fi
Slim ondernemen anno 2013: zoek een niche op, vernieuw, let op de kosten en regel zelf financiering
w o e n s d a g 11 d e c e m b e r 2013
gazellen
)verzicht van de snelstgroeiende ondernemingen van Nederland
Kampioen O Personeel Zonnepanelen van Flexibele schil Arends Techniek op Al Jazeera P18
is zegen voor detacheerders P34
O Alternatieven G-eldpomp voor als de bank niet thuisgeeft P40
O Grenzenloos Buiten de polder O liggen soms de beste kansen P46
infographics
Sterren van de economie +3189
Ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van de FD Gazellen Awards inventariseerde Het Financieele Dagblad de snelste groeiers van de afgelopen tien jaar: de Gazellen onder de Gazellen. Honderd Supergazellen in een handzaam overzicht. g
h
Thuisbasis De Supergazellen zijn in alle uithoeken van Nederland te vinden. Wel komt bijna de helft van deze honderd Gazellen uit de provincies Noord- en Zuid-Holland.
•
r_j r_j r_:
ZJ
Megagroeiers
banen
Supergazellen met de grootste omzetgroei over een periode van 3 jaar in %.
Stijging werkgelegenheid sinds 2004 in %
+2819
ZD I=I
• a
ZD
ZJ
ZD
ZJ
LJ
•
•
•
ZD
ZJ ZJ
Bpa
+2340
ZD ZD
ZJ ZJ
• •
t
.
Supergazellen
+2280 CJ
ZD
ZJ ZJ
ZD
ZJ ZJ
ZD BgZD
ZD
ZD
+1767
Brja
HBBB
1
2
3
4
5
Solland Solar (2007)
Solland Solar (2008)
TomTom (2005)
RijnDijk Steel (2007)
Isobar (2006)
93
Overlevers
.BBBB
BBBB
Reuzenomzet
Supergazellen zijn nog actief
Omzetgroei Supergazellen versus bbp Nederland 2004-2013 in %
«+272,6*
B B
Leeftijd
+0,9*
Succesvol ondernemen kan op alle leeftijden. De meerderheid van de Supergazellen bestaat uit veertigers. 26
&
:
rqa p p Q • •• LCo a u • ] c • p a i j D a D
a
D
a
••rr o a Q a ^
B
a
3d 20-29
30-39
40-49
50-59
3 overnames
60-69
2 opheffingen
2 faillissementen
Supergazellen
Nederland 'gi-.Tinddclde groei op jaarbasis
Ruim 40% van de Supergazellen is actief in de zakelijke dienstverlening. Daarna volgt de groothandel.
BUS Zakelijke dienstverlening
| ^k^L
Groothandel
Oetailhandel
Industrie
9
ICT/ Software
Q
9
Consumentendiensten
Q O
De analyse en infographics zijn gemaakt door Kris Androg, Stephanie Reedijk en Maarten Snijder, minorstudenten Editorial Med2 0 1 3 - F D G A Z E L L E N 1 0 0 • 113 112 - F D G A Z E L L E N 1 0 0 - 2 0 1 3
eregalerij
Professioneel van A naar B met C
|
Klasse
Bedrijfsnaam
Bedrijf somschrijving
O m z e t 2012 in €
G r o e i in %
Personeel
groot
BiZZPro (Myler)
bemiddeling zelfstandige professionals
116.596.384
111
19
groot
Jan Zandbergen
groothandel in vlees
199.822.241
68
88 107
groot
PQR
ict-dienstverlemng (infrastructuren)
94.978.578
35
groot
Develing Beheer
groothandel in grondstoffen
76.188.470
31
92
groot
Kendrion
elektromagnetische componenten
284.900.000
28
1632
groot
AFAS Holding
softwareontwikkeling
64.044.862
28
290
groot
The Surgical Company
leverancier van medische hulpmiddelen
63.079.130
24
230
|
Zeeland
C l a e s s e n s Personenvervoer is de business vervoerder voor de zakelijke markt. Voor de tweede opeenvolgend jaar
Zodra U uw afspraak geboekt heeft nemen wij de werkzaamheden van het vervoer via ons geavanceerd boekingssysteem over. U kunt zich volledig richten op Uw eigen business.
genomineerd als snelst groeiend bedrijf.
fd.
