SGB excellentie in ontwikkeling

SGB excellentie in ontwikkeling

VERBETERPLAN SCHOLENGEMEENSCHAP BONAIRE (SGB)

KRALENDIJK, BONAIRE NOVEMBER 2014 (4e versie – 9 december 2014)

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014

INHOUDSOPGAVE 1.

2.

INLEIDING: CONTEXT, EXTERNE EVALUATIES EN KADERS 1.1. De context 1.1.1. De maatschappelijke context 1.1.2. De positie van kinderen op Bonaire 1.1.3. De schoolcontext 1.2.De voornaamste redenen tot verbetering 1.3. De concrete aanleiding 1.4. De bevindingen van de Inspectie 1.4.1. Inleiding 1.4.2. Samenvatting inspectieoordeel 1.5.Bevindingen van Capgemini Consulting 1.5.1. Inleiding 1.5.2. Slotconclusies Capgemini auditrapport 1.6. De kaders 1.6.1. De keuze voor vijf verbeterthema’s 1.6.2. UNESCO’S vijf kwaliteitsdimensies 1.6.3. Het toetsingskader van Inspectie, aangevuld met eigen (sub-) domeinen en kwaliteitscriteria 1.7. Leeswijzer HET ONTWIKKELPROCES: VERANTWOORDING DRAAGVLAK, PARTICIPATIE, EN FASERING 2.1.De uitgangspunten 2.2.De fasering 2.3. De projectorganisatie 2.3.1. De Projectkerngroep (PKG) 2.3.1.1. Samenstelling en taken 2.3.1.2. Vormgeving aan de taak van procesmonitoring 2.3.2. De Projectontwikkelingsgroepen (POG’s) 2.3.2.1. De Samenstelling van de POG’s 2.3.2.2. De taakstelling en programmering werkzaamheden POG’s 2.3.3. De Projectmonitorgroep (PMG) 2.4. Communicatie met belanghebbenden

4 4 5 6 7 8 9 10 10 11 12 12 13 15 16 16 18 19

20 21 21 22 22 22 22 23 23 23 24 24

3. RESPONS OP DE EXTERNE EVALUATIE DOOR INSPECTIE EN CAMPGEMINI RAPPORT 3.1.De reactie van de Projectontwikkelingsgroepen 3.1.1. Reacties POG Identiteit 3.1.2. Reacties POG Onderwijsprogramma 3.1.3. Reacties POG Onderwijsleerprocessen 3.1.4. Reacties POG Algemene Organisatie 3.1.5. Reacties POG Onderwijskundige Organisatie 3.1.5.1. Algemene reacties POG onderwijskundige organisatie op bevindingen Inspectie 3.1.6. Reacties POG Fysieke Omgeving 3.2. Algemene samenvatting en conclusie

26 26 26 27 28 29 30

4. DE EIGEN ANALYSES 4.1.De SWOT analyses door de POG’s 4.2. De resultaten van de SWOT-analyses 4.2.1. Resultaten SWOT-analyse POG Identiteit 4.2.1.1. Algemeen overzicht analyseresultaten en conclusies 4.2.2. Resultaten SWOT-analyse POG Onderwijsprogramma 4.2.2.1. Algemeen overzicht analyseresultaten 4.2.2.2. Conclusies 4.2.3. Resultaten SWOT-analyse POG Onderwijsleerprocessen 4.2.3.1. Algemeen overzicht analyseresultaten 4.2.3.2. Conclusies 4.2.4. Resultaten SWOT-analyse POG Algemene Organisatie 4.2.4.1. Algemeen overzicht analyseresultaten

35 35 36 36 36 37 37 39 40 40 40 42 42

2

33 33 34

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 4.2.4.2. Conclusies 4.2.5. Resultaten SWOT-analyse POG Onderwijskundige Organisatie 4.2.5.1. Algemeen overzicht analyseresultaten 4.2.5.2. Conclusies 4.2.6. Resultaten SWOT-analyse POG Fysieke Omgeving 4.2.6.1. Algemeen overzicht analyseresultaten 4.2.6.2. Conclusies 4.3.Algemene samenvatting en conclusie

