Sportmedisch Adviescentrum Regio Haarlem-Kennemer Gasthuis Jaarverslag 2013 INLEIDING
2
TAAKUITVOERING KENNEMER GASTHUIS
4 4
HELIOMARE HUISARTSEN
4 5
PARAMEDICI MEDISCHE STAF
5 5
TOPSPORT OLYMPISCH NETWERK NOORD-HOLLAND
5 6
PUBLIC RELATIONS (PR) KWALITEITSEISEN
6 7
CIOS INHOLLAND
7 7
REGIOPOLITIE KENNEMERLAND
8
ARBO ZORGVERZEKERAARS
8 8
FEDERATIE VAN SPORTMEDISCHE INSTELLINGEN ACCOMMODATIE
8 8
TOEKOMST BESTUUR
9 10
MEDEWERKERS EN CONSULENTEN CONSULTEN SPORTMEDISCHE ONDERZOEKEN WAARVOOR KUNT U BIJ HET SMA TERECHT?
10 13 16 19
1
INLEIDING
De Stichting Sportmedisch Adviescentrum Regio Haarlem is er voor ieder bewegend mens in Kennemerland: jong en oud, van breedtesporter tot topsporter.
Sinds 2011 is de officiële werknaam van de stichting gezien de intensieve samenwerkingsafspraken met het Kennemer Gasthuis, ten behoeve van herkenbaarheid van de totale omvang van de organisatie, veranderd in “Sport Medisch Adviescentrum Haarlem- Kennemer Gasthuis” afgekort SMA Haarlem-KG. De bezoekers van het SMA zijn veelal mensen met sportgerelateerde vragen over vooral het steunen bewegingsapparaat en cardiovasculaire zaken. De jongere sporter wendt zich vaker voor een consult bij het SMA, terwijl bij de sportmedische onderzoeken een stijging te zien is in leeftijdscategorie boven de 40 jaar. Meer en meer wenden zich ook chronisch zieken zoals hartpatiënten, oncologie patiënten, diabeten, chronisch vermoeiden en andere chronisch zieken voor beweeg advisering op maat. Met de komst van de CTO’s is het aantal topsporters die het SMA Haarlem-KG bezoekt verminderd. Maar dankzij de SCAS certificering Topsport Medisch Samenwerkingsverband(TMS) ziet het SMA wel regelmatig talenten topsporters voor consultvragen en sportmedische onderzoeken. Ook zien we steeds vaker dat sportclubs een sport medisch onderzoek bij het SMA aanbevelen om gezondheidsrisico’s uit te sluiten, 25% procent van de cliënten voor sportmedisch onderzoek komt via de trainer of bond bij het SMA. De sportmedische onderzoeken vonden in 2012 voor ruim 70 % plaats ten behoeve van de bewegende mens in de ruimste zin van het woord. Daarnaast werd 30 % van de werkzaamheden verricht ten behoeve van studenten aan verschillende sportopleidingen, zoals het CIOS en de opleiding sport en bewegen van InHolland. Ook een steeds groter aantal leerlingen die de opleiding Veiligheid en Vakmanschap gaat doen, maakt onderdeel uit van de populatie die bij het SMA een sport medisch onderzoek ondergaat.
In 2013 hebben 1280 consulten en 1745 sportmedische onderzoeken plaatsgevonden. In vergelijking met 2012 nam het aantal blessureconsulten met 21 % af. De preventieve onderzoeken lieten een stijging van ruim 10 % zien. Het blijkt dat veel cliënten een sportmedisch onderzoek doen om risico’s uit te sluiten, maar ook om na het gegeven advies op een juiste en verantwoorde manier, met een beweegprogramma op maat, te trainen. Het centrum ziet dit als een positieve ontwikkeling. De sport medische onderzoeken vormden dit jaar met 58% het grootste deel van de door het SMA verzorgde medische zorg. De groei komt met name tot stand door bewustwording van de sporter om op een verantwoorde wijze met het lichaam om te gaan en omdat een SMO als voorwaarde wordt gesteld voor bepaalde sportieve activiteiten. Het SMA, lid van de Federatie Sport Medische Instellingen Nederland, is sinds 2006 SCAS gecertificeerd. Sinds 2011 is het SMA Haarlem- Kennemer Gasthuis erkend als Topsport Medisch Samenwerkingsverband(TMS). Bij de multidisciplinaire sportpoli in Heliomare gericht op sporters met een beperking worden met enige regelmaat minder valide (top)sporters gezien. Het samenwerkingsverband Heliomare met SMA Haarlem-Kennemer Gasthuis is door NOC-NSF aangewezen als één van de vier CTO-TMS in Nederland gericht op de minder valide topsport. In Oktober 2013 is gestart met het project “Fysiek Profiel” De (sport)psychologen van GRIP Psychologen die de TMS expertise op locatie SMA Haarlem sinds 2012 zijn komen versterken zijn wekelijks aanwezig voor psychologische diagnostiek en begeleiding. In 2013 is er tevens een nevenlocatie van S&VA sportadviesbureau bij het SMA geïnitieerd; dit betekend dat er wekelijks een geregistreerd sportdiëtiste aanwezig is in de sportmedische praktijk. Nieuw in 2013 is dat er 2 sportgeneeskundige projecten lopen. Het ene project genaamd “Hartrevalidatie op maat bij hartfalen” is een door verzekeraar Achmea gesubsidieerd innovatief
2
zorgproject. Dit project heeft als doel om de effectiviteit van hartrevalidatie onder supervisie van de sportarts in kaart te brengen bij een zeer kwetsbare groep hartpatiënten te weten die bij hartfalen. Het andere project is een prospectieve studie in samenwerking met 2 lokale huisartspraktijken en TNO gericht op de haalbaarheid van Hoog Intensieve Intervaltraining( HIT) bij mensen met een verhoogd cardiovasculair risico. De in 2010 opgerichte periodieke sportgeneeskunde - radiologie bespreking werpt steeds meer haar vruchten af. Hierdoor is de expertise van het centrum meer en meer toegenomen ten aanzien van complexe klachten van spieren, pezen en gewrichten (veelal second opinions). Ook in 2013 levert de intensieve kennisuitwisseling tussen sportarts en radioloog een belangrijke bijdrage aan het welslagen van het behandeltraject. Eind 2013 is er voor het eerst een gecombineerde sportgeneeskunde- radiologie- orthopedie bespreking gehouden. De differentiatie van de sportartsen middels specifieke aandachtsvelden bovenop de algemene uitoefening van de sportgeneeskundige praktijk blijft in ontwikkeling. Het SMA beschikt over moderne diagnostische apparatuur, die deels is ondergebracht bij het SMA zelf, deels bij Heliomare en deels bij de vakgroep radiologie van het Kennemer Gasthuis. Met name de echografische expertise heeft een nieuwe impuls gekregen door aanschaf van een nieuw high end mobiel systeem met innovatieve technieken zoals hoog frequente transducers, kleuren doppler en cross beam technologie. Blessures en peesaandoeningen kunnen zo veel accurater in beeld gebracht worden. Het huidige team bestaat in 2013 uit 3 sportartsen, 4 doktersassistentes en een ondersteunend manager. Deze medewerkers stellen het SMA in staat alle sportgerelateerde taken op een uitstekende wijze uit te voeren. Het centrum werd eind 2013 op kleine schaal gerenoveerd.