Op het gebied van zakelijk vervoer heeft Claessens Personenvervoer al de nodige ervaring opgedaan. Diverse multinationals en provinciale overheden maken gebruik van onze diensten. Bij Claessens Personenvervoer bent U verzekerd van stiptheid en discretie. Voor het zakelijk vervoer maken wij gebruik van professionele chauffeurs. Voor onze zakelijke klanten beschikken wij over voertuigen van het type Mercedes Benz E Klasse en diverse luxe 8 - persoonsbussen. Deze wagens zijn zwart van kleur met lederen bekleding en hebben geen taxi kenmerken. Daarbij zijn alle voertuigen voorzien van WIFI.
Gazellen Awards 2013
klein
SieTec Industrial Automation
industriele automatisering
klein
SBeffect
ict-dienstverlening
880.628
313
7
2.363.516
78
13
middel
PVNED Holding
diensten voor elektriciteitssector
27.229.540
198
8
middel
Bax-shop.nl
webwinkel in audioapparatuur
31.041.000
154
91
middel
Maas S Hagoort Lampen
groothandel in proiectverlichting
7.338.460
42
24
middel
Medisot
reanimatieproducten
2.757.570
32
6
middel
Indaver Impex
scheiding van afvalwater
11.343.000
31
40
middel
Timko Holding (De Pooter)
uitzend- en detachenngsdiensten
20.665.130
31
413
groot
Humares (NOVA/Oceanwide)
uitzend- en detachenngsdiensten
120.307.000
24
3129
klein
FMJ Elektro
technische dienstverlening (Industrie)
6.440.759
524
17
klein
Greenfox
renovatie van armaturen
1.402.548
380
10
klein
Natutech
groothandel in zonnepanelen
1.454.076
378
5
klein
GAVKO (ForeyeT)
ict-dienstverlening
2.293.324
304
14
klein
Batavia Bioservices
ontwikkeling van biologische medicijnen
6.114.326
288
29
klein
Impegno
zorgmstellmg
6.737.000
256
112 5
kiein
HuurSnel
bemiddeling in verhuur van vastgoed
5.418.235
242
klein
Public Support Groep
detacheringabureau
3.244.791
228
klein
Skanna Basics Projecten
uitzending en detachenng (horeca)
2.882.570
218
klein
FMJ Marine Automation
technische dienstverlening ( m a n t i e m )
1.419.895
211
11
klein
Eteck
levenng duurzame energiesystemen
1.300.762
188
20 11
133
klein
Viruly Interclick (VI Company) internetbureau (apps en websites)
1.115.982
179
klein
C en F Travel (Free Sun)
bemiddeling in reizen (Turkije)
2.429.563
175
1
klein
LayerThree
ict-outsourcmg
1.604.000
154
9
klein
Meet Den Haag
meten van facilitate prestaties
582.552
141
8
klein
Fintrex
werving & selectie (voor klantcontact)
4.640.412
141
149
klein
Expand Online
marketingbureau (online)
3.071.404
138
20
klein
SmartDC
exploitatie van datacenter
1.849.471
134
4
klein
Veneficus
data-analyse voor strategische besluiten
726.170
119
10
klein
Quest Media
reclamebureau
856.197
111
klein
Kwadraat Aannemingsbedrijf
bouw- en aannemersbedrijf
4.015.126
104
12
klein
Metalura
leveren van balkonbeglazmg/tuinschermen
1.543.000
102
10
valetparking, chaufteursdiensten. e.d.
2.536.495
101
108
2.000.138
101
30
25
klein klein
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ Jeeves Bitfactory
internetbureau (apps en websites)
klein
Calculus Software
softwareontwikkeling ( z o r g j
2.411.821
96
klein
The Lean Six Sigma Company
coaching en implementatie (Six Sigma)
1.494.486
94
8
Bel voor een afspraak:
klein
Van der Waay Machinebouw
vervaardiging van machines
2.683.353
89
12
+31(0) 46 4007777
klein
Joint Financials Participations detachenng van fmancials
3.398.043
79
klein
internetbureau (apps en websites)
3.149.727
78
$1
Mangrove Karisma (Focus Koeriers)
koeriersdiensten
36 8
klein
Economiestraat 61 Sittard
,
1.100.077
B
www.claessensvervoer.nl 2013
F D G A Z E L L E N 100
127
•
TENTEN
fd gazellen 100
S O L A R
advies
levering
installatie
service
funding
TENTEN SOLAR LAAT O N G E K E N D E GROEI ZIEN Tenten Solar - adviseur, specialist, g r o o t h a n d e l , leverancier e n installateur o p h e t g e b i e d v a n zonnee n e r g i e - is u i t e r m a t e trots d a t h e t b e h o o r t t o t d e 100 snelst g r o e i e n d e b e d r i j v e n v a n N e d e r l a n d . Dankzij d e onverbiddelijke ondernemersambities van de a a n d e e l h o u d e r s , transformeerde het bedrijf in no-time v a n e e n kleine speler in d e solarmarkt n a a r e e n grote, landelijk o p e r e r e n d e o r g a n i s a t i e . Inmiddels m o g e n zij h o n d e r d e n p a r t i c u l i e r e n , agrariers e n b e d r i j v e n t o t h u n k l a n t e n k r i n g r e k e n e n e n zijn zij zeer s u c c e s v o l gebleken in grote aanbestedingen bij w o n i n g c o r p o r a t i e s e n g e m e e n t e n . W a a r m e n in 2013 e e n o m z e t v e r d u b b e l i n g liet zien, v e r w a c h t m e n o o k v o o r 2014 m i n i m a a l e e n o m z e t g r o e i v a n m i n i m a a l 25% t e realiseren.
