SPECIAAL MELDPUNT VOOR SCHADE HELIKOPTERONGEVAL

Nummer 1 | 10 januari 2008 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 3 Goede voornemens en wensen voor 2008 van defensiemedewerkers

Pagina 4 ‘De meesten verraden zichzelf’

Pagina 5 Collectieve kracht onderofficier beter inzetten

Pagina 6 De werkelijkheid van virtuele realiteit

SPECIAAL MELDPUNT VOOR SCHADE HELIKOPTERONGEVAL DEN HAAG - Particulieren en bedrijven die financiële schade hebben opgelopen door de stroomstoring als gevolg van het Apacheongeval in de Bommelerwaard en een claim willen indienen, kunnen sinds 8 januari terecht bij een speciaal meldpunt. Dat is de Dienst Regelingen van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Gemeentes zullen de meldingen van schade die ze intussen van particulieren en bedrijven ontvangen hebben, aan het meldpunt overdragen. Dat zal alle gevallen die voor een vergoeding in aanmerking komen, inventariseren en beoordelen. Het is tijdens kantooruren bereikbaar via telefoonnummer 0800. 22.33.322, of via www.hetlnvloket.nl. Defensie was tamelijk snel na het ongeval met de Apache ter plaatse om te helpen bij het herstellen van de schade. Vijftig militairen van 105 Brugcompagnie uit de Prinses Margrietkazerne in Wezep gingen bij het krieken der dageraad aan de slag aan de slag bij Heesselt. In de loop van de dag lieten ze een serie pontons te water die tot een drijvende ‘werkbank’ werden gesmeed voor technici van het elektriciteitsbedrijf Nuon. Deze zouden de gebroken kabels in de dagen erna vanaf dit platform repareren. Ook marechaussees kwamen in actie. Verder hield Defensie voor noodgevallen tien ziekenauto’s van de landmacht en aggregaten van de luchtmacht achter de hand.● Een genievaartuig sleept pontons de rivier de Waal op. Op de achtergrond een hoogspanningsmast waarvan de ‘traverse’ knakte nadat de Apache de elektriciteitskabels door midden vloog. Foto: Dave de Vaal

Topdrukte voor Vliegbasis Eindhoven in 2007 EINDHOVEN - Afgelopen jaar zijn van en naar de Vliegbasis Eindhoven ruim 23.000 mensen gevlogen en is er bijna zes miljoen kilo vracht vervoerd. Die omvang valt vooral toe te schrijven aan de deelname van Nederlandse militairen aan de International Security Assistance Force in Afghanistan. Voor de transporten werden niet alleen de elf luchtmachtvliegtuigen ingezet, maar ook exemplaren van NAVO-partners en ingehuurde toestellen. De enorme behoefte aan capaciteit heeft ertoe geleid dat de luchttransportvloot uitbreiding ondergaat met twee extra C-130’s Hercules en een DC10, die in de loop van dit jaar in actie kunnen komen. De Vliegbasis Eindhoven is vanwege algemeen maatschappelijk

belang beschikbaar voor ambulance- en transplantatievluchten. Daarvan zijn er 45 geweest in 2007. Afgelopen jaar waren vooral de zeer ruime openstellingtijden opvallend, een gevolg van het opereren over grote afstanden. Dat maakte late aankomsttijden en zeer vroege vertrektijden noodzakelijk. In december is hierdoor vrijwel 24 uur per etmaal op de vliegbasis gewerkt. Eindhoven Airport, de civiele medegebruiker van de vliegbasis, maakte in 2007 een groei door van 34 procent in het aantal passagiers. Het aantal civiele vluchten steeg met 21 procent. Die economisch positieve ontwikkeling viel mede te danken aan de ondersteuning van personeel van het militaire deel.●

Meer veiligheid voor Apache GEEN PRIJSVERHOGING BIJ PARESTO DEN HAAG - De extra prijsverhoging bij Paresto is onder druk van de bonden voorlopig van de baan. Sinds 1 januari zijn de tarieven alleen met de inflatie gestegen. Het ministerie en de bonden praten nog verder over het voornemen van Defensie de subsidie voor voeding te verlagen.●

Contract voor patrouilleschepen DEN HAAG - Thales Nederland, Schelde Marinebouw en het ministerie van Defensie hebben onlangs een contract getekend voor de bouw van vier patrouilleschepen. Het eerste vaartuig wordt naar verwachting eind 2010 op-

geleverd. Het project vormt een grote stimulans voor de werkgelegenheid. Met de bouw zijn 1500 manjaren aan werk gemoeid. De vier schepen zijn wereldwijd inzetbaar in vooral de lagere delen van het geweldsspectrum. Daaronder vallen kustwacht- en algemene veiligheidstaken, zoals optreden tegen drugssmokkelaars en piraterij. De vier platforms worden 108 meter lang en zestien meter breed. Ieder schip biedt plaats aan vijftig bemanningsleden en veertig opstappers, zoals een helikopterdetachement, een medisch team of hulpverleningstroepen. Daarnaast is er capaciteit voor honderd evacués. De uitrusting bestaat onder meer uit twee grote rubberboten van het type RHIB (Rigid Hull Inflatable Boat), een NH90 helikopter en een revolutionaire SMILE zoekradar en een SEASTAR oppervlakteradar.●

DEN HAAG - De 29 Nederlandse AH64D Apache gevechtshelikopters krijgen betere zelfbeschermingsmiddelen. Staatssecretaris Jack de Vries heeft de Defensie Materieel Organisatie opdracht gegeven een (voor)studiefase uit te voeren naar de gewenste apparatuur. Er zijn drie kanshebbers op de markt. De Amerikaanse landmacht ontwikkelt momenteel een nieuw systeem, de Britten gebruiken voor hun Apaches het DIRCM van Westland en daarnaast bestaat de mogelijkheid dat het Nederlandse Apache Modular Aircraft Survivability Equipment (AMASE) wordt gemoderniseerd. Diverse NAVO-partners hebben hun interesse getoond voor dit alternatief. De opwaardering is noodzakelijk om de Apaches vooral te beschermen tegen het gevaar van moderne luchtafweersystemen. De helikopters worden veelvuldig ingezet tijdens crisisbeheersingsoperaties zoals nu in Afghanistan en het Commando Luchtstrijdkrachten acht een dreiging vanuit de lucht daar niet waarschijnlijk. Alle Apaches zullen tijdens de al geplande update worden voorbereid op de inbouw van de zelfsbeschermingsmiddelen. In totaal denkt de staatssecretaris genoeg te hebben aan zeventien volwaardige systemen: twaalf voor de Apaches die operationeel zijn ingezet, vier voor oefeningen en één reserve. Hoeveel geld er beschikbaar is voor het project wordt uit concurrentieoverwegingen niet bekend gemaakt.●

10 januari | Pagina 2

Gazenbeek nieuwe voorzitter Militair Rechtelijke Vereniging AMSTERDAM - Mr. M. Gazenbeek, directeur Juridische Zaken van het Ministerie van Defensie, is de nieuwe voorzitter van de Militair Rechtelijke Vereniging. Tijdens de algemene ledenvergadering van de MRV eind vorig jaar op de marinekazerne Amsterdam, nam hij de hamer over van mr. J.J. Buima, hoofd van de afdeling Bestuurs-, Straf- en Tuchtrecht van Defensie. Aan de ledenvergadering zat een themabijeenkomst gekoppeld, georganiseerd door de Militair Juridische Dienst Krijgsmacht en de International Society for Military Law and the Law of War gezamenlijk. Onderwerp was de rol van militaire juristen in de International Security Assistance Force (ISAF) in Afghanistan. Vanuit verschillende invalshoeken en voor zover vanwege juridische geheimhouding mogelijk, vertelden zes van hen over hun ervaringen bij het contingentscommando, de Task Force en het Regionaal Commando Zuid. De juristen van het contingentscommando behandelden de juridische belangenafweging die bij de inzet van Nederlandse eenheden moet worden gemaakt. Hun collega’s van de Task Force Uruzgan lieten de geweldsinstructies binnen het Nederlandse mandaat en de Rules of Engagement de revue passeren. Daarbij kwamen kwesties aan de orde als targeting, ofwel het selecteren van uit te schakelen militaire doelen, en het omgaan met gedetineerden. Juridische adviseurs van het Regionaal Commando Zuid lieten hun licht over de ISAF-operatie schijnen vanuit internationaal juridisch perspectief. Zo werkt bijvoorbeeld elk land van de vredesmacht met een ander mandaat. De adviseurs deden verder de culturele verschillen tussen de aan ISAF deelnemende naties uit de doeken. Tot slot leidde brigadegeneraal mr. J.P. van Spijk, oud-contingentscommandant van de Nederlandse ISAF-eenheden, een forumdiscussie over de verantwoorde-

Foto: Paul Verheul

lijkheden van militaire juristen in een uitzending. De themadag van de Militair Rechtelijke Vereniging trok veel belangstelling van burger en militaire juristen van defensieonderdelen en van hoogleraren en oudgedienden uit de magistratuur. Onder hen prof. dr. T. Gill, hoogleraar Militair Recht aan de Universiteit van Amsterdam, en generaal-majoor b.d. mr. A.J.T. Dörenberg, voormalig hoofd van de stafgroep Juridische Zaken van de luchtmacht. Tot de toehoorders behoorde de honorair consul van Afghanistan in ons land, drs. Ehsan Turabaz.●

LEZING: ‘AFGHANISTAN: MODERN CONFLICT MET DIEPE EN BREDE WORTELS’ LEIDEN - Zondagmiddag 13 januari staat het Museum Volkenkunde in het teken van Afghanistan. Dan geeft dr. Willem Vogelsang, conservator Zuidwest- en Centraal-Azië, tijdens een lezing inzicht in de geschiedenis en de huidige situatie van het land waar Nederland vanwege de missie in Uruzgan nu zo nauw bij betrokken is. De voordracht ‘Afghanistan: modern conflict met diepe en brede wortels’ maakt deel uit van de reeks zondagmiddaglezingen die Volkenkunde tot en met april 2008 organiseert.