Bestuur Stichting Sportmedisch Adviescentrum Regio Haarlem. W. Dekker A. Roozen H.C.J. Uildriks W. Oosterhof H.J.W. Dijkstra
- voorzitter - secretaris - penningmeester - adviseur - lid
3
TAAKUITVOERING Het operationeel team van het Sport Medisch Adviescentrum Haarlem in alliantie met het Kennemer Gasthuis, bestaande uit 3 sportartsen, 4 assistentes en een ondersteunend manager, heeft in 2013 weer verdere stappen gezet in de ontwikkeling van een groei, cq expertise van de sportgeneeskunde. Gezamenlijk met en onder aansturing van medisch manager, Jan Willem Dijkstra, wordt een steeds verdergaande invulling gegeven aan de sportgeneeskundige expertise van het centrum. De mogelijkheden van de aanwezige inspanningsdiagnostiek (ademgas analyse) raakt meer en meer bekend met als gevolg een toename van gerichte verwijzingen door huisartsen maar ook door sturing en tussenkomst van diverse samenwerkende sportfysiotherapeutische instellingen in de regio bij patiënten met inspanning gebonden beperkingen. In 2013 is een stijging van deze onderzoeken te zien van 4%. Daarnaast zijn er een aantal hartfalen patiënten gezien voor een praktische multidisciplinaire “Hartrevalidatie op maat” in de regio in samenwerking met de vakgroep Cardiologie. Dit is en gesubsidieerd onderzoeksproject . Ook heeft in samenwerking met TNO en onderzoeker Drs L. Taal een onderzoek plaatsgevonden over de effecten van High Intensity Interval Training voor cliënten met verhoogd cardiovasculair risico. De drie sportartsen hebben ieder afzonderlijk een eigen expertise gebied te weten: echografie van het bewegingsapparaat (MSU), inspanningsdiagnostiek en advisering bij chronisch zieken, orthomanuele geneeskunde, advisering van minder valide sporters, liesklachten en wetenschap. Jan Willem Dijkstra heeft zijn expertise op het gebied van echografische diagnostiek door een aantal cursussen verder uitgebreid. Tevens richt hij zich, in verband met onderzoek, op de inspanningsdiagnostiek voor en na gerichte training. Floor Groot heeft door zijn ervaringen in Aspetar, het orthopedic en sports medical hospital, en werkzaamheden voor de KNVB een grote expertise opgebouwd ten aanzien van onder andere specifieke voetbalblessures. Manuele de Jong heeft de van den Akkermethode eigen gemaakt voor de behandeling van bepaalde liesblessures. Dit alles heeft geleidt tot een vergroting van het aantal interne en externe aanvragen van specialistische sportgeneeskundige expertise. Ook in 2013 zijn er maandelijkse radiologie patiënten besprekingen met als doel de diagnostische expertise van de sportarts en de radioloog, nog meer op elkaar aan te laten sluiten. Er is dan ook te zien dat dit zich uit in meer en meer state of the art diagnostiek en behandeling voor de klant cq patiënt van het centrum.
KENNEMER GASTHUIS De samenwerking met het Kennemer Gasthuis is sinds 2007 in een alliantie tussen het Sport Medisch Adviescentrum Haarlem en het Kennemer Gasthuis vastgelegd; afgekort SMA-KG. De sportartsen zijn buitengewoon staflid van het Kennemer Gasthuis. Zij hebben de mogelijkheid om op allerlei gebied onderzoeken aan te vragen en te komen tot snelle gerichte doorverwijzingen naar de diverse orgaanspecialisten. De resultaten kunnen, dankzij een permanente aansluiting op het Ziekenhuis Informatie Systeem (ZIS), rechtstreeks op de locatie van het SMA digitaal worden ontvangen. Er is een steeds verdergaande verdieping gaande richting de samenwerking met de diverse specialismen van het Kennemer Gasthuis. Dit uit zich in over en weer verwijstrajecten met de andere aanpalende specialismen. Er is een intensievere samenwerking tussen de sportartsen en aanverwante specialismen. Een maandelijkse radiologiebespreking is hier een voorbeeld van, maar ook worden steeds meer over en weer verwijstrajecten met de andere aanpalende specialismen gezien. Andere voorbeelden zijn: directe toegang echocardiografie en opzet van een innovatief zorgtraject “hartrevalidatie op maat bij hartfalen” met de cardioloog dr. van Vlies.
