Sistem Informasi Simpan Pinjam Syariah Untuk Modul Transaksi Kas Menggunakan Metode RAD (Studi Kasus: Koperasi Sinar Surya Batu)
TUGAS AKHIR Sebagai Persyaratan Guna Meraih Gelar Sarjana Strata 1 Teknik Informatika Universitas Muhammadiyah Malang
Oleh : RINA EKAWATI 201010370311398
JURUSAN TEKNIK INFORMATIKA FAKULTAS TEKNIK UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG 2014
Sistem Informasi Simpan Pinjam Syariah Untuk Modul Transaksi Kas Menggunakan Metode RAD (Studi Kasus: Koperasi Sinar Surya Batu)
TUGAS AKHIR Sebagai Persyaratan Guna Meraih Gelar Sarjana Strata 1 Teknik Informatika Universitas Muhammadiyah Malang
Oleh : RINA EKAWATI 201010370311398
JURUSAN TEKNIK INFORMATIKA FAKULTAS TEKNIK UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG 2014
LEMBAR PERSEMBAHAN Puji syukur kepada Allah SWT atas rahmat dan karunia-Nya sehingga penulis dapat menyelesaikan Tugas Akhir ini. Penulis menyampaikan ucapan terima kasih yang sebesar-besarnya kepada: 1. Bapak Ir. Sudarman, MT selaku Dekan Fakultas Teknik Universitas Muhammadiyah Malang. 2. Bapak Yuda Munarko, S.Kom, M.Sc selaku Ketua Jurusan Teknik Informatika Universitas Muhammadiyah Malang. 3. Bapak Zamah Sari, ST, MT. selaku dosen pembimbing I yang telah memberikan pengarahan dan bimbingannya kapanpun dan dimanapun dalam penyelesaian program dan penulisan tugas akhir ini. 4. Ibu Evi Dwi Wahyuni, S.Kom. selaku pembimbing II yang telah membantu memberikan tema, tempat studi kasus dan judul untuk tugas akhir ini. 5. Pengurus Koperasi Sinar Surya Batu(Pak Lukman, Mbak Via & Mbak Citra) yang telah memberikan ijin penelitian kepada saya dan waktunya dalam proses pengerjaan dan penyelesain tugas akhir ini. 6. Kedua orang tua saya, Ayah dan Mama yang telah memberikan dukungan, fasilitas dan doa serta semangat terhadap pengerjaan tugas akhir ini. 7. Adekku tersayang dan bebeb-bebeb dirumah yang telah memberi semangat dan hiburan dalam pengerjaan tugas akhir ini. 8. Terima kasih untuk Riska dan Aline yang selalu ada disaat suka dan duka dari awal kuliah sampai sekarang. 9. Semua sahabat I-TEC, teman-teman kos terberisik yang selalu memberi semangat, doa dan dukungannya dalam pengerjaan tugas akhir ini. 10. Seluruh teman-teman yang selama ini telah membantu, menyemangati dan mendoakan.
KATA PENGANTAR
Dengan memanjatkan puji syukur kehadirat Allah SWT atas limpahan rahmat dan hidayah-NYA sehingga peneliti dapat menyelesaikan laporan tugas akhir yang berjudul: “Sistem Informasi Simpan Pinjam Syariah Untuk Modul Transaksi Kas Menggunakan Metode RAD(Studi Kasus: Koperasi Sinar Surya Batu)”. Tugas Akhir ini merupakan salah satu prasyarat untuk menyelesaikan studi tingkat strata satu di Fakultas Teknik Jurusan Informatika Universitas Muhammadiyah Malang. Selama penyelesaian tugas akhir ini, penulis telah memperoleh banyak bantuan, bimbingan, motivasi dan saran yang berguna dari berbagai pihak. Oleh karena itu, penulis ingin mengucapkan terima kasih kepada: 1. Bapak Yuda Munarko, S.Kom, M.Sc selaku Ketua Jurusan Teknik Informatika Universitas Muhammadiyah Malang. 2. Bapak Zamah Sari, ST, MT. selaku Dosen Pembimbing I dan Ibu Evi Dwi Wahyuni, S.Kom. selaku Dosen Pembimbing II yang telah meluangkan waktu dalam memberikan bimbingan maupun pengarahan dalam pencapaian hasil yang maksimal pada penelitian tugas akhir ini. 3. Seluruh Dosen Jurusan Teknik Informatika Universitas Muhammadiyah Malang. 4. Kedua orang tua, adik, keluarga dan seluruh teman-teman yang telah memberikan dukungan dan do’a. Penulis menyadari bahwa dalam penyusunan laporan tugas akhir ini masih jauh dari kesempurnaan, maka dengan segala keterbukaan penulis mengharapkan segala kritik dan saran yang membangun dari berbagai pihak yang dapat membantu dalam proses penyempurnaan di masa mendatang agar tugas akhir ini menjadi lebih baik. Semoga laporan tugas akhir ini dapat bermanfaat bagi penulis dan pembaca. Penulis
Rina Ekawati
DAFTAR ISI Halaman SAMPUL DEPAN ................................................................................................ i HALAMAN JUDUL.............................................................................................. ii LEMBAR PERSETUJUAN..................................................................................iii LEMBAR PENGESAHAN .................................................................................. iv LEMBAR PERNYATAAN KEASLIAN .............................................................. v ABSTRAK ............................................................................................................ vi ABSTRACT ......................................................................................................... vii LEMBAR PERSEMBAHAN .............................................................................viii KATA PENGANTAR .......................................................................................... ix DAFTAR ISI .......................................................................................................... x DAFTAR GAMBAR ........................................................................................... xii DAFTAR TABEL ............................................................................................... xvi BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang ................................................................................................. 