achtergrondinformatie
Slimme tussend’oortjes
OUDERS
2
SCHOOL
1. INLEIDING Sinds 1 september 2007 moeten alle basis- en secundaire scholen een gezondheidsbeleid uitstippelen. Op basis van een analyse van hun eigen situatie, hebben ze streefdoelen geformuleerd en acties ondernemen. In het kader van dit gezondheidsbeleid en de blijvende bezorgdheid van ouders over de gezondheid van hun kinderen, wil de VCOV ook de ouders stimuleren om een gezonde levensstijl te ambiëren. Vandaar dat wij de actie ‘Slimme tussend’oortjes’ aanbieden aan de ouderverenigingen. Uit de resultaten van de nationale voedselconsumptiepeiling 2004 bleek dat we met z’n allen te veel producten uit de restgroep (bv frisdrank, zoet beleg zoals confituur, chocolade,…) van de actieve voedingsdriehoek gebruiken. Daarenboven drinken we te weinig. We eten te weinig graanproducten en veel te weinig groenten en fruit. De actieve voedingsdriehoek vind je op de fiches voor de ouders in het actiepakket. De school heeft samen met de ouders een grote impact op de gewoonten van kinderen. De school kan de kinderen mee aanzetten tot gezonde gewoonten. Het consequente voorbeeld van het schoolteam is enorm waardevol, ook voor wat de tussendoortjes betreft. Tussendoortjes die te veel suikers en vetten bevatten zijn één van de oorzaken van het grote aandeel van de restgroep in onze voeding en van het ontstaan van overgewicht op steeds jongere leeftijd. De actie ‘Slimme tussend’oortjes’ wil, zoals de titel aangeeft, ouders aansporen om slim om te gaan met tussendoortjes. Wij zijn ervan overtuigd dat een gezonde levensstijl begint tussen de oortjes. Concreet betekent dit dat gedurende twee weken aan de ouders gevraagd wordt om een ‘slim tussendoortje mee te geven aan de kinderen. De ouders krijgen een lijst van ‘slimme tussendoortjes’. Deze lijst vind je op de fiches in het actiepakket. Om de ouders en kinderen te stimuleren krijgen de kinderen een spaarkaart, waar de juf of meester een teken op aanbrengt als het kind een slim tussendoortje meebrengt en opeet. Er worden een winnaar getrokken uit de volledig ingevulde kaarten. De kinderen van de winnende klas krijgen van de VCOV een T-shirt met het logo van deze actie erop.
2 2
2. DE THEORIE ACHTER TUSSENDOORTJES Wie niet of onvoldoende ontbijt, voelt zich rond 10-11 u dikwijls flauw en slapjes en kan zich niet goed meer concentreren. Om dat gevoel weg te werken, grijpt men gemakkelijk naar zoetigheden die veel snelle energie leveren maar weinig of geen voedingsstoffen zoals vitamine C, calcium en voedingsvezels. Op die manier kunnen tussendoortjes aanleiding geven tot een onevenwichtig voedingspatroon, overconsumptie en overgewicht. De kans op een dipje en de drang naar zoetigheden in de voormiddag kunnen worden voorkomen door het energieniveau na een welverdiende nachtrust op peil te brengen met een goed ontbijt. Slimme tussendoortjes brengen niet alleen de nodige energie bij, maar zijn tevens rijk aan essentiële voedingsstoffen waardoor ze de voeding meer evenwichtig maken. Wie tussendoor veel energierijke zoete snacks en dranken neemt, heeft tegen de volgende maaltijd meestal minder honger, maar zal een paar uur na de maaltijd alweer naar zoet willen grijpen. Deze vicieuze cirkel is makkelijk te doorbreken door te kiezen voor drie evenwichtig samengestelde maaltijden aangevuld met twee tot maximaal drie slimme tussendoortjes. Naast slimme tussendoortjes is het ook heel belangrijk dat kinderen voldoende drinken. Omdat hun dorstgevoel nog niet volledig is ontwikkeld drinken zij te weinig uit zichzelf. Zij kunnen door zweten tijdens het spelen nochtans heel wat vocht verliezen. Kinderen moeten doorheen de dag 1,5 liter water drinken. Bij de maaltijden of als tussendoortje kunnen zij ook melk drinken. Kinderen die van afwisseling houden, kunnen ter variatie ook eens bouillon, thee, vers of ongezoet vruchtensap nemen. Frisdranken bevatten veel suiker en weinig of geen vitaminen en mineralen. Bewaar ze voor speciale gelegenheden.
