenwerking met een concreet resultaat waar we niet zonder hadden gekund.'
Resultaat Tijdens een vergadering van het managementteam van Gehandicaptensport Nederland wordt de samenwerkingsovereenkomst besproken en gaat de organisatie akkoord met de inhoud. In
29 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Hoe nu verder? Uit een eerder onderzoek is gebleken dat dertig instellingen zelf het initiatief hebben genomen en Gehandicaptensport Nederland hebben laten weten dat ze enthousiast zijn over het programma. Inmiddels zijn voor dertig instellingen middelen beschikbaar gesteld om het project te ontwikkelen en te implementeren. In augustus 2009 zijn twee instellingen van start gegaan waarbij de eerste samenwerkingsovereenkomsten zijn getekend. Het tekenen van de overeenkomst voor tien andere instellingen staat op de planning. Hierna kunnen de betreffende partijen van start gaan met het programma.
Adviestrajecten 2009 naar expertise Expertisegebied
Omschrijving
Opdrachtgever
Opdrachtnemer
Expertisegebied
Omschrijving
Opdrachtgever
Opdrachtnemer
Bouwtechnisch
Uitvoeren haalbaarheidsonderzoek overname tennishal
TV Bakkershaag
VolkerWessels
Juridisch
Bezinning op toekomst vereniging
DCKC Snel
Marxman Advocaten
Bouwtechnisch
Beoordelen en uitwerken ontwerp tennispark
TV Schiebroek
Grontmij
Juridisch
Opstellen reglement samenwerkende verenigingen
ClubFit
Communicatie
Vernieuwen en samenvoegen huidige huisstijlen
Stichting Batavierenrace
DiepArnhem
BrantjesVeerman Advocaten
Financieel
Uitvoeren haalbaarheidsonderzoek renovatie wielerparcours
HRTC Dok
VolkerWessels
Juridisch
Actualiseren statuten en reglementen
Kanobond (NKB)
BrantjesVeerman Advocaten
Financieel
In kaart brengen financiële en fiscale structuren
IWBF Europe
acconavm
Juridisch
Inzicht creeëren in WBP-verplichtingen
Bingh Advocaten
Financieel
Saneren schuld en opheffen vereniging
TV Noardburgum
ABN AMRO
Klim- en Bergsportvereniging (NKBV)
Financieel
In kaart brengen fiscale (on)mogeljikheden
Bob en Slee Bond (BSBN)
Ernst & Young
Juridisch
Beargumenteren voorstel Raad van State
JV De Wa-Kwai
Smithuijsen Advocaten
Marketing
Bepalen verenigingswaarden
vv DWS
Twynstra Gudde
Financieel
Onderzoeken samenwerking 'watersportbonden'
Watersportverbond (KNWV)
Ernst & Young
Marketing
Opzetten communicatieconcept Nationale Sportmedaille
Vijfkampbond (NVB)
Van Dooren Advies
Financieel
Organisatorische en financiele doorlichting organisatie
Basketballbond
Boer & Croon
Marketing
Aanscherpen marktpositie sponsormogelijkheden
Stichting Batavierenrace
Van Dooren Advies
Financieel
Behalen van BTW-voordeel
VV `t Vliegdorp
KPMG Meijburg & Co
Financieel
Toetsing financiële haalbaarheid skeelerbaan
Almeerse Schaats Vereniging
InterMaat
Organisatieadvies
Adviseren bond over organisatiemodel
Bridgebond (NBB)
Atos Consulting
Organisatieadvies
Onderzoeken herinrichting kanobond
Kanobond (NKB)
Meijer Human Strategy
Financieel
Onderzoeken herinrichting afdelingen
Handbalverbond (NHV)
Twynstra Gudde
Goed Sportbestuur
Aanpassen overeenkomsten met topspelers
Badmintonbond (NBB)
Marxman Advocaten
Organisatieadvies
Opzetten missie wedstrijdroeien
RV Orca
Corgwell Consultancy
Onderzoeken mogelijkheden verschillende organisatiestructuren
Stichting Sport en Transplantatie
Andersson Elffers Felix
HRM
Verminderen werkdruk bondsbureau
Base- en Softball Bond (KNBSB)
Young & Partners
Organisatieadvies
HRM
Ontwikkelen HR-beleid
Roeibond (KNRB)
Nationale-Nederlanden
Organisatieadvies
Analyseren organisatie
ABS Bathmen
Capgemini
Organisatieadvies
Herstructureren organisatie
Holland Surfing Association
Atos Consulting
Organisatieadvies
Realisering en implemenatatie van een nieuwe effeciente en effectieve organisatiestructuur
Gehandicaptensport Nederland
KLM
Organisatieadvies
Begeleiden projectgroep sportontwikkeling
Ned. Politie Sportbond (NPS)
Twynstra Gudde
Verzekeringen
Doorlichten verzekeringsportefeuille
Hippische Sportfederatie (KNHS)
Aon
Verzekeringen
Behouden verzekeringspenningen
KV Oisterwijk
VNO-NCW
Verzekeringen
Opzetten communicatie verzekeringspakketten
KNBLO-NL Wandelsportorganisatie
TVM
Werving & selectie
Werven penningmeester overkoepelende stichting
Stichting de Noordpunt
Ernst & Young
Werving & selectie
Vinden geschikte voorzitter voor project
Toerfietsunie (NTFU)
Boer & Croon
Juridisch
Opstellen samenwerkingsovereenkomst
KV Celeritas
Ernst & Young
Juridisch
Ondersteuning stellingname huurverhoging en nieuwe huurovereenkomst
Alphense Kanovereniging "De Kromme Aar"
B & G Consultancy
Juridisch
Ontwikkelen format overeenkomst samenwerkingspartijen
Gehandicaptensport Nederland
USG Juristen
Juridisch
Ontwikkeling samenwerkingsovereenkomst Volley All
Volleybalbond (Nevobo)
USG Juristen
Juridisch
Opstellen SLA voor samenwerkende verenigingen
OV Duurstede
CMS Derks Star Busmann
Juridisch
Advisering bij gerechtelijke procedure
Base- en Softball Bond (KNBSB)
Clifford Chance
Juridisch
Opzetten automatische incassomogelijkheid
Onderwatersportbond (NOB)
B & G Consultancy
Juridisch
Ondersteunen keurreglement Fight Right
Krachtsport & Fitness Federatie (KNKF)
Marxman Advocaten
Juridisch
Aanpassen reglementen op bestuurlijke vernieuwing
Tafeltennisbond (NTTB)
Zillinger Molenaar & Verdonk Advocaten
30 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
31 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
BEDRIJFS SPORT
In 2007 heeft Sport & Zaken het bedrijfssport portaal van NOC*NSF overgenomen. Sindsdien is Bedrijfssport een volwaardig programma binnen de dienstverlening van Sport & Zaken en wordt het programma gepositioneerd als één van de vier pijlers.