HELIOMARE Sinds eind 2009 heeft het SMA een samenwerkingsovereenkomst getekend met Heliomare. Doel van deze overeenkomst met de revalidatiegeneeskunde van Heliomare is om sportmedische zorg voor sporters met een beperking aan te kunnen bieden. Per 1 januari 2010 is gestart met een periodiek sportmedisch spreekuur, waarbij de expertise van de sportarts en de know how van de revalidatiearts aan elkaar worden gekoppeld. Het betreft inspanningsonderzoek in het algemeen en kennis ten
4
aanzien van klachten van het bewegingsapparaat en de problematiek rondom beperkingen. Ook in 2013 is het sport medisch spreekuur voortgezet. Daarnaast is er gestart met een innovatief project: “Fysiek Profiel”. Hierbij vindt intensieve revalidatie plaats van mensen met hersenletsel, dwarslaesie of amputatie. Er is een grote betrokkenheid van de sportarts bij de inspanningsdiagnostiek en advisering. Dit project zal tot januari 2015 duren.
HUISARTSEN Zeer regelmatig werd in 2013 het SMA benaderd door de huisartsen om de sportgeneeskundige expertise in te zetten. Door het jaar heen zijn dan ook veelvuldig contacten geweest met individuele huisartsen met betrekking tot vragen ten aanzien van potentiële verwijzingen. Sportarts Jan Willem Dijkstra heeft begin 2013 voor DOKH(Noord Hollandse nasholings organisatie voor huisartsen) een voordracht gehouden op “De Dag van de Eerste lijn” met als titel: “Trainen trainen trainen…, Zelfmanagement voor de chronisch zieke.” PARAMEDICI De (sport)fysiotherapeutische samenwerkingsverbanden zijn inmiddels weer verder ontwikkeld hetgeen bijdraagt aan verhoging van de sportmedische kwaliteit onder de samenwerkende partners. Er is een ontwikkeling gaande naar een intensieve samenwerking met een, aan de hand van postcode, geselecteerde groep (sport)fysiotherapeutische centra. Hierdoor is de sportarts bij de individuele patiënt in staat om het door hem opgestelde behandelplan, veelal bestaande uit oefentherapie en individuele training, professioneel te laten coachen door een deskundige fysiotherapeut in de nabije omgeving van de woonomgeving van de patiënt. In 2013 is op initiatief van de sportartsen gestart met een maandelijks “fysiotherapeutisch inloopspreekuur” waar alle (sport)fysiotherapeuten, vallend onder het adherentie gebied van het SMA-KG, voor worden uitgenodigd. Tijdens dit overleg is er ruimte om, aan de hand van door de fysiotherapeut ingebrachte casuïstiek, de verdieping te zoeken in de vorm van een interactieve multidisciplinaire bespreking. In deze bespreking is ook steeds plaats ingeruimd voor een demonstratie lichamelijk onderzoek door de sportartsen. Dit heeft er toe geleid dat de fysiotherapeuten eerder de deskundigheid van de sportarts inzetten om hiermee een effectief en juist behandeltraject te waarborgen. Het “Fysio-overleg” wordt door een steeds grotere groep fysiotherapeuten bezocht. Hieruit valt af te leiden dat in een specifieke behoefte wordt voorzien.
MEDISCHE STAF Door het vertrek in 2012 van één van de sportartsen naar Qatar is er sinds september 2013 een nieuwe sportarts bij het SMA werkzaam. Hiermee blijft in 2013 de medische staf bestaan uit drie parttime sportartsen voor in totaal 1,4 fte Eén van de sportartsen, Jan Willem Dijkstra, houdt zich bezig met medisch management en met de coördinatie van door het SMA geïnitieerd wetenschappelijk onderzoek. Tevens is hij Bestuurslid van de Vereniging Sport Geneeskunde.
TOPSPORT Al jaren lang verzorgen de sportartsen diagnostiek, behandeling en begeleiding voor diverse selecties en topatleten. Met de Baseball Academy en de heren en dames selecties van Zwem- en waterpolovereniging de Ham is er een samenwerkingsovereenkomst. Zoals eerder genoemd is per november 2009 het Sport Medisch Adviescentrum het eerste door SCAS NOC-NSF voorlopige gecertificeerde Topsport Medisch Samenwerkingsverband (TMS). In 2011 heeft met goed gevolg de definitieve certificering plaatsgevonden. Het SMA is voor de begeleiding van topsporters en topsport-teams samenwerkingsverbanden aangegaan met diverse medische specialisten van het Kennemer Gasthuis. Hetzelfde geldt voor paramedici, waaronder: een sportdiëtiste(nevenvestiging S&VA), een sportpsycholoog(nevenvestiging GRIP psychologen), een
5
inspanningsfysioloog, een sportmasseur, verschillende sportfysiotherapeuten en een bewegingstechnoloog (voetscan en ganganalyse). Er is een duidelijke toename van consulten door de samenwerkende sportpsycholoog en sportdiëtist zichtbaar. Door nieuwe positionering van de 4 Centra voor Topsport en Onderwijs, waarbij zij als preferred sportmedisch supplier zijn aangewezen, zijn in 2013 minder topsport medische onderzoeken en consulten verricht.
OLYMPISCH NETWERK NOORD-HOLLAND Het SMA Haarlem werkt nauw samen met het Olympisch Netwerk Noord-Holland. Onderdeel hiervan is een keuring van de zich aandienende topsporttalenten uit de regio, waarvoor een apart budget is gereserveerd. Op advies van het Olympisch Netwerk kan het SMA topsporters sportmedische zorg aanbieden. De nauwe samenwerking met het Olympisch Netwerk moet voorts bijdragen aan het behoud van de TMS-certificering van het SMA. Minimaal twee keer per jaar vindt overleg plaats.