2.1. HEBBEN KINDEREN TUSSENDOORTJES NODIG ? Slimme tussendoortjes zijn tussentijdse bronnen van vitaminen, mineralen en voedingsvezels en kunnen een goede aanvulling zijn van de maaltijden. Op voorwaarde natuurlijk dat ze slim gekozen worden. Voorbeelden van slimme tussendoortjes zijn melkproducten (volle melk tot de leeftijd van 4 jaar, daarna halfvolle melk), vers fruit, een belegde boterham of een granenkoek. De kleine maagjes van kleuters en lagere schoolkinderen zijn snel gevuld tijdens een maaltijd. Om hun dagelijkse energie- en voedingstoffenbehoefte aan elkaar te kunnen dekken hebben zij daarom baat bij aanvullende gezonde tussendoortjes. Kinderen voelen doorgaans zelf goed aan of ze al dan niet een tussendoortje nodig hebben. Als kinderen geen zin hebben in een gezond tussendoortje, verplicht ze dan niet om iets te eten maar geef ze dan ook geen zoete of vetrijke snack.
2.2. WAT ZIJN SLIMME TUSSENDOORTJES ? Bij de keuze van tussendoortjes is het vooral belangrijk om te variëren. Houd rekening met wat er over de ganse dag wordt gegeten. Heeft uw kind bijvoorbeeld al voldoende melkproducten genomen, geef het dan een stuk fruit. Om tandcariës te voorkomen wordt aangeraden om niet meer dan twee tot drie tussendoortjes per dag te nemen. Kies bij voorkeur een tussendoortje uit de voedselgroepen groenten, fruit, melkproducten en graanproducten (met beleg). Dus probeer af te wisselen. Bovendien let je bij de keuze van het tussendoortje ook best op de calorieën. Tussendoortjes die relatief weinig calorieën leveren en ook nog belangrijke voedingsstoffen bevatten, zijn bijvoorbeeld vers fruit, een boterham of mueslibol. Rijstwafels en eenvoudige (volkoren)biscuits leveren niet te veel calorieën. Ook verse soep is een prima tussendoortje.
3
De tussendoortjes die vele kinderen en volwassenen gebruiken zijn echter een afspiegeling van het rijke aanbod in winkels en supermarkten. Gesuikerde en vetrijke producten zijn in de winkels strategisch opgesteld om de consument aan te zetten ze te kopen. Iedereen komt wel eens in de verleiding, hier hoeft niemand zich over te schamen.
2.3. TANDVRIENDELIJK TUSSENDOORTJES Onze mond is het portaal van ons spijsverteringsstelsel. Het is dus niet te verwonderen dat onze voeding en onze eetgewoonten de gezondheid van mond en tanden beïnvloeden. Een werkgroep van tandartsen en diëtisten stelden samen volgende aanbevelingen op voor tandvriendelijke tussendoortjes :
˝ 2 à 3 tussendoortjes naast de 3 hoofdmaaltijden zijn aan te raden, meer niet. Bij elk eetmoment (kan zowel een hoofdmaaltijd als een tussendoortje zijn) komen er zuren vrij in de mond die het tandglazuur aantasten. Dit herstelt zich vanzelf als we voldoende tijd laten tussen twee eetmomenten. Zo geven we cariës minder kans.