Bedrijfssport in beweging Steeds meer (vooral grote) bedrijven ontwikkelen integraal gezondheidsbeleid. De focus hierbinnen verschuift van curatief naar preventief beleid. Dit is gunstig voor bedrijfssport, aangezien bedrijfssport als een preventief middel wordt gezien om de gezondheid van medewerkers te verbeteren. Bedrijven als Pon Holdings, Albert Heijn, E.on, Haag Wonen, NS, en Sita hebben een integraal gezondheid- of vitaliteitbeleid. In alle gevallen is bedrijfssport hierbinnen een belangrijk onderdeel en wordt Sport & Zaken ingeschakeld om in samenwerking met de sportbonden het aanbod te verzorgen. In 2009 is hard gewerkt om bij meer bedrijven en instellingen het sportaanbod te plaatsen. Echter, waar in 2008 het totaal aantal aangeboden trainingen sterk toenam, werd in 2009 een daling geconstateerd. De voornaamste reden is de economische crisis; veel bedrijven willen aan de slag met gezondheid en bedrijfssport, maar stelden dat vanuit kostenoverweging in 2009 uit naar 2010. De bedrijven die wel aan de slag gingen met het aanbod waren over het algemeen erg tevreden en willen het herhalen.
33 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Resultaat 2009 Grafiek 1 laat de trend zien in het totaal aantal aangeboden trainingen op jaarbasis, sinds de start van het bedrijfssport portaal in 2007.
Bij afvalverwerkingsbedrijf Sita had het gezondheidsprogramma ‘Appeltje Eitje’ meer effect in sociaal opzicht; samen sporten werd een statussymbool en er ontstond op de werkvloer veel meer interactie tussen de verschillende afdelingen.
Grafiek 1
Bedrijfssport kan voor werknemers dus positieve effecten hebben op de lichamelijke gezondheid én de sfeer op de werkvloer. Dit wordt ook bevestigd door onafhankelijk onderzoek (zie apart kader met feiten & cijfers).
Aantal trainingen 300
250
Verwachting 2010 De verwachting is dat het totaal aantal aangeboden trainingen in 2010 weer zal stijgen, aangezien de vraag naar het aanbod eind 2009/begin 2010 begon toe te nemen. Sport & Zaken neemt ook een proactievere houding in om het aanbod onder de aandacht te brengen; in 2010 zal een flinke slag worden gemaakt in de verbetering van het aanbod en de communicatie.
200
150 100
50
Communicatie
0 2007
2008
2009
trainingen In 2009 hebben 20 bedrijven gebruik gemaakt van het bedrijfssportaanbod. Zij namen in totaal 190 trainingen af. De meeste trainingen werden gegeven in de maanden april, mei, juni én september en oktober.
Bedrijven waarderen het bedrijfssportaanbod in 2009 gemiddeld met een 7.8. De rol van Sport & Zaken als intermediair wordt gewaardeerd met een 8.
Bedrijfssportcongres Sport & Zaken heeft in 2009, in samenwerking met Arko Sports Media en Zilveren Kruis Achmea het eerste Nationaal Congres Bedrijfssport georganiseerd. Dit succesvolle congres telde ruim 180 deelnemers, waarvan ongeveer 60 potentiële bedrijfssportklanten (bedrijven en gemeenten). Zes bedrijven zijn naar aanleiding van het congres actief aan de slag gegaan met bedrijfssport van Sport & Zaken.
De resultaten van de ingezette bedrijfssportprogramma’s variëren per bedrijf; dit is sterk afhankelijk van het gekozen programma. Pon Holdings geeft aan dat zij voor elke euro die ze in hun bedrijfssportprogramma PonFit investeren, er drie terugkrijgen in de vorm van dalend ziekteverzuim, een goedkopere ziektekostenverzekering en een lager personeelsverloop.
Menukaart Tijdens het congres werd de eerste bedrijfssportmenukaart van Sport & Zaken gepresenteerd; Erica Terpstra overhandigde deze aan Bernard Wientjes. De menukaart geeft een overzicht van het bedrijfssportaanbod van 15 bij NOC*NSF aangesloten sportbonden. In navolging hierop ontwikkelden nog eens vier andere sportbonden een bedrijfssportaanbod; de tennis-, de squash-, de schaats- en de gehandicaptensportbond.
34 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
35 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Bondenbijeenkomst In november organiseerde Sport & Zaken een bijeenkomst voor sportbonden. Doel van de bijeenkomst was het informeren van huidige en eventuele potentiële bonden over de voortgang, hen inspireren met aansprekende cases en uitleg te geven over de rol van bedrijfssport in het Olympisch Plan 2028. PR/ Media Bedrijfssport is het afgelopen jaar in diverse media verschenen; • Forum: Werknemers moeten meer sporten (mei ‘09) • Sport & Strategie: Sport en bewegen, goed voor de baas (juli ‘09) • Sport, Bestuur & Management: Interview met Bernard Wientjes: “Hoe meer sport hoe beter, ik denk dat werkgevers zich dat nu wel beseffen” (juli ‘09) • Centre Court: KNLTB in bedrijfstennis met Eltingh en Haarhuis (november ‘09)
100 meter konden hardlopen, hebben een hardloopwedstrijd van 10 kilometer uitgelopen. Een ander succesverhaal was die van woningcorporatie HaagWonen, die u verderop in dit jaarverslag kunt lezen. Convenant Gezond Gewicht Het afgelopen jaar is het Convenant Overgewicht geëvalueerd en is een doorstart gemaakt voor de komende vier jaar met het Convenant Gezond Gewicht. Sport & Zaken is door NOC*NSF gevraagd om zitting te nemen in werkgroep Werk en spant zich in voor het in beweging krijgen van werknemers.