PUBLIC RELATIONS (PR) De PR loopt veelal via de (para)medische kanalen waaronder de door sportartsen gehouden bijscholingen, bijeenkomsten (maandelijks fysiotherapeutisch overleg) en lezingen tijdens congressen en informatiebijeenkomsten voor sporters (één maal Heliomare en, één maal voor de Clubselectie van IJsclub Haarlem). Er is regelmatig overleg met (potentiële) professionele relaties en samenwerkingspartners. De zeer uitgebreide website functioneert naar tevredenheid en zorgt voor een goede vindbaarheid voor de klant. Het is dan ook duidelijk merkbaar dat veel cliënten via deze website bij het SMA een afspraak maken, dan wel contact opnemen. In 2013 is een marketeer aangetrokken in de persoon van dhr. Niels Olaf Bout om te kijken hoe en op welke manier de naamsbekendheid van de sportgeneeskunde kan worden vergroot. Hiertoe zijn diverse initiatieven uitgerold; één daarvan is een sponsor contract met het Haarlemse Loopcircuit van Sport Support; het betreft hier een circuit van 6 grote lopen waaronder o.a. de Grachtenloop, Letteren loop en de Zilveren Kruis Achmea(ZKA) loop. Voor al deze loopevenementen heeft het centrum Fact sheets opgemaakt die in de talloze nieuwsbrieven worden opgenomen. Als klap op de vuurpijl heeft een SMA-KG team bestaande uit sportarts/ medisch manager, JanWillem Dijkstra, marketeer Niels Olaf Bout en de broer van de sportarts Manuel Dijkstra meegedaan aan de ZKA loop; alle drie finishten ruim onder de 2 uur. Verder is er afgelopen jaar veelvuldig contact geweest met Runnersworld, met Mathot(medisch speciaalzaak) en De Jong schoenservice omtrent verder gaande aansluitende samenwerkingen. Zo is in 2013 is gestart met het project “Samen Sporten”. Er is bij dit project een intensieve samenwerking tussen Mathot, Runnersworld en het SMA. Dit project beoogt mensen met een stoma door de inzet van juiste materialen en deskundige begeleiding in beweging te krijgen en hiermee de gezondheid en fitheid te bevorderen. Het SMA heeft de sport medische onderzoeken voor deze doelgroep gesponsord. De sportartsen hebben zitting in diverse nationale sportgeneeskundige gremia waaronder een deskundigheidscommissie en een congrescommissie ten behoeve van het jaarlijks landelijk sportgeneeskundig congres.
WETENSCHAP Er is in de medische staf de wens uitgesproken om gestructureerd te komen tot wetenschappelijk onderzoek gericht op ontwikkelingen in de sportgeneeskunde. In 2012 zijn twee onderzoeksprojecten gehonoreerd met een subsidie. Door Jan Willem Dijkstra is in samenwerking met Cardioloog van Vlies een onderzoeksvoorstel geschreven ten aanzien van een innovatief zorgtraject “hartrevalidatie op maat bij hartfalen”.
6
In 2012 is voor dit onderzoeksvoorstel een subsidie beschikbaar gesteld door Fonds Stichting Gezondheidszorg Spaarneland(SGS) en in 2013 is er een start gemaakt met dit onderzoek. Er is een samenwerking op het gebied van de uitkomsten van dit wetenschappelijk onderzoek met het Linnaeus Instituut. Middels het Linneaus Instituut heeft de vakgroep sportgeneeskunde van het SMA HaarlemKennemer Gasthuis de kosteloze beschikking over een statisticus en epidemioloog en is het mogelijk om geneeskunde studenten van het VU Medisch Centrum Amsterdam te betrekken bij lokaal wetenschappelijk onderzoek in het kader van een wetenschap stage. In 2013 is de “HIT studie” van start gegaan en zal begin 2014 worden afgerond. Dit onderzoek is gezamenlijk door psycholoog , dhr. Luc Taal en Jan Willem Dijkstra in samenwerking met TNO ontwikkeld. Het is een onderzoek naar de effecten van hoog intensieve intervaltraining op cardiovasculaire risicoparameters bij patiënten met een verhoogd cardiovasculair risico De resultaten zullen in 2014 worden gepubliceerd.
KWALITEITSEISEN Het SMA Haarlem voldoet reeds sinds 2006 aan de kwaliteit certificering van de SCAS en sinds begin juli 2011 heeft zij ook de SCAS-TMS certificering gericht op de topsporters met A, B en belofte status van NOC-NSF. De meeste beroepsverenigingen in de geneeskunde zijn naast maatschapsvisitaties tevens in ontwikkeling met individuele kwaliteitsvisitatie trajecten gericht op de individuele arts. Voor de sportgeneeskunde heeft, vanuit de VSG, bij het SMA-KG in 2011een pilot plaatsgevonden, waaraan de sportartsen hebben deelgenomen. Daarmee is de sportgeneeskunde van het SMA-KG de eerste sportmedische instelling waarvan al haar sportartsen individueel gevisiteerd zijn door de beroepsvereniging. Door het opgestelde Individueel Verbeter Plan(IVP) zijn de sportartsen in staat gedurende vijf jaar, doelgericht hun eigen functioneren onder de loep te nemen, dan wel verder te verbeteren.