˝ Harde kaas en ongezouten noten : tandvriendelijke tussendoortjes, maar niet voor elke dag
˝ Een koek kan gerust af en toe : kies voor granenkoeken of droge kinderkoeken die veel voedingsvezels en niet zo veel vet en suiker bevatten, drink ook wat water of witte melk na het eten van een koek om de resterende suiker van de tanden te spoelen
˝ Water is de beste drank en dorstlesser, dan komen (in dalende orde) koffie en thee zonder suiker, melk-soep-groentesap, gesuikerde melkproducten, ongezoet fruitsap, aangelengde siropen, light frisdranken, fruitsap met toegevoegde suikers, frisdranken
˝ Zuivelproducten of calciumverrijkte sojaproducten zijn een must in onze dagelijkse voeding, samen met vers fruit zijn zij ideale tussendoortjes omwille van hun rijkdom aan voedingsvezels, vitaminen en mineralen
˝ Tandvriendelijke kauwgom kan maar met mate, door het kauwen begint de maag zich voor te bereiden op voedsel dat echter niet komt en dit vergroot het hongergevoel
2.4. EEN GEZOND LUNCHPAKKET
˝ Geef voor het lunchpakket de voorkeur aan bruin of volkorenbrood en magere toespijs. Beperk het gebruik van zoet beleg zoals jam, choco en speculaas tot maximaal 2 keer per week.
˝ Groenten en fruit doen het uitstekend op brood en brengen kleur in de brooddoos. Wat dacht u van aardbeien, schijfjes appel of peer als beleg of wat kaas of ham met reepjes paprika, komkommer of tomaat. Rauwkost die de avond voordien wordt klaargemaakt wordt best tot ’s ochtends goed afgedekt in de koelkast bewaard.
˝ Stop een dessert in de lunchbox. Melkproducten en fruit bieden een zeer gevarieerd kant-en-klaaraanbod. Denk bijvoorbeeld aan de verschillende melkdrankjes in kleine porties of waarom eens geen afgesloten potje zelf bereide, verse fruitsla meenemen in plaats van een stuk fruit. Dergelijke desserts zijn ook ideaal als slimme tussendoortjes die een belangrijke bijdrage leveren tot de dagelijkse vitaminen- en mineralenbehoefte van elke snel groeiende spruit maar ook van uzelf.
˝ Zoete en/of vette snacks zoals chips, gevulde repen en koeken leveren vaak vooral calorieën en remmen de gezonde eetlust. Bovendien dragen ze bij overmatig gebruik bij tot het ontstaan van overgewicht en tandcariës.
˝ Zorg voor variatie in de brooddoos.
4
2.5. BREINFOOD : ‘hoe word ik nog slimmer tussen d’ oortjes ?’ Ons brein is een workaholic, hij is dag en nacht voor ons in de weer. Ook als jij slaapt, zit hij niet stil. Je kunt je brein helpen bij zijn dagelijkse baan door hem goed te verzorgen. Hieronder volgen enkele tips om je hoofd koel te houden.
Het breinmenu : ‘eet je slim’
˝ Gevarieerd, gezond en regelmatig smullen, zo kan je best mijn brandstof aanvullen. ˝ Groenten en fruit, mmmm…., daar kan ik niet genoeg van krijgen. ˝ Geef mij maar kip of erg mager vlees, ik heb het niet zo voor vet vlees… ˝ Liefst eet ik vette vis (zalm, tonijn, sardines, makreel) én vis – en schaaldieren. ˝ Gedroogde bonen, peulvruchten en noten, vooral walnoten en amandelen vind ik heerlijk.
˝ Suikers zijn voor mij ‘broodnodig’ ! Ik verkies trage suikers (vb. in fruit) boven snelle suikers (vb. in chocolade, snoep…). Tijdens de examens mag ik wel eens beloond worden met een zoetigheidje, vb : studentenhaver…
˝ Zout is niet aan mij besteed. ˝ Ik drink graag water. ˝ Gebruik zo weinig mogelijk omega-6 vetten : maïsolie, volle melk, boter, kaas, mayonaise, chips.
