Sociale media vanuit het kinderrechtenperspectief
Dag van de socio-emotionele leerlingenbegeleider S.O. Antwerpen, 21 mei 2013 Chris Vleugels, Kinderrechtencommissariaat
Safer Internet Day ‘Connect with respect’
Kinderrechtencommissaris wil geen moraliseringsoffensief wel alerteren, informeren en creativiteit stimuleren. Filmpjes bekijken op: http://www.kinderrechtencommissariaat.be/actue el/safer-internet-day-%E2%80%98connectrespect%E2%80%99
Het Internationale Kinderrechtenverdrag? Ontstaan vanuit grote bezorgdheid over de gebrekkige maatschappelijke en juridische positie Maatschappelijk: kind als ‘nog niet’ Juridisch: kinderen worden gedefinieerd als handelingsonbekwaam
Het Internationale Kinderrechtenverdrag? ‘Hier en nu’ van het kind Provisie, protectie en participatie
IVRK als referentiekader, niet als receptenboek
Kinderrechten? Rechten als vertrekpunt voor dialoog, niet als eindpunt Onvoorwaardelijke rechten Complexe opdracht, mede omwille van misverstanden: Kind als Koning? Rechten als verlanglijstje?
Kinderrechtencommissariaat? Onafhankelijke instelling binnen het Vlaams Parlement Toezicht op naleving IVRK in Vlaanderen Detecteert, signaleert, adviseert Advieswerk: Reactief en proactief Alle maatschappelijke domeinen www.kinderrechtencommissariaat.be
Klachtenlijn : onderzoekt, bemiddelt en verwijst door Gratis nummer: 0800 20 808 www.kinderrechten.be
Wie meldt klachten?
Waarover gaan deze klachten?
Kinderrechten en Onderwijs Organisatie van het onderwijs Art.28 • Recht op onderwijs voor elke minderjarige • Recht op toegang tot best passende onderwijs • Discipline op school moet menselijke waardigheid van het kind respecteren Art.29 - Doel van het onderwijs • Ontplooiing van de persoonlijkheid en talenten van de minderjarigen • De voorbereiding van de minderjarige op zijn/haar leven als volwassene.
Kinderrechten en Onderwijs Dagelijks leven op school Heel wat artikels, bijvoorbeeld: Art.3 • Belang kind staat voorop en niet belang school Art.12 • Recht op inspraak in alles wat hen aanbelangt Art.13 • Recht op eigen mening en uitdrukken ervan Art.19 • Plicht overheid om kinderen te beschermen tegen elke vorm van mishandeling
Kinderrechten en Sociale Media Art. 17: Toegang tot passende informatie Erkent de belangrijke rol van massamedia Verscheidenheid aan (inter)nationale bronnen Op maat van kinderen en jongeren Ter bevordering van sociale, psychische en morele welzijn en lichamelijke en geestelijke gezondheid Bescherming tegen mogelijks schadelijke mediainhouden
Kinderrechten en Sociale Media Art.13 Recht op eigen mening De vrijheid inlichtingen en denkbeelden te vergaren, te ontvangen en door te geven Volgens media van eigen keuze
Uitoefening beperkt door: Eerbiedigen rechten of de goede naam van anderen Openbare orde, volksgezondheid of goede zeden
Kinderrechten en Sociale Media Art.3 Belang van het kind
Art.12 en 13 Inspraakrechten Art.16 Bescherming van de privacy Tegen inmenging in de privacy, het gezinsleven, de woning en de correspondentie, evenals tegen smaad en laster Grondwet en wetgeving bescherming persoonsgegevens Portretrecht, bestemmingsrecht, auteursrecht Jongeren in de gerechtelijke jeugdhulpverlening
Art.24 Grootst mogelijke mate van gezondheid ...
www.kinderrechtencommissariaat.be
www.kinderrechten.be
Cases
Cases Hoe pak jij dit aan? Wie betrek je op school? Buiten school? Wat is de rol van de leerlingen? … Case 1 In het schoolreglement staat dat Gsm’s niet mogen gebruikt worden in de school. Niet alle leerlingen houden zich hier aan waardoor er vaak Gsm’s in beslag worden genomen. Sommige leerkrachten houden een gsm in beslag tot het einde van de week. Steeds meer leerlingen morren. Ze stellen zich vragen bij de regels en de aanpak van de school. Enkele leerlingen komen tot bij jou om dit melden.
