SIRIUS Europees beleidsnetwerk voor onderwijs aan kinderen en jongeren met een migrantenachtergrond POSITION PAPER
3
SIRIUS EUROPEES BELEIDSNETWERK VOOR ONDERWIJS AAN KINDEREN EN JONGEREN MET EEN MIGRANTENACHTERGROND POSITION PAPER
4
«The reproduction of all or part of this work, regardless of means, electronic or mechanical, is forbidden without the written consent of the authors and the editor». «SIRIUS is not responsible for the opinions expressed in this publication».
5
INHOUDSOPGAVE 1
Voorwoord ..................................................................................................................... 7
2
Achtergrond................................................................................................................... 9
3
Doel ............................................................................................................................... 11
4
Visie............................................................................................................................... 13
5
De principes van SIRIUS voor beleidsontwikkeling .................................................... 15
6 Missie ............................................................................................................................ 17 6.1. Nationaal .................................................................................................................. 18 6.2. Euorpees ................................................................................................................... 18
7
Strategie......................................................................................................................... 21
8
Structuur ........................................................................................................................ 25
BIJLAGE I. Conceptueel kader ............................................................................................ 27
BIJLAGE II. Strategie voor nationale kennisuitwisseling .................................................... 29
BIJLAGE III. Belangrijke literatuur ..................................................................................... 31
6
7
1. VOORWOORD SIRIUS is een Europees platform voor samenwerking van beleidsmakers, onderzoekers en mensen uit de praktijk om uitwisseling van ideeën en overdracht van kennis en informatie mogelijk te maken. Het netwerk is opgericht om de ontwikkeling te bevorderen van nationaal beleid en beleid van de Europese Unie (EU), dat gebaseerd is op bewijsmateriaal en getoetst is in de praktijk. Dit position paper is een intern document, bedoeld voor een discussie binnen het netwerk om de gezamenlijke visie, missie en doelstellingen te verhelderen en om een strategie voor de komende drie jaar te presenteren. Dit document zal gebruikt worden als basis voor het werk van het netwerk in de toekomst. Wanneer het stuk is besproken en goedgekeurd, zal er een verkorte externe versie van het document verschijnen.
8
9
2. ACHTERGROND Als we kijken naar het huidige beleid en het onderzoek op het gebied van onderwijs en migratie, dan realiseren we ons onmiddellijk dat er al veel kennis en gegevens over deze onderwerpen zijn. Toch is er nog een lange weg te gaan als we willen dat leerlingen met een migrantenachtergrond hetzelfde onderwijsniveau kunnen bereiken als klasgenoten die afkomstig zijn van de oorspronkelijke bevolking. In grote lijnen is het onderwijs in de EU erop gericht de EU2020 strategie en de ET2020 doelen te halen, deze bevatten de volgende doelstellingen: Fase
Doelstellingen
Voorschoolse educatie
Verhogen van het aandeel van de kinderen tussen de 4 en de leeftijd waarop de leerplicht ingaat, dat deelneemt aan de voorschoolse educatie tot minstens 95%
Secundair onderwijs
Verminderen van schooluitval tot 10% Verminderen van het aandeel van de 15 jarigen dat onder hun mogelijkheden presteert bij lezen, rekenen en exacte vakken tot minder dan 15%
Hoger onderwijs
Verhogen van het aandeel van 30 tot 34 jarigen dat een opleiding hoger onderwijs afrondt tot 40%
Een leven lang leren
Verhogen van het gemiddelde aantal volwassenen dat deelneemt aan een leven lang leren tot ten minste 15%
Zoals gezegd laten gegevens zien dat migranten een behoorlijke achterstand bij het bereiken van deze doelen hebben, vergeleken met de resultaten van de oorspronkelijke bevolking. Bijvoorbeeld:
In het geval van voortijdig schoolverlaters, is de situatie in heel Europa 14,1 %. Bij migranten loopt dat aantal in vergelijkbare gevallen op tot 33% (MPG, 2012).
