Speerpuntgebieden: van huidige toestand tot vooropgesteld doel via grondige verkenning en gebiedsgerichte maatregelen en acties Henk Maeckelberghe – Marc Van Verre CIW Waterforum 23 sept 2013
Situering • Doelstellingen KRLW (ViA): zéér ambitieus • Wat is haalbaar? (Financieel, technisch,…) • Reductie kostprijs MAPRO door dure maatregelen gericht in een beperkt aantal gebieden uit te voeren • “Gebiedsgerichte aanpak uitwerken om goede toestand in selectie van waterlichamen te halen”
Speerpuntgebieden 2
Speerpuntgebied 1e generatie • Krachten bundelen om effectieve acties uit te voeren om (sneller) de goede toestand te bereiken • Mix van gebieden geselecteerd: • pragmatische selectie 15 waterlichamen verspreid over meerdere bekkens met potentiële investeringen om de toestand aanmerkelijk te verbeteren • waaronder 7 WL waar goede toestand haalbaar • + 20 WL geselecteerd door MOW
3
Speerpuntgebied 1e generatie • Toestand
4
Screening Waterlichamen • Doel Grondige analyse van huidige toestand (kwaliteit) en drukken (vuilvrachten, verstoringen) om te kunnen komen tot een doelgericht en kosteneffectief actie- en maatregelenprogramma
per waterlichaam 5
Speerpuntgebied - 1e generatie • Screening van15 LNE-SPG o.b.v. meetdata, modellering en terreinkennis • OUTPUT: • inzicht in diverse oorzaken waarom geen goede toestand • Inventaris mogelijke maatregelen – acties • KNELPUNTEN om goede toestand te halen: • grote investeringen nodig vs.budgetbeperking • impact landbouw (N,P, pesticiden,…) • vaak ook andere oorzaken (andere bronnen van verontreiniging, hydromorfologie, migratieknelptn.) 6
Screening waterlichamen Stap1 – bestaande toestand
7
Screening waterlichamen Stap 2 – Drukken – partim huidige vuilvrachten 120000
105029 100146 100000
80243 80000 74734
60000
40000 31779
29233
20000
5958 5254
3210
0 31779
80243
5254
donkerblauw = drukken binnen het WL
29233
100146
Screening waterlichamen Stap 3 - Effect maatregelen/acties VHA 451 drukreductiedoelstelling Nt drukreductiedoelstelling Pt
acties VHA 451
30295 kg/j 2748 kg/j
kost (euro/j)
effect N (kg/j)
Productiever melkvee VHA 451 -64055 MAP3 zonder derogatie VHA 451 0 Verlaagde bemestingsnorm140 kg N/ha VHA 451 19431 Inzaaien groenbemester VHA 451 24480 Voeder varkensstapel VHA 451 10669 Afbouw pluimveestapel VHA 451 4593 Niet-kerende bodembewerking VHA 451 59199 zoneringsplan aansluiting goedkope cluster dicht RIOOL ZVG 120 VHA 451 op RWZI 25504 Oudenaarde zoneringsplan aansluiting goedkope cluster ver RIOOL ZVG 120 VHA 451 op RWZI Oudenaarde 9188 Bemesting volgens advies VHA 451 166509 IP/OP 20311:KWZI Oudenhove + toevoerleiding 20626 zoneringsplan aansluiting matige cluster ver RIOOL ZVG 174 VHA 451 op RWZI Ronse 142294 zoneringsplan aansluiting matige cluster ver RIOOL ZVG 120 VHA 451 op RWZI Oudenaarde 202998 zoneringsplan aansluiting matige cluster dicht RIOOL ZVG 120 VHA 451 op RWZI205727 Oudenaarde Grasbufferstrook VHA 451 40230 zoneringsplan aansluiting matige cluster dicht RIOOL ZVG 174 VHA 451 op RWZI Ronse 21102 zoneringsplan aansluiting dure cluster ver RIOOL ZVG 120 VHA 451 op RWZI Oudenaarde 61206 zoneringsplan aansluiting dure cluster dicht RIOOL ZVG 174 VHA 451 op RWZI Ronse 2842 zoneringsplan aansluiting dure cluster dicht RIOOL ZVG 120 VHA 451 op RWZI Oudenaarde 359815 Afbouw varkensstapel VHA 451 69482 Afbouw rundveestapel VHA 451 48263 IP/OP 20310:Verbindingsriolering Savooistraat - Louise-Mariestraat 104679 zoneringsplan aansluiting IBA in VHA-zone 451 224206 Voeder pluimvee VHA 451 94818 9 Voeder leghennen VHA 451 149680
2254 2415 7062 7330 694 93 0 401 120 4969 232 1428 1515 1462 0 122 299 13 1489 360 286 295 564 312 217
2254 4669 11731 19061 19755 19848 19848 20249 20369 25338 25570 26998 28513 29975 29975 30097 30396 30409 31898 32258 32544 32839 33403 33715 33932
effect P (kg/j) 111 0 0 69 62 33 278 61 18 65 38 210 230 222 67 18 45 2 226 32 17 43 41 7 0
111 111 111 180 242 275 553 614 632 697 735 945 1175 1397 1464 1482 1527 1529 1755 1787 1804 1847 1888 1895 1895
KEA globaal -1.116 0 167 183 469 609 1.170 1.440 1.748 1.774 1.920 2.303 3.036 3.188 3.300 3.990 4.664 4.913 5.477 5.906 6.177 8.247 13.371 14.762 41.793
scenario SGBP max max max aanvullend max max max aanvullend aanvullend aanvullend aanvullend aanvullend aanvullend aanvullend aanvullend aanvullend aanvullend aanvullend aanvullend max max aanvullend aanvullend max max