Top 5 populaire sporten onder werknemers (2009) 70
60
Samenwerking Het bedrijfssportportaal werkt samen met een aantal partijen.
40
30
Aantal trainingen
Olympisch Vuur: Olympisch Plan 2028 Bedrijfssport levert een belangrijke bijdrage aan de ambities in het Olympisch Plan 2028, zoals het creëren van een breedtesportcultuur (breedtesport ambitie) en een gezonde en vitale Nederlander (welzijnsambitie). In 2009 is Sport & Zaken in samenwerking met NOC*NSF uitvoeringspartner van Olympisch Vuur geworden op het gebied van bedrijfssport. In de bondenbijeenkomst van november benadrukte Gerben Eggink, kwartiermaker Olympisch Vuur, het belang van bedrijfssport in het Olympisch Plan.
50
20
10
Hardlopen
Nationaal Actieplan Sport en Bewegen In 2009 leverde Sport & zaken een belangrijke bijdrage aan de doelstellingen van het actieplan Sport & Bewegen; het in beweging krijgen van inactieve of semi- actieve werknemers. Een goed voorbeeld hiervan is het project ‘Appeltje Eitje‘ van afvalverwerkingsbedrijf Sita. Vuilverwerkers die nog geen
36 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Schaatsen Nordic Walking Mountainbiking Golf
37 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Feiten en cijfers over bedrijfssport Top 5 actieve bedrijven (2009) Bedrijfssport draagt bij aan de benodigde vitaliteit en duurzame inzetbaarheid
175
Top 5 aantal deelnemers per sport (2009)
van werknemers. Uit onderzoek blijkt dat: 150
• Bedrijfsbewegingsprogramma’s leiden tot een toename van lichamelijke
300 250
activiteiten (1);
125
• Meer beweging door bedrijfssport positieve effecten heeft voor een gezond
225
gewicht (2); werknemers met een normaal gewicht zijn minder dagen
100
200
afwezig dan werknemers met obesitas of overgewicht (6);
175 150
75
• Sporters korter verzuimen op hun werk dan niet-sporters, met name
50
• Sporten beter helpt tegen RSI dan pauzeren (4);
wanneer zij zittend werk verrichten (3); Aantal deelnemers
125 100
Personen
75 50 25 0
• Personeel meer ontspannen, fitter en productiever is wanneer ze sporten. Er is minder verloop en de binding van werknemers met het bedrijf is
25
groter (5). 0
Bovendien zorgt samen sporten met collega’s voor het creëren van Kruisboogschieten
Haag Wonen
saamhorigheid en teamgeest en het verlagen van drempels (= tijd en geld)
Hardlopen
Albert Heijn
voor actieve sportbeoefening. Uit onderzoek blijkt verder dat de effecten (of
Schaatsen
NS
baten) de investeringen in bedrijfssport op redelijk korte termijn overschrijden
Nordic Walking
NOC*NSF
(1).
Mountainbiking
E.ON 1. Effectiviteit van interventies ter stimulering van bewegen, EMGO Instituut, 2006 2. Convenant Gezond Gewicht 2010- 2014 3. Sporten, type werk, arbeidsverzuim en welbevinden, resultaten van een 3-jarige follow-up studie, . TNO 2003 4. Computer use exposed, proefschrift Janneke Richter, Erasmus Universiteit 2009 5. Hildebrandt, 2003 6. Tsai et al., 2008
38 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
39 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Interview
Andre Hoogink Andre Hoogink is manager Loopsport bij de Atletiekunie. Hij coördineert vanuit die bond het sportaanbod voor bedrijven.
Op welke manier is de Atletiekunie betrokken bij bedrijfssport?
Wat levert bedrijfssport jullie als bond op?
Wij bieden ons sportaanbod via Sport & Zaken aan het bedrijfsleven aan. De Atletiekunie verzorgt een heel divers aanbod voor bedrijven; trainingen van 1 week tot 1 jaar lang, van kennismaking tot structureel sporten en naar een evenement toewerken.
Voor ons is dit een uitstekende mogelijkheid om meer mensen kennis te laten maken met onze sport. Uit onderzoek blijkt dat meer dan 50% mensen die beginnen met hardlopen, doorgaan. Het voordeel van de werkwijze van bedrijfssport van Sport & Zaken, is dat er een trainer of een club achter zit en dan kunnen mensen makkelijker doorgaan. Verder wordt ons netwerk verbreed; we komen in contact met veel meer verschillende organisaties. Voor die organisaties zelf is het een voordeel dat Sport & Zaken verschillende sporttakken aanbied, en dat er één aanspreekpunt is.
En waar gaat de meeste voorkeur naar uit? Wat in 2009 steeds duidelijker werd, is de verandering in trainingsbehoefte van werknemers. Wilden ze eerst 20 of 40 weken gewoon trainen; nu willen bedrijven vooral participeren in bepaalde loopevenementen en daar gericht naartoe werken.
Waar liggen de uitdagingen? Wat is het voordeel van sporten met je collega’s tav zelfstandig gaan sporten? Bedrijfssport is heel laagdrempelig, het werkt om de eerste stap te zetten. En hardlopen met collega’s is gemakkelijk uitvoerbaar; je start na werktijd vanuit de voordeur en je hebt niet veel materialen nodig. Iedereen kan deelnemen en op je eigen niveau meedoen. Normaal gesproken, als je een groot niveauverschil hebt, ga je niet met elkaar sporten. Maar met professionele begeleiding, trainers die heterogene groepen kunnen begeleiden, stimuleer je elkaar alleen maar. En met goede trainers vanuit de bond weet je zeker dat je gezond en veilig loopt.
