Spadel Verslag Duurzaam Ondernemen over de activiteiten van de Groep Spadel

Spadel Verslag Duurzaam Ondernemen over de activiteiten 2011-2012 van de Groep Spadel

Inhoudstafel Voorwoord Inleiding

3 5

Spadel in het kort MVO-strategie en Bestuur Onze verantwoordelijkheid Betrokken met stakeholders

6 9 11 15

Platformen

17

Bescherming van de natuurlijke bronnen en van de biodiversiteit

19

Duurzame productontwikkeling

20

Duurzaam aankopen

21

Koolstofvoetafdruk

23

Watervoetafdruk

24

‘Great Place to Work’TM

25

Gezonde levensstijl

27

Betrokken maatschappelijke partner

29

GRI Verslaggevingsraamwerk

31

Contacten

36

SPADEL DUURZAAMHEIDSRAPPORT 2011-2012

1

2


Voorwoord De ‘natuurlijke’ weg naar een duurzame wereld

• ‘Nature’s best close to you’ gericht op een

economische context. We werken niet alleen

proactief beleid inzake bescherming van de

inhoudelijk aan het realiseren van onze

natuurlijke bronnen en op productinnovatie

duurzaamheidsdoelstellingen, ook de interne

met als doel te streven naar natuurlijkheid in

organisatie werd aangepast, met de aanwerving

alle producten.

van een Group Environmental Coordinator.

• ‘Our footprint’ waarbij we maximaal werken Duurzaamheid zit in ons DNA. Reeds in 1889

op de reductie van zowel de koolstof- als de

De ingeslagen weg inzake duurzaamheid toont

ontstond het 1ste beschermd waterwinningsgebied

watervoetafdruk.

aan dat we onze leiderspositie hierin willen

in Europa te Spa om de originele zuiverheid en

TM

• ‘Great Place to Work

& Responsible Partner

versterken. En zoals elke ‘mooie’ weg, zit hier en

kwaliteit van het natuurlijk mineraalwater voor de

for Society’ waarbij we intern en extern op

daar een bocht. We kijken er naar uit om deze

toekomstige generaties te garanderen. Als de mens

sociaal en maatschappelijk vlak een

‘natuurlijke’ weg samen met al onze medewerkers

het water beschermt, beschermt het water de mens.

belangrijke rol willen spelen.

verder te zetten.

Dit is niet alleen een visie maar vertaalt zich ook concreet elke dag binnen het bedrijf. Het is dan ook

Sinds de lancering van onze duurzaamheids-

Marc du Bois

een noodzaak om duurzaamheid essentieel

strategie 2015, ben ik blij vast te stellen dat we

Gedelegeerd Bestuurder

verankerd te zien in onze lange termijn strategie en

op deze drie pijlers vooruitgang hebben geboekt.

onze businessplannen. Daarom wordt

Er blijven belangrijke ‘challenges’ die we binnen

duurzaamheid op continue basis opgevolgd binnen

de organisatie opnemen ondanks de moeilijke

het directiecomité en stroomt het door de verschillende departementen van Spadel. Enkel op deze wijze kunnen we ook onze leiderspositie inzake duurzaamheid ontwikkelen en versterken. Deze ambitie heeft een concrete basis nodig, uitdagende doelstellingen die u terug kan vinden in het ‘Spadel Sustainability Strategy’ document dat in 2012 werd uitgebracht. De grote lijnen waarop we actie ondernemen zijn daarin vastgelegd:

”Duurzaamheid zit in ons DNA.“ SPADEL DUURZAAMHEIDSRAPPORT 2011-2012

3

4


Inleiding Ons tweede duurzaamheidsverslag!

omlijnde verantwoordelijkheid (materialiteit) en stakeholders vooraan, twee aspecten die aan de basis liggen van de duurzaamheidsstrategie die in 2010 werd ontwikkeld. Het komt zo meer en

Na het verschijnen van het eerste

meer in lijn met de ISO 26000 richtlijnen die we

duurzaamheidsverslag in 2011 over de

als bijkomend kader gebruiken om onze

activiteiten in 2010 is het met groot genoegen

strategie verder vorm te geven.

Rapporteringsprofiel • De rapporteringsperiode komt overeen met de jaren 2011-2012 (van 1 januari tot 31 december). De data van de indicatoren stemt

dat we ons tweede duurzaamheidsverslag voorstellen. We hebben hard gewerkt aan de

We kijken vol verwachting uit naar uw reactie

meestal overeen met het meest recente jaar

verschillende ambities die we ons hebben

op dit rapport. Zelf zien we tal van kansen om

2012.

gesteld naar 2015 en 2020 toe. Dit dankzij een

het nog beter te doen, bv in de vorm en de wijze

hechte samenwerking met en tussen alle

waarop we rapporteren.

het duurzaamheidsverslag 2010. Dit was ook

afdelingen binnen Spadel, de groeiende dialoog

Ook op dit vlak gaan we graag in dialoog …

het eerste duurzaamheidsverslag van Spadel.

met externe partners en een strategische

met u!

Sustenuto. We zijn op de goede weg maar er zal

Ann Vandenhende

blijvende aandacht en inspanning nodig zijn

CSR Manager

Dit rapport baseert zich op de nieuwe GRI-

• De scope van het duurzaamheidsrapport is gelijkaardig gebleven.

samenwerking met het MVO adviesbureau

om alle ambities in te lossen.

• Het voorgaande meest recente rapport was

• Wij rapporteren op het vlak van duurzaamheid volgens een 2-jaarlijkse cyclus. • Dit duurzaamheidsverslag is in overeenstemming met GRI-4 “Core”, niet extern geverifieerd.

richtlijnen (Global Reporting Initiative, versie 4 – www.globalreporting.org). Persoonlijk zijn we blij met deze nieuwe versie. Het plaatst de duidelijk


5

Spadel in het kort Spadel produceert en commercialiseert

Het bedrijf (Spa Monopole) werd op 14.04.1921

natuurlijke mineraal en bronwater en

gecreëerd en Spadel N.V. op 18.12.1980 is opgericht op.

limonades op basis van natuurlijk

Op 31.12.2012 controleert Finances & industries N.V.,

mineraalwater: Spa, Bru, Wattwiller, Carola1

Vennootschap in rechte gecontroleerd door: Société de

en Brecon Carreg (zie JR 2012 pp. 14-16).

participation financière Guyan (Luxemburg) 90,84%

Spadel beschikt over vijf productiesites in

van de aandelen van Spadel N.V. De overige 9,16%

Europa (zie JR pp 12,70). De voornaamste

van de aandelen zijn op Euronext Brussel genoteerd.

markten bevinden zich in België-Luxemburg, Nederland, Frankrijk en het Verenigd

Eind 20122 realiseerde de Groep een omzet van

Koninkrijk (zie JR 2012 pp. 22-27). Daarnaast

198,2 miljoen euro (exclusief taksen) en behaalde

worden de merken geëxporteerd naar meer

een operationeel resultaat van 12,8 miljoen euro.

dan 30 landen wat ongeveer 1% van het

De groep telt vandaag 760 medewerkers waarvan

jaarlijkse totale volume van de Groep

75% in België werkzaam is. Spadel is marktleider

vertegenwoordigt (zie JR 2012 pp. 28).

in de Benelux in de sector van natuurlijk

Spadel N.V.

