Spelling op maat. Lesbeschrijvingen blok 5 en 6

Spelling op maat Handleiding 8 Lesbeschrijvingen blok 5 en 6

Hoofdauteurs Ton van den Broek Gerard de Haan Eindredactie Marcia Schouten Auteurs Nynke Braaksma Bo Buijs Anneke Luijendijk Anita Middel Marcia Schouten Saskia Tromp-Lantman Cora Verhoeven Mascha Verhulst

Noordhoff Uitgevers

238314 TOM2_SP_HL8-katern3 blok 5 & 6.indd 1

30/08/12 5:47 PM

Ontwerp binnenwerk: Aly Pepping, Thesinge Ontwerp omslag: Astrid van der Neut, Rotterdam Ontwerp en uitvoering omslagkoffer: Inge Nouws, Castelldefels, Spanje Foto omslagbeeld: Ron Giling – Lineair, Arnhem

Deze uitgave is gedrukt op FSC-papier. © 2012 Noordhoff Uitgevers bv, Groningen/Houten Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.stichting-pro.nl). ISBN 978-90-01-84015-0 Eerste druk, 2012 SISO 475.22 238314


30/08/12 5:47 PM

Inhoud

Blokoverzicht blok 5

4

Les 1

instructie

6

Les 2

zelfstandig werken

8

Les 3

woorddictee

10

Les 4

herhaling

11

Les 5

instructie

12

Les 6

zelfstandig werken

14

Les 7

woorddictee

16

Les 8

herhaling

17

Les 9

instructie

18

Les 10

zelfstandig werken

20

Les 11

woorddictee

22

Les 12

herhaling

23

Les 13

controledictee

24

Les 14-16

herhaling/remediëring

25

Blokoverzicht blok 6

26

Les 1

instructie

28

Les 2

zelfstandig werken

30

Les 3

woorddictee

32

Les 4

herhaling

33

Les 5

instructie

34

Les 6

zelfstandig werken

36

Les 7

woorddictee

38

Les 8

herhaling

39

Les 9

instructie

40

Les 10

zelfstandig werken

42

Les 11

woorddictee

44

Les 12

herhaling

45

Les 13

controledictee

46

Les 14-16


47


30/08/12 5:47 PM

Blokoverzicht blok 6 Leerstofoverzicht week

les

soort les

categorie

21

1

instructie

Herhaling 2F * W2 t/m W5

22

kenmerk

regel

Alle vormen van het werkwoord schrijven

2

zelfstandig werken

W2 t/m W5

3

woorddictee

W2 t/m W5

4

herhaling

35 taxi, 36 aquarium, 38 rugby, W2 t/m W5

5

instructie

Nieuw 3F knieën (uitbreiding)

Regelwoord; meervoud op en

Valt de klemtoon bij meerlettergrepige woorden niet op ik, es, el of et, schrijf bij meervoud alleen en erachter.

Meervoud op s

Woorden met een lange klank achteraan krijgen in het meervoud ‘s, behalve bij de ee.

Herhaling 2F auto’s

23

6

zelfstandig werken

26 auto’s, 33a knieën

7

woorddictee

26 auto’s, 33a knieën

8

herhaling

26 auto’s, 33a knieën, W2 t/m W5

9

instructie

Herhaling 2F * W2 t/m W5

24

Alle vormen van het werkwoord schrijven

10

zelfstandig werken

W2 t/m W5

11

woorddictee

W2 t/m W5

12

herhaling

32 telefonisch, 40 liniaal, W2 t/m W5

13

controledictee

26 auto’s, 32 telefonisch, 33a knieën, 35 taxi, 36 aquarium, 38 rugby, 40 liniaal, W2 t/m W5

14 t/m 16

herhaling/ remediëring

* De spelling van werkwoorden behoort, afhankelijk van het soort werkwoord en vervoeging, tot referentieniveau 1F, 2F of 3F (zie pagina 11 van de Algemene inleiding).

26

Spelling op maat 8 – Lesbeschrijvingen blok 6


30/08/12 5:48 PM

Woorden van de week week 21

categorie W2 t/m W5

woorden heb aangemeld, schudt, kijkt verbaasd, word aangenomen, haalt op, ga, kwam praten, vindt, hebben gekozen, doe, heb gehad, was, zegt, slaat, blijven zien, afgesproken, kan lachen

22

auto’s, knieën

accu’s, baby’s, ski’s, dictees, dreumesen, haviken, aardappelen, dommeriken, genieën, bacteriën, zeeën, harmonieën

23

W2 t/m W5

begrote, achtergebleven, gestofzuigd, geëxporteerd, gefotografeerd, bestede, losgebroken, verwoeste, gezweefvliegd, ontstane, gezwommen, genezen

Didactische aanwijzingen W2 t/m W5

Het werkwoordschema W5 moet nu wel bekend zijn. Toch laat de toepassing ervan soms te wensen over. Knelpunten kunnen zijn: het niet correct hanteren van het beslissingsschema, problemen bij het vinden van de ik-vorm, niet attent zijn op klankverandering en natuurlijk het niet kunnen bepalen van de persoonsvorm.

knieën

Deze week komt een aantal moeilijker spellinggevallen aan de orde: de onregelmatige meervouden. Het zijn uitzonderingsgevallen op de verdubbelingsregel, bijvoorbeeld perziken en dreumesen. Het aantal woorden is vrij gering. Bovendien zijn het woorden die niet zo frequent voorkomen. De woorden zijn lastig, omdat de kinderen voor de juiste schrijfwijze moeten letten op de klemtoon in een woord, iets wat ze niet gewend zijn.

Leerroutes

meer pluswerk

1 2 3 4 1 2 3 4 5 X X X les 8 1 2 3 4 1 2 3 4 5 X X X les 12 1 2 3 4 1 2 3 4 5 X X X les 16 © Noordhoff Uitgevers bv

zwakke spellers 1 2 3 4 1 2 3 4 woorddictee methodevolgers 1 2 3 4 5 X 1 2 3 4 5 X sterke spellers 1 2 3 4 5 6 X 1 2 3 4 5 6 X compact 4 5 6 X 5 6 X software week 22 les 5 les 6 les 7 zwakke spellers 1 2 3 4 1 2 3 4 woorddictee methodevolgers 1 2 3 4 5 X 1 2 3 4 5 X sterke spellers 1 2 3 4 5 6 X 1 2 3 4 5 6 X compact 2 5 6 X 5 6 X software week 23 les 9 les 10 les 11 zwakke spellers 1 2 3 4 1 2 3 4 woorddictee methodevolgers 1 2 3 4 5 X 1 2 3 4 5 X sterke spellers 1 2 3 4 5 6 X 1 2 3 4 5 6 X compact 1 5 6 X 4 6 X software week 24 les 13 les 14 les 15 zwakke spellers kopieerbladen + software methodevolgers controledictee software sterke spellers pluswerk

les 4

basis

les 3

meer pluswerk

les 2

meer pluswerk basis

les 1

basis

week 21

U kunt ervoor kiezen sterke spellers alle opdrachten in het werkboek te laten maken of hen een compacte route aan te bieden.



27

30/08/12 5:48 PM

Blok 6

1

Les 1 Instructie

Les

Je herhaalt

Lesdoel

Alle vormen van het werkwoord schrijven (W2 t/m W5).

ja

Werkwoorden

5

tegenwoordige tijd ik

ik-vorm

ander

ik-vorm

meer

hele werkwoord

+t

verleden tijd - zwakke werkwoorden ik

ik-vorm

+ de of te

ander

ik-vorm

+ de of te

meer

ik-vorm

+ den of ten

Weet je nog?

- sterke werkwoorden Verandering van klank – pas de gewone regels toe. nee

Dictee

Lees de tekst en onderstreep alle vormen van het werkwoord.

Kijk voor het schema in je Spelling-maatje.

2

5

Onderstreep en vul het werkwoord in.

p / vd (opwinden) pv

WÈiŸºÓnnÏÏ‡dŸ

je toch niet zo

∏ssπpÇπpÇeflºıllÏÏ‡dÏ‡dÇefl

p / vd Stralend (spelden – vt) pv

pv / vd In de vakantie heb ik veel (fotograferen) pv / vd Na drie dagen storm is het schip (kapseizen)

Uitbreidingswoorden accepteren inlichten bezwijken suggereren constateren stuiten emigreren verenigen heffen wijten hergebruiken vervaardigen

p / vd Wie (geloven – tt) pv p pv / vd Een uur geleden (blussen)

3

Materialen

pv / vd / bn

Gister heb ik de kamer nog (stofzuigen)

pv / vd / bn

De regering heeft de kosten (berekenen) Het (verlichten)

De (verontrusten)

pv / vd / bn p pv / vd / bn

Organisatie Zwakke spellers basis opdracht 1 t/m 4 Methodevolgers basis opdracht 1 t/m 5 meer extra opdracht(en) Sterke spellers basis opdracht 1 t/m 6 compact opdracht 4 t/m 6 meer extra opdracht(en) / pluswerk

hij de corsage op haar jurk.

gœeflºıffotÌ μo«tÌ‡ogÊrÏ o•gÊgÊrÏ‡aŸºıffeÑefl ≤eÑeflñrÏ‡dŸ gœeflºıkÏkÏ‡a¶p¶sªe®i¶sÃdŸ dat het zo snel is veranderd? de brandweer het vuur.

gœœe®s¡tÌ‡ofz¶u¶iÏ oßfÚz¶u¶iÏ‡gÎdŸ gÎ ◊befl bÉeflñrÇeflºıkÇkÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ

Óvefl vÉeflñrŸºıl¶iÏl¶iÏ‡cflºıh»tÑefl h»tÑefl gebouw zag er mooi uit. Óvefl vÉeflñrÏ‡on»tfl o§n»tflñr¶u¶s¡tÑefl ouders kwamen bijeen. U¶i»tÌ‡gœeflºılÏlÏ‡otÑefl o«tÑefl deelnemers kunnen zich opgeven. (uitloten) ◊kkŸŸºÓwwÿ⁄tÌ Ωÿ⁄tÌ‡gœeflñrÏ‡aÏ‡aŸºıkk»tfl»tfl Joeri is zijn horloge gisteren (kwijtraken) (worden – tt) WÄo§rÏrÏ‡dŸ je ook niet goed van dat gezoem? o™pÏ‡gœeflºÓv‰oßolÏlÏ‡gÎdŸ opÏ Deze afspraken worden niet (opvolgen)

pv / vd / bn pv / vd / bn pv / vd / bn

28

gœeflºılÏlÏ‡ooftfl o•oßf√tfl ◊b∞l¶u¶s¡ l¶u¶s¡tÑefl

¿ttÑeflÑeflºıllÇÇe®uŸñrÏ‡gœe®s¡tÑeflºıllÏÏ‡dŸ o™pŸ ! opŸ

Onderstreep en vul in.

pv / vd / bn

Meer • Werkboek bladzijde 89 • pluswerk

28

Werkwoorden

pv / vd Jouw gedrag heeft me ernstig (teleurstellen)

voltooid deelwoord Eindigt op: - t of d: maak het woord langer, dan hoor je of het t of d is. - en

Basis • Werkboek bladzijde 28-29 • Antwoordenboek bladzijde 28-29 • Spelling-maatje bladzijde 69 • Spellingkaart W5 • digibordsoftware

Herhaling

Aangemeld g ‘Heb jij je al aangemeld op het Sybrandcollege?’ g Joep schudt zijn hoofd. Bram kijkt j verbaasd naar Joep. ‘Nee? Maar dan word je misschien niet aangenomen!’ g Joep haalt zijn schouders op. p ‘Ik ga g naar een andere school. Vorige week kwam de juffrouw met mijn ouders praten. Ze vindt het Sybrandcollege te moeilijk voor me. p Daarom hebben mijn ouders een andere school g gekozen.’ ‘Welke dan?’ ‘Het ZSG. Daar doe je meer met je handen en minder met je hoofd. Gisteren heb ik een rondleiding gehad. Het was er best cool.’ Bram zegt g g even niets meer. Dan slaat hij zijn arm om Joep heen. ‘Maar we blijven j elkaar volgend jaar wel zien! Afgesproken!’ En dan g p kan Joep weer lachen.

Schema W5 Is het de persoonsvorm?

Zelfstandig

• alle vormen van het werkwoord schrijven.

1

2F

Instructie

Groep 8 – Blok 6 – Week 21

Terugblik Dicteer de vijf woorden. Laat elk woord herhalen en meteen opschrijven. 1 poëzie; 2 Kerstmis; 3 thermoskan; 4 toe-eigenen; 5 retour Laat de juiste schrijfwijze direct na het dictee zien. Bespreek waarom de woorden zo geschreven moeten worden.

Uitleg Leg kort het lesdoel uit. Schrijf op het bord: Wat is er gisteren precies gebeurd? Wat gebeurt daar nu? Opa heeft alle kranten bewaard. Wie wat bewaart, die heeft wat.



30/08/12 5:48 PM

4

Vul het werkwoord in.

◊beÌ bÉeÌ‡gÒiŸºÓn»tfl n»tfl

Je (beginnen – tt)

aan de laatste maanden in groep 8.

Maanden waarin je nog leuke dingen (beleven – tt) Misschien hebben jullie in september al (kamperen)

◊bbeflÉeflºıllÇÇeÑeflºıfftfl√tfl gœeflºıkÏkÏ‡aŸºÓm¶pÇ m¶pÇeÑeflñrÏ‡dŸ

◊lÏlÏ‡ogœ o•gœeÑeflñrÏ‡dÇeflºÓnŸnŸ jullie op een boerderij. gœeÌ‡oefl o£eflºıfeflf≤eflºÓnÏnÏ‡dŸ voor de musical. Ook wordt er straks (oefenen) gœeflºÓzÏzÏ‡onÏ o§nÏ‡gœeflºÓnŸnŸ Natuurlijk wordt er veel in (zingen) (genieten) GœeflºÓn¶iÇ n¶iÇeÀtfl dus maar van de komende tijd. gœeflºılÇlÇeÑeflñrÏ‡dŸ worden! Want volgend jaar moet er hard (leren) Of (logeren – vt)

5

6

Vervolg uitleg De verleden tijd van sterke werkwoorden eindigt vrijwel altijd op en. Sommige werkwoorden hebben een n op het eind (gegaan). Duidelijke uitzonderingen zijn: gedacht, gezocht, gekocht, bezocht en gebracht. Demonstreer bij elk type voltooid deelwoord hoe de gewone spellingregels werken.