˝ Ik verkies ‘moeders kookkunsten’ boven snacks en kant – en – klaar maaltijden. ˝ Ik maak graag tijd om rustig te eten, jij toch ook ? Verzorg me goed, want ik ben... ZO BELANGRIJK voor je…
˝ Net als jullie heb ik nood aan voldoende zuurstof. Wist je dat ik 20 % van de zuurstof die je inademt verbruik. Sluit mij daarom niet de ganse dag op tussen je boeken, net als jij houd ik er van om tijdens de pauzes ‘een fris luchtje’ te scheppen.
˝ Af en toe moet je me een pauze gunnen. Ik kan gemiddeld gedurende 50 minuten aandachtig blijven. Na 50 minuten concentratie heb ik nood aan een pauze.
˝ Ik ben een workaholic, ik werk dag en nacht. Een les die je net voor het slapengaan leest of opzegt, zal ik tijdens de nacht voor je verwerken. Zo kan jij het ’s morgens makkelijker herhalen.
˝ Tijdens het leren maak ik gebruik van drie systemen nl : het visuele geheugen, het auditieve geheugen en het kinetisch-motorisch geheugen. Hoewel ik de drie systemen gebruik, gaat mijn voorkeur toch uit naar één systeem. Weet jij welk systeem mijn lieveling is ? Ga op ontdekkingtocht en leer me beter kennen. Ik help je al even op weg… Leer je best door een tekst te schematiseren of uit te schrijven, dan is het visuele geheugen jouw dominante leerstijl. Leer je het beste door de tekst verscheidene malen hardop te zeggen, ‘te papegaaien’, dan is het auditieve geheugen mijn lieveling. Leer je het beste door zaken uit te testen, te onderzoeken, door je handen uit de mouwen te steken, dan is het kinestisch-motorisch geheugen dominant. Uit : - Hebbes, verstand van leren en leren van je verstand – Hilde Jaspaert & Paul Maes uitgeverij Die Keure- 2004 - www.gezondheid.be - de gezondheidssite van Vlaanderen, artikel : ‘Hersenvoeding’ - www.gezondheidenpreventie.be - vzw gezondheid en preventie, artikel : Examen periode : pas uw levensstijl aan !
5
3. EEN SLIM TUSSENDOORTJESBELEID VAN DE OUDERVERENIGING Nu je weet waarom tussendoortjes belangrijk zijn voor kinderen en wat precies slimme tussendoortjes zijn, kan de oudervereniging aan de slag met een slim tussendoortjesbeleid. Maar hoe begin je hieraan ? Eerst en vooral bespreek je het binnen de oudervereniging of jullie het thema ‘slimme tussendoortjes’ willen opnemen in jullie werking. Samen met de school bespreek je of de leerkrachten bereid zijn de volgkaart te gebruiken en te werken rond slimme tussendoortjes, gezonde levensstijl, de actieve voedingsdriehoek. Ten slotte bekijk je samen met de school wanneer en hoe de actie kan plaatsvinden. Een gedetailleerd stappenplan vind je in het draaiboek in het actiepakket. Er zijn verschillende mogelijkheden om de actie ‘Slimme tussend’oortjes’ in de spotlights te plaatsen :
˝ Een fiche meegeven aan de ouders met daarop een korte uitleg over de actie en over slimme tussendoortjes (dit zit in het actiepakket).
˝ De oudervereniging kan een tijdje de T-shirts van Slimme tussend’oortjes dragen om de ouders te stimuleren en de actie bekend te maken.
˝ Enkele creatieve ouders en leerkrachten brengen een toneeltje of een rollenspel over het belang van slimme tussend’oortjes. Ze kunnen hiervoor fruitmaskers ontwerpen.
˝ Een slotmoment of een startmoment inlassen (met ondersteuning van de VCOV-medewerker) : 's morgens (voor de lessen) met een stand rond gezonde voeding op de speelplaats staan. Voorbeelden van slimme tussendoortjes aan de ouders en kinderen tonen of uitdelen vb : fruitbrochette of ‘smoothies’ (=fruitshakes) uitdelen. De actieve voedingsdriehoek meegeven aan de ouders (op de achterkant van de lijst evenwichtige tussendoortjes).