100%

Spadel Nederland B.V. 100%

Spa Monopole N.V.

mineraalwater. In 2012 produceerde Spadel 500 miljoen liter water en limonades. 99,99%

Zie Jaarrapport 2012 Omzet Activa Nettoactiva Belux Nettoactiva Nederland Nettoactiva Overige Aandelen - aantal Privaat (Finances & industries N.V. Brussel) Publiek

100%

in 1.000 Euro

Bru-Chevron N.V.

198.230 199.677 71.560 92 20.081 4.150.350

Spa Monopole N.V.

Division Spadel UK

90,84% 9,16%

Opmerking: Spadel Group publiceert enkel geconsolideerde rekeningen Spadel heeft in juli 2013 de SA Eaux Minérales de Ribeauvillé gekocht die het merk bronwater Carola in Frankrijk commercialiseert. 2 Resultaten zonder Carola 1

6


Les Grandes Sources de Wattwiller S.A.S.

99,6%

Eaux Minérales de Ribeauvillé S.A.1

Informatie betreffende dit duurzaamheidsverslag • Waar relevant, wordt verwijzing gemaakt naar informatie die opgenomen is in het jaarrapport 2012 (JR 2012). Dit jaarrapport kan gevonden worden op www.spadel.com/investorrelations/financiele-verslagen. Ook het jaarrapport 2011 is daar ter beschikking. Verder wordt ook verwezen naar informatie opgenomen in het eerste duurzaamheidsrapport en het Spadel duurzaamheid strategie document. Deze documenten kunt u terugvinden op www.spadel.com/duurzame-ontwikkeling. • In het rapport vindt u de verwijzing naar de specifieke G4-indicatoren. Deze zijn achteraan dit rapport nog eens samengebracht in een overzichtstabel. • Er zijn geen significante wijzigingen met betrekking tot Spadel's organisatie, structuur, aandeelhouderschap of toeleveringsketen ten opzichte van 2010.

De merken


7

8


MVO-strategie en Bestuur Een volledig overzicht van het bestuur van Spadel wordt gegeven in het jaarrapport 2012 pp. 35-40. Dit

Daarnaast engageert Spadel zich in het kader van diverse vrijwillige externe initiatieven:

omvat informatie over de Corporate Governance verklaring, de interne • Ondertekening van de Spa-verklaring (initiatief van 21 bedrijven uit de streek van Spa die zich ertoe verbinden om in hun algemeen beleid de aspecten van de klimaatsverandering op te nemen)

en externe controle systemen, de beheersstructuren en hun werking met ondermeer informatie over het renumeratiecomité

• Corporate Government Charter (die de governance-regels van Spadel bepaalt, zie Jaarverslag 2012 p.35)

Vier waarden (passie-openheid-

• Spadel is partner van het Europees project “Life Ardennes Liégeoises” als doel de natuurlijke omgeving van de Hoge Ardennen te herstellen

auditcomité en het benoemings- en

nabijheid-vooruitgang) staan centraal bij Spadel - zie p. 6 eerste duurzaamheidsverslag. Na het definiëren van de

the Belgian Pledge

• Nederland: Handvest “Gezonde Schoolkantine”, een initiatief van het Voedingscentrum • Spadel onderschrijft de Belgian Pledge (verbintenis van voedingsbedrijven inzake verantwoordelijke reclamepraktijken)

duurzaamheidsstrategie in 2012 is

• Spadel is stichtend partner van Goodplanet Belgium

nagedacht hoe we duurzaamheid

• Spadel, eco-dynamisch bedrijf 2 sterren

beter structureel kunnen verankeren. De ambitieuze doelstelling inzake de koolstofvoetafdruk maakt dat nieuwe functies dienen gecreëerd te worden zoals een Group Environmental Coordinator.

• De “Modus vivendi” afgesloten in 1967 tussen Spa Monopole, de Stad Spa en het Waals Gewest. Deze beoogt een duurzaam beheer van het waterpatrimonium: strikte bescherming van de waterbronnen, herstel van vochtige zones of venen (turfzones), behoud en versterking van de biodiversiteit. • Het zeer geringe natriumgehalte van Wattwiller maakt dit tot een referentiewater voor de zoutarme diëten, vooral aangewezen voor personen die lijden aan hart- en vaatziekten. Wattwiller is daarom partner van de ‘Fondation de Recherche sur l’Hypertension Artérielle’ (de Stichting voor onderzoek van arteriële hypertensie) in Frankrijk en organiseert acties rond het meten van de bloeddruk van consumenten in een aantal stadscentra. SPADEL DUURZAAMHEIDSRAPPORT 2011-2012

9

Verder is Spadel ook lid van sectorverenigingen: • FEVIA: Belgische Federatie van de Voedingsnijverheid • VIWF: De sectorale vereniging in België die de belangen van de producenten van flessenwater en frisdranken behartigt. • FWS: Vereniging Frisdranken, Waters, Sappen (Nederland) • CSEM: Chambre Syndicale des eaux minérales (Frankrijk) • Natural Hydration Council (Verenigd Koninkrijk) • EFBW: European Federation of Bottled Waters ( Europa)

Chambre Syndicale Eaux Minérales

MVO-organisaties: • Business & Society Belgium (Belgian Business Network for Corporate Social Responsibility) • Kauri (Meeting point for global Sustainable action)

10


Onze verantwoordelijkheid 2010 stond volledig in het teken van de

Deze strategie is gebaseerd op 3 pijlers.

ontwikkeling van een duurzaamheidsstrategie.

Voor elk van deze pijlers zijn diverse

Deze werd in 2012 gecommuniceerd via het

doelstellingen gedefinieerd die geclusterd

document ‘Spadel Sustainability Strategy –

zijn in acht platformen:

Caring for our community and nature’.

Nature's best close to you

Our footprint

People & Society

Platform 1

Platform 4

Platform 6

Sustainable water

Carbon

‘Great Place

management &

footprint

to Work’TM

Platform 5

Platform 7

Platform 2

Water

Employees healthy

Natural products

footprint

lifestyle

biodiversity

Platform 3

Platform 8

Responsible

Responsible partner

sourcing

for society


11

Per platform werden verschillende doelstellingen voor

Our Ambition in Brief

2015 en 2020 bepaald, met een visie naar 2039 toe.