Vul het voltooid deelwoord en het bijvoeglijk naamwoord in. maken

ik heb

leren

ik heb

vertellen

ik heb

vragen

ik heb

wegleggen

ik heb

brengen

ik heb

kopen

ik heb

schudden

ik heb

gœeflºÓmÏmÏ‡aÏ‡aŸºık»tfl k»tfl gœeflºılÇlÇeÑeflñrÏ‡dŸ ÓvveflÉeflñr»tÑeflºıllÏÏ‡dŸ gœeflºÓvrÏ vørÏ‡aÏ‡aÏ‡gÎgÎdŸ ÓwweÌÉeÌ‡gÎgœeflºıllÇÇeÌ‡gÎdŸ gÎ gœeflºıbrÏbørÏ‡aÏ‡cflºıh»tfl h»tfl gœeflºıkÏkÏ‡ocflo•cflºıh»tfl h»tfl gœe®sÃcflºıh¶uÏ h¶uÏ‡dŸ

de het het de de de de de

gœeflºÓmÏmÏ‡aÏ‡aŸºık»tÑefl k»tÑefl gœeflºılÇlÇeÑeflñrÏ‡dÇefl ÓvveflÉeflñr»tÑeflºıllÏÏ‡dÇefl gœeflºÓvrÏ vørÏ‡aÏ‡aÏ‡gÎgÎdÇefl ÓwweÌÉeÌ‡gÎgœeflºıllÇÇeÌ‡gÎdÇ gÎ efl gœeflºıbrÏbørÏ‡aÏ‡cflºıh»tÑefl h»tÑefl gœeflºıkÏkÏ‡ocflo•cflºıh»tÑefl h»tÑefl gœe®sÃcflºıh¶uÏ h¶uÏ‡dÏ‡dÇefl

tekeningen gedicht verhaal tekening stenen boodschap fietsen kaarten

Vul het werkwoord in.

gœeÀtÌ‡oa¶s¡ o•a¶s¡tfl op de overwinning. ∏sπpÇ sπpÇeÑeÌ‡cflºıh»tÑefl h»tÑefl zojuist vol overgave. De pas gekozen voorzitter (speechen) gœeflºıb‰aŸaŸñrŸºıbeÌ bÉeÌ‡c®uÇeÌ‡dŸ Op die warme avond hebben wij (barbecueën) R¶uÏ‡gŒºıby› bΩy› jij nog steeds elke zaterdag? (rugbyen) ◊fiŸfØiŸºÓn¶i¶s∂h»tÑefl n¶i¶s∂h»tÑefl een Spanjaard als eerste. Vorig jaar (finishen) gœeÌ‡gÎgÎolŸ gÎoßÎ lŸºıffdŸμdŸ Mijn vader heeft tijdens de vakantie regelmatig (golfen) ◊brÇ børÇeÌ‡aŸºıkÏkÏ‡dÏ‡aŸºÓn¶s¡ n¶s¡tfl Er gaat geen feest voorbij of mijn broer (breakdansen) gœe®sÃaŸºÓveÌ vÉeÌ‡dŸ ? Heb jij alle informatie (saven) gœe®ü¶pÏ‡gÊrÏ‡aÏ‡dÇeÌ‡dŸ Ik heb het programma inmiddels (upgraden) ∏ss∑nÏ∑nÏ‡o•ookÇ oßkÇeflñrÏ‡dÇeflºÓnnŸŸ gisteren in Amsterdam. Wij (snookeren) Pieter (carpoolen) cÌ‡aŸñr¶pÏ‡ool»tfl o•oßl»tfl morgen met zijn collega. Zij hebben uitgebreid (toasten)

Je oefent alle vormen van het werkwoord schrijven.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 89 of pluswerk. Groep 8 – Blok 6 – Week 21

Vervolg uitleg U vraagt wat opvalt aan de zinnen. Het gaat om werkwoordsvormen die je hetzelfde uitspreekt, maar verschillend schrijft. Vraag hoe je te werk moet gaan om de woorden goed te schrijven. Je moet nagaan of een woord een persoonsvorm is. Als dat zo is, moet je de regels voor de spelling van de persoonsvorm toepassen. In dit geval is dat de ik-vorm + t. Als een woord géén persoonsvorm is, moet je de normale regels toepassen. In dit geval is dat de verlengingsregel. Vraag hoe we woorden als gebeurd en bewaard noemen. De term voltooid deelwoord moet bekend zijn. Noteer daarna de drie verschillende vormen van het voltooid deelwoord op het bord: - voltooid deelwoorden die eindigen op d (horen – gehoord); - voltooid deelwoorden die eindigen op t (werken – gewerkt); - voltooid deelwoorden die eindigen op en (liegen – gelogen).

29

Evalueren en vooruitblik Laat de kinderen vertellen wat ze geleerd hebben. Bespreek de antwoorden. Bij opdracht 6 ging het om Engelse werkwoorden. Besteed kort aandacht aan de juiste schrijfwijze van de werkwoorden. Vertel de kinderen wat ze in les 2 doen en dat ze deze les zelfstandig maken. Wijs erop dat de kinderen steeds goed – met behulp van werkwoordschema W5 – moeten beredeneren hoe een vorm van het werkwoord moet worden geschreven.



© Noordhoff dh ff Uitgevers b bv

Volgende les

Opdracht 1 en 2 Verlengde instructie Wijs er bij opdracht 1 op dat bij het voltooid deelwoord altijd nog een ander werkwoord hoort: het hulpwerkwoord. Vaak is dat een vorm van de werkwoorden zijn, hebben of worden. Attendeer de kinderen er bij opdracht 2 op dat de goede vorm ingevuld kan worden door werkwoordschema W5 te volgen en de regels correct toe te passen. Als een werkwoord een voltooid deelwoord is, geldt de verlengingsregel.

29

30/08/12 5:48 PM

Blok 6 Les 2 Zelfstandig werken

Les

2

Je oefent

2F

1


Zelfstandig

Dictee

Herhaling


Weet je nog?

Lesdoel

Instructie


Werkwoorden

5

Onderstreep het onderwerp en vul de persoonsvorm in. g hond (luisteren) Hun vorige

◊l¶u¶i¶s¡ l¶u¶i¶s¡tÑeflñrÏ‡dÇefl

veel beter naar zijn baas.

Ów‰o§orÏrÏ‡d»tfl volgende week aan zijn kuit geopereerd. ◊bbeflÉeflñrÇe®iÏ‡dÏ‡dÇefl Yuri een vegetarische maaltijd. Na afloop (bedanken – vt) ◊bbeÌÉeÌ‡dÏ‡aŸºÓnnŸŸºıkk»tÑefl »tÑefl de burgemeester g alle vrijwilligers. ◊kÏkÏ‡a¶p»tÑefl Rafael er weer mee. Na drie danslessen (kappen – vt) aŸºÓn»tfl n»tflºÓw‰o•oorÏ o§rÏ‡dÏ‡dÇefl jjijj toen niet meteen? Waarom (antwoorden) ◊l¶iÏl¶iÏ‡cflºıh»tÀtÑefl h»tÀtÑeflºÓnŸnŸ zojuist de politie iŸºÓnnŸŸ De bestolen toeristen (inlichten) Ów‰aÏaÏ‡cflºıhh»tÑefl »tÑeflºÓnnŸŸ nu al twee uur op de boot naar Vlieland. We (wachten) Nasri (worden)

Schema W5

Vorige keer (bereiden)

Werkwoorden

Is het de persoonsvorm? ja

5


ik-vorm

ander

ik-vorm

meer

hele werkwoord

+t


ik-vorm

+ de of te

ander

ik-vorm

+ de of te

meer

ik-vorm

+ den of ten

2

uiten

- sterke werkwoorden Verandering van klank – pas de gewone regels toe. nee

Vul het voltooid deelwoord en het bijvoeglijk naamwoord in.


3 Materialen Basis • Werkboek bladzijde 30-31 • Antwoordenboek bladzijde 30-31 • Spelling-maatje bladzijde 69 • Spellingkaart W5

ik heb

redden

ik heb

bekladden

ik heb

poten

ik heb

ontleden

ik heb

haten

ik heb

schatten

ik heb

witten

ik heb

de de de de de de de

gœe®u¶i»tÑefl gœeflñrÇeÌ‡dÏ‡dÇefl ◊bbeflÉeflºıkkŸŸºıllÏÏ‡aÏ‡dÏ‡dÇefl gœe®pÏ‡otÑefl o«tÑefl o§n»tflºılÇlÇeÌ‡dÇefl on»tfl gœeflºıhÏhÏ‡a»tÑefl gœe®sÃcflºıhÏhÏ‡a»tÀtÑefl gœeflºÓwi»tÀtÑefl wΩi»tÀtÑefl

klacht drenkeling muur aardappelen zin president opbrengst muur

◊hÇhÇeflñrŸºıkÇkÇeflºÓn»tfl n»tfl

pv p / vd / bn

Mijn oma (herkennen)

pv / vd / bn

Ik betaalde hem voor het (verrichten)

pv / vd / bn

Die diersoort wordt nu (beschermen)

p / vd / bn pv

ÓvveflÉeflñrÏ‡gÒi¶s¡ gÒ tfl je toch ook wel eens? u¶i»tÌ‡gœeflºıbrÇ børÇe®iÏ‡dŸ met tien personen. Het bedrijf is (uitbreiden) Ik (haten) ◊hÏhÏ‡aÏ‡a»tÀtÑefl mijn broertje echt toen ik zes was. gœeflºıhÇhÇeÌ‡cflºıh»tÑefl h»tÑefl wond is al aan het helen. De (hechten) ÓvveflÉeflñrŸºÓw‰aÏaÏ‡cflºıhh»tÑefl »tÑefl dag. Uiteindelijk kwam de lang (verwachten) ∏s¡s¡tflñr¶ÿÎdŸ tegen de sterkste van de klas. Ik (strijden – tt) gœeflñrÇeflºıkÇkÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ Op zo’n buitenkans had ik niet (rekenen)

pv / vd / bn p pv / vd / bn pv / vd / bn p / vd / bn pv pv / vd / bn 30

de


pv / vd / bn


gœe®u¶i»tfl gœeflñrÇeÌ‡dŸ ◊befl bÉeflºıkŸkŸºılÏlÏ‡aÏ‡dŸ gœe®pÏ‡ootfl o•o«tfl o§n»tflºılÇlÇeÑeÌ‡dŸ on»tfl gœeflºıhÏhÏ‡aÏ‡a»tfl gœe®sÃcflºıhÏhÏ‡a»tfl gœeflºÓwi»tfl wΩi»tfl

sinds kort mijn vader niet.

Óvefl vÉeflñrŸñr¶iÏ‡cflºıh»tÑefl h»tÑefl werk. ◊bbe®sÃcfl Ée®sÃcflºıhhÇÇeflñrŸºÓmmÏÏ‡dŸ

Jij (vergissen – tt)


Organisatie Zwakke spellers basis opdracht 1 t/m 4 Methodevolgers basis opdracht 1 t/m 5 meer extra opdracht(en) Sterke spellers basis opdracht 1 t/m 6 compact opdracht 5 en 6 meer extra opdracht(en) / pluswerk

30



30/08/12 5:48 PM

4

Onderstreep het onderwerp en vul het werkwoord in.

Óvefl vÉeflñr¶s∂lÇeÀtÑeflºÓnŸnŸ

j broek is op de knieën helemaal (verslijten) Mijn

◊bbeÌÉeÌ‡dÇeflñrŸºıfftfl√tfl

g (bederven – tt) De regen Ik (skaten – tt) p (schatten) De expert

∏ss∂kÏ∂kÏ‡a»tÑefl ∏sÃcflsÃcflºıhÏhÏ‡a»tÀtÑefl

vandaag ons schoolreisje. elke dag een uur met mijn vrienden. gisteren de schade van de brand.

j zusje j haar boeken op tijd (inleveren) Weet jij of mijn De detective (schaduwen) Frans (downloaden) Onze buren (beitsen)

5

∏sÃcflsÃcflºıhÏhÏ‡aÏ‡d¶uŸºÓwÕtfltfl dÏ‡ownŸ o§wønŸºılÏlÏ‡oaÏ o•aÏ‡dÏ‡dÇefl ◊be®i»t®s¡ bÉe®i»t®s¡tÑeflºÓnŸnŸ

iŸºÓnÏnÏ‡gœeflºılÇlÇeflºÓvefl vÉeflñrÏ‡dŸ

heeft?

de verdachte vanaf morgen. zojuist de nieuwste software. vorige week de schutting groen.

Bedenk een werkwoord dat in de zin past. De journalist

◊bÿŒ bΩÿŒºÓv.v·. ∏sÃcflsÃcflºıhŸhŸñr¶ÿŒºıftflf√tfl

een nieuwsbericht over het ongeluk.

Je moet voor de presentatie je vragen

◊bbÿŒΩÿŒºÓvv.·. Óv‰o•oorŸ o§rŸºıbbeflÉeflñrÇe®iÏ‡dÇeflºÓnnŸŸ

◊bbÿŒΩÿŒºÓvv.·. ◊llÇÇeÑe®s je vooral lokaal nieuws. ◊bÿŒ bΩÿŒºÓv.v·. ∏sπpÇ sπpÇeÑeflºılÏlÏ‡dÇefl gisteren urenlang games op de computer. ◊bÿŒ bΩÿÿŒŒºÓv.v·. ◊befl bÉeflºılŸlŸ je direct 112. In een geval van nood De brandweer ◊bÿŒ bΩÿÿŒŒºÓv.v·. ◊b∞l¶u¶s¡ l¶u¶s¡tÑefl de brand uiteindelijk. ◊bÿŒ bΩÿŒºÓv.v·. ◊lÏlÏ‡oop»tfl o•o™p»tfl het lokaal binnen. De meester ◊bÿŒ bΩÿŒºÓv.v·. ◊b∞l¶ÿŒl¶ÿŒºıf≠ ik meestal in Nederland. In de zomervakantie In het dorpsblad

Ik

6

Maak met elk werkwoord twee zinnen. Bij de ene zin gebruik je het werkwoord aan elkaar. Bij de andere splits je het werkwoord. nakijken

D±efl ÓmÇ mÇeÑe®s¡tÑeflñrŸ ÓmÏmÏ‡oeÀtfl o£eÀtfl ÓveÑefl vÉeÑeflºılŸlŸ ÓnÏnÏ‡aŸºık¶ÿŒ k¶ÿŒÿŒºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ. K¶ÿŒºıkŸkŸ jÒÿ› Óm¶ÿŒ m¶ÿŒºÓnŸnŸ aŸºÓn»tfl n»tflºÓw‰o•oorÏ o§rÏ‡dÇeflºÓnŸnŸ ÅefleflºÓvefl vÉeflºÓnŸnŸ ÓnÏnÏ‡aŸ?

inruilen

meeslepen

aanpakken

Ik kan

alle vormen van het werkwoord schrijven.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 89 of pluswerk. 31

© Noordhoff Uitgevers bv




31

30/08/12 5:48 PM

Blok 6 Les 3 Dictee

Les

3

Je maakt

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• een woorddictee.

Lesdoel

1 2

De kinderen laten zien in welke mate ze alle vormen van het werkwoord kunnen schrijven (W2 t/m W5).