42 43 43 44 46 46 47 48

5. DE VERBETERVOORSTELLEN: KEUZES EN VERANTWOORDING 5.1 De algemene en concrete doelen van de verbeteringen 5.2 De kernwaarden van de SGB 5.3. Het agogisch concept 5.3.1. Het pedagogisch concept 5.3.2. Het andragogisch concept 5.4. De speerpunten en smartdoelen 5.4.1. De keuzes 5.5. De nadere uitwerking van de SMARTDOELEN 5.5.1. Een nadere uitwerking van de smartdoelen IDENTITEIT 5.5.2. Een nadere uitwerking van de smartdoelen ONDERWIJSPROGRAMMA 5.5.3. Een nadere uitwerking van de smartdoelen ONDERWIJSLEERPROCESSEN 5.5.4. Een nadere uitwerking van de smartdoelen ALGEMENE ORGANISATIE 5.5.5 Een nadere uitwerking van de smartdoelen ONDERWIJSKUNDIGE ORGANISATIE 5.5.6. Een nadere uitwerking van de smartdoelen FYSIEKE OMGEVING

49 49 51 51 51 53 54 54 60 60 62 64 66

6. OVER DE IMPLEMENTATIE 6.1. Inleiding 6.2. Reeds genomen stappen 6.3. De te hanteren strategieën in de implementatiefase 6.4. Totaal overzicht tijdsplanning 6.5. De projectorganisatie in de implementatiefase 6.6. De inzet van menskracht in de implementatiefase 6.6.1. Algemene aanpak 6.6.2. Een totaal overzicht 6.7. Evaluatie, coördinatie en monitoring 6.8. Slotwoord

75 75 75 78 79 81 81 81 82 83 83

BIJLAGEN Bijlage I: het aangevulde toetsingskader [domeinen en kwaliteitsaspecten van inspectie aangevuld met (sub-) domeinen en kwaliteitsaspecten van de SGB Bijlage II: Zorg voor kwaliteit van de verbeterprocessen concept 2deversie: 22 oktober 2014 bijlage III: Overzicht inzet menskracht (intern – extern) per speerpunt en per smart-doel

85

3

69 73

85 88 91


1.

INLEIDING: CONTEXT, EXTERNE EVALUATIES EN KADERS

Dit hoofdstuk beschrijft de context, de redenen en de aanleiding van dit Verbeterplan en van de stappen die zijn gezet om tot dit plan te geraken. Er wordt voorts een verantwoording gegeven van hoe rekening is gehouden met de school- en maatschappelijke context.

1.1.

De context

Vooraf dient gesteld te worden dat de Scholengemeenschap Bonaire (SGB) een bijzondere positie heeft. Bonaire is misschien wel het enige gebied binnen het hele Koninkrijk waarin binnen één (1) school, onderwijs wordt geboden aan alle kinderen en jongeren vanaf 12 jaar tot over de 20 jaar en waarin zowel algemeen vormend, beroepsonderwijs, praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs, alsmede rehabilitatie van jongeren (vanuit reclassering1) worden verstrekt. Aan deze enige school worden jaarlijks meer dan 1700 leerlingen en studenten door hun ouders en de samenleving toevertrouwd om hun capaciteit tot leren te versterken, een ruime vorming aangeboden te krijgen en om ontwikkelingskansen te krijgen in een complexe wereld. De SGB is aldus niet zomaar een school. Het is een van de belangrijkste ontwikkelingspilaren van Bonaire en dient dan ook als zodanig begrepen, behandeld, ondersteund en gewaardeerd te worden.