40 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Vooral in het vasthouden van deelnemers voor de sport. Bedrijfssport is juist voor beginnende sporters of bankzitters dé manier om toch iets te gaan doen. Mede omdat het mogelijk wordt gemaakt door de werkgever, qua tijd en geld. Voor deze groep is de eigen stap naar een sportvereniging te groot, terwijl onder sociale druk van collega’s het er wel van komt. Aan ons de uitdaging om ze na het bedrijfssport programma een vervolgaanbod te bieden, zodat ze aan het hardlopen blijven en niet vervallen in oude gewoonten. En ik zou wel eens een heel groot bedrijf, met meerdere vestigingen, verspreid over het land, gedurende een lange tijd willen trainen. Dat lijkt me leuk!
41 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
IN DE PRAKTIJK
Haag Wonen
Met ongeveer 22.000 woningen en 2.500 bedrijfsruimten in Den Haag is Haag Wonen één van de drie grotere woningcorporaties in Den Haag. Ruim 250 werknemers zijn werkzaam vanuit twee locaties. Om een prettige leefwoning voor haar huurders te realiseren, pleegt Haag Wonen onderhoud en verbetering, ontwikkelt, bouwt, koopt en verkoopt onroerende en roerende zaken. Haag Wonen besteedt bijzondere aandacht aan de huisvesting van huishoudens met een laag inkomen en aan groepen die extra aandacht nodig hebben om geschikte huisvesting te vinden. Preventief beleid Binnen het Arbo beleid van Haag Wonen voor haar medewerkers valt een aantal activiteiten om een gezonde leefstijl te stimuleren, zoals stoppen met roken, het creëren van goede werkplekken en RSI preventie. Ook het stimuleren van sport valt hieronder. Haag Wonen biedt hiervoor verschillende sportclinics en cursussen aan. Met het stimuleren van sporten onder werknemers hoopt Haag Wonen dat het ziekteverzuim binnen de organisatie daalt.
Roeien, golf en schaatsen Haag Wonen legde de organisatie van het bedrijfssportprogramma in handen van een vrijwillige sportcoördinator en clinic- coördinatoren. Zij kregen de taak de collega’s te enthousiasmeren voor de cursussen roeien, golf en schaatsen. Met de inzet van de coördinatoren werd het een groot succes. Uiteindelijk deden eind 2008 en in 2009 ruim 150 van de 250 werknemers mee. Resultaten Na afloop van de golfcursus is een aantal deelnemers zelf doorgegaan en zij hebben uiteindelijk zelfs hun golfvaardigheidsbewijs gehaald; ze golfen nu geregeld samen. Haag Wonen is erg tevreden over de samenwerking met Sport & Zaken en het enthousiasme waarmee het programma door de medewerkers werd ontvangen.
Uit een behoefte onderzoek onder de medewerkers bleek dat ze voorkeur hadden om gezamenlijk te sporten in plaats van gebruik te maken van fitnessprogramma’s op individuele basis. Door het diverse aanbod van Sport & Zaken kon Haag Wonen haar medewerkers een sportprogramma bieden met voor ieder wat wils. Sport & Zaken zorgde voor de afstemming tussen bedrijf en sportbond, waardoor Haag Wonen geen extra menskracht hoefde in te zetten; een belangrijke voorwaarde. Fotograaf: Ton Groenendijk
42 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
43 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
SPORT BESTUURDERS DATA BASE
2009 was een uitstekend jaar voor de Sportbestuurdersdatabase van Sport & Zaken. Steeds meer sportbonden deden een aanvraag, vaak voor meerdere bestuurders tegelijk. Ook de bereidheid bij de twaalf bij Sport & Zaken aangesloten executive searchbureaus ‘om niet’ een werving- & selectieprocedure te begeleiden was onverminderd hoog.
Sportbestuurdersdatabase in beweging Het is duidelijk dat de Sportbestuurdersdatabase in een behoefte voorziet. Steeds meer sportbonden realiseren zich dat het verstandig is om één of twee bestuursleden binnen de gelederen te hebben die niet uit de sport zelf voortkomen, maar met een frisse blik van buiten naar de bond kunnen kijken en uiteraard ook een stevige bedrijfsmatige achtergrond hebben. Hiermee voorkom je als bond dat er verkokering en tunnelvisie binnen het bestuur ontstaat. Het zal dan ook niet verbazen dat veel van de bij Sport & Zaken aangemelde vacatures niet-sportinhoudelijke functies betreft als: bestuurslid marketing, penningmeester, bestuurslid communicatie & PR of bestuurslid juridische zaken. Ook de functies voorzitter en vice-voorzitter komen voor, maar iets minder frequent.
45 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Resultaat 2009 De volgende bonden (16 in totaal) hebben een vacature aangevraagd. Het aantal aangevraagde vacatures per bond staat tussen haakjes (27 in totaal). Ongeveer de helft van de vacatures (14) is afgerond in 2009, wat betekent dat er daadwerkelijk een bestuurder is gevonden.
Criteria voor sportbestuurders • Passie voor sport • Groot netwerk • Bereid tot / gericht op collegiaal bestuur • Frisse kijk op de georganiseerde sport
• Nederlandse Basketball Bond (4) • Nederlandse Boks Bond (3) • Koninklijke Nederlandse Biljart Bond (3) • American Football Bond Nederland (2) • Federatieve Nederlandse Midgetgolfbond (2) • Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (2) • Nederlandse Tafeltennis Bond (2) • Aikido Nederland (1) • Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie (1) • Koninklijke Nederlandse Schaak Bond (1) • Nederlands Handbal Verbond (1) • Nederlandse Kano Bond (1) • Nederlandse Rugby Bond (1) • Nederlandse Triathlon Bond (1) • Nederlandse Waterski & Wakeboard Bond (1) • Taekwondo Bond Nederland (1)
• Hoge kwaliteit (opleidingsniveau, expertise) • Ruime bestuurlijke ervaring • Brede soft skills • Minimaal 16 uur per maand beschikbaar
In 2009 heeft Sport & Zaken ook een aantal vrouwelijke bestuurders kunnen plaatsen. Vanuit oogpunt van diversiteit is dat een goede ontwikkeling. Sport & Zaken streeft ernaar om dit percentage nog verder te laten stijgen. Om die reden heeft Sport & Zaken eind 2009 een aanvraag gedaan bij het IOC voor een bijdrage aan een communicatiecampagne om meer vrouwen te interesseren voor een bestuursfunctie in de sport. Deze subsidie is toegewezen. In 2010 gaat Sport & Zaken de Sportbestuurdersdatabase nadrukkelijk promoten in vrouwen-netwerken met als doel uiteindelijk 100 vrouwen extra aan de database toe te voegen en er 15 te plaatsen.