3 4 5 6

Materialen

7 8

• Werkboek bladzijde 32 • Spellingkaart W5 of Spelling-maatje bladzijde 69 • digibordsoftware

4

Les

Je herhaalt

1

Instructie

• wat je in lessen hiervoor hebt geleerd. Vul het voltooid deelwoord en het bijvoeglijk naamwoord in. afronden

inpakken missen poffen toejuichen verbouwen

ÓvveflÉeflñrŸºÓzzŸŸºÓwwiŸΩiŸºıkk»tfl»tfl o™pŸ opŸ zich elke zondag

Gisteren heeft Rens zijn enkel (verzwikken)

¿tt®u»tfl ®u»tfl ÓvveflÉeflñrŸñr¶iÏ‡cflºıhh»tÀtÑefl »tÀtÑefl

p pv / vd

Mijn zus (optutten – tt)

p / vd pv

Ik (verrichten)

pv / vd

Ik heb jou dat al drie keer (vertellen)

pv / vd p

De politie (controleren)

pv / vd

ÓwweÑefl ÉeÑeflñrŸºıkkÏÏ‡aÏ‡a»t®s¡tfl ∏sÃcflsÃcflñrÏ‡aŸºıb∞bÉbefleflºılÏlÏ‡dÇeflºÓnŸnŸ wij vaak. gœeflºÓwefl wÉeflºÓn¶s¡ n¶s¡tfl ? Welke uitkomst hadden jullie dan (wensen)

p / vd pv pv / vd

vorige maand een goede daad.

cÌ‡on»tfl o§n»tflñrÏ‡olÇoßlÇeÑeflñrÏ‡dÇefl

Óvefl vÉeflñr»tÑeflºılÏlÏ‡dŸ

!

gister op alcoholgebruik.

Het licht werd door de spiegel (weerkaatsen)

Toen mijn opa nog leefde, (scrabbelen)


Woorddictee Lees telkens een zin voor. Herhaal het vetgedrukte woord. De kinderen zeggen het woord na en schrijven het op. Ze kruisen het hokje aan als ze zeker zijn van de spelling van het woord. 1 Blij zit de jarige job op de versierde stoel. 2 Het luchtte me erg op dat ik de schade niet hoefde te betalen. 3 Verraad nooit je eigen klasgenoten! 4 Gisteren hebben we met z’n allen overlegd over de spelregels. 5 Ons team is helaas als laatste geëindigd. 6 De bewoners verwachten binnenkort een brief van de gemeente. 7 De winkelier besteedt veel tijd aan het inrichten van de etalage. 8 Wat heeft jouw nieuwe fiets gekost?

32

de

Onderstreep en vul het werkwoord in. pv / vd

32

aŸºıfgœfμgœeflñrÏ‡onÏ o§nÏ‡dÇeŸ getallen ◊befl bÉeflºÓvr¶ÿÎdÇ vør¶ÿÎdÇ ÿÎ efl provincie hÇeflñrŸºıkÇkÇeflºÓnÏnÏ‡dÇefl de ◊hÇ man nÏ‡gœe®pÏ‡aŸºık»tÑefl k»tÑefl spullen de iŸºÓnÏ m¶i¶s¡tÑefl de gœeflºÓm¶i¶s¡ trein oßf√tÑefl de gœe®pÏ‡oftÑefl maïs oeÌeÌ‡gœe®jÒu¶iÏ jÒ ‡cflºıhh»tÑefl »tÑefl team het ¿ttÌÌ‡o£ veflÉeflñrŸºıb‰o™ouŸuŸºÓw‰dÇdÇefl graan het Óv de

Ik heb

herkennen

2

aŸºıfgœfμgœeflñrÏ‡onÏ o§nÏ‡dŸ ◊befl bÉeflºÓvr¶ÿÎdŸ vør¶ÿÎdŸ ÿÎ hÇeflñrŸºıkÇkÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ Ik heb ◊hÇ nÏ‡gœe®pÏ‡aŸºık»tfl k»tfl Ik heb iŸºÓnÏ m¶i¶s¡tfl Ik heb gœeflºÓm¶i¶s¡ oßf√tfl Ik heb gœe®pÏ‡oftfl oeÌeÌ‡gœe®jÒu¶iÏ jÒ ‡cflºıhh»tfl»tfl Ik heb ¿ttÌÌ‡o£ veflÉeflñrŸºıb‰o™ouŸuŸºÓw‰dŸdŸ Ik heb Óv Ik heb

bevrijden

Kijk samen het dictee na en bespreek waarom de woorden zo geschreven moeten worden met behulp van spellingkaart W5 of het W5-schema in het Spelling-maatje (bladzijde 69). De kinderen schrijven fout geschreven woorden goed op.



30/08/12 5:48 PM

Blok 6

3

Schrijf de woorden op. q

che e d sa

x

4

aquarium

Les 4 Herhaling

rugby

y

cflºıhÇhÇeÌ‡qÙuÇefl ÅeeflflºÓxxÌÌ‡cflºıll¶u¶sπiÇ ¶u¶sπiÇeflºıf≠ namiet het d¶yŒ yŒºÓnÏnÏ‡aŸºÓm¶iÇ m¶iÇeÀtfl ofoon de ∏sÃaŸ sÃaŸºÓxÌxÌ‡ofoonŸ oßfμo•o§nŸ cÌ‡on¶sª o§n¶sªeÌ‡qÙuÇeflºÓn»tfl n»tfl onaise de ÓmÏ mÏ‡a¶yÎonÏ a¶yÎo§nÏ‡a¶i¶sªefl ue

de

fle

clusief

conse

ma

taxi

e

ibel

uiz cla

uent

◊f¥lÇlÇeflºÓx®iŸ x®iŸºıbefl bÉeflºılŸlŸ ÅefleflºÓxÑefl xÑeflºÓm¶pŸ m¶pŸºılÏlÏ‡aÏ‡aŸñrŸ de qÙu¶iŸºÓzŸzŸ de cflºılÏlÏ‡aŸºÓxÌ xÌ‡onŸ o§nŸ ÅeeflflºÓxxÌÌ‡c®uŸñr¶sπiÇefl het aÏ‡qÙuÏ‡aÏ‡d¶uÏ‡cÀtfl

Lesdoel

emplaar het

on

e

cursie

a

uaduct

Herhaling van: • woorden met een x schrijven (cat. 35); • woorden met een q schrijven (cat. 36); • woorden met een y schrijven (cat. 38); • alle vormen van het werkwoord schrijven (W2 t/m W5).

de

Maak het woord af met i, ie of y en schrijf het in de goede rij.

un...form h...sterisch b...kini spinaz... polit... m...sterie fantas... hel...kopter gymnast...k t...pe muz...kaal h...gïene et...ket nieuwsg...rig p...jama s...raden pon... d...ploma

Materialen

5

i

ie

y

uŸºÓn¶iŸ n¶iŸºıforŸ fμo§rŸºÓmŸmŸ ◊biŸbΩiŸºık¶iŸk¶iŸºÓn¶iŸ n¶iŸ ◊hÇhÇeflºıl¶iŸl¶iŸºıkÏkÏ‡op»tÑefl o™p»tÑeflñrŸ Óm¶uŸ m¶uŸºÓz¶iŸz¶iŸºıkÏkÏ‡aÏ‡aŸºılŸlŸ ÅeÀt®iŸ eÀt®iŸºıkÇkÇeÀtfl d¶i¶pŸºılÏlÏ‡omÏ o§mÏ‡aŸ

∏sπp¶iŸ sπp¶iŸºÓnÏnÏ‡aŸºÓz¶iÇ z¶iÇefl pÏ‡ol¶i»t®iÇ oßl¶i»t®iÇefl ◊ffaŸμaŸºÓnn»tÌ»tÌ‡a¶sπiÇefl gÒyŒºÓmŸmŸºÓnÏnÏ‡a¶s¡t®iÇeflºıkŸkŸ Ónn¶iÇ¶iÇe®uŸºÓwwsÃgÒiÇ ∫sÃgÒiÇeflñr¶iÏ‡g› ∏sπiÇsπiÇeflñrÏ‡aÏ‡dÇeflºÓnŸnŸ

◊h¶yÒs¡ h¶yÒs¡tÑeflñr¶i¶sÃcflºıhŸhŸ Ómm¶yÒs¡ ¶yÒs¡tÑeflñr¶iÇefl ¿tt®yÒpÇ ®yÒpÇ yÒ efl ◊h¶yÎgÒiÇ h¶yÎgÒiÇëflºÓnÇnÇefl p¶yÒjÎaŸºÓmÏmÏ‡aŸ pÏ‡on¶y› o§n¶y›

Basis • Werkboek bladzijde 32-33 • Antwoordenboek bladzijde 32-33 • Spelling-maatje bladzijde 53, 54, 56 en 69 • Spellingkaarten 35, 36, 38: taxi, aquarium, rugby en W5 Meer • Werkboek bladzijde 89 • pluswerk • software Spelling op maat

Vul in de verleden tijd in. Sem (houden)

◊h¶iÇ h¶iÇeflºılÏlÏ‡dŸ

Na die lange reis (duiken)

als klein kind niet van uien en knoflook.

dÏ‡okÇ oßkÇeflºÓnŸnŸ

we meteen in het zwembad.

gœeflºıb‰oßoftflf√tfl met het weer. ÓvveflÉeflñrŸºÓmmÏÏ‡o§omÏmÏ‡dŸ als een Arabische sjeik. ◊beÌ bÉeÌ‡aŸºÓnn»tfl»tflºÓw‰o•oorÏ o§rÏ‡dÏ‡dÇefl glimlachend onze vragen. De reisleider (beantwoorden) ∏ss∑mÇ ∑mÇeÀtÑeflºÓnnŸŸ met stenen naar de politie. De boze betogers (smijten) ◊befl bÉeflºılÇlÇeÌ‡d¶iÏ‡gÎdŸ door de spelers. De elftalleider voelde zich zwaar (beledigen) Onze veerboot (stranden) ∏s¡s¡tflñrÏ‡aŸºÓnÏnÏ‡dÏ‡dÇefl in het zicht van de haven. In de zomervakantie hebben we enorm (boffen)

Organisatie

Henry had zich (vermommen)

Volgende les

Je leert woorden schrijven met een meervoud op en.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 89 of pluswerk of computer.

Methodevolgers basis opdracht 1 t/m 5 meer extra opdrachten / software 33

Sterke spellers meer pluswerk



Zwakke spellers basis opdracht 1 t/m 4 meer software



33

30/08/12 5:48 PM

Blok 6 Les 5 Instructie

Les

5

Je leert

Lesdoel

Categorieregels Cat. 26 Woorden met een lange klank achteraan krijgen in het meervoud ‘s, behalve bij de ee.

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• woorden schrijven met een meervoud op en en je herhaalt woorden schrijven met een meervoud op s.

1

Schrijven van: • woorden met meervoud op s (cat. 26); 2F • woorden met meervoud op en (uitbreiding cat. 33a); 3F • woorden beginnend met ‘s en bezitsvorm op p ’s (alleen voor sterke spellers). 2F

Instructie

Schrijf de woorden van de week in het enkelvoud op. accu’s baby’s ski’s dictees

dreumesen haviken aardappelen dommeriken

aÏ‡cÌ‡c®uŸ de ◊b‰aŸ aŸºıbby›Ωy› de ∏ss∂k¶iŸ ∂k¶iŸ het d¶iÏ‡cÀtÑeÑefl de

Uitleg

de de de de

genieën bacteriën zeeën harmonieën

dŸñrÇe®uŸºÓmÇ mÇe®s ◊hÏhÏ‡aŸºÓviŸ vΩiŸºıkŸkŸ aÏ‡aŸñrÏ‡dÏ‡a¶p¶pÇeflºılŸlŸ dÏ‡omŸ o§mŸºÓmÇ mÇeflñr¶iŸºıkŸkŸ

het de de de

gœeflºÓn¶iÇ n¶iÇefl ◊b‰aÏaÏ‡cÀtÑeflñr¶iÇefl ÓzÇzÇeÑefl ◊hÏhÏ‡aŸñrŸºÓmÏmÏ‡on¶iÇ o§n¶iÇefl

Valt de klemtoon bij meerlettergrepige woorden niet op ik, es, el of et, schrijf dan het meervoud door er en achter te zetten. Je schrijft dus geen dubbele medeklinker. knieën

Cat. 33a Valt de klemtoon bij meerlettergrepige woorden niet op ik, es, el of et, schrijf dan het meervoud door er en achter te zetten. Je schrijft dus geen dubbele medeklinker.

2

Onderstreep het stukje waar de klemtoon op valt. Schrijf het meervoud op. monnik symfonie p porie p perzik

Stappen regelwoord – zie les 6

prinses

Uitbreidingswoorden stencilen de luiwammesen auditen punniken encyclopedieën de stouteriken zaniken de perziken de cafetaria’s de bangeriken de opera’s de flauweriken

blik bangerik lemmet

3

ÓmmÏÏ‡o§onŸnŸºÓnn¶iŸ¶iŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ ∏ssπyŒπyŒºÓmmŸŸºıffon¶iÇ μo§n¶iÇeÑëflºÓnnŸŸ pÏ‡or¶iÇ o§r¶iÇëflºÓnŸnŸ pÇeflñrŸºÓz¶iŸz¶iŸºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ pŸñr¶iŸºÓn¶sª n¶sªe®sπsªeflºÓnŸnŸ ◊b∞l¶iŸl¶iŸºıkkŸŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ ◊b‰aŸaŸºÓnnÏÏ‡gœeflñr¶iŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ ◊llÇÇeflºÓmmŸŸºÓmmÇÇeÀtÑeflºÓnnŸŸ

leeuwerik lobbes notaris viezerik secretaris provincie aardappel dreumes

◊llÇÇeÑe®uŸºÓwweflÉeflñr¶iŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ ◊llÏÏ‡oßobb∞bÉbe®sª e®sªeflºÓnnŸŸ ÓnnÏÏ‡o«otÌtÌ‡aŸñr¶i¶sπsªeflºÓnnŸŸ ÓvviÇΩiÇeflºÓzzÇÇeflñr¶iŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ ∏ssªªeÌ‡cflñrÇeÀtÌ‡aŸñr¶i¶sπsªeflºÓnnŸŸ pŸñrÏ‡oviŸ o§vΩiŸºÓnÏnÏ‡c®iÇëflºÓnŸnŸ aÏ‡aŸñrÏ‡dÏ‡a¶p¶pÇeflºılÇlÇeflºÓnŸnŸ dŸñrÇe®uŸºÓmÇ mÇe®sªeflºÓnŸnŸ

Schrijf de woorden in het meervoud in het goede rijtje. professor allergie krokus collega havik proces bezem barones kolonie kruisbes engel aquarium abonnee weerman melodie

Materialen

en

verdubbeling + en

anders

Basis • Werkboek bladzijde 34-35 • Antwoordenboek bladzijde 34-35 • Spelling-maatje bladzijde 61 • digibordsoftware

pŸñrÏ‡ofe®sπsÃorÇ oßf≤e®sπsÃo§rÇeflºÓnŸnŸ aŸºılŸlŸºılÇlÇeflñrÏ‡gÒgÒiÇeÑëflºÓnŸnŸ ◊hÏhÏ‡aŸºÓviŸ vΩiŸºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ ÅefleflºÓnÏnÏ‡gœeflºılÇlÇeflºÓnŸnŸ ÓmÇ mÇeflºılÏlÏ‡od¶iÇ o•d¶iÇeÑëflºÓnŸnŸ

◊kŸkŸñrÏ‡ok¶u¶sπsª oßk¶u¶sπsªeflºÓnŸnŸ pŸñrÏ‡ocÑe®sπsª o•cÑe®sπsªeflºÓnŸnŸ ◊b‰aŸaŸñrÏ‡onÇ o§nÇe®sπsªeflºÓnŸnŸ ◊kŸkŸñr¶u¶i¶s∂be®sπsª r¶u¶i¶s∂bÉe®sπsªeflºÓnŸnŸ ÓwweÑefl ÉeÑeflñrŸºÓmmÏÏ‡aŸºÓnnŸŸºÓnnÇÇeflºÓnnŸŸ

cÌ‡olŸoßlŸºılÇlÇeÌ‡gÎgÎaŸ’ ∏s ◊befl bÉeflºÓzÇzÇeflºÓm¶s m¶s ◊kÏkÏ‡olÏoßlÏ‡on¶iÇ o§n¶iÇëflºÓnŸnŸ, ◊kÏkÏ‡olÏoßlÏ‡on¶iÇ o§n¶iÇe®s aÏ‡qÙuÏ‡aŸñr¶i¶uŸºÓm¶s, m¶s, aÏ‡qÙuÏ‡aŸñr¶iÏ‡aŸ aŸºıb‰o§onŸnŸºÓnÇnÇeÑe®s

34



Organisatie Zwakke spellers basis opdracht 1 t/m 4

Terugblik Dicteer de vijf woorden. Laat elk woord herhalen en meteen opschrijven. 1 python; 2 speciaal; 3 defilé; 4 flexibel; 5 hoedenplank Laat de juiste schrijfwijze direct na het dictee zien. Bespreek waarom de woorden zo geschreven moeten worden.