CIOS Alle aankomende studenten van het CIOS worden, als onderdeel van de toelatingsprocedure, onderworpen aan een preventief sportmedisch onderzoek. Er wordt onderscheid gemaakt tussen studenten van de opleiding Sport en Bewegen en de Dansopleiding. Naast het screenen van de studenten is het sportmedisch onderzoek vooral bedoeld als advisering ter voorkoming van blessures. Speciaal voor de CIOS leerlingen wordt aanvullend onderzoek verricht voor SCUBA duiken. Aangezien de leerlingen tijdens de opleiding kunnen kiezen voor het vak “duiken” is met het CIOS afgesproken om dit een onderdeel van het SMO te laten zijn. De CIOSleerlingen kunnen tijdens hun opleiding gebruik maken van een inloopspreekuur, dat twee maal per week plaatsvindt. De medisch manager geeft bovendien jaarlijks voorlichting aan de directie en de docenten over de sportmedische begeleiding van de CIOS studenten. Het bestuur van het SMA heeft twee keer per jaar overleg met de directie van het CIOS. Tijdens de “Open dag” van het CIOS is het SMA met een stand aanwezig om voorlichting te geven over de sportmedische begeleiding aan de toekomstige studenten en hun ouders. Het overleg en het geven van voorlichting leiden tot een optimale samenwerking. Op deze wijze wordt de sportgezondheidszorg zo goed mogelijk afgestemd op de wensen van de CIOS-studenten en de docenten.
INHOLLAND Ook bij de opleiding Sport en Bewegen van InHolland vormt het preventief sportmedisch onderzoek een onderdeel van de toelatingsprocedure. Bij deze ‘health check aan de poort’, krijgen de aankomend studenten inzicht en advies met betrekking tot hun gezondheid, zodat zij de opleiding veilig kunnen doorlopen.
7
De toestroom van leerlingen wordt jaarlijks groter en mede hierdoor neemt ook het aantal sportmedische onderzoeken bij het SMA toe. Er is jaarlijks overleg tussen het management van de opleiding en het SMA.
REGIOPOLITIE KENNEMERLAND In 2013 heeft wederom een groot aantal politiefunctionarissen op vrijwillige basis het uitgebreide sportmedische onderzoek ondergaan. Ook voor 2014 staan een groot aantal onderzoeken gepland. Tijdens dit preventieve onderzoek worden o.a. parameters geregistreerd die een indicatie geven betreffende het risico van hart- en vaatziekten. De politiefunctionaris krijgt zo nodig persoonlijke gezondheidsadviezen. De korpsleiding krijgt jaarlijks een geanonimiseerd, schriftelijk verslag van de verhoogde risicofactoren van de in dat jaar gescreende groep politiefunctionarissen. Deze zijn, indien nodig, voorzien van adviezen. Er is veelvuldig overleg met de functionaris Personeelszaken en de regionale Arbo-coördinator. Het uiteindelijke doel van deze screening is gezondheidsverbetering en het terugdringen van het ziekteverzuim.
ARBO Het SMA verricht, op verzoek van enkele Arbo-diensten, het inspanningsgedeelte van keuringen. Dit betreft veelal keuringen van personen die werkzaam zijn in risicodragende beroepen, zoals douane, brandweer en groepen die met perslucht werken.
ZORGVERZEKERAARS Nagenoeg alle zorgverzekeraars vergoeden sportmedische zorg in het aanvullende pakket, zowel curatief als preventief. Zorgverzekeraar Achmea Health heeft naast een sportpakket ook een fitpakket in het leven geroepen. Verzekerden die deze pakketten hebben afgesloten krijgen een blessure- en herhalingsconsult volledig vergoed en eenmaal per jaar is er een gedeeltelijke vergoeding voor een sportmedisch onderzoek. Een belangrijk deel van de inwoners in de regio Haarlem heeft Achmea Health als zorgverzekeraar.
FEDERATIE VAN SPORTMEDISCHE INSTELLINGEN De Federatie van Sportmedische Instellingen (FSMI) is een brancheorganisatie met ruim 50 leden, die als doel heeft de sportmedische instellingen in Nederland beter te profileren en de kwaliteit te bewaken. Het SMA Haarlem is lid van de FSMI en is SCAS gecertificeerd. In 2008 heeft het SMA stappen gezet om Topsport Medisch Samenwerkingsverband (TMS) te worden. De definitieve certificering werd in de zomer van 2011 toegekend. In 2012 is het FSMI nauw gaan samenwerken met de organisatie van de Alpes ‘D HuZes. Deelnemers van dit evenement moeten in het bezit zijn van een medische verklaring. Voor ruim 200 deelnemers vond in 2013 bij het SMA een sport medisch onderzoek plaats.
ACCOMMODATIE De huisvesting van het SMA in het Kennemer Sportcenter is modern en efficiënt. Voor zowel de cliënten als medewerkers van het SMA is het plezierig om in een sportieve (gezonde) omgeving te kunnen werken. In 2011 vond er een uitbreiding van het centrum met 1 artsenkamer plaats welke is
8
uitgerust met een ECG apparaat. Deze kamer wordt sinds 2012 ook gebruikt door een samenwerkende sportpsycholoog en diëtiste. Tevens doet het dienst als vergaderruimte. In 2013 heeft het SMA een kleine opknapbeurt ondergaan. De uitstraling die de omgeving en het interieur heeft, draagt bij aan een positieve uitwerking op zowel de cliënten als de medewerkers van het SMA. Er wordt goed samengewerkt met het bestuur en de dagelijkse leiding van het Kennemer Sportcenter.