46 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
47 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Interview
Teunis de Haas Teunis de Haas is senior consultant bij Maes & Lunau, met 25 medewerkers één van de grotere searchburaus van Nederland. Dit searchbureau heeft zich in 2009 wederom ingezet om ervaren managers uit het bedrijfsleven te werven voor sportbestuurdersfuncties.
Op welke manier is Maes & Lunau betrokken bij Sport & Zaken en welke rol speel jij hierin?
Hoe kijk je terug op 2009, het jaar waarin jullie veel sportbestuurders hebben kunnen plaatsen?
Maes & Lunau helpt sinds 2008 ‘om niet’ sportbonden in het vinden van capabele bestuurders. Ik stel het functieprofiel in overleg met de opdrachtgever vast, bespreek met de researchconsultant welke kandidaten wij gaan benaderen, screen geïnteresseerde kandidaten, beoordeel de competenties door middel van interviews en begeleid de procedure bij de opdrachtgever.
Met veel plezier! Zowel voor de bridgebond als de KNBLO Wandelsportorganisatie hebben wij een bestuurder gevonden met de portefeuille marketing en communicatie (nb: een interview met het nieuwe KNBLO bestuurslid staat op pagina 52 van dit jaarverslag). De procedures verliepen soepel en de tijdsbesteding van onze kant was relatief gering, wat toch belangrijk is omdat we dit werk ‘om niet’ doen.
Waarom vindt Maes & Lunau het belangrijk om betrokken te zijn bij Sport & Zaken? Naast het begeleiden van searchprocedures voor commissarissen in het bedrijfsleven heeft Maes & Lunau er bewust voor gekozen om ook voor maatschappelijke sectoren zoals de zorg, het onderwijs, bij NGO’s en woningcorporaties procedures van toezichthouders te begeleiden. Hoewel searchprocedures van directeuren en bestuurders veel lucratiever zijn, is dit werk voor ons leuk om te doen en goed voor ons netwerk. Daar komt bij dat zonder goed toezicht, goed besturen erg ingewikkeld is, en wij dus indirect baat hebben bij goede toezichthouders en commissarissen. Het zoeken van bestuurders voor sportbonden past dus goed bij onze dienstverlening en wij vinden het belangrijk een bijdrage te leveren aan het vergroten van de kwaliteit van de besturen van de sportbonden.
48 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Welke toegevoegde waarde heeft de Sportbestuurdersdatabase volgens jou voor de sportwereld en professionals uit het bedrijfsleven? Voor de sportwereld is het, denk ik, een uitkomst dat men door middel van de Sportbestuurdersdatabase zonder kosten betere en andere bestuurders kan werven dan dat men dit op eigen kracht doet. Wij merken steeds vaker dat in gesprekken met directeuren en bestuurders er best wel interesse bestaat een bestuurlijke functie bij een sportbond te vervullen mits het tijdsbeslag niet te groot is en er een duidelijke affiniteit is met de sport. Een overzicht van deze functies bij de sportbestuurdersdatabase helpt deze kandidaten dan natuurlijk om te zien wat er mogelijk is.
49 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
IN DE PRAKTIJK
Frank Conjaerts Frank Conjaerts startte in 2009 als bestuurslid Communicatie & Marketing bij de KNBLO-NL Wandelsportorganisatie. Hij werkt als brand manager bij Robeco.
schermen nuttig werk verrichten, dan is het een uitdaging om daar bestuurlijk aan mee te werken. Als inwoner van Nijmegen zag ik ook regelmatig het sponsornetwerk van de Vierdaagse aan mij voorbijtrekken en ik vind dit een enorme opportunity voor bedrijven om zich met een gegarandeerd miljoenenbereik te profileren.
Wat heb je al kunnen toevoegen aan de organisatie? Waarom heb je ervoor gekozen om actief te zijn als sportbestuurder? Eigenlijk kwam de bestuurdersvacature bij KNBLO-NL Wandelsportorganisatie Nederland in februari ‘09 gewoon op mijn pad toen ik werd benaderd door Maes & Lunau (zie interview met een senior consultant van Maes & Lunau op pagina 50 in dit jaarverslag). Naast mijn drukke baan als brand manager bij fondsbelegger en vermogensbeheerder Robeco wilde ik me sterk maken voor een onbezoldigde functie bij een organisatie van maatschappelijk belang. In dit geval bij een nationale sportbond. Ik heb veel affiniteit met voetbal, maar ik heb bestuurlijk bewust niet gekozen voor een top- maar voor een breedtesportfunctie.