Sophos antivirus voor thuisgebruik DEN HAAG - Sinds jaar en dag is Sophos de virusscanner binnen Defensie. Ook voor de komende jaren zal dat, overigens in vernieuwde vorm, het geval zijn. Defensiemedewerkers kunnen deze virusscanner gratis thuis gebruiken. Iedere vaste defensiemedewerker mag thuis één PC voorzien van Sophos antivirus. Deze beperking heeft te maken met het aantal aangeschafte licenties. Aanmelden voor het gebruik van de virusscanner is simpel. Stuur een berichtje naar: %Sophos voor thuisgebruik. Hierop wordt

automatisch gereageerd met de gebruiksvoorwaarden. Wie deze via de stemknoppen accepteert, krijgt accountgegevens om Sophos te kunnen downloaden toegestuurd.●

INGEZONDEN BILJARTEN Met verbazing heb ik twee artikelen (golf en zeilen) gelezen in de Defensiekrant nr. 36/2007. De reden waarom ik nu pas reageer, is dat ik eerst de inschrijvingslijst voor de NMK 2008 wilde afwachten. Als Defensie Biljart Organisatie kregen wij afgelopen zomer plotsklaps te horen dat de financiële steun om het komende (14de) toernooi te kunnen organiseren per direct werd ingetrokken; een toernooi met gemiddeld 200 inschrijvingen. Al jaren hebben wij vergeefs geprobeerd biljarten (met NSF status) als sport erkend te krijgen. We willen het niet als NMK organiseren, maar zien wel graag een vermelding op de sportkalender, om iedereen in de gelegenheid te stellen te kunnen deelnemen zonder dat hiervoor vakantieverlof hoeft te worden opgenomen. Op zich kunnen wij ons vinden in de doelstellingen van de krijgsmacht dat sporten die in het verlengde van het militaire vak liggen, de grens moeten vormen tussen wel of geen subsidie. Helaas kan ik dat niet rijmen met het aantal militaire kampioenschappen die wel steun genieten, in tegenstelling tot een biljarttoernooi dat moet knokken voor zijn bestaansrecht. Op jaarbasis kost het ca 4.000 euro en dat bedrag (als voorschot ter beschikking gesteld door product-

groep O&O) dient ook nog eens te worden terugbetaald. Daarvoor betaalt de defensiebiljarter een inschrijfgeld per spelsoort, wat voor geen enkele overige sport vermeld in de sportkalender geldt. Ik wil de andere sporten zeker niet te kort doen, maar elke sport heeft zijn disciplines. Als Defensie besluit om fysieke inspanning in combinatie met militaire aspecten boven andere vaardigheden (concentratie en beheersing, leren omgaan met teleurstellingen) te prevaleren, vind ik dat prima, maar doe dat dan over de hele linie. Voor 2008 staan bijvoorbeeld NMK sporten als Sloepzeilen, Golf, Zeilen en Zweefvliegen vermeld. Ik kan hier geen relatie leggen met militaire aspecten. Voor alle biljarters binnen Defensie... wij gaan gewoon door! Met voorrondes in januari, halve finales in februari en ten slotte de finales in maart. Hou onze website in de gaten: www.defensiebiljart.nl Voorzitter DBO Aoo Rob van ´t Hul Tel : +31 (0)346 33 8656 Fax : +31 (0)346-33 5678 Mail: [email protected] Deze brief is door de redactie ingekort.●

Daarin komen actuele, relevante en soms controversiële onderwerpen aan bod en kan aansluitend tijdens een borreltje in het museumrestaurant worden nagepraat met degene die de lezing houdt. De voordracht begint om half vier. In afwachting daarvan verzorgen de broers Nasir en Munir Aziz, twee Afgaanse muzikanten, vanaf twee uur een optreden. In het verhaal van Willem Vogelsang staat de oorlog in Afghanistan centraal. Hoe zit het daar nu precies, wat zijn de achtergronden van het conflict? En wat is de cultuurhistori-

sche context van deze ontwikkelingen? De arrangementsprijs bedraagt 10 euro voor de lezing, de borrel, inclusief museumentree en het optreden van de Afghaanse muzikanten. Museumkaarthouders, leden van de Vriendenvereniging en studenten van de Universiteit Leiden en de Hogeschool Leiden betalen de speciale prijs van 5 euro. Het Museum Volkenkunde ligt aan de Steenstraat 1 in Leiden. Kijk op www.volkenkunde. nl voor een volledig overzicht van de reeks zondagmiddagarrangementen.●

Nieuwe systematiek toelage buitenland DEN HAAG - De systematiek waarmee Defensie de toelage voor in het buitenland gestationeerde militairen berekent, is per 1 januari jl. gewijzigd. Deze ingreep was nodig omdat de oude werkwijze geen rekening hield met veranderingen in de werk- en leefomstandigheden. Mede als gevolg hiervan kunnen deze maand verschillen in de hoogte van de uitkering optreden. In de nieuwe systematiek wordt

de oude indeling in categorieën (gehuwd, gezin aldaar; gehuwd gezin niet aldaar en ongehuwd) vervangen door een nieuwe. Verder is de toelage niet meer volledig afhankelijk van de hoogte van het inkomen en wordt een deel ervan voortaan uitgekeerd in een nominaal bedrag in plaats van in een percentage. Voor op 1 augustus 2007 in het buitenland geplaatste, of per gelijke datum aangewezen, medewerkers leidt

de nieuwe systematiek niet tot verlaging van de uitkering. In voorkomend geval ontvangen zij tot maximaal drie jaar nog de oude toelage. Militairen die recht hebben op een hoger bedrag, krijgen dit met terugwerkende kracht tot 1 augustus 2007. Wie vragen heeft over de toelage buitenland belt met het Dienstencentrum Buitenland, telefoon: +31 70 339 76 23.●

De Vries: Defensie heeft goed spul DEN HAAG - De persoonsgebonden uitrustingspakketten voor de Nederlandse militair bevatten kwantitatief voldoende en kwalitatief goed materieel. Ze zijn ook goed toegesneden op de omstandigheden waarin de militair zijn of haar werk moet doen. Dat stelt staatssecretaris De

Vries in antwoord op vragen van het Kamerlid Eijsink (PvdA). In een krantenartikel was gemeld dat Nederlandse militairen hun plunjebaal aanvullen met artikelen van een webwinkel. De nieuwe bewindsman denkt dat verbeteringen altijd mogelijk zijn. “Op de markt zijn in een aantal geval-

len modernere artikelen verkrijgbaar, veelal tegen aanzienlijke meerkosten, die nog beter of simpelweg meer aansprekend zijn. Daarnaast valt een groot deel van het door personeel aangekochte materieel in de categorie handig, maar niet noodzakelijk voor de uitvoering van de functie.”●

Regelgeving aanwezigheidsdiensten aangepast DEN HAAG - Defensie hoeft in sommige situaties tijdelijk niet te voldoen aan de Arbeidstijdenwet (ATW) en het Arbeidstijdenbesluit (ATB). Het betreft bijzondere gevallen van aanwezigheidsdiensten waarbij de kerntaken in het gedrang kunnen komen. Het volledig toepassen van die regels, aangepast na een uitspraak van het Europees Hof van Justitie, is nog niet mogelijk bij Defensie. De kerntaken kunnen dan in een aantal gevallen niet meer goed genoeg worden uitgevoerd. Daarom wordt tijdelijk gebruik gemaakt van de afwijkingsmogelijkheid voor de Minister van Defensie in de zogenoemde Tijdelijke regeling aanwijzing aanwezigheidsdiensten met afwijkende normering. Hierover is overeenstemming bereikt met de centrales van overheidspersoneel.

Uitgangspunt blijft dat de regels moeten worden gevolgd. Maar als de uitvoering van het werk in het gedrang komt, kan worden afgeweken. Het gaat om een paar diensten en voor een beperkte periode. Wanneer de noodzaak bestaat gebruik te maken van de afwijkingsmogelijkheid, zal dit moeten blijken in de roosters, die zijn vastgesteld in overleg met de medezeggenschapscommissie. Bovendien bestaat voor de medewerker, die te maken heeft met een afwijking van de regels, aanspraak op een financiële compensatie. Op de Startpagina Personeel van het Defensie Intranet wordt uitgebreider ingegaan op dit onderwerp en meer informatie is ook beschikbaar bij DCHR (telefoon 0800 - 225 57 33; intern *06 733, kies optie 3).