1 1.2 Rumusan Masalah ............................................................................................ 2 1.3 Tujuan .............................................................................................................. 2 1.4 Batasan Masalah............................................................................................... 2 1.5 Metodologi ....................................................................................................... 2 1.5.1 Tahap Pengumpulan Data ........................................................................... 3 1.5.2 Tahap Pengembangan Perangkat Lunak ..................................................... 4 1.6 Sistematika Penulisan....................................................................................... 5
BAB II LANDASAN TEORI 2.1 Sistem Informasi Akuntansi ............................................................................. 7 2.1.1 Pengertian Sistem Informasi ..................................................................... 7 2.1.3 Pengertian Sistem Informasi Akutansi ...................................................... 7 2.2 Koperasi Syariah .............................................................................................. 7
2.3 RAD(Rapid Application Development) ........................................................... 8 2.4 Framework CodeIgniter ................................................................................... 9 2.5 Data Storage(MySQL) ..................................................................................... 10
BAB III ANALISA DAN PERANCANGAN SISTEM 3.1 Analisa Data .................................................................................................... 11 3.2 Analisa Kebutuhan User ................................................................................. 12 3.2.1 Kebutuhan Fungsional ............................................................................... 12 3.2.2 Kebutuhan Nonfungsional ......................................................................... 18 3.3 Analisa Metode ................................................................................................ 20 3.3.1 Brief Analysis dan Design ......................................................................... 20 3.3.2 Perancangan User Interface(Prototype) ..................................................... 32
BAB IV IMPLEMENTASI DAN PENGUJIAN 4.1 Implementasi dan Pengujian ............................................................................ 36
BAB V PENUTUP 5.1 Kesimpulan ...................................................................................................... 78 5.2 Saran................................................................................................................. 78
DAFTAR PUSTAKA ............................................................................................ 79 LAMPIRAN ........................................................................................................... 80
DAFTAR GAMBAR Halaman Gambar 2.1 Alur RAD ........................................................................................... 9 Gambar 3.1 Usecase Diagram Sistem .................................................................. 21 Gambar 3.2 Activity Diagram Login ................................................................... 21 Gambar 3.3 Activity Diagram Kelola Data Pegawai ........................................... 22 Gambar 3.4 Activity Diagram Kelola Data Akun ................................................ 22 Gambar 3.5 Activity Diagram Kelola Data Nasabah ........................................... 23 Gambar 3.6 Activity Diagram Kelola Data Rekapan........................................... 23 Gambar 3.7 Activity Diagram Input Data Transaksi ........................................... 24 Gambar 3.8 Activity Diagram Lihat Laporan Transaksi ..................................... 24 Gambar 3.9 Desain Database ............................................................................... 25 Gambar 3.10 Class Diagram ................................................................................ 26 Gambar 3.11 Sequance Diagram Login ............................................................... 27 Gambar 3.12 Sequance Diagram Data Pegawai .................................................. 27 Gambar 3.13 Sequance Diagram Input Data Pegawai ......................................... 28 Gambar 3.14 Sequance Diagram Edit Data Pegawai ........................................... 28 Gambar 3.15 Sequance Diagram Data Akun ....................................................... 28 Gambar 3.16 Sequance Diagram Input Data Akun .............................................. 29 Gambar 3.17 Sequance Diagram Edit Data Akun ............................................... 29 Gambar 3.18 Sequance Diagram Rekapan........................................................... 29 Gambar 3.19 Sequance Diagram Input Rekapan ................................................. 30 Gambar 3.20 Sequance Diagram Edit Rekapan ................................................... 30 Gambar 3.21 Sequance Diagram Transaksi Kas .................................................. 30 Gambar 3.22 Sequance Diagram Transaksi Pembiayaan .................................... 31 Gambar 3.23 Sequance Diagram Laporan Transaksi ........................................... 31 Gambar 3.24 Sequance Diagram Laporan Akun ................................................. 31 Gambar 3.25 Form Login ..................................................................................... 32 Gambar 3.26 Form Home Sistem Admin ............................................................ 32 Gambar 3.27 Form Home Sistem Petugas ........................................................... 32 Gambar 3.28 Form Kelola Data Pegawai ............................................................ 33