Nieuwe locatie Gezien d e z e resultaten, w a s d e verhuizing n a a r e e n groter b e d r i j f s p a n d m e t m o d e r n e kantoren, ruime showroom en opslagcapaciteit, een logische vervolgstap. Het bedrijf bestaat bijna 5 jaar e n o p e n d e 1,5 j a a r geleden het eerste zonnepanelen servicecenter v a n Oost N e d e r l a n d . D a a r n a a s t h a d m e n diverse o p s l a g c e n t r a , m a a r deze b e v o n d e n zich o p meerdere locaties, w a a r d o o r d e logistieke efficientie te w e n s e n overliet. M e n w a s d u s g e n o o d z a a k t o m uit te kijken n a a r e e n grote, c e n t r a l e locatie. Niek Bleumink, Financieel Directeur v a n Tenten Solar, is erg c o n t e n t m e t het n i e u w e b e d r i j f s p a n d : "Het betreft e e n p r a c h t i g e z i c h t l o c a t i e d a t v a n alle g e m a k k e n is voorzien, w a a r wij al onze bedrijfsonderdelen k u n n e n
door Karin Quint
centraliseren. Wij h e b b e n d e b e s c h i k k i n g over een kantoorruimte e n s h o w r o o m v a n elk 250 m , w a a r wij potentiele opdrachtgevers n o g beter kunnen o n t v a n g e n e n h e n meer p r o d u c t e n live k u n n e n tonen. Eveneens b i e d t het 500 m g r o t e m a g a z i j n ons v e r b e t e r d e m o g e l i j k h e d e n o p h e t g e b i e d van bulkinkoop, waardoor wij g o e d k o p e r kunnen a a n b i e d e n . Ik b e n er d a n o o k v a n overtuigd d a t deze n i e u w e l o c a t i e ervoor zal z o r g e n d a t wij onze reeds sterke marktpositie verder k u n n e n vergroten." 2
Honderd
2
Sectorspecifieke d o e l g r o e p b e n a d e r i n g Tenten Solar b e d i e n t diverse d o e l g r o e p e n e n gelooft d a t elke sector e e n e i g e n b e n a d e r i n g vergt en ook verdient. De sectorspecialisten voor particulieren, agrariers, bedrijven e n ( s e m i - ) o v e r h e d e n krijgen van het bedrijf d a n ook volledig d e volledige ondersteuning o m h u n m a r k t g r o e p verder uit t e b o u w e n . Een succesvol m i d d e l hierin is het branchespecifiek informeren v a n prospects tijdens informatieavonden. De n i e u w e s h o w r o o m v a n het bedrijf is uitstekend gefaciliteerd o m a a n v o l d o e n d e m e n s e n plaats te b i e d e n . D a a r n a a s t g a a t het bedrijf regelmatig on tour m e t d e 'Solar Road Show' e n laat m e n o p diverse locaties in het l a n d gei'nteresseerden kennismaken met d e d u u r z a m e e i g e n s c h a p p e n e n voordelen van z o n n e p a n e l e n . De ervaring leert d a t m e n , na het bezoeken v a n zo'n a v o n d , in staat is d e juiste keuzes te m a k e n t e n a a n z i e n v a n e e n zonnepaneleninstallatie, Het leeft e n o r m . Zeker nu terugverdientijden v a n 7-8 jaar gerealiseerd k u n n e n w o r d e n .
groeiers X
•Zieookp.18
Arends Techniek Groei:
Over Tenten Solar Tenten Solar B.V. is d e adviseur, specialist, groothandel, leverancier e n installateur o p het g e b i e d van z o n n e p a n e l e n (PV-panelen). Dit is d u u r z a a m energie o p w e k k e n m e t e e n 100% g r o e n e stroominstallatie. He bedrijf adviseert over d e d u u r z a m e investering, levert alle o n d e r d e l e n e n installeert d e z o n n e p a n e l e n voor c a . d e v o l g e n d e sectoren: a g r a r i s c h , installateur^ industrie, non-profit e n particulieren. Tenten ^!^ o n t s t a a n vanuit Elektro-lnstallatie Tenten d a t in 1999 u o p g e r i c h t . Vanaf 2009 b o u w t Tenten Solar B.V. fulltime a a n e e n s c h o n e toekomst middels zonne-energie. W voor meer informatie o p : www.tentensolar.nl.
