Print
Slaapproblemen
Heel wat kinderen hebben een periode waarin ze niet goed slapen. In de meeste gevallen gaat dat vanzelf weer
deze folder
over. Slaapproblemen kunnen voor veel problemen zorgen. Het heeft invloed op het gezin en zorgt vaak voor stress. Ouders kunnen bijdragen aan zowel het ontstaan als het in stand houden van de slaapproblemen. Door uw kind aandacht te geven als het huilt of zeurt wanneer het naar bed moet, wordt uw kind in principe beloond voor zijn of haar gedrag. Het is belangrijk om duidelijk en consequent te zijn bij het naar bed sturen. In deze brochure vindt u gerichte adviezen voor een aantal slaapproblemen. Ouders hebben invloed op het slaapgedrag van een kind. Slaapbehoefte Goed slapen houdt uw kind gezond. Wanneer uw kind slaapt, rust het lichaam uit. Bovendien groeien kinderen het hardst wanneer ze slapen.
De behoefte aan slaap verschilt van kind tot kind en is afhan-
Een leuk aangeklede slaapplek met een behaaglijk bed is een
kelijk van de leeftijd; baby’s slapen ongeveer 15 uur, ouderen
prettige plek waar uw kind zich veilig voelt. Ook kunt u samen
nog maar zes uur per etmaal. Er is geen algemeen advies
naar een muziek luisteren of een boek lezen.
hoeveel slaap een kind nodig heeft en hoe laat het naar bed ‘moet’. Er is wel een richtlijn te geven: als uw kind ‘s morgens
Overdag kunt u uw kind beter niet voor straf naar bed sturen.
uitgerust en hongerig uit bed stapt en zich overdag goed kan
Dan blijft de slaapplaats een prettige en veilige omgeving.
concentreren dan slaapt het voldoende. Is het daarentegen
Oudere kinderen willen graag nog even alleen op hun kamer
hangerig en sloom, of juist prikkelbaar en hyperactief en het
lezen of muziek luisteren. Spreek af dat u na een kwartier of
ziet er moe uit, dan kan dat wijzen op een slaaptekort.
halfuurtje nog even welterusten komt wensen. Wees op de
Een mogelijke oplossing is om uw kind vroeger naar bed te
afgesproken tijd wel duidelijk en beslist: en nu ga je slapen!
brengen. Slaapproblemen Sluit samen de dag af
Problemen rondom slapen kunnen zijn:
Probeer uw kind naar bed te brengen in een gezellige,
•
Uw kind wil niet naar bed
ontspannen sfeer. Probeer gedurende de week een vaste
Kinderen die uit zichzelf graag naar bed gaan zijn met
bedtijd aan te houden. Het uitkleden, wassen, plassen en
een (nacht)lampje te zoeken! Naar bed gaan betekent
tandenpoetsen herhaalt zich hierbij in een duidelijk ritme en
een afscheid. Jonge kinderen kunnen zich onzeker voelen
vaste volgorde. Ondertussen kunt u met uw kind de dag
omdat ze alleen gelaten worden. Daarom is een vaste
doornemen. Prijs uw kind om wat er goed ging of als het iets
volgorde van alle vertrouwde slapen-gaan-handelingen
nieuws heeft geleerd. U doet er verstandig aan om alles wat
belangrijk. Laat de slaapkamerdeur op een kier of laat
u met uw kind doet rustig te houden. Stoeien, spannende
een lampje aan. Dan vindt uw kind het minder eng om
verhalen of tv-series maken uw kind juist extra wakker of overactief.
alleen te zijn. Word niet boos als uw kind niet naar bed
wil. Boos worden neemt eventuele angst niet weg en uw
ten. In de huiskamer gaan kinderen weer spelen. Breng
kind wordt er alleen maar wakkerder van. Grotere
uw kind dat uit bed komt dan ook direct weer terug!
kinderen vinden het juist gezellig om alleen te zijn met hun ouder(s) wanneer hun jongere broertje en/of zus al
•
Uw kind slaapt niet door
naar bed is. Tien minuten extra aandacht werkt vaak
Het is heel normaal dat uw kind wel eens wakker wordt
beter dan een boze scène. Probeer wel kalm en duidelijk
omdat het moet plassen, dorst heeft of droomt. Stop het
te zijn wanneer uw kind echt naar bed moet.