˝ De school zelf werkt ook gedurende twee weken rond gezonde voeding en beweging : diëtiste die uitleg geeft in de klas, met de actieve voedingsdriehoek werken, lekkere tussendoortjes maken in de klas (bv. smaakbommen), bewegingsactiviteiten (dans en balspelen) extra aandacht tijdens de middagpauze.
˝ Op een slotmoment (woensdagmiddag) tonen de kinderen alles aan de ouders, ouders kunnen proeven.
˝ Kookvoormiddag organiseren met buffet (elk kind krijgt twee bonnetjes, moet kiezen). ˝ Eetdagboekje meegeven naar huis (wordt in de klas, aan de hand van de actieve voedingsdriehoek) besproken.
˝ Stappenteller meegeven naar huis. ˝ Uitstappen organiseren naar de imker, de bio-markt.... ˝ Je kan ook een diëtiste uitnodigen die aan ouders en kinderen samen meer info geeft over de actieve voedingsdriehoek. Verder kan je het thema als vast agendapunt opnemen in de oudervereniging of schoolraad, kan je een speciale nieuwsbrief meegeven aan de ouders, kan je een infoavond over gezondheid voor alle ouders organiseren. Ben je nog op zoek naar een spreker rond gezonde voeding, aarzel niet om het VCOV – team te contacteren, we helpen je graag verder.
6
Meer tips om het thema slimme tussendoortjes op te nemen in de werking van de oudervereniging :
˝ Op
opendeurdagen op de stand van de oudervereniging ook de actie voorstellen
(affiches zitten in het actiepakket)
˝ Ouders vanuit hun professionele of persoonlijke expertise aantrekken als adviseur voor actieve participatie in ontwikkeling van het beleid
˝ Actie organiseren rond drank en snoepautomaat ˝ Als de ouderraad een ontbijtactie organiseert, kan je enkele slimme tussend’oortjes in de ontbijtmand voegen.
˝ Tijdens de WEEK VAN DE SMAAK (half november) lopen verschillende interessante projecten over voeding (neem eens een kijkje op www.weekvandesmaak.be)
˝ Opnemen in schoolreglement : verjaardagstraktaties, geen snoep of chocolade, vrijdag groente en fruitdag
˝ Sportavond
organiseren voor de ouders, massage cadeau doen voor moederdag,
vaderdag of dag van de leerkracht.
˝ Bezoek aan het groentemuseum in Sint-Katelijne-Waver (Het museum heeft een boekje uitgegeven met meest geslaagde recepten voor groentegerechten) www.tgrom.be/
7
4. ENKELE INITIATIEVEN VOOR DE SCHOOL • Voer een wekelijkse fruitdag in met het project Tutti Frutti De scholen die deelnemen krijgen een didaktische map en ondersteunende materialen over fruit en gezonde voeding. Tutti Frutti wil kinderen ertoe aanzetten meer fruit te eten. De kinderen kunnen via de school een fruitabonnement afsluiten voor het ganse schooljaar (30 weken), ze krijgen dan op een vaste dag in de week een lekker stuk fruit als tussendoortje. De school kan ook aan de ouders vragen op een vaste dag fruit aan hun kinderen mee te geven. Die dag wordt er niet gesnoept of een koek gegeten om 10 uur. De kleuterleerkrachten kunnen aan de ouders vragen een handje toe te steken om het fruit te schillen. Bovendien krijgt de klas met de grootste fruiteters een prijs. Meer info : www.vig.be
• Een zuiveldag kan ook leuk zijn In het kader van gezonde voeding kan je niet zonder een dagelijkse portie zuivelproducten, rijk aan calcium voor het skelet en vitaminen en mineralen voor een goede conditie. Kinderen drinken nog steeds te weinig. Als de fruitdag goed ingeburgerd is, kan de school een zuiveldag invoeren. Voor de lancering kan je allerlei leuke activiteiten bedenken, zoals bv. bezoek aan de boerderij en de markt, kookactiviteiten met melk en melkproducten of gecombineerd met fruit en groenten, ontwerpen van affiches en ander reclamemateriaal door de kinderen, toneeltjes, liedjes,… Meer info : www.nice-info.be
