Sonnevelt Opleidingen Stresscounselor

Sonnevelt Opleidingen© Stresscounselor

Beste lezer, Als student bij Sonnevelt heb je altijd een streepje voor. Naast het lesmateriaal willen we onze studenten altijd de gelegenheid geven zich verder te verdiepen in hun vakgebied. In dit e-book vind je een selectie van een aantal achtergrondartikelen die op onze website staan gepubliceerd. Als je denkt dat een van de artikelen ook voor iemand anders interessant kan zijn, dan mag je dit e-book gerust doorsturen. Ik wens je veel inspiratie toe bij het lezen.

Hartelijke groet, Albert Sonnevelt


Oefeningen voor de ademhaling zijn essentieel voor ontspanning Stress is van directe invloed op onze ademhaling. Wanneer je zenuwachtig of gestrest bent, adem je direct sneller en oppervlakkiger. Als je echter ontspannen bent, ‘vloeit’ de ademhaling als het ware door het lichaam. De buik en flanken zetten dan langzaam uit en de adem stroomt vrijelijk de longen in en uit. Met behulp van ademhalingsoefeningen kunnen we in stressvolle situaties zowel lichaam als geest weer snel in een ontspannen staat brengen. Op die manier zijn de gevolgen van stress te verminderen en kan men effectiever met de stresssituatie omgaan. Door het vermogen om de ademhaling te kunnen controleren kan men zich beter ontspannen en een beter slaappatroon krijgen.

De ademhaling onder de loep Als je ademhaalt stroomt de lucht de longen in waar de uitwisseling plaatsvindt van lucht. Enerzijds wordt zuurstof opgenomen door de longblaasjes, anderzijds wordt koolstofdioxide afgegeven aan de lucht. Het ademhalingsproces verloopt over het algemeen onbewust. De ademhalingsspieren die zorgen voor de natuurlijke in- en uitademing zijn het middenrif, de spieren van de buikwand, de tussenribspieren en de supra-claviculaire (boven het sleutelbeen gelegen) spieren. Bij de inademing maken de betrokken spieren de borstholte groter, zodat de longen zich kunnen vullen met lucht. De druk in de borstholte wordt lager dan de buitenlucht en de longen stromen daardoor vol met lucht. Bij uitademing ontspannen de spieren zich en door de elasticiteit van de longen, borstkas en buikwand wordt de lucht weer naar buiten gestuwd. Bij een inademing in rust wordt er gemiddeld 400-500ml lucht ingeademd met een frequentie van 12 tot 15 keer per minuut. Bij een volwassene wordt hiervan ongeveer 300 ml pure zuurstof per minuut opgenomen door de longen.

Verschillende soorten ademhaling Er zijn verschillende soorten ademhaling te onderscheiden. De meest gangbare technieken zijn: 1. de middenrifademhaling (buikademhaling) 2. de borstademhaling Bij de middenrifademhaling wordt het middenrif naar beneden bewogen, waardoor de longen zich kunnen vullen met lucht. Bij deze ademhaling ziet men de buik uitzetten bij inademing. Deze manier van ademhalen wordt ook wel buikademhaling genoemd. Bij borstademhaling zijn het de tussenribspieren die de ruimte in de borstholte vergroten door de ribben naar voor en naar de zijkant te trekken. Bij borstademhaling ziet men vooral de borst voorwaarts en omhoog gaan. Er zijn talloze ademhalingstechnieken die onder andere bij yoga worden beoefend. Deze technieken laten we in dit artikel even buiten beschouwing.