Methodevolgers basis opdracht 1 t/m 5 meer extra opdracht(en) Sterke spellers basis opdracht 1 t/m 6 compact opdracht 2, 5 en 6 meer extra opdracht(en) / pluswerk

34

Uitleg Leg kort en helder het lesdoel uit. Schrijf op het bord: verklikken, leeuweriken, perziken. U leest de woorden voor en vraagt wat de kinderen opvalt. Alleen in verklikken geldt de verdubbelingsregel. Vraag de kinderen of ze weten waarom dat zo is.



30/08/12 5:48 PM

4

Vul de persoonsvorm vt en het meervoud in.

ÓmmÏÏ‡aÏ‡aŸºıkk»tÑefl »tÑefl een lijst met zijn (hobby) ◊hÏhÏ‡ob oßb∞bΩby›y’› ∏s ◊hÏhÏ‡aÏ‡aŸºılÏlÏ‡dÇeflºÓnŸnŸ onze (agenda) aÏ‡gœeflºÓnÏnÏ‡dÏ‡a’ ∏s tevoorschijn. ◊kkÏÏ‡o§onŸnŸ kiezen uit allerlei (shampoo) ∏s∂hÏ s∂hÏ‡aŸºÓm¶pÏ m¶pÏ‡oos o•o¨s Je (kunnen) ◊hÏhÏ‡aÏ‡dŸ mooie (fantasie) ◊ffaŸμaŸºÓn»tÌ n»tÌ‡a¶sπiÇeÑëflºÓnŸnŸ Die jongen (hebben) ◊hÏhÏ‡orŸ o§rŸºılÏlÏ‡ogœ o•gœgœe®s (werken) Ówefl wÉeflñrŸºık»tÑefl k»tÑeflºÓnŸnŸ op batterijen. De meeste (horloge) ◊lÇlÇeÑeflºıfdÇ fμdÇeflºÓnŸnŸ kuddes (ree) ÛrÇrÇeÑeÑëflºÓnŸnŸ In het natuurpark (leven) Volgens de teamleider (zijn) Ów‰aŸaŸñrÇeflºÓnnŸŸ de (risico) Ûr¶i¶sπiÏ r¶i¶sπiÏ‡cÌ‡o¢o’ ∏s te groot. ∏sÃcflsÃcflºıhÏhÏ‡olÏoßlÏ‡dŸ hen uit voor (bangerik) ◊b‰aŸaŸºÓnÏnÏ‡gœeflñr¶iŸºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ Hij (schelden) Sven (maken)

Wij (halen)

Schrijf het meervoud op. conciërge forel slee programma wisseltrofee dromedaris ziekte werkende

Uitleg

cÌ‡onÏ o§nÏ‡c®iÇëflñrÏ‡gœe®s ◊fforÇ μo§rÇeflºılŸlŸºılÇlÇeflºÓnŸnŸ ∏s∂lÇs∂lÇeÇeÑëflºÓnŸnŸ pŸñrÏ‡ogÊrÏ o•ggÊÊrÏ‡aŸºÓmŸmŸºÓmÏmÏ‡aŸ’Ÿ ∏s Ówwi¶sπsª Ωi¶sπsªeflºıll»tfl»tflñrÏ‡oßofeÑeÑëfl f≤eÑeÑëflºÓnnŸŸ dŸñrÏ‡omÇ o§mÇeÌ‡dÏ‡aŸñr¶i¶sπsªeflºÓnŸnŸ Ózz¶iÇ¶iÇeflºıkk»tÑe®s »tÑe®s ÓwweflÉeflñrŸºıkkÇÇeflºÓnnÏÏ‡dÇeflºÓnnŸŸ

oppasoma advertentie vakjury portemonnee luiwammes parfumerie verfblik bamboe

o™op¶pÏ p¶pÏ‡a¶sÃomÏ a¶sÃo§mÏ‡aŸ’ ∏s aÏ‡dŸºÓvefl vÉeflñr»tÑeflºÓn»t®iÇ n»t®iÇe®s Óv‰aŸaŸºıkk¶jÒuŸ ¶jÒuŸñr¶y›’Ÿ ∏s pÏ‡or»tÑefl o§r»tÑeflºÓmÏmÏ‡onŸ o§nŸºÓnÇnÇeÑe®s ◊l¶u¶iŸ l¶u¶iŸºÓw‰aŸaŸºÓmŸmŸºÓmÇ mÇe®sªeflºÓnŸnŸ pÏ‡aŸñrŸºıffuŸØuŸºÓmÇ mÇeflñr¶iÇeÑëflºÓnŸnŸ ÓvveflÉeflñrŸºıf¥b∞l¶iŸ b l¶iŸºıkkŸŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ ◊b‰aŸaŸºÓmŸmŸºıb‰o£oe®se®s

Als je wilt aangeven dat iets van iemand is, dan schrijf je ’s als de naam eindigt op een lange klank die als één letter geschreven wordt. Je schrijft ook ’s als een of meer letters van een woord worden weggelaten. Bijvoorbeeld: ’s zomers (van: des zomers).

6

Vul in. Het boek is van Frida. Het is Ik doe dat in de avond. Ik doe dat Is dat de sjaal van Ivo? Is dat Deze toets is van Suzi. Het is In de morgen sta ik vroeg op. Wij gaan in de winter skiën. Wij gaan Tiffany geeft een feestje. Het is

FÜr¶iÏ‡dÏ‡aŸ’Ÿ ∏s ’ ∏s aŸºÓv‰o§onÏnÏ‡d¶s IÜv‰o¢o’ ∏s SÈuŸºÓz¶iŸz¶iŸ’ ∏s o§rÏ‡gœeflºÓn¶s n¶s ’ ∏s MÏ‡orÏ ∏’ s ÓwiŸ wΩiŸºÓn»tÑefl n»tÑeflñr¶s TÈiŸºıf¥fμfaŸaŸºÓn¶y› n¶y›’ ∏s

Volgende les

Je oefent woorden schrijven met een meervoud op en en ’s.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 90 of pluswerk.

boek.

sjaal? toets. sta ik vroeg op. skiën. feestje.


Vervolg uitleg Als ze er niet uitkomen, laat ze dan aangeven op welk stukje de klemtoon valt of welk deel van het woord het hardst klinkt. In leeuweriken en perziken valt de klemtoon op het eerste stukje, in verklikken daarentegen op het tweede stukje. Als op een lettergreep géén klemtoon valt, geldt de verdubbelingsregel kennelijk niet. Laat de kinderen proberen de spellingregel te formuleren. Alleen na een stukje waarop de klemtoon valt, krijg je verdubbeling. Maak duidelijk dat de klemtoon alleen van belang is bij woorden die op ik, es, el of et eindigen. Neem samen met de kinderen bladzijde 61 van het Spelling-maatje door. Licht de betekenis van de voorbeeldwoorden toe en vraag bij elk woord op welk stukje de klemtoon valt.

35

Evalueren en vooruitblik Laat de kinderen vertellen wat ze geleerd hebben. Ze formuleren de spellingregel. Bespreek daarna de antwoorden. In opdracht 3 staan bij twee woorden twee mogelijke meervoudsvormen. Leg uit dat beide meervoudsvormen van kolonie goed zijn, maar dat kolonies het meest gebruikt wordt. Besteed dan kort aandacht aan het meervoud van woorden op um, zoals aquarium. Alle Latijnse woorden op um hebben twee meervoudsvormen: op ums én op a. Geef eventueel een paar andere voorbeelden: museum – museums, musea; datum – datums, data. In opdracht 6 zijn woorden beginnend met ’s behandeld. Zeg dat ’s komt van het woordje des dat men vroeger gebruikte. Des morgens betekent op de morgen of elke morgen, des zondags betekent elke zondag. Wijs er nog even op dat een woord dat begint met ’s ook altijd eindigt op een s. Het zijn allemaal namen van dagen, delen van het jaar of delen van een dag. Vertel de kinderen wat ze in les 6 doen en dat ze deze les zelfstandig maken.




5

Opdracht 1 en 2 Verlengde instructie Lees de woorden van de week voor of laat dit doen. Bespreek kort de moeilijke woorden. Laat de kinderen daarna de opdracht maken. Bij opdracht 2 moeten de kinderen de regel die ze hebben geleerd, toepassen. Laat ze eventueel het stukje waarop de klemtoon valt, kleuren in plaats van onderstrepen en vervolgens bepalen of er een of twee medeklinkers geschreven moeten worden. Door soms voor het opschrijven van een woord samen het stappenplan te doorlopen, maken de kinderen zich de strategie eigen.

35

30/08/12 5:48 PM

Blok 6 Les 6 Zelfstandig werken Lesdoel

6

Instructie

Les

Je oefent

knieën

1

Onderstreep het stukje waar de klemtoon op valt. Schrijf het meervoud op.

iŸºÓnÏnÏ‡d¶u¶s¡tflñr¶iÇeÑëflºÓnŸnŸ ◊lÇlÇeflºıl¶iÇl¶iÇëflºÓnŸnŸ ◊lÏlÏ‡om¶pÇ o§m¶pÇeflñr¶iŸºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ cÌ‡a»tÑeÌ‡gÎor¶iÇ gÎo§r¶iÇeÑëflºÓnŸnŸ a¶sπsπuŸñrÏ‡aŸºÓn»n»t®iÇëflºÓnŸnŸ pÏ‡aŸñrŸºıfuŸ fØuŸºÓmÇ mÇeflñr¶iÇeÑëflºÓnŸnŸ

industrie lelie lomperik

assurantie parfumerie

2

auto’s

nijlgans doolhof fietsdynamo kwartfinale

epidemie olie perzik p

Óv‰o•oor¶pÏ o§r¶pÏ‡aÏ‡gÒgÒiŸºÓnnÏÏ‡aŸ’ ∏s a¶u»tÌ‡or¶ÿŒ o§r¶ÿŒÿŒºıllÇÇe®sπsªeflºÓnnŸŸ ∏s∂l¶iŸ s∂l¶iŸºÓmŸmŸºÓmÇ mÇeflñr¶iŸºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ gÒgÒi»tÌ‡aÏ‡aŸñr¶sÃolÏ r¶sÃoßlÏ‡o’ ∏s d¶i¶sÃcÌ‡otfl o«tflºıhhÇÇeflºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ ¿ttÌÌ‡o™ouŸuŸñrŸºÓnnÇÇeÑe®s

voorpagina autorijles slimmerik gitaarsolo discotheek tournee

Schrijf het meervoud op de goede regel. diploma

ski

televis

Stappen regelwoord 1 Zeg het woord. 2 Waar gaat het om? 3 Wat is de regel? 4 Verdeel het woord. 5 Schrijf het woord op. 6 Kijk het woord na.

ie

radio

groepsfoto

s

Materialen ‘s

visite

finale

e

operati

36

melodie idee

ÓzzŸŸºÓwweflÉeflºÓmmŸŸºıb‰aÏaÏ‡dÇeflºÓnnŸŸ gœeflºıl¶u¶iÏ l¶u¶iÏ‡d¶sÃgÎolŸ d¶sÃgÎoß gÎ lŸºÓvefl vÉeflºÓnŸnŸ Ónn¶ÿŒ¶ÿŒÿŒºıllÏÏ‡gÎaŸ gÎ ºÓnnŸŸºÓzzÇÇeflºÓnnŸŸ dÏ‡oolŸ o•oßlŸºıhÏhÏ‡ovefl o§vÉeflºÓnŸnŸ ◊ffiÇØiÇeÀt®sÃd¶yŒyŒºÓnÏnÏ‡aŸºÓmÏmÏ‡oo¢’ ∏s ◊kŸkŸºÓw‰aŸaŸñr»tflºıfiŸfØiŸºÓnÏnÏ‡aŸºılÇlÇe®s

geluidsgolf

3

◊b‰a¶ja¶jjœe®sªeflºÓnŸnŸ ÓmmÇÇeflºıllÏÏ‡o•od¶iÇ d¶iÇeÑëflºÓnnŸŸ iÏ‡dÇeÑeÑëflºÓnnŸŸ Åee®p¶iÏ ®p¶iÏ‡dÇeflºÓmm¶iÇ¶iÇeÑëflºÓnnŸŸ oßl¶iÇëflºÓnnŸŸ ol¶iÇ pÇeflñrŸºÓz¶iŸz¶iŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ

bajes

Schrijf het meervoud op. zwembad

Valt de klemtoon bij meerlettergrepige woorden niet op ik, es, el of et, schrijf dan het meervoud door er knieën en achter te zetten. Je schrijft dus geen dubbele medeklinker.

Basis • Werkboek bladzijde 36-37 • Antwoordenboek bladzijde 36-37 • Spelling-maatje bladzijde 61 • digibordsoftware

Herhaling

Valt de klemtoon bij meerlettergrepige woorden niet op ik, es, el of et, schrijf dan het meervoud door er en achter te zetten. Je schrijft dus geen dubbele medeklinker.

categorie

Categorieregels Woorden met een lange klank achteraan krijgen in het meervoud ‘s, behalve bij de ee.