Waarom ben je bij de KNBLO aan de slag gegaan? Ik had ten tijde van de eerste contacten met Maes & Lunau zes keer de Vierdaagse van Nijmegen voltooid (inmiddels zeven keer) en vele andere KNBLO-NL wandeltochten gelopen. Ik mag wel stellen dat ik de beleving van de loper, onze klant, goed van buiten naar binnen kan brengen, omdat ik zelf met de enkels in de modder heb gestaan. Dit, gekoppeld aan mijn marketing- en communicatie-ervaring, wilde ik in dienst stellen van de KNBLO-NL. En ik wil daar ook graag een bedrijfsmatig tintje aan meegeven: positionering, profilering, effectiviteit en efficiency, met behoud van kwaliteit en klantgerichtheid. Ook al omdat ik de KNBLO-NL bij al die tochten had ervaren als een betrouwbare organisatie die niet alleen evenementen organiseert, maar ook heel veel faciliteert. Als je ziet hoeveel vrijwilligers er bij die wandeltochten achter de
50 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Op zich zou je die vraag natuurlijk aan anderen moeten stellen, maar als je ziet met welke uitdagingen ik werd geconfronteerd bij aantreding, dan heb ik hier de volle drie jaar van de eerste bestuurstermijn wel voor nodig. Ten eerste willen we als KNBLO-NL onze bond nog krachtiger als merk neerzetten, het is immers de grootste wandelsportbond van Nederland en dat mogen we wat mij betreft met trots naar buiten toe uitdragen. We zijn natuurlijk bekend van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen, maar ook van de Rode Kruis Bloesemtocht, de Avond Vierdaagse, het Landelijk Wandelprogramma en de International Walk Challenge Israël 2010, om er maar een paar te noemen. Daarnaast willen we ons sponsornetwerk blijven activeren en uitbreiden. De Vierdaagse heeft een aantal grote en kleine sponsors en het is dan ook een bijzonder goed georganiseerd groot sportevenement, maar natuurlijk blijven we niet stilzitten. We hebben een aantrekkelijk pakket voor sponsors om zich te kunnen profileren met een uitstekende mediawaarde en met een groot bereik.
Wat wil je in 2010 bereiken in jouw bestuursfunctie? Ik ben het jongste bestuurslid van de acht KNBLO-NL bestuurders en ik ben één van de twee bestuurders die uit het bedrijfsleven komt. Ik vind het belangrijk dat er mensen zitten met diverse achtergronden, dat brengt absoluut synergie-effecten met zich mee. Uiteindelijk zitten we er voor onze leden, die onze belangrijkste achterban vormen, en die we als klant beschouwen. Mij gaat het er niet primair om dat ik wat bereik in mijn bestuursfunctie, maar dat we gezamenlijk de KNBLO-NL naar een nog hoger niveau tillen. Communicatie en marketing en de professionalisering daarvan is een eerste goede zet, daar hoop ik mijn steentje aan bij te dragen in mijn eerste bestuursperiode (tot eind 2012).
51 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
GOUD OP DE WERK VLOER
Sinds 1 januari 2009 is Sport & Zaken betrokken bij het programma Goud op de werkvloer, samen met NOC*NSF en Randstad. Met een topsporter op de werkvloer helpt een werkgever het topsportklimaat in Nederland naar Olympisch niveau te brengen. Mondiaal wil Nederland op sportgebied structureel bij de top 10 horen. Deze topsportambitie is een belangrijk onderdeel in het Olympisch Plan 2028. Het programma wordt gepositioneerd als één van de vier pijlers van Sport & Zaken; het draagt bij aan de doelstelling van Sport & Zaken om sportorganisaties en topsporters duurzaam te versterken met kennis en expertise van het bedrijfsleven.
Goud op de werkvloer in beweging In 2008 startte Goud op de werkvloer met haar eerste activiteiten; een congres en een speedddate tussen werkgevers en (ex-) topsporters. In 2009 is Goud op de werkvloer uitgegroeid tot een volwaardig programma. De doelstelling is geformuleerd: 100 structurele werkplekken creëren voor actieve en gestopte topsporters tot aan de Olympische Spelen in 2012, passend bij de ambities van het Olympisch Plan 2028. De Nederlandse overheid, het bedrijfsleven en overige werkgevers kunnen daar hun steentje aan bijdragen. In het interne werkproces van Goud op de werkvloer is veel verbeterd. Per 1 september is de Programmanager in dienst gekomen. Tot die tijd was het sportteam van Randstad met loopbaanbegeleiders verantwoordelijk voor de bemiddeling naar werk. Dat proces is nu veranderd. De loopbaanbegeleiders doen de intake van een sporter en begeleiding tot aan de werkvraag. Vanaf dat moment neemt de programmamanager het over en draagt hij zorg voor de bemiddeling naar werk. Het netwerk van Sport & Zaken kan een belangrijke rol spelen in de pijler Goud op de werkvloer. De eerste stappen hiertoe zijn in 2009 al gezet, maar dit zal verder moeten worden uitgediept in 2010.
53 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Resultaat 2009 In 2009 hebben 152 topsporters met een status zich gemeld bij Randstad met een maatschappelijke vraag. 56% van deze sporters had bij aanvang een stagevraag of een parttime of fulltime werkvraag. 34% van het totaal aan begeleide sporters (n=135), is daadwerkelijk begeleid naar werk- of stageplek.
Achtergrond Behoefte van topsporters Naast bemiddeling naar werk, biedt Randstad nog meer diensten ten behoeve van de maatschappelijke carrière van actieve en gestopte topsporters en talenten. De sporter voert altijd een kennismakingsgesprek met een loopbaanadviseur sport van Randstad. In dit gesprek staat de hulpvraag van
Op 10 november vond in Diemen het tweede Goud op de werkvloer congres plaats: ‘Werken na(ast) je sport.’ Dit was een vervolg op de speeddate in 2008, waarbij sporters en werkgevers elkaar ontmoetten. Uit de evaluatie van 2008 bleek dat de sporter niet genoeg was voorbereid op de tweede carrière of de oriëntatie daarop. In november is geprobeerd deze kloof te overbruggen, door workshops aan te bieden aan de sporters, voordat ze met werkgevers in gesprek gingen. De werkgevers zijn beter voorbereid op het in dienst nemen van een sporter door een interactieve kennissessie, waarbij ervaringen gedeeld en kansen/valkuilen besproken werden. Meer dan 10 (actieve) sporters zijn als gevolg van deze dag inmiddels aan de slag bij een topsportvriendelijke werkgever.
de sporter centraal. Indien de sporter door de adviseur is voorbereid op de arbeidsmarkt en de sollicitatieprocedure, zal de bemiddelingsprocedure door programmamanager Bram Ronnes, tussen sporter en topsportvriendelijke werkgever in gang gezet worden. Met regelmaat is de initiële hulpvraag een werkvraag, maar uiteindelijk komt het ook vaak neer op coaching en ondersteuning. Vaak gebeurt het ook dat de werkvraag van de sporter wordt omgezet in een studieadvies of andere hulpvraag.