Eerste generatie immigranten zijn oververtegenwoordigd in het laagste opleidingsniveau en deze situatie blijft na verloop van tijd bestaan voor de zogenaamde tweede generatie.
Volgens de gegevens van PISA presteren 15 jarige migranten op het laagste niveau met rekenen, taal en de exacte vakken. 36% van de eerste generatie migrantenleerlingen presteert op dit niveau, terwijl dat voor leerlingen van de oorspronkelijke bevolking 17% is.
Dit laat de "prestatiekloof" zien binnen het schoolsysteem. Het fundamentele doel van het SIRIUS netwerk is om een bijdrage te leveren aan het dichten van de prestatiekloof en om het groeiende belang te benadrukken van de rol die immigranten spelen in de Europese samenleving, cultuur en economie.
10
11
3. DOEL Om de prestatiekloof te dichten, bevorderen we de ontwikkeling van een krachtige professionele leergemeenschap over heel Europa om het onderwijs aan kinderen en jongeren met een migrantenachtergond in de EU om te vormen. Dit betekent uiteraard dat we naar het schoolsysteem moeten kijken, maar dat niet alleen. Als we naar de verslagen kijken van enkele onderwijsorganisaties, wordt onderwijs gezien als een sociaal proces dat zich uitstrekt buiten de grenzen van de school en dat betrokkenheid vraagt van meer vertegenwoordigers en belanghebbenden dan alleen de leerkrachten (International Association of Educating Cities – 2006; International Conference on Education, UNESCO – 2008). Onderwijs dat alleen door de school wordt aangeboden is niet genoeg om de volledige ontwikkeling van burgers in complexe samenlevingen in Europa te stimuleren. Daarom moeten zowel de non-formele educatie binnen een gemeenschap als de relatie tussen school en (wijk)gemeenschap in ogenschouw worden genomen. Het SIRIUS netwerk heeft tot doel een verbetering van de beleidsuitvoering voor het proces van een leven lang leren. In praktische termen betekent dit, dat we ons bezig houden met de voorschool, basisschool, voortgezet onderwijs, volwassenonderwijs en universitair onderwijs. Omdat al deze factoren nauw verwant zijn aan elkaar, bekijken we ze allemaal. We zullen de aandacht echter vooral richten op de thema's waaraan in de EC oproep prioriteit is verleend: 1. 2. 3.
Beleidsimplementatie Scholing Onderwijsondersteuning.
12
13
4. VISIE De kernelementen van de Sirius visie kunnen worden ingedeeld in vier groepen:
de algemene kwaliteit van het schoolsysteem, de diversiteit in de scholen, de gerichte maatregelen voor migrantenleerlingen en governance (wijze van besturen, gedragscode, toezicht op organisatie) en mainstreaming (systematisch aandacht geven aan het effect van beleid op gelijke kansen).
De eerste twee laten duidelijk zien dat algemene verbeteringen van de school een directe invloed hebben op leerlingen met een migrantenachtergrond. De laatste twee zijn een indicatie van het belang van het introduceren van aanvullende specifieke maatregelen met een directe invloed op bepaalde doelgroepen. Algemene kwaliteit van het schoolsysteem Kinderen en jongeren met een migrantenachtergond: hebben toegang tot hoogwaardig onderwijs en zorg komen weinig barrières tegen om het schoolsysteem te doorlopen kunnen gemakkelijk van leerweg overstappen (bijvoorbeeld tussen theoretische en praktische leerwegen) ontvangen hoogwaardig onderwijs op school zijn niet geconcentreerd in zwak presterende scholen hebben hoogwaardige leerkrachten en schoolleiders, waaronder migranten en leerkrachten die in het buitenland zijn opgeleid Diversiteit in scholen Kinderen en jongeren met een migrantenachtergond: worden in de school niet gediscrimineerd volgen een hoogwaardig curriculum dat relevant is voor alle leerlingen en dat tevens qua lesmethodes en materiaal (waaronder geesteswetenschappen en burgerschap), rekening houdt met de indviduele behoeften van migrantenleerlingen met verschillende achtergronden profiteren van leerkrachten die interculturele onderwijsvaardigheden hebben opgedaan in initiële opleidingen en/of in bij- en nascholingen. Gerichte beleidsmaatregelen voor migrantenleerlingen Kinderen en jongeren met een migrantenachtergond: hebben persoonlijk onderwijs en individuele ondersteuning ontvangen, in het bijzonder voor onderpresterende migrantenleerlingen hebben goed les gekregen in de landstaal