Spadel’s Vision: “Caring for our community and the nature - Preparing the future“ 3 Focus Areas:

1. Nature’s best close to you 2. Our footprint 3. People & Society

2015

Nature’s best close to you

Nature’s best close to you

ᐅ

ᐅ

ᐅ ᐅ

highest standards of water resource protection in all Spadel Sites 50% of our products labeled ‘natural’ 80% responsible sourcing

ᐅ

Our footprint

ᐅ

ᐅ

The green mile (20%), reducing our footprint through: • 20% energy efficiency • reduce 20% carbon Water footprint: -20%

carbon neutrality

People: One Team One Company

People: Responsible Partner for Society

ᐅ

ᐅ

by the ‘Great Place to Work’TM standard


2039

to be “the reference” on water resource protection 100% responsible sourcing

Our footprint

ᐅ

12

2020

contribute to a healthy life pattern through hydration and balanced diets

“We strive towards a positive footprint in every aspect of the value chain.”

Voor deze doelstelling zijn specifieke indicatoren ontwikkeld.

Spadel Sustainability Strategy

Platform 7 “gezonde levensstijl bij

aankoop binnen radius van 500 km

%

82

evaluatie van strategische leveranciers

%

80

aandeel van nieuwe strategische leveranciers Spadel Sustainability Procurement Charter risico's in de supply chain

% % %

21 53 6

G4-EN2 G4-EN3 G4-EN6 G4-EN15 G4-EN16 G4-EN17 G4-EN19, 27

gerecycleerd materiaal energieverbruik energie efficiëntie koolstof voetafdruk (scope 1, direct energieverbruik) koolstof voetafdruk (scope 2, indirect energieverbruik) koolstof voetafdruk (scope 3, ander indirect energieverbruik) reductie van de koolstof voetafdruk

% MWh % CO2-eq CO2-eq CO2-eq %

40* 92.000* 8* 18.179 954 86.291 -5

G4-EN8 G4-EN9 G4-EN10

waterverbruik water exploitatie index water efficiëntie

mio liter % %

1.336 4* 7*

G4-LA1 G4-LA16, HR3, HR12

personeelsverloop

%

4,4

klachten werkomstandigheden & mensenrechten

#

0

G4-EN29, SO8 G4-EN34, SO11 G4-SO6 G4-SO7

boetes of niet monetaire sancties bezwaren via formele procedures politieke steun wettelijke acties inzake anti-competitie

# # # #

0 1 0 0

Responsible sourcing

Platform 4 Carbon Footprint

duurzaamheidsstrategie, werden in 2013 identieke oefeningen

Platform 5

gehouden voor de sites Les

Water footprint

Grandes Sources de Wattwiller in

Platform 6

in Wales. Deze oefeningen moeten

“Great Place to Work”TM

toelaten duurzaamheid in lijn met

Platform 8

implementeren en op maat van de regionale context.

14* 100 0 35-100 0 1,05 0 0 0

G4-EC9 G4-EN32, LA14, HR10, SO9 G4-EN32, LA14, HR10, SO9 G4-HR4, 5, 6 G4-HR4, 5, 6

Platform 3

van deze algemene

de visie van Spadel te

% % # % # aantal/mio # # €

daling in materiaalverbruik gezondheid en natuurlijkheid bij productontwikkeling aantal terugnames informatie op het label inbreuken op label informatie klantentevredenheid via aantal bemerkingen inbreuken op vrijwillige marketing codes inbreuken op vertrouwelijkheid van informatie boetes inzake product en gebruik

werknemers Spadel”. In navolging

Frankrijk en Brecon Mineral Water

25.842

G4-EN27 G4-PR1 G4-PR2 G4-PR3 G4-PR4 G4-PR5 G4-PR7 G4-PR8 G4-PR9

Natural products

resultaat is voor 2012.

directe wijze verband houden met

ha

Platform 2

overzicht van ‘core’ G4-indicatoren.

Er zijn geen GRI-indicatoren die op

Spadel Groep 198,2

bescherming van de waterbronnen

Onderstaande tabel heeft een

inhoudelijk passen en welk hun

Eenheid mio €

Sustainable water G4-EN13 management & biodiversity

indicatoren volgens de GRI.

aangeduid binnen welk platform zij

Indicator omzet (exclusief taksen)

Platform 1

Deze worden aangevuld met

Voor elk van deze indicatoren is

Code GRI G4-EC1

Responsible partner for Society * basis Spa Monopole


13

14


Betrokken met stakeholders Deze ambities werden gevalideerd met een groep stakeholders in België en Nederland in 2012. Lijst van geconsulteerde stakeholders Onze stakeholders hebben eerst en vooral een

De stakeholders zien een duidelijke rol

sterk vertrouwen in de duurzaamheidsaanpak

weggelegd voor Spadel op het vlak van de

van Spadel. Anderzijds waarschuwden ze voor

promotie van een gezonde levensstijl. Dit in

een te ambitieuze of te optimistische aanpak.

aansluiting bij een sterke verantwoordelijkheid

Hierbij zal het voor Spadel belangrijk zijn het

om natuurlijke dranken te maken. Bijkomend

juiste evenwicht te vinden tussen de ambities

onderzoek is nodig om ‘natuurlijkheid’ van

en doelstellingen en hun haalbaarheid. De

ingrediënten te definiëren.

stakeholders vinden de doelstellingen duidelijk gedefinieerd op het vlak van milieu, en zijn

De unieke ervaring die Spadel heeft in de

vragende partij voor meer duiding bij de

bescherming van de waterwingebieden kan

andere doelstellingen.

ook breed ingezet worden om een

België ᐅ

Natagora, Karott, Fost Plus, Colruyt, Quick, FEVIA, de stad Spa, Protos, Ecoconso, Exki, WWF

Nederland ᐅ

CE Delft, Gezondheidsinstituut NIGZ, Albert Heijn, Stichting Natuur & Milieu, NVC Nederlands Verpakkingscentrum, Stichting Voedingscentrum Nederland, Albron

maatschappelijke meerwaarde te creëren. De stakeholders wensen dat Spadel meer

Stakeholders wensen verder geïnformeerd te

zichtbaarheid zou creëren inzake de

blijven over de komende inspanningen die

inspanningen voor duurzaamheid. Zowel naar

we leveren op het vlak van duurzaamheid.

de consument als naar de andere stakeholders. Dit zou ook mogen betekenen dat Spadel

Er werd gekozen om een breed pallet aan

gehouden met de principes van de AA1000

duidelijke posities inneemt, bijvoorbeeld op

stakeholders te betrekken over de gehele

standaard en de stakeholder groepen binnen de

het vlak van verpakkingsafval. Op het vlak

waardeketen van toeleveranciers,

ISO26000 - ondernemingen, consumenten,

van water is er nood aan een objectieve

medewerkers, aandeelhouders, klanten en

overheid, personeel, kennisinstellingen en NGO's.

vergelijking van mineraalwaters ten opzichte

consumenten tot de gemeenschappen waar de

van andere types water.

producties gevestigd zijn. Hierbij werd rekening


15

Deze dialoog met de stakeholders zal verder uitgebouwd worden. Het engagement met stakeholders is breder dan consultatie. Spadel wil ook concrete samenwerkingen aangaan. Eén voorbeeld hiervan is de structurele samenwerking sinds 2011 met GoodPlanet Belgium.

