Winter in Istanbul SNEEUW IN DE BERGEN
26 WWW.REIZEN.NL JANUARI 2006
ZONNEN AAN DE BOSPORUS
Zwarte Zee Dorukkaya
Istanbul
H
Zee v. Marmara Bursa
Kartalkaya ANKARA
© CARTOGRAPHICS
Uludag
TURKIJE
Wie een originele winterse stedenreis wil maken, boekt een ticket naar Istanbul. Hartje winter lijkt het lente aan de Bosporus, terwijl bergen met poederzachte Turkse skipistes binnen handbereik liggen. TEKST EN FOTOGRAFIE: SANDER GROEN
H
et Topkapi-paleis onder een witte deken, ijsbrekers op de Bosporus en sneeuwballengevechten bij de Blauwe Moskee. Met die hoop stap ik in het vliegtuig. ‘Openbaar leven stokt in ingesneeuwd Istanbul’, kopten de kranten een paar weken eerder, terwijl Nederland 3 een Turkse filmhuishit draaide met sprookjesachtige scènes van een wit Istanbul. Een koffer vol winterse uitrusting heb ik mee, van moonboots tot lange onderbroeken, maar op Atatürk Airport lijkt het beter om die op de bagageband achter te laten. De lucht is staalblauw, de zon schijnt en het is twintig graden. Toeristen zonnen in de achtertuin van de Aya Sofia. In de Istiklal Caddesi, de Kalverstraat van Istanbul, wordt tussen het winkelen door een terrasje gepakt. Half Istanbul zit op een hekje op het Taksimplein te socializen, onder het toeziend oog van Atatürk. Op de Galatabrug vissen Turken met honderden tegelijk de Gouden Hoorn leeg. Sneeuw in Istanbul is zo zeldzaam als regen in de woestijn. En ik ben het mooi misgelopen. Het is begin januari in Istanbul, maar je zou
zweren dat het zomer was. Gelukkig spélen de Turken nog wel wintertje. De kerstboom staat er nog, op elke straathoek verkopen venters zoet geurende pofkastanjes en cafés serveren behalve drabbige koffie en slappe thee ook salep en boza; de intens Turkse warme winterdrankjes. Boza is overal in winters Istanbul. In de buitenwijken roepen straatventers luidkeels: ‘bóóózááá!!’ In een café in de Grote Bazaar is ober Mehmet verrukt als ik een boza bestel en hij begint enthousiast te vertellen. De oudste Turkse drank is het; de Byzantijnen dronken het duizend jaar geleden al. Een energiedrankje avant la lettre, bomvol vitaminen A tot en met E en dé remedie tegen buikpijn, keelpijn of kriebelhoest. O ja, ook je libido krijgt een flinke boost van die boza. Nog net geen godendrank, maar dat is alleen omdat Allah wel wat anders aan zijn hoofd heeft. Mehmets boza ziet eruit als een doodgewone cappuccino, compleet met witte schuimkraag en een decoratieve ster van kaneel. Het ruikt kruidig en smaakt romig en zoet. En machtig: na één kop voelt het Ω
Middenin de Istiklal Caddesi, de Kalverstraat van Istanbul, tuft een tram heen en weer.
WWW.REIZEN.NL JANUARI 2006
27
Bij de foto’s van beneden naar boven. Kampvuur bij het Dorukkaya hotel in skigebied Kartalkaya. Istanbul is op en top modieus, en... traditioneel, in de Grote Bazaar.
Raadpleeg de Cityexpert Op onze internetsite beantwoordt Cityexpert Sander Groen al uw vragen over Istanbul. Ook kunt u er alle reportages over Istanbul downloaden die in REIZEN Magazine verschenen zijn. Ga naar www. reizen.nl, klik op ‘Extra voor abonnees’en vervolgens op ‘Cityexperts’.