14
zijn als zij daarvoor kiezen, in de school ondersteund om de moedertaal te behouden en te ontwikkelen gaan naar scholen die goede contacten onderhouden met migrantengemeenschappen en goed kunnen communiceren met migrantenouders krijgen de juiste gerichte ondersteuning als zij speciale behoeften hebben
Governance and mainstreaming. Kinderen en jongeren met een migrantenachtergrond: worden aangesproken op veel gebieden van het leven en niet alleen op schoolvakken (bijvoorbeeld een 'geïntegreerde aanpak') worden geobserveerd en geanalyseerd als specifieke groep, afhankelijk van hun schoolervaring en prestatie zijn onderwerp van uitwisseling van goede praktijkvoorbeelden in ons land SIRIUS kan een dubbelrol spelen als het erom gaat een bijdrage te leveren aan de nationale beleidsimplementatie van EU lidstaten betreffende migratie en onderwijs. Aan de ene kant kan het netwerk regelmatig de beleidsontwikkeling beoordelen en een vergelijkbare aanpak voorstellen. Aan de andere kant kan het netwerk een goed gekwalificeerde organisatie zijn voor raadgeving en advies aan beleidsmakers en vertegenwoordigers uit het onderwijs.
15
5. DE PRINCIPES VAN SIRIUS VOOR BELEIDSONTWIKKELING Voordat de missie van SIRIUS geïntroduceerd wordt, is het van belang om op de hoogte te zijn van de schooldynamiek die nodig is om het dichten van de prestatiekloof mogelijk te maken. In algemene termen uitgedrukt staat een aanzienlijk deel van de veranderingsinitiatieven binnen de scholen nog middenin een omvormingsproces naar een nieuw paradigma, dat mikt op een nieuwe manier van strategisch denken. Traditioneel zijn onderwijshervormingen altijd gebaseerd op een rationalistische en lineaire aanpak, maar die zijn nu niet meer toereikend. Tegenwoordig moeten we hervormingen bevorderen die werken vanuit een op de gemeenschap gebaseerde, systematische en geïntegreerde aanpak. Als we uitgaan van deze holistische aanpak, dan veranderen ontwerp en implementatie van beleid het doel, de reikwijdte en het systeem van onderlinge relaties. Van een school- naar een gemeenschapsaanpak. De school wordt niet gezien als een geïsoleerd instituut, een microkosmos die in enkele specifieke doelstellingen onderverdeeld moet worden, maar als een sleutelelement binnen een ruimere gemeenschap, waarbinnen de verantwoordelijkheid met betrekking tot onderwijs met alle betrokkenen wordt gedeeld. In praktische termen betekent dit dat wij voorstellen:
beleid dat zich eerder richt op een duidelijk schoolsysteem binnen een gemeenschap dan beleid dat zich richt op individuele scholen. beleid dat zich richt op het dichten van de prestatiekloof in veranderingsprocessen tussen scholen (van basisschool tot onderbouw van het voortgezet onderwijs en van de onderbouw naar de bovenbouw van het voortgezet onderwijs en van voortgezet onderwijs tot volwasseneducatie). beleid dat zich richt op het faciliteren van strategische deelname van migrantengezinnen, door een gevoel van saamhorigheid te creëren en door positieve relaties aan te gaan. beleid dat erop gericht is de onderwijsrol van groepen en instituten binnen de gemeenschap te versterken door de onderwijsrol van alle betrokkenen te benadrukken.
Van een aanpak vanuit de onderwijssector naar een beleid vanuit het onderwijssysteem De school wordt niet gezien als een plek waar verschillende betrokkenen een bepaalde rol vervullen zonder verbinding en onderlinge coördinatie, maar als een gemeenschappelijke omgeving waar een professionele onderwijsgemeenschap werkt aan het schoolsucces van iedereen. Praktisch gezien betekent dit dat wij voorstellen:
beleid dat erop gericht is leerkrachten te trainen in strategisch denken - niet alleen leren hoe je kinderen met een migrantenachtergrond moet lesgeven, maar ook hoe je ervoor zorgt dat het onderwijsproces zinvol is voor migrantenleerlingen. beleid dat erop gericht is een gelijkwaardige schoolsamenstelling te bevorderen, waarbij
16
rekening wordt gehouden met een complex samenspel van interne en externe factoren. beleid dat erop gericht is scholen op te kunnen zetten die kunnen functioneren als leeromgeving waar alle deelnemers de kans hebben van elkaar te leren. beleid dat gericht is op anti-discriminatiemaatregelen met een systematische aanpak (ras, klasse en geslacht).
Van een aanpak die uitgaat van integratie naar een aanpak die uitgaat van sociale insluiting Van scholen wordt steeds meer gevraagd te handelen vanuit een aanpak van sociale insluiting. De school wordt gezien als een plek waar alle verschillen en diversiteit worden verwelkomd. Diversiteit is een rijkdom die een essentieel aspect vormt van het leerplan en de lesmethoden. Maar voor deze inclusieve aanpak is een aantal structurele veranderingen noodzakelijk die gebaseerd zijn op:
beleid dat gericht is op een vermindering van de vroegtijdige scheiding van leerwegen (in bepaalde scholen), gecombineerd met een duidelijke afname van het vormen van niveaustromen binnen de school. beleid dat gericht is op competenties, houding, gedrag en vaardigheden van leerkrachten. beleid dat erop gericht is burgerschapseducatie te bevorderen vanuit een aanpak gebaseerd op mensenrechten beleid dat erop gericht is het specifieke van migrantenleerlingen in ogenschouw te nemen, overeenkomstig hun leeftijd (taalontwikkeling voor ISCED-0), afkeer van school voor ISCED-1, schoolovergang voor ISCED-2).
17
6. MISSIE Onze missie kan worden beschreven op basis van drie activiteiten:
Kennisoverdracht Beïnvloeding van beleidsontwikkeling en -implementatie Het bij elkaar brengen van partners uit de EU landen en sleutelfiguren, inclusief beleidsmakers, onderzoekers, mensen uit de praktijk, vertegenwoordigers van migrantengemeenschappen, Ngo’s, internationale organisaties en andere betrokkenen.
We hebben al aangegeven dat we een krachtige professionele leeromgeving over heel Europa willen bevorderen om de prestatiekloof tussen kinderen en jongeren met een migrantenachtergrond en hun leeftijdgenoten van de oorspronkelijke bevolking te dichten. Een professionele leeromgeving betekent dat alle partners werken vanuit de volgende principes:
Gedeelde waarden en visie Gemeenschappelijke verantwoordelijkheid Collegiale consultatie (Reflective professional inquiry) Samenwerking Samenwerkend leren
Deze principes moeten begrepen worden vanuit een nationaal naar een internationaal perspectief. Als we het hebben over “samenwerking”, of “gemeenschappelijke verantwoordelijkheid”, benadrukken we een internationale en interculturele aanpak die hoe langer hoe minder monocultureel wordt. Maar zodra we deze basisprincipes vanuit dit perspectief aanvaarden, hebben we een omschrijving van onze missie nodig. We moeten zoeken naar wegen die onze onderwijssystemen tot betere resultaten kunnen brengen en de centrale kwestie van SIRIUS is, om de communicatie tussen alle belanghebbenden te ondersteunen. Met andere woorden, de centrale missie van SIRIUS is de kennisoverdracht tussen belanghebbenden om het onderwijs aan kinderen en jongeren met een migrantenachtergrond te verbeteren. Deze kennisoverdracht zou het voor kinderen en jongeren met een migrantenachtergrond gemakkelijker moeten maken om deel te nemen aan hoogwaardig onderwijs en om op hetzelfde niveau te kunnen presteren als hun leeftijdgenoten van de oorspronkelijke bevolking. Om het doel van betere schoolprestaties te halen, kan deze kennisoverdracht uitgevoerd worden door verschillende activiteiten in ogenschouw te nemen: NATIONAAL EN EUROPEES.
18
6.1 Nationaal Dit is de kennisoverdracht die plaatsvindt op nationale schaal. Het doel is OVERDRAGEN OM TE VERANDEREN. Voor de grotere landen kunnen we ook kijken per regio. Daar komen de drie belangrijkste belanghebbenden samen en hebben de mogelijkheid om de werkelijkheid te veranderen door deze kennisoverdracht. Het gaat daarbij om beleidsmakers, professionals (leerkrachten, onderzoekers) en migranten. In die zin is het heel belangrijk dat elk land zou kunnen rekenen op een nationaal netwerk waarin:
Beleidsmakers hun kennis kunnen overdragen over beleidsvorming o aan professionals om mogelijk te maken dat zij hun inzet kunnen concentreren op maatschappelijke behoeften o aan migranten om mogelijk te maken dat zij een breder en helderder zicht kunnen krijgen op beleid dat voor hen bedoeld is
Professionals hun kennis kunnen overdragen o aan beleidsmakers om het mogelijk te maken dat zij voor het maken van beleid kunnen leren van onderzoek en het dagelijks leven o aan migranten om ze te sterken bij succesvolle strategieën om de schoolresultaten van hun kinderen te verbeteren
Migranten hun kennis kunnen overdragen o aan beleidsmakers zodat zij actief kunnen participeren in die besluitvormingsprocessen die hen direct aangaan - door hun huidige behoeften en verwachten toe te lichten o aan professionals zodat zij actief kunnen deelnemen aan die processen in de gemeenschap waar de school bij betrokken is en die een rol zouden kunnen gaan spelen bij betere schoolprestaties.
6.2 Europees Het gaat daarbij om de kennisoverdracht die plaatsvindt op internationale schaal binnen het EU kader. Het doel is OVERDRAGEN OM TE LEREN. Daar kunnen sommige landen leren van de ervaringen van anderen en kunnen zij de lijst van strategieën die geïmplementeerd kunnen worden, vergroten. In die zin wordt de rol van samenwerkingspartners van essentieel belang omdat zij behoren tot grensoverschrijdende organisaties die zouden kunnen helpen bij deze kennisoverdracht. Hun rol kan ook belangrijk worden wanneer zij door verschillende activiteiten het contact met de andere partners mogelijk maken.
Beleidsmakers van het ene land kunnen geïnteresseerd zijn in het ontvangen en overdragen van kennis over beleidsimplementatie met beleidsmakers van andere landen. Zij kunnen er tevens in geïnteresseerd zijn om iets te leren van buitenlandse professionals of migranten die tot dezelfde gemeenschap behoren. o bijeenkomsten voor beleidsinformatie o Conferenties
19
Professionals van het ene land kunnen interesse hebben in het vergaren van kennis door beleidsmakers of professionals van andere landen. o Toetsing door vakgenoten o Workshops
Migranten kunnen geïnteresseerd zijn om in contact te komen met andere migrantengemeenschappen en organisaties door heel Europa om te kunnen lobbyen voor de verbetering van hun beleid. o Vergaderingen o Netwerken In bijlage II is een voorstel te zien van een nationale uitwisselingsstrategie
20
21
7. STRATEGIE De strategie van SIRIUS, volgens de doelstelling die is opgenomen in de aanvraag van 2011, draagt zowel bij aan de EU doelstellingen als aan de doelstellingen van ET 2020. Er is dan ook een strategische planning gemaakt om volgens dat traject te werken. Op een algemeen niveau onderscheiden we drie algemene strategieën. Het is zinvol dat de ontwikkeling van deze strategieën samengaat met het logische ontwikkelingsproces van het netwerk: in de eerste jaren zullen we meer tijd besteden aan activiteiten die met de oprichting te maken hebben en we zullen later meer aandacht besteden aan de consolidatie ervan: Strategie
Oprichting
De strategische bijdrage van SIRIUS aan EU en ET 2020 voor Nationale Beleidsontwikkeling en implementatie
Uitbreiding
Consolidatie
Definiëren van een boodschap en een visie voor effectieve beleidsimplementatie. Structureren van de middelen en de plaatsen om deze visie op beleidsimplementatie te verspreiden. Ontwikkelen van concrete ervaringen met effectieve beleidsimplementatie in de nationale context. Versterken van de Europese samenwerking met betrekking tot migratie en onderwijs over de hele EU. Evalueren van het effectieve proces van beleidsimplementatie dat heft plaatsgevonden. Formuleren van een doorgaand proces van monitoring van een structureel vervolg van het netwerk.
Ten aanzien van het eerste stadium: sommige operationele stadia moeten de doelen van de eerste drie jaar halen. Deze planning is bestemd om de doelen te identificeren die de volgende gebieden beslaan:
Doelen betreffende het Nationale niveau Doelen betreffende het Europese niveau
Deze doelen moeten niet als een onafhankelijk onderdeel gepland worden, maar geïntegreerd zijn in de huidige structuur van SIRIUS die gebaseerd is op twee niveaus:
Een intern niveau, dat de structuur omvat in werkpakketten (WP) Een extern niveau, dat de DG EAC strategie verenigt met twee andere netwerken (over schoolleiderschap en over sleutelvaardigheden).
Rekening houdend met al deze aspecten, kiezen we het volgende strategische kader voor de periode van 2012 -2014. Deze periode is voornamelijk geconcentreerd op de oprichting van het netwerk:
22 2012 Niveau Nationaal
Identificatie van kernelementen voor een succesvolle beleidsimplementatie in overeenstemming met de nationale context. Methodologie: focusgroepen Het vormen van een basis infrastructuur voor het management van het netwerk: afspraken, communicatieinstrumenten
Niveau Europees
Vaststellen van een Europese visie en strategie voor een effectieve beleidsimplementatie in de EU. Methodologie: nationale rapportage, WP verslagen en literatuuronderzoek. Vaststellen van de basis infrastructuur voor het management van het netwerk, werken aan het imago, uitbreiding van partnerschap.
2013
2014
Ontwikkelen van een Nationale pilotervaring op één ontwikkelingsterrein vastgesteld in 2012. Methodologie: Nationale bijeenkomsten.
Implementatie en evaluatie van een Nationale pilot ervaring. Methodologie: internationale samenwerking.
Discussie met EU organisaties (Europese Commissie, Europarlement en de Raad) over de noodzaak van nieuwe beleidsinstrumenten om zeker te zijn van een effectieve beleidsimplementatie. Methodologie: vergaderingen, conferenties.
Lobby activiteiten voor de goedkeuring van de vernieuwing van EU instrumenten (richtlijn, resolutie of aanbeveling) die een effectieve beleidsimplementatie in de EU mogelijk maakt. Methodologie: campagne voeren, het mobiliseren van de burgermaatschappij.
Het vormen van een financiële strategie voor Het vormen van een het ondersteunen van het fundamentele structuur netwerk bij nieuwe voor informatie- en vragen, een nieuw documentatiecontract, met de EC, management: presentatie private financiering. van eerste resultaten, beheer van de website
Het vormen van een Het vormen van een financiële strategie voor fundamentele structuur het ondersteunen van het voor het management netwerk bij nieuwe van informatie en vragen, een nieuw documentatie: contract met de EC, uitbrengen van een reeks private financiering. m.b.t. beleidsimplementaties, EU organisaties (officieel, burgermaatschappij) introductie.
23 BASIACTIVITEITEN DOOR MIDDEL VAN WERKPAKKETTEN Werkpakket 1
Beleidsimplementatie en netwerken
Werkpakket 2
Scholing
Werkpakket 3
Onderwijsondersteun ing
Focusgroepsdynamica om de dialoog te verkennen en de plaatselijke deelname van partners te bevorderen. Position paper dat de kernelementen en de strategie van het netwerk toelicht. Nationale vergaderingen om innovatieve activiteiten over speciale onderwerpen te ontwerpen en te implementeren. Studie en voorstellen over nieuwe wettelijke EU instrumenten die nieuwe strategieën helpen consolideren. Professionele capaciteit (gerelateerd aan het EC netwerk over SCHOOLLEIDERSCHAP), genereren van overzichten van beleidsontwikkelingen in de SIRIUS netwerklanden; interviews houden, peer reviews uitvoeren en vergaderingen met beleidsmakers. Burgerschapseducatie (gerelateerd aan het EC netwerk betreffende SLEUTELCOMPETENTIES) genereren van overzichten van beleidsontwikkelingen in de SIRIUS netwerklanden; toetsing door vakgenoten en vergaderingen met beleidsmakers (…) Mentoring (in relatie tot het EC netwerk over SLEUTELCOMPETENTIES). Deelname van migranten aan het schoolsysteem (in relatie tot het EC netwerk betreffende SCHOOLEIDERSCHAP). Ouderparticipatie Betrokkenheid van de gemeenschap. (…)
24
25
8. STRUCTUUR De structuur van het SIRIUS netwerk bestaat uit: 1. 2. 3. 4.
Algemene coördinatie Stuurgroep Nationale partners Samenwerkingspartners De rol voor elk onderdeel van de structuur is als volgt: Structuur
A. Algemene coördinatie
Betreffende Land Spanje
Functie
Algemene coördinatie Communicatie met de EC Management van de interne communicatie van SIRIUS Administratieve voorwaarden Financiële kwesties
B. Stuurgroep
Duitsland Spanje Nederland
WP coördinatie Organiseren van algemene vergaderingen Kwaliteitscontrole van stukken en documenten Vertegenwoordiging van het instituut Ondersteuning en overdracht van kennis
C. Nationale partners
België Cyprus Duitsland Estland Griekenland Hongarije Italië Kroatië Letland Litouwen Nederland Noorwegen Oostenrijk Portugal Roemenië Spanje
Nationale coördinatie Organiseren van nationale vergaderingen Organiseren van het nationale en lokale netwerk Input voor WP activiteiten
26 D. Samenwerkingsp artners
IMISCOE MPG-MIPEX MPI NEPC OSF-OSE CICE
Wetenschappelijke kwaliteitsgarantie advisering Actualiseren en vergaren van kennis publiceren Verspreiding via het eigen netwerk en bij evenementen - publiciteit Contact onderhouden met andere belanghebbenden - netwerken
27
BIJLAGE I. CONCEPTUEEL KADER Definitie “migrantenachtergrond”
Relatie “migrantenachtergrond” nationaliteit
van Het SIRIUS netwerk gebruikt de termen “kinderen met een migrantenachtergrond", "kinderen van migranten" en "migrantenleerlingen” volgens het EU Groenboek, 2008: kinderen van alle personen die in een EU land leven waar zij niet geboren zijn, los van het feit of zij de nationaliteit hebben van derde landen, staatsburgers zijn van een andere EU lidstaat of dat zij later de nationaliteit krijgen van het gastland van de lidstaat. tussen Het SIRIUS netwerk relateert “migrantenachtergrond” aan de nationaliteit van de ouders. De “binnenlandse migranten" worden er en niet toe gerekend, maar "buitenlandse EU burgers" wel. In navolging van de conceptualisering door de EC in het Groenboek, 2008, zijn burgers die in een andere lidstaat wonen ook opgenomen, omdat de specifieke onderwijsthema's ook op een groot aantal van hen van toepassing zijn.
van Het SIRIUS netwerk gebruikt de term “native” (oorspronkelijke geen bewoner). Deze term wordt normaal gesproken door de OECD gebruikt om studenten te beschrijven die geboren zijn in het land waar achtergrond” hebben ze examen doen en waarvan minstens één ouder geboren is in dat land (zie het rapport “Where immigrant students succeed”, OECD - 2006). Definitie leerlingen die “migranten-
Verschil tussen “migrantenachtergrond”, “minderheden” en “tot minderheid gemaakte (minoritized) groepen”
Het SIRIUS netwerk kijkt ook naar zogenaamde “migranten gemeenschappen”, omdat men het volgens het Groenboek, 2008 over eens is dat het fenomeen van de prestatiekloof in onderwijsniveau en de achtergrondfactoren daarvan ook van toepassing kunnen zijn op volgende generaties (of zij genaturaliseerd zijn of niet), met name waar sprake is van afscheiding (segregatie) van de mainstream gemeenschap van het gastland.
Generaties jongeren Voor het SIRIUS netwerk kunnen jongeren met een migrantenachtergrond niet als een homogene groep beschouwd met een migranten worden. Wij zullen ze onderscheiden in "eerste generatie achtergrond leerlingen/studenten" (niet geboren in het land waar ze leven en waarvan de ouders ook in dat land zijn geboren), en "tweede generatie leerlingen/studenten" die zelf wel geboren zijn in het land waar ze wonen, maar waarvan de ouders in een ander land zijn geboren, (bijvoorbeeld leerlingen/studenten die hun hele opleiding hebben gevolgd in het land waar ze wonen). Deze criteria komen overeen met het rapport “Where immigrant students succeed” (OECD - 2006).
28 De rol van In het Groenboek, 2008 wordt niet verwezen naar groepen EU burgers Romaleerlingen in het die geen migranten zijn, maar een duidelijke etniciteit of culturele identiteit hebben die gevoelig zijn voor sociale uitsluiting (zoals de netwerk Roma). Veel aspecten uit de analyses en van de uitdagingen van het onderwijs zoals beschreven sinds SIRIUS operationeel is, zijn echter ook op hen van toepassing. “Sociaal achtergestelde leerlingen" in netwerk
In het SIRIUS netwerk zullen niet "sociaal achtergestelde" kinderen en jongeren worden opgenomen, want de EC heeft andere netwerken het met betrekking tot dit onderwerp (bijvoorbeeld het netwerk tegen armoede en uitsluiting). Aan de andere kant zijn gemeenschappen met een migrantenachtergrond niet altijd “sociaal achtergesteld”. We zullen ons dan ook concentreren op “migranten” die “sociaal achtergesteld” zijn.
29
BIJLAGE II. STRATEGIE VOOR NATIONALE KENNISUITWISSELING Strategie voor nationale kennisuitwisseling
Beleidsmakers
Kennisoverdracht bij actieve deelname aan besluitvormingsprocessen die direct te maken hebben met migranten, door behoeften en verwachtingen duidelijk te maken.
Migranten
Kennisoverdracht om omvattende kennis over gericht beleid mogelijk te maken
Kennisoverdracht om de concentratie op inspanningen die te maken hebben met maatschappelijke behoeften mogelijk te maken
Kennisoverdracht om onderzoeksresultaten en ervaringen uit de praktijk mee te kunnen nemen in de beleidsvorming
Kennisoverdracht om succesvolle strategiën die de schoolprestaties van kinderen verbeteren, te versterken.
Professionals en onderzoekers
Kennisoverdracht door actief deel te nemen aan de communicatie over schoolzaken om de onderwijsresultaten te verbeteren
30
31
BIJLAGE III. BELANGRIJKE LITERATUUR
Contested issues of social inclusion through education in multiethnic communities across Europe (Szalai, 2011) Council conclusions on the education of children with a migrant background (European Council, 2009). Education and the integration of migrants (Heckmann, 2008). Education indicators for migrant integration (MPG, 2012). Green paper “Migration & Mobility: challenges and opportunities for EU systems” (EC, 2008). Integrating immigrant students into school in Europe (Eurydice, 2009). Making the mark? An overview of current challenges in the education for migrant, minority and marginalized children in Europe (OSI, 2008). MIPEX Series. OECD Reviews of Migrant Education. The second generation in Europe. Education and the transition to the labour market (Crul & Schneider, 2009). Untapped skill: realising the potential of immigrant students (OECD, 2012). What works in migrant education? (Nusche, 2009).
32