De SGB heeft potentieel gezien de mogelijkheid om positieve en constructieve invloed uit te oefenen op de ontwikkeling van Bonaire door goed onderwijs te bieden aan kinderen en jongeren in deze samenleving en hiertoe effectief samen te werken met ouders en sociaalmaatschappelijke partners. Het SGB-team is zich in toenemende mate bewust van dit potentieel en beseft dat met een goede aanpak van de verbeteringen het mogelijk wordt om bij te dragen tot een excellente ontwikkeling van Bonaire. De SGB zal deze taak dienen te vervullen in een concrete, lokale context. Kennis van en inzicht in deze context is van essentieel belang om de complexiteit van de verbeteropdracht van de SGB te begrijpen en haar keuzes ten behoeve van beter onderwijs goed in te schatten. Hierna wordt de context besproken.

1

De SGB heeft verschillende studenten die via een elektronisch enkelband onder supervisie staan van Reclassering.

4


1.1.1

De maatschappelijke context

De maatschappelijke context van de SGB laat zich onder andere als volgt beschrijven:  Sociaal-economische achtergronden:  onderzoek heeft uitgewezen dat er op Bonaire: o

o

o

Een groeiende armoede is (40% van de gezinnen leeft onder het door NIBUD gedefinieerde bestaansniveau voor Bonaire).2 Deze armoede heeft directe impact op kinderen en jongeren die leerlingen/studenten zijn van de SGB; Er is een dalende koopkracht, mede veroorzaakt door stijgende inflatie. Ook deze dalende koopkracht in huishoudens op Bonaire heeft directe impact op genoemde kinderen en jongeren; Er zijn problemen in de sociale huisvesting: wat inhoudt dat vele kinderen en jongeren hun schooltaken, conform de gestelde schooleisen, moeten uitvoeren binnen thuissituaties die verre van ideaal zijn.

 Economische achtergronden o

De economie van Bonaire kent op dit moment weinig groei, waardoor er minder werkgelegenheid is voor de beroepsbevolking van Bonaire, met alle gevolgen van dien;

o

Door dit tekort aan vacatures op de arbeidsmarkt bestaat het risico dat aan jongeren van de SGB onvoldoende toekomstperspectieven kunnen worden geboden.3

 Sociaal-pedagogische achtergronden o o o o

Toename huiselijk geweld, ook tegen kinderen en jongeren; Toename criminaliteit in de samenleving, ook tegen jongeren en vaak met deelname van schoolgaande jongeren die de SGB bezoeken; Weinig recreatie en vormingsmogelijkheden voor de jeugd buiten de school; Toename tienerzwangerschap.

 Sociaal-culturele achtergronden o o

Grote culturele diversiteit en multilingualiteit, met het Papiaments als meerderheidstaal en het Spaans als tweede taal; De instructietaal op school is het Nederlands, welke een minderheidstaal is die weinig gehanteerd wordt in het sociale verkeer op het eiland.

De hierboven beschreven context is complex en heeft directe impact op de SGB. Hierdoor kan de school daar niet onverschillig tegenover staan. In de verbeteringsdoelen en -trajecten dienen we met deze specifieke context van onze school rekening te houden.

2

Zie het NIBUD rapport over bestaansminimum op Bonaire. Dit punt is onlangs tijdens een forum aan de start van het studie-en beroepenmarkt in een panel van maatschappelijke organisaties ernstig onder de aandacht gebracht van de SGB en de overheid. 3

5


1.1.2

Positie van kinderen op Bonaire

UNICEF heeft in 2013 een onderzoek verricht naar de positie van kinderen op Bonaire en de bevindingen beschreven in het rapport: Kind op Bonaire. Kinderrechten Caribisch Nederland, een onderzoek van UNICEF naar de situatie van kinderen die opgroeien op het tropische eiland Bonaire. Het onderzoek brengt voor het eerst alle aspecten van het leven van kinderen in Caribisch Nederland in beeld en komt tot de conclusie dat op Bonaire niet wordt voldaan aan de eisen van het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind. In

dit onderzoek is

gesproken met kinderen die opgroeien op de eilanden, en met deskundigen die betrokken zijn bij het leven van kinderen op de eilanden. Het onderzoek heeft een gedetailleerd beeld opgeleverd dat door de onderzoekers langs de meetlat is gelegd van het International Verdrag voor de Rechten van het Kind, dat in 1995 door Nederland is bekrachtigd en ook op Bonaire moet worden nageleefd. Met het rapport Kind op Bonaire' is voor het eerst in kaart gebracht op welke punten er iets moet gebeuren om de situatie van kinderen op Bonaire te verbeteren. Het onderzoek heeft zich gericht op acht (8) verschillende onderwerpen: 1) gezin en opvoeding; 2) onderwijs; 3) gezondheid; 4) veiligheid; 5) recreatie, spel en vrije tijd; 6) participatie; 7) wonen; 8) financiën. Hieronder een kort verslag van drie punten van bijzondere relevantie voor onderhavig verbeterplan:  Gezin en opvoeding: Ten aanzien van gezin en opvoeding concludeert UNICEF dat in veel gezinnen op Bonaire kinderen opgroeien in “een gewelddadige omgeving waar schreeuwen en slaan aan de orde van de dag is. De ouders die hun kinderen op deze manier behandelen, hebben dat vaak ook weer van hun ouders geleerd. Sommige ouders weten inmiddels dat geweld niet thuishoort in de opvoeding. Maar hoe het dan wel moet, is voor velen nog onbekend. Uit ‘opvoedingsverlegenheid’ laten sommigen hun kinderen dan juist te vrij waardoor deze grenzeloos gedrag gaan vertonen. Natuurlijk gaat het in veel gezinnen wel goed maar er zijn nog veel ouders die niet met hun kinderen communiceren. Kinderen worden niet gezien en gerespecteerd als volwaardig gezinslid. Veel ouders zijn zo druk met werken om het hoofd financieel boven water te houden, dat ze nauwelijks thuis zijn. Als ze thuiskomen zijn ze te moe om zich met de kinderen te bemoeien. Een sociaal vangnet met opvang en steun door derden ontbreekt; opa’s en oma’s moeten tegenwoordig ook werken om rond te komen. Sommige kinderen worden sociaal/emotioneel verwaarloosd. Ze moeten het zelf maar zien te rooien. Menig geïnterviewd kind geeft aan graag wat meer aandacht van zijn ouders te wensen. Er zijn weinig complete gezinnen. Veel moeders voeden hun kinderen alleen op of samen met een nieuwe partner. Vaders zijn veelal afwezig in de opvoeding en betalen in die gevallen meestal geen alimentatie. Dat betekent dat moeders er dan (financieel) alleen voor staan. Er zijn veel nieuw samengestelde gezinnen. Veel kinderen hebben broertjes en zusjes van verschillende ouders. Eveneens komen tienerzwangerschappen regelmatig voor. De kleine gemeenschap op het eiland zou ondersteunend kunnen zijn voor individuele bewoners en soms is dat ook zo. Er is echter ook een andere kant. Niets blijft privé en er is sprake van veel schaamte en roddel. Het ‘gesloten’ karakter van de eilandgemeenschap maakt de opvoedingssituatie complex. Problemen komen vaak pas naar buiten als er al veel is misgegaan en hulp is daardoor lastig te bieden.

6

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 De situatie rond gezin en opvoeding voldoet momenteel niet aan de minimumeisen die het 4 Kinderrechtenverdrag daaraan stelt.”  Onderwijs: Ten aanzien van onderwijs concludeert UNICEF dat het onderwijs op Bonaire nog niet aan alle eisen van het Kinderrechtenverdrag voldoet. UNICEF verzoekt dan ook extra aandacht aan punten zoals: a) kwaliteit van het onderwijs; b) het tegengaan van schooluitval, c) de aandacht voor de culturele identiteit en taal van het kind; d) de wijze waarop de discipline op school wordt gehandhaafd; e) de mogelijkheden voor kinderen om hun talenten te ontwikkelen, en f) de toegang tot informatie en de mogelijkheden om op school te participeren.  Participatie: Ten aanzien van participatie concludeert UNICEF dat op Bonaire kinderen nog niet beschouwd worden als individuen met een eigen mening. De samenleving is nog niet voldoende ingericht op het praten met kinderen, het betrekken van kinderen bij beslissingen en het serieus nemen van hun mening. Dit is gerelateerd met de manier van opvoeden, de inrichting van het onderwijs en de manier waarop naar kinderen wordt gekeken. UNICEF concludeert dat het eveneens zorgelijk is dat kinderen op het eiland een grote kans lopen om blootgesteld te worden aan schadelijke informatie, via televisie en internet, door de afwezigheid van ouderlijk toezicht. UNICEF wijst overigens ook op de goede initiatieven die inmiddels zijn ontwikkeld op Bonaire om hier iets aan te doen.

Het is evident dat in een situatie waarin het eiland niet voldoet aan geen enkele van de universele rechten van het kind, de uitdagingen voor de SGB om de eisen ten aanzien van de opbrengsten van het onderwijs te realiseren een uitermate complexe taak is.

1.1.3

De schoolcontext

De schoolcontext van de SGB laat zich onder andere als volgt beschrijven:  de SGB heeft reeds een lang proces van onderwijsvernieuwing achter de rug, met positieve resultaten, en heeft tevens groei en ontwikkeling doorgemaakt: Dit wordt ook erkend door zowel de Inspectie van Onderwijs als Capgemini Consulting.5 Echter wordt de school ook beoordeeld als (zeer) zwak , met onvoldoende ontwikkeling op bijna alle kwaliteitscriteria. Doordat de school in het verleden reeds veel verbeterinitiatieven met onvoldoende duurzaam effect heeft ervaren, is het risico aanwezig dat er gevoelens van onzekerheid in de organisatie heersen, die potentieel de weerstand tegen de nieuwe verbetertrajecten groot (groter) kunnen maken.  De SGB ziet zich opnieuw geplaatst voor uitdagingen en obstakels die het succesvol opereren van haar organisatie ernstig belemmeren. Vele van deze uitdagingen en obstakels vallen buiten de ‘span of control’ van de school en hebben te maken met de moeilijke sociaal-economische en sociaal-pedagogische omstandigheden van het eiland. Dit kan gevoelens van machteloosheid en moedeloosheid opwekken bij docenten en 4

UNICEF (2013): Kind op Bonaire. Kinderrechten Caribisch Nederland, een onderzoek van UNICEF naar de situatie van kinderen die opgroeien op het tropische eiland Bonaire. Pag 181 5

Capgemini Consulting heeft in 2013 in opdracht van Ministerie OCW en met akkoord van het bestuur van de Stichting SGB een audit uitgevoerd.

7


studenten/leerlingen en bijdragen tot weinig animo voor verbeteringen vanwege gebrek aan vertrouwen in de mogelijkheden tot succes ervan.  Het SGB-team ondergaat momenteel grote druk. Dit wordt in de eerste plaats veroorzaakt door de eisen die gesteld worden door de Onderwijsagenda voor Caribisch Nederland om in 2016 de onderwijskwaliteit te brengen naar een volgens Nederlandse en Caribische maatstaven aanvaardbaar niveau’.6 In de tweede plaats is de druk veroorzaakt door (gedeeltelijk) teleurstellende onderwijsresultaten. Deze druk kan een negatief effect hebben op de motivatie en het zelfvertrouwen van het team en op de onderlinge werkrelaties. In onderhavig document is getracht rekening te houden met bovenbeschreven contexten.

1.2.

De voornaamste redenen tot verbetering

Gezien boven beschreven context concluderen wij dat de eerste en belangrijkste reden voor verbetering is, dat het SGB-onderwijs nog niet de kansen benut om op de beste wijze bij te dragen tot de ontwikkeling van kinderen en jongeren op Bonaire. Met andere woorden er wordt nog niet in voldoende mate gebruik gemaakt van het potentieel om bij te dragen tot de vorming van kerncompetenties van deze kinderen en jongeren. Het gaat om kerncompetenties om de uitdagingen van verdere studie, entree in de arbeidsmarkt en het leven in het algemeen aan te kunnen en op alle fronten succes te hebben om uiteindelijk geluk en zelfrealisatie te ervaren. Een tweede belangrijke reden is dat de SGB nog niet in voldoende mate bijdraagt tot de ontwikkeling van Bonaire zelf. In dit verband is het van belang om de uitdagingen van SGB te begrijpen binnen de maatschappelijke context die haar omringt. De samenleving van Bonaire doet in toenemende mate een beroep op de SGB om een bijdrage te leveren op vele gebieden. In onderstaand schema zijn opgenomen de vele gebieden waarop van de SGB een bijdrage wordt gevraagd: BIJDRAGE TOT een veilige en prettige samenleving:

.

TOELICHTING met minder criminaliteit, geweld en agressie. De criminaliteit vormt momenteel in toenemende mate een ernstige bedreiging voor jongeren en kinderen op Bonaire. De SGB zich geconfronteerd met de uitdaging een goede respons hierop te formuleren. Er wordt een beroep gedaan op de SGB om bij te dragen tot weerbaarheid van de jonge burger en verantwoord jong burgerschap;

In maart 2011 heeft het Ministerie van OCW samen met de scholen van Bonaire, Saba en Sint Eustatius de ‘Onderwijsagenda voor Caribisch Nederland: samen werken aan kwaliteit’ vastgesteld. Deze onderwijsagenda geeft de grote lijnen aan en spreekt de ambitie uit waar de scholen met het onderwijs naar toe willen. Het doel is dat in 2016 de onderwijskwaliteit van de scholen in Caribisch Nederland op een naar Nederlandse en Caribische maatstaven aanvaardbaar niveau is. In de onderwijsagenda is afgesproken om de volgende vijf prioriteiten centraal te stellen: 1) de kwaliteit omhoog; 2) versterken van de kwaliteit van leraren, schoolleiding en schoolbesturen; 3) onderwijs op maat; 4) aantrekkelijk beroepsonderwijs; 5) randvoorwaarden op orde. 6

8

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 een economisch welvarende samenleving

met meer impuls van jong talent, creativiteit en professionalisme. Er wordt een beroep gedaan op de SGB om bij te dragen tot jonge entrepreneur-capaciteiten die kunnen leiden tot de ontwikkeling van nieuwe markten en werkgelegenheid op Bonaire;

een gezondere samenleving

met gewoontes en gedragingen die bijdragen tot een fysiek en mentaal sterke bevolking. Er wordt een beroep gedaan op de SGB om bij te dragen tot groter bewustzijn en competenties voor een gezonder en gelukkiger Bonaire;

een sociaal sterke samenleving

met optimisme, samenwerking en onderlinge solidariteit. Recente onderzoeksrapporten wijzen op groeiende armoede en dalende koopkracht, met directe impact op huishoudens en gezinnen, waarbinnen leerlingen/studenten van de SGB opgroeien en ontwikkelingskansen moeten worden geboden. Er wordt een beroep gedaan op de SGB om bij te dragen tot de noodzakelijke sociale vaardigheden opdat de persoon zich kan blijven ontwikkelen binnen maatschappelijk moeilijke omstandigheden;

een cultureel harmonieuze samenleving

waarbinnen de pluriformiteit gezien wordt als een rijkdom en niet als probleem. Er wordt een beroep gedaan op de SGB om enerzijds bij te dragen tot ontwikkeling van kennis en bewustzijn van en waardering voor de eigen lokale culturele eigenheid en anderzijds tot de ontwikkeling van interculturele competenties ten behoeve van cohesie binnen diversiteit.

een integere en ethisch verantwoorde samenleving

waarbinnen kernwaarden zoals vertrouwen, betrouwbaarheid, respect, eerlijkheid, rechtvaardigheid en integriteit de onderlinge menselijke relaties bepalen en mensen zich veilig en beschermd voelen om zich te uiten. Er wordt een beroep gedaan op de SGB om bij te dragen tot algehele verheffing van ethische waarden en normen in de samenleving.

een spirituele en wijze samenleving

waarbinnen er bereidheid en capaciteit bestaat voor reflectie over idealen, zingeving, geestelijke waarden en de betekenis van het menselijk bestaan. Ook op Bonaire dreigt het gevaar van zinloosheid en futiliteit, die leiden tot depressie en gevoelens van minderwaardigheid. Mensen worden in dergelijke context afgeremd om hun spiritueel potentieel te ontwikkelen en hun psyche krijgt onvoldoende voeding. Er wordt een beroep gedaan op de SGB om bij te dragen tot algehele spirituele verheffing en zingeving in de samenleving. met voldoende professioneel kader dat in staat is leiding te geven aan Bonaire, ontwikkelingsbeleid te formuleren en groei te bevorderen. Er wordt een beroep gedaan op de SGB om bij te dragen tot de ontwikkeling van kennis en bewustzijn van de ontwikkelingsuitdagingen van Bonaire en te stimuleren tot terugkeer na verdere studie om als jong kader de schouders te plaatsen onder deze ontwikkeling.

een ontwikkelende samenleving

Het bestaansrecht van de SGB houdt in het effectief en duurzaam bijdragen tot de ontwikkeling van Bonaire. De SGB is in principe in staat om daaraan te voldoen, doch dient noodzakelijke verbeteringen te realiseren om het waar te maken.

1.3.

De concrete aanleiding

De concrete aanleidingen die hebben geleid tot het opstellen van verbeterplannen binnen de SGB zijn de kwaliteitsonderzoekingen die zijn verricht binnen de school en die de school een kritische spiegel hebben voorgehouden. De inspectie heeft in 2012 en 2013 onderzoek uitgevoerd op alle afdelingen (units) van de SGB naar de aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van weten regelgeving.7 Dit onderzoek past in het kader van de evaluatie van het nakomen van de afspraken die in 2010 zijn opgenomen in de Onderwijsagenda voor Caribisch Nederland. De doelen van deze onderwijsagenda dienen in principe in 2016 gerealiseerd te worden. De bevindingen van de inspectie komen in grote lijnen overeen met de uitkomsten van een audit uitgevoerd door Capgemini Consulting in 2013. Mede op basis van de resultaten van de inspectierapporten van 2012 en 2013 en het Capgemini Rapport in 2013, zijn reeds vanaf 2012 verbeterplannen ontwikkeld en verbeteractiviteiten uitgevoerd. In augustus 2014 stelt het

7

In oktober 2014 heeft Inspectie opnieuw onderzoek gedaan naar het SGB. Op het moment van de afronding van onderhavig verbeterplan heeft de SGB het Inspectierapport 2014 nog niet ontvangen.

9


Ministerie van Onderwijs als voorwaarde voor het verstrekken van extra middelen ten behoeve van de verbeteringen van de onderwijskwaliteit van de SGB, dat een nieuw verbeterplan dient te worden opgesteld, welke een externe validatie dient te ondergaan en door het Ministerie OCW goedgekeurd dient te worden. Het verbeterplan dat in dit document wordt beschreven, is een respons van de SGB op de voornoemde voorwaarde voor extra verbetergelden. Het is tevens een reactie op de eerder beschreven noodzaak tot ontwikkeling van de SGB om beter in staat te zijn tot ondersteuning van kinderen en jongeren op Bonaire.

1.4 De bevindingen van de inspectie 1.4.1

Inleiding

De inspectie beoordeelt over een periode van vijf jaar (2012-2016) jaarlijks op alle scholen aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en volgt nauwgezet de verbeteractiviteiten. Conform de Onderwijsagenda Caribisch Nederland, dient de SGB per 2016 aan alle aspecten van de basiskwaliteit te voldoen. De inspectie heeft na een kennismakingsbezoek in mei 2011 een eerste kwaliteitsonderzoek uitgevoerd in november 2011. Vervolgens zijn in mei 2012 gesprekken gevoerd tussen de inspectie en de scholen over de voortgang van het verbetertraject. Daarna is wederom kwaliteitsonderzoek gedaan om het onderwijs opnieuw te beoordelen. Er is