• Creatief lesgeven over ‘groenten en fruit’ Werken rond het thema ‘aardappelen’ of ‘groenten en fruit’ kan je met de eerste twee lessenpakketten van Vlam vzw, het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing. Een team leraren ontwikkelde een reeks creatieve en speelse lessen over de Vlaamse landbouw-, tuinbouwen visserijproducten voor het kleuter- en lager onderwijs. Over een periode van drie jaar wordt de reeks uitgebreid. Voor elk leerjaar is er een aparte lessenreeks met lesvoorbereidingen en werkblaadjes voor de leerlingen (te kopiëren). De lessenpakketten werden getest in klassen en beantwoorden aan de ontwikkelingsdoelen en de eindtermen. Alle lesmateriaal vind je digitaal (pdf-bestand) op de Vlam-site. Klik op onderstaande link. Meer info : www.lessenpakket.be/lesson/index.phtml
• Zorg voor aanbevelingen als ouders graag af en toe een koek meegeven Vraag de ouders bv. droge kinderkoeken of granenkoeken mee te geven, deze bevatten minder vet en meer vezels en zijn gezonder dan een croissant of een chocoladekoek of een reep chocolade. Zorg dat de kinderen een glas water of melk kunnen drinken na het eten van een koek zodat de suikers uit de mond weggespoeld worden. De school kan ook aangeven wat er bij speciale gelegenheden wel of niet kan.
• Wat met traktaties bij verjaardagen en speciale gelegenheden ? Bij een feestelijke gebeurtenis hoort een traktatie, een extraatje dat liefst niet te groot is. Enkele leuke ideetjes : een fruitspiesje, versierd fruit, een kadootje, een droge koek, een (gevuld) pannenkoekje, een ijsje, een droge cake...
8
Vraag aan de ouders hiermee rekening te houden, maak hierover concrete afspraken en hou je eraan. Er is reeds een basisschool die consequent grote slagroomtaarten weigert als verjaardagstraktatie. Dit lijkt op het eerste zicht moeilijk, maar deze school heeft reeds bewezen dat het mogelijk is. Veel ouders moeten zich zelfs tekort doen om zulke taarten te kunnen betalen zodat hun kind niet moet “onderdoen” voor anderen.
• Frisdrankautomaten en drankfonteintjes In drie op vier secundaire scholen en in een op de tien basisscholen staan frisdrankautomaten op de speelplaats. Het aanbod beïnvloedt het gedrag van de leerlingen. Ze ervaren frisdrank als een normaal onderdeel van hun voedingspatroon. Sommige scholen opteren voor een ‘gezonde’ vulling van de automaat : zuiveldranken en suikervrije drankjes. Of dat goed is voor de portemonnee van de ouders blijft nog de vraag. De school verdient veel geld aan de automaat. Waalse en Brusselse scholen mogen geen snoep, frisdrank of fastfood meer aanbieden. In Vlaanderen laten ze de scholen vrij. Veel scholen nemen gezonde initiatieven. Ze plaatsen bijvoorbeeld drankfonteintjes met kraantjeswater. Dat is gezond en goedkoop. De drinkwaterbedrijven houden de kwaliteit van het drinkwater scherp in de gaten. Zij baseren zich hierbij op strenge Vlaamse en Europese kwaliteitseisen. Kraantjeswater is dus net zo gezond als flessenwater en zonder enige vorm van afval ! Meer info : www.klasse.be/ouders/help.php ?id=53