Dictee

• woorden schrijven met een meervoud op en en je herhaalt woorden schrijven met een meervoud op s.

Weet je nog?

Schrijven van: • woorden met meervoud op s (cat. 26); 2F • woorden met meervoud op en (uitbreiding cat. 33a); 3F • woorden beginnend met ‘s en bezitsvorm op p ’s (alleen voor sterke spellers). 2F

Zelfstandig

parap

lu

repeti

tie

o

mang

collage

paprik

toffee a

kladblokje

lty

pena

¿tÌ‡oßf¥f≤feÑe®s, o™pÇeflñrÏ‡a»t®iÇe®s, ÓvΩi¶sπi»tÑe®s, ◊fØiŸºÓnÏ‡aŸºılÇe®s ÛrrÇÇe®pÇeÀt®i»t®iÇe®s, ◊kkŸŸºıllÏÏ‡aÏ‡dŸºıb∞lÏlÏ‡oßok¶jk¶jjœe®s, cÌ‡oßolŸlŸºıllÏÏ‡aÏ‡gœe®s, ¿ttÑeflÑeflºıllÇÇeflºÓvvi¶sπiÇ Ωi¶sπiÇe®s ÛrrÏÏ‡aÏ‡d¶iÏ‡o¢o’ ∏s,s, gÊrÏ gÊÊ ‡oe®p¶s∂fotÌ o£e®p¶s∂fμf o«tÌ‡oo¢’ ∏s,s, pÏ‡a¶pŸñr¶iŸºıkÏkÏ‡a’ ∏s,s, ÓmÏmÏ‡aŸºÓnnÏÏ‡gÎo¢ gÎo’ ∏s ∏ss∂k¶iŸ ∂k¶iŸ’ ∏s,s, d¶i¶pŸºılÏlÏ‡omÏ o§mÏ‡a’ ∏s,s, pÏ‡aŸñrÏ‡a¶pŸºıl¶uŸ l¶uŸ’ ∏s,s, pÇeflºÓnÏnÏ‡aŸºıl»l»t®y›’ ∏s




36



30/08/12 5:48 PM

4

Vul de persoonsvorm tt en het meervoud in. Met digitale (camera) (foto)

◊fotÌ fμo«tÌ‡oo¢’ ∏s

cÌ‡aŸºÓmÇ mÇeflñrÏ‡aŸ’ ∏s

◊k¶uŸ k¶uŸºÓnŸnŸ

(kunnen)

je mooie

maken.

jÎonÏ o§nÏ‡gœeflºÓn¶s n¶s (tegenkomen) ◊kÏkÏ‡om» o§m»tfl ÓmmÇÇe®i¶sπjœe®s ¿tÑeÌtÑeÌ‡gœeflºÓnŸnŸ ◊ll¶u¶s¡ ¶u¶s¡tfl graag (lolly) ◊lÏlÏ‡olŸoßlŸºıl¶y›l¶y›’ ∏s en (ijsje) ÿÒÿÒsπjjœe®s De meester (lusten) De (muzikant) Ómm¶uŸ¶uŸºÓzz¶iŸ¶iŸºıkkÏÏ‡aŸºÓnn»»tÑeflºÓnnŸŸ (spelen) ∏sπpÇ sπpÇeflºılÇlÇeflºÓnŸnŸ vier (solo) ∏sÃolÏ sÃoßlÏ‡oo¢’ ∏s De (onderdeel) o§nÏ‡dÇeflñrÏ‡dÇeflºılÇlÇeflºÓn onÏ (zijn) Ózz¶ÿŒ¶ÿŒºÓnnŸŸ te koop in allerlei (winkel) ÓwwiŸΩiŸºÓnnŸŸºıkkÇÇeflºıll¶s¶s Mijn vader (repareren) ÛrrÇÇe®pÏ‡aŸñrÇeÑeflñr»tfl (radio) ÛrrÏÏ‡aÏ‡d¶iÏ‡o¢o’ ∏s ¿ttÑeflÑeflºıllÇÇeflºÓvvi¶sπiÇ Ωi¶sπiÇe®s en (televisie) Een groep (jongen)

op het strand (meisje)

5

Schrijf het meervoud in de goede rij. echo jochie kassa kleefstof studiebeurs injectie fietstaxi kopie havik menu leeuwerik abonnee hotdog milkshake loempia

meervoud op en

meervoud op s

◊kkŸŸºıllÇÇeÑeflºıffs¡Øs¡tÌ‡oßoff¥f≤ffefleflºÓnnŸŸ ∏s¡s¡t®uÏ‡d¶iÇeflºıbe®uŸ bÉe®uŸñrŸºÓzÇzÇeflºÓnŸnŸ ◊kkÏÏ‡o™op¶iÇ p¶iÇeÑëflºÓnnŸŸ ◊hhÏÏ‡aŸºÓvviŸΩiŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ ◊llÇÇeÑe®uŸºÓwweflÉeflñr¶iŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ Weet je nog?

6

meervoud op ’s

jÎocflo•cflºıh¶iÇ h¶iÇe®s iŸºÓn¶j n¶jjœeÌ‡cÀt®iÇe®s aŸºıb‰o§onŸnŸºÓnÇnÇeÑe®s ◊hÏhÏ‡otÌ o«tÌ‡dÏ‡ogÒs o•gÒgÒs Ómm¶iŸ¶iŸºıllŸŸºıkk¶s∂hÏ ¶s∂hÏ‡aŸºıkkÇÇe®s

ÅeeÌÌ‡cflºıhhÏÏ‡o¢o’ ∏s ◊kÏkÏ‡a¶sπsÃaŸ’ ∏s ◊fiÇfØiÇeÀt®s¡tÌ‡aŸºÓx®iŸ x®iŸ’ ∏s ÓmmÇÇeflºÓnn¶uŸ¶uŸ’ ∏s ◊lÏlÏ‡oefl o£eflºÓm¶p¶iÏ m¶p¶iÏ‡aŸ’ ∏s

Als je wilt aangeven dat iets van iemand is, dan schrijf je ’s als de naam eindigt op een lange klank die als één letter geschreven wordt. Je schrijft ook ’s als een of meer letters van een woord worden weggelaten. Vul in. van Eva in de nacht van Danny elke zondag in de avond

jas EflºÓv‰aŸaŸ’ ∏s ’ ∏s ÓnÏnÏ‡aÏ‡cflºıh»h»t®s DÄaŸºÓnŸnŸºÓn¶y› n¶y›’ ∏s tas o§nÏ‡dÏ‡aÏ‡gÒs ’ ∏s ÓzÏzÏ‡onÏ ∏’ s aŸºÓv‰o§onÏnÏ‡d¶s

op woensdag van mijn broer van Jodi in de zomer in de middag

n¶sÃdÏ‡aÏ‡gÒs ’ ∏s Ów‰o£oefleflºÓn¶sÃdÏ mijn ◊bbrÏ ørÏ‡o£oefleflñr¶s schrift JÎo•d¶i’ ∏s fiets JÎod¶i o§mÇeflñr¶s ’ ∏s ÓzÏzÏ‡omÇ ∏’ s Óm¶iÏ m¶iÏ‡dÏ‡dÏ‡aÏ‡gÒs

Ik weet

dat als de klemtoon bij meerlettergrepige woorden niet op ik, es, el of et valt, ik het meervoud schrijf door er en achter te zetten. Ik schrijf dus geen dubbele medeklinker.

Ben je klaar?






37

30/08/12 5:48 PM

Blok 6

3 7

Les 7 Dictee

Instructie

Les Les

Je maakt

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


Lesdoel

1 2

De kinderen laten zien in welke mate ze woorden met meervoud op s of meervoud op en kunnen schrijven (cat. 26 en 33a).

3 4 5 6 7

Materialen

8

• Werkboek bladzijde 38 • digibordsoftware

4 8

Instructie

Les

Je herhaalt

1

• wat je in lessen hiervoor hebt geleerd. Onderstreep het stukje waar de klemtoon op valt en maak er meervoud van. p perzik olie genie orchidee lelie calorie

2

pÇeflñrŸºÓz¶iŸz¶iŸºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ oßl¶iÇëflºÓnŸnŸ ol¶iÇ gœeflºÓn¶iÇ n¶iÇeÑëflºÓnŸnŸ o§rÏ‡cflºıh¶iÏ orÏ h¶iÏ‡dÇeÑeÑëflºÓnŸnŸ ◊lÇlÇeflºıl¶iÇl¶iÇëflºÓnŸnŸ cÌ‡aŸºılÏlÏ‡or¶iÇ o§r¶iÇeÑëflºÓnŸnŸ

bacterie dromedaris luiwammes theorie

∏s∂l¶iŸ s∂l¶iŸºÓmŸmŸºÓmÇ mÇeflñr¶iŸºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ ◊kÏkÏ‡olÏoßlÏ‡on¶iÇ o§n¶iÇëflºÓnŸnŸ, ◊kÏkÏ‡olÏoßlÏ‡on¶iÇ o§n¶iÇe®s ◊b‰aÏaÏ‡cÀtÑeflñr¶iÇëflºÓnŸnŸ dŸñrÏ‡omÇ o§mÇeÌ‡dÏ‡aŸñr¶i¶sπsªeflºÓnnŸŸ ◊l¶u¶iŸ l¶u¶iŸºÓw‰aŸaŸºÓmŸmŸºÓmÇ mÇe®sªeflºÓnŸnŸ ¿tfltflºıhÇhÇeÌ‡or¶iÇ o§r¶iÇeÑëflºÓnŸnŸ

ÓmmÏÏ‡aÏ‡a»tÌ‡gŒºıllÏÏ‡aŸºÓzzÇÇeflºÓnnŸŸ Ózz¶u¶uŸ ¶u¶uŸñr¶s¡tÌ‡oßokŸkŸºıkkÇÇeflºÓnnŸŸ ¿ttflflñrÏ‡o§om¶pÇ m¶pÇeÀtÀtÑeflºÓnnŸŸ cflñr¶i¶sπi¶sπsªeflºÓnŸnŸ ∏s¡s¡tÑeÌ‡dÇeflºÓnŸnŸ Groep 8 – Blok 6 – Week 22

Woorddictee Lees telkens een zin voor. Herhaal het vetgedrukte woord. De kinderen zeggen het woord na en schrijven het op. Ze kruisen het hokje aan als ze zeker zijn van de spelling van het woord. 1 Zag jij twee of drie kieviten in de wei? 2 Onze meester is dol op dictees, maar wij niet. 3 In de zandbak speelden twee dreumesen. 4 Je moet in de puberteit je poriën goed schoonhouden om puistjes te voorkomen. 5 Mijn vader gaat met zijn collega’s uit eten. 6 Sommige shampoos zijn niet goed maar slecht voor je haar! 7 Simon speelt in de serie een van de slechteriken. 8 Gegevens in tabellen zijn goed te overzien.

fietstaxi

program

ma

toffee

e tub

meervoud op en

38

kolonie

Schrijf het meervoud in de goede rij. file

38

slimmerik

maatglas trompet dom wildwaterkano ine e tad crisis s stereo zuurstok

meervoud op s

dÏ‡om¶iŸ o§m¶iŸºÓnÇnÇeÑe®s ¿ttÌÌ‡oßoff¥f≤feÑe®s feÑe®s ◊ffiŸØiŸºılÇlÇe®s ¿tt®uŸ®uŸºıbbe®s Ée®s

ldo banksa

meervoud op ’s

◊b‰aŸaŸºÓnŸnŸºık¶sÃaŸ k¶sÃaŸºılÏlÏ‡dÏ‡oo¢’ ∏s ∏s¡s¡tÑeflñrÇeÌ‡oo¢’ ∏s pŸñrÏ‡ogÊrÏ o•ggÊÊrÏ‡aŸºÓmmŸŸºÓmmÏÏ‡aŸ’ ∏s ÓwwiŸΩiŸºıllÏÏ‡dŸºÓw‰a»tÑefl a»tÑeflñrŸºıkkÏÏ‡aŸºÓnnÏÏ‡o¢o’ ∏s ◊fiÇfØiÇeÀt®s¡tÌ‡aŸºÓx®iŸ x®iŸ’ ∏s

Kijk samen het dictee na en bespreek: wat is er moeilijk aan het woord? Herhaal de categorieën en de regels. De kinderen schrijven fout geschreven woorden goed op.



30/08/12 5:48 PM

Blok 6

Werkwoorden

3

4

Onderstreep de persoonsvorm. Maak er een voltooid deelwoord van en schrijf het op. Het regende gisteren de hele middag. g

heeft

Straks hockeyt y mijn team de finalewedstrijd.

heeft

De goulash suddert al de hele dag op het vuur.

heeft

Vorig jaar g gleed oma uit door de sneeuw.

is

p altijd alle geheimen. Mijn zusje verklapt

heeft

Izra interesseert zich voor paarden.

is

j de hele tijd. Het zusje van Bianca krijst

heeft

Opa rustte na een lange wandeling.

heeft

knieën

Les 8 Herhaling

5

gœeflñrÇeÌ‡gœeflºÓnÏnÏ‡dŸ gœeflºıhÏhÏ‡ocflo•cflºıkÇkÇe®yÎdŸ gœe®sπuÏ‡dÏ‡dÇeflñrÏ‡dŸ u¶i»tÌ‡gœeÌ‡gŒºılÇlÇeÌ‡dÇeflºÓnŸnŸ ÓvveflÉeflñrŸºıkkŸŸºıllÏÏ‡a¶p»tfl gœe®ïŸºÓn»n»tÑeflñrÇe®sπsªeÑeflñrÏ‡dŸ gœeflºıkŸkŸñr¶ÿÒs¡tfl gœeflñr¶u¶s¡tfl

Lesdoel Herhaling van: • woorden met meervoud op s schrijven (cat. 26); • woorden met meervoud op en schrijven (cat. 33a); • alle vormen van het werkwoord schrijven (W2 t/m W5).