Gambar 3.29 Form Kelola Data Akun ................................................................. 33 Gambar 3.30 Form Transaksi Kas ....................................................................... 34 Gambar 3.31 Form Transaksi Pembiayaan .......................................................... 34 Gambar 3.32 Form Rekapan ................................................................................ 34 Gambar 3.33 Form Update Rekapan.................................................................... 34 Gambar 3.34 Form Laporan Transaksi ................................................................ 35 Gambar 3.3 5Form Laporan Akun ....................................................................... 35 Gambar 4.1 Koneksi Database ............................................................................. 36 Gambar 4.2 Flowchart Login ............................................................................... 37 Gambar 4.3 View untuk Login............................................................................. 37 Gambar 4.4 Validasi Login .................................................................................. 38 Gambar 4.5 Tampilan Login ................................................................................ 38 Gambar 4.6 Kode Program Load Admin atau Pegawai ....................................... 39 Gambar 4.7 Home Admin .................................................................................... 39 Gambar 4.8 Home Pegawai.................................................................................. 40 Gambar 4.9 Kode Program untuk Flowgraph Login ........................................... 40 Gambar 4.10 Flowgraph Login ............................................................................ 41 Gambar 4.11 Flowchart Pegawai ......................................................................... 42 Gambar 4.12 Load Data Pegawai di Database ..................................................... 43 Gambar 4.13 Kelola Data Pegawai ...................................................................... 43 Gambar 4.14 Link Add Data Pegawai ................................................................. 43 Gambar 4.15 Input Data Pegawai ........................................................................ 44 Gambar 4.16 Kode Program Add Data Pegawai ................................................. 44 Gambar 4.17 Isi Data di Database........................................................................ 44 Gambar 4.18 Link Edit Pegawai .......................................................................... 45 Gambar 4.19 Edit Data Pegawai .......................................................................... 45 Gambar 4.20 Kode Program Edit Data Pegawai .................................................. 45 Gambar 4.21 Kode Program Cari Data Pegawai ................................................. 46 Gambar 4.22 Cari Data Pegawai .......................................................................... 46 Gambar 4.23 Kode Program untuk Flowgraph Menu Pegawai ........................... 47 Gambar 4.24 Flowgraph Menu Pegawai .............................................................. 48 Gambar 4.25 Flowchart Akun .............................................................................. 50
Gambar 4.26 Load Data Akun di Database ......................................................... 50 Gambar 4.27 Kelola Data Akun ........................................................................... 51 Gambar 4.28 Link Add Akun............................................................................... 51 Gambar 4.29 Input Data Akun ............................................................................. 51 Gambar 4.30 Kode Program Add Data Akun ...................................................... 52 Gambar 4.31 Link Edit Data Akun ...................................................................... 52 Gambar 4.32 Edit Data Akun ............................................................................... 52 Gambar 4.33 Kode Program Edit Data Akun ...................................................... 53 Gambar 4.34 Kode Program Cari Data Akun ...................................................... 53 Gambar 4.35 Hasil Cari Data Akun ..................................................................... 53 Gambar 4.36 Kode Program untuk Flowgraph Menu Akun ................................ 54 Gambar 4.37 Flowgraph Menu Akun .................................................................. 55 Gambar 4.38 Daftar Nasabah ............................................................................... 57 Gambar 4.39 Flowchart Rekapan......................................................................... 