Beste wensen voor 2008

Goede voornemens voor het nieuwe jaar. Bijna iedereen heeft er wel een paar. Verschillende medewerkers uit de defensieorganisatie vertellen over hun wensen en verwachtingen voor 2008. ‘SLEUTELWOORD DUIDELIJKHEID’ EINDHOVEN - Majoor Martin Huisman werkt als Hoofd Bureau Force Protection op de Vliegbasis Eindhoven. Vanuit zijn functie is hij onder meer verantwoordelijk voor de basisgetraindheid van het basispersoneel. “Mijn wens is dat ik steeds meer mijn draai vind”, vertelt Huisman. “Ik zit nu vijf maanden hier op Eindhoven en krijg gaandeweg meer inzicht in de bijdrage die de vliegbasis levert aan missies. Verder hoop ik dan ook dat de standaardisatie van de militaire basisvaardigheden in 2008 van de grond komt. Tot nog toe waren er veel verschillen tussen de Force Protection skills van de krijgsmachtdelen.” Zijn defensiecollega’s wenst Martin net zoveel goeds en moois als hij zelf privé in 2007 mocht beleven. Met betrekking tot de werkzaamheden is het sleutelwoord: duidelijkheid. “Zowel in leidinggeven als in communiceren. Duidelijkheid staat bij mij hoog in het vaandel. Duidelijkheid kan worden gegeven, maar ook worden gevraagd.”●

‘GEWOON ONZE EIGEN GANG’ HAVELTE - Jan en Rick Schuring, beheerdersechtpaar van het Protestants Militair Tehuis in Havelte, zetten in op een gezond 2008 waarin ze hun werk soepel kunnen voortzetten. Dat is het bieden van een ‘thuis’ aan de militairen van de aanpalende Johannes Postkazerne. “We doen er alles aan om dit te laten lukken. Nee, we hebben geen last van reorganisaties. Dat speelt niet binnen Pro Rege waaronder de PMT-huizen vallen. Bovendien gaan we gewoon onze eigen gang”, zegt Rick. De Schurings wensen het defensiepersoneel vooral een veilig nieuw jaar. “We voelen ons samen met het thuisfront van de uitgezonden militairen nauw betrokken bij de missie in Afghanistan. Elke dag weer hopen we dat alles goed gaat. Wij steunen het personeel van de Johannes Postakazerne zowel tijdens hun werk in Nederland als daarbuiten. De deur van het PMT staat altijd open. Jan en ik bieden onder alle omstandigheden een luisterend oor.”●

‘ALTIJD VOL PLANNEN’

’GENOEG PERSONEEL OP SCHIPHOL’

‘VOORAL IN UITZENDGEBIEDEN VEEL VEILIGHEID’

‘PRIJS GOUD MOET ZAKKEN’ BREDA - Eerste luitenant Rob van Pelt, officier toegevoegd Directieven en Behoeftestellingen bij het Commando Luchtstrijdkrachten, neemt zich dit jaar voor om geen goede voornemens meer te hebben. “Wel hoop ik dat de goudprijs snel zakt. Ik moet namelijk een trouwring kopen”, verklapt hij. “Vrijdag 25 april is de dag.” Van Pelt heeft wel nog enkele goede wensen voor zijn collega’s: “Gezondheid, geluk en veel plezier in het werk.”●

‘GEEN CONDOLEANCEREGISTERS’ DEN HAAG - Mariëtte de Nijs-Van Leeuwen, internetredacteur bij de Directie Voorlichting & Communicatie neemt zich voor in 2008 meer te gaan bewegen. “In deze organisatie kun je niet zo weinig sporten als ik. Wat mijn collega’s betreft wens ik alle militairen in Afghanistan een veilig 2008. Dat we dit jaar maar geen condoleanceregisters hoeven te openen. Natuurlijk wens ik alle lezers veel mooie berichten op www.defensie.nl”●

‘Tussen en voor de mensen’ DEN HAAG - “Voornemens, die heb ik wel”, zegt staatssecretaris van Defensie, Jack de Vries. Wat het defensiepersoneel betreft geeft hij aan dit jaar primair voor de mensen in de bres te willen springen. “Het is goed dat we erin slagen samen hard te werken, maar daarnaast moeten we ook genoeg tijd besteden aan familie, gezin en vrienden. Dat is mijn wens en hoop. Ik zeg dat, omdat ook 2008 voor velen in het teken staat van uitzending, zeker nu we de deelname aan de missie in Afghanistan verlengen. Dat is vooral lastig voor de achterblijvers. Ik hoop natuurlijk dat we dit jaar zonder slachtoffers doorkomen.” Tevens speelt volgens De Vries materieel een belangrijke rol. Voor hem ligt daar dan ook zijn tweede prioriteit. “Onze mensen, die ver van huis hun leven wagen, moeten we met de beste spullen op pad sturen! Ik ga voor een innovatieve, slagvaardige krijgsmacht met voldoende personeel en middelen. Dus ja, er moet aandacht zijn voor de instroom zodat we goede, gemotiveerde mensen binnen halen, maar ook de zorg en nazorg voor het huidige personeel zijn belangrijk. Dat geldt natuurlijk net zo goed voor de veteranen. We moeten iedereen tonen een goede werkgever te zijn. Dan krijg je mond-tot-mondreclame, altijd goed. Het draagvlak voor de krijgsmacht moet blijven stijgen en via draagvlak kom je tot daadkracht.” De nieuwe staatssecretaris streeft naar een Defensieorganisatie met het beste materieel en noemt de Joint Strike Fighter als voorbeeld. Persoonlijk heeft hij ook nog een voornemen, hoewel hij zich afvraagt of het ervan komt. “Ik zou het liefst twee keer per week gaan hardlopen.” Waar hij zeker een punt van maakt, is er in elk geval te staan, zoveel mogelijk in het land tussen zijn mensen. “En er ook vóór hen te zijn”, voegt hij daar nog aan toe. Foto: Henry Westendorp●

‘PROBLEMEN SNEL DE WERELD UIT’ AMSTERDAM - “Mijn wensen zijn al uitgekomen”, zegt wachtmeester 1 Jan Hordijk van de grensbewaking op Schiphol. “Op 31 december werd ik ontslagen, maar ben gelijk weer aangenomen. Volgens het flexibel personeelssysteem heb ik nu een aanstelling bij de krijgsmacht. Dus wat wil ik nog meer? Ja, goede gezondheid voor mij en mijn gezin natuurlijk.” Iets dat hij trouwens ook al zijn collega’s toewenst. “En een gelukkig 2008, vooral voor hen die op uitzending zijn of gaan. Ik hoop voor iedereen op een behouden thuiskomst.” Hordijks collega, wachtmeester Eva Stapper sluit zich bij die woorden aan. “Ja, iedereen moet veilig en wel terugkomen. Alle collega’s van

‘MEER KILOMETERS MAKEN’ DEN HELDER - Nog meer dan in 2007 staat voor stafofficier Mijnenbestrijding luitenant-ter-zee 1 Bob Klein het nieuwe jaar in het teken van de racefiets. Samen met de wielerploeg van de marine eindigde de stafofficier Mijnenbestrijding tijdens de Helderse wielervijfdaagse Tour la Salle op de vijfde plek. “En dat kan beter”, vindt hij. Klein heeft zich dan ook voorgenomen meer kilometers te gaan maken. Hij gaat daarom vaker op de fiets naar zijn werk en wanneer de dagen lengen, hoopt hij ook ’s avonds geregeld wat vaker op de pedalen te staan. Goede voornemens ten aanzien van zijn werkzaamheden bij het Operatiecentrum in Den Helder bestaan eruit de prettige samenwerking met de collega’s voort te zetten. ●

‘VAN HET ROKEN AF’

‘80% LOONSVERHOGING ZAL ER WEL NIET INZITTEN’

LEEUWARDEN - Grondfotografe sergeant 1 Ingrid van der Henne van de Vliegbasis Leeuwarden wenst iedereen heel veel geluk en gezondheid, en vooral in de uitzendgebieden heel veel veiligheid. Voor haar zelf wordt 2008 het laatste jaar bij Defensie. De fotografe is bezig met een opleiding tot managementassistente. “Vooral om meer zekerheid te hebben als ik volgend jaar mijn eigen bedrijfje begin in trouw- en portretfotografie”, legt ze uit. “Ook zie ik graag meer duidelijkheid rond de reorganisatie van de AVDD (AudioVisuele Dienst Defensie)●

bottelarij in Den Helder wenst hij alle goeds. “Ik hoop voor hen dat ze net zo’n fijne tijd bij de marine hebben als ik heb gehad.”●

ROOSENDAAL - Adjudant Jack Scheepers wenst dat 2008 qua werving voor het Korps Commandotroepen net zo succesvol mag worden als vorig jaar. Toen leverde één opleiding maar liefst twintig nieuwe groene baretten op. Zowaar een record; het gemiddelde ligt namelijk op zes á zeven. Verder wil het plaatsvervangend hoofd van de sectie Voorlichting, Werving en Selectie van het roken af. “Dat zal na twintig jaar stevig inhaleren een stevige dobber worden”, verwacht hij. “Toch heb ik er goede hoop op dit jaar definitief te stoppen.”●

BREDA - Kapitein Edwin Valstar eindigde het jaar 2007 met het dichttrekken van de deur op Luchtmachtbasis Twenthe. Vanaf deze week werkt hij bij de Staf Luchtstrijdkrachten in Breda. Echt veel tijd om te groeien in zijn nieuwe functie bij Bureau Operationele Logistiek op de Afdeling Jachtvliegtuigoperaties heeft hij niet; de majoorscursus staat alweer voor de deur. Valstar hoopt vooral op een gezond jaar. “Verder een goede samenwerking en dat we met z´n allen begrip voor elkaars problemen hebben.” Ook zijn collega´s wenst hij “een gezond en veilig jaar”, waarna hij lachend vervolgt, “en natuurlijk allemaal een loonsverhoging van tachtig procent maar dat zal er wel niet in zitten.” De grootste verandering voor Valstar zelf is dat hij door het werk in Breda niet meer elke avond thuis in Enschede kan zijn. “Verhuizen zit er niet in. Mijn vrouw werkt en ook de kinderen gaan daar naar school.” Samen met zijn collega´s ondersteunde Valstar tot en met 31 december het civiele vliegverkeer op Twenthe. Het ging vooral om de platformtaken legt hij uit, zoals brandweer, verkeersleiding en meteo. “We hebben min of meer de deur dichtgedaan voor het grote geheel. Er is nu alleen nog een na-detachement om de allerlaatste zaken te regelen.”● AMSTERDAM - “Mijn voornemen van 2007 komt dit jaar uit”, zegt wachtmeester Micky van Mierlo. “Ik heb een nieuwe baan.” Als lid van het rechercheteam Schiphol, is hij nu belast met het uitvoeren van de honderd procent controle. “Leuk werk, daar ligt het niet aan. Maar de afstand breekt me op. De reistijd vanaf mijn woonplaats Arnhem is te lang, daarom begin ik in april bij het Korps Landelijke Politiedienst. Saai, maar het enige voornemen dat ik nu heb, is om iets gezonder te gaan leven. Mijn collega’s wens ik veel positiefs toe, dat ze plezier beleven aan wat ze doen, gezondheid en geluk. Verder hoop ik dat er in 2008 genoeg marechausseepersoneel is op Schiphol.”●