weer lekker in en meestal zal het verder slapen. Soms lukt dit niet omdat uw kind al is uitgeslapen. Kinderen die
•
Uw kind slaapt niet in
’s middags nog een dutje doen zijn vaak tegen de och-
Soms kunt u de oorzaken van inslaap problemen meteen
tend alweer vroeg wakker. Probeer dit middagdutje af te
vinden; er is bijvoorbeeld in huis teveel lawaai of uw kind
leren of breng uw kind ’s avonds wat later naar bed. Na
heeft last van lawaai van buiten. Het kan ook zijn dat uw
een nachtmerrie kan uw kind weer bang zijn om te gaan
kind overdag altijd uitgerust is en dus wat later kan gaan
slapen. Stel het dan extra gerust en vertel dat alles goed
slapen. Andere oorzaken zijn wat lastiger te achterhalen:
is. Sommige kinderen die niet kunnen doorslapen liggen
voelt uw kind zich niet veilig? Piekert het ergens over?
over van alles en nog wat na te denken. Probeer erover te
Bijvoorbeeld over een verhuizing, gezinsuitbreiding, ruzie,
praten en ga na of uw kind zich somber of verdrietig voelt.
problemen op school, het overlijden van een dierbaar
Wen uw kind niet aan om bij u in bed verder te slapen.
persoon of huisdier? Erover praten helpt meestal goed. Nachtmerries, nachtangsten of slaapwandelen Wanneer uw kind niet kan inslapen, ga dan niet bij uw
Er is een duidelijk verschil tussen nachtmerries en nachtang-
kind zitten of liggen. Ook ‘avondkinderen’ (kinderen die ’s
sten. Na een nachtmerrie is een kind meestal wakker (of wak-
avonds actiever zijn) moeten in bed liggen om uit te rus-
ker te maken) en kan het zich over het algemeen goed herin-
neren waar die enge droom over ging. Bij nachtangsten zit uw
dagboek: bedtijd, moment van inslapen, het ’s nachts wakker
kind rechtop met opengesperde ogen en gilt van angst. Het is
worden, wel of niet doorslapen en wat u toen heeft gedaan.
niet wakker te krijgen en praten heeft geen zin. De volgende
Bijzondere gebeurtenissen van die dag schrijft u ook op.
morgen herinnert het zich niets meer van een akelige droom.
Zo ontdekt u misschien een patroon en komt u dichter bij mogelijke oplossingen.
Als uw kind nachtangsten heeft, houd het dan alleen maar vast totdat het bedaard is en weer verder gaat slapen. Wakker
Boeken:
maken kan uw kind in grote verwarring brengen. Nachtang-
Eet- en slaapproblemen (Martin Herbert)
sten zijn absoluut onschadelijk en zijn normaal bij kinderen
Kinderen met slaapproblemen (Ruttien Schregardus)
van vier tot zeven jaar. Ze komen meestal rondom hetzelfde tijdstip terug. Zo’n half uur tot drie uur na inslapen. Slaapwandelen is een normaal verschijnsel. Het gebeurt meestal in de eerste uren van de (diepe) slaap. Ook hierbij is uw kind niet echt wakker en kunt u het beter ook niet wakker maken om verwarring te voorkomen. Het enige dat u kunt doen, is zorgen dat uw kind zich niet bezeert en geen gevaarlijke dingen kan doen (traphekje dicht, voordeur op slot, slaapkamerramen sluiten, enz.). Slaapdagboek Een slaapdagboek van uw kind kan een hulpmiddel zijn om de oorzaak van het slaapprobleem te vinden. U noteert in dit
Meer informatie? contact op met de afdeling Jeugdgezondheidszorg van GGD Flevoland.
Colofon
Wilt u meer informatie over slaapproblemen, neem dan Uitgever: GGD Flevoland Algemeen postadres: Postbus 1120 8220 BC Lelystad T: 088 0029920 E:
[email protected] I: www.ggdflevoland.nl
Vestigingen:
Print deze folder
Almere
Dronten
Boomgaardweg 4
Installatieweg 34
1326 AC Almere
8251 KP Dronten
Emmeloord
Lelystad
Kometenlaan 1
Noorderwagenstraat 2
8303 CN Emmeloord
8223 AM Lelystad