58 Gambar 4.40 Load Data Rekapan dari Database ................................................. 58 Gambar 4.41 Data Rekapan ................................................................................. 58 Gambar 4.42 Link Input Data Rekapan ............................................................... 59 Gambar 4.43 Input Rekapan ................................................................................ 59 Gambar 4.44 Kode Program Add Data Rekapan ................................................. 59 Gambar 4.45 Link Update Data Rekapan ............................................................ 60 Gambar 4.46 Update Data Rekapan ..................................................................... 60 Gambar 4.47 Kode Program Edit Data Akun ...................................................... 60 Gambar 4.48 Kode Program untuk Flowgraph Data Rekapan ............................ 61 Gambar 4.49 Flowgraph Menu Rekapan ............................................................. 62 Gambar 4.50 Flowchart Transaksi ....................................................................... 64 Gambar 4.51 Menu Transaksi .............................................................................. 64 Gambar 4.52 Kode Link Transaksi ...................................................................... 65 Gambar 4.53 Form Transaksi Kas ....................................................................... 65 Gambar 4.54 Kode Program Transaksi Kas ......................................................... 66 Gambar 4.55 Hasil dari Transaksi Kas ................................................................ 66 Gambar 4.56 Form Transaksi Pembiayaan .......................................................... 67 Gambar 4.57 Kode Program Transaksi Pembiayaan ........................................... 67
Gambar 4.58 Hasil Transaksi Pembiayaan .......................................................... 68 Gambar 4.59 Transaksi Gagal .............................................................................. 68 Gambar 4.60 Kode Program untuk Flowgraph Transaksi ................................... 69 Gambar 4.61 Flowgraph Menu Transaksi ............................................................ 70 Gambar 4.62 Flowchart Laporan ......................................................................... 72 Gambar 4.63 Menu Laporan ................................................................................ 72 Gambar 4.64 Kode Link Laporan ........................................................................ 73 Gambar 4.65 Lihat Laporan Transaksi................................................................. 73 Gambar 4.66 Laporan Transaksi .......................................................................... 73 Gambar 4.67 Kode Program Laporan Transaksi.................................................. 74 Gambar 4.68 Lihat Laporan Akun ....................................................................... 74 Gambar 4.69 Kode Program Laporan Akun ........................................................ 74 Gambar 4.70 Laporan Akun ................................................................................. 75 Gambar 4.71 Laporan Tidak Ada......................................................................... 75 Gambar 4.72 Kode Program untuk Flowgraph Laporan ...................................... 75 Gambar 4.73 Flowgraph Laporan ........................................................................ 76
DAFTAR TABEL Halaman Tabel 3.1 Elisitasi Tahap 1 .................................................................................. 13 Tabel 3.2 Elisitasi Tahap 2 ................................................................................... 15 Tabel 3.3 Final Elisitasi........................................................................................ 15 Tabel 4.1 Pengujian Login ................................................................................... 41 Tabel 4.2 Pengujian Menu Pegawai ..................................................................... 49 Tabel 4.3 Pengujian Menu Akun ......................................................................... 56 Tabel 4.4 Pengujian Menu Rekapan .................................................................... 63 Tabel 4.5 Pengujian Menu Transaksi ................................................................... 70 Tabel 4.6 Pengujian Menu Laporan ..................................................................... 76
DAFTAR PUSTAKA
[1] Ahmad, Ifham. 2010, Buku Pintar Ekonomi Syariah, PT Gramedia Pustaka Utama. [2] Daqiqil, I. 2011, 3 Agustus. Framework CodeIgniter Panduan Terbaik dan Best Practice. [3] Kusrini, S. Kom. 2007, Tuntutan Praktis Membangun Sistem Informasi Akuntansi dengan Visual Basic dan Microsoft SQLServer, Yogyakarta: ANDI [4] Noertjahyana, Agustinus. 2002, Studi Analisis Rapid Application Development Sebagai Salah Satu Alternatif Metode Pengembangan Perangkat Lunak. [5] Nugroho, Eko, M.Si. 2008. Sistem Informasi Manajemen Konsep, aplikasi dan Perkembangannya.Yogyakarta: ANDI [6] Prabawati, Arie. 2012, Microsoft exel 2010 dan MySQL untuk Membuat Aplikasi Akuntansi, Penerbit Andi Yogyakarta. [7] Pressman
R.S.1997.Rekayasa
Perangkat
Lunak.
Penerbit
Andi
Yogyakarta. [8] Sidik,
B.
2005.
MySQL
untuk
pengguna,
Pengembangan APlikasi Web. Informatika. Bandung.
Administrator
dan