alsof ik een stevige lunch heb weggewerkt. Dit winterdrankje zou het goed doen bij de Hollandse kerstboom. Salep, die andere Turkse winterdrank, wordt gemaakt van de gemalen wortel van een obscure orchideeensoort. Maar het is onvindbaar: na een tocht langs lokantas en meyhanes geef ik het op. ’s Avonds vind ik het alsnog in de supermarkt: ekspres ofwel instant in handige zakjes. Terug in het hotel heb ik geen kaneel of nootmuskaat, waardoor mijn salep eruitziet als mislukte warme melk, terwijl het volgens de afbeelding op het doosje toch moet lijken op foute koffie. Jammer dat Dr. Oetker de zeldzame orchideewortel inruilde voor een goedkope synthetische variant, maar de smaak is er niet minder om: zoet en bitter tegelijk. Lekker, dat smaakt naar meer. En het geeft genoeg energie om me volledig op alle cultuurtoppers van Istanbul te storten. Na het skiën wacht de hamam Een vers gevangen visje bungelt over mijn bord. Op een terras op de Galatabrug trek ik mijn jas uit. Kort na kerst lukt het in de volle zon in Istanbul niet om in winterstemming te blijven. Daarom doe ik wat de Istanbuli’s bijna elk winterweekend doen: op naar de sneeuwgrens. Zeven skigebieden telt Turkije, waarvan Uludag en Kartalkaya vanuit Istanbul goed bereikbaar zijn. Uludag is een heus winterpretpark met après-skibars, discotheken en een klein casino. De Turkse jetset skiet nauwelijks, maar besteedt zijn tijd met poseren op de piste in de duurste designer-skipakken. Premier Erdogan heeft een chalet op de piste in Uludag, maar oud-premier Ciller geeft de voorkeur aan Kartalkaya. Ook ik ga op konvooi naar dat bescheiden skioord met acht liften en dertig kilometer piste. Kartalkaya ligt twee keer zover van Istanbul als Uludag, maar je doet er net zo lang over: ruim vier uur. Tijdens de klim naar boven wordt
28 WWW.REIZEN.NL JANUARI 2006
Winters
duidelijk dat een weekendje skiën alleen voor welgestelde Turken is weggelegd; peperdure Landrovers, Jeeps en Hummers ploegen door de sneeuw. Overal staan verweerde mannetjes bij houtkachels in de berm. Als onze chauffeur stopt, blijkt waarom: voor een paar lira hangen ze sneeuwkettingen om autobanden. Goud geld verdienen ze, want jetset en vuile nagels gaan slecht samen. Turkse automobilisten worden niet gehinderd door behoedzaamheid en kunnen de klim best zonder vierwielaandrijving of kettingen aan. Denken ze. Her en der liggen automobielen in de goot. Ook dan bieden de mannetjes hulp met hun tractoren, zij het voor een paar lira’s meer. Na uren glibberen en glijden zijn we boven. Met het klamzweet op mijn rug stap ik uit bij viersterrenhotel Dorukkaya. Het hopeloos ouderwetse interieur zij ze vergeven, want het hotel staat pal op de piste. En je kunt er veel meer dan skiën: het hotel is voorzien van restaurant en bar tot sauna, massagekamers, zwembad en een jacuzzi met uitzicht op de piste. Alles wat je nodig hebt voor een dag skiën is te huur. Knip met je vingers en een besnorde instructeur legt in steenkolenengels de fijne kneepjes uit. Voorzichtig schuif ik naar de babylift, de blauwe piste op en na nog geen meter plof ik plat in de poedersneeuw. Dat blijft zo, terwijl in de verte mijn reisgenote zomaar stoer de zwarte piste afskiet. Die classificatie is, zo vertelt ze later, trouwens wel een tikkeltje overdreven voor een paar honderd meter vriendelijke glooiing. Van Thaise massage bakken ze niks in Turkije, maar de hamam is beter. Uit de kleren, plat op de verwarmde marmerplak en klaar lig ik voor de besnorde masseur, die me zal begraven onder een kolossale wolk van sop en me zal schrobben en kneden. Daarna nog zweten in de sauna, baantjes trekken in het zwembad en bubbelen in de jacuzzi om ver-
ISTANBUL
‘Elk winterweekend na kerst zoeken Istanbuli’s de sneeuwgrens op in het Aziatische deel’
volgens geconfronteerd te worden met een lopend buffet van onooglijke Turkse gerechten, vettige karbonaadjes en slappe patatten. Maar na een dag in de sneeuw smaken rauwe bonen zoet. Later op de avond covert in de kolossale hotelbar een Turkse zanger met zeldzame blote bovenlip net zo makkelijk Julio Iglesias als Robbie Williams. Met de stereo op tien, want zo hoort dat hier. De overige hotelgasten zijn rijke Turken en opvallend veel Russen met nieuw geld – luidruchtige mannen in trainingspakken en vrouwen met opzichtige collageenlippen. Al het vrouwelijks onder de dertig mag op schoot bij de zingende casanova. Vlak voor twaalven, het tijdstip dat iedereen lira’s moet lappen, draait de Efes-biertap overuren. Wij druipen af, want op tweeënhalve kilometer hoogte telt elk biertje voor twee. We concluderen dat Kartalkaya best een leuk skigebied is en dat vooral de combinatie met Istanbul en de Turkse skisfeer het tot een heel bijzonder winters weekje maakt. Dat vanuit Nederland geboekt ook nog eens heel betaalbaar is. Moet je wel morrend dulden dat in Istanbul ook in hartje winter de zon schijnt. ∑
Praktische informatie op pagina 30 Ω WWW.REIZEN.NL JANUARI 2006
29
Skiën op z’n Turks
Op de pistes van Kartalkaya heb je het gevoel eerder op een heuvel dan op een berg te skiën.