2011 2012

2012 2013

16


Platformen Nature's best close to you: Platform 1, 2 en 3

Our footprint: Platform 4 en 5

People & Society: Platform 6, 7 en 8


17

Nature's best close to you 18


Platform 1

Bescherming van de natuurlijke bronnen en van de biodiversiteit Spadel heeft sinds jaar en dag een proactieve aanpak met het oog op een strikte bescherming en duurzaam beheer van de natuurgebieden waar het natuurlijk mineraalwater ondergronds gewonnen wordt.

Spadel is een voorloper in Europa.

ontspringen in het hartje van de Belgische venen. De bronnen van het natuurlijk mineraalwater Bru bevinden zich in de gemeente Stoumont-Lorcé,

Spadel is een voorloper in Europa. De

deze van Wattwiller in het Regionaal natuurpark

allereerste beschermingswet zag het licht in

van de “Ballons des Vosges” (in de Elzas), Carola

1772 en de eerste beschermingszone ontstond

ontspringt te Ribeauvillé in de Elzas en de

te Spa in 1889. Vandaag is er een totale

bronnen van Brecon Carreg in het Nationaal Park

beschermingsgebied van 13.177 hectare.

van “Brecon Beacons”, één van de tien nationale Britse parken (in het hart van Wales).

Specifieke acties die in 2012 gestart werden met de steun van Spadel: • De ontwikkeling van een

Vooruitzicht:

nieuw kwaliteitslabel voor de levering van brandstof aan huis te Spa in samenwerking met de brandstofleveranciers en de stad Spa; • De start van het Europees Life project

Deze aanpak, die past binnen een uniek publiek-

‘Ardennes Liégeoises’ (2012 -2018) met als

privé partnership, steunt op 5 pijlers:

doelstelling de restauratie van de originele biodiversiteit en vochtige weilanden;

• Administratieve bescherming

De bronnen van het natuurlijk mineraalwater Spa

• De ontwikkeling van een nieuw natuurpark

• Behoud en verbetering van de biodiversiteit

in samenwerking met gemeenten Spa

• Duurzaam grondwaterbeheer

en Stoumont.

De natuurlijke bronnen (milieu/water) worden maximaal beschermd. Dit creëert uiteindelijk ook positieve effecten op het vlak van biodiversiteit. Doelstelling is in de toekomst tot een juiste meting van de biodiversiteit te komen in de watercaptatiezones en de hoge kwaliteit te bestendigen of daar waar mogelijk te verbeteren. Hiertoe wordt samengewerkt met de regionale overheid (Département Nature et Forêt) en de omliggende gemeenten.

• Risicobeheer • Informatie, sensibilisering en educatie SPADEL DUURZAAMHEIDSRAPPORT 2011-2012

19

Platform 2

Duurzame productontwikkeling Spadel streeft er naar tegen 2015 50% van de producten natuurlijk te hebben.

Een tweede stap is de herformulering van Spa

We staan hierbij voor enkele dilemma’s waarbij

Citroen “100% natuurlijk” die in februari 2012

de ecologische voetafdruk wordt afgewogen

werd gelanceerd. Deze frisdrank bevat 100%

versus natuurlijkheid: de keuze om artificiële

natuurlijke ingrediënten. Voor de andere

zoetstoffen te vervangen door suiker, heeft een

frisdranken is 2011-2012 voornamelijk de

negatieve impact op de koolstofvoetafdruk. Een

periode van ontwikkeling naar duurzame

ander dilemma betreft de impact van de prijs

ingrediënten.

op het produkt, daar suiker duurder is dan de

In dit kader zijn al belangrijke stappen

kunstmatige zoetstoffen.

ondernomen. Eerst en vooral werd er gewerkt aan een duidelijke definiëring van wat natuurlijkheid betekent. Hiervoor werden ook externe partijen betrokken. De grote structuur is daarbij afgebakend, de verdere detaillering zal in 2014 worden gefinaliseerd en ter validatie voorgelegd worden aan stakeholders.

Vooruitzicht: 2013-2015 worden de scharnierjaren om de trajecten inzake duurzame productontwikkeling verder vorm te geven.

20


100% natuurlijke ingrediënten

Platform 3

Duurzaam aankopen Spadel heeft zich als doelstelling gesteld om 80% van haar keten tegen 2015 duurzaam te hebben. Daarbij is duurzaamheid opgenomen als vijfde pijler bij de beoordeling van leveranciers.

Het belangrijkste element in de supply chain is

In eerste instantie is een Spadel Sustainable

dat het basisproduct uit de natuur komt,

Procurement Policy ontwikkeld die opgestuurd

namelijk natuurlijk mineraalwater. Dit water

wordt naar de leveranciers ter ondertekening.

biedt ook de basis voor onze limonades. Hiervoor

Bijkomend is een samenwerking opgestart met

worden diverse ingrediënten aangeschaft die

Ecovadis (zie www.ecovadis.com) die als derde partij

afkomstig zijn uit de landen tuinbouw. Een

de beoordeling doet van de duurzaamheids-

belangrijke materiaalstroom die aangekocht

inspanningen van deze leveranciers, waarbij de

wordt, vormt het verpakkingsmateriaal met o.a.

informatie verkregen wordt door een on-line

PET (aankoop in diverse landen). De totale

beoordeling. Tegen 2015 wordt gestreefd om 80%

aankoop van goederen en diensten bedraagt 117

van de strategische aankopen op een 'onder

mio € (2012). Hiervan wordt 47 mio € als

controle' niveau te hebben volgens het evaluatie

strategische aankopen beschouwd die geleverd

systeem van Ecovadis. Hiervoor zijn drie KPI's

worden door 51 leveranciers. Sinds 2011 wordt

ontwikkeld die de opvolging van deze doelstelling

een volledig duurzaam beheer ontwikkeld naar

bij de strategische leveranciers monitoren:

deze strategische leveranciers toe. 1/ het aantal leveranciers dat de Spadel Sustainable Procurement Policy ondertekend heeft (53% in 2012) ; 2/ het aantal leveranciers dat de beoordeling via Ecovadis voltooid heeft (80% in 2012) ;

Vooruitzicht: In 2013 ontving elke strategische leverancier een actieplan ‘op maat’ met aanbevelingen om zodoende duurzaamheid verder te verankeren in hun producten en diensten. (G4-12). Dit wordt in 2014 opgevolgd om de aanbevelingen te concretiseren.