Oefeningen voor de ademhaling Om de ademhaling is stressvolle situaties onder controle te krijgen is het van belang ten minste enkele oefeningen te beheersen. Als je je in paniek teveel focust op een correcte manier van ademhalen, kan het dat je nog verder in paniek raakt. Dan is het juist belangrijk dat je je concentreert op een middenrifademhaling. Daardoor ontspan je en zal de ademhaling steeds rustiger verlopen. In de meeste gevallen wordt een verstoorde ademhaling veroorzaakt door stress, drukte, of onzekerheid. Door een combinatie van ontspanningsoefeningen en concentratie op buikademhaling kan de stress het snelst worden weggenomen. Het is dan ook van belang deze oefeningen eerst te oefenen in een ontspannen situatie, zodat je ze kunt toepassen als het echt nodig is. Naarmate je dit verder oefent zal dit je steeds makkelijker afgaan. Om dit te illustreren volgen er nu enkele ademhalingsoefeningen: Ademhalingsoefening 1: Ga ontspannen liggen en plaats je beide handen rond je navel. De duimen raken elkaar precies boven de navel, de wijsvingers onder de navel. Sluit je ogen en laat de ademhaling zijn gang gaan. Probeer niet bewust in- en uit te ademen. Wat kan helpen is om na de uitademing even een moment van stilte in te lassen, de longen zullen dan vanzelf de adem komen ‘halen’. Wees jezelf bewust van waar de adem naartoe gaat, daar waar je handen zich bevinden. Ademhalingsoefening 2: Ga ontspannen staan met de benen licht gespreid en zak lichtjes door de knieën. Plaats je handen met de vingers op de onderbuik onder de navel. Zo kun je de ademhaling goed volgen. Adem in door de neus tot diep ik de buik, zodat je je buik voelt bollen en je handen naar voren bewegen. Hou de adem vier seconden vast en adem langzaam weer uit door de mond. Wacht even met opnieuw inademen tot deze impuls zichzelf aandient en adem weer diep in door de neus. Herhaal deze procedure zes keer. Door jezelf bewust te worden van je manier van ademhalen, kun je jezelf conditioneren om voortaan via je buik adem te halen. Op die manier ben je sowieso al rustiger en meer ontspannen en zul je beter in staat zijn om te gaan met stressvolle situaties. Wanneer je je de buikademhaling eigen hebt gemaakt, zul je merken dat je niet alleen in stresssituaties daar beter mee kunt omgaan, maar ook dat je je beter kunt ontspannen en dat je makkelijker in slaap valt. Tijdens de opleiding Vernieuwend Coachen en de opleiding Stresscounselor komt de ademhaling uitgebreid aan bod. Ademhaling maakt een belangrijk deel uit van een gezonde levensstijl.


Een cursus die je leert om te gaan met stress Stress kan een groot probleem worden, omdat een overmaat aan stress kan leiden tot een burn-out en langdurige ziekte. Daarom is het belangrijk om de signalen van stress tijdig te signaleren en ermee aan het werk te gaan, bijvoorbeeld door een cursus omgang met stress te volgen om op die manier te leren omgaan met stress. Als je echter langdurig last hebt van stress en steeds weer vervalt in een negatieve spiraal, kan stresscounseling een betere optie zijn.

Een cursus over stress geeft je inzicht in je stress Als je bijna bezwijkt onder een te hoge werkdruk, geen nee kan zeggen tegen uitnodigingen en extra werk, kun je last krijgen van stressverschijnselen; je hebt geen plezier meer in je werk, verliest je energie en kan aan niets anders meer denken dan werk en problemen. Daarnaast kun je ook last krijgen van lichamelijke reacties. Een cursus omgang met stress kan je helpen om keuzes te maken, efficiënter om te gaan met je tijd en je leren nee te zeggen als het nodig is. Nuttig om je door een korte stressvolle periode heen te helpen, maar niet altijd genoeg. Daarom is er ook stresscounceling.

Stresscounseling kijkt verder Bij stresscounseling draait het niet alleen om manieren om met stress om te gaan. Een stresscounselor kijkt naar het gedrag en de gedachten die de stress veroorzaken. Stresscounseling kan je helpen je negatieve gedachten te begrijpen, je onzekerheid te overwinnen en het gevoel dat je faalt wegnemen. Kortom, stresscounseling pakt de diepere oorzaak van je stress aan, zodat je je houding tegenover jezelf en je werk compleet kunt veranderen. Natuurlijk krijg je tussen neus en lippen door een cursus omgang met stress, om je te leren omgaan met stressvolle situaties, mochten die zich toch nog voordoen. Zo kom je sterker uit de strijd en het risico op een burn-out tot een minimum wordt beperkt.

Als Stresscounselor begeleidt je mensen met stressverschijnselen. Je leert hen niet alleen met stress om te gaan, maar ook hoe zij stress kunnen voorkomen.


Mogelijke oorzaken van een burn-out Een burn-out komt op de werkvloer veel voor. Werknemers raken snel opgebrand. Vaak wijdt men dit probleem aan onze haastige maatschappij en een teveel aan stress. Is een langzamer werktempo dan altijd een oplossing voor een burn-out of zijn er andere factoren belangrijk?

Burn-out, verstoring in de balans Veel mensen hebben plezier in hun werk. Ze steken er energie in, maar krijgen er ook iets voor terug in de vorm van loon, waardering of (zelf)respect. Werk dat goed gaat geeft het gevoel dat je nodig bent, dat je iets kunt en dat je gewaardeerd wordt. Maar wat als het tegenzit op het werk, als je niet meer gewaardeerd wordt of als het allemaal niet lukt? Wat als je het gevoel hebt dat je het nooit goed doet? Dan gaat het werk moeizamer, kost het meer energie en levert het minder op. Je verbrandt langzamerhand je reserves en raakt uitgeput.