Ów‰aŸaŸºÓnÏnÏ‡dÇeflºılÏlÏ‡dÇeflºÓnŸnŸ de mensen meer dan nu. ◊hÇhÇeÌ‡cflºıh»h»tÀtÑefl de snee twee weken geleden. o™jœeÌ‡cÀtÑeÑeflñrÏ‡dŸ De film werd op een groot scherm (projecteren) gœe®pŸñrÏ‡oj gœeflñrÇe®i¶sÃdŸ Wij zijn deze zomer naar Turkije (reizen) Er werd tijdens het concert veel (kuchen) gœeflºık¶uÏ k¶uÏ‡cflºıh»h»tfl Die hond heeft de hele nacht (blaffen) gœeflºıb∞lÏlÏ‡aŸºıftflf√tfl gœeÌ‡cÌ‡oörÏ o•ö§rÏ‡d¶iŸºÓnÇnÇeÑeflñrÏ‡dŸ Tim heeft het klassenproject (coördineren) ◊hhÏÏ‡aÏ‡a¶s¡tÀtÑefl Lize (haasten) zich, maar kwam toch te laat. gÎoßlÏ‡dŸ gÎgÎolÏ Die weddenschap (gelden) tot afgelopen vrijdag. ◊beÌ bÉeÌ‡gÊrÏ‡oefl o£eflºıf≠ Hij (begraven) het toen in de tuin.

p pv / vd

In 1970 (wandelen)

p pv / vd

De arts (hechten)

pv / vd pv / vd pv / vd pv / vd pv / vd p pv / vd p pv / vd p pv / vd

5

auto’s

Materialen Basis • Werkboek bladzijde 38-39 • Antwoordenboek bladzijde 38-39 • Spelling-maatje bladzijde 38, 49, 61 en 69 • Spellingkaarten 26, 33a: auto’s, knieën en W5 Meer • Werkboek bladzijde 90 • pluswerk • software Spelling op maat


ÓvveflÉeflñrŸºıhhÇÇe®uÏ‡gÎgÎdÇefl Óvefl vÉeflñrŸºÓw‰aÏaÏ‡cflºıh»h»tÀtÑefl

pv / vd / bn

De (verheugen)

p pv / vd / bn

Ik (verwachten)

pv / vd / bn

Ik heb de aardappels gisteren (poten)

pv / vd / bn

Hij keek door de (barsten)

pv / vd / bn pv / vd / bn pv / vd / bn p pv / vd / bn pv / vd / bn p pv / vd / bn

ouders kwamen bijeen. verleden week een pakje.

gœe®pÏ‡ootfl o•o«tfl gœœeflºıb‰aŸaŸñr¶s¡tÑeflºÓnŸnŸ ruit. gœe®s∂lÏ‡aÏ‡cflºıh»h»tÑefl varkens. In de slagerij hingen de (slachten) In de klas wordt niet (geeuwen) ! gœeÌ‡gœeÑe®uŸºÓw‰dŸdŸ Óvefl vÉeflñr¶s∂lÇeÀtÑeflºÓnŸnŸ computer gerepareerd. Ik heb de (verslijten) ÓvveflÉeflñrŸºıkkŸŸºıllÇÇeÑeÌ‡dÏ‡dÇefl Hij (verkleden) zich toen vaak. gœeflºıkÏkÏ‡aŸºÓnÏnÏ‡oodŸ o•o•dŸ Hij heeft op een kalme rivier (kanoën) ◊fi»fØi»tflºÓnÇnÇe®sπs¡tÑeflºÓnŸnŸ Jullie (fitnessen) zonet in die zaal?

Volgende les

Je herhaalt alle vormen van het werkwoord schrijven.

Ben je klaar?


Organisatie Zwakke spellers basis opdracht 1 t/m 4 meer software Methodevolgers basis opdracht 1 t/m 5 meer extra opdrachten / software Sterke spellers meer pluswerk 39





39

30/08/12 5:49 PM

Blok 6

1 9

Les 9 Instructie

Les Les

Je herhaalt

Lesdoel

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


1

2F

Instructie

Schrijf de woorden van de week in de goede rij. begrote achtergebleven gestofzuigd geëxporteerd


gefotografeerd bestede losgebroken verwoeste

gezweefvliegd ontstane gezwommen genezen

Schema W5 voltooid deelwoord Werkwoorden

Is het de persoonsvorm? ja

gœe®s¡tÌ‡ofz¶u¶iÏ oßfÚz¶u¶iÏ‡gÎdŸ gœeÑëflºÓx®pÏ x®pÏ‡or»tÑeÑefl o§r»tÑeÑeflñrÏ‡dŸ gœeflºıffotÌ μo«tÌ‡ogÊrÏ o•gÊgÊrÏ‡aŸºıffeÑefl ≤eÑeflñrÏ‡dŸ gœeflºÓzŸzŸºÓweÑefl wÉeÑeflºıfvfÚv∞l¶iÇl¶iÇeÌ‡gÎdŸ

5


ik-vorm

ander

ik-vorm

meer

hele werkwoord

+t


ik-vorm

+ de of te

ander

ik-vorm

+ de of te

meer

ik-vorm

+ den of ten

Weet je nog?

nee


verven

ik heb

missen

ik heb

3

schenken

ik heb

afbranden

het is

ontleden

ik heb

verroesten

het is

wensen

ik heb

Werkwoorden

5

gœeflºÓvefl vÉeflñrŸºıfdŸfμdŸ gœeflºÓm¶i¶s¡ m¶i¶s¡tfl ÓvveflÉeflñrŸºÓw‰aÏaÏ‡cflºıhh»tfl»tfl gœe®sÃcflºıhÏhÏ‡onŸ o§nŸºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ aŸºıfgœfμgœeflºıbrÏbørÏ‡aŸºÓnÏnÏ‡dŸ o§n»tflºılÇlÇeÑeÌ‡dŸ on»tfl ÓvveflÉeflñrŸñrÏ‡o£oe®s¡ e®s¡tfl gœeflºÓwefl wÉeflºÓn¶s¡ n¶s¡tfl

de de de het de de de de

gœeflºÓvefl vÉeflñrŸºıfdÇ fμdÇefl gœeflºÓm¶i¶s¡ m¶i¶s¡tÑefl ÓvveflÉeflñrŸºÓw‰aÏaÏ‡cflºıhh»tÑefl »tÑefl gœœe®sÃcflºıhÏhÏ‡onŸ o§nŸºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ aŸºıfgœfμgœeflºıbrÏbørÏ‡aŸºÓnÏnÏ‡dÇefl o§n»tflºılÇlÇeÌ‡dÇefl on»tfl ÓvveflÉeflñrŸñrÏ‡o£oe®s¡ e®s¡tÑefl gœeflºÓwefl wÉeflºÓn¶s¡ n¶s¡tÑefl

deur metro visite boek lucifer zin buizen uitkomst

o§on»tfl n»tflñrÏ‡aÏ‡aÏ‡d¶sªeflºılÏlÏ‡dŸ ? ◊bbeÌÉeÌ‡dŸñrÇe®iÏ‡g⁄tfl inmiddels de kust. De orkaan Jenny (bedreigen – tt) o§n»tÌ‡dÏ‡ooi»tfl on»tÌ o•o™i»tfl De gletsjer (ontdooien) nu in snel tempo. Óvefl vÉeflñrŸºıhÏhÏ‡oogÎdÇ o•o•gÎdÇefl De regering (verhogen) gister de belasting. o™pÏ‡gœeÌ‡dÏ‡oftfl opÏ oßf√tfl Voor het feest had zij zich behoorlijk (opdoffen) u¶i»tÌ‡gœe®s¡t®u¶uŸñrÏ‡dŸ ? Wie zijn er gisteren allemaal de klas (uitsturen) Óvefl vÉeflñrŸºÓzÏzÏ‡orÏ o§rÏ‡g⁄tfl Al jaren (verzorgen) dit bedrijf de beveiliging. ◊befl bÉeflºıhÏhÏ‡aŸºÓnÏnÏ‡dÇeflºılÏlÏ‡dŸ De indianen werden slecht (behandelen)

pv / vd Wie heeft dat geheim (ontraadselen) p pv / vd

Materialen

p pv / vd pv / vd pv / vd p pv / vd pv / vd

40


Organisatie Zwakke spellers basis opdracht 1 t/m 4 Methodevolgers basis opdracht 1 t/m 5 meer extra opdracht(en) Sterke spellers basis opdracht 1 t/m 6 compact opdracht 1, 5 en 6 meer extra opdracht(en) / pluswerk

40

aÏ‡cflºıh»tÑefl h»tÑeflñrÏ‡gœeflºıb∞lÇlÇeflºÓvefl vÉeflºÓnŸnŸ ◊lÏlÏ‡osÃgœ o¨sÃgœeflºıbrÏbørÏ‡okÇ oßkÇeflºÓnŸnŸ gœeflºÓzŸzŸºÓw‰o§omŸmŸºÓmÇ mÇeflºÓnŸnŸ gœeflºÓnÇnÇeflºÓzÇzÇeflºÓnŸnŸ


p pv / vd

Basis • Werkboek bladzijde 40-41 • Antwoordenboek bladzijde 40-41 • Spelling-maatje bladzijde 69 • Spellingkaart W5 • digibordsoftware

beide


verwachten ik heb

Uitbreidingswoorden aantasten procederen activeren schenden benauwen uitsterven centreren verkondigen doneren verwaarlozen huisvesten vernieuwen

◊bbeÌÉeÌ‡gÊrÏ gÊ ‡o«otÑefltÑefl ◊bbe®s¡ Ée®s¡tÑeÌ‡dÇefl ÓvveflÉeflñrŸºÓw‰o£oe®s¡ e®s¡tÑefl o§n»t®s¡tÌ‡aŸºÓnÇnÇefl on»t®s¡


2

- sterke werkwoorden Verandering van klank – pas de gewone regels toe.

bijvoeglijk naamwoord


Terugblik Dicteer de vijf woorden. Laat elk woord herhalen en meteen opschrijven. 1 perziken; 2 gourmetten; 3 coördinatie; 4 lekkage; 5 sufferd Laat de juiste schrijfwijze direct na het dictee zien. Bespreek waarom de woorden zo geschreven moeten worden.

Uitleg Leg kort en helder het lesdoel uit. Schrijf op het bord: De muur is begroeid. De kinderen verpestten hun kleren.

De begroeide muur is groen. Ze gooien de verpeste kleren weg.



30/08/12 5:49 PM

4

Onderstreep het onderwerp en vul de persoonsvorm tt in.

◊b∞l¶ÿŒl¶ÿŒºıfftfl√tfl

Jijj (nablijven)

Ik (inrichten)

Ûr¶iÏr¶iÏ‡cflºıh»tfl h»tfl

De krokodil (opeten)

Tijdens de wedstrijd (aanvallen)

Stan (voorlezen) (voorbereiden)

5

met tweedehands meubels.

de onderzoeker met huid en haar

Die vechters (tegenkomen)

Wat (uitspoken)

soms containers

iŸºÓnnŸŸ

mijn kamer

ÅeeÑeÀtfl ÑeÀtfl

ÓnnÏÏ‡aŸ aÏ‡aŸºÓnŸnŸ

vanmiddag een uurtje

∏sπpÏ sπpÏ‡oefl o£eflºılÇlÇeflºÓnŸnŸ

Op het strand (aanspoelen)

◊kÏkÏ‡omÇ o§mÇeflºÓnŸnŸ Óv‰aŸaŸºıl»tfll»tfl

∏ssπpÏπpÏ‡ookŸ o•oßkŸ ◊llÇÇeÑe®s¡tfl B±eflñrÇe®iÏ‡dŸ

elkaar overal g goed de verdediger

o™opŸpŸ ¿ttÑeÌÑeÌ‡gœeflºÓnnŸŸ aÏ‡aŸºÓnŸnŸ

u¶i»tfl ? Óv‰o•oorŸ o§rŸ j j jouw spreekbeurt goed Óv‰o•oorŸ o§rŸ jij jjijj daar

zijn antwoorden

?

Vul in.

Ów‰aÏaÏ‡cflºıhh»tÀtÑefl »tÀtÑeflºÓnnŸŸ lang, maar hij kwam niet. ◊kkŸŸºıllÏÏ‡a¶p»tÑefl toen enthousiast voor ons. Het publiek (klappen) ÓvveflÉeflñrÏ‡gÊrÏ‡o«otÑefltÑefl Ik heb de (vergroten) foto ingelijst. ◊be®s∂l¶i¶s¡ bÉe®s∂l¶i¶s¡tfl De directie heeft nog niets (beslissen) ÓvveflÉeflñrŸñrÏ‡o«otÀtÑefl tÀtÑefl kozijn. De man repareerde het (verrotten) gœe®u¶i»tÑefl De juf luisterde naar de (uiten) klacht. ◊l¶u¶i¶s¡ l¶u¶i¶s¡tÑeflñr»tfl Als je goed (luisteren) , weet je het. ◊hÇhÇeflñrŸºıkÇkÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ In gewone kleren werd de filmster niet (herkennen) Ûrr¶iÇ¶iÇe®pÇeflºÓnnŸŸ De jongens (roepen) iets wat wij niet verstonden. We (wachten)

6

Vul een vorm van het werkwoord in.

◊kkŸŸñrÇe®uŸºÓnnÇÇeflºÓnnÏÏ‡dŸ op het natte asfalt. ◊b∞lÏlÏ‡aŸºıf¥f≤fefleflºÓnÏnÏ‡dŸ De hond rende (blaffen) het erf van de boerderij af. V±eflñrÏ‡dÏ‡oofdŸ o•oßfμdŸ kwam hij (hinken) ◊h¶iŸ h¶iŸºÓnŸnŸºıkÇkÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ op mij af. (verdoven) ◊kŸkŸºılÏlÏ‡aÏ‡gœeflºÓnÏnÏ‡dŸ Na de zware toets kwam de klas (klagen) naar buiten. ◊f¥l¶u¶i»tÑefl l¶u¶i»tÑeflºÓnÏnÏ‡dŸ Die jongen gaat (fluiten) door het leven. H¶ÿÎgœ ÿÎ eflºÓnÏnÏ‡dŸ ÿÎgœ (hijgen) kwam de atleet over de finish. KŸºılÇlÇeÀt®sªeflºÓnÏnÏ‡dŸ (kletsen) liepen wij over het schoolplein. aÏ‡aŸñrŸºÓzÇzÇeflºılÇlÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ Het feest kwam (aarzelen) op gang. H¶u¶p¶pÇeflºılÇlÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ (huppelen) van blijdschap kwam hij naar mij toe. Na de aanrijding lag de fietser (kreunen)

Je oefent alle vormen van het werkwoord schrijven.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 91 of pluswerk. Groep 8 – Blok 6 – Week 23

Vervolg uitleg Zoek samen de persoonsvorm en het onderwerp en markeer ze. Bespreek de verschillende vormen van het werkwoord. Neem zo nodig de werkwijze nog eens door. Benadruk dat de kinderen zich bij elk spellingprobleem eerst moeten afvragen of het woord een persoonsvorm is. Zo ja, dan zoeken ze de ik-vorm en plaatsen daar de juiste uitgang achter. Zo nee, dan passen ze de gewone spellingregels toe. U leest de woorden van de week voor of laat dit doen. De meest lastige woorden zijn begrote, bestede en verwoeste die qua uitspraak overeenkomen met de persoonsvormen begrootte, besteedde, verwoestte. Besteed extra aandacht aan deze werkwoordsvormen. Maak daarna de opdracht samen.

41

Evalueren en vooruitblik Laat de kinderen vertellen wat ze geleerd hebben. Bespreek de antwoorden. Bij opdracht 6 ging het om het onvoltooid deelwoord. Besteed eventueel kort aandacht aan deze opdracht. Er kunnen kinderen zijn die het onvoltooid deelwoord met een t op het eind schrijven. Dat kan te maken hebben met het feit dat onvoltooide deelwoorden niet zo veel voorkomen, waardoor een kind terugvalt op de strategie Schrijf wat je hoort. Vertel de kinderen wat ze in les 10 doen en dat ze deze les zelfstandig maken. Leg eventueel kort de bedoeling van opdracht 5 uit. Opdracht 6 gaat wederom over onvoltooid deelwoorden.