CONTACT b
Wie zijn ze en hoe doen ze het? De 100 snelste groeiers van de laatste drie jaar in het Nederlandse mkb op basis van gegevens tot eind 2012.
Nobelstraat 2 1 • 7131 PZ Lichtenvoorde T. +31 (0)544 353 348 • F. +31 (0)544 353 820 E.
[email protected] • I. www.tentensolar.nl
S o 1
in
1185%
Omzet: €1,9 min. Werknemers: 10 Ceo: Marjan Arends Opgericht: 2 0 0 9 Plaats: 2e Exioermond www.arendstechniek.nl
In opdracht van de Egyptische overheid zijn Marjan en Edwin Arends onlangs begonnen aan een reeks grote klussen i n het NoordAfrikaanse land. Ze gaan duizenden flats voorzien van zonnepanelen, een irrigatiesysteem aanleggen voorkwekers aan de rand van de Sinai-woestijn en
lantaarnpalen plaatsen die op zonne-energie werken. Arends Techniek, specialist op het gebied van zonnepanelen, is voor het Egyptische avontuur een tweede onderneming gestart. Zo'n succesverhaal doet het goed i n de media en de goede public relations heeft ook zeker bijgedragen aan de snelle groei van Arends Techniek. Hoe de toekomst er uitziet is lastig te voorspellen. De subsidiepot voor zonnepanelen is op, maar gaat dat consumenten tegenhouden? Nergens voor nodig, want volgens Arends is een investering i n zonnepanelen een van de beste investeringen die er bestaat.
2 Enforz Groei:
1156%
Omzet: €2,1 min. Werknemers: 4 Ceo: Peter Reijns Opgericht: 1998 Plaats: Zaandam www.enforz.nl
Enforz is een financieel interimbureau dat klanten helpt om hun financiele bedrijfsvoering weer op orde te krijgen. Tot 2012 was het bedrijf m i n of meer onzichtbaar; nieuwe klanten vonden Enforz via mond-totmondreclame. Vanaf 2013 heeft ceo Peter Reijns hier verandering i n gebracht.
Want hij wil verder groeien met Enforz en bekendheid in de markt draagt daar aan bij. Daarom zet de onderneming tegenwoordig volop sociale media in. Dit past bij de drang tot vernieuwing van Enforz. Ook het nieuwe werken is daarom volledig ingeburgerd bij de medewerkers. Ontmoetingen vinden plaats op het kantoor van Enforz, i n een voormalige brood- en beschuitfabriek, of op andere inspirerende plekken met een industrieel karakter. De ontzettend snelle omzetgroei van de afgelopen drie jaar bleek in 2013 niet vol te houden: die valt 30% lager uit dan in 2012.
2013 • FD GAZELLEN 100 • 61
fd gazellen 1 0 0
W E E R FD G A Z E L L E !
vanaf de start gekozen voor het aanbieden van webservices die gekoppeld kunnen worden aan elke applicatie. Dit bleek een goede keuze, zegt Wolfs. 'Nu veel ITleveranciers twijfelen over "on premise" of "cloud computing" en er steeds meer bewustzijn komt rondom "Big Data", zien we dat wij acht jaar geleden onze tijd ver vooruit waren.'
van Xelvin Zuid. In de toekomst verwacht Lammers ook groei door een grotere focus op specifieke nichemarkten.
• Zie ook p 48 PVNED Holding Groei:
198%
Werknemers: 8 Ceo: Peter Molenaar Plaats: Goes www.pvned.eu
Xelvin Zuid 200%
Omzet: €19,1 min. Werknemers: 247 Ceo: Walter Lammers Opgericht: 2007 Plaats: Venray www.xelvin.nl
PACER B.V. is een ingenieurs- en adviesbureau gespecialiseerd in projectbeheersing, contractmanagement en risicomanagement in infrastructuur en industrie. PACER is gevestigd in Utrecht en opereert door heel Nederland zowel aan opdrachtgevers- als opdrachtnemerszijde.