Screening waterlichamen Stap 4 - Scenariodoorrekening MKM
Nt – scenario Totaal
Pt – scenario Totaal
10
Screening waterlichamen Stap 5 - Modellering 14,000
12,000
10,000 Nt_ref
8,000
Nt_SGBP Nt norm goed 6,000
Nt norm matig
4,000
2,000
0,000 27530
27540
27550
27560
27570
27580
11
27590
27600
27610
Screening waterlichamen Stap 6 – Effect lopend beleid 120000
105029 100146 100000
80243 80000 74734
60000
40000 31779
29233
20000
5958 5254
3210
0 31779
80243
5254
29233
100146
bruin = na uitvoering lopend beleid - lichtblauw = gemodelleerde drukreductiedoelstellingen
Screening waterlichamen Stap 7 – Terreinkennis
Screening waterlichamen Belangrijkste ervaringen • Hiaten: • Meetnet verder gericht uit te breiden (frequentie, parameters,…) • Precieze impact maatregelen op biologie • Nader onderzoek impact overstorten en calamiteiten
• Meerwaarden: • Toename watersysteemkennis door integratie div. gegevens en modelresultaten • Van output naar outcome • Homogeen en uniform toetsingskader • Gerichte onderbouwing van de verwachtingen naar de actoren
Leerpunten voor 2de generatie
1
• Gebiedsgerichte aanpak vroeger in planningsproces SGBP uitwerken • Keuze WL goed voorbereiden (watersysteemkennis)
2
• Duidelijkheid scheppen (technisch, financiering,…)
3•
Nood aan draagvlak bij de betrokkenen
15
Selectie gebieden 2de generatie (1) • Ranking op basis van • Huidige toestand biologische en fysicochemische kwaliteitselementen • Beschermde gebieden drinkwaterproductie en Natura 2000 • Waterkwaliteit vnl. bepaald door Vlaamse drukken/verstoringen en niet door F/W/Br-bovenstroomse waterlichamen
16
Selectie gebieden 2de generatie (2) • Prioriteren o.b.v. samengebrachte gegevens en gebiedskennis: • 1: goede toestand haalbaar tegen 2021 mits gerichte inspanningen speerpuntgebied 2de SGBP • 2: goede toestand haalbaar mits gerichte inspanningen maar waarschijnlijk niet tegen 2021 aandachtsgebied 2de SGBP • 3: goede toestand enkel mits gerichte maar zware inspanningen, maar waarschijnlijk niet tegen 2021 of geen perspectief om snel de goede toestand te halen 17
Selectie gebieden 2de generatie (3) • Stand van zaken: • Methodiek voorbereid intern VMM • Concept beslist in CIW WG KRLW • Methodiek toegelicht aan CIW-bekkenstructuren voor uitwerken voorstel per bekken • Ontwerplijst speerpunt- en aandachtsgebieden beschikbaar • Advies gegeven door Bekkenbesturen
18
19
Meerwaarde gebiedsgerichte aanpak via SPG en AG • Realistische kans om MKN te halen of te benaderen • Ecologie van de waterlichamen zal aanzienlijk verbeteren • Gunstige impact ook op andere doelstelIingen/waterdiensten/watergebruik: IHD, drinkwaterproductie, hengelsport, ev. andere waterrecreatie, grondwater,… 20
NOOD AAN DRAAGVLAK, SAMENWERKING EN ENGAGEMENTEN
21
Engagementen VMM • Watersysteemkennis per speerpuntgebied uitbreiden: • •
Grondige screening van geselecteerde gebieden Meetnetten maximaal afstemmen (toestand begrijpen en effecten opvolgen)
• Mogelijkheden VMM ten volle benutten: - Investeringen en acties uitvoeren - Generiek instrumentarium ten volle benutten
22
VMM kan het niet alleen ! • VMM zal beschikbare informatie maximaal beschikbaar stellen: • Ecologische toestand WL (incl. FC) • Chemische toestand (gevaarlijke stoffen) • Waterbodemkwaliteit
• • • •
Emissie-inventaris Modelresultaten Hydromorfologische elementen … Dit zijn nodige maar onvoldoende elementen om tot voldoende watersysteemkennis te komen: input van andere CIW-leden noodzakelijk! 23
Verwachting t.a.v. anderen Grondige screening leidt ook tot overzicht van knelpunten met verwachtingen/inspanningen van anderen: • CIW-leden – – – –
Investeringen van alle waterbeheerders Generieke instrumenten van anderen Overleg en samenwerkingsakkoorden …
• Belanghebbenden – Bijdrage maatschappelijke sectoren – Financiële stimuli vs. beperkingen vrijwilligheid –… 24
Hoe verder met de weerhouden speerpunt- & aandachtsgebieden? • Toelichting resultaten grondige screening
• T.a.v. administraties en belanghebbenden: • Duiden betrokkenheid • Afspraken inzake plan van aanpak inzet bevoegdheden • Scenario’s voor SPG uitwerken in SGBP II – Hoe ver raken we met huidige middelen (VMM en anderen) – Waar kunnen we goede toestand halen met bijkomende middelen? 25 –…
Bedankt voor uw aandacht
26