Persoonlijkheid en burn-out Toch is het te makkelijk om te zeggen dat een burn-out alleen maar komt door een gebrek aan waardering en beloning. Waarom krijgen dan niet veel meer mensen een burn-out als er problemen zijn op het werk? Dat kan te maken hebben met de persoonlijkheid. Mensen die perfectionistisch zijn en alles goed willen doen, zullen eerder het gevoel hebben dat ze falen. Mensen die graag anderen helpen en zichzelf keer op keer onmisbaar maken, zullen eerder in stresssituaties komen, omdat ze zichzelf te veel werk op de hals halen. Andere mensen die het liefst conflicten uit de weg gaan, halen zichzelf te veel werk op de hals doordat ze geen nee durven te zeggen. Ook het laveren tussen conflictsituaties kan voor deze mensen grote stress opleveren.

Langdurige stress leidt tot burn-out Bovenstaande factoren kunnen bijdragen aan een stresservaring. Hoewel een paar dagen stress voor de meeste mensen niet erg is, kan een te lange periode van stress je lichaam uitputten. Als je dagelijks op je tenen moet lopen en de veer steeds strakker gespannen wordt, kun je uiteindelijk opraken; je hebt een burn-out. Hoewel een burn-out te genezen is, kun je beter proberen die te voorkomen. Door op tijd nee te zeggen, door regelmatig een ontspannend moment te plannen en door je klachten op tijd te erkennen. Zodat je niet langer doorgaat dan je aankunt.


Stress management reduceert stress Stress management werkt. Dat blijkt uit een onderzoek in Australië, waarin een groep patiënten die een traject volgde werd vergeleken met een groep patiënten die dit niet deed. De groep die het traject volgde had al binnen een week een positievere stemming. Na twee maanden bleek deze groep meer dagen actief te kunnen werken en minder stress te ervaren. Stress management kan vele vormen hebben, maar bij al die vormen blijft de vraag: hoe werkt stress management waardoor het zo effectief is? Het bovengenoemde onderzoek laat het zien dat stress management echt effect kan hebben. Blijkbaar is het nuttig om patiënten te leren zich meer te ontspannen, stressoren te vermijden, de tijd goed in te delen en reëler te leren denken, want dat zijn de aspecten die bij een stress managementtraject vooral aan bod komen.

Stressreactie Om te begrijpen hoe stress management werkt, is het belangrijk kennis te nemen van de fysiologie van een stressreactie. Een prikkel die stress oproept (een stressor) veroorzaakt in het lichaam een hele reeks aan gebeurtenissen. Allereerst maakt het lichaam verschillende stresshormonen aan, namelijk cortisol, adrenaline en noradrenaline. Cortisol komt vrij in de bijnierschors en zorgt dat het lichaam voldoende energie heeft om op bedreigende situaties van buitenaf te reageren. Die energie komt in het bloed in de vorm van glucose. Cortisol zorgt dat glucose uit de spieren beschikbaar komt en in het bloed terechtkomt. Daarmee zorgt stress dus voor afbraak van spieren, een zeer nadelig effect voor sporters. Zodra het lichaam in gevaar is wordt de afweer van het lichaam geremd en zo komt alle energie beschikbaar om met de stressreactie te kunnen omgaan. Adrenaline en noradrenaline zorgen dat de hartslag hoger wordt en de ademhaling zich verdiept. Zo is het lichaam helemaal klaar om een grote inspanning te leveren: vechten of vluchten. Het lichaam verhit en gaat zweten zodat het afkoelt om oververhitting te voorkomen. Het begin van stress management is dan ook het herkennen van de prikkels die een stressreactie veroorzaken. Zo leer je de reactie van het lichaam te herkennen en begrijpen.

Stress vs. ontspanning Voortdurende stress is slecht voor het lichaam. Het breekt spieren af, de afweer neemt af en het hart draait overuren. Zo raakt het lichaam uiteindelijk uitgeput. Gelukkig is er een mechanisme in het lichaam dat precies het tegenovergestelde doet: ontspannen. Van dat mechanisme wordt bij stress management dan ook veelvuldig gebruik gemaakt. Een ontspanningsreactie zorgt voor de aanmaak van het hormoon endorfine. Endorfine wordt aangemaakt als je iets fijn vindt. Vrijwel alle positieve ervaringen zorgen ervoor dat er endorfine in het bloed komt. Endorfine zorgt dat de hartslag verlaagt en dat de ademhaling rustiger wordt. Bovendien remt endorfine de werking van cortisol en komt het lichaam tot rust en voel je je ontspannen. Die ontspanning is goed, want daarmee koen de lichaamsprocessen tot rust en kan het lichaam zich herstellen. Zo kunnen bijvoorbeeld de afweer en de stofwisseling zich herstellen voor een betere weerstand. Je kunt deze ontspanning zien als een soort van herstelwerkzaamheden, waarbij beschadigd weefsel, zoals spieren die door cortisol zijn afgebroken, weer kunnen worden hersteld. Een stressreactie is in feite een uitputtingsslag op je lichaam. Het is dus van belang dat het lichaam voldoende rust en ontspanning krijgt om voldoende weerstand op te bouwen tegen stress.