TOEKOMST Het SMA Haarlem-Kennemer Gasthuis streeft ernaar de preventieve en curatieve sportgeneeskundige zorg steeds op een zo hoog mogelijk niveau te brengen en tegelijkertijd de naamsbekendheid te vergroten. In het grensgebied van het sportgeneeskundig werkveld is een toename van activiteiten te verwachten. Dit geldt eveneens voor de op de (sub) topsportmedische zorg gerichte ontwikkelingen in het verlengde van de TMS certificering en voor het met de revalidatieartsen van Heliomare opgestarte project “Fysiek profiel”, gericht op mensen met een beperking. Ontwikkelingen omtrent de door de VSG beoogde verkrijging van een erkenning als geneeskundig specialisme zijn momenteel al goedgekeurd. Het wachten is nog op de handtekening van de minister. De sportgeneeskunde heeft op het gebied van kwaliteit, opleiding, wetenschappelijk onderzoek en positionering een grote ontwikkeling doorgemaakt in de afgelopen tien jaar. Sportgeneeskunde heeft zich ontwikkeld tot een zelfstandig vakgebied met een eigen wetenschapsdomein en wetenschappelijk onderzoek. Deze ontwikkeling en de erkenning als geneeskundig specialisme zal tot veel positieve veranderingen leiden. In 2014 zal het duidelijk moeten worden in welke constructie het SMA zich gaat voortzetten. Het SMA wil de aandachtsgebieden specialisaties waaronder de echografie( MSU) verder doorvoeren. Een tweede sportarts zal de van den Akker methode eigen gaan maken. Door deze differentiatie binnen het team van sportartsen zal op termijn en op onderdelen van de sportgeneeskunde meer expertise ontstaan binnen de samenwerking tussen het SMA en het KG. De jarenlange investering naar de eerste lijn, zowel richting huisartsen en fysiotherapeuten als ook naar diëtisten, sportpsychologen en andere dienstverleners, heeft geleidt tot een groot netwerk van samenwerkende partners in de wijde regio tot ver buiten de Haarlemse stadsgrenzen, waarbij momenteel zowel de huisarts als officiële verwijzer als de fysiotherapeut als onofficiële verwijzer ervoor zorgen dat het merendeel van de consulten en een zeer groot deel van de sportmedische onderzoeken op verwijzing plaats vinden. Te verwachten valt dat dit de komende jaren nog zal toenemen. Ook zal een maandelijks overleg met Fysiotherapeuten, die in 2013 van start is gegaan, de samenwerking verder intensiveren. In 2014 zal er door middel van een regionalisatietraject, aangestuurd vanuit het FSMI, een intensievere samenwerking gaan plaatsvinden tussen sportarts, sportfysiotherapeut en sportmasseur. Hierdoor komt de ketenzorg meer onder de aandacht. Mede door inzet van de sportartsen en professionele uitstraling van het centrum valt te verwachten dat de bekendheid van het SMA Haarlem nog verder vergroot zal worden bij de huisartsen, specialisten, fysiotherapeuten, paramedici, trainers en de sportverenigingen. Ook zal door inzet van het FSMI ten aanzien van de (Sub) topsportmedische begeleiding en PR over medische begeleiding bij grote evenementen het SMA meer op de kaart zetten. Indien de mogelijkheid zich aandient wil het SMA komen tot gecertificeerde opleidingsinrichting specialisme sportgeneeskunde. Het bestuur hoopt met zijn activiteiten te bereiken dat missie, visie en doelen van het SMA nog beter gestalte zullen krijgen. Het SMA Haarlem verwacht ook in de komende jaren toonaangevend te blijven met betrekking tot het leveren van up-to-date sportmedische zorg.
9
BESTUUR Het bestuur was in 2013 als volgt samengesteld: W. Dekker, voorzitter A. Roozen, secretaris H.C.J. Uildriks, penningmeester H.J.W. Dijkstra, medisch manager W. Oosterhof, adviseur Het bestuur kwam 7 maal in vergadering bijeen. De belangrijkste onderwerpen die aandacht vroegen waren: � Administratieve zaken � Financiën � Ontwikkeling � Personeel en Beleid � Erkenning Sportgeneeskunde Samenwerking met: � NOVA -College afdeling CIOS � InHolland � Kennemer Gasthuis � Sportservice Noord-Holland � Kennemer Sportcenter � Federatie van SMI’s / SCAS � Achmea Health � Politie Regio Kennemerland � Olympisch Netwerk Noord-Holland � Société Pim Mulier � Heliomare Externe activiteiten waren: � Jaarvergaderingen FSMI Overleg met: � Bestuur Kennemer Gasthuis � Bestuur NOVA-College afdeling CIOS � Management van Opleiding Sport en Bewegen Hogeschool InHolland � Achmea Health � Stichtingsbestuur Kennemer/CIOS Sportcenter � Olympisch Netwerk Noord-Holland � Diverse Sportbonden (TMS) � Sportpsychologen � Sportdiëtistes � Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij � Politie Regio Kennemerland � Collega SMA’s � Diverse Fysiotherapiepraktijken in de regio � Heliomare