10 januari | Pagina 3

de grensbewaking wens ik een gezond en gelukkig jaar toe en als er problemen zijn hoop ik dat die snel de wereld uit zijn. Voor mijzelf neem ik me voor hard te gaan studeren. Ik zit in mijn tweede jaar journalistiek. Verder niks. Ik leef al gezond, dus daar hoef ik niets aan te veranderen.”●

‘ER WAT VAN MAKEN’ DEN HELDER - Sergeant b.d. Cees van den Oever is sinds 1 november met functioneel leeftijdsontslag. Zijn voornemen voor 2008: “Ik ga er wat van maken.” Zijn achtergebleven collega’s bij de Centrale

OIRSCHOT - Sergeant Dave de Vaal van 110 Transportcompagnie in Oirschot, een onderdeel van 100 Bevoorradings- en Transportbataljon in Garderen, wil graag zijn studie aan de fotovakschool in Apeldoorn voortzetten. Op dit ogenbik is hij druk doende lessen in te halen die hij afgelopen jaar door een verhuizing en drukke werkzaamheden miste. De Vaal hoopt in de toekomst ‘combat’ fotograaf te worden bij de Audiovisuele Dienst Defensie, waar hij vlak voor de jaarwisseling solliciteerde. Hij schat zijn kans om te worden aangenomen op circa vijftig procent. Verder mikt hij dit of volgend jaar op een uitzending naar Uruzgan. Dat dit mogelijk ten koste gaat van zijn studie fotografie, neemt hij op de koop toe. Binnenkort verwacht hij duidelijkheid te krijgen. “Ik zit altijd vol plannen.” In de privé-sfeer staat De Vaal eveneens aan de vooravond van een vitale periode. Hij ging onlangs samenwonen met zijn vriendin, een interessante lakmoesproef voor een nieuwe relatie. Vanzelfsprekend wenst De Vaal zijn kameraden een succesvol 2008, vooral die in Uruzgan. “Hopelijk keren ze veilig terug.”●

‘WOELIG JAAR’ ZOUTKAMP - De nuchtere adjudant Rienk Mekkring, beheerder van het oefenterrein Marnewaard bij Zoutkamp in Noord-Groningen, behoort niet tot degenen die aan het begin van een nieuw jaar bol staan van goede voornemens. Zoals afvallen, stoppen met roken, nog beter presteren. “Daar zie ik het nut niet van in. Je hoopt elke dag goed en gezond te blijven. Daar heb ik Oud en Nieuw allesbehalve voor nodig. Mijn collega’s wens ik uiteraard een gelukkig en gezond 2008. We staan met de missie in Uruzgan aan de vooravond van opnieuw een woelig jaar. Of ik word uitgezonden? De kans is klein omdat ik geen deel uitmaak van een organieke eenheid als bijvoorbeeld een tank-, luchtmobiel- of pantserinfanteriebataljon. Een uitzending op individuele basis kan wel. Ik sta niet te springen, maar als het gebeurt, accepteer ik het.”●

‘TIJD OM TE OOGSTEN’ DEN HELDER - Als het aan luitenant-ter-zee 1 Marcel Fiévez, commandant van de Defensie Duikschool in Den Helder ligt, staat 2008 in het teken van rust. Die is hard nodig, omdat de duikgemeenschap van de krijgsmacht de afgelopen twaalf maanden stevige klappen te incasseren kreeg. Oorzaak: reorganisaties en niet in de laatste plaats het overlijden van collega’s. Op dit moment zit nog één duiker in de lappenmand. “Ik hoop dat 2008 hem de kracht geeft om zijn duikbrevet alsnog op te halen.” Nu het leed geleden lijkt, is het volgens Fiévez hoog tijd om, zoals hij het uitdrukt, te gaan ‘oogsten’. Zijn vizier staat gericht op het gereed krijgen van de nieuwe infrastructuur van de Defensie Duikschool. Daarnaast hoopt hij de militaire duikopleidingen in samenwerking met overheid, semi-overheid en de civiele duikbranche naar een nog hoger plan te tillen. “Als alle stukken van de legpuzzel in elkaar passen, kan het een mooi jaar worden. Maar dan moet ons wel rust worden gegund.” Kalm vaarwater wenst Fiévez alle defensiepersoneel toe, waar ook ter wereld. ‘Hopelijk kan iedereen in prettige en vooral veilige omstandigheden voor opbouw en tastbare resultaten zorgen, zonder al teveel te worden geplaagd door incidenten.”●

10 januari | Pagina 4

Links: Een rechercheur van het Schipholteam staat op het punt om een koffer op een mogelijk dubbele bodem te controleren.

Rechts: Een verdacht pakket ondergaat een nadere controle.

SPEURNEUZEN SCHIPHOLTEAM MAKEN DRUGSKOERIERS LEVEN ZUUR

‘DE MEESTEN VERRADEN ZICHZELF’ SCHIPHOL - Bij de uitgang van ‘gate’ F2 observeren rechercheurs van het Schipholteam aankomende passagiers van een vlucht uit Mexico. Ze gaan bewust onopvallend gekleed en lijken zodoende op toeristen, wat exact de bedoeling is. De leden van het Schipholteam werken ‘undercover’. Hun taak bestaat uit het observeren van aankomende en vertrekkende reizigers en het opsporen en in de kraag vatten van drugskoeriers. Ditmaal vangen de speurneuzen bot. Maar een volgende keer kan het (heel) anders lopen. Een vliegtuig uit Tripoli herbergde onlangs 22 smokkelaars, terwijl het toestel dat daags ervoor uit de Libische hoofdstad kwam, ‘schoon’ was. “Een lid van het Schipholteam weet nooit wat de volgende dag brengt”, zegt adjudant Nico van Geffen. TEKST: JACK OOSTHOEK FOTO’S: KONINKLIJKE MARECHAUSSEE

Het Schipholteam bestaat uit personeel van het District Schiphol van de Koninklijke Marechaussee en de Douane, bij elkaar zeventig man. Op grond van de

op de lichaamstaal van de arriverende passagiers. Transpireert iemand? Kijkt hij schichtig om zich heen? Valt zijn kleding op doordat hij een net pak draagt met een slecht gestrikte das en sportschoenen? Loopt hij snel door om wellicht vlug van de luchthaven weg te komen? Dan kan het om een smokkelaar gaan. Bij hun beoordeling vertrouwen de rechercheurs op hun kennis en ervaring en niet te vergeten hun onderbuikgevoel, legt Van Geffen uit. “Als je hier een paar jaar werkt, word je vanzelf een soort halve psycholoog, wat niet wil zeggen dat je het altijd bij het rechte eind hebt. Toch verraden de meeste koeriers zichzelf door hun houding.”

Adjudant Nico van Geffen, een oude rot in het vak. “Het kwaad zit overal in de wereld.”

Opiumwet, het Wetboek van Strafvordering en de Douanewet controleren ze aankomende en vertrekkende vliegtuigpassagiers op verdovende middelen in de handbagage, de kleding en in het lichaam, de bekende bolletjesslikkers. Vaak helpt een drugshond van de Douane vrolijk snuffelend mee. Zo nodig worden koffers en andere vracht van de betreffende reizigers nagekeken. Overigens opereert het Schipholteam zij aan zij met het Rechercheteam Drugsbestrijding en het Cargo Harc Team dat vracht onder de loep neemt. Om na te gaan op welke vluchten koeriers kúnnen zitten, raad-

pleegt het Schipholteam voortdurend statistische gegevens, risicoanalyses en informatie van (inter)nationale politiekorpsen. Een bron is ook Misdaad Anoniem, een particuliere organisatie waar burgers verdachte zaken, personen en misdrijven kunnen melden. Verder krijgt het Schipholteam telefonische tips. ONDERBUIKGEVOEL

De vliegtuigen met daarin koeriers arriveren uit alle uithoeken van de wereld. “Het kwaad zit overal”, weet Van Geffen, na vele jaren Schipholteam een oude rot in het vak. De rechercheurs letten vooral

Bij een aanhouding wordt meestal cocaïne aangetroffen, in hoeveelheid variërend van een halve tot soms wel veertig kilo. XTC-pillen, heroïne en marihuana, hasj komen ook voor. Een betrapte koerier reageert meestal rustig omdat hij een arrestatie incalculeert. “Ik heb nog nooit iemand meegemaakt die uit zijn dak ging. Stampij maken heeft ook geen zin; je verliest het altijd van het Schipholteam”, zegt Van Geffen.

Als iemand zich verzet, wordt eerst geprobeerd hem tot bedaren te brengen. Mislukt dat, dan mogen de rechercheurs binnen de daardoor geldende wettelijke regelingen gepast geweld gebruiken en handboeien omdoen. Daarvoor gelden strenge regels. Onder het motto ‘welkom in Holland’ dienen de leden van het Schipholteam zich in alle omstandigheden fatsoenlijk te gedragen. Van Geffen: “De toon maakt de muziek. Behandel je de mensen netjes, dan reageren ze meestal beleefd.” Een aangehouden drugssmokkelaar wordt voorgeleid aan een hulpofficier van Justitie, die de rechtmatigheid van de actie toetst. Verdenken de rechercheurs iemand ervan inwendig drugs te vervoeren, een bolletjesslikker dus, dan krijgt de persoon in kwestie de mogelijkheid om mee te werken aan een bodycscan. Vrijwillig welteverstaan. Bij een weigering wacht hem een vervolgonderzoek en een verhoor. Ook wordt het resultaat van zijn toiletbezoek tegen het licht gehouden. GASTGEZIN

Volgens Van Geffen behoort het merendeel van de drugskoeriers tot de sociaal zwakkeren van deze

wereld. Door geldgebrek gedreven laten ze zich moeiteloos ronselen voor een drugstransport. “Ze denken alleen aan geld en accepteren de gevolgen van wat ze doen. We pakken trouwens ook keurige zakenlieden op.” Heel schrijnend noemt de adjudant de gevallen van koeriers met (onwetende) kinderen in hun kielzog. Die gaan na de aanhouding van de ouders naar een speciaal geselecteerd gastgezin. Om dit pijnlijke proces zorgvuldig te laten verlopen, gebruikt het Schipholteam een protocol waarin het nauw samenwerkt met organisaties als NIDOS en de Raad voor de Kinderbescherming. “Kinderen moet je zo snel mogelijk uit de onaangename sfeer van een arrestatie en een politiecel halen.” Van Geffen noemt het een goede zet om het Schipholteam uit een ‘mix’ van douaniers en marechaussees te laten bestaan. Ze maken gebruik van elkaars bevoegdheden, wat vertragingen tijdens de ‘gate’ controles tot een minimum beperkt. Volgens hem is er geen enkele sprake van een stammenstrijd. “Je zit niet bij de marechaussee of de douane, maar in het Schipholteam.”●

10 januari | Pagina 5

INSTITUUT KRIJGSMACHTADJUDANT VIERT JUBILEUM IN STILTE

’COLLECTIEVE KRACHT ONDEROFFICIEREN BETER INZETTEN’

De krijgsmachtadjudant dient de Commandant der Strijdkrachten gevraagd en ongevraagd van advies over het werkterrein van de onderofficieren.

DEN HAAG - Er komen geen grote feesten of partijen met familie en vrienden op het jubileum van het instituut Krijgsmachtadjudant. Eigenlijk is het koperen huwelijk tussen Defensie en de hoogste onderofficier niet op datum vast te leggen, maar zo aan het begin van het nieuwe jaar bestaat er wel degelijk reden voor een terug- en vooruitblik. “Met de inkrimping van de krijgsmacht heeft ook de onderofficier z’n wereldje kleiner zien worden, maar dat levert juist veel kansen op”, vindt krijgsmachtadjudant Erik Nieuwenhuis. TEKST: EVERT BROUWER

Hij is de derde in de reeks nadat in 1995 René Claussen, en daarna Willem Tanis de functie vervulden. De eerste twee waren afkomstig van de Koninklijke Landmacht, Nieuwenhuis is marineman. Hij heeft het grootste ge-

deelte van zijn diensttijd gewerkt op het inmiddels opgedoekte Marine Vliegkamp Valkenburg. “Ik kan me dus enigszins voorstellen wat cavaleristen en artilleristen voelen als er in het materieel moet worden geschrapt. Een tankcommandant die zijn leven lang bij de cavalerie heeft gezeten, vindt niets mooiers dan werken met een Leopard. Het is hun lust en hun leven. Ook ik heb de Orions met lede ogen zien gaan, al kon ik vanuit mijn huidige positie wel begrijpen waarom die toestellen moesten worden verkocht. Dat neemt niet weg dat ik de bezorgdheid bij de onderdelen aanvoel en snap dat het afstoten van materieel moeilijk valt te accepteren.” De Katwijker heeft niet de indruk dat hij constant in een spagaat zit om zowel personeel als de Commandant der Strijdkrachten (CDS) te kunnen bedienen. Lacht: “Zoveel invloed heb ik nu ook weer niet naar beide kanten. Als ik bij een eenheid ben langs geweest en we constateren samen dat er iets nodig is, komt er niet meteen iets los na een bezoekje van deze Krijgsmachtadjudant aan de CDS. Er bestaat een zekere spanning tussen operationele behoefte en planning. Voor een commandant die een taak moet uitvoeren, is die operatie op dat moment de horizon. Hij wil het spul het liefst gisteren hebben. Aan de plankant moet je al snel tien jaar vooruit kijken.”

De link naar Afghanistan is gauw gelegd. “Het is van groot belang dat de militairen daar goed getraind naartoe gaan en voorzien zijn van voldoende goed materieel. Brigadegeneraal Mart de Kruijf (43 Gemechaniseerde Brigade) heeft tijdens een voorbereidingsoefening op TFU-5 gezegd dat het voorhanden hebben van genoeg reserveonderdelen grote invloed heeft op de werving. Die individuele militair wil goed voorbereid naar Afghanistan en begrijpt het niet als er onvoldoende spullen zijn. Is het slecht geregeld, dan tast dat je humeur aan.” Adjudant Nieuwenhuis ziet daarin een grote rol voor de onderofficier. “De dagelijkse beleving van de militair wordt beïnvloed door de sergeant of korpo-

raal op de werkplek en niet door mij. De onderofficieren staan als leidinggevende het dichtste bij de mannen en vrouwen. De ondersteuning van die groep is wel de belangrijkste taak voor een krijgsmachtadjudant.” Een nieuwe uitdaging vormt het Flexibel Personeelsysteem (FPS). “Dat staat of valt met het perspectief om je te kunnen ontplooien binnen of buiten Defensie. Binnen Defensie moet het personeel zicht hebben op een loopbaan met uitdagende functies. Opleidingen en functies dienen een aantoonbare meerwaarde te hebben voor de militair als hij of zij de dienst moet of wil verlaten. Mensen met korte contracten afstoten als je personeel kwijt moet, vormt geen optie. Je bent wel van

De ministeries van Binnenlandse Zaken, Justitie en Defensie sloten in maart 2005 een convenant over gegarandeerde

ondersteuning van de civiele rampenbestrijding en crisisbeheersing, het project ‘Intensivering Civiel-Militaire Samenwerking’. Één van de maatregelen die daaruit voortvloeide, betrof het leertraject, dat in 2006 voor het eerst plaatsvond. Het kwam tot stand op initiatief van de Academie voor Leiderschap Veiligheidsregio’s ‘het Huis’ van het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid (NIFV-Nibra), de Nederlandse Defensie Academie en de School voor Politie Leider-

een flinke lading militairen af, maar het is heel slecht voor je imago als werkgever.” De Defensiemedewerker zal zich ook in de breedte moeten ontwikkelen, vindt de Krijgsmachtadjudant. “Specialisme moet er wel zijn, maar als je je hele leven aan de Bölkow hebt gesleuteld en dat toestel verdwijnt, heb je een probleem. Je moet ook geschikt zijn voor uitzending op moeilijke missies. Anderzijds moet een genist ook weer geen infanterist zijn en andersom; het is zoeken naar een goede balans.” COMMUNICATIE

“In Bosnië en voor de kust van Libanon zijn we bijvoorbeeld ook goed bezig, alleen trekt dat minder aandacht.” Foto: AVDD

SAMEN LEIDING GEVEN AAN NATIONALE VEILIGHEID OEGSTGEEST - Elf strategisch leidinggevenden van brandweer, Defensie, Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (ghor) en politie volgden afgelopen jaar het leertraject ‘Samen leiding geven aan nationale veiligheid’. Dit werd medio vorige maand afgesloten in Oegstgeest.

“Het is van groot belang dat de militairen daar goed getraind naartoe gaan en voorzien zijn van voldoende goed materieel. Foto: Gerben van Es-AVDD

schap. De drie deelnemers van Defensie waren afkomstig van het Commando Zeestrijdkrachten (Kustwacht), het Commando Landstrijdkrachten (A3) en het Commando Luchtstrijdkrachten (Stafgroep VKAM). Tijdens drie tweedaagse bijeenkomsten in Warnsveld, Arnhem en Breda maakten de cursisten op een intensieve manier kennis met elkaar en kregen inzicht in elkanders werk en cultuur. Tevens bogen ze zich over

een probleemstelling. Die ging over de ontwikkelingen op het terrein van crisis- en rampenbestrijding en de veranderende inzichten aangaande de manier waarop de overheid haar beschermende taak naar burgers dient uit te voeren. De centrale vraag daarbij was wat dit betekent voor de groeiende samenwerking tussen de strategisch leiders van brandweer, Defensie, Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen GHOR en politie.●

Dat betreft ook de zoektocht naar een evenwicht tussen werk en privé. “Soms krijgen we het zo druk dat er maar één keuze mogelijk is. Die periode dient echter wel overzichtelijk te zijn. Als werkgever en leidinggevende moet je ervoor waken dat mensen zichzelf tekort doen. Ik heb zelf altijd veertig uur of meer gewerkt en vond dat werken in deeltijd maar lastig en gezeur. Dat is nu anders. Deze tijd vraagt om maatregelen en daar moet ik mijn eigen referentie niet overheen willen leggen. Ik stam nog uit de periode dat je weken van huis was en dan misschien eens een brief kreeg. Nu horen we in Afghanistan live dat de wasmachine thuis kapot is. Andersom leeft het thuisfront van dag tot dag mee met wat er in het inzetgebied gebeurt, zowel via de media als door persoonlijk contact. Als je dan als uitgezonden militair even in dip zit, merkt men dat thuis direct. Dat vraagt om een andere wijze

van omgaan met communicatie voor zowel de militair als het thuisfront. Het is overigens niet alleen alles Afghanistan wat de klok slaat. In Bosnië en voor de kust van Libanon zijn we bijvoorbeeld ook goed bezig, alleen trekt dat minder aandacht.” De rol van de krijgsmachtadjudant is in de loop van de jaren danig veranderd, onder meer door de herstructureringen en aanpassingen binnen Defensie. De jaarlijkse onderofficiersconferentie werd ingevoerd, wat nog eens duidelijk bevestigde dat de onderofficier de ruggengraat van de krijgsmacht vormt. Dat ‘wij-gevoel’ is inmiddels geland. “Nu moeten we ons meer richten op wat wij als onderofficieren collectief teweeg kunnen brengen. Denk alleen al aan de gevolgen van het rapport van de commissie Staal over de bestrijding van ongewenst gedrag. Het heeft een impact op alles”, meent Nieuwenhuis. “Ook dat gaat niet meteen. Er is nu met een aantal projecten begonnen die snel en goed zichtbaar resultaat opleveren. Zoals de verbeterde mogelijkheden om ’s avonds op de kazerne vermaak te vinden in de vorm van sport en vrij Internet. De aanpassingen van de opleidingen vergen echter meer tijd en geld. Om terug te komen op Afghanistan: zeker daar, onder die moeilijke omstandigheden, moet een onderofficier kunnen overtuigen. Hij of zij heeft een heel grote rol. Bij de Koninklijke Landmacht is die positie overigens zeer goed afgebakend, maar er bestaat altijd ruimte voor verbetering.”●

10 januari | Pagina 6

AMERSFOORT - Straks op een scherm, gewoon in Nederland, een toekomstig uitzendgebied bekijken. Niet alleen de locatie van een militair kamp, maar ook de omgeving, zowel op de grond als vanuit de lucht, en eventuele vijandelijke eenheden die het gemunt hebben op een Nederlandse ‘task force’. Projectleider Marco Welleman, werkzaam bij het Simulatiecentrum Landoptreden van het Opleidings- en Trainingscentrum Operatiën in Amersfoort, gelooft er heilig in. Sterker nog, hij heeft samen met de firma’s TNO en Thales zelfs al een virtuele wereld van Uruzgan gemaakt.

EEN UITZENDGEBIED NAAR NEDERLAND HALEN, LIGT BINNEN HANDBEREIK

Een blik in de virtuele wereld tijdens een presentatie van Modelling & Simulation. Foto: Henry Westendorp

De werkelijkheid van virtuele realiteit

TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS

Die computeranimatie is bedacht om militairen beter voor te bereiden op geplande operaties. Uit te zenden én uitgezonden personeel krijgt niet alleen meer inzicht in het missiegebied, maar kan tevens nieuwe systemen of operationele concepten testen om vooraf te bepalen wat wel en niet werkt. In jargon het Concept Development & Experimentation (CD&E) dat met behulp van Modelling & Simulation (M&S) ‘smoel’ krijgt. Want wat nou als je bijvoorbeeld tanks in verstedelijk gebied inzet? Via simulatie zou je dan de conclusie kunnen trekken dat die daar zo hun beperkingen hebben, dat het dus misschien niet handig is Leopards mee te nemen naar een bepaald operatiegebied en dat je beter naar een alternatief kunt zoeken. M&S valt niet alleen toe te passen bij de voorbereiding op een

missie, maar zeker ook bij de uitvoering en desgewenst een evaluatie. Inzoomend op bijvoorbeeld de beveiliging van een compound, kun je met dit technische hoogstandje een beeld geven van activiteiten in een gebied rondom het kamp. Dankzij informatie van sensoren, gesprekken met de lokale bevolking of uit eigen waarneming tijdens patrouilles. Binnenkomende gegevens dienen te worden gecombineerd, geïnterpreteerd, geanalyseerd en gedistribueerd. Vervolgens neemt een commandant een beslissing. In een virtuele omgeving kan je daarna het effect bekijken. Driedimensionale beelden tonen een scenario dat gebaseerd is op een gedetailleerde realiteit, waarin bebossing, woningen en wegen alle ten tonele verschijnen. Tijdens een (recente) presentatie wordt een verdacht voertuig vanuit de lucht gevolgd. De wagen stopt bij een pand en duistere personen pakken iets uit de kof-

ferbak en brengen het binnen. Één commandant wil niet afwachten en stuurt troepen naar de plek om die aan een nadere inspectie te onderwerpen. Na aanvraag van luchtsteun stijgt ook een Apache op. Al kijkend wordt de toeschouwer één met de virtuele wereld, wat precies de bedoeling is. GEEN TOEKOMSTMUZIEK

Niet alleen de ‘eigen’ informatie wordt visueel. Ook wat de vijand waarneemt vanuit heuvels en bergen in de omgeving van een nog te bouwen kamp valt in beeld te brengen. Hoe ziet die tegenstander bijvoorbeeld een compound en is het, dit wetende, misschien handiger dat toch maar op een andere plaats neer te zetten? Volgens Frido Kuijper van TNO vormt M&S geen toekomstmuziek. “Er bestaan al ontzettend veel mogelijkheden. Gebruik het systeem daarom nu. Er zijn steeds betere satellietfoto’s, aan-

vullend bronmateriaal, gronden luchtbeelden. Automatische analysetechnieken gaan kwalitatief vooruit, et cetera.” Kuijper meent dan ook dat M&S net zo vanzelfsprekend moet zijn als werken met een stafkaart. “Een virtueel uitzendgebied ligt meer binnen handbereik dan menigeen denkt.” De commandant Opleidingsen Trainingscommando (OTCO), brigadegeneraal Theo Vleugels, ziet experimenteren met het systeem wel zitten. Alleen wil hij niet te snel roepen dat dít de oplossing is voor alle problemen. “Maar”, geeft hij toe, “ik heb nu nog niet echt een heel goed beeld van alle mogelijkheden.”

Computeranimatie kan uit te zenden militairen voorbereiden op de werkelijkheid van bijvoorbeeld Uruzgan, zoals hier weergegeven. Foto: Gerben van EsAVDD

Vleugels is er wel van overtuigd dat met de hedendaagse techniek zo goed als alles kan. “Het gaat erom bepaalde middelen op het juiste moment, met de juiste begeleiding aan de juiste mensen te geven.”●

Rechts: Brigadegeneraal Vleugels ziet experimenteren met het systeem wel zitten. Foto:Henry Westendorp

10 januari | Pagina 7

IN HET KORT

DEKAATJES bedrijven, worden dan ondergebracht bij de directie Wapensystemen. De splitsing van de directie vormt een van de maatregelen van de Strategische Visie die is ontwikkeld om de DMO uit te laten groeien tot een moderne, professionele en klantgerichte organisatie. In het midden op de foto de voormalig directeur Wapensystemen en Bedrijven, generaal-majoor Lex Besselink, inmiddels met functioneel leeftijdsontslag.●

BREVET VOOR HOGERE ECONOMISCHE VORMING DEN HAAG - Luitenant-kolonel drs. J.M. Verwer RC, majoor drs. W.M. van Melis en majoor drs. P.A. Eijkelenkamp hebben het brevet ontvangen voor Hogere Economi-

heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd. Uw gegevens, zoals telefoonnummer en adres, kunnen door zoekmachines worden gevonden.

WONINGEN

NIEUW BEELDMERK RIJKSOVERHEID DEN HAAG - De hele rijksoverheid, en daarmee ook Defensie, krijgt het rijkswapen als beeldmerk. Dit logo is eind december door de ministerraad goedgekeurd en wordt de komende maanden verder uitgewerkt in een complete nieuwe huisstijl. Medio 2008 zijn het logo en de huisstijl op de eerste publieksuitingen te zien. In 2011 moet de invoering ervan goeddeels voltooid zijn. Het beeldmerk, gekozen na een Europese aanbestedingsprocedure, is een ontwerp van bureau Dumbar uit Rotterdam. De invoering van logo en huisstijl staat niet op zichzelf. Met departementsoverstijgende projecten als één gezamenlijk informatieloket, het Bedrijvenloket en de gezamenlijke Arbeidsmarktcommunicatie werkt de rijksoverheid structureel aan de verbetering van herkenbaarheid en toegankelijkheid.●

COMMANDOWISSELING BIJ ATF KANDAHAR - Commandant Air Task Force (ATF) kolonel Theo ten Haaf heeft het bevel over de eenheid in Kandahar overdragen aan kolonel Chris Lorraine. Ten Haaf keert ruim anderhalve maand eerder terug naar Nederland dan gepland vanwege de oprichting van het Defensie Helikopter Commando in Gilze-Rijen. Lorraine voert het commando over de 165 militairen van Air Task Force-6 tot begin maart, het moment waarop ATF-7 de taken overneemt. De eenheid beschikt op Kandahar over F-16’s, Chinook transporthelikopters en Apache gevechtshelikopters, die vanaf Tarin Kowt opereren.●

kingsverklaring. Hiermee geven ze invulling aan de nota Vernieuwing Rijksdienst die besluiten bevat van de ministerraad om te komen tot een kleinere en betere Rijksdienst. Dit geldt onder meer voor een rijksbrede accountantfunctie. Als onderdeel van het gekozen groeimodel naar wellicht één auditdienst voor het hele rijk worden momenteel verschillende samenwerkingsverbanden opgezet tussen departementale auditdiensten. Één daarvan is dat tussen de auditdiensten van Verkeer en Waterstaat en van Defensie. Voorlopig duurt de overeenkomst drie jaar, waarbij in elk geval wordt samengewerkt bij de controles van grote projecten. In hoeverre de bij de Defensie aanwezige contract-audit-expertise valt te benutten bij Verkeer en Waterstaat is onderwerp van studie. Verder wordt eventuele personele mobiliteit tussen beide diensten in kaart gebracht. Foto: Piet Jacobsen●

WAPENSYSTEMEN & BEDRIJVEN NU TWEE DIRECTIES DEN HAAG - De directie Wapensystemen, met schoutbij-nacht Klaas Visser (li) als directeur en de directie Bedrijven, onder leiding van generaal-majoor Andrew de Ruiter (re), vormen sinds 1 januari nieuwe loten aan de defensiestam. De DMO-raad ging medio december akkoord met de splitsing van de directie Wapensystemen & Bedrijven waarna de overdrachtsprotocollen zijn getekend. De drie DMO-bedrijven: het Marinebedrijf, het Logistiek Centrum Woensdrecht en het Landelijk Bevoorradingsbedrijf gaan in de loop van dit jaar bij de directie Bedrijven horen. De ressorts Zee-, Land- en Luchtsystemen, exclusief de

SIMULATORS VOOR (K)DC-10 EN HERCULES BREDA - Het Commando Luchtstrijdkrachten beschikt vanaf juni 2009 over een vluchtsimulator voor de (K)DC-10 en een voor de C-130 Hercules. Souschef Verwerving DMO Ad van de Geijn ondertekende eind vorig jaar twee aankoopcontracten met de Canadese firma CAE. Die zorgt tevens voor het onderhoud van de apparatuur. Met de aanschaf ervan wordt voldaan aan de nieuwe en gewijzigde Militaire Luchtvaarteisen. In verband hiermee is voor beide soorten toestellen ook een unieke Nederlandse cockpitconfiguratie ontwikkeld. De nieuwe aanwinsten beschikken over de hoogste kwaliteitsstandaard om volledig vliegurenvervangend te trainen. Na levering staan de simulators de eerste vier jaar in het trainingscentrum van CAE in Hoofddorp. Daarna krijgen ze een definitieve locatie. Met de komst van de simulators wordt niet langer gebruik gemaakt van de huidige trainingslocaties in Londen ((K)DC-10) en het Amerikaanse Tampa (C-130).●

SAMENWERKING AUDITDIENST V&W DEN HAAG - Secretaris-generaal Ton Annink van Defensie en zijn ambtgenoot Wim Kuijken (re) van Verkeer en Waterstaat ondertekenenden afgelopen maand een samenwer-

Inschrijving Vierdaagse NIJMEGEN - De 92ste Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen vinden dit jaar van 15 tot en met 18 juli plaats. Inschrijven voor een militair startbewijs kan vanaf 1 februari tot 31 maart. Dit is uitsluitend mogelijk via de website: www.rmcnoord.nl. Burgermedewerkers Defensie schrijven zich in bij stichting DE VIERDAAGSE op de website www.4daagse.nl. Burgerpersoneel kan ook via de website: www.rmcnoord.nl, van 1 april tot 1 mei, een voedingskaart ‘militaire rustplaatsen’ aanvragen. Op vertoon hiervan, in combinatie met de defensiepas, kan men gebruik maken van de faciliteiten die Centrale Verzorging Militairen beschikbaar stelt. Militairen die civiel deelnemen, schrijven zich in bij stichting DE 4DAAGSE. De brochure en het benodigde inschrijfformulier zijn te vinden op de website. Voor vragen met betrekking tot het wandelevenement is het Hoofd Bureau Inschrijving beschikbaar, e-mail: [email protected]●

sche Vorming. Dit brevet is bestemd voor in de economische wetenschap opgeleide officieren, die tevens voldoen aan de criteria opgenomen te worden in het Management Development-traject. Eind vorig jaar reikte brigadegeneraal drs. J.K. Jongkind RC de militairen hun HEV-brevet uit.●

PARTTIME WERVERS BIJ 101 GEVECHTSSTEUNBRIGADE APELDOORN - Zeventien militairen van de eenheden van 101 Gevechtssteunbrigade zijn eind vorig jaar opgeleid als parttime werver. Een docent van Randstad bereidde hen voor op de wervingsactiviteiten waarbij allerlei aspecten van het contact met publieksgroepen aan de orde kwamen. Deelnemers aan de cursus krijgen na het volbrengen van de opleiding overigens een certificaat dat ook op de civiele arbeidsmarkt meerwaarde heeft. Werving neemt binnen de KL aan belang toe en alle brigades binnen het CLAS vervullen daar een rol in. De instroom blijft achter bij de behoefte. De economie trekt steeds meer aan, waardoor het aantal belangstellenden voor een baan bij de KL terugloopt. De wervers zijn militairen, die op grond van eigen ervaringen, mensen enthousiast maken voor een baan bij Defensie. In overleg met hun commandant gebeurt dat tijdens evenementen zoals de Landmachtdagen, Inloopdagen, wervingsdagen en op diverse scholen.●

DIVERSEN Gezocht: EHBO/ZHKH boekje van 1920-1925. In die tijd werd het ook het “zwarte boekje” genoemd. De schrijver was Gilcraft.. Peter Stultiens, tel.: 030 - 236 63 81.

NIEUWE DIRECTEUREN

RECREATIE

DEN HAAG - De functies van Directeur Dienst Vastgoed Defensie (DDVD) en Directeur Ruimte, Milieu en Vastgoedbeleid (DRMV) worden met ingang van 1 januari niet meer vervuld door één functionaris. Voor elk ervan is afzonderlijk een directeur aangesteld: mr. J. Fledderus als D-RMV en brigadegeneraal der Genie (HTV) ir. R.G. Tieskens als DVDD bij het CDC.●

Te huur: Norg, Drenthe, bosbungalow. Van alle gemakken voorzien. Zeer fraai gelegen op glooiend bosperceel van 2500 m2. Ideale uitvalsbasis voor wandelingen, fietstochten, sporten, studeren of retraite. Optimale privacy. Voor 2 á 3 pers., geen kinderen, niet roken, geen dieren. Prijzen van N 200,- tot N 400,- p.w. Inf.: 06 - 380 265 53 of zie www.drentheopznmooist.nl Te huur: Texel, knus vakantiehuisje. Max. 4 pers. Huisdier welkom. V.v. 2 slpkmrs, keuken, douche/wc, kabel TV, CV, tuin. Weinig overbodige luxe. Lang weekend of midweek N 99,-. (Geldig t/m maart 2008, niet tijdens schoolvakanties.) Info: 0222 - 31 26 71 of 06 - 239 788 85. Zie www.vanderpark.nl Te huur gevraagd: Wie is er in het bezit van een vakantiewoning in de omg. van Split (Kroatie) en wil deze verhuren voor een periode van ± 10 dgn in de periode van 27-04-08 tot 11-05-2008. Reacties a.u.b. via mail: [email protected] . Te huur: Vakantiewoning in het zuiden van Hongarije, ong. 1.450 km van Utrecht. Woning staat in een klein dorp aan rand van natuurgebied. Max. 6 pers. Prijs v.a. N 299,- p.w. Info www.kakashaz.come2me.nl of ic.haan.leget@mindef. nl

18de Leergang Topmanagement afgesloten DEN HAAG - Luitenantgeneraal b.d. D. Starink had vorige maand het genoegen om alweer een 18de Leergang Topmanagement Defensie (LTD) af te sluiten. Dit gebeurde op het Instituut Clingendael in Den Haag, in het bijzijn van onder anderen de operationele commandanten van de KL, KLu, KM en CDC, waarvan de negen deelnemers afkomstig waren. De Leergang Topmanagement Defensie is onderdeel van de Nederlandse

Te koop:Anna Paulowna, Zijperlaan 47, vrijstaande woning met inpandige garage, vrij uitzicht, 10 fietsmin. van station. Opp. 494 m2, inh. 500 m3 . Ind.: b.g.g. slpkmr, garage. 1e verd.: L-vorm. woonkmr, open haard, balkon, moderne keuken. 2e verd.: 3 slpkmrs, badkmr. Vr.pr: N 339.000,- k.k. Inf.: 06 - 132 860 68 of zie www.era.nl Te koop: Breda, 3-kmr maisonnette. Opp. 85 m2. Bjr 1990. Prachtig gelegen in hartje centrum met uitzicht op Haven en KMA. 5 min.lopen van Seeligkaz. Vr.pr. N 245.000,- k.k. Overdracht okt.’08. Info 06 - 301 715 63. Te koop: ‘s-Hertogenbosch, Neerstraat 269, goed onderhouden, 2-kmr (vh 3-kmr) app. op 5e verd. Opp. 80m2, bwjr 1963. Berging op bgg, Ind.: keuken, woon- en eetkmr, inp. berging, slpkmr met balkon, toilet en badkmr. Nabij centrum, kazernes Vught, A2 en A59. Vr.pr. N 169.500,- k.k. Makelaar: 073 -612 20 20 of www.funda.nl Te koop: Zetten, Gandhistraat 67, nabij Arnhem/Nijmegen, 2-1 kapwoning (1984), voor- en achtertuin. Ind.: hal/entree, toilet, uitgeb.woonkmr, keuken inpandig te bereiken garage (10x3m), bijkeuken. 1e verd.: 3 slpkmrs, badkmr met ligbad/douche, 2e toilet. Vr.pr. N 224.500,- k.k. Inf: 06 -526 288 54. Zie www.funda.nl Te koop: Zoetermeer, Florasingel 15, zeer ruime (hoek) eengezinswoning (1995) op fietsafst. van Den Haag en Ypenburg. Drie etages: 4 grote slpkmrs, badkmr, luxe details en tuin op zuid. Vr.pr. N 399.000,- k.k. Inf. 079 - 361 18 42. Zie www.funda.nl Te huur: Den Haag-Leidschenveen, Libelsingel 64, gestoff. tussenwoning, bjr 2001. Ind: woonkmr met uitbouw, 4 slpkmrs, luxe badkmr, mooie tuin op ZW, nabij OV (o.a. Randstad Rail) en uitvalswegen. Landelijk wonen dichtbij de stad. Beschikbaar vanaf 07-2008 voor 3 jaar. Info: 06 - 506 853 66. Te huur: Den Helder, wijk Zwanenbalg, vrijst. villa, 4 slpkmrs, 2 badkmrs, grote woonkmr, open keuken, tuin en garage, super geïsoleerd, voll. gestoffeerd. Nabij strand en golfbaan, vrij per 1 mei 2008 voor periode van 4 jaar. Huur N 1.400,p.m. excl. G/W/L. Info +32 268 810 38 of [email protected]

Defensie Academie. Starink benadrukte de kracht van paars samengestelde opleidingen. Iedere deelnemer heeft veel kennis en ervaring als officier en is geruime tijd werkzaam binnen zijn krijgsmachtdeel. Deze kennis en ervaring worden gedurende de leergang onderling optimaal uitgewisseld en men leert van elkaar. Een interessante rode draad door deze LTD was de opkomst van Oost- en Zuid-Azië. Onder anderen

de ambassadeurs van China en India gaven de cursisten een kijkje in de complexe problematiek van deze landen. Een studiereis naar Peking bood hen de kans om cultuur, kennis en bewustzijn persoonlijk op te snuiven. Andere interessante hoofdthema’s waren onder meer de Europese eenwording, de relatie met Rusland, de uitbreiding van de NAVO en EU met Hongarije en de Brusselse bondgenootschappelijke instituties.●

REÜNIE De Identiteitsgroep Vredesmachten, onderdeel van de Bond van Wapenbroeders houdt op vrijdag 28 maart een reünie voor (ex) militairen, die hebben deelgenomen aan UNPROFOR/ UNPF. Ook partners zijn uitgenodigd. Locatie: Generaal Spoor kazerne te Ermelo van 10.00 tot 16.00 uur. Betrokkenen die onverhoopt niet zijn uitgenodigd worden verzocht dit z.s.m. kenbaar te maken via: unprofor.reunie@ gmail.com of bij de secr. Frank Kluiters, Albert Schweitzerlaan 10, 2641 ZT Pijnacker. Meer info op: www.vredesmachten.nl. Zonder aanmelding is er geen toegang tot de kazerne.●

10 januari | Pagina 8

LEZEN & GAMEN

Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink (070 - 318 83 35) Eindredactie: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77)

Blacksite borduurt voort op Wells DEN HAAG - Regisseur/acteur Orson Welles kreeg in 1938 half Amerika in paniek met zijn radiohoorspel War of the Worlds. Het boek van de vermaarde schrijver H.G. Wells (De onzichtbare man, Het eiland van Dr. Moreau) kreeg daarna nog vele klonen en nog niet eens zo lang geleden schitterde Tom Cruise in de gelijknamige film. Het verhaal draait net als het spel Blacksite van uitgeverij Midway om buitenaardse, in dit geval doorgeëxperimenteerde, wezens die de wereldheerschappij willen overnemen. Gelukkig is er dan nog commando Aeran Pierce die flink van wanten weet en erin slaagt de geheime plek in Sarah Nevada van al het kwaad te zuiveren. Als u tenminste een beetje behendig bent met dit first person shooter-spel. Blacksite is een aardige game, maar beschikt niet over de aantrekkingskracht die we ervan verwacht hadden. Misschien hebben we de lat na een aantal recente games wel wat hoog gelegd. Voor iets meer dan zestig euro kunnen de bezitters van een XBox360 aan de slag, de PC-versie kost een tientje minder. Voor de Playstation 3 is de titel nog niet overal verkrijgbaar; de kosten bedragen hier zeventig euro.●

Win speciale editie World in Conflict DEN HAAG - Het PR-bureau dat de promotie doet voor de World in Conflict, Lewis PR uit Eindhoven, is blijkbaar zeer tevreden over de besprekingen van games in de Defensiekrant. Vandaar dat we in dit nieuwe jaar twee bijzondere uitgaven van WiC mogen weggeven aan de liefhebbers. Het betreft niet alleen deze game, maar ook een DVD over hoe het is gemaakt, een uitzending van Discovery Channel over het einde van de Koude Oorlog en - dat mag zeer ongebruikelijk heten - een stukje van de Berlijnse Muur. WiC is een prachtig spel met werkelijk fantastische mogelijkheden. Je hoeft bepaald geen ervaren gamer te zijn om het op waarde te schatten. Om het spel te kunnen winnen, dienen twee vragen goed te worden be-

antwoord: 1) Wie was ten tijde van de val van de Muur president van het toenmalige Oost-Duitsland? en 2) Wie sprak in de Duitse hoofdstad de legendarische - grammaticaal onjuiste woorden Ich bin ein Berliner? Uit de goede antwoorden worden de twee winnaars getrokken. Deelnemers kunnen per e-mail reageren op [email protected] onder vermelding van ‘prijsvraag WiC’ en natuurlijk naam en adres. Reacties zijn welkom tot 20 januari.●

De Quay is de naam DEN HAAG - Sneldichter Willy Alfredo vergiste zich ooit eens toen de naam van een premier werd genoemd. Na zijn bekende kreet “roept u maar!”, reageerde iemand uit het publiek met “De Quay!”, waarna Alfredo een rijm over de kraai inzette. Dat verdient oud-premier De Quay niet, zo heeft auteur-historicus dr. JanWillem Brouwer duidelijk vastgesteld in zijn boek ‘Regeren zonder Rood’. Daarom is het jammer dat de laatste Defensiekrant van het vorige jaar een vervelende fout bevatte. Door een technisch probleem kwam de naam van oud-premier De Quay verkeerd in de kolommen.●

De minister in gesprek met Nederlandse en Afghaanse militairen. Foto: Arief Rorimpandey-AVDD

Minister proeft in Uruzgan ‘vertrouwen in toekomst’ KANDAHAR - Minister Eimert van Middelkoop heeft de jaarwisseling aangegrepen voor een bezoek aan de Nederlandse troepen in Uruzgan. Hij ging onder meer langs bij de Air Task Force op Kandahar Air Field en het Provincial Reconstruction Team en de Battle Group in Tarin Kowt en Deh Rawod. Na afloop zei Van Middelkoop bij de manschappen “vertrouwen in de toekomst” te proeven. De bewindsman stak de veertienhonderd militairen een hart onder de riem door zijn waardering uit te spreken voor hun moeilijke werkzaamheden. Die schijnen hun vruchten af te werpen, want de minister van Defensie bespeurde naar zijn

zeggen een lentegevoel in Uruzgan. Dat werd versterkt tijdens zijn gesprek met de commandant van de momenteel in opbouw zijnde Afghaanse 4de Brigade. Deze officier, gestationeerd in de roerige stad Deh Rawod, straalde volgens Van Middelkoop een groot vertrouwen uit om op termijn zelf zorg te gaan dragen voor de veiligheid in de regio. “Dat geeft aan dat de belofte van de Afghaanse regering wordt nagekomen voor als wij vertrekken.’’ De bewindsman is blij dat er inmiddels duidelijkheid bestaat over verlenging van de uitzending. De militairen weten waaraan ze toe zijn en kunnen zich weer volledig concentreren op de missie.

Het was de derde keer dat Van Middelkoop de troepen in Uruzgan bezocht. De voorlaatste poging, medio november, strandde voortijdig in de Afghaanse hoofdstad Kabul, doordat de vlucht uitviel. Op het vliegveld Kandahar speldde de bewindsman 160 militairen van de Air Task Force en tachtig van het Joint Support Detachment de NAVO-medaille op. Hierbij geholpen door commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Peter van Uhm, plaatsvervangend commandant Luchtstrijdkrachten, generaal-majoor Franklin Oliemans en directeur Defensie Operaties, generaal-majoor Lex Oostendorp.●

VERBORGEN AFGHANISTAN IN AMSTERDAM AMSTERDAM - De huidige generaties militairen in Afghanistan kunnen het zich waarschijnlijk niet voorstellen. Ooit was dit kapotgeschoten, door oorlogen verwoeste land, waar nu de International Security Assistance Force de scepter zwaait, een kruispunt van beschavingen. De Chinezen bereikten vanuit het oosten de Centraal Aziatische natie via India. De Grieken kwamen vanuit het westen. En zo lieten meerdere culturen hun sporen achter in Afghanistan. Bovendien woonden hier tweeduizend jaar geleden rijke nomaden die begraven werden met prachtige gouden voorwerpen. De expositie ‘Verborgen Afghanistan’ in de Amsterdamse Nieuwe Kerk toont onder meer een deel van de beroemde goudschat van Tillya-tepe bestaande uit sie-

raden, munten, gouden dolken en andere kunstvoorwerpen. Deze zijn gevonden in zes graftombes uit de eerste eeuw na Christus. Uit diezelfde tijd dateren ivoor, glaswerk, vazen en meubelen, ontdekt in twee verzegelde schatkamers van de opgegraven stad Bergam. En dan zijn er nog de stenen voorwerpen, af-

komstig uit de circa driehonderd jaar voor Christus door de Grieken gestichte stad Ai Khanum. Uitgebeitelde spreuken van het orakel van Delphi vertellen hoe een man dient te leven. Ai Khanum werd ongeveer 145 jaar na Christus door nomaden verwoest. Andere Griekse objecten dateren van rond het jaar nul, zoals een verguld zilveren plaquette met leeuwen, parasollen en Griekse goden. Omar Khan Massoudi (foto), de directeur van het Nationaal Museum in de Afghaanse hoofdstad Kaboel heeft de museumstukken,

met gevaar voor eigen leven, tot 2004 verborgen gehouden in het presidentiële paleis. Had hij dit niet gedaan dan waren ze waarschijnlijk door de Taliban vernietigd. De tentoonstelling is ook het verhaal van het museum, in 1922 geopend. Ooit bevatte het misschien wel honderdduizend voorwerpen, onderzocht, toegankelijk gemaakt en bekeken door duizenden studenten en andere bezoekers. ‘Verborgen Afghanistan’ is tot en met 20 april te zien in de Nieuwe Kerk aan de Dam in Amsterdam, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur. Meer info op www. nieuwekerk.nl Op vertoon van de Defensiepas krijgt defensiepersoneel twintig procent korting aan de kassa. Een toegangsbewijs kost dan N 8,i.p.v. N 10,-

DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen:

11 januari: ‘Hollywood in Concert’ met Anita Meijer en het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Bussum 18 januari: ‘Hollywood in Concert’ met Anita Meijer en

het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Zeist 20 januari: Cultureel programma met lezingen en de film ‘de Batak’ in museum Bronbeek, Arnhem 20 januari: ‘Hollywood in Concert’ met Lee Towers en Anita Meijer en het Orkest van de Ko-

ninklijke Luchtmacht, Den Haag 26 januari: ‘Hollywood in Concert’ met Anita Meijer en het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Ede Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Spui 32, 2511 BS Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0900 - 226 52 63 of www.aboland.nl, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808