Somatic Movement Institute EMBODY EMBRACE EMPOWER
SOMATIC MOVEMENT OPLEIDING EEN LICHAAMSGERICHTE ERVARINGSMETHODIEK
BROCHURE
INDIVIDUELE OPLEIDINGSMODULES OKTOBER 2013 – MEI 2014
2 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
SOMATISCH BEWEGEN
EEN LICHAAMSGERICHTE ERVARINGSMETHODIEK “Vragen over gezondheid, in balans zijn en je goed voelen liggen vaak in het menselijk lichaam zelf besloten. De Somatische Bewegingsmethode helpt de signalen te begrijpen en antwoorden te vinden” Jacques van Eijden SOMATIC MOVEMENT OPLEIDING Individuele opleidingsmodules tussen oktober 2013 en mei 2014. Vanaf 23 oktober zijn de opleidingsmodules afzonderlijk te volgen. Grijp deze unieke gelegenheid om heel gericht uw kennis en vaardigheden te verbreden met beide handen aan! Voor wie? • Bent u aan een verandering toe? Verbreding of verdieping van uw huidige werk of juist een nieuw beroep? • Wilt u graag werken met beweging, houding, lichaamsgerichte technieken, stem en adem, dans en lichaamsbewustzijn, maar ook met verbale technieken en het creatieve proces? • Heeft u affiniteit met zowel ervaringsgericht als intuïtief en cognitief leren? • Wilt u met zowel fysieke als emotionele en cognitieve aspecten van cliënten en studenten werken? • Bent u geïnteresseerd in werken met embodiment, beklijfde kennis en vaardigheden, ervaringsgericht leren en intuïtie, volgens een heldere methode? • Leert u het beste tijdens korte intensieve studieperiodes samen met een groep gemotiveerde en enthousiaste professionals? Dan kan de opleiding tot Somatic Movement Practitioner juist iets voor u zijn. De opleiding is bedoeld voor mensen die geïnteresseerd zijn in lichaamsgericht werken in hun huidige beroep en / of geïnteresseerd zijn in een carrière als Somatic Movement Practitioner. Somatic Movement Practitioners werken met de volgende vaardigheden: belichaamd bewustzijn, manuele en verbale technieken, houding en bewegingstechnieken en gebruik van adem en stem.
3 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
SOMATIC MOVEMENT OPLEIDING INDIVIDUELE OPLEIDINGS MODULES Start op 23 oktober 2013 Locatie De modules worden gehouden in de Hof van Axen, een prachtig gelegen opleidingscentrum in Drenthe, het landelijke noorden van Nederland. Zie www.hofvanaxen.com. Data 23 t/m 27 oktober 2013 20 t/m 24 november 2013 19 t/m 23 februari 2014 26 t/m 30 maart 2014 21 t/m 25 mei 2014
Externe Balans Interne Balans Ontwikkeling Sturing Organisatie
5 PILLARS SOMATICS De ‘5 Pillars Somatics’ wordt toegepast in het lichaam- en ervaring gericht omgaan met vragen, problemen en/of uitdagingen rond gezondheid, welzijn en effectief handelen. Het is een benadering van gezondheid en welzijn, waarbij de psychische en somatische aspecten als nauw met elkaar verweven en onafscheidelijk worden gezien. U leert in de begeleiding, hulpverlening en coaching van mensen werken met Balans en Integratie thema’s en met de 5 competenties van een Somatic Movement Practitioner.
