Snel in Beweging Ontwikkeling en implementatie van de zelf-oefengids
Deborah Zinger MSc, fysiotherapeut UMC Utrecht
Identificeer probleem/ hulpvraag patiënt
Formuleer klinisch relevante vraag Maak valide (functionele) prognose
Selecteer meest Zelf-Oefengids geschikte therapie
Evalueer uitkomst met valide instrumenten
ZSU
Inhoud
Achtergrond Inventariseren huidige situatie Patientobservaties UMCU Ontwikkeling zelfoefengids ‘Focusgroepen’ Pre-test Implementatie oefengids Projectopzet Doelgroepanalyse, pre- en post
Achtergrond
• Patiënten inactief en veel alleen (Bernhardt, 2004, 2007). • Inactiviteit nadelig: afname in mortaliteit op stroke units zou samenhangen met preventie en behandeling van complicaties die geassocieerd zijn met immobiliteit (De Wit, 2005). • Grote verschillen intensiteit behandeling instellingen (De Wit, 2005, 2007) • Vroegtijdige mobilisatie veilig, positieve effecten (Bernhardt, 2008)
Achtergrond
is t n e i t a ‘P
n a d i l a v re
’ 1 g a d f a n a v t
Patiëntenobservaties Doel: Bepalen van het activiteitenniveau patiënten in de acute fases na een CVA op de verpleegafdeling voor en na een ‘activiteiten-stimulerende’ interventie. • Directe non-participant observatie • 8.30 – 17.00 • 1 minuut tijdens intervallen van 10 minuten (48 observaties per patiënt) • Drie niveaus: Locatie, Aanwezige personen, Fysieke activiteit • 1e meting: Juli – Oktober 2009 • 2e meting: April- Mei 2010
Patiëntenobservaties
• N = 66 (45: weekdagen, 21: weekend) • 1e observatie: N=35 • 2e observatie: N=31 • Gemiddelde leeftijd = 64 jaar • Man: 54.4% • Infarct: 61%, SAB: 27%, Bloeding: 13% • Tijd na CVA: Mediaan 10 dagen
Resultaten: Lokatie
Lokatie
% van de tijd 1e
2e
Kamer patiënt
86.6
80.3
Badkamer/ toilet
2.8
3.9
Gang
1.4
1.6
Therapieruimte
0.4
3.5
Onderzoeksruimte
0.1
1.1
Huiskamer
0.0
0.0
Buiten de afdeling
6.5
6.1
Niet geobserveerd
2.3
3.5
Resultaten: Aanwezige personen Aanwezige personen
% van de tijd 1e
2e
Alleen
60.6
61.0
Met andere patiënt
2.8
1.4
Verpleegkundige
10.3
9.2
Arts
1.2
1.9
Fysiotherapeut
1.2
4.9
Anderen (staf)
3.1
3.4
Bezoek
12.8
8.0
Anderen (niet medisch) 2.3
3.1
Niet geobserveerd
7.0
5.8
Resultaten: Activiteiten Activiteit
% van de tijd
1e
2e
Liggend in bed
49.0
29.0
Zittend in bed
12.7
19.2
Zitten (ongesteund)
7.9
8.2
Zitten (gesteund)
14.3
23.8
Transfer (tillift)
0.3
0.4
Transfer (lig-zit)
0.2
0.1
Transfer (zit-staan)
0.2
0.2
Transfer
0.4
0.8
Staan
2.1
1.1
Lopen
2.8
2.7
Gebruik aangedane been
0.2
0.0
Gebruik aangedane arm
0.2
0.7
Niet geobserveerd
9.6
13.6
Conclusies observaties
• Eerste resultaten van de interventie zijn hoopvol • Minder liggen in bed: meer zitten gesteund • Meer van de kamer • Niet minder alleen • Weekend vergelijkbaar met doordeweekse dagen • Kanttekeningen • Observaties 1 minuut van de 10 minuten • Geen observaties buiten de kamer (onderrapportage van de activiteiten) • Geen informatie over de ernst van de aandoening >> Implementatie is een uitdaging… <<
Doel
• Mensen met een beroerte sneller en intensiever laten revalideren • Door de implementatie van een ‘oefenboek’ waar patiënt zelfstandig mee kan oefenen • In ziekenhuis, revalidatiecentrum, verpleeghuis en thuis
Projectopzet Snel in Beweging ±41 weken
Start project
Testen bij patiënten Nadenken over vorm en implementatie van het oefenboek
Drukken
Evaluatie Afsluitende bijeenkomst projectleiders Interviews patiënten Resultaten vragenlijsten
Implementatie oefenboek in instellingen Informeren (verpleeg)team
Locaal projectstartbijeenkomst
Vormen projectgroep
Ontmoeting projectleiders Uitvoer implementatie vragenlijst
vragenlijst
Meten
Klankbordgroep (WCN, Patientenvereniging Samen Verder, UMCU)
Handleiding voor implementatie af
Bewerken, illustreren, vormgeven
Oefenboek af
Kennismaking projectleiders
Ontwikkeling oefenboek
±eind augustus
Werkmiddag
Afronding
Project met intensieve samenwerking van vele professionals én patiënten
“Echte” CVA getroffenen als model
Hoe ziet het oefenboek eruit?
Stap voor stap instructies 1 oefening per pagina Oefeningen ook zonder tekst uit te voeren Prikkelarm Plaatjes rechts op het blad 2 varianten: losbladig/aaneengebonden
Resultaten vragenlijsten
• Patiënten worden voldoende in de gelegenheid gesteld om zelfstandig te oefenen voormeting nameting (zeer) mee eens (zeer) mee eens Jeroen Bosch Ziekenhuis 15% 25% Tolbrug 14% 35% Antonius Ziekenhuis 11% 44% Birkhoven Zorggoed 18% 75% Naarderheem 13% 19% De Hoogstraat 62% 73% Blixembosch 17% 41% UMCU 28% Totaal 20% 39%
Resultaten vragenlijsten
• Patiënten worden voldoende in de gelegenheid gesteld om te oefenen voormeting nameting (zeer) mee eens (zeer) mee eens Jeroen Bosch Ziekenhuis 13% 45% Tolbrug 21% 70% Antonius Ziekenhuis 6% 80% Birkhoven Zorggoed 0% 69% Naarderheem 13% 48% De Hoogstraat 62% 73% Blixembosch 30% 59% UMCU 56% Totaal 20% 62%
Resultaten vragenlijsten
• Ik vind dat de oefengids op dit moment goed wordt ingezet (zeer)mee eens noch (zeer)mee oneens oneens eens 25% 45% 30% Jeroen Bosch Ziekenhuis 20% 35% 45% Tolbrug 25% 31% 44% Antonius Ziekenhuis 15% 39% 46% Birkhoven Zorggoed 38% 24% 38% Naarderheem 27% 27% 46% De Hoogstraat 59% 32% 9% Blixembosch 22% 28% 50% UMCU Totaal 31% 33% 37%
Meer info? www.snelinbeweging.nl Bestellen? www.cva-samenverder.nl
1. Richtlijn beroerte, 2008 Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO 2. De Weerdt et al. Time use of stroke patients in an intensive rehabilitation unit: a comparison between a Belgian and a Swiss setting. Disabil Rehabil. 2000;22:181–186.J. 3. Bernhardt et al. Inactive and Alone; Physical Activity Within the First 14 Days of Acute Stroke Unit Care, Stroke 2004;35;1005-1009 4. De Wit et al. Use of Time by Stroke Patients: A Comparison of Four European Rehabilitation Centers. Stroke 2005;36;1977-1983