3/ het aantal leveranciers dat een 'onder controle' score bij deze Ecovadis beoordeling verkregen heeft (35% in 2012).


21

Our footprint 22


Platform 4

Koolstofvoetafdruk Spadel heeft zich als doelstelling gesteld om tegen 2015 de koolstofvoetafdruk met 20% te verlagen, in de eerste plaats op basis van eigen inspanningen. De baseline van de koolstofvoetafdruk die voor

Monopole 8% (tot 92.000 MWh). Verschillende

Verschillende activiteiten dragen bij tot het

initiatieven droegen hiertoe bij, zoals

verminderen van onze voetafdruk. Nieuwe

procesoptimalisaties, betere isolatie en nieuwe

investeringen op de productielokaties,

infrastructuur. Van het totale energieverbruik werd

sensibiliserende acties naar het personeel, een

bovendien 30% geleverd door groene stroom.

beter mobiliteitsbeleid.

Totale Koolstofvoetafdruk Producten Spadel

25% gerecycleerde PET

2010

2012

57.134

54.620

1.544

1.806

-100 %

Energie (onsite productie)

22.909

20.591

-80 %

Transport

23.743

23.039

-60 %

End of life

1.917

1.786

-40 %

Verpakking + limonades (ingrediënten) Overige (offsite activiteiten)



-44 %

van het gewicht van de verpakking van 1971

de eerste maal in 2010 werd bepaald voor de Spadel Groep werd herzien. In de huidige

in ton CO2-eq.

berekening wordt rekening gehouden met de

-20 %

0%

ontwikkeling van de Product Environmental

Ook de verpakkingen worden continu

Footprint (PEF) en Organisation Environmental

geoptimaliseerd inzake gewicht en

Footprint (OEF) guidelines op Europees niveau.

koolstofvoetafdruk. Zo werd sinds 2010 een daling

Door de herwerkte 2010 baseline, is het

van 11% tot 17% in gewicht doorgevoerd voor de

mogelijk een correcte vergelijkingsbasis te

kleine formaten Spa (respectievelijk 330ml en

hebben voor 2011-2012 en de komende jaren.

500ml). De verpakking bevat nu ook gemiddeld 8% meer gerecycleerd materiaal, wat in totaliteit

De koolstofvoetafdruk is in 2012 met 5%

gemiddeld 40% gerecycleerd materiaal in 2012

gedaald ten opzichte van 2010 en bedroeg in

betekent. De nieuwe Spa Reine PET-flessen, die in

2012 voor Spadel 102 kton. Dit is voornamelijk

2010 op de markt werden gebracht, bestaan uit

te wijten aan een daling van het directe

50% gerecycleerde PET. Hiermee is Spa Reine

energieverbruik. Deze daling bedraagt in Spa

voorloper in Europa.

1988 47,3 g.

1993 42,3 g.

2000 37,3 g.

2007 33,9 g.

2010 31,6 g.

PET

PET

PET

PET

PET

Vooruitzicht: In 2013 wordt bepaald welke technologische investeringen worden ingezet om bij te dragen aan de reductie van de koolstofvoetafdruk. SPADEL DUURZAAMHEIDSRAPPORT 2011-2012

23

De Water Exploitatie Index (WEI) bepaalt de gemiddelde jaarlijkse onttrekking van water ten opzichte van de lange termijn netto gemiddelde watertoevoer in een bepaalde regio.

Wanneer deze meer dan 10% bedraagt ontstaat er volgens de criteria van het Europees Milieu Agentschap (EMA) druk op het watersysteem. Voor Spa bedraagt deze minder dan 4% en aldus ruim minder dan de WEI-drempel bepaald door het EMA.

Voor Spa - gemiddelde jaarlijkse Jaarlijkse neerslag

1150 liter/m²

Evapotranspiratie

700 liter/m²*

Reserve vers water

450 liter/m²*

Onttrekking

16 liter/m²

* Universiteit van Luik

In 2012 werd 1,04 miljoen m³ water gebruikt voor het botteling proces. In 2012 werd op de grootste productielokatie (Spa Monopole) 14% van het productiewaterverbruik (exclusief water in de fles) hergebruikt voor het koelen van pompen en het spoelen van productielijnen. Dit komt overeen met 63.000 m³.

Vooruitzicht:

24


In 2014 wordt een gedetailleerde watervoetafdruk berekend op basis waarvan een verder actieplan zal worden ontwikkeld.

People & Society

Platform 5

Watervoetafdruk

Platform 6

‘Great Place to Work’TM In het kader van de pijler ‘Great Place to Work’TM werd er gewerkt rond vertrouwen, trots & welzijn op het werk.

De 2-jaarlijkse tevredenheidsmeting via het

Leiderschapscompetenties werden gedefinieerd en

bureau ICMA werd uitgebreid naar de gehele

geïntroduceerd. Deze vormen de basis voor een

groep en toonde aan dat de People

persoonlijk ontwikkelingsplan. In 2012 werden de

Performance Index gestegen is met 2% tot

functiebeschrijvingen van alle kaderleden

72%. Deze index is gebouwd op 5 pijlers en

geactualiseerd die de basis zullen vormen voor

houdt rekening met tevredenheid,

een herziening van het functieclassificatiesysteem

betrokkenheid, loyaliteit, motivatie en zorg.

in 2013. De mogelijkheid tot thuiswerk werd in

Voor kaderleden en bedienden stonden

2012 geïntroduceerd, met de bedoeling meer

specifieke acties inzake leiderschap en

flexibiliteit te creëren en bij te dragen aan een

management centraal. De relatie manager-

betere work-life balans. Er werd terug fors

medewerker is immers cruciaal in de

geïnvesteerd in opleidingen; deze bedragen per

werkbeleving van een werknemer.

jaar bijna 400 k€ over 2011-2012.

Totaal

Aandeel

Evolutie (2010)

Spadel België

583

82%

-3%

80%

Spa Monopole Bru Spadel Brussel Spadel Nederland Les Grandes Sources de Wattwiller (FR) Brecon Mineral Water (UK) Totaal

462 31 90 51 46 29 709

65% 4% 13% 7% 6% 4% 100%

-5% -3% 6% 31% -2% 0% -1%

84% 94% 56% 80% 54% 73% 74%

Site (in 2012)

Verdeling M/V Man Vrouw

Investeringen in opleiding Kader k€

Evolutie (2010)

Arbeiders

Bedienden

20%

385

98

100

810

82%

16% 6% 44% 20% 46% 27% 26%

360 25 0 0 17 14 416

52 3 43 26 9 11 144

50 3 47 25 20 4 149

712 42 56 21 41 8 880

76% 282% 93% 113% 8% -54% 79%

Er is een totale personeelswisseling van 4,4%3 over 2 jaar op het totaal effectief (ten aanzien

Vooruitzicht:

van 2010), waarvan 29% gedwongen ontslag en 71% vrijwillig.