Istanbul Praktisch HOE KOM JE ER? Goedkoopste vliegticket heeft prijsvechter Corendon (www.corendon. com) vanaf Amsterdam, Eindhoven en Brussel naar Istanbul, vanaf ¤ 108 retour all-in. GEORGANISEERDE REIZEN Corendon (www.corendon.com) biedt 8-daagse reizen met 5 nachten in Kartalkaya (zo t/m do) en 2 nachten in Istanbul (vr/za) va. ¤ 499 p.p. (inclusief vlucht, hotel en luchthavenbelasting). INFORMATIE Turks Nationaal Verkeersbureau, tel. 070-3469998,
[email protected], www.turizm. gov.tr. WEBSITES www.istanbulgids.nl geeft uitgebreide informatie over Istanbul. http://istanbul.pagina.nl is een portal met doorkliks naar de meest uiteenlopende onderwerpen m.b.t. Istanbul. www.skiing.nl en www.goski. com/turkey.htm zijn sites met informatie over skimogelijkheden in o.m. Turkije.
30 WWW.REIZEN.NL JANUARI 2006
Winters Istanbul in de ochtendmist
Uludag is voor Turkse begrippen een mondain skigebied. Het ligt 150 kilometer ten zuiden van Istanbul, heeft 27 hotels en 30 kilometer aan skipiste (15 km blauw, 12 km rood, 3 km zwart). Ondanks dat het gebied op 1750 tot 2540 meter hoogte ligt, heb je het gevoel eerder op een heuvel dan op een berg te skiën. Het seizoen loopt van december tot april. Kartalkaya ligt 275 kilometer ten oosten van Istanbul. Maar omdat het aan de snelweg naar Ankara ligt, ben je er even snel als in Uludag. Kartalkaya heeft slechts twee grote hotels maar wel eveneens 30 kilometer piste (20 km blauw, 7 km rood, 3 km zwart) op 1800 tot 2200 meter hoogte. Het seizoen loopt van half december tot half maart. Excursies naar Uludag en Kartalkaya kun je via locale reisbureautjes in Istanbul regelen, maar ook vanuit Nederland zijn
direct arrangementen te boeken (zie ‘Georganiseerde Reizen’ in het praktische kader). Vergeleken met de meeste Europese skioorden zijn Uludag en Kartalkaya relatief klein en is het systeem van skiliften beduidend minder efficiënt. Niettemin is een paar dagen skiën op z’n Turks een leuke reiservaring, al was het alleen maar om de Turkse skicultuur te observeren. Een skipas kost doordeweeks ongeveer ¤ 15 per dag, in het weekend het dubbele. Het huren van ski’s, schoenen en stokken kost ongeveer ¤ 19 per dag. De skigebieden hebben geen eigen websites: op www.adiyamanli.org/ bursa_uludag_ski_cen_plan. htm kun je een plattegrond van Uludag bekijken, op www. guidetoturkey.com/ski_centers/kartalkaya.asp een plattegrond van Kartalkaya.