MEDEWERKERS EN CONSULENTEN In 2013 waren onderstaande personen nauw betrokken bij de diensten die door het SMA werden verleend. De medewerkers waren: Drs. H.J.W. Dijkstra, sportarts (medisch manager) Drs. M.H. de Jong, sportarts
10
Dhr. F.P. Groot, sportarts Mevr. E. van Dorssen, sportarts (invaller) Mevr. H. Kneepkens, sportarts (invaller) I.S. Krijgsman, bureau manager R.J. de Geus-van Lammeren, assistente/receptioniste A.M.M. v. Polen-Pardon, assistente/receptioniste M. Gregory-Beels, assistente/receptioniste S.Okker, invalassistente/receptioniste H.Schmidt, invalassistente/receptioniste Filiaal GRIP psychologen op locatie Dhr.F. Cabooter Mevr. J. Mulder Sportvoedingsadviesbureau S&VA Mevr.R. Bootsma Mevr. Y.van der Pol Als consulenten werkten mee: Prof. dr. C.N. van Dijk, orthopedisch chirurg (AMC) Dr. G. Kerkhoffs, orthopedisch chirurg ( AMC) Dr. D. Eygendaal, orthopedisch chirurg (Amphia Ziekenhuis) Drs. B. Rietveld, orthopedisch chirurg (MCH) Drs. R.M. Feenstra, orthopedisch chirurg (KG) Drs. E.A.M. Zwartelé, orthopedisch chirurg (KG) Drs. W.G. Horstmann, orthopedisch chirurg (KG) Drs. P.T.D. Kingma, orthopedisch chirurg (KG) Dr. A. van Noort, sportorthopedie (SZH) Dr S.P.L. Janssen, orthopedisch chirurg (Rijnland Ziekenhuis) Prof. Dr. D.B.F. Saris, hoogleraar orthopedie (UMCU) Dr. A. Willems, cardioloog (Sint Lucas Andreas Ziekenhuis) Dr. M. Jansen, cardioloog (KG) Drs G. Verdel, cardioloog( KG) Dr. R. Tukkie, sport-cardioloog (KG) Dr. B. van Vlies, cardioloog (KG) Prof. dr. A. de Wilde, cardioloog (AMC) Drs. M.A. Sulzer, longarts (KG) Dr. W. van Dorp, internist (KG) Drs. J.A.M. Kuster, neuroloog (KG) Drs. J.P. Teengs, longarts/tevens medische staf (KG) Dr. M. Maas, radioloog (AMC) Drs. R.P.J. Oostburg, radioloog (KG) Dr. W. de Monyé, radioloog (KG) Drs. I. Chesaru, skelet-radioloog Dr. C.A.M. van Bennekom, revalidatie-arts Heliomare Drs. J.G. Rutte, orthomanueel arts Drs. C. Renssen, orthomanueel arts G. Bezemer, sportfysiotherapeut R.M. Boonstra, fysio- en manueel therapeut/ESWT B. de Bruin, bewegingstechnoloog Drs. M. de Bruin, sportpsycholoog B. Diepenveen, fysio- en manueel therapeut A.H. de Groot, fysiotherapeut (Fysio BV) M. Hoogduin, fysiotherapeut (Santwee) Drs. M. Kantebeen, inspanningsfysioloog R. Kerkhof, fysio- en manueel therapeut (Nieuw Groenendaal) J.J. van het Land, sportfysiotherapeut H. Nieuwveen, sportmassage T. van der Pol, fysiotherapeut (Getsewoud Nieuw-Vennep) S. Portegies, sportfysiotherapeut (Portegies, Fysio voor sporters) F. Versteeg, fysiotherapeut (Sport en Revalidatiecentrum Kennemerland)
11
L. Verton, fysio-, sport- en manueel therapeut (Leo Verton Paramedisch Centrum) M. Goedknegt, fysio-, sport- en manueel therapeut (Leidsevaart) S. Vos, fysio-, sport- en manueel therapeut (CURA) B. Besselink, sportfysiotherapeut (CURA) E. Rozendaal, Sportpsychologe VSPNR R. Frans, fysiotherapeut (praktijk Deen) A. de Jong, fysiotherapeut (fysiotherapie-centrum) C. van Leeuwen, Sportfysiotherapeut (Allroundsportcare) M. Huta Galung, Sportfysiotherapeut (fysiotherapie Westergracht) J. Bakker, Fysiotherapeut (De Praktijk Heemstede) M. Kerkhof, Fysiotherapeut (Fysioplaza Nieuw Vennep) I. Vel, Sportfysiotherapeut ( Fysiotherapie Vennewater) N. Ruiter, Sportfysiotherapeut ( Fysiotherapie Vennewater) G. Greveling, fysiotherapeut (Care Worx) J. W. Eigenraam, fysiotherapeut (Portegies, Fysio voor sporters) V. de Fluiter, fysiotherapeut (Teding van Berkhout) W. Rill, fysiotherapeut (Leisevaart Fysiotherapie) E. van Wetering, fysiotherapeut (PMC fysiotherapie) J. Stolk, fysiotherapeut (PMC fysiotherapie)
12
CONSULTEN
Man / Vrouw ratio Man Vrouw
744 536
Percentages 58% 42%
1280
100%
Aantallen
Man
Vrouw 42%
Vrouw
Man 58% Man / vrouw ratio
Leeftijdscategorieën in jaren 0 < 30 30 < 40 40 < 50 50 >
576 155 257 292 1280
45% 12% 20% 23% 100%
45% 50% 40% 20%
30% 20%
23%
12%
0 < 30 30 < 40 40 < 50 50 >
10% 0% Leeftijdscategorieën in jaren
13
Reden consult CIOS Consult Herhaling Echo Manueel Telefonisch Anders
218 511 291 94 36 111 19
17% 40% 23% 7% 3% 9% 1%
1280
100%
40% 40% 35% CIOS
30%
23%
Consult
25% 20%
Herhaling
17%
Echo
15% 10%
Telefonisch 3%
5%
Manueel
9%
7%
1%
Anders
0% Reden consult