De 5 competenties De 5 competenties van de Somatic Movement Practitioner zijn: 1 . Soma Mapping (methodisch werken) 2 . Embody Embrace Empower Process (het belichamingsproces) 3 . PEACE - ful Communication (effectief communiceren) 4 . Experiential Learning (ervaringsgericht leren) 5 . Somatic Skills (lichaamsgerichte vaardigheden) 1. Somatic Movement Practitioners werken met Soma-Mapping. Soma-Mapping brengt de vraag of het probleem dat speelt allereerst in kaart. Dit door de lichamelijke en de daarbij behorende psychologische aspecten ervan te benoemen en een plek te geven. Cliënt en de Somatic Movement Practitioner maken vervolgens samen een stappenplan met behulp van Balans en Integratie methodieken. Doel van deze aanpak is het systematisch begeleiden van de cliënt bij zijn verbeterproces. 2. De Embody-Embrace-Empower cyclus is leidend bij het procesmatig werken. Embodiment oftewel belichaamd zijn is leven daar waar je aanwezig bent. Het procesmatig werken leert ervaringen te omarmen en leert hoe zij kracht kunnen geven.
4 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
3. PEACE-ful Communication. De begrippen Presence, Ease, Affectivity, Creativity en Effectiveness bij deze vorm van communicatie staan aan de basis van alle verbale en nonverbale interacties. 4. Experiential Learning wordt ingezet en is gebaseerd op het verweven van kennis, ervaring en intuïtie bij het leren. Vertrouwend op intuïtie én kennis van zaken. De erkenning van verschillende vormen van intelligentie is hierbij van groot belang. 5. Somatic Movement Practitioners zetten de volgende Somatic Skills in: belichaamd bewustzijn, manuele en verbale technieken, houding en beweging technieken en adem en stemgebruik. Balans en Integratie thema’s De nadruk bij de 5 Pillars Somatics methode ligt bij het werken met Balans en Integratie thema’s. Deze thema’s maken vragen en/of problemen hanteerbaar en oplosbaar door ze een plek te geven. De Balans en Integratie principes en technieken die bij de thema’s horen zijn geworteld in de ervaringsgerichte studie van de structurele en functionele aspecten van het lichaam (de anatomie, fysiologie, embryogenese en kinesiologie). Elke individuele module richt zich op een specifiek thema dat verbonden is met de daarbij horende systemen van het lichaam en de Integratieve (Body Mind) principes en technieken. Toepassing in psychotherapie, verslavingszorg, coaching, fysiotherapie, sport, fitness, yoga, onderwijs, voedings- en dieetadvies Per thema staan hier een aantal concrete voorbeelden hoe de Somatisch Bewegen methodiek toegepast wordt(zie ook de informatie per Module hieronder).
•
Externe Balans (Module 1): 1. Door een cliënt met persoonlijkheidsproblemen te leren luisteren naar zijn lichaam en contact te maken met innerlijke structuren als het skeletsysteem, kan deze houvast en begrenzing vinden. 2. Door een cliënt met problemen van eigenwaarde te leren voelen over welke krachten het lichaam beschikt, zoals bijvoorbeeld de spierkracht van de benen, kan deze leren op eigen benen te staan en meer zelfvertrouwen op te bouwen. 3. Door studenten die onzeker zijn in hun optreden te laten voelen hoe je kunt aarden, door bijvoorbeeld het inzetten van diepliggende spieren in bekken en buik, kan deze leren zich krachtiger te presenteren.
•
Interne Balans (Module 2): 1. Door cliënten met hyperventilatie, angstaanvallen en kortademigheid te leren luisteren naar hun ademhaling en deze te leren begrijpen in samenhang met hun disfunctioneren, kunnen zij hun klachten beter hanteren. 2. Door een cliënt met een overmatig eetpatroon te leren voelen welke signalen het lichaam afgeeft bij het eten, kan deze leren onderscheiden of er een fysieke noodzaak tot eten is of dat er een emotionele oorzaak aan ten grondslag ligt. Dit onderscheid te kunnen maken is
5 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
voorwaarde om te leren doseren. 3. Voor het vermijden van overbelasting is het leren luisteren naar de juiste balans in het lichaam tussen actie en rust, een voorwaarde. Als een cliënt in staat is dit onderscheid te maken, dan kan hij dat ook beter toepassen in het dagelijkse leven.