Cases Hoe pak jij dit aan? Wie betrek je op school? Buiten school? Wat is de rol van de leerling Case 2 Een meisje neemt jou in vertrouwen. Ze zegt dat ze al verschillende weken in haar klas genegeerd en belachelijk wordt gemaakt. Ze is er achter gekomen dat een aantal medeleerlingen dit via Facebook met elkaar hebben afgesproken. Ook op ask.fm wordt ze belachelijk gemaakt. Er werd een foto van het meisje opgezet en er wordt gevraagd aan de gebruikers van het platform om ideeën aan te brengen hoe het meisje te behandelen.
Cases Hoe pak jij dit aan? Wie betrek je op school? Buiten school? Wat is de rol van de leerling Case 3 Op de klassenraad doet de directeur een mededeling. Een aantal schooltoiletten liggen er de laatste tijd heel onhygiënisch bij. De directeur wilt alle toiletten voorzien van elektronische sloten en er camera’s hangen. Dit betekent dat leerlingen en personeel enkel tijdens de speeltijden en korte tijd na het laatste lesuur vrij gebruik zullen kunnen maken van de toiletten. Willen ze tijdens de lesuren naar het toilet, dan zal er op het secretariaat een elektronische chipkaart moeten gehaald worden. Dit betekent dat het toiletgebruik zal geregistreerd worden. De bedoeling van de camera is te controleren wie wanneer het toilet betreedt, alleen of met anderen en hoeveel tijd er wordt doorgebracht.
Cases Hoe pak jij dit aan? Wie betrek je op school? Buiten school? Wat is de rol van de leerling Case 4 In jou school wordt er sinds dit schooljaar geëxperimenteerd met het gebruik van smartphones en tablets in de klas. Het doel is om in de lessen deze technologieën op een educatieve manier in te zetten. De ICT-coördinator heeft daarom verschillende wifi-access points geïnstalleerd. Tijdens het oudercontact uiten verschillende ouders hun bezorgdheid over de mogelijke gezondheidseffecten van deze straling.
Terugkoppeling
Participatie als rode draad?! Bekommeren om integriteit Leren grenzen stellen, leren omgaan met grenzen Bepaald door anderen en maatschappelijke waarden en normen Resultaat van interactie
School mee vormgeven!
Kracht van participatie Betrokkenheid van leerlingen vergroot het draagvlak en verhoogt het verantwoordelijkheidsgevoel Problemen worden anders ingeschat en misschien ook anders aangepakt
Case 1: GSM’s op school In beslag nemen als ordemaatregel Zolang het nodig is, bvb einde lesuur, schooldag Langer kan niet
Inspraak schoolreglement?! GSM-actie Vlaamse Scholierenkoepel ‘Verander het GSM-beleid op jouw school!’
Case 2: Cyberpesten Cyberpesten en pesten Is de schoolpoort de grens? Pestbeleid: preventief en curatief Rol van slachtoffer, dader(s), omstaanders E-cops, Clicksafe.be, Netwerk kies kleur tegen pesten, ...
Case 3: Camera’s en elektronische sloten Gereglementeerd: camerawet & privacywet Voorwaarden o.a. meldingsplicht, informatieplicht, bewaartermijn van beelden, enz Privacycommissie: www.onderwijs.ikbeslis.be
Maar kan privacy buiten proportie raken Minder drastische maatregelen?
Participatief traject?
Case 4: Straling & gezondheid Recht op gezondheid
Wetenschap kan gezondheidsrisico’s niet uitsluiten Voorzorgsprincipe als leidend principe Vl. normering 4x strenger dan internationale richtlijn In dagelijks omgaan en gebruik
Meer info & bvb meting aanvragen: http://www.lne.be/themas/milieu-en-gezondheid/zendantennes
Publicatie ‘Verantwoord omgaan met Wi-Fi en gsmstraling op school’
Bedankt voor uw deelname! Presentatie zal beschikbaar zijn op website www.kinderrechtencommissariaat.be Op de hoogte blijven? Via onze websites www.kinderrechtencommissariaat.be www.kinderrechten.be Schrijf je in op onze nieuwsbrief! Twitter: @KRCommissaris