Tijdstip bezoek na ontstaan van de blessure in maanden 0 - 1 maanden 202 1 - 6 maanden 376 6 - 12 maanden 154 > 12 maanden 443 Onbekend 105 1280
35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%
29%
16% 29% 12% 35% 8% 100%
35% 0 - 1 maanden
16%
1 - 6 maanden 8% 12%
6 - 12 maanden > 12 maanden Onbekend
Tijdstip bezoek na ontstaan van de blessure in maanden
14
Lokatie van de blessure Onbekend Bekken / SI Bovenbeen Elleboog Enkel Hand/ Vingers Heup/ Bovenbeen Heup/ Lies Knie NEK/ CWK Onderarm/ Pols Onderbeen Overig Schouder TWK/ LWK Voet
3 5 71 28 167 6 2 147 331 26 17 109 55 136 79 98
0% 0% 6% 2% 13% 0% 0% 11% 26% 2% 1% 9% 4% 11% 6% 8%
1280
100%
Onbekend Bekken / SI Bovenbeen Elleboog Enkel Hand/ Vingers Heup/ Bovenbeen Heup/ Lies
30% 26% 25%
20%
15%
13%
11%
11% 9%
10%
6%
6%
4%
5% 0%0% 2%
2% 0%0%
1%
0% Lokatie van de blessure
8%
Knie NEK/ CWK Onderarm/ Pols Onderbeen Overig Schouder TWK/ LWK Voet
15
SPORT MEDISCHE ONDERZOEKEN Verwijzing Eerder geweest Via bekende Via huisarts Via fysiotherapeut Via trainer/bond Via CIOS Anders Via politie Via internet Via INHOLLAND Via verzekering Via (bedrijfs)arts Via specialist
Aantallen Percentages 265 15% 181 10% 98 6% 50 3% 437 25% 344 20% 35 2% 70 4% 34 2% 170 10% 46 3% 12 1% 3 0% 1745
100%
30% Eerder geweest
25% 25%
Via bekende Via huisarts
20%
Via fysiotherapeut
20%
Via trainer/bond
15%
Via CIOS
15%
Anders
10%
10%
Via politie
10%
Via internet
6%
4% 2% 2% 3% 1% 0%
3%
5% 0%
Via verzekering Via (bedrijfs)arts Via specialist
Verwijzing Geslacht Man Vrouw
Via INHOLLAND
1277 468
73% 27%
1745
100%
Man / vrouw ratio Vrouw 27% Man Man 73%
Vrouw
16
Soort onderzoek Basis (incl. PSMO) Basis + ECG CIOS INHOLLAND Groot Sportmedisch onderzoek Uitgebreid Cardio Vasculaire
203 124 334 170 680 234
12% 7% 19% 10% 39% 13%
1745
100%
39% Basis (incl. PSMO)
40% 35%
Basis + ECG
30% 19%
25% 20%
CIOS
12%
15%
13% 7%
INHOLLAND
10%
10%
Groot Sportmedisch onderzoek
5%
Uitgebreid Cardio Vasculaire
0% Soort onderzoek
Leeftijdscategorieën 0 < 30 30 < 40 40 < 50 50 >
782 165 321 477
45% 9% 18% 27%
1745
100%
45% 45% 40%
0 < 30
35%
27%
30%
30 < 40
25%
18%
20% 15%
9%
10%
40 < 50 50 >
5% 0% Leeftijdscategorieën
17
Sportachtergronden Atletiek Autosport Badminton Basketbal Bergsport Boksen Bowlen CIOS Dansen / Jazz Ballet / Ballet Duiken Fitness / Conditietraining / Aerobics / Skigym Geen sport Gewichtheffen / Krachtsport / Bodybuild Golfen Handbal Hardlopen / Lopen / Marathon / Trimmen Hockey Honkbal / Softbal Judo Korfbal Motorsport Paardrijden Roeien / Kanoën Rugby Schaatsen / Skeeleren Skiën / Langlauf / Rolskiën Squash Synchroon zwemmen Tennis Triathlon Turnen / Gymnastiek Vechtsport / Taekwondo / Boksen / Jiujiutsi Voetbal Volleybal Wandelen Waterpolo Wielrennen / Toerfietsen / Fietsen Zaalvoetbal Zeilen / Surfen Zeilvliegen / Zweefvliegen / Parachute / Delta Zwemmen
8 13 5 18 1 8 1 87 29 105 180 81 3 8 12 211 37 33 15 10 25 8 25 5 25 5 8 1 77 3 7 10 233 8 14 12 328 2 11 52 21 1745
0% 1% 0% 1% 0% 0% 0% 5% 2% 6% 10% 5% 0% 0% 1% 12% 2% 2% 1% 1% 1% 0% 1% 0% 1% 0% 0% 0% 4% 0% 0% 1% 13% 0% 1% 1% 19% 0% 1% 3% 1% 100%
18
WAARVOOR KUNT U BIJ HET SMA TERECHT? 1. Consult
C
2. Herhalingsconsult
HC
3. Echo Consult
EC
4. Ortho Manueel Consult
MC
5. Sportmedische onderzoeken A. Basis sportmedisch onderzoek voor sporters jonger dan 12 jaar
K2+
B. Basis sportmedisch onderzoek voor sporters ouder dan 12 jaar
K3
C. Sportmedisch onderzoek met Rust ECG ten behoeve van toekomstige studenten van de ALO, het CIOS, In Holland en VEVA
K 3/CIOS
D. Groot sportmedisch onderzoek met inspanningstest I.ECG
K4
E. Ergometrisch onderzoek ten behoeve van Arbo-diensten etc.
K5
F. Ergometrisch onderzoek
K6
G. Zeer uitgebreid sportmedisch onderzoek als K 4 plus ademgasanalyse (VO 2 max., oxycometrie)
K7
H. Uitgebreide cardiovasculaire screening als K 6 plus ademgasanalyse (VO 2 max., oxycometrie)
K8
I.
Herhaling K 4
HK4
J. Herhaling K 7
HK7
K. Herhaling K 8
HK8
6. Sportspecifieke onderzoeken A. Zweef- en schermvliegen
K1
B. Lausanne protocol
K 1 (L)
C. Duiken
K 2 (duik)
D. KNMV (motorsport), KNAF (autosport) Parachutespringen
K2
E. Sportkeuring voor de KNWU met Rust ECG (personen jonger dan 40 jaar)
K3
F. Sportkeuring voor de KNWU met inspanningstest personen ouder dan 40 jaar)I.ECG
K4
19
��������������������������������������������������������������������������� ��������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������
