Magazine Speciaal gastenmagazine voor De Vierde Kolonie 1 5,-
omgevings
tips
koloniehistorie
buurtonderzoekjes
Er is hier van alles te doen, kijk maar eens op pag. 13
in dit magazine: Lees alles over de geschiedenis van het gebied rondom De Vierde Kolonie want er blijkt een bijzondere geschiedenis
4
aan te hangen. Van armoedige gezinnen tot landschapsbeheer....
Naast fietsen en wandelen zijn er nog veel meer dingen te doen, zoals bessen plukken, hunebedden beklimmen, paardrijden, overdekte speeltuinen, pottenbakken, ballonvaren en nog veeeeeeeel meer, lees er alles over en ook hoe je er moet komen...
Madeliefjes bij de Haagse Buitenschool (zie pag ?) Bos, heide, water en weide, de omgeving van De Vierde Kolonie Dit magazine is speciaal gemaakt voor gasten van De Vierde Kolonie.
heeft het allemaal. Lees maar eens wat er allemaal groeit en bloeit rondom het huisje!
Het staat vol informatie over het huisje en de omgeving.
8
13
5
Een monumentaal bezit In 1818 werd de Maatschappij van Weldadigheid opgericht door generaal Johannes van den Bosch die de armoedige gezinnen na de Franse overheersing wilde helpen. Van den Bosch kocht in Drenthe woeste grond aan zodat de armen deze konden ontginnen. Wij gaan terug in de tijd naar de winter van 1798, Amsterdam had
Overijssel. Deze kolonie werd later bij Willemsoord
Nijensleek, Vledderveen, Noordwolde-Zuid of Marijenkampen
in stand te kunnen houden. Voor de kolonisten betekende
gevoegd maar bleef in de volksmond ‘aan de Vaart’
(bij Steenwijk).
plaatsing in de zogenaamde “vrije kolonies” een geweldige
heten. Kolonie VII werd nooit voltooid. Om de bevolking op te voeden en te vrijwaren van kwalijke invloeden, stichtte de Maatschappij haar eigen
stad ‘overgeplant’ in een voor hen vreemde omgeving als het
begin van de 19 eeuw, na de Franse overheersing, sterk
Drentse platteland. Sommigen wisten zich goed te redden,
scholen en voerde ze ‘koloniegeld’ in. Dat geld heeft niet
verarmd. Veel gezinnen leefden in de steden en op het
maar anderen keerden weer graag terug naar de plaats van
behoorde de helft van de bevolking tot de bedeelden.
zolang bestaan, maar de scholen wel. Naast lagere scholen,
platteland in bedroevende situaties. Het is de verdienste
herkomst.
stichtte de Maatschappij ook beroepsopleidingen zoals het van
van Johannes van de Bosch geweest, dat hij dit probleem
1823 tot 1859 geëxploiteerde ‘Instituut voor de Landbouw’ in
onderkende en dat hij ook daadwerkelijk stappen ondernam
Het initiatief van Johannes van de Bosch werd het sterkst bekritiseerd vanuit
voortvarend aan de slag. Op 25 augustus 1818 legde hij de
Wateren en de ‘Gerard Adriaan van Swieten’ tuinbouwschool
conservatief christelijk hoek. Met name de Réveil-beweging
eerste steen voor de eerste kolonistenwoning. Op 29 oktober
en bosbouwschool in Frederiksoord en de ‘Gerard Adriaan van
was van oordeel dat de mens niet mocht ingrijpen in de door
1818 arriveerden de eerste gezinnen in de kolonie, die
Swieten’ landbouwschool in 1884 in Willemsoord.De stichting
vooralsnog als ‘proefkolonie’ zal fungeren. In het totaal zijn
van deze scholen werd mogelijk gemaakt door een schenking
52 gezinnen uit alle delen van het land ‘uitverkoren’ om mee
van de oud-majoor der cavalerie, F.H.L. van Swieten.
opdat rijken en welgestelden hun barmhartigheid konden
te doen aan het experiment van Johannes van den Bosch.
De tuinbouwschool is november 2005 verhuisd naar Meppel.
betonen als blijk van christelijke naastenliefde.
Na vierenhalf jaar woonden er nog 42 gezinnen onder de
Kolonisten konden als beloning voor vlijtigen arbeid en goed
hoede van de Maatschappij van Weldadigheid. Een groot deel
gedrag een koperen, zilveren of gouden medaille verkrijgen,
werden strafkolonies opgericht. Hier werden landlopers
van hen is er tot hun dood blijven wonen.
met daaraan een jaarlijks geldbedrag verbonden van
en bedelaars opgesloten en aan het werk gezet. Maar ook
respectievelijk 2,5, 5 en 10 gulden. Wie kon aantonen, dat hij
kolonisten konden hier terechtkomen, bijvoorbeeld als straf
van de opbrengst van zijn land en vee voldoende kon bestaan,
voor drankmisbruik, ontucht, verkwisting, brutaliteit of desertie.
De maatschappij bouwde vervolgens definitieve kolonieën, bestaande uit kleine koloniehuisjes met een beetje grond. Die huisjes stonden op regelmatige afstand van elkaar langs kaarsrechte wegen. De kolonies I en II werden later omgevormd tot het dorp Frederiksoord. De boeren in
de aanneemsom voor de eerste tien woningen bedroeg
zo’n 2.200,-.
Vledder hadden aangegeven geen
Johannes van den Bosch
de God beschikte ordening. Naar hun opvatting maakten armen en hulpbehoevenden deel uit van de samenleving,
In Veenhuizen en Ommerschans
kreeg de zilveren
De Gestichten I en III waren bedoeld voor weduwen en wezen.
of gouden
In Gesticht II werden landlopers opgenomen. De vierkante
medaille en
gebouwen deden sterk denken aan het kazernegebouw uit
kon bevorderd
die tijd. Van den Bosch vond dat de militaire discipline ook
worden tot
goed zou zijn voor de bewoners van de kolonieën. Elk carré
pachter of
was 145 bij 145 meter en werd omringd door een gracht. De
vrijboer.
bewoners, die men verpleegden noemde, leefden en werkten
grond meer te kunnen missen en daarom werd kolonie III in
De aanstelling tot wijkmeester of plaatsing als hoevenaar op
in benauwde zalen. Overdag kregen de kinderen er ook
de gemeente Steenwijkerwold aangelegd. ‘Willemsoord’ was in
één van de grote boerderijen bij Ommerschans of Veenhuizen
verplicht onderwijs. Frisse lucht kreeg men alleen op de grote
de zomer van 1820 gereed om zijn inwoners te begroeten.
was vervolgens een lonkend perspectief.
binnenplaats of als men op het land werkte. Veenhuizen is
De vierde kolonie werd weer grotendeels op grond behorende
De Vierde Kolonie
Nederland was in het e
toen 200.000 inwoners waarvan ruim 80.000 armen. Zes jaar later
Johannes van den Bosch ging
4
ingreep in hun leven. Velen werden letterlijk vanuit de grote
tegenwoordig een gewone gevangenis en museum, zie pag 18..
Sommige, vooral jongere
tot Westerbeeksloot gevestigd. Het kreeg in 1821-1822 de
- uit de kolonie weggestuurde kolonisten vestigden zich in
om te trachten armoede uit te bannen. Uiteindelijk leed zijn
naam Wilhelminaoord, naar de moeder van koning Willem I.
de directe omgeving in haastig gebouwde plaggenhutten
project schipbreuk, omdat hij vanwege de tegenvallende
navolging van de Drentse kolonies werden ook in de Zuidelijke
Kolonie VI werd aangelegd deels in Friesland en deels in
en vormden de zogenaamde desperado-kolonies zoals in
opbrengsten steeds weer geld moest lenen om de kolonies
Nederlanden soortgelijke initiatieven ontplooid. In Wortel werd
In
7 Meibloesem in boomgaard van de Vierde Kolonie. In de Fruithof is het hele jaar fruit fruit fruit (zie pag )
in 1822 een vrije kolonie en in 1825 in Merksplas een onvrije kolonie opgericht door Johannes van de Bosch. De kolonie van Wortel is na de Belgische Revolutie geheel afgebroken. Op deze lokatie werd in 1881 een landlopersgesticht gevestigd, dat nog beperkt als zodanig dienst doet. De kolonie van Merksplas is thans een strafinrichting en een centrum voor uitgeprocedeerde asielzoekers. De Maatschappij van Weldadigheid is tegenwoordig een stichting en beheerder van 1400 hectare cultuur- en bosgrond. Hieronder valt ook een deel van het Nationaal Park Drents-Friese Wold en de landerijen rondom
De Vierde Kolonie. De boerderij naast het huisje, De Prinses Marianna Hoeve is nog steeds onderdeel van de Maatschappij van Weldadigheid. In het museum ‘de Koloniehof’ in Frederiksoord laat de Maatschappij zien wat het leven in de koloniën inhield. En in een database kunt u nagaan of één van uw voorouders in de kolonieën heeft vertoefd.
Museum de Koloniehof Beleef het unieke verleden van het leven, wonen en werken in de koloniën van de Maatschappij van Weldadigheid in museum De Koloniehof. Op het buitenterrein een koloniehuisje, akkertjes met gewassen die vroeger werden geteeld, een fraaie beeldentuin met beelden, objecten en buitenschilderijen van twintig beeldend kunstenaars, een prachtige doolhof en in één van de bijgebouwen worden wisseltentoonstellingen ondergebracht. Vanuit De Koloniehof kun je
te voet of per fiets opmerkelijke gebouwen en een mooie omgeving ontdekken. De geschiedenis ligt er voor het oprapen. Naast een kijkje terug in de tijd, zijn er meer dingen te zien en te beleven zoals: de streekproductenwinkel Het assortiment is uiteenlopend. Zo zijn onder andere verkrijgbaar: vruchtensappen, vruchtensiropen, vruchtenjams, vruchtensauzen, bakmixen van de molenaar, muesli, mosterd- en honingproducten en zoetwaren.
Wandel- en fietsroutes Vanuit De Koloniehof zijn historische fiets- en wandel routes uitgezet langs diverse bezienswaardigheden van de Maatschappij van Weldadigheid. De routes starten tegenover het museum, een rode wandelroute (3,5 km), een gele (4,5 km) en een blauwe (8 km). De fietsroutes zijn 9 en 27 km (uit te breiden tot 36 km). De routes zijn verkrijgbaar bij de balie van
meer Weten?
Museum De Koloniehof.
(0521) 38 27 12 www.dekoloniehof.nl
6
De Vierde Kolonie
Koeien genoeg in de buurt
9 Hei- en groene kikker, salamandersoorten zoals de kleine watersalamander en kamsalamander zijn algemener. In het DrentsFriese Wold komen honderden soorten insecten voor. Opvallende groepen zijn loopkevers, libellen en dagvlinders. Vooral
Gentiaan Blauwtje
dagvlinders zijn gemakkelijk te zien. Een bijzondere vlinder is het gentiaanblauwtje Dit vlindertje zet haar eitjes alleen af op de klokjesgentiaan. Knoopmieren zorgen daarna voor de rups en – later – de pop. Zonder mieren of gentiaan kunnen
Natuur alom
gentiaanblauwtjes hier niet leven. Andere karakteristieke vlinders van het heidelandschap zijn heideblauwtje, heivlinder en de kleine vuurvlinder. Bossen zijn meestal arm aan vlinders. Bosranden zijn beter geschikt. Door de zonnewarmte zijn hier vaak luwe plekjes waar boomblauwtje, bruine eikenpage en eikenpage zich thuis voelen. In het april en mei zijn natte graslanden met pinksterbloem (Hertenkamp!) het leefgebied van het fel gekleurde oranjetipje.
Zo nu en dan glipt een eekhoorntje lan er een boomstam gs
De Vierde Kolonie wordt omgeven door natuur. Bos, heide, water en weide, van alles wat! De 3 omliggende natuurgebieden zijn: * Het Drents Friese Wold (o.a. bos, zandverstuivingen en vennen) * Landgoed de Eese (bos en historisch Landgoed) * Dwingeloose heide (naast heide valt hier ook het één en ander op sterrengebied te ontdekken)
Het Nationaal Park Drents-Friese Wold is een grandioos, uitgestrekt natuurgebied op de grens van Friesland en
het moeras bijl(zie In hetncen Buite pag.trum 15) ge o.a. onschuldi leven rings langen
Da's een das! Zijn bu te zien in de bosse rcht is n waar het huisje op uitkij kt
boommarter Ook de komt hier weleens kippen proeven . . .
Eén van de belangrijkste kenmerken van het DrentsFriese Wold is de grote afwisseling van heide, stuifzand, vennen en veen. De levensaders van het nationaal park
Ten zuiden van Dwingeloo ligt het Nationaal Park Dwingelderveld, een groot bos- en heidegebied waar nog een schaapskudde aanwezig is.
zijn de vrijwel geheel gerestaureerde beekdalen. Hier
Hier bevindt zich ook een grote radiotelescoop en aan de rand van het gebied het ruimtetheater “het Planetron” (zie pag. 19).
De oudste zichtbare sporen van bewoning dateren uit de Jonge Steentijd, zo’n 3000 voor Christus. Sindsdien is het gebied altijd permanent bewoond geweest en gebruikt.. Op een paar plaatsen, zoals bij Vledder A en Oude Willem, zijn grafheuvels uit de IJzertijd te vinden. In later eeuwen ontwikkelde zich het esdorpenlandschap, met kleine hooggelegen akkers, bloemrijke graslanden in de beekdalen en enorm uitgestrekte heidevelden. Bos was er niet veel over. Het oorspronkelijke halfopen boslandschap was in de loop
Het tot enkele kleine bosjes rond de akkers en wat oud bos in de beekdalen. Heidevelden waren er voor in de plaats gekomen als graasgebied voor de Drents-friese schaapskuddes en rundvee. Zo rond 1850 exploiteerden de boeren de heide zo intensief dat ze de vegetatie sterk beschadigden en het zand ging stuiven. In die tijd vormde dat een ernstige WolD bedreiging voor de dorpen en akkers. Om de zandverstuivingen te beteugelen werden de eerste bossen aangeplant. Het tij keerde pas van de tijd door de boeren teruggebracht
definitief, toen rond 1900 de kunstmest werd uitgevonden om de arme zandgronden een beetje op peil te houden.
Het Dwingelderveld is het grootste natte heidegebied in West-Europa. Het zijn de hoogteverschillen die het Dwingelderveld zo spannend maken, natte slenken en droge zandruggen wisselen elkaar af.
Adders op het zand, zonnedauw waar het vochtig De is. De heide zou zonder beheer overwoekerd raken door bomen en verdwijnen. Naast DWingeloose twee schaapskudden worden er ook grote grazers ingezet, met name koeien. Daarnaast heeft Staatsbosbeheer een apparaat ontwikkeld waarmee hei machinaal kan worden geplagd. Hei Op het Dwingelderveld groeien op sommige plaatsen honderden jeneverbesstruiken. Deze kwamen vooral terug nadat de Deze afwisseling laat zich aflezen aan de planten en dieren die er voorkomen.
In open stuifzandgebieden komen o.a. boomleeuwerik en tapuit voor. De roodborsttapuit zit nachtzwaluw thuis. De grutto, tureluur, watersnip, geoorde fuut, dodaars en wintertaling hebben voorkeur voor drassige delen
voor. Bij de beheerders ligt de opdracht om de natuur zo oorspronkelijk mogelijk te maken. Hiertoe wordt veel naaldhout verwijderd om ruimte te maken voor inheemse planten. Buiten Ruinen dichtbij de Dwingeloose Heide is het bezoekerscentrum Dwingelderveld van Vlakbij het bezoekerscentrum is de schaapskooi van Ruinen met een grote kudde schapen die dagelijks met een schaapherder de heide op gaan. Aan de rand van het Nationaal Park Dwingelderveld, bevindt zich het Planetron Cinedome. Een bijzondere attractie, alleen al door de vormgeving van het gebouw. Op een groot koepelvormig projectiescherm van 350 m2, het
De buizerd is vaak goed te zien bijv. op paaltjes in een weiland. De wespendief lijkt op de buizerd, zoals zijn naam al zegt
grootste projectiescherm van Noord Nederland, worden duizelingwekkende voorstellingen getoond. Je wordt onderdompelt in
leeft hij vooral van wespen die hij opgraaft uit hun nesten. De havik is de grootste roofvogel van het bos. Net als de veel
een zee van geluid, het geeft de sensatie verplaatst te worden naar andere werelden. Er worden ook sterrenkijkavonden georganiseerd.
kleinere sperwer jaagt de havik vooral op vogels. In de bossen zijn vijf soorten spechten.
De avond bestaat uit een planetariumvoorstelling, een rondleiding naar de sterrenwacht, en (bij helder weer) de mogelijkheid om zelf
Andere bijzondere vogels zijn o.a. barmsijs, appelvink, nachtegaal, grauwe klauwier, en kruisbek. Uiteraard zijn de bossen van
een kijkje te nemen door de grootste professionele optische telescoop van Nederland! Verder zijn er o.a. een ruimtevaartexpositie, informatie
groot belang voor tal van meer ‘gewone’ zangvogels als zwarte mees, bonte vliegenvanger, groenling en tuinfluiter. Voor veel
over sterren en planeten en er worden films getoond.
bezoekers is een ontmoeting met een ree of een vos het hoogtepunt van een bezoek aan het Drents-Friese zoogdieren zoals muizen zijn belangrijk als voedsel voor vossen roofvogels en uilen. Een bijzondere bewoner van oudere loofbossen in het park is de zeer zeldzame boommarter. Deze schuwe marter is gesteld op rust. Je hebt meer kans om twee andere kleine roofdieren te zien, de hermelijn en de bunzing. Adder en levendbarende hagedis komen vrij veel voor. Gladde slang en ringslang zijn zeldzamer.
Ree
schapen de hei een poos met rust lieten. Er komen 6 soorten orchideeën voor. Enkele ervan, zoals de brede wespenorchis, komen algemeen
van de heide of open water. Verder kun je in de uitgestrekte en rustige bossen roofvogels en uilen vinden.
Wold. Deze zoogdiersoorten komen hier vrij veel voor evenals haas, konijn, egel en eekhoorn. Kleine
Vos
Natuurmonumenten, met veel informatie over de plaatselijke natuur.
vaak karakteristiek op de toppen van de struiken in de heide. Op de overgang van heide naar bos hoort de zeldzame
De Vierde Kolonie
On n zijn niet veiligzevokip orpe de vo ssen . . .
grootste aaneengesloten bosgebied van Nederland.
een prima leefgebied. Vooral de uitgestrektheid van het gebied zorgt voor voldoende rust en dekking die veel dieren nodig hebben.
8
Maak kennis met de buren!
Drenthe. Na de Veluwe is het Drents-Friese Wold het
kan het water zijn eigen weg gaan. Het gevarieerde landschap is niet alleen mooi om te zien, maar biedt vele soorten planten en dieren
Sperwer
veel Er zijn , hier reeen opn de zijn zandpade g sporen regelmati te zien
Klokjes Gentiaan
een Ooievaar diersoort? bedreide (zie ook pag 17)
Nachtzwaluw
Moeraswespenorchide
11 De bossen zijn beperkt in het aantal soorten bomen. Behalve op productie gerichte percelen (met name aan de Drentse zijde) zijn aan de Overijsselse zijde van het landgoed ook oudere bossen aanwezig, waarin loofhout (zomereik, beuk, ruwe berk, wilde lijsterbes, vuilboom, hazelaar) domineert. De bossen worden inmiddels beheerd volgens de methode van geïntegreerd bosbeheer, waarbij de natuurfunctie steeds belangrijker wordt. Recent zijn inheemse soorten (o.a. hazelaar, linde, es, lijsterbes, haagbeuk) ingebracht zodat meer zaadbronnen Hoge Huis van de Eese, de overblijfselen van
ontstaan voor spontane natuurlijke verjonging van loofhoutsoorten die van nature in het bos thuishoren, maar door bosbouw niet meer
een slot, dat eens op het landgoed stond. Het
aanwezig zijn of schaars zijn geworden. Verder wordt steeds meer gebruik gemaakt van boomsoorten als gewone es die beter bestand
kasteeltje is onlangs gerestaureerd en staat
zijn tegen de natte bodem op de Eese. Verder komen er zo’n 85 soorten broedvogels voor. Bijzondere soorten zijn o.a. appelvink, fluiter
op een lemen terp. Bij de terp zijn tuinen te
en zomertortel. Het is mogelijk om op een ochtendwandeling 4 soorten spechten te zien of te horen: grote bonte specht, kleine bonte
vinden, waaronder de galgentuin, waar vroeger
specht, groene specht en zwarte specht! Onder de zoogdieren komen o.a. ree, eekhoorn, das en steenmarter in de bossen voor. Recent is
recht werd gesproken en vonnissen voltrokken
ook het voorkomen van de boommarter vastgesteld, een bijzondere soort.
toen er nog sprake was van een zelfstandige heerlijkheid.
De kern van Landgoed de Eese, circa 80 ha, is aangewezen als beschermd rijksmonument; de zogenaamde Cultuurhistorische Buitenplaats. De 12e eeuwse Havezate (hoeve) vormt nog steeds de oudste kern van het landgoed en is nog als een min of meer vierkant terrein rondom het kasteeltje te herkennen. Een aantal gebouwen worden gekenmerkt door een opvallende bouwstijl: rood hout afkomstig uit Scandinavië. Het verhaal gaat dat deze bijzondere bouwwerken destijds als bouwpakket in elkaar zijn gezet, zonder ook maar een spijker te gebruiken. Hoewel deze houten gebouwen ruim 90 jaar oud zijn, verkeren ze dankzij een intensief
Landgoed De Eese is een prachtig familielandgoed van circa 800 ha. Het is een zeer afwisselend gebied met bos- en natuurterrreinen, monumentale gebouwen en landbouwgronden. Het landgoed is in eigendom bij de familie van Karnebeek en bestaat voor ca. 440 ha uit bos en natuurterreinen en voor ca. 360 ha
onderhoudsprogramma nog steeds in goede staat. De luiken en raamkozijnen van deze en vrijwel alle andere huizen op de Eese zijn geschilderd in de landgoedkleuren zwart, donkergroen en lichtgeel. Doordat er eigenlijk alleen maar onverharde paden aanwezig zijn, is er momenteel sprake van bescheiden
uit landbouwgronden. Vanwege diverse bijzondere gebouwen en de karakteristieke lanenstructuur is de
dagrecreatie. De faciliteiten voor recreanten zijn optimaal voor rustige vormen van recreatie waarbij natuurbeleving voorop staat:
bebouwingskern van het landgoed, circa 80 ha, aangewezen als cultuurhistorische buitenplaats. Het landgoed
wandelen en fietsen/mountainbiken.
ligt op het snijpunt van drie provincies: 65 % ligt in Overijssel, 34 % in Drenthe en 1 % in Friesland.
Geschiedenis
De eerste bewoning op de Eese was volgens oude geschriften aanwezig in de 12de of 13de eeuw, maar
daarover bestaat geen duidelijkheid. In 1241 wordt ridder Bernard van de Eeze in de geschriften genoemd. In 1371 werd de Eese (destijds de Eeze) als havezate beschreven. Een havezate was in de 17de en 18de eeuw een term voor hof of hoeve. Uit deze havezate is rond 1400 de ‘Heerlijkheid Eese’ voortgekomen. Deze mocht spreken, los van het centrale gezag in men in leen van de landvorst, de graaf of de aanduiden waarover het gezag zich uitstrekte.
lanDgoeD De eese
‘Heerlijkheid’ hield in dat men zelfstandig recht Steenwijk. Dit recht of overheidsgezag had hertog. Later ging ‘Heerlijkheid’ ook het gebied In 1443 kreeg de Heerlijkheid de Eese het
recht een wapen te voeren.. De Eese was toen een bescheiden gehucht, met enkele huizen. Het nabijgelegen dorp Eesveen is vanuit de Eese gesticht doordat de boeren zich in de 14de eeuw afscheiden van de Heerlijkheid. In de eeuwen daarna ontstonden ruzies en zich eindeloos voortslepende processen over de concrete grenzen tussen boeren uit Nijensleek enerzijds en de vrouwe van de Eese en de boeren van Eesveen anderzijds. In de Franse periode (1795-1813) werd de staatsinrichting van de republiek der Nederlanden volledig veranderd en werden de ‘heerlijke rechten’ afgeschaft. Eigenaar is de familie van Karnebeek sinds 1923 zijn zij in het bezit van het landgoed. In de twintiger jaren van de vorige eeuw was een van Karnebeek minister, die besloot het landgoed de Eese over te nemen van de familie Onnes van Nijenrode, die ook de eigenaren waren van de huidige universiteit Nijenrode. De Eese was hun vakantieverblijf, maar door een faillissement moest de familie het landgoed de Eese van de hand doen. De onderhoudskosten van het landgoed worden gefinancieerd door op 300 van de 700 hectare een modern landbouwbedrijf uit te oefenen. Op de Eese werken tien mensen (waaronder een jachtopziener). De eigenaren proberen een evenwicht te handhaven tussen natuurwaarden en landbouw, door zo weinig mogelijk bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Het landschap bestaat uit een afwisseling van bos (47%), landbouwpercelen (37 %), weilanden (10%), heide, vennen en poelen (3%) en wegen en sloten (3%). Het bos, valt onder het type ‘Boslandschap op arme en lemige zandgrond’.
10
De Vierde Kolonie
Appelvink
Bonte Specht
Steenmarter
13 Dagje zee??? Vanuit Drenthe is de zee ver weg, toch heeft Vledder al meer dan 30 jaar een museum waar duizenden schatten van de zee verzameld zijn. Behalve het museum beschikt Miramar ook over een museumwinkel, een sfeervolle serre en een buitenterras waar je kunt nagenieten van alle opgedane indrukken. Vledderweg 25, Vledder
Biologische Markt Bij de rotonde in Frederiksoord wordt op zaterdag (even weken 11.00 - 16.00) een biologische markt gehouden, met vers brood, vlees, zuivel en groente.
Winkel
Villa Sterrebos verkoopt alleen biologische of biologisch dynamische producten. Van de appels, het broodbeleg tot en met de gezichtsmaskers! Winkel ligt aan de weg naar Frederiksoord, aan de rechterkant. (nr 76)
Tuin
Bij de biologische tuin aan de Vallaatweg, zijn allerlei vers geteelde biologisch groenten en fruit te koop in het bijbehorende winkeltje.
(0521) 38 13 00
Schaapjes tellen
www.miramar-zeemuseum.nl
Schaapskooi Uffelte
april t/m okt di t/m zo 10.00-17.00 uur.
Afhankelijk van de bezigheden en de weersomstandigheden trekken de herders dagelijks met de schaapskudde de heide op. Vertrek van de kooi tussen 09.30 en 10.00 uur en thuiskomst omstreeks 16.30 uur. Het is altijd weer een spectaculair gezicht de gehele kudde de kooi in of uit te zien gaan! Een bezoek dus waard! Schaapskooi: Holtingerweg, Uffelte
Tussen
kunst & kitch? Museum valse kunst, hedendaagse grafiek en glaskunst Museum valse kunst Er is slechts één enkel museum voor valse kunst in de wereld en dat staat in Vledder. De sfeer in dit museum lijkt op die van het tv-programma Kunst en Kitsch. Je hoort er verrassende dingen, je hoort wat een kunstwerk waard is, je leert hoe je echt van vals moet onderscheiden. Elk uur worden er rondleidingen gegeven. Museum hedendaagse grafiek, glaskunst In hetzelfde museum bevindt zich ook hedendaagse grafiek en glaskunst. De grafiek is afkomstig van de beste kunstenaars ter wereld. Ook de glaskunstenaars worden beschouwd als de beste van Nederland en zelfs van Europa. Brink 1, Vledder,T (0521) 38 33 52 www.museums-vledder.nl
ra m e n ri jp. b e d l ra ve o n ij z I n h et n aja a ra nt va n d e we g zij n d e h e le rk ve Aa n de o e n (zie pa g. 15) jg ri k te c. et n zo m e r be ss e
Madeliefjes bij de Haagse Buitenschool (zie pag. ?)
Hunebed en gratis speeltuin Een hunebed vormde zo’n 4000 jaar geleden de begraafplaats voor meerdere generaties achtereen. Hetgeen wij nu als hunebed bestempelen is in feite het overgebleven skelet van zo’n groepsgraf. De 2 hunebedden aan de voet van de Havelterberg mogen gerekend worden tot de grootste en bovenal mooiste van Drenthe. Het kleinste van de 2 hunebedden telt 6 dekstenen, waarvan er 4 volledig op de draagstenen rusten. Alle 14 draagstenen en een poortzijsteen zijn nog aanwezig. Het grootste hunebed telt 23 draagstenen, 2 sluitstenen en 9 dekstenen. Ook de poort is er nog, compleet met 4 draagstenen en 1 deksteen. De Duitse bezetter eiste afbraak van het grote hunebed in 1945, om aanleg van een vliegveld mogelijk te maken. De Nederlandse autoriteiten wisten erger te voorkomen door meer dan 50 grote en kleinere keien in een 6 meter diepe kuil te deponeren. Na de oorlog zijn ze direct weer opgegraven. Gelukkig bleek dat de oude vloer van het hunebed nog vrijwel geheel intact was. Zelfs de standplaats van elke steen afzonderlijk was te herkennen. Na een jaar lag het hunebed er ook weer bij alsof er niets was gebeurd. Vlakbij de hunebedden is Theehuis ‘t Hunebed met een grote gratis speeltuin! Iets verderop is een mooie vlindertuin. Van Helomaweg 47 7973 JC Darp T (0521) 34 24 17
12
15
BamBoe Aan de overkant van de weg, bevindt zich een waar bamboeparadijs Mei Chu (Chinese voor mooie bamboe). In de tuin van ruim 2 ha. worden 80 bamboesoorten afgewisseld met bijzondere Chinese en Japanse bomen, heesters en vaste planten. De landschappelijke tuin bevat ook 2, op oorspronkelijke wijze gebouwde, bamboe paalwoningen en mooie vijvers. Op de bamboezitjes, verspreidt over de tuin, ervaar je de rust die de tuin uitstraalt. Je kunt onder het genot van een kopje thee of koffie genieten van de unieke verscheidenheid aan bamboe.
Giethoorn
“Het Oosterseveld”
Giethoorn is een internationale toeristische attractie, gelegen aan de rand van Nationaal Park De Wieden. Dit park bestaan uit ongeveer 6000 ha aan plassen, rietlanden, moerasbossen, natte weilanden en ander natuurgebied. Het dorpje zelf is een bezienswaardigheid, maar er zijn ook hier vele wateractiviteiten, terrasjes en musea. Giethoorn is Het centrum van
Route 20 km Route
alleen per voet
KlimAvontuur
Forellenvijver
Hollands venetie
Genieten van de rust en schoonheid van de omgeving terwijl je kunt vissen op 2 soorten forel in 2 verschillende vijvers, dat kan bij bij Forellenvijver Het Oosterseveld. Het is mogelijk hengels te huren of te kopen. Je kunt ook lekker genieten op het terras dat uitkijkt over het water.
ij.
erplaatsen dichtb
er zijn vele parke /boot bereikbaar
steengoed
Midden in het centrum van Giethoorn bevindt zich Museum De Oude Aarde. Hier vind je het grootste assortiment van Nederland van mineralen en fossielen. Verder is er een winkel en diverse kinderactievitieten zoals een speurtocht, goudzoeken, of een 80 miljoenjaar oude kristalbolllen kraken! Binnenpad 43 - 8355 BR Giethoorn (0521) 36 13 13
KlimAvontuur Appelscha is een multifunctioneel klimpark aan de rand van Nationaal Park het Drentsfriese Wold. Je kunt hier klimmen, abseilen, tokkel, vertrouwenssprong, powerfan en highropes. Genoeg uitdaging voor jong en oud. De Roggeberg 1 Appelscha (0516) 43 11 05 www.klimavontuur.nl
Golfbaan
“Het Oosterseveld”
Heerlijk in de vrije natuur een balletje slaan. De Golfbaan bij de forellenvijver heeft 9 holes en is prima voor iedereen te bespelen. De afstanden variëren tussen de 35 en 70 meter. Golfmateriaal is aanwezig. W. Dekker Oosterseveldweg 16 Noordwolde-Zuid (0561) 43 00 20 of 06 40 77 76 24 Geopend van 10.00 tot 15.00 uur (jan. en feb. gesloten).
Bosmeer De Spokeplas
.
Draken aaien van huid en haar met behoud
Park Oikos is een uniek familiepark dat zich met niets laat vergelijken. Er is een Drakenwereld, met als grootste de koning draak van 3,5 meter.De draken worden bijgestaan door een groep echte levende wolven. Park Oikos is een park voor het hele gezin, naast de draken en de wolven zorgen ook de minidierenboerderij, de enorme bloemenschommels, het reuzenganzenbord, de bijzondere sprookjesdieren en alle verrassingen die Park Oikos bezit, voor een geweldige ervaring. Open van maart t/m okt. van 10.00 tot 18.00 uur. Kerst van 10.00 tot 17.00 uur. Achterma 20 7963 PM Ruinen (0522) 47 17 17 of 06 27 43 07 97 www.parkoikos.nl
Beschut in het bos bij Noordwolde, met zonnige zandstranden, vind je de
gratis
Maandag en Dinsdag gesloten Keuken geopend van 12.00 uur tot 20.00 uur Januari , februari en maart alleen zaterdag en zondag geopend. 2de paasdag en 2de pinksterdag geopend. 1ste kerstdag , oudejaarsdag en nieuwjaardag gesloten. Reserveren is niet mogelijk op zon en feestdagen. Herberg de Wilde Hof Middenweg 12 Vledder (0521) 38 12 42
Spokeplas. Een lekkere rustige plek waar jong en oud van het water kan genieten. De plas wordt gevoed door bronnen en is omringend door 100
hectare Spokebos. Er zijn speeltoestellen en een kiosk waar je snacks, ijs en drinken kunt kopen. Het bosmeer valt onder Staatsbosbeheer.
De Wilde Hof In een gezellig blokhut, kun je nog gewoon goed eten! van pannekoek tot volledige maaltijd. In deze omgeving is het een populair restaurant. Het is landelijk ingericht en je kunt er voordelig eten! Het is aan te bevelen om te reserveren.
De Rechter
Andere Restaurants: in de buurt
Markt 72 in Steenwijk (0521) 52 16 80 China Garden Dorpsstraat 17 Vledde (0521) 38 14 01 De Koppenjan (zie pag. 17) Schoterlandseweg 20 Jubbega (0516) 46 23 22 Hotel Frederiksoord - Brasserie F Majoor van Swietenlaan 20 Frederiksoord
14
De Vierde Kolonie
Steengoed Weldadige bessen, aardbeien, framboos...
(0521) 38 15 00
Aan dezelfde weg als De Vierde Kolonie richting Wilhelminaoord ligt het ´Buitencentrum
Wilhelminaoord.
Haagse scholen komen hier voor hun werkweken en daarom wordt het ook wel ´School in Bos` genoemd. Naast school, is het ook een vakantie- en trainingscentrum. Achter het pand bevindt zich een prehistorisch dorp, kleine akkers en heemtuin. Hier kun je zelf ervaren hoe de mensen in de prehistorie (tot 2500 voor christus) woonden en leefden. In de heemtuin leven planten en dieren die hier in de omgeving van nature voorkomen. Het dorp bestaat uit zeer authentiek nagebouwde huizen, een rieten jagershut en een tipi. Verder zijn er verschillende soorten ovens om op prehistorische wijze aardewerk en brood te bakken.
Aan de overkant van de weg (rechts) vind je 'Weldaad Bessen'. Hier wordt op een zo natuurlijk mogelijke manier geteeld. Aardbei, blauwe bes, braam, framboos, kruisbes, rode, witte en zwarte bes, maar ook taybes, kwee en mispel. Naast vers fruit worden er ook andere fruitproducten verkocht zoals jam en siroop, honing en ook fruitplanten.
Pluktuin
Oogst kalender Bessen Oogstperiode: Aardbeien J uni - eind Septem Blauwe Bessen ber m id den Juli - begin SeptemberBramen midden Augustus Herfstframbozen - eind September (rode) eind Aug ustus - Oktober Herfstframbozen (gele) eind Aug ustus - Oktob Kruisbessen Juli - begin Augus er Rode Bessen tus Juli - eind Augus Witte Bessen tus Juli - midden Aug Zwarte Bessen ustus J uli - begin Augus Zomer Framboze tus n Juli - begin Augus tus
zeldenrust
Iets verder weg dan 'Weldaad Bessen', ligt biologische blauwebessenkwekerij 'Zeldenrust'. Hier kun je zelf bessen, frambozen, aardbeien én bloemen plukken. Je kunt overal vrij rondlopen, plukken en daarna uitpuffen in het restaurant of op het terras, genietend van koffie met bessengebak of een lekker fruitijsje Je kunt er terecht van 1 juni tot 1 oktober van 9 tot 17 uur, behalve op zondag. Zeldenrust grenst aan een terrein van Staatsbosbeheer. Je kunt er picknicken en door het bos struinen. Aan de overkant, naast de pluktuin, is een mooie wandelroute uitgezet naar het landgoed Wapserauwen. Bij de kwekerij start ook een mooie fietsroute! Wapserauwen 6, 7983 KE Wapse (0521) 551768
Het terrein is deels openbaar terrein, het dorp is afgesloten, maar in overleg mag je er wel even een kijkje nemen en dat is meer dan de moeite waard!
Boerderijs Route 4 km Route
Zin in een lekker boerderij-ijsje? Bij Hoeve De Werkhorst kun je genieten van een ijsje op een hele leuke boeren lokatie! Werkhorstlaan 12, 8381XP Vledder
17
het echte boerenleven
Kom je binnen spelen? Ballorig Meppel
Eens kijken op een echt boerenbedrijf? Dat kan bij 2 boerderijen hier in de buurt, maar koeien zijn niet de enige attractie...
de drentse Koe! deze boerderij in de loop van de tijd
d’ elf ieken in Elsloo worden 80 koeien
uitgegroeid tot een volwassen kindvriendelijk recreatiebedrijf. Hier kunnen kinderen heerlijk buiten spelen met nog een heus “boerengevoel”. Rondrijden op een trekkertje, dieren aaien, springen en klimmen in de grote speeltuin of een potje waarachtig boerenbiljarten. En als er maïs staat, kun je in het gezellige maisdoolhof (half juli tot eind oktober). Er is ook een verwarmde speelschuur voor als het weer minder mooi is. Ook wordt er ijs gemaakt van dagverse koemelk in vele smaken,
gemolken. Iedereen is welkom om te kijken hoe de koeien worden gemolken. Dit gebeurt 2x per dag; ‘s ochtends om 6.00 uur en ‘s middags om 16.30 uur. De koeien lopen zomers in de wei en komen dan alleen in de stal om te worden gemolken. De melk die de koeien geven (ongeveer 25 liter per dag) gaat naar de fabriek waar het verwerkt wordt tot kaas (Frico), koffiemelk (Friesche vlag) of babyvoeding (Frisolac). Verder is er ook een minicamping, boerderijwinkel, maisdoolhof (half juli tot eind oktober), en kinder- en speelboerderij. Bûtenweg 6 8424 PR - Elsloo (Frl.) T (0561) 42 15 22
Speel- en IJsboerderij De Drentse Koe - Wolddijk 23 7961 NA Ruinerwold - M 06 40 41 88 28 Open april t/m oktober: woensdag- en vrijdagmiddag en zaterdag en zondag de hele dag.
e hihi
De prachtige natuur rondom De Vierde Kolonie is een uniek uitgangspunt voor een zwerftocht met een huifkar door bossen, heide, langs vennetjes en Drentse esdorpen. Lekker picknicken onderweg of even in het bos pauzeren! Je kunt verschillende routes kiezen. Lang of kort, met of zonder koetsier. Voor je op stap gaat, krijgt je op instructies over het rijden met een huifkar, het verzorgen van het paard e.d. Een proefritje tot besluit en dan ….. prettige reis! Liever paard en wagen met koetsier: Paardenboerderij Meulegoorn in Wapse: 06 23 01 99 43 / www.meulegoorn.nl
brrrrrum In de buurt van De Vierde Kolonie, kun je een quadtocht door de omgeving maken. De routes gaan zowel over verharde als onverharde wegen en zijn voor ieder goed te rijden. Over rustige landwegen langs mooie boerderijen en velden maar ook door prachtige bossen. Voor deelname moet je min. 20 jaar zijn en in het bezit van een geldig rijbewijs (B personenauto). Alle quads hebben een automatische versnellingsbak en zijn dus heel eenvoudig te berijden. In Havelte is de mogelijkheid om een 2-persoons buggy te huren waar een kind van min. 5 ook op mee mag! Voor informatie en reserveringen: Outdoor Vinkega Noordwolderweg 47 VINKEGA 06 06 23 98 55 88 of Quad verhuur Havelte (0521) 852 679 06 52 18 12 45
16
De Vierde Kolonie
Ballorig is een overdekt speelparadijs voor kinderen van 0 t/m 12 jaar. Je kunt er klimmen, klauteren, glijden, springen, spelen in de ballenbak en nog veel en veel meer... Voor de jongste kinderen tot 5 jaar is er een aparte speelruimte. Het restaurant bevindt zich in dezelfde ruimte, dus ouders kunnen hier rustig wat eten en drinken . Elke schooldag open van 9.00 - 18.00 weekend, vakantie en feestdagen open van 10.00 - 19.00 m.u.v. 1e kerstdag en nieuwjaarsdag
[email protected]
‘t olde Schippershuus
ludanchelo Hoeve
Huenderweg 14
Wateren 15
8386 XB Doldersum
Wateren
T (0521) 38 72 65 |
T (0521) 38 75 06
M 06 40 49 20 27
M 06 50 48 28 85
Ballorig Meppel Blankenstein 200 7943 PG Meppel T (0522) 46 00 01
Fietsen(verhuur): De omgeving van De Vierde Kolonie leent zich perfect om te fietsen. Er zijn een aantal fietsroutes aanwezig in het huisje. Ook zijn er diverse kaarten van de omgeving aanwezig, hierdoor kun je ook zonder route alle kanten
err een potje van maken! Pottenbakkerij-Midgetgolf Naast het pannenkoekrestaurant is er de kaarsenmakerij, midgetgolfbaan, kinderboerderij met speeltuin! De Koppenjan Schoterlandseweg 20 Jubbega (0516) 46 23 22
[email protected]
L
Rondom De Vierde Kolonie worden regelmatig ooievaars gespot! De mooiste plek om ooievaars van dichtbij te zien is De Lokkerij, bij Meppel. Er lopen meer dan 200 ooievaarsparen in vrijheid rond. Het klepperen, het aanvliegen, het voederen van de jongen, het is er allemaal te zien in een prachtige omgeving. Een bezoekje aan De lokkerij is voor kinderen ook erg leuk. Open: april - augustus op woensdag en zaterdag 13.00 - 17.00 uur De Lokkerij, Schiphorsterweg 28, Meppel
op kan met de fiets! Het grootste gedeelte van het jaar staan er een dames- en herenfiets klaar. Ze zijn per dag te huur.
Route 28 km Route
Genieten op hoog niveau!
AlS De nooD HooG iS Handig te weten
Tandarts
Dokter
Tandheelkunde Noordwolde IJsbaanweg 58 8391HZ Noordwolde T (0561) 43 27 28
Leeuw Maj van Swietenlaan 2 8382 CG Frederiksoord T (0521) 38 20 20
Kanoverhuur
Spoedgevallen 0521 38 11 11
Het boomkroonpad tussen de toppen van de bomen is ontwikkeld door Staatsbosbeheer om het bos vanuit een ander perspectief te kunnen beleven. De wandeling start in de worteltunnel en gaat via een wenteltrap door de boomstam naar de takken van de boom. Daar wandel je tussen de boomtoppen door naar het hoogste punt. Naast het pad zijn er nog veel meer te doen! Steenhopenweg 4 9533 PN Drouwen Open: apr t/m okt: dagelijks 1O.OO-17.OO uur nov t/m mrt: zondags 1O.OO-16.OO uur tijdens schoolvakanties dagelijks 1O.OO-16.OO gesloten op 25 en 31 dec en 1 jan
“De Lindevaarders”
Varen over de Linde langs natuurgebieden, weilanden, moerasbossen en petgaten is een belevenis voor jong en oud. Veilige en stabiele 1- en 2-persoons kano’s zijn te huur langs de Linde bij de jachthaven van de Kontermansbrug, van hieruit vaar je direct de Lindevallei binnen.
Het in de lucht zijn met een ballon is de puurste
IkeAir is gevestigd in Frederiksoord en
en eerste vorm waarmee de mens zich heeft
omgeven door een schitterend landschap,
weten los te maken van de aarde. De piloot en
wat elke vaart al speciaal maakt om het vanuit
Telefonisch reserveren of info: Familie H. Dedden Vinkegavaartweg 7
de crew, hoe ervaren dan ook, gaan samen met
de lucht te verkennen. De ballonvaart boerderij
Oldeholtpade (witte huis bij de Kontermansbrug) T (0561) 68 82 96
de passagiers elke keer opnieuw dat avontuur
biedt de juiste ambiance voor de start van de
Andere mogelijkheid: Appelscha-Outdoor, Roggeberg 1 APPELSCHA
aan. Professionaliteit staat bovenaan, maar ook
ballonvaart. IkeAir beschikt over 7 ballonnen
de persoonlijke aandacht en gezelligheid. Dit blijkt
in verschillende grootten, 3 (vaste) freelance
(0516) 43 11 05 www.appelscha-outdoor.nl (adres klimmuur zie pag 15)
V
ook
uit het feit dat er gevaren wordt met relatief kleinere ballonnen.
ooh ooievaars
piloten en zeker 15 crewleden. Molenlaan 3, Frederiksoord T (0521) 38 70 30
M: 06 53 93 47 09
Een GPS-ontvanger kan aan de hand van de signalen van van deze tijd satellieten met precisie bepalen waar de ontvanger zich bevindt. Hiermee kun je bovendien verborgen schatten (caches) zoeken,, dit heet geocaching. Een cache is meestal een kleine waterdichte doos, met een logboek (hierin kun je je naam achter laten) en soms een “schat” (ruilspulletjes die voor kleine kinderen erg leuk kunnen zijn). Er zijn verschillende schatten in de buurt van de Vierde Kolonie verstopt, met een app op een smartphone zijn ze makkelijk te vinden!
pk’s
Route 14 km Route
Buitenrit, huifkartocht of les: Manege Ludanchelo Hoeve Wateren15 - 8438 SB Wateren (0521) 38 75 06 of 06 50 48 28 85.
Ook bij Stal Hakker zijn er diverse mogelijkheden, ze hebben vooral Friese paarden: Boergrup 23, Vledderveen, (0521) 38 30 89 Route Route2 km
Bloemen corso
echt vlakbij
Als je graag een keer wilt rijden met paard en wagen kun je terecht bij Meulegoorn. Ter darperweg 59 Wapse 06 23 01 99 43 www.meulegoorn.nl
Sterretjes zien?