•
Ontwikkeling (Module 3): 1. Het opnieuw aanleren van bewegingspatronen die in de vroege jeugd niet goed zijn doorlopen, helpt cliënten bij het begrijpen van leerproblemen op latere leeftijd. Als een cliënt bijvoorbeeld amper heeft kunnen kruipen, kan dat de ontwikkeling van het zenuwstelsel hebben beïnvloed. Specifieke oefeningen kunnen deze cliënt helpen zijn leerproblemen op te lossen. 2. Efficiënt bewegen is gebaseerd op de afstemming van onder meer een scala aan reflexen. Bij cliënten die vaak vallen of stoten of op andere wijze uit balans raken, kan worden gewerkt aan het beter leren integreren van deze reflexen. Hierdoor kunnen cliënten hun bewegingen weer beter coördineren. 3. Voor een cliënt met een overmatige behoefte aan het opdoen van prikkels, kan de klacht worden geplaatst in de vroege ontwikkeling (van de embryologische kiembladen). De oplossing van de klacht ligt in het behandelen van het zenuwstelsel op het basale niveau.
•
Sturing (Module 4): 1. Het opdoen van indrukken en de verwerking ervan in beweging zijn onafscheidelijk met elkaar verbonden zijn. Door cliënten die moeite hebben met de afstemming tussen het omgaan met prikkels en het omzetten ervan in beweging te leren luisteren naar hoe dat (proces) plaats vindt in hun lichaam, kunnen zij de balans herstellen die nodig is voor een gezonde en efficiënte houding. 2. Door een cliënt met overmatige stressklachten te leren voelen wat een hormoon als adrenaline in het lichaam doet, kan deze de balans tussen inspanning en rust beter in acht nemen. 3. Door een cliënt te leren hoe hij informatie opdoet en verwerkt, kan deze ontdekken welke leerstijl ze hanteren en welke vorm van intelligentie hij gebruikt, bijvoorbeeld verbaalcognitief, beeldend of ruimtelijk. Zo kan hij beter begrijpen wat hij nodig heeft om leertaken te volbrengen.
•
Organisatie (Module 5): 1. Als een cliënt zich bewust wordt van de invloed op zijn gevoel van veiligheid bij het innemen van een bepaalde positie in de ruimte, bijvoorbeeld in een café, kan hij beter leren omgaan met angst en paniekaanvallen buitenshuis. In het voorbeeld van het café betekent dit het besef, dat een vorm van een rugdekking, zoals een muur, een gevoel van zekerheid kan geven. 2. De cliënt leren voelen wat ‘achterover leunen’ met hem doet geeft inzicht in hoeveel moeite het kost om vanuit zo’n houding (letterlijk en figuurlijk) weer in beweging te komen. Door te oefenen met andere houdingen kan de cliënt beter leren omgaan met gemakzucht, terughoudendheid en andere problemen. 3. Onrustgevoelens bij een cliënt kunnen behandeld worden door deze een aantal organische aspecten van tijd te laten ervaren. Zo leert hij bijvoorbeeld het verloop van energie op een dag, gebaseerd op hormonale schommelingen, te herkennen. Dit kan de cliënt meer vertrouwen geven in zijn vermogen tot plannen.