• Aan tafel ! Ook de christelijke mutualiteit CM heeft een educatief aanbod over gezonde voeding : AAN TAFEL is een didactische map die vanaf nu kan worden besteld. Ze staat boordevol kanten-klare werkvormen voor leerkrachten van het eerste tot het vierde leerjaar. Meer info : www.cm.be/nl/100/infoenactualiteit/publicaties/visie/visie_1_juni/aan_tafel.jsp? ComponentId=17013&SourcePageId=5421
9 2
BRONNEN : • www.fitteschool.be/html/fitteschool/basisonderwijs-speeltijd.html#tussendoortjes • www.gezondheidstest.be/edupakket/voedingsfiches_index.htm(aanbevelingen en tips) • www.fitteschool.be/html/fitteschool/basisonderwijs-speeltijd.html • www.gezondheid.be/index.cfm ?fuseaction=art&art_id=2386 • www.vig.be/content/pdf/VD_peutersenkleuters.pdf • www.123aantafel.be/03/boekje_72dpi.pdf • www.vig.be/content/pdf/ON_fitteschool_begin.pdf (tekst van Olaf Moens
‘Een fitte school : hoe begin je eraan’, over gezondheidsbeleid op school)
MEER INFO : • www.vig.be/content/html/gezondeschool.htm • www.tgrom.be/alg_info.html • www.nice-info.be • www.logoleuven.be/documents/home.xml • Het kinderboekje “Van cake tot shake. Alles over tussendoortjes”
0 2
Dit kinderboek vertelt je alles over lekkere en gezonde tienuurtjes, vieruurtjes en avondsnacks. Je ontdekt het keukengeheim van Appeltje Propvol, de Dwergherberg en de Loldrol. Overgoten met een sausje van leuke doe-tips en rare maar ware weetjes.
www.impressantplus.be/kinderboeken.php#cake
300 gram
GROENTEN
3 - 4 glazen 1 - 2 sneden kaas
CALCIUMVERRIJKTE SOJAPRODUCTEN
MELKPRODUCTEN EN
VIG
c
matigen
volwassenen: minstens 30 minuten kinderen en jongeren: minstens 60 minuten
LICHAAMSBEWEGING
1,5 liter drinken
WATER
3 - 5 stuks gekookt
AARDAPPELEN
5 - 12 sneden bruin brood
GRAANPRODUCTEN
2 - 3 stuks
FRUIT
75 - 100 gram
VERVANGPRODUCTEN
VLEES, VIS, EIEREN
SMEER-EN BEREIDINGSVET
RESTGROEP
om dagelijks evenwichtig te eten en voldoende te bewegen
DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK
De VCOV, de Vlaamse Confederatie van Ouders en Ouderverenigingen, is de koepelorganisatie voor ouders en ouderverenigingen van het vrij onderwijs. We vertegenwoordigen de ouderbelangen en geven ouders een stem in het beleid. Daarnaast ondersteunen we hen in de participatie op school. De VCOV biedt informatie en vorming : Ñ
Het
e-zine OUDERLINK met tal van interessante artikels en links rond onderwijs en opvoeding
Ñ
De
Ñ
Informatiemappen
Ñ
Een
Ñ
Acties
Ñ
Vormingsavonden
VCOV-MEDEDELINGEN met informatie voor en over de ouderwerking op school over de onderraad en het participatiedecreet.
website met informatie over de activiteiten en de werking van de VCOV : www.vcov.be om ouders te sensibiliseren rond schoolgebonden thema’s : verkeersveiligheid, gezonde voeding en de zware boekentassenproblematiek thema’s
voor ouders en ouderraden over opvoedings- en onderwijs-
Daarnaast kan je bij de VCOV terecht voor advies en bemiddeling : Ñ
Een
ombudsdienst voor vragen over opvoeding, onderwijs en ouderparticipatie
Ñ
Ondersteuning
Ñ
Werkdocumenten
op school
en bemiddeling als er problemen opduiken in de ouderwerking zoals een voorbeeld huishoudelijk reglement, kiesbrieven...
Tenslotte geeft de VCOV de ouders een stem in het beleid : Ñ
Belangenverdediging
Ñ
Ervaringsuitwisseling,
(VLOR)
bij de overheid, bijv. in de Vlaamse Onderwijsraad visievorming en standpuntbepaling via ouderplatforms
VCOV vzw, Interleuvenlaan 15A, 3001 Leuven tel : 016/38 81 00 - fax : 016/40 86 70 -
[email protected]
OUDERS
SCHOOL