Resultaat van het congres • 67 aanwezige sporters op het congres en de Meet & Greet (waarvan 67% actieve sporters en 69% minimaal Hbo geschoold) • 15 topsportvriendelijke werkgevers aanwezig • 10 geplaatste topsporters (actief en gestopte) tot 31-01-2010 • Van de aanwezige sporters was er 17% studerend, was 69% op zoek naar een werk- of stageplek 21% van de aanwezige sporters werkte reeds en was op zoek naar een nieuwe uitdaging • In totaal bestaat het bestand van topsportvriendelijke werkgevers uit 66 bedrijven.
54 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
55 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Interview
Roland Berendsen Roland Berendsen is directeur Operations bij Randstad Nederland. Sinds 2008 is hij bestuurslid van Sport & Zaken. Om sport en het bedrijfsleven dichter bij elkaar te brengen werkt Randstad samen met Sport & Zaken en NOC*NSF in het initiatief ‘Goud op de werkvloer’.
Op welke manier is Randstad betrokken bij Sport & Zaken? Het partnerschap tussen Randstad en S&Z sluit naadloos aan bij alle activiteiten die Randstad op HR- gebied in zowel de breedtesport als topsport onderneemt. Randstad helpt sporters zowel voor, tijdens als na hun sportcarrière door middel van Randstad Carrière Coaching, Randstad Transitie Traject en de Randstad Topsport Academie. Dit doen we ook door HR- zaken voor sportbonden te ondersteunen, te verbeteren en te ontwikkelen. Goud op de Werkvloer heeft als doelstelling 100 topsportvriendelijke werkplekken te creëren voor (oud)topsporters. Het netwerk van Sport & Zaken wordt nauw betrokken bij de arbeidsbemiddeling van topsporters door Randstad.
Waarom vindt Randstad het belangrijk om partner te zijn van Sport & Zaken en welke rol speel jij hierin? Sport creëert sociale cohesie, straalt vitaliteit uit en is goed voor het onderhouden van netwerken. Vitaal zijn in de sport betekent ook vitaal zijn in het werk. Sport en werk komen hier goed samen. Waar Sport & Zaken sportbonden en sportorganisaties koppelt aan de expertise uit het bedrijfsleven, koppelt Randstad sporters aan begeleiding, opleidingen en een baan tijdens of na de sport. Daarom past Sport & Zaken uitstekend bij Randstad en bij mij als persoon. Het vormt een goede combinatie bij mijn activiteiten bij Randstad én zelf deel ik ook de passie voor sport.
56 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Hoe kijk je terug op 2009, het eerste jaar van Goud op de werkvloer? In 2009 hebben we programmamanager Bram Ronnes aangesteld die na afronding van zijn beachvolleybalcarriere de overstap heeft gemaakt naar een maatschappelijke carrière. Bram is dé spil in de samenwerking tussen NOC*NSF, Sport & Zaken en Randstad in het project ‘Goud op de werkvloer’. Het congres in november ‘Goud op de werkvloer: werken na(ast) je sport’ was een hoogtepunt in onze samenwerking in 2009. In navolging van dit congres hebben we reeds 12 topsporters geplaatst bij diverse werkgevers. In mei 2010 bieden we opnieuw de mogelijkheid aan topsporters en werkgevers om met elkaar in gesprek te gaan. Drie maanden na de Olympische Spelen in Vancouver is dit een mooi moment om terug te blikken op het convenant ‘Goud op de werkvloer’ en de eerste resultaten die hieruit voortgekomen zijn.
Welke bijdrage levert Goud op de werkvloer volgens jou aan de sportwereld? Er is een directe link tussen ‘Goud op de Werkvloer’ en de Top-10-ambitie uit de sportagenda 2012 van NOC*NSF: meer en meer topsporters geven aan dat ze langer doorgaan met sporten op het allerhoogste niveau als ze vertrouwen hebben in hun kansen op de arbeidsmarkt na de sport. Dit vertrouwen neemt toe door tijdens hun topsportcarrière aandacht te besteden aan hun loopbaan na de sport. Dit kan door middel van het volgen van een opleiding, waarbij rekening wordt gehouden met het wedstrijd- en trainingschema, maar ook door werkervaring op te doen. Denk hierbij aan een stageplek, een werkervaringsplek of een flexibele parttime baan. Randstad heeft zelf onlangs hockyester Wieke Dijkstra aangenomen. Wieke combineert haar management traineeship bij Randstad met haar topsportcarriere, waarbij de topsport voorlopig op de eerste plek blijft staan. Een mooi voorbeeld van ‘Goud’ op onze eigen werkvloer.
57 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
IN DE PRAKTIJK
Marion Nijhof Paralympisch zwemster Marion Nijhof stopte met haar topsportcarrière en kwam per 1 februari 2010 in dienst bij Arko Sports Media.
Je hebt meer dan 12 jaar aan de top gestaan als paralympisch zwemster. Kun je vertellen hoe je overgang is geweest naar je leven ná de sport? Ik heb 12,5 jaar op internationaal niveau gezwommen (1994-2006) waarbij ik 2 keer heb deelgenomen aan de Paralympische Spelen (Sydney en Athene). Ik trainde 24 uur per week en nam op regionaal niveau deel aan valide wedstrijden en op nationaal en internationaal niveau aan wedstrijden voor gehandicapten (ik ben geheel blind). In die periode heb ik mijn topsportcarrière gecombineerd met mijn mavo, mbo- en hbo-opleiding. In 2007 verhuisde ik naar Utrecht om de duale masterstudie Sportbeleid en Sportmanagement te gaan volgen aan de Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap (Universiteit Utrecht). Tevens ging ik 2 dagen per week werken bij de gemeente Utrecht, afdeling sport. Ik maakte een nieuwe stap in mijn leven en ik besloot om te stoppen met mijn topsportcarrière. Het zou moeilijk zijn om mijn maatschappelijke- en topsportcarrière te blijven combineren en daarbij was ik toe aan het opbouwen van een nieuw sociaal leven. Het was een flinke omschakeling, maar door de vele activiteiten en sociale contacten die ik legde werd de leegte snel opgevuld. Ik heb een hele mooie periode als topsporter gehad, maar ik ben nu ook erg blij met mijn leven na de topsport.