Stress management leert je omgaan met stress Met behulp van stress management kun je leren ontspannen in tijden van rust. Stress management is dus timemanagement én ontspanningstherapie. Daarnaast is het ook enigszins een vorm van psychotherapie, omdat je ook anders leert denken. Door je gedachten om te buigen en stressvolle gedachten te vermijden, voorkom je dat je hersenen een stressreactie opwekken. Dat is naast ontspanning dan ook het tweede doel van stress management: stressreacties voorkomen. Dat kun je doen door het anders indelen van je tijd, door positief te denken, nee te leren zeggen als het je te veel wordt en je leven verstandig in te delen. Zo kun je voorkomen dat je hersenen een situatie als stressvol ervaren. Daarmee voorkom je dat cortisol, adrenaline en noradrenaline de regie in je lichaam overnemen, met alle negatieve gevolgen van dien. Zo heb je, in tijden van echte stress, genoeg reserves over. In de opleiding Stresscounselor leer je hoe je negatieve, stressvolle gedachten kunt ombuigen in positieve, constructieve gedachten.

Voor vragen over de opleiding kun je terecht bij onze studiecoach


Ligt stress aan de basis van het ontstaan van reuma? Het is inmiddels door diverse studies wetenschappelijk bewezen dat langdurige stress de oorzaak is van vele gezondheidsklachten. Zou het ook aan de basis kunnen liggen, in het ontstaan van Reumatoïde artritis? Wanneer we ons in de fysiologie van stress verdiepen, dan zijn er aanwijzingen dat langdurige stress de basis vormt van het ontstaan van reumatoïde artritis.

Wat is reumatoïde artritis? Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte, dat betekent dat het lichaam antistoffen aanmaakt tegen het eigen lichaam. In dit geval tegen weefsel aan de binnenkant van het gewricht, de antistoffen veroorzaken een ontsteking die de gewrichten kan beschadigen. Waarom en waardoor iemand reumatoïde artritis krijgt, is nog niet bekend en wetenschappelijk bewezen.

Wat is stress eigenlijk? Stress is een vorm van spanning die in het lichaam van de mens optreedt als reactie op bijvoorbeeld angstaanjagende, spannende en gevaarlijke gebeurtenissen.

Wat gebeurt er is het lichaam tijdens een stressreactie? Bij een stressreactie maakt het lichaam de hormonen adrenaline en daarna cortisol aan. Deze hormonen zorgen voor een verhoging van de hartslag, bloeddruk en de juiste spierspanning. Hiermee wordt het lichaam in hoogste paraatheid gebracht, om te vechten of te vluchten als reactie op de situatie. Wanneer de stressvolle situatie voorbij is, dan zorgen de hormonen oxytocine en dopamine dat de corticolproductie wordt geremd, zodat het lichaam zich weer kan ontspannen.

Langdurige stress Dagelijks komen er diverse situaties voor die we als stressvol ervaren en die in het lichaam een stressreactie veroorzaken. Dit kunnen grote stresssituaties zijn, maar ook de dagelijkse file of deadline op het werk veroorzaakt een stressreactie. Je kunt je dus wel voorstellen dat het lichaam zich meerdere keren per dag klaarmaakt om in actie te komen om daarna weer te ontspannen. Wanneer het lichaam echter voordurend spanning ervaart en zich niet meer kan ontspannen, dan praten we over chronische stress.

Een overvloed van het hormoon cortisol Chronische stress is een enorme aanval op de gezondheid van het lichaam. Cortisol biedt in ‘normale omstandigheden’ bescherming door allerlei chemische reacties het afweermechanisme van het lichaam in werking te zetten. Maar wanneer er door chronische stress teveel cortisol wordt geproduceerd, creëren ze een omkeereffect van schadelijke fysiologische veranderingen. Hierdoor raakt het immuunsysteem overbelast en keert het zich tegen het eigen lichaam, zoals dat bij reumatische aandoeningen het geval is.

Een tekort van het hormoon DHEA Wanneer het niveau van de cortisol in het lichaam toeneemt, gebeurt er tegelijkertijd ook nog iets anders in het lichaam. Het hormoon DHEA vermindert en een tekort aan DHEA zou kunnen leiden tot een auto-immuunziekte, waarvan reumatoïde artritis er één van is.Nogmaals, dit is een theorie die nog niet wetenschappelijk is bewezen, maar het is wel overduidelijk dat reumatoïde artritis en stress met elkaar te maken hebben en op elkaar van invloed zijn.


Sonnevelt Opleidingen Stresscounselor

Recommend Documents