Volgende les

Opdracht 2 Verlengde instructie Als een kind niet goed weet hoe er verlengd moet worden, kan de hulpregel van ’t ex-kofschip uitkomst brengen.

41

30/08/12 5:49 PM

Blok 6 Les 10 Zelfstandig werken Lesdoel

10 2

Les Les

Je oefent

Instructie

Herhaling


Werkwoorden

2F

1

verwachten ik heb

Schema W5 Werkwoorden

Is het de persoonsvorm?

5


ik-vorm

ander

ik-vorm

meer

hele werkwoord

+t

2


ik-vorm

+ de of te

ander

ik-vorm

+ de of te

meer

ik-vorm

+ den of ten

ik ben

sluiten

ik heb

openen

ik heb

renoveren

ik heb

verzetten

ik heb

verbreden

ik heb

breien

ik heb

Óvefl vÉeflñrŸºÓw‰aÏaÏ‡cflºıh»tfl h»tfl Óvefl vÉeflñrÏ‡dŸºÓw‰aÏaÏ‡aŸºılÏlÏ‡dŸ gœe®s∂lÏ‡otÑefl o«tÑeflºÓnŸnŸ gœeÌ‡opÇ o™pÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ gœeflñrÇeflºÓnÏnÏ‡oveÑefl o§vÉeÑeflñrÏ‡dŸ Óvefl vÉeflñrŸºÓzÇzÇeÀtfl ÓvveflÉeflñrŸºıbbrÇørÇeÑeÌ‡dŸ gœeflºıbrÇ børÇe®iÏ‡dŸ

de de de de de het de de

Óvefl vÉeflñrŸºÓw‰aÏaÏ‡cflºıh»tÑefl h»tÑefl Óvefl vÉeflñrÏ‡dŸºÓw‰aÏaÏ‡aŸºılÏlÏ‡dÇefl gœe®s∂lÏ‡otÑefl o«tÑeflºÓnŸnŸ gœeÌ‡opÇ o™pÇeflºÓnÏnÏ‡dÇefl gœeflñrÇeflºÓnÏnÏ‡oveÑefl o§vÉeÑeflñrÏ‡dÇefl Óvefl vÉeflñrŸºÓzÇzÇeÀtÀtÑefl Óvefl vÉeflñrŸºıbrÇ børÇeÌ‡dÇefl gœeflºıbrÇ børÇe®iÏ‡dÇefl

spits kinderen deur winkel boerderij uur weg trui

Vul het bijvoeglijk naamwoord in. De (verstoppen)

Óvefl vÉeflñr¶s¡tÌ‡op»tÑefl o™p»tÑefl

kleuter kwam na een half uur tevoorschijn.

gœeflºÓm¶i¶s¡ m¶i¶s¡tÑefl kans van de spits. Óvefl vÉeflñrŸºıb‰o•odÇdÇeflºÓnŸnŸ Papa ging niet zwemmen in het (verbieden) water. o§mÏ‡gœeÌ‡dŸñrÏ‡aÏ‡a¶iÏ‡dÇefl omÏ De (omdraaien) leerling kreeg strafwerk. ◊be®sπpÏ bÉe®sπpÏ‡otÑefl o«tÑeflºÓnŸnŸ De (bespuiten) groentes zagen er niet mooi uit. gœeÌ‡dÏ‡odÇ o•dÇefl De chauffeur kijkt naar de (doden) egel. iŸºÓnÏnÏ‡gœœeÌ‡d¶u»tÀtÑefl De (indutten) baby schrok wakker. Óv‰o•oorŸ o§rŸºıbefl bÉeflñrÇe®iÏ‡dÇefl De (voorbereiden) spreekbeurt verliep prima. Het publiek joelde na de (missen)

- sterke werkwoorden Verandering van klank – pas de gewone regels toe. voltooid deelwoord Eindigt op: - t of d: maak het woord langer, dan hoor je of het t of d is. - en

3

Vul het werkwoord in. Zaterdag heb ik de hele dag in de regen (voetballen) De judoka (smijten – vt)

Materialen

Je (moeten – tt)

ÓmmÏÏ‡o£oeÀtfl eÀtfl

∏s∑mÇ s∑mÇeÑeÀtfl

gœeflºÓv‰o£oeÀtfl eÀtflºıb‰aŸaŸºılÏlÏ‡dŸ haar tegenstandster op de mat.

een paar keer per week trainen voor een wedstrijd.

dŸñrÏ‡aÏ‡a¶iÏ‡dÇefl een heleboel rondjes. gœeflºÓw‰o§onŸnŸºÓnÇnÇeflºÓnŸnŸ gœeflºıkÇkÇeflºıkÇkÇeflºÓnŸnŸ Ik heb gisteren naar de wedstrijd (kijken) ◊kÏkÏ‡aŸºÓnŸnŸ Karel (kunnen) morgen alleen gaan lopen. iŸºÓnÏnÏ‡gœeÌ‡d¶iÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ Heeft de man al een klacht (indienen) ? ∏ss∑nÇ ∑nÇeÑeÌ‡dŸ Ik (snijden) me daarnet lelijk in mijn vinger. MÇeflºılÏlÏ‡dŸ (melden) jij je even af bij de trainer? De kunstschaatser (draaien – vt)

Basis • Werkboek bladzijde 42-43 • Antwoordenboek bladzijde 42-43 • Spelling-maatje bladzijde 69 • Spellingkaart W5 Meer • Werkboek bladzijde 91 • pluswerk

5


verdwalen

nee

Dictee


Weet je nog?


ja

Zelfstandig

Mijn team heeft de wedstrijd (winnen)

42



42



30/08/12 5:49 PM

4

Vul de persoonsvorm tt in. Gebruik elk werkwoord één keer. aantrekken opeten goedkeuren doorgeven aanwijzen doorlopen uitkijken

◊kkÇÇe®uŸñr»tfl ons voorstel voor het feest gÎoeÌ gÎo£eÌ‡dŸ ¿ttflflñrÇeflºıkkŸŸ die rare schoenen nooit meer aÏ‡aŸºÓnŸnŸ LÏ‡oopŸ o•o™pŸ toch eens dÏ‡o•oorŸ o§rŸ ! Ik ◊k¶ÿŒ k¶ÿŒºıkŸkŸ al u¶i»tfl naar de heerlijke, lange zomervakantie. ÓwwÿÒs ΩÿÒs jij Rhodos eens aÏ‡aŸºÓnŸnŸ op de kaart. Ron, Mijn hond ÅeeÑeÀtfl ÑeÀtfl zijn brokken in twee minuten opŸ o™pŸ GœeÑeflºıf≠ jij je aanmelding voor het toernooi op tijd dÏ‡o•oorŸ o§rŸ ?

De meester Ik

5

Onderstreep alle werkwoorden. Maak van elk werkwoord een voltooid deelwoord. Ik kreeg g vijf paardrijlessen voor mijn mooie rapport. Ik reed ‘s morgens vroeg naar de manege. Mijn vriendin Ankie ging g g met mij mee. Voorzichtig liepen p wij achter de paarden langs. Ik wachtte op mijn eerste les. Toen zadelde ik mijn pony op. daarna p Ik plofte p onhandig op zijn rug. Het rotbeest g gooide me eraf. Ankie lachte mij uit.

gœeflºıkŸkŸñrÇeÌ‡gœeflºÓnŸnŸ gœeflñrÇeÌ‡dÇeflºÓnŸnŸ ÓmÇ mÇeÑeÌ‡gœeÌ‡gÎaÏ‡aŸºÓnŸnŸ

6

gœeflºılÏlÏ‡opÇ o™pÇeflºÓnŸnŸ gœeflºÓw‰aÏaÏ‡cflºıh»tfl h»tfl o™pÏ‡gœeflºÓzÏzÏ‡aÏ‡dÇeflºılÏlÏ‡dŸ opÏ

gœe®pŸºılÏlÏ‡oftfl oßf√tfl gœeÌ‡gÎooiÏ gÎo• gÎÎ o™iÏ‡dŸ u¶i»tÌ‡gœeflºılÏlÏ‡aÏ‡cflºıhÇhÇeflºÓnŸnŸ

Vul een vorm van het werkwoord in.

◊be®s∂l¶i¶sπsª bÉe®s∂l¶i¶sπsªeflºÓnÏnÏ‡dÇefl punt. o§n»tflñrÏ‡o£oefleflñrÏ‡dŸ on»tfl naar het kind. De moeder keek (ontroeren) pÏ‡a¶sπsªeflñrÇeflºÓnÏnÏ‡dÇefl auto had veel vaart. De (passeren) o™pŸºÓv‰aŸaŸºılŸlŸºılÇlÇeflºÓnÏnÏ‡dÇefl opŸ speler. Peter is een (opvallen) ◊ffiÇØiÇeÀt®sªeflºÓnnÏÏ‡dŸ naar school. Ik ga meestal (fietsen) ◊llÏÏ‡o§ovefl vÉeflºÓnnÏÏ‡dŸ over het toneelstuk? Schreef de krant (loven) ◊h¶iŸ h¶iŸºÓnŸnŸºıkÇkÇeflºÓnÏnÏ‡dŸ De geblesseerde spits kwam (hinken) van het veld. ÓwwiŸΩiŸºÓnnŸŸºÓnnÇÇeflºÓnnÏÏ‡dŸ De hockeyers hebben het toernooi (winnen) afgerond.

Ik kan

alle vormen van het werkwoord schrijven.

Ben je klaar?





We spelen het (beslissen)



43

30/08/12 5:49 PM

Blok 6 Les 11 Dictee

13 1

Instructie

Les Les

Je maakt

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


Lesdoel

1 2

De kinderen laten zien in welke mate ze alle vormen van het werkwoord kunnen schrijven (W2 t/m W5).

3 4 5 6 7

Materialen

8

• Werkboek bladzijde 44 • Spellingkaart W5 of Spelling-maatje bladzijde 69 • digibordsoftware

12 4

Les Les

Je herhaalt

1

2

Instructie

• wat je in lessen hiervoor hebt geleerd. Vul het voltooid deelwoord en het bijvoeglijk naamwoord in. verplichten

ik heb

vertragen

ik heb

verbouwen

ik heb

instorten

het is

aanbieden

ik heb

springen

ik heb

breken

ik heb

kneden

ik heb

Óvefl vÉeflñr¶pŸºıl¶iÏl¶iÏ‡cflºıh»tfl h»tfl ÓvveflÉeflñr»tflñrÏ‡aÏ‡aÏ‡gÎgÎdŸ ÓvveflÉeflñrŸºıb‰o™ouŸuŸºÓw‰dŸdŸ iŸºÓnÏnÏ‡gœe®s¡tÌ‡or»tfl o§r»tfl aÏ‡aŸºÓnÏnÏ‡gœeflºıb‰o•odÇdÇeflºÓnŸnŸ gœœe®sπpŸñrÏ‡onÏ o§nÏ‡gœeflºÓnŸnŸ gœeflºıbrÏbørÏ‡okÇ oßkÇeflºÓnŸnŸ gœeflºıkŸkŸºÓnÇnÇeÑeÌ‡dŸ

de het de het het de de het

Óvefl vÉeflñr¶pŸºıl¶iÏl¶iÏ‡cflºıh»tÑefl h»tÑefl Óvefl vÉeflñr»tflñrÏ‡aÏ‡aÏ‡gÎdÇ gÎ efl Óvefl vÉeflñrŸºıb‰o™ouŸuŸºÓw‰dÇdÇefl iŸºÓnÏnÏ‡gœe®s¡tÌ‡or»tÑefl o§r»tÑefl aÏ‡aŸºÓnÏnÏ‡gœeflºıb‰o•odÇdÇeflºÓnŸnŸ gœœe®sπpŸñrÏ‡onÏ o§nÏ‡gœeflºÓnŸnŸ gœeflºıbrÏbørÏ‡okÇ oßkÇeflºÓnŸnŸ gœeflºıkŸkŸºÓnÇnÇeÌ‡dÇefl

bijdrage vliegtuig schuur dak drankje lamp arm deeg

Vul het werkwoord in. In die familie (heten) Zo (verstoren – tt)

◊hhÇÇeÑeÀtÀtÑefl Óvefl vÉeflñr¶s¡tÌ‡oor»tfl o•o§r»tfl

vroeger alle jongens Jan. je hond die broedende eend.

de natuur. ∏sÃcflsÃcflºıhÏhÏ‡aÏ‡aÏ‡d»tfl Jouw hulp heeft voor mij veel (betekenen) ◊bbeÀtÑefl ÉeÀtÑeflºıkkÇÇeflºÓnnÏÏ‡dŸ De (redden) zeiler was erg blij. gœeflñrÇeÌ‡dÏ‡dÇefl Het (verwonderen) Óvefl vÉeflñrŸºÓw‰o§onÏnÏ‡dÇeflñr»tfl me dat Sep er niet is. Drie vrouwen (beroven – vt) ◊befl bÉeflñrÏ‡oofdÇ o•oßfμdÇeflºÓnŸnŸ de oude dame. De arme man (aanvaarden – vt) aÏ‡aŸºÓnŸnŸºÓv‰aÏaÏ‡aŸñrÏ‡dÏ‡dÇefl dankbaar het geld. Het toerisme hier (schaden – tt)

44


Woorddictee Lees telkens een zin voor. Herhaal bij zin 2, 3 en 6 het onderwerp, de persoonsvorm en het voltooid deelwoord. Herhaal het vetgedrukte woord. De kinderen zeggen het woord na en schrijven het op. Ze kruisen het hokje aan als ze zeker zijn van de spelling van het woord. 1 Van de uitgeblazen kaars komt nog een sliert rook af. 2 Die man heeft zonder toestemming de koningin gefotografeerd. 3 Heb jij je wel goed beschermd tegen de kou? 4 Het ontstane gat in het zand vulde zich met water. 5 De verraste juffrouw keek blij naar de kinderen. 6 Het raadsel is gelukkig opgelost door mijn vader. 7 De geïmporteerde auto wordt in beslag genomen. 8 De overdreven reactie van de actrice maakte iedereen aan het lachen.

44

Kijk samen het dictee na en bespreek waarom de woorden zo geschreven moeten worden met behulp van spellingkaart W5 of het W5-schema in het Spelling-maatje (bladzijde 69). De kinderen schrijven fout geschreven woorden goed op.