PACER IS UW PARTNER VOOR GOEDE CONTRACTEN IN HELDERE EN DUIDELUKE TAAL.
houdt vaart in uw project!
www.pacer.nl
De concurrentie ziet Xelvin, detacheerder van technisch personeel, vaak als voorbeeld. Het feit dat de succesformule vervolgens wordt gekopieerd, ziet regiodirecteur Walter Lammers van Xelvin Zuid als een bedreigingvoor verdere groei. Daarom probeert Xelvin de concurrentie voor te blijven door voortdurend te vernieuwen. Zo startte het bedrijf onlangs een online redactie die zich onder meer richt op sociale media. Elke redacteur is verantwoordelijk voor een eigen regio en gebruikt verschiilende kanalen. De afgelopen tijd heeft Xelvin volop nieuwe vestigingen geopend, zoals in Waalwijk en Rotterdam. De vestiging in Eindhoven is in de periode 2011-2012 gesplitst in vier kleinere competentiecellen. Dit heeft een grote bijdrage geleverd aan de omzetgroei
62
Eteck
Pacer
Groei:
188%
Groei:
183%
Omzet: €1,3 min.
Omzet: €1,4 min.
Werknemers: 20
Werknemers: 13
Ceo: Jaap van Eck
Ceo: Vincent van der Meijden
Opgericht: 2008
Opgericht: 2007
Plaats: Waddinxveen
Plaats: Utrecht
www.eteck.nl
www.pacer.nl
Een omzetgroei van 188% in de afgelopen drie jaar? Voor Eteck is het slechts het begin. Om nog veel harder te kunnen groeien, trok het onlangs vers vermogen aan door een miljoenenovereenkomst te sluiten met de Belgische investeerder DG Infra Yield. Eteck ontwikkelt, installeert en exploiteert duurzame systemen voor levering van warmte en koude. Het bedrijf komt voort uit de vroegere sloperij van de Haagse familie Van Eck. Eteck neemt in hoog tempo lokale energie-instalIaties over van distributeurs als Nuon en Essent. Ook woningcorporaties willen hier steeds vaker vanaf. Als kleinschalig familiebedrijf is Eteck beter in staat deze systemen rendabel te maken dan de oude eigenaren, legde Eteck-directeur Jaap van Eck onlangs in het FD uit. Maar voor die overnames is veel geld nodig. Met de nieuwe financiele partner is verdere expansie mogelijk.
Pacer ('gangmaker') houdt zich bezig met project-, contract- en risicomanagement van complexe projecten. Vorigjaar stond het Utrechtse bureau eveneens in de FD Gazellen Top 100, toen op nummer 23. Ceo Vincent van der Meijden sprak toen de ambitie uit om uit te groeien tot de 'McKinsey onder de ingenieursbureaus'. Om dat te bereiken, investeert Pacer veel in de kennisontwikkelingvan zijn medewerkers. Iedereen besteedt een dag per week aan opleiding. Dit gebeurt individueel, in samenwerking met andere medewerkers of door te oefenen in het geven van presentaties en cursussen, intern of extern. Ook houden ze bij Pacer de kosten laag. Het bedrijf is gehuisvest in een goedkoop kantoor en medewerkers rijden niet in dure auto's.
Omzet: €27,2 min.
Opgericht: 2 0 0 4
Groei:
61
Ondanks het feit dat eind 2012 een grote klant van PVNED omviel, blijft de omzet van het bedrijf groeien. PVNED is een onafhankelijke dienstverlener voor energieleveranciers, energieproducenten en grootzakelijke afnemers in de Nederlandse en Belgische elektriciteitssector. Het bedrijf voert namens zijn klanten de wettelijke taak als Programma Verantwoordelijke uit (verantwoording voor balans van vraag en aanbod op het landelijke elektriciteitsnet). Stijgende prijzen in Nederland en groei in Beigie hebben de afgelopen drie jaar gezorgd voor een omzetgroei van 198%. Het doorzetten van die groei is voor een deel te danken aan een nieuwe dienst die PVNED introduceerde: het voor Nederlandse leveranciers achteraf nivelleren van onbalanskosten (kosten die in rekening worden gebracht voor het niet goed inschatten van de aanvoer of afname van stroom). Bijna alle potentiele klanten voor deze dienst zijn inmiddels door PVNED gecontracteerd.
63 Decom Nederland Groei:
183%
Omzet: €5,4 min. Werknemers: 4 0 Ceo Daan van Mosseveld Opgericht: 2 0 0 0 Plaats: Venray www.decomtelecom.nl
Decom is specialist in het detacheren van medewer-
2013 • FD GAZELLEN 100 • 91
•