6 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
Uitgebreide beschrijving van de Modules 1. EXTERNE BALANS MODULE Periode: 23 tot en met 27 oktober 2013 Thema Bij het thema Externe Balans werken we met de structurele aspecten van de houding, de manier waarop we staan en gaan door het leven. Vragen over hoe we omgaan met de krachten die ons beïnvloeden zijn daarbij van belang. Maar ook over hoe we onze eigen kracht gebruiken en hoe we omgaan met wat we te dragen hebben en de uitdagingen daarbij. Principes en technieken Bij Externe Balans wordt met het Tensegrity principe gewerkt, met de effecten van de zwaartekracht en alle andere krachten die op ons inwerken. De systemen van het lichaam die betrokken zijn bij Tensegrity creëren een gevoel van evenwicht in onze houding, de gebaren, bewegingen en acties. Lichaamssystemen: Het skelet-, gewrichts-, spier- en bindweefsel systeem zijn van primair belang bij Externe Balans. Toepassingen Externe Balans gaat over de functie van structuur in ons leven. Daarbij wordt gekeken naar de effectieve levenshouding, het evenwichtig gebruik van energie (actie en rust), een goede spanningsverdeling (in de houding, maar ook van de spieren, de weefsels en de cellen) en de balans tussen flexibiliteit en stabiliteit, extensie en flexie (die onder anderen kunnen leiden tot scoliose en lordose). Dit alles draagt bij aan ons vermogen om met een bepaald gemak door het leven te gaan.
7 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
2. INTERNE BALANS MODULE Periode: 20 tot en met 24 november 2013 Thema Interne Balans gaat over vitaliteit en gezondheid. De zelfzorg, de zorg voor elkaar en voor onze leefomgeving. Dat uit zich in hoe we ons verbonden voelen, hoe we de tijd nemen voor verwerking en hoe we de rust kunnen nemen die nodig is om te herstellen en/of te genezen. Principes en technieken Interne Balance omvat het principe van Homeodynamics, een dynamische vorm van Homeostase. De systemen van het lichaam betrokken bij Homeodynamics creëren een innerlijk evenwicht dat niet los gezien kan worden van de werking van het ecosysteem waarvan wij allen een integraal deel uitmaken. Lichaamssystemen De nadruk ligt op het spijsverteringssysteem, het circulatiesysteem (onder anderen de bloedsomloop, het hart, de lymfe-en cerebrospinale systemen) en het ademhalingsstelsel. Toepassingen Interne Balans ondersteunt bij het werken met vraagstukken over de stofwisseling (voeding- en energiebeheer), de temperatuurregeling en hormonale balans. Problemen met bloedsomloop en hartcirculatie, bijvoorbeeld van het lymfevocht en het weefselvocht (met bijvoorbeeld stagnatie zoals bij oedeem) komen daarbij aan bod. Ook hoofdpijn, spijsverteringsvragen (constipatie, maag-, darm-, en lever functioneren) evenals ademhalingsproblemen (astma en hyperventilatie) en problemen met de gewrichten vallen onder dit thema.
8 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
3. ONTWIKKELING MODULE Periode: 19 tot en met 23 februari 2014 Thema We zijn begenadigd met onmiddellijke reacties zoals reflexen en bijvoorbeeld evenwichtsreacties. We worden in onze groei gesteund door aangeboren bewegingspatronen en we bewegen ons door specifieke ontwikkelingsfasen in het leven. Ontwikkeling gaat over onze aangeboren en verworven krachten die ons helpen ons volledige potentieel te benutten. Principes en technieken Groei en Ontwikkeling omvat het principe van Spirallic Transformation, waarbij ontwikkeling niet als lineair maar als cyclisch proces wordt gezien. Wij werken daarbij met de kennis en inzichten van de embryogenese en de sensomotorische aspecten van groei en ontwikkeling. Lichaamssystemen De systemen die hierbij ter sprake komen zijn het neuro-endocriene systeem, het neuromusculaire systeem en het urogenitale systeem. De focus is op de Onmiddellijke Reacties (onder andere met de primitieve en posturale reflexen), de Ontwikkeling Krachten en de Ontwikkeling Patronen (zoals het contralaterale bewegingspatroon). Het omvat ook de belichaming van zowel de ontogenetische als fylogenetische ontwikkeling. Toepassingen Groei en Ontwikkeling ondersteunt u bij het werken met leerproblemen, intellectuele ontwikkeling, houdings- en bewegingsproblemen en sociaalemotionele en communicatievraagstukken.
9 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
4. STURING MODULE Periode: 26 tot en met 30 maart 2014 Thema Het thema Sturing gaat over het maken van duurzame keuzes om een blijvend en positief verschil te kunnen maken. Vragen als: ‘Wat beweegt ons? Wat zijn onze werkelijke motieven en wat is onze visie en missie in het leven?’ liggen daaraan ten grondslag. Principes en technieken Sturing omvat het principe van Creative Perception (scheppend waarnemen). Wij werken daarbij met Sensomotoric Integration en Perceptual - Motor Training. We richten ons op aspecten als het aanvoelen, het waarnemen, het observeren en het deelnemend bewustzijn. Het maken van keuzes, het opmerken, het in zich opnemen, verinnerlijken, beschouwen en overwegen. Weten en niet weten zijn beide van belang bij de waarneming wanneer we werken met het bewuste, het onderbewuste en voorbewuste. Lichaamssystemen Sturing wordt ondersteund door systemen als het zenuwstelsel, de zintuigen en het neuroendocriene systeem. Ook spelen specifieke sturende functies van bepaalde cellen en weefsels een rol. De realisatie van het bestaan van meerdere vormen van intelligentie (cognitieve, verbale, kinesthetische, muzikale enzovoorts) is daarbij van groot belang. Toepassingen Sturing ondersteunt het werken met de verschillende manieren van keuzes maken. Het geeft de mogelijkheid om opties te zien en deze open en beschikbaar te houden. Het helpt om te komen tot doeltreffend optreden. Ook helpt het om te leren omgaan met obstakels en de gevolgen van gemaakte keuzes.
10 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
5. ORGANISATIE MODULE Periode: 21 tot en met 25 mei 2014 Thema Het thema Organisatie gaat over hoe we omgaan met spanning(en) en stress, met de behoefte aan ondersteuning en hoe wij onze doelen kunnen verwezenlijken. Ook over de manier waarop wij ons leven vorm geven en hoe wij leven in de gegeven tijd en ruimte. Principes en technieken Bij het thema Organisatie werken wij met het principe van Dynamic Patterning, de cyclische organisatie van het leven in termen van ruimte en tijd. Hierbij spelen aspecten van ruimte, zoals de ruimte binnen of buiten het lichaam, onze persoonlijke of de gedeelde (publieke) ruimte een rol maar ook positionering, en richtingen, afmetingen en dimensies zijn van belang. Organisatorische aspecten van tijd zijn bijvoorbeeld de fasering van activiteiten, biologische ritmes en tempo verschillen. Lichaamssystemen De focus in Organisatie ligt op de beleving van tijd en ruimte. Dit betekent bijvoorbeeld het werken met de verschillende anatomische niveaus van organisatie, van het cellulaire en weefselniveau tot en met de aan elkaar verbonden systemen van het lichaam. Het omvat de wijze waarop het lichaam georganiseerd is in schema’s (bij bijvoorbeeld centraal of perifeer bewustzijn) en regio’s (bijvoorbeeld het schouder of borstgebied). Maar Organisatie heeft ook betrekking op de ruimtelijke verhoudingen van het lichaam (zoals voor- en achterkant). Daarnaast is de ervaring van de ruimte om ons heen als ook de beleving van tijd van belang. Toepassingen Organisatie ondersteunt het werken met communicatie en samenwerking. Ook het werken met het gevoel verloren te zijn in de ruimte, het hebben van problemen met tijd (time management, ongeduld, spanning), het gevoel van eigenwaarde en de mogelijkheid om zichzelf een plek te geven en ergens bij te horen zijn voorbeelden van werken met Organisatie. Het levert instrumenten die vormen van zelforganisatie vergemakkelijken en uitnodigen.
11 Somatic Movement Institute 5 Pillars Somatics
Voor een aanmeldingsformulier voor een of meer modules en/of meer informatie over de methodiek en het beroep van Somatic Movement Practitioner ga naar:
www.somaticmovementinstitute.com Of stuur een email naar
[email protected] Wij helpen u graag.
SMI