Sigmoïdoscopie colonoscopie centrale scopie-afdeling
Wilt u deze brochure minimaal 5 dagen voordat u het onderzoek krijgt goed lezen!
Uw arts heeft met u gesproken over een endoscopisch onderzoek. Dit is een onderzoek waarbij de arts binnenin (endo) uw darmen kan kijken (scopie). Een sigmoïdoscopie is een onderzoek van het laatste deel van uw dikke darm. Een colonoscopie is een onderzoek van uw gehele dikke darm. Beide onderzoeken verlopen op dezelfde manier. De inhoud van deze brochure geldt daarom voor beide darmonderzoeken. Uw arts heeft u geïnformeerd over eventuele andere onderzoeksmogelijkheden, de risico’s en de gevolgen. Op grond van deze informatie heeft u besloten dit onderzoek te laten doen. In deze brochure vindt u algemene informatie en adviezen over deze onderzoeken. Om de afspraak zo goed mogelijk te laten verlopen, raden we u aan deze informatie goed te lezen. Het is mogelijk dat uw situatie hiervan iets afwijkt. Bijzondere omstandigheden kunnen tot wijzigingen aanleiding geven. Dit zal uw arts altijd met u bespreken. Endoscopie, hoe en waarom Een endoscoop is een dunne buigzame slang. De arts schuift deze slang via uw anus in uw dikke darm. De endoscoop heeft aan het uiteinde een kleine videocamera, die de beelden op een beeldscherm weergeeft. Tijdens een endoscopisch onderzoek kan de arts direct afwijkingen zien, zoals ontstekingen, zweren, bloedingen en gezwellen. Ook kan de arts via de endoscoop stukjes weefsel wegnemen voor nader onderzoek, poliepen verwijderen en bloedingen stelpen. Deze ingrepen zijn niet pijnlijk.
1
Voorbereiding schone darmen colonoscopie Voor een colonoscopie is het nodig dat uw darm van binnen schoon is. De arts kan dan uw darmwand goed bekijken. Hiervoor is het belangrijk dat u de middag voor het onderzoek begint met de voorbereidingen hiervoor. Zodra u een afspraak maakt, krijgt u een recept en een voorbereidingsformulier mee. Soms ontvangt u deze thuis per post. Leest u dit voorbereidingsformulier tenminste vijf dagen voor het onderzoek goed door en houdt u zich aan de richtlijnen die er in staan. Het is belangrijk dat u tenminste vijf dagen voor het onderzoek geen voedselproducten nuttigt die pitjes bevatten, zoals onder andere kiwi, tomaat, druiven, alle crackers en broodsoorten met zaden en/of pitjes. sigmoïdoscopie Voor een sigmoïdoscopie zijn er geen voorbereidingen. U krijgt op de scopieafdeling een klysma toegediend. Dit is een kleine canule die in uw anus wordt gebracht. Via deze canule wordt een laxerende vloeistof in de darmen gebracht. Dit is niet pijnlijk. Het is belangrijk dat u probeert de vloeistof ongeveer een kwartier binnen te houden. medicatie Als een specialist tijdens het onderzoek poliepen weghaalt, kan dit bij gebruik van bepaalde medicijnen bloedingen geven. Het is daarom noodzakelijk sommige medicijnen te stoppen voorafgaande aan het onderzoek. Dit geldt voor antistollingsmiddelen die u via de trombosedienst krijgt (Marcoumar, Sintrom) en Plavix. Belangrijk is dat u pas stopt met deze medicijnen na overleg met de trombosedienst, uw specialist of uw huisarts. U dient tevens een uur voor het onderzoek een INR te laten prikken wanneer u Marcoumar of Sintrom gebruikt. Als u diabetes mellitus heeft en alleen tabletten voor de diabetes gebruikt, dient u deze de avond voor het onderzoek en de ochtend voor het onderzoek, niet in te nemen. 2
Als u insuline gebruikt, neemt u dan contact op met uw diabetes verpleegkundige, huisarts of internist. U moet insuline of tabletten meebrengen voor na het onderzoek. Vraag in dat geval ook naar de brochure Colonoscopie en Diabetes Mellitus (suikerziekte). Wanneer u staaltabletten gebruikt dient u deze minimaal zeven dagen voor het onderzoek te stoppen. IJzertabletten kleuren uw darminhoud zwart en dit kan het onderzoek bemoeilijken. Alle medicijnen die u slikt, met uitzondering van de hierboven genoemde, kunt u gewoon de dag van het onderzoek innemen. Ook Ascal en ASA hoeft u dus niet te staken. Tussen inname van de tabletten en het starten met drinken van het laxeermiddel Moviprep moet minimaal 1 uur zitten. kleding Wij raden u aan iets gemakkelijks aan te trekken; draag liever geen knellende kleding, zoals een korset of corrigerend ondergoed. contac tpersoon Geeft u, als u zich meldt bij de balie, de naam en het telefoonnummer van een contactpersoon door, die op de dag van het onderzoek bereikbaar is. Wij willen u verzoeken, indien u over een mobiele telefoon beschikt, deze mee te nemen. U kunt dan, zodra u goed wakker bent, zelf regelen dat u opgehaald wordt. Het onderzoek Het is begrijpelijk dat veel mensen opzien tegen een colonoscopie onderzoek. Het onderzoek is ook niet prettig, maar verloopt het beste als u zich probeert te ontspannen. Als u voorafgaande aan het onderzoek een kalmerend middel en/of een pijnstillend middel krijgt, dan krijgt u dit via een infuusnaaldje in uw arm toegediend. Mocht u geen kalmerend middel willen, dan krijgt u toch een infuusnaald. Soms is het namelijk nodig dat er tijdens een colonoscopie een middel gegeven wordt waardoor uw darmen tijdelijk stil komen te liggen. 3
U krijgt een knijper op een van uw vingers gezet, om tijdens het onderzoek uw hartslag en ademhaling te kunnen controleren. Ook wordt voor, tijdens en na het onderzoek regelmatig uw bloeddruk gemeten. Eventueel krijgt u tijdens het onderzoek nog wat zuurstof toegediend. Tijdens het onderzoek ligt u op uw rug met uw benen in beensteunen, of op uw linkerzijde. Soms vraagt de arts u in een andere houding te gaan liggen. Ook kan het nodig zijn dat de assistent enige druk op de buitenkant van uw buik uitoefent. Wanneer de arts de endoscoop opschuift in uw darm, dan kan dit wat buikpijn veroorzaken. Dit kan komen door de druk van de slang of de ingeblazen lucht. Duur van het onderzoek Een colonoscopie duurt ongeveer een half uur. Als de arts bepaalde ingrepen verricht, dan duurt het soms langer. Een sigmoïdoscopie duurt meestal niet langer dan vijftien minuten. Na het onderzoek • Na het onderzoek kunt u weer gewoon eten en drinken. • Als u een kalmerend middel heeft gehad, dan bent u mogelijk wat suffig. Na afloop van het onderzoek moet u ongeveer ander half uur uitslapen op de dagbehandeling. Het is absoluut nood zakelijk dat u iemand meeneemt die u naar huis kan begeleiden. U mag 24 uur niet zelfstandig aan het verkeer deelnemen. Ook kunt u die dag geen machine bedienen of andere werkzaamheden verrichten die veel aandacht vereisen. • U kunt na het onderzoek wat pijn hebben, meestal als gevolg van krampen door de ingeblazen lucht. Hoe sneller u de lucht kwijtraakt, hoe eerder de pijn afneemt. • Indien er stukjes weefsel of poliepen zijn weggenomen, kunt u de eerste tijd een beetje bloed verliezen via de anus. Dit is niet ernstig, tenzij de bloedingen heviger worden. In dat geval moet u meteen contact opnemen met het ziekenhuis.
4
Complicaties • Hoewel een sigmoïdoscopie/colonoscopie over het algemeen een veilig onderzoek is, kunnen er in een enkel geval complicaties optreden. • Wanneer u een kalmeringsmiddel gebruikt, neemt de kans op ademhalingsproblemen en/of stoornissen in de hartfunctie toe. Continue controle via het knijpertje op de vinger en door het meten van uw bloeddruk zorgt ervoor dat op tijd kan worden ingegrepen. • Er kan tijdens het onderzoek een scheurtje of gaatje in de darm wand ontstaan, een perforatie. De kans hierop is vooral aanwezig als de darmwand ontstoken is, er veel uitstulpingen (divertikels) aanwezig zijn of een poliep wordt weggehaald. • Bij het verwijderen van poliepen bestaat ook een kleine kans op bloeding. Deze bloeding kan tot 14 dagen na het onderzoek optreden. • Als u na afloop last krijgt van hevige bloedingen, meer buikpijn of koorts neem dan direct contact op met het ziekenhuis. De uitslag
Tot slot
Vragen
De arts die het onderzoek uitvoert, geeft u na afloop een voorlopige uitslag. In veel gevallen neemt de arts weefsel weg en stuurt dit naar het laboratorium. De uitslag van dit weefselonderzoek komt pas na ongeveer een week. Uw (huis)arts krijgt de uitslag van uw onderzoek toegestuurd. De (huis)arts vertelt u het resultaat bij een volgende controleafspraak. Denkt u eraan bij ieder bezoek aan het ziekenhuis een geldig legitimatiebewijs (paspoort, identiteitsbewijs, rijbewijs) en uw zorgverzekeringpas mee te nemen. Zijn uw gegevens (verzekering, huisarts, etc.) gewijzigd, meldt u dit dan aan de balie van de centrale scopie-afdeling. Wij stellen het op prijs als u zich tijdig meldt voor de afspraak. Deze brochure is bedoeld als ondersteuning van de mondelinge informatie die u heeft ontvangen. Heeft u nog vragen, stel ze dan 5
gerust. De huisarts, specialist of endoscopieverpleegkundige/assistente wil uw vragen graag beantwoorden. Heeft u nog vragen en/of opmerkingen naar aanleiding van deze brochure, stelt u deze dan aan de baliemedewerker van de afdeling. De afdeling centrale scopie locatie Leiderdorp heeft bestemmingsnummer 112 en is van maandag tot en met vrijdag telefonisch te bereiken via T 071 - 582 80 12, tussen 08.30 en 12.30 uur en tussen 13.30 en 16.30 uur. De spoedeisende hulp van het Rijnland Ziekenhuis locatie Leiderdorp is telefonisch te bereiken via T 071 - 582 89 05.
6
Rijnland Ziekenhuis locaties: Meteoorlaan 4 2402 WC Alphen aan den Rijn
Simon Smitweg 1 2353 GA Leiderdorp
postadres: postbus 4220 2350 CC Leiderdorp
T 0172 - 46 74 67
T 071 - 582 82 82
I www.rijnland.nl
16.03 ed.18 08_13 08/2013: 600
© Rijnland Zorggroep Rijnland Ziekenhuis, met locaties in Alphen aan den Rijn en Leiderdorp, is onderdeel van Rijnland Zorggroep. Rijnland Zorggroep biedt in een veilige omgeving mensgerichte en deskundige zorg op het gebied van care én cure. Sinds 2009 is het zorgmodel Planetree onze leidraad. Planetree is een totaalconcept, gericht op het voortdurend verhogen van de kwaliteit van de zorgverlening die wij bieden. Dit doen wij op basis van respectvolle bejegening en persoonlijke aandacht in een prettige, rustgevende omgeving. Dit komt patiënten, cliënten én medewerkers ten goede. I www.rijnlandzorggroep.nl
KvK 28098126