3

exclusief(pre)pensioen

In 2013 zal een nieuw Performance Management proces worden geïntroduceerd, dat meer in lijn is met de ‘people’ strategie van Spadel. Verder staat functieclassificatie en de remuneratiepolitiek op de agenda.


25

26


Platform 7

Gezonde levensstijl 2012 is eveneens het jaar waarin het welzijn op het werk en meer bepaald een gezonde levensstijl van onze medewerkers speciale aandacht heeft gekregen.

Niet alleen vanuit een intrinsiek geloof dat medewerkers die zich goed moeten op de werkvloer, de sociale werkomgeving in de positieve zin beïnvloeden. Ook als verantwoordelijke partner voor de samenleving, is het belangrijk dat onze medewerkers geloofwaardige “ambassadeurs” zijn. Een programma werd opgesteld waar er zowel aandacht is voor het fysieke als het emotionele welzijn van onze medewerkers. 3 thema’s staan hierin centraal: een gezonde voeding, voldoende beweging en energie management. Het merendeel van de hieraan gekoppelde acties zullen vooral in 2013 worden uitgerold.

Vooruitzicht: In 2013 worden er voornamelijk acties uitgerold met betrekking tot de eerste pijler, namelijk een gezonde en evenwichtige voeding, om vanaf 2014 de focus te leggen op de 2 andere pijlers.


27

28


Platform 8

Betrokken maatschappelijke partner Het achtste platform inzake duurzaamheid heeft specifiek tot doel een verantwoorde partner te zijn in de samenleving.

Samen met JOGG (Jongeren op Gezond Gewicht) worden acties bepaald om mee te werken aan de doelstellingen van JOGG in Nederland. Verder ondersteunt Spadel via een samenwerking met het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek in België onderzoek met maatschappelijke meerwaarde in het domein van water. Spadel is ook lid van diverse MVO verenigingen zoals Business & Society Belgium en Kauri en dit zowel om duurzaamheid te versterken binnen Spadel als actief te promoten.

Hiertoe is Spadel een strategisch partnerschap aangegaan met Goodplanet Belgium. In het kader van deze partnerschappen wordt geïnvesteerd in projecten die een maatschappelijke meerwaarde creëren. Spadel organiseerde in samenwerking met Goodplanet Belgium de Challenge for Kids natuurkampen, gericht naar kansarme jongeren die weinig kans hebben op contact met natuur. Zowel in 2011 als 2012 werden natuureducatieve

De klanten en andere geïnteresseerden worden via een nieuwsbrief op de hoogte gebracht van alle nieuws bij Spadel. Duurzaamheid maakt hiervan een vaste rubriek uit. Daarnaast is er de 2-jaarlijkse duurzaamheidsrapportering die telkens ook gevolgd wordt door een dialoog met stakeholders. Verder is een aparte rubriek op de website voorbehouden voor duurzaamheid. Zie www.spadel.com/duurzame-ontwikkeling.

posters inzake “bos” en “water” verspreid naar duizenden scholen in België.

Spadel verbindt zich tot de reclamecode voor voedingsmiddelen van de voedingssector (Fevia), de Belgian Pledge 'responsible food advertising' en het Handvest Gezonder Voedingsaanbod op Scholen (NL).

Vooruitzicht: Voor 2013 zal er een nieuw partner overeenkomst afgesloten worden met GoodPlanet Belgium voor een nieuwe periode van 3 jaar.

In Frankrijk heeft Wattwiller een partnership met de “Fondation pour la Recherche contre l’Hypertension Artérielle (FRHTA)”. SPADEL DUURZAAMHEIDSRAPPORT 2011-2012

29

30


GRI Verslaggevingsraamwerk Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de geselecteerde GRI indicatoren (G4) waarover gerapporteerd wordt. Deze indicatoren zijn elk op zich direct of indirect gerelateerd aan de verschillende doelstellingen van de duurzaamheidsstrategie van Spadel. Voor elke indicator wordt aangeduid met welke duurzaamheidsdoelstelling dit overeenstemt.


31

Code GRI Betreft …


G4-EC1

omzet (exclusief taksen)

G4-EC9

aankoop binnen radius van 500 km

Platform 3

G4-EN2

gerecycleerd materiaal

Platform 4

G4-EN3 G4-EN6

energieverbruik energie efficiëntie

Platform 4 Platform 4

G4-EN8

waterverbruik

Platform 5

G4-EN9

water exploitatie index

Platform 5

G4-EN10 water efficiëntie

Platform 5

G4-EN13 bescherming van de waterbronnen

Platform 1

G4-EN15 koolstof voetafdruk (scope 1, direct energieverbruik) G4-EN16 koolstof voetafdruk (scope 2, indirect energieverbruik) G4-EN17 koolstof voetafdruk (scope 3, ander indirect energieverbruik)

Platform 4

G4-EN19 reductie van de koolstof voetafdruk

Platform 4

G4-EN27 daling in materiaalverbruik

Platform 2

* basis Spa Monopole

32



Status Eind 2012 realiseerde de Groep een omzet van 198,2 miljoen euro (exclusief taksen) en behaalde een operationeel resultaat van 12,8 miljoen euro. Nabijheid is één van de vier Spadel waarden. Dit straalt ook af op de aankoop. 82% van alle aankoop gebeurt binnen 500 km van de Benelux productiesites op een totaal van 483 leveranciers. 38% van alle aankoop is binnen 100 km. De verpakking bevat gemiddeld 40% gerecycleerd materiaal in 2012 (stijging met 8%). Terwijl alle SPA REINE flessen reeds 25% gerecycleerd materiaal bevatten sinds 2010 , is dit verhoogd in 2012 naar 50%. In 2012 bedroeg het energieverbruik van Spa Monopole 92.000 MWh. Het energieverbruik is aldus met 8% gedaald ten opzichte van 2010. Deze reductie was voornamelijk te wijten aan een verlaagd verbruik in aardgas. Verschillende initiatieven droegen hiertoe bij, zoals proces optimalisaties, betere isolatie en nieuwe infrastructuur. Van het totale energieverbruik werd bovendien 30% geleverd door groene stroom. Alle water wordt gewonnen uit natuurlijke bronnen. In 2012 werd 1,04 miljoen m³ water gebruikt voor het botteling proces. Voor Spa ligt de Water Exploitatie Index (WEI) met 4% ruim onder de drempel (10%) bepaald door het Europees Milieu Agentschap (EMA). In 2012 werd op onze grootste productie site (Spa Monopole) 14% van ons waterverbruik (exclusief water in de fles) hergebruikt voor het koelen van pompen en het spoelen van productielijnen. Dit komt overeen met zo'n 63.000 m³. Vandaag is er een totale Water Bescherming Zone (WBZ) van 13.177 hectare alleen al in Spa met 5.163 hectare voor de bescherming van huidige bronnen, 8.014 hectare voor de bescherming van toekomstige bronnen, 1.343 hectare Natura 2000 gebied en 64 hectare natuurreservaat. De totale carbon footprint van de groep Spadel bedraagt in 2012 105 kton. Hiervan is 17% te wijten aan directe emissies op de productie sites (scope 1). Het indirect energieverbruik is heel beperkt. 83% van de koolstof voetafdruk is te wijten aan indirecte emissies van de levering van ruwe grondstoffen of distributie van onze producten. De totale koolstof voetafdruk is in 2012 met 5% gedaald ten opzichte van 2010 en bedraagt in 2012 voor Spadel 101.842 ton. Verpakkingen worden continu geoptimaliseerd inzake gewicht. Zo werd sinds 2010 een reductie van 11% tot 17% in gewicht doorgevoerd voor de kleine formaten Spa Terwijl de SPA REINE flessen sinds 2010 reeds 25% gerecycleerd materiaal bevatte, is dit percentage in 2012 verhoogd naar 50%. Nature's best close to you -

Eenheid

Spadel Groep

mio €

198,2

%

82

%

40*

MWh %

92.000* 8*

mio liter

1.336

%

4*

% ha

7* 25.842

CO2-eq

18.179

CO2-eq

954

CO2-eq

86.291

%

-5

%

14*

Our footprint -

People & Society



G4-EN29 boetes milieu G4-EN32 evaluatie van strategische leveranciers inzake milieu


G4-EN32 aandeel van nieuwe strategische leveranciers - evaluatie milieu G4-EN34 bezwaren via formele procedures - milieu G4-LA1 personeelsverloop

Platform 3

G4-LA9

Platform 6

vorming


G4-LA14 evaluatie van strategische leveranciers inzake arbeid

Platform 3

G4-LA14 aandeel van nieuwe strategische leveranciers - evaluatie arbeid G4-LA16 klachten werkomstandigheden & mensenrechten G4-HR3 klachten discriminatie G4-HR4 Spadel Sustainability Procurement Charter - sociale dialoog

Platform 3

G4-HR4

risico's in de supply chain sociale dialoog

Platform 3

G4-HR5

Spadel Sustainability Procurement Charter - kinderarbeid

Platform 3

G4-HR5

risico's in de supply chain kinderarbeid

Platform 3

G4-HR6

Spadel Sustainability Procurement Charter - dwangarbeid

Platform 3

G4-HR6

risico's in de supply chain dwangarbeid

Platform 3

** exclusief(pre)pensioen

Platform 6 Platform 6 Platform 3

Status Geen Van alle aankopen wordt 40% als strategisch beschouwd op basis van omzet. Van deze strategische leveranciers hebben 80% de Ecovadis beoordeling ingevuld. In 2011 werden 11 nieuwe strategische leveranciers geëvalueerd waardoor het totaal op 51 komt. Geen Er is een totale personeelswisseling van 4,4 %** over 2 jaar op het totaal effectief (ten aanzien van 2010), waarvan 29% gedwongen ontslag en 71% vrijwillig. De opleidingen bedragen voor België alleen al 810.000 € in 2012 (een stijging van 82%). Van alle aankopen wordt 40% als strategisch beschouwd op basis van omzet. Van deze strategische leveranciers hebben 80% de Ecovadis beoordeling ingevuld. In 2011 werden 11 nieuwe strategische leveranciers geëvalueerd waardoor het totaal op 51 komt. Geen Geen Naast de Ecovadis beoordeling is ook een Spadel Sustainable Procurement Policy ontwikkeld die opgestuurd wordt naar de leveranciers ter ondertekening. In 2012 hadden 53% van de strategische leveranciers dit ondertekend. 3 van de 51 strategische leveranciers hebben een score met 'hoog risico' volgens Ecovadis inzake 'Fair Business Practices'. Deze leveranciers werden gevraagd acties te nemen op deze punten. Naast de Ecovadis beoordeling is ook een Spadel Sustainable Procurement Policy ontwikkeld die opgestuurd wordt naar de leveranciers ter ondertekening. In 2012 hadden 53% van de strategische leveranciers dit ondertekend. 3 van de 51 strategische leveranciers hebben een score met 'hoog risico' volgens Ecovadis inzake 'Fair Business Practices'. Deze leveranciers werden gevraagd acties te nemen op deze punten. Naast de Ecovadis beoordeling is ook een Spadel Sustainable Procurement Policy ontwikkeld die opgestuurd wordt naar de leveranciers ter ondertekening. In 2012 hadden 53% van de strategische leveranciers dit ondertekend. 3 van de 51 strategische leveranciers hebben een score met 'hoog risico' volgens Ecovadis inzake 'Fair Business Practices'. Deze leveranciers werden gevraagd acties te nemen op deze punten. Nature's best close to you -

Eenheid

Spadel Groep

# %

0 80

%

21

#

0

%

4,4

%

80

%

21

#

0

# %

0 53

%

6

%

53

%

6

%

53

%

6

Our footprint -

People & Society


33



G4-HR10 evaluatie van strategische leveranciers inzake mensenrechten G4-HR10 aandeel van nieuwe strategische leveranciers - evaluatie mensenrechten G4-HR12 klachten mensenrechten G4-SO6 politieke steun G4-SO7 wettelijke acties inzake anti-competitie G4-SO8 boetes en niet-monetaire sancties G4-SO9 evaluatie van strategische leveranciers inzake samenleving G4-SO9 aandeel van nieuwe strategische leveranciers - evaluatie samenleving G4-SO11 bezwaren via formele procedures - samenleving

Platform 3

G4-PR1

gezondheid en natuurlijkheid bij productontwikkeling

Platform 2

G4-PR2 G4-PR3

aantal terugnames informatie op het label


G4-PR4 G4-PR5

inbreuken op label informatie klantentevredenheid via aantal reacties


G4-PR7

inbreuken op vrijwillige marketing codes

Platform 2

G4-PR8 G4-PR9

inbreuken op vertrouwelijkheid van informatie boetes inzake product en gebruik


Platform 3 Platform 6 Platform 8 Platform 8 Platform 8 Platform 3 Platform 3 Platform 8

Status Van alle aankopen wordt 40% als strategisch beschouwd op basis van omzet. Van deze strategische leveranciers hebben 80% de Ecovadis beoordeling ingevuld. In 2011 werden 11 nieuwe strategische leveranciers geëvalueerd waardoor het totaal op 51 komt. Geen Geen Geen Geen Van alle aankopen wordt 40% als strategisch beschouwd op basis van omzet. Van deze strategische leveranciers hebben 80% de Ecovadis beoordeling ingevuld. In 2011 werden 11 nieuwe strategische leveranciers geëvalueerd waardoor het totaal op 51 komt. Een buurtbewoner nabij Bru-Chevron diende een zaak in voor de burgelijke rechtbank voor waardeverlies van zijn eigendom door de uitbreiding van de beschermingsmaatregelen voor de watercaptatiezones in Bru. Er werd een uitspraak ten voordele van Spadel gedaan op 7/06/2011 bij de burgelijke rechtbank van eerste aanleg in Luik. Momenteel is de zaak in beroep. Eerst en vooral werd er gewerkt aan een duidelijke definiëring van wat natuurlijkheid betekent. Hiervoor werden ook externen betrokken. De grote structuur is daarbij afgebakend, de verdere detaillering wordt gefinaliseerd en voorgelegd ter validatie aan stakeholders. Alle frisdranken maken hierbij het onderwerp uit van verdere ontwikkeling naar nog meer natuurlijkheid. In 2011 werd ook samengewerkt met Naturalpha ter externe audit en validatie van de nutritionele karakteristieken van de frisdranken. Er dienden geen terugnames te gebeuren in de betrokken periode. Spadel volgt de Directieve 2000/13/CE inzake de etikettering en presentatie van levensmiddelen alsmede de daarvoor gemaakte reclame. Voor alle waters en frisdranken zijn de ingrediënten vermeld op het label. Informatie betreffende de bestemming van de verpakking is vrijwillig en vermeld in 35% van het gamma. Geen Het aantal klachten inzake productkwaliteit is gedaald tot 1,04 ppm (klacht per miljoen verkochte flessen) in 2011 en 0,91 ppm in 2012. Spadel legt de lat ook hoger. De doelstelling tot en met 2012 was 1,05 ppm, vanaf 2013 wordt dit 1 ppm. Spadel is verder lid van de de Belgian Pledge voor verantwoorde marketing en reclame in de voedingssector. Geen Geen Nature's best close to you -

34


Eenheid

Spadel Groep

%

80

%

21

# # # # % %

0 0 0 0 80 21

#

1

%

100

# %

0 35-100

# aantal/mio

0 1,05

#

0

# €

0 0

Our footprint -

People & Society

Platform 1

Platform 2

Platform 3

Sustainable water management & biodiversity

Natural products

Responsible sourcing

Nature's best close to you Patrick Jobé

Thierry Ququ

Hydrogeological Advisor Group

R&D and Innovation Manager

Edwin van Dijken

Dominique Kaiser

Marketing Manager (NL)

Group Purchasing Manager

Platform 4

Platform 5

Carbon footprint

Water footprint

Our footprint

Vincent Mazy Director of Operations

Benoit Pichot Head of Technical Department

Thierry Ququ R&D and Innovation Manager

Philippe Henon Group Manager Packaging

Sandrine Mouton Head of Quality (FR)

Jo Swennen Group Logistic Manager

Jean-Philippe Jason

Jeff Philips Production Manager (UK)

Sophie Bryskère Marketing Manager

Head of Environment & Studies

Philippe Corbet Head of Production Maintenance (FR)

Michel Diricq Technical Director Innovation

Jean-Philippe Jason Head of Environment & Studies

Jean-Yves Conrad Head of Energy Services

Jean-Yves Conrad Head of Energy Services

Platform 6

Platform 7

Platform 8

‘Great Place to Work’TM

Employees healthy lifestyle

Responsible partner for society

People & Society Erika De Vos Human Resources Director

Ann Vandenhende CSR Manager

Contacten Meer informatie

S.A. Spadel N.V.

B.V. Spadel Nederland

Voor meer informatie gelieve

Contact:

Kolonel Bourgstraat 103 B-1030 Brussel (Belgïe) Tel. +32 (0)2 702 38 11 Fax +32 (0)2 702 38 12 [email protected] www.spadel.com

Brieltjenspolder 28d NL-4921 PJ Made (Nederland) Tel. +31 (0)162 69.07.60 Fax +31 (0)162 69.07.61 [email protected] www.spa.nl

Ann Vandenhende

S.A. Spa Monopole N.V.

S.A.S. Les Grandes Sources De Wattwiller

Rue Auguste Laporte 34 B-4900 Spa (Belgïe) Tel. +32 (0)87 79 41 11 Fax +32 (0)87 79 42 30 [email protected] www.spadel.com - www.spa.be

2, rue de Guebwiller F-68700 Wattwiller (France) Tel. +33 (0)3 89 75 76 77 Fax +33 (0)3 89 75 76 76 [email protected] www.wattwiller.com

S.A. Bru-Chevron N.V.

S.A. Eaux Minérales de Ribeauvillé

La Bruyère 151 B-4987 Stoumont-Lorcé (Belgïe) Tel. +32 (0)86 43 33 37 Fax +32 (0)86 43 33 41 [email protected] www.bru.be

48, Route de Bergheim F-68150 Ribeauvillé (France) Tel. +33 (0)3 89 73 24 24 [email protected] www.carola.fr

onze website te consulteren op www.spadel.com.

CSR Manager [email protected]

Brecon Mineral Water Institut Henrijean Rue Auguste Laporte 34 B-4900 Spa (Belgïe) Tel. +32 (0)87 79 41 11 Fax +32 (0)87 79 42 30

36


Trap Carmarthenshire (Wales) SA19 6TT UK Tel. +44 (0) 1269 850175 Fax +44 (0) 1269 851040 [email protected] www.breconwater.co.uk

De productie van deze verslagen = 822,15 kg van CO2-eq. Certiﬁcaat “Carbon neutral”, deelname aan “Gold Standard VER, Nr. 634 - Project Wind Energy in Bandirma, Turkey” www.climatepartner.com.

53520-1402-1001

Dit verslag is gedrukt met plantaardige inkt en op Cocoon Silk (100% gerecycleerd en FSC)

Photo credit: Cover: © GIS ; Cover 2: © Mc Twister ; Page 1: © Nico ; Page 2: © Luc Simon/Belpress.com ; Page 4: © Arturas Kerdokas ; Page 8: © Bernadette Heath ; Page 18: © EnjoyLife2 ; Page 26: © Detailblick.

Verantwoordelijke uitgever: Jean-Benoît Schrans - [email protected] © Spadel N.V., 2013, Brussel

Design by

- Printed by Artoos

Spadel Verslag Duurzaam Ondernemen over de activiteiten van de Groep Spadel

Recommend Documents