238314 TOM2_SP_HL8-katern3 blok 6.indd 44

30/08/12 6:27 PM

Blok 6

Werkwoorden

Schrijf de woorden op. isch

acrobat elektr relat fantast ambit toerist attract

4

liniaal

5

Les 12 Herhaling

ies

aÏ‡cflñrÏ‡ob oßb‰a»t®i¶sÃcfl a»t®i¶sÃcflºıhŸhŸ ÅeeflflºıllÇÇeflºıkk»tfl»tflñr¶i¶sÃcflºıhhŸŸ ÛrrÇÇeflºıllÏÏ‡a»t®iÇe®s ◊ffaŸμaŸºÓnn»tÌ»tÌ‡a¶s¡t®i¶sÃcflºıhhŸŸ aŸºÓmŸmŸºıbi»t®iÇ bΩi»t®iÇe®s ¿ttÌÌ‡o£oefleflñr¶i¶s¡t®i¶sÃcflºıhhŸŸ a»tÀtflñrÏ‡aÏ‡cÀt®iÇe®s

B±eflºılÏlÏ‡gÒgÒi¶sÃcflºıhŸhŸ ¿ttflflºıhhÇÇeÑe®sªeflñrŸºÓvviÇΩiÇe®s ◊ffefl≤eflºıll¶iÏ¶iÏ‡c®i»tÌ‡a»t®iÇe®s ÅeeÌÌ‡cÌ‡o§onÏnÏ‡o§om¶i¶sÃcfl m¶i¶sÃcflºıhhŸŸ ÅeeflflºÓxxÌÌ‡o«ot®i¶sÃcfl t®i¶sÃcflºıhhŸŸ dÇeflºÓmÏmÏ‡ocflo•cflñrÏ‡a»t®i¶sÃcflºıhŸhŸ d¶iÇe®pŸºÓvr¶iÇ vør¶iÇe®s

Belg theeserv felicitat econom exot democrat diepvr

Lesdoel Herhaling van: • woorden schrijven op isch (cat. 32); • woorden schrijven op iaal, ueel of ieel (cat. 40); • alle vormen van het werkwoord schrijven (W2 t/m W5).

Maak woorden op ieel, iaal, ueel of isch. provincie industrie kolonie genie collega automaat fantasie gigant

5

telefonisch

pŸñrÏ‡oviŸ o§vΩiŸºÓnÏnÏ‡c®iÏ‡aÏ‡aŸºılŸlŸ iŸºÓnÏnÏ‡d¶u¶s¡tflñr¶iÇeÑeflºılŸlŸ ◊kkÏÏ‡oßolÏlÏ‡o§on¶iÏ n¶iÏ‡aÏ‡aŸºıllŸŸ gœeflºÓn¶iÏ n¶iÏ‡aÏ‡aŸºılŸlŸ cÌ‡olŸoßlŸºılÇlÇeÌ‡gÒiÏ gÒ ‡aÏ‡aŸºılŸlŸ a¶u»tÌ‡omÏ o§mÏ‡a»t®i¶sÃcflºıhŸhŸ ◊ffaŸμaŸºÓnn»tÌ»tÌ‡a¶s¡t®i¶sÃcflºıhhŸŸ gÒiÏ‡gÎaŸºÓn»t®i¶sÃcfl n»t®i¶sÃcflºıhŸhŸ

a»tflºılÇlÇeÀt®i¶sÃcflºıhŸhŸ pŸñr¶iŸºÓnÏnÏ‡c®i¶p¶iÇeÑeflºılŸlŸ dŸñrÏ‡aŸºÓmÏmÏ‡a»t®i¶sÃcflºıhŸhŸ ∏ssπyÒs¡ πyÒs¡ yÒ tÑeflºÓmmÏÏ‡a»t®i¶sÃcflºıhhŸŸ dÇeflºÓmÏmÏ‡ocflo•cflñrÏ‡a»t®i¶sÃcflºıhŸhŸ pŸñrÏ‡ocÑefl o•cÑeflºÓn»t®uÇ n»t®uÇeÑeflºılŸlŸ ÓmmÏÏ‡o«otÌtÌ‡o§or¶i¶sÃcfl r¶i¶sÃcflºıhhŸŸ pŸñrÇe®sπiÏ‡dÇeflºÓn»t®iÇ n»t®iÇeÑeflºılŸlŸ

atleet principe drama systeem democratie procent motor president

Materialen Basis • Werkboek bladzijde 44-45 • Antwoordenboek bladzijde 44-45 • Spelling-maatje bladzijde 48, 58 en 69 • Spellingkaarten 32, 40: telefonisch, liniaal en W5

Schrijf de persoonsvorm tt én vt achter de zin. De luchtballon (landen) in het weiland bij de koeien. De irritante mug (suizen) de hele nacht om mijn oren. (kosten) dat shirtje zo veel? De pijl (leiden) je naar de ingang van het clubgebouw. Harald (worden) op handen gedragen door zijn team. Fenny (vechten) tijdens het leren tegen de slaap. De kakkerlakken (kruipen) onder mijn bed. Astrid (zijn) de aanvoerder van het winnende team. Hoe (redden) jij je uit die lastige situatie? Ik (benijden) je je werk helemaal niet. Het schip (varen) langzaam de drukke rivier af. Wij (vieren) de hele dag feest op het strand.

Volgende les

Je maakt een dictee.

Ben je klaar?


Meer • Werkboek bladzijde 91 • pluswerk • software Spelling op maat

◊llÏÏ‡aŸºÓnnÏÏ‡d»tfl, ◊llÏÏ‡aŸºÓnnÏÏ‡dÏ‡dÇefl ∏ssπu¶i¶s¡ πu¶i¶s¡tfl, ∏ssπu¶i¶sÃdÇ πu¶i¶sÃdÇefl KÏ‡os¡ o¨s¡tfl, KÏ‡os¡ o¨s¡tÀtÑefl ◊llÇÇe®iÏ‡d»tfl, ◊llÇÇe®iÏ‡dÏ‡dÇefl Ów‰o§orÏrÏ‡d»tfl, ÓwweflÉeflñrÏ‡dŸ ÓvveÌÉeÌ‡cflºıhh»tfl»tfl, Óv‰o•ocflcflºıhh»tfl»tfl ◊kkŸŸñr¶u¶i¶pÇeflºÓnnŸŸ, ◊kkŸŸñrÏ‡o™opÇpÇeflºÓnnŸŸ i¶s, Ów‰a¶s a¶s ÛrrÇÇeÌ‡dŸ, ÛrrÇÇeÌ‡dÏ‡dÇefl ◊bbeflÉeflºÓnn¶ÿÎdŸ ¶ÿÎdŸ, ◊bbeflÉeflºÓnn¶ÿÎdÏ ¶ÿÎdÏ‡dÇefl Óv‰aÏaÏ‡aŸñr»tfl, Óv‰o£oefleflñrŸ ÓvviÇΩiÇeflñrÇeflºÓnnŸŸ, ÓvviÇΩiÇeflñrÏ‡dÇeflºÓnnŸŸ

Organisatie © Noordhoff Uitgevers bv

3

Zwakke spellers basis opdracht 1 t/m 4 meer software Methodevolgers basis opdracht 1 t/m 5 meer extra opdrachten / software Sterke spellers meer pluswerk

45





45

30/08/12 5:49 PM

Blok 6 Les 13 Controledictee Lesdoel De kinderen laten zien in welke mate ze tot nu toe geleerde categorieën beheersen: • woorden met meervoud op s (cat. 26); • woorden op isch (cat. 32); • woorden met meervoud op en (cat. 33a); • woorden met een x (cat. 35); • woorden met een q (cat. 36); • woorden met een y (cat. 38); • woorden op iaal, ueel of ieel (cat. 40); • alle vormen van het werkwoord (W2 t/m W5). U kunt er ook voor kiezen alleen de categorieën van blok 6 (hierboven groen) te analyseren.

Materialen • schrijfblaadje/dicteeschrift of computer • digibordsoftware

Controledictee U kunt zelf beslissen of u het dictee op de computer laat maken of klassikaal afneemt. Als u kiest voor klassikale afname, schrijven de kinderen de eerste twaalf zinnen helemaal op. U leest eerst de hele zin voor. Herhaal de zin daarna in delen terwijl de kinderen al schrijven. 1 De gevoede baby’s kropen door hun luxe boxen. 2 Haviken en andere roofvogels vind ik fantastische dieren. 3 Tijdens deze excursie zagen we aangebrande menu’s. 4 Deze pyjama bestaat uit elastisch en flexibel materiaal. 5 De uitgeputte pony’s vervolgden automatisch hun weg door het labyrint. 6 In deze quiz moet je in chique kleding acrobatische toeren uithalen. 7 Met zijn tweeën frunniken de meisjes op hun knieën aan de ski’s. 8 Mijn vader zwaaide quasi joviaal naar het opgeschoten vriendje van mijn zus. 9 Bij een aquaduct stroomt het water over een weg. 10 Het examen wordt door iedereen individueel gemaakt. 11 Officieel begint de rugbywedstrijd om drie uur. 12 Deze perziken groeien in de botanische tuin. Van de volgende zinnen schrijven de kinderen alleen de vetgedrukte woorden op. Lees eerst de hele zin voor. Herhaal vervolgens het vetgedrukte woord twee keer. 13 Katten zijn overdag vaak enorme luiwammesen. 14 Ik eet de verbrande resten van mijn pizza niet op. 15 Deze chemicaliën komen vrij bij de productie van plastic. 16 De rechter berechtte de crimineel binnen 24 uur. 17 Welke programma’s volg jij op de televisie? 18 De kieviten maken dit jaar al vroeg hun nesten. 19 Zet je de komma’s op de goede plaats? 20 Het vermiste kind was gelukkig ’s avonds alweer terecht. 21 De pasfoto’s zijn allemaal mislukt. 22 Deze toffees plakken enorm aan je tanden. Geef de kinderen even kort de tijd hun dictee na te lezen, zodat ze foutjes kunnen verbeteren.

Beoordeling alleen blok 6 0 fout  10 2 fout  9 4 fout  8 7 fout  7 14 fout  6 18 fout  5 ≥ 21 fout  4 alle aangeboden categorieën 0 fout  10 3 fout  9 6 fout  8 12 fout  7 23 fout  6 29 fout  5 ≥ 35 fout  4

46

Foutenanalyse U kunt het dictee op twee manieren analyseren. U kijkt alleen of de kinderen de in blok 6 aangeboden categorieën beheersen of u bekijkt ook in welke mate eerder aangeboden categorieën zijn beklijfd. cat.

signaalwoord

categoriewoorden blok 6 in controledictee


26

auto’s

baby’s, menu’s, pony’s, ski’s, programma’s, komma’s, pasfoto’s, toffees

vier of meer fouten

33a

knieën

haviken, frunniken, tweeën, knieën, perziken, luiwammesen, chemicaliën, kieviten

vier of meer fouten

W5

gevoede, aangebrande, uitgeputte, (bijvoeglijke naamwoorden afgeleid opgeschoten, verbrande, vermiste van werkwoorden)

W2 t/m W4

persoonsvormen

kropen, vind, zagen, bestaat, vervolgden, moet, zeven of meer fouten frunniken, zwaaide, stroomt, wordt, begint, groeien, berechtte

cat.

signaalwoord

eerder aangeboden categoriewoorden in controledictee


32

telefonisch

fantastische, elastisch, automatisch, acrobatische, botanische

drie of meer fouten

35 36 38 40

aquarium taxi rugby liniaal

quiz, chique, quasi, aquaduct luxe, boxen, excursie, flexibel, examen baby’s, pyjama, pony’s, labyrint, rugbywedstrijd materiaal, joviaal, individueel, officieel

twee of meer fouten drie of meer fouten drie of meer fouten twee of meer fouten

drie of meer fouten

Spelling op maatt 8 – Lesbeschrijvingen Lesbeschrijvinggen blok 6


30/08/12 5:49 PM

Blok 6 Spellinghulp bij woorden met meervoud op s Laat kinderen die fouten maken bij de meervouden, eerst de woorden zoeken met een lange klank achteraan en die kleuren of onderstrepen. Laat dan de regel herhalen en vervolgens de ’s achter de woorden schrijven. Een andere tactiek is eerst gewoon omaas opschrijven, vervolgens de tweede a wegvegen en er een ’ voor in de plaats zetten. Kinderen die de regel niet toepassen, maar pindas schrijven, laat u de woorden hardop lezen. Als de regel onterecht wordt toegepast (dictee’s), laat dan de uitzonderingen inprenten. Belangrijk is dat de kinderen steeds de relatie leggen tussen het enkelvoud en het meervoud van de woorden die eindigen op een klinker.

Herhaling/ remediëring Lesdoel Naar aanleiding van het controledictee gaan de zwakke spellers aan de slag met kopieerbladen en/of de software.

Materialen Spellinghulp bij woorden met meervoud op en Vaak vinden kinderen het lastig om te horen waar de klemtoon ligt in een woord. Oefen dit door rijtjes woorden samen hardop te lezen en mee te tikken op de tafel. Bij het stukje dat de klemtoon heeft, tik je harder dan bij de andere stukjes. Let op: als je de woorden te langzaam leest, hoor je de klemtoon niet meer. Na het onderstrepen van het deel met de klemtoon kan het kind oefenen met het toepassen van de regels voor het vormen van het meervoud. Bijvoorbeeld: symfonie bacterie monnik lemmet barones melodie dreumes bangerik kroket rikketik Het aantal woorden op ik, es, el of et is vrij gering. Bovendien zijn het woorden die niet zo frequent voorkomen. Als kinderen hier moeite mee hebben, laat ze dan de meest frequente woorden inprenten. Prent het enkelvoud en het meervoud tegelijkertijd in.

Organisatie Op basis van de resultaten van het controledictee deelt u de kinderen (opnieuw) in als sterke spellers, methodevolgers of zwakke spellers. De sterke spellers beheersen het gewenste spellingniveau. Zij gaan aan de slag met pluswerk of een ander vak. De methodevolgers verwijst u naar de software of naar een ander vak. De zwakke spellers biedt u een of meer kopieerbladen aan of spellinghulp.


Spellinghulp bij alle vormen van het werkwoord Indien de fouten te wijten zijn aan het niet herkennen van de persoonsvorm, hebben we eerder te maken met een taalprobleem dan met een spellingprobleem. U moet aan de kinderen uitleggen dat de regels voor persoonsvormen alleen op persoonsvormen mogen worden toegepast, en niet op andere vormen van het werkwoord. Wanneer een kind de persoonsvormregel gaat toepassen, moet het zich dus eerst afvragen of het wel om een persoonsvorm gaat. Hulpregels hiervoor zijn het vragend maken van de zin, waardoor de persoonsvorm vooraan komt te staan, of de zin in een andere tijd zetten, waardoor de persoonsvorm verandert. Is een woord geen persoonsvorm, dan moeten de gewone spellingregels worden toegepast. Geef het kind een aantal zinnen en laat het verschillende werkwoordsvormen zoeken.

• Spelling-maatje bladzijde 38, 49, 61 en 69 • Spellingkaarten 26, 33a: auto’s, knieën en W5 • Kopieerbladen groep 8: 36 t/m 41 • registratiebladen/registratiesysteem • software Spelling op maat • pluswerk



47

30/08/12 5:49 PM

Spelling op maat. Lesbeschrijvingen blok 5 en 6

Recommend Documents