Colonoscopie met lavage
Plaats: Receptie Datum: Tijd dat u zich moet melden: Tijd van het onderzoek: Bij verhindering dient u dit minstens 24 uur voor het onderzoek te melden bij het secretariaat van uw eigen specialist.
1
De specialist heeft met u afgesproken dat er een colonoscopie bij u gedaan wordt. In deze folder kunt u lezen hoe het onderzoek gaat verlopen.
Endoscopie afdeling Tel. 0591 69 12 00
2
Wat is een colonoscopie Een colonoscopie is een inwendig onderzoek waarbij de gehele dikke darm en vaak het laatste stukje van de dunne darm bekeken worden. Het onderzoek wordt verricht met behulp van een colonoscoop; een flexibele, bestuurbare slang waarin een camera bevestigd is. Deze wordt via de anus ingebracht. De colonoscoop en camera zijn verbonden met een beeldscherm zodat de arts uw darm nauwkeurig kan bekijken. Wat neemt u mee • Uw ziekenhuispasje met bijbehorend etui. • Schoon ondergoed: het kan voorkomen dat u zich een keer moet verschonen. Wij raden u daarom aan schoon ondergoed mee te nemen. • Begeleiding: neemt u begeleiding mee of spreekt u met iemand af die wij eventueel voor u kunnen bellen als u gehaald kunt worden. U mag niet zelfstandig aan het verkeer deelnemen (zie sedatie folder). • In principe gaat uw begeleiding niet mee tijdens het onderzoek, tenzij dit volgens de arts toegevoegde waarde heeft. • Een tas om uw kleding in te bewaren. • Eventueel een boterham voor na het onderzoek. Verder verzoeken wij u geen nagellak of kunstnagels te dragen. Dit in verband met het meten van het zuurstofgehalte van uw bloed gedurende het onderzoek. Tijdsduur onderzoek Het is niet precies te zeggen hoe lang de darmspoeling gaat duren. Meestal is dit toch enige uren. De voorbereiding in de verkoeverkamer neemt ongeveer 10 minuten in beslag. De colonoscopie duurt ongeveer 30 minuten. Als er extra handelingen worden verricht, zoals bijvoorbeeld het verwijderen van poliepen, duurt het onderzoek iets langer. Na het onderzoek moet u minimaal een uur op de endoscopie afdeling blijven. 3
Voorbereiding colonoscopie Voor dit onderzoek is het noodzakelijk dat de gehele darm goed gereinigd is. Enkele dagen voor het onderzoek begint u daarom thuis al met de voorbereiding. 3 dagen voor het onderzoek Wij verzoeken u om vanaf nu geen etenswaren met pitjes, zaden of graankorrels meer te nuttigen (zoals bijvoorbeeld: druiven, kiwi’s, sesamcrackers, grof volkorenbrood). Pitjes, zaden en graankorrels verteren langzaam en blijven daardoor lang in de darm aanwezig. Tijdens het onderzoek bemoeilijken ze het zicht en kunnen ze de endoscoop verstoppen. 2 dagen voor het onderzoek U volgt vanaf het ontbijt een voedingsvezelbeperkt dieet. U kunt hierbij kiezen uit de volgende voedingsmiddelen: Ontbijt/lunch • beschuit • wit,- of lichtbruin brood (zonder zaden, graankorrels en korstjes) • boter, margarine Indien u vezelpreparaten gebruikt (bijvoorbeeld Metamucil, Volcolon, Fiberform, Stimulance multie fibre mix) dan stopt u hiermee tot na het onderzoek. • mild gekruide, magere vleeswaren • kaas (zonder pitjes) • jam (zonder stukjes), honing, stroop, chocoladepasta Warme maaltijd • soep of bouillon • gekookte aardappelen, aardappelpuree • witte rijst, pasta (geen volkoren) • magere lichtgekruide vlees-, vis-, kipproducten zonder paneermeel of vel 4
• magere jus • andijvie, jonge bietjes, bloemkool, broccoli, champignons, worteltjes, fijne doperwten Dessert • gladde vla of pudding • kwark of yoghurt (zonder fruit of ander vulsel) • ijs (zonder fruit of ander vulsel) Dranken • thee, koffie • melk, karnemelk, yoghurtdrank • limonade (zonder koolzuur) • vruchtensap Producten die niet in het dieet genoemd worden, moet u niet gebruiken. 1 dag voor het onderzoek Ook vandaag volgt u het voedingsvezelbeperkt dieet en kiest u voor het ontbijt en de lunch uit eerder genoemde producten. Na 12.00 uur is alleen het drinken van heldere vloeistoffen nog toegestaan. Een heldere vloeistof, is een vloeistof waar je doorheen kunt kijken. Heldere vloeistoffen • heldere bouillon (zonder groente, vlees of vermicelli) • thee • heldere limonade (zonder koolzuur) • helder vruchtensap (bijvoorbeeld appelsap, witte druivensap)
5
De dag van het onderzoek U meldt zich ‘s morgens op de afgesproken tijd bij de receptie. Door de gastvrouw wordt u naar de afdeling dagbehandeling gebracht. Hier vindt de voorbereiding door middel van een totale darmspoeling (lavage) plaats. Dit gebeurt in een speciaal daarvoor ingericht toilet. De verpleegkundige brengt hiervoor een dun slangetje via de neus tot in uw maag. Door het slangetje krijgt u een grote hoeveelheid (ongeveer 10 liter) voorverwarmde vloeistof toegediend. Wanneer de specialist met u heeft afgesproken dat u tijdens de ingreep een roesje krijgt, dan verwijs ik u naar de folder “sedatie” die u heeft gekregen. Daarin kunt u lezen wat u van een roesje kunt verwachten en waar u rekening mee dient te houden. Aanwijzingen voor mensen met een stoma Dikke darmstoma ( colostoma) U volgt de normale voorbereiding waaronder het drinken van 2 liter laxeerdrank. In verband met de dunne ontlasting die u door de laxeerkuur krijgt, is een zogenaamde “open “stomazak noodzakelijk. Dit is een stomazak die u aan de onderkant geopend kan worden waardoor u deze in het toilet kunt legen. Bestelt u deze tijdig bij uw firma. Dunne darmstoma ( ileostoma ) of tijdelijk stoma U ontvangt een persoonlijk advies van de arts die het onderzoek aanvraagt. Veelal is dit een van de chirurgen. Deze is goed op de hoogte van uw situatie en kan in overleg met de maag-darm-lever arts een speciaal laxeerbeleid opstellen. Voor vragen over uw stoma en het gebruik van stomamateriaal kunt u terecht bij de stoma verpleegkundige. Telefoon nummer 0591 - 69 12 94 Neemt u op de dag van het onderzoek voldoende van uw eigen stomamateriaal mee naar het ziekenhuis.
6
Medicijnen Tijdens de colonoscopie worden soms kleine ingrepen gedaan, zoals het wegnemen van een stukje weefsel of poliepen. Als u bloedverdunnende middelen gebruikt, zoals bijvoorbeeld Acenocoumarol, Marcoumar of Ascal, kan een langdurige bloeding optreden. Ook aspirine heeft dit effect. U moet overleggen met uw behandelend arts of u deze medicijnen moet staken en vanaf wanneer. Andere medicijnen mag u op de ochtend van het onderzoek gewoon innemen. Bent u een diabetespatiënt? Overleg met uw eigen arts of met de diabetes verpleegkundige over de medicatie tijdens de voorbereiding. Soms is het noodzakelijk deze aan te passen. De werking van de anticonceptiepil kan door het laxeren minder betrouwbaar zijn. Houdt u daar rekening mee. Belangrijk om voor het onderzoek te vertellen Voor het onderzoek is het van belang te vertellen of u: • allergisch bent voor bepaalde medicijnen; • bloedverdunnende medicijnen gebruikt; • een chronische ziekte heeft zoals bijvoorbeeld suikerziekte; • in verwachting bent; • een pacemaker of een ICD heeft. Het onderzoek Een verpleegkundig van de endoscopie afdeling begeleidt u tijdens het onderzoek. U wordt verzocht op de linkerzij te gaan liggen. Om tijdens het onderzoek uw hartslag en ademhaling te kunnen controleren, krijgt u een knijper op één van uw vingers. En een manchet om uw arm om uw bloeddruk te kunnen meten. Hierna krijgt u de sedatie (roesje) toegediend, via het infuusnaaldje. Helaas is het niet mogelijk 100% garantie te geven dat u niets van het onderzoek zult merken. Via de anus wordt de colonoscoop in de endeldarm gebracht. Vervolgens
7
wordt de colonoscoop geleidelijk steeds verder in de darm opgevoerd. De tip van de colonoscoop kan daarbij door een arts worden bestuurd. Om de darm te ontplooien en een goed zicht te verkrijgen wordt via de colonoscoop ook lucht ingeblazen. Door het opvoeren van de colonoscoop en het inblazen van lucht kan de darmwand worden uitgerekt en kunnen krampen optreden welke als pijnlijk worden ervaren. Ook kan een gevoel van aandrang optreden. Geneer u niet om de ingeblazen lucht te laten ontsnappen. Dit kunt u doen door het laten van winden. Het ophouden van lucht doet de krampen toenemen. Tijdens het onderzoek kan gevraagd worden om een andere houding aan te nemen, bv. rugligging of rechter zijligging. Ook kan de arts een verpleegkundige vragen met de handen op bepaalde plaatsen van uw buik druk uit te oefenen. In de meeste gevallen wordt de colonoscoop tot aan het begin van de dikke darm opgevoerd. Tijdens het terugtrekken wordt het slijmvlies nauwkeurig geïnspecteerd. Van afwijkende gebieden kunnen tijdens het onderzoek hapjes worden weggenomen. Dit is niet pijnlijk, maar kan wel bloedverlies veroorzaken. Soms wordt er ook een poliep gevonden, die indien mogelijk direct wordt verwijderd. Ook het verwijderen van een poliep in niet pijnlijk. Poliepen Dit zijn kleine, meestal goedaardige gezwellen die in de dikke darm kunnen voorkomen. Ze variëren in grootte van enkele millimeters doorsnede tot meerdere centimeter. Kleine poliepen geven meestal geen klachten, maar als ze groter worden kan de ontlasting veranderen en er kan bloed bij zitten. Sommige poliepen kunnen op den duur kwaadaardig worden, daarom is het beter dat deze poliepen verwijderd worden.
8
Na het onderzoek • U mag een half uur na het onderzoek weer eten en drinken tenzij de arts anders beslist. • Gaat u terug naar de recovery van de endoscopie afdeling. • Omdat u een slaapmiddel heeft gekregen, blijft u na het onderzoek minimaal 1 uur uitslapen. Houd er rekening mee dat u zich door het slaapmiddel suf kunt voelen. Ook kunt u zich mogelijk niet goed meer herinneren wat er na het onderzoek met u is besproken. • U mag gedurende 24 uur niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer! Dat wil zeggen dat u alléén onder begeleiding naar huis mag. Dit geldt niet alleen voor eigen vervoer, maar ook voor de taxi en de bus. Het is belangrijk dat u dit van tevoren heeft geregeld. Is dat niet het geval dan kan het onderzoek niet doorgaan. • Ook belangrijke afspraken kunt u beter uitstellen tot na de eerste 24 uur. • U mag geen alcoholische dranken nuttigen, omdat dit het effect van het rustgevende middel kan versterken. • Als u diabetes mellitus (suikerziekte) heeft en insuline spuit verzoeken wij u uw insuline met benodigdheden en een boterham mee te nemen.
9
Complicaties Een colonoscopie is een veilige onderzoeksmethode. Toch kunnen soms complicaties optreden. Een enkele keer kan tijdens het onderzoek een scheurtje in de darmwand ontstaan. Ook wel perforatie genoemd. Het kan zijn dat deze perforatie operatief verholpen moet worden. De kans hierop is groter als de darmwand ernstig ontstoken of vernauwd is, als er veel uitstulpingen zijn of als een poliep is verwijderd. Het verwijderen van een poliep kan ook een bloeding tot gevolg hebben. Deze kan direct tijdens het onderzoek optreden maar ook 1 tot 14 dagen erna. Licht bloedverlies direct na het onderzoek is niet ernstig, tenzij de bloedingen heviger worden. Bij toenemende pijn, misselijkheid, braken, koorts met eventuele koude rillingen of bloederige diarree moet u contact opnemen. Tijdens kantooruren met de endoscopie afdeling,
tel. 0591 69 12 00.
Na kantooruren met de centrale,
tel. 0591 69 19 11.
Uitslag Wanneer u een controleafspraak bij uw behandelend specialist op de polikliniek heeft staan, krijgt u daar de definitieve uitslag van het onderzoek. Tenslotte Indien u een afspraak niet kunt nakomen, verzoeken wij u dit zo snel mogelijk te melden aan de secretaresse van uw specialist.
10
Verantwoording tekst Deze brochure is samengesteld door de endoscopie afdeling in samenwerking met de dienst patiëntenvoorlichting. Bent u van mening dat bepaalde informatie ontbreekt of onduidelijk is, dan vernemen wij dat graag.
11
12
MA 1117 03-15-v1
