Social media is in de loop van de jaren zo gegroeid dat het bijna niet meer weg te denken is uit het dagelijkse leven binnen het onderwijs. Bron a;eelding: h=p://wij-‐leren.nl/social-‐media-‐school.php
3
Social media is ideaal voor het uitwisselen van informaAe(bronnen) en voor de (technische) ontwikkeling van de student. Voorbeelden van ondersteuning van leeracAviteiten in het onderwijs: Overhoringen delen Klassenblog InformaAe wiki’s Kennisdatabase Elektronische leeromgeving Digitale roosters Online leerstrategieën bij afwezigheid docent OrganisaAe van projecten, vakanAes en schooluitjes Bron a;eelding: h=p://www.interstudie-‐ndo.nl/social-‐media-‐wat-‐is-‐het-‐precies-‐en-‐ wat-‐kan-‐het-‐onderwijs-‐ermee_no34.aspx
4
Over het algemeen ervaren leerlingen het gebruik van social media binnen het onderwijs als posiAef en als een bijdrage aan hun (technische en sociale) ontwikkeling.
5
Bron: h=p://www.schoolenveiligheid.nl/documents/63337/214695/ Onderwijspersoneel+sociale+media+VO/dacca962-‐3b02-‐471d-‐bacc-‐ce0aab96109a? version=1.1 Opvallend aan deze uitslag is dat meer dan de hel[ aangee[ dat “een docent zich niet met privézaken moet bemoeien”.
6
Door het toevoegen van leerlingen als vriend op b.v Facebook, wordt de scheidingslijn tussen privé en werk dunner. Eén op de Aen leerlingen zegt een docent te kennen die door privégesprekken op Twi=er of Facebook bij de directeur op het matje werd geroepen. Personeel loopt het risico dat er rechtstreekse klachten komen van ouders of leerlingen. Bron a;eelding: h=p://www.=mcommunicaAe.nl/nieuws/3-‐risicos-‐bij-‐het-‐gebruik-‐ van-‐social-‐media/
7
Klachtencommisies: “Wij krijgen elk jaar klachten binnen over ongewenst digitaal gedrag van onderwijspersoneel. Een filmpje van een paaldansende docente op een vrijgezellenavondje of een foto van een dronken docent omringd door lallende vrienden in de kroeg laat een verkeerde indruk achter” In de media verschijnen regelmaAg berichten over ongewenste relaAes tussen onderwijspersoneel en leerlingen waarbij het inAeme contact via sociale media werd opgebouwd. Sommige personeelsleden gaan dus nog een stap verder dan amicaliteit. Wat begint met onschuldige en vriendschappelijke berichten eindigt in sommige gevallen in grensoverschrijdend gedrag. Dit kos=e in 2007 minstens twinAg personeelsleden hun baan. Waarschijnlijk is dit slechts het topje van de ijsberg, omdat de meeste problemen op dit gebied intern op school opgelost worden Met name starters zijn vatbaar voor uitglijders. Ze zijn zelf opgegroeid met internet en zien vaak geen kwaad in omgang met leerlingen via sociale media. Doordat ze meestal wat onzeker zijn, overschrijden dergelijke contacten sneller de grens van wat pedagogisch toelaatbaar is. Op het gebied van authenAcaAe moeten leraren zorgvuldig omgaan met de omgang van hun inloggegevens. Zo kunnen leerlingen met deze gegevens zaken doen zoals het wijzigen van cijferlijsten en het plegen van idenAteifraude. Maar hoe komen ze dan aan deze gegevens? Dit kan op de simpelste manieren zoals het plaatsen van een
8
In de media verschijnen regelmaAg berichten over ongewenste relaAes tussen onderwijspersoneel en leerlingen waarbij het inAeme contact via sociale media werd opgebouwd. Sommige personeelsleden gaan dus nog een stap verder dan amicaliteit. Wat begint met onschuldige en vriendschappelijke berichten eindigt in sommige gevallen in grensoverschrijdend gedrag. Dit kos=e in 2007 minstens twinAg personeelsleden hun baan. Waarschijnlijk is dit slechts het topje van de ijsberg, omdat de meeste problemen op dit gebied intern op school opgelost worden.