Het Floraliacorso Frederiksoord behoort tot één van de oudste én gezelligste dahliacorso’s in Nederland. Al meer dan 50 jaren vindt, in het 2e hele weekend van september het Bloemencorso Frederiksoord plaats. De kunstwerken van duizenden dahlia's zijn elk jaar weer verrassend en creatief. Het kindercorso haalt de wagens op die voorafgegaan wordt door de feeënwagen (deze wordt elk jaar door een school in de buurt gemaakt).
Na de tocht op de weg worden de wagens opgesteld op het corsoterrein, waar ook s’ avonds het verlichte rijdend corso plaats vindt. Op zondag zijn de wagens met figuranten ook op het corsoterrein te bezichtigen. Rondom de wagens zijn vele activiteiten voor jong en oud!
19
van andere werelden! Planetron Cinedome organiseert ook sterrenkijkavonden, geschikt voor jong en oud. De avond bestaat uit een planetariumvoorstelling, een rondleiding naar de Even buiten Dwingeloo, aan de rand van het Nationaal Park
sterrenwacht, en (bij helder weer) de mogelijkheid om zelf een
Dwingelderveld, vind je een bijzondere attractie: Planetron Cinedome.
kijkje te nemen door de grootste professionele optische telescoop
Op het grootste projectiescherm van Noord Nederland, worden
van Nederland! Kinderen kunnen tijdens een sterrenkijkavond een
duizelingwekkende voorstellingen getoond. Tijdens de rondomfilm-
sterrenkijkmedaille verdienen. Verder is er de ruimtevaartexpositie,
voorstellingen word je, in combinatie met een muziekinstallatie,
informatie over sterren en planeten, worden er diverse films
ondergedompeld in een zee van geluid en krijg je de sensatie
getoond over de spaceshuttle en het international space station en is er een K’nex expositie. Planetron Cinedome - Drift 11b - Dwingeloo
[email protected] T (0521) 59 35 35 - ma t/m za 10:00 - 17:30 uur zo 12:00 - 17:30 uur
High tea
theeschenkerij Moe’s tuin is een ideaal adres halverwege je wandeling of fietstocht voor een kopje cappuccino, of een glas thee. Koek en gebak worden - afhankelijk van het seizoen - gemaakt van ingrediënten uit eigen moestuin. De theeschenkerij heeft een Drentse sfeer in een nieuw modern gebouw. Dagelijks geopend; 11.00 - 17.00 uur van Pasen tot begin november.
Aantrekkelijk attractiepark!
De Hoek 41 Vledder T (0521) 38 00 90
de “normale” dagelijkse bedrijvigheid en woonfunctie van het dorp, zijn een groot aantal boer-
(reserveren gewenst (0521) 38 15 00)
derijen en andere gebouwen ingericht voor het
de Buytenplaets Naast verschillende High- en Afternoon Tea's, kun je hier luxe ontbijten, brunchen lunchen en ook een avondmaaltijd is mogelijk. Langs komen voor een kop koffie of thee met een zelfgebakken taartje kan natuurlijk ook. Alles wat er op tafel komt is zelf gemaakt. Eerlijk voedsel, zoveel mogelijk zonder kunstmatige toevoegingen. Het liefst uit eigen, biologische tuin. Theeschenkerij De Buytenplaets, Dwartsvaartweg
Dagelijks geopend, behalve in januari t/m half februari, dan alleen in het weekend
11 96.
18
ONtDekkiNgSreiS iN DiereNPark emmeN Hoofdstraat 18 7811 eP emmen (O591) 85 O8 55
8 Noordwolde T (0561) 43
die nog steeds in gebruik zijn.
In dit moderne en interactieve museum
boevenbus vervoerd? Gekeken in een
ontdekt je hoe we in Nederland omgaan
echte gevangenis? Het museum is gevestigd
Nationaal Gevangenismuseum - Oude Gracht 1, 341 AA
met misdaad en straf vanaf 1600 t/m nu en
in één van de oude dwanggestichten
Veenhuizen (0592) 38 82 64 www.gevangenismuseum.nl
maak je kennis met de bijzondere
die in 1823 door de Maatschappij van
geschiedenis van Veenhuizen. Heb
Weldadigheid in Veenhuizen zijn gebouwd
je wel eens aan de schandpaal
voor bedelaars en landlopers. Veenhuizen is
gezien? Op de stoel van de rechter gezeten? In een
De Vierde Kolonie
historische bezienswaardigheden in en rond Orvelte is het leuk om er een kijkje te nemen. Naast
Bij Brasserie f (in Hotel Frederiksoord) kan elke zaterdag & zondag tussen 12.00 en 15.00 uur worden genoten van een echte, Engelse High Tea
gestaan? Een cel van binnen
Museumdorp Orvelte is een oerhollands dorp. Vanwege de vele
Voor slechts een kleine totaalprijs, kun je de hele dag onbeperkt genieten van alle attracties maar ook van snacks, drinken en ijs! Ook zijn er verse broodjes en rauwkost. Er is voor jong en oud wat te doen, van moderne tot nostalgische attracties, zowel binnen als buiten. Gasselterstraag 7 Drouwen T (0599) 56 43 60 Het allereerste Plopsa-park in Nederland bevindt zich 55 km hier vandaan: Kabouter Plop, Bumba, Bumbalu en Piet Piraat, de allerleukste attracties voor kinderen van 2 tot 8 jaar en een dagelijkse show in het overdekte theater. Reindersdijk 57 7751 SH Dalen (0524) 52 33 80
publiek. Auto’s zijn niet toegestaan in Orvelte. In het dorp is, soms tegen betaling, te zien hoe men in vroeger tijden leefde en werkte. Voorbeelden van attracties zijn: Houtzagerij, mederij, glasblazerij, klompenmakerij, grutterswinkeltje, meerdere ateliers en galerieën. Een bezoek aan Orvelte is altijd de moeite waard. Het dorp is het hele jaar door vrij toegankelijk. De attracties zijn geopend vanaf Goede Vrijdag t/m einde herfstvakantie.
In het Drentse dorp Oranje staat een heel leuke overdekte trekpleister voor eindeloos veel speelplezier! Vele attracties, speelattributen en toestellen, staan voor urenlang overdekt spelen (betaalbare prijs!). Elke dag open van 10.00-18.00 uur Oranje 8 9416 TC Oranje (0592) 45 80 80
Iets dichterbij, bevindt zich attractiepark Duinen Zathe in Appelscha: hét pretpark voor een compleet én betaalbaar dagje uit. Noorder Es 1, Appelscha (0516) 43 03 95/43 16 58
een bijzonder dorp met een wonderlijke geschiedenis, meer dan 100 rijksmonumenten en 5 gevangenissen
Route 46 km
tot ziens!