Hoe ben je met Arko Sports Media in contact gekomen? Door de bijeenkomst van Goud op de Werkvloer in november 2009. Ik ben in augustus van 2009 afgestudeerd en was op zoek naar een leuke baan. In eerste instantie was ik niet zo geïnteresseerd in de bijeenkomst van Goud op de werkvloer; in 2008 had ik naar de deelnemende organisaties gekeken, maar
58 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
zaten er voor mij geen interessante werkgevers bij. Echter, toen ik in 2009 zag dat er nieuwe organisaties deelnamen heb ik me nog snel ingeschreven. Voor de bijeenkomst had ik me al voorgenomen bij welke organisaties ik langs wilde gaan om een praatje te maken. Arko Sports Media was daar één van. Ondanks dat ik al wel eens congressen van hen had bezocht had ik niet aan mogelijke vacatures op dat gebied gedacht. Het was ook erg leuk dat Kim van der Haar mij herkende als regelmatige congresbezoeker. Er lag een vacature bij hen voor de functie van junior projectleider voor het organiseren van congressen in de sport. Deze vacature sprak mij aan omdat ik in deze functie met sportonderwerpen bezig kan zijn en ook mijn kennis en vaardigheden van mijn hbo-opleiding communicatie zou kunnen inzetten.
Je bent per 1 februari in dienst. Wat zijn je werkzaamheden bij Arko? Kun je jouw topsportachtergrond gebruiken in je maatschappelijke carrière en hoe doe je dat? Door mijn studie Sportbeleid en sportmanagement heb ik veel kennis en vaardigheden opgedaan die ik in mijn functie kan gebruiken. Ook kijk ik naar trends en ontwikkelingen binnen de sportsector. Beiden kunnen mij zeker inspireren bij het opzetten van de thema's voor bijeenkomsten. Verder denk ik dat je als ex-topsporter over bepaalde eigenschappen beschikt zoals een goed doorzettingsvermogen, doelgericht en perfectionistisch werken. Ik vind het leuk om bij Arko Sports Media te gaan werken. Het is een leuke organisatie met een goede en informele werksfeer en ik denk dat ik hier zeker een leuke werkplek heb gevonden en goede werkervaring kan op doen.
59 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Balans per 31 december 2009 ( na verwerking resultaat boekjaar) Aktiva Vlottende activa
JAARREKENING
31-12-2009 e
31-12-2008 e
72.971
46.729
Liquide middelen
321.966
281.758
Totaal activa
394.937
328.487
Buffervermogen
136.819
119.163
Bestemmingsreserves
187.573
159.795
Kortlopende schulden Crediteuren Overige schulden en overlopende passiva
49.980 20.565 70.545
36.124 13.405 49.529
394.937
328.487
Vorderingen Overige vorderingen en overlopende activa
Passiva
Totaal passiva
61 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
Staat van baten en lasten over 2009 31-12-2009 31-12-2008 e e Baten Subsidies 204.000 140.000 Sponsorbijdragen 157.500 185.000 Bedrijfssport 54.430 88.017 Sportbestuurdersdatabase 14.549 (8.518) Goud op de werkvloer (8.667) Som der baten 421.812 404.499
Lasten Personeelskosten 205.229 178.744 Overige personeelskosten 106.300 92.943 Algemene kosten 71.494 35.448 Som der lasten 383.023
307.135
Bedrijfsresultaat
38.789
97.364
Som der financiële baten en lasten
6.645
6.364
Resultaat
45.434
103.728
Bestemming resultaat Dotatie Bestemmingsreserves Dotatie Buffervermogen
27.778 17.656 45.434
69.565 34.163 103.728
62 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
63 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009
ADVISEURS (2009)
• ABN AMRO
• IMS de gruijter meijerink & partners
• ACB Mediation
• InterMaat
• Agis Zorgverzekeringen
• ISA Sport
• Andersson Eiffers Felix
• Jaarbeurs Holding
• AON
• Kennedy van der Laan
• Arcadis
• K+V Interim management*
• AT Osborne
• KPMG
• Atos Consulting
• Maes & Lunau*
• AWVN
• MarxMan Advocaten
• B&G Consultancy
• Meijer Human Strategy
• Berenschot
• Microsoft
• Bingh Advocaten
• NOC*NSF
• BrantjesVeermanAdvocaten
• Oranjewoud
• Capgemini
• PauwSandersZeilstraVanSpaendonck
• CMS Derks Star Busmann
• Sincere
• Communication Concert
• Smithuijsen Advocaten
• Corgwell Consultancy
• Transearch International*
• De Brauw Blackstone Westbroek
• TVM
• Dröge & Van Drimmelen
• Twynstra Gudde
• Dudok Consulting*
• USG Juristen
• Egon Zehnder International*
• Van de Bunt adviseurs
• FME CWM
• Van der Kruijs*
• Galan Groep*
• Van Dooren Advies
• Getronics
• Van Eert Accountants & Adviseurs
• Grontmij
• Volker Wessels
• Heijmans
• Vrije Universiteit Amsterdam
• Hekkelman
• WS& O
• HSH Consultants*
• XcESS expertise center
• IBM
• Yess International consultants*
• ICSadviseurs
• Young & Partners
• Immits
• Zillinger Molenaar & Verdonk
De organisaties gemarkeerd met een * zetten zich in voor de Sportbestuurdersdatabase.
64 / STICHTING SPORT & ZAKEN / JAARVERSLAG 2009