9
Dreigingen: h=p://www.meldknop.nl/pesten/bedreiging/ Cyberpesten: Ouders en leerkrachten spelen bij het tegengaan van cyberpesten een belangrijke rol. De kinderen kunnen beter op de hoogte worden gebracht, Door het kind te begeleiden bij het surfen op internet en er voor te zorgen dat zij/hij het meldt als er zaken gebeuren die niet integer zijn. Ook voorlichAngen over hoe om te gaan met wachtwoorden, persoonlijke gegevens en het plaatsen van informaAe is belangrijk. Leerkrachten hebben in hun lessen een voorlichtende funcAe over wat internet is en wat de gevaren hierop kunnen zijn. Bij geconstateerd wangedrag kan via de schoolservers de vandaal opgespoord worden en via een internetprotocol kunnen regels gegeven worden. Er zijn pestprogramma's die ook over onder meer cyberpesten gaan. Uitlekken gevoelige gegevens: De jongeren die dit soort foto’s en filmpjes van zichzelf via de sociale media verspreiden staan vaak niet of nauwelijks sAl bij de sociale impact die dit materiaal kan hebben. Een filmpje of foto is door de huidige technologie in een impulsieve daad zo verstuurd aan een grote groep ontvangers. Het uitlekken van dit soort materiaal kan verschrikkelijke gevolgen hebben voor de vaak jonge slachtoffers. Daarbij geldt dat meisjes vaker slachtoffer worden dan jongens. Als meisjes dit soort dingen doen – seksueel geAnte foto’s en filmpjes van zichzelf verspreiden – dan wordt dat maatschappelijk, en ook onder veel jongeren –
10
Gedragsregels en protocollen ten spijt, scholen zullen er rekening mee moeten houden dat het toch mis kan gaan en dat er via de sociale media negaAeve berichten over de school worden verspreid of dreigementen aan het adres van de school zijn. Hoe eerder de school hiervan op de hoogte is, hoe sneller er gereageerd kan worden. Het verdient aanbeveling om een of meerdere personen te belasten met het toezicht op sociale media. Zodra blijkt dat er negaAeve uiAngen over de school circuleren, kan acAe worden ondernomen richAng direcAe en/of poliAe. ROC van Twente hee[ in januari 2012 bijvoorbeeld een zogenoemd Webcare Team ingesteld, bestaande uit drie communicaAemedewerkers. Zij speuren de sociale media af op zoek naar berichten waarin het ROC van Twente op een negaAeve wijzegenoemd en/of bedreigd wordt.
11
Doe privé Social Media niet verbieden, maar stel er duidelijke richtlijnen en regels/ protocollen voor op Stel als school een mediaplan op en formuleer uitgangspunten, bijvoorbeeld: -‐ Welke rollen spelen social media? -‐ Welke boodschap willen we wel en welke niet via social media verspreiden? -‐ Hoe willen we onze school profileren? (Pak de kans om je te profileren als moderne en mediawijze school!) Stel je als leraar flexibel op en sta open voor nieuwe methodes Sluit je aan bij de denkwereld van je leerlingen Privé Social Media niet verbieden, maar stel duidelijke richtlijnen en regelsop voor gebruik Stel als school een mediaplan op en formuleer uitgangspunten
12
13
Je bent zelf verantwoordelijk: alles wat je plaatst is jouw verantwoordelijkheid, plaats nooit berichten die het imago van de school en/ of mensen kunnen schaden. Persprotocol blij[ gelden: Berichten uit naam van de school op Social Media worden alleen gedaan door Raad van Bestuur, collegedirecteuren en woordvoerders, niet door docenten via social media. Hou privé en werk gescheiden: Bedenk dat je als vertegenwoordiger van de school gezien kan worden. Jouw persoonlijke mening kan in tegenstelling staan tot de belangen van de school. Geef nooit vertrouwelijke informaAe weg van de school
14
Voorbeelden protocollen: social media protocol onderwijs: h=ps://www.cnvo.nl/ fileadmin/user_upload/PDF/Onderwijs_social_media_richtlijnen_def.pdf Voorbeelden van een gebruikerscode en protocollen binnen het onderwijs zijn: Ga niet in discussie met een leerling of ouder op social media Medewerkers van SURF publiceren geen vertrouwelijke informaAe of Social Media Medewerkers van SURF zijn persoonlijk verantwoordelijk voor wat zij publiceren SURF legt vast welk maatregelen zij neemt bij digitale overtredingen van medewerkers, leerlingen en ouders en communiceert dit met de doelgroepen Bij twijfel over een publicaAe of over de raakvlakken met SURF zoeken medewerkers contact met hun leidinggevende voordat zij iets plaatsen Belangrijk is ook dat leraren bewust zijn van de mogelijkheden, maar ook gevaren die social media met zich meebrengen. Dit bewustzijn kan gecreërd worden door duidelijke richtlijnen, een gebruikerscode en/of protocollen over het gebruik van Social Media binnen het onderwijs. 15
A;eelding: h=p://www.emerce.nl/content/uploads/2013/12/Social-‐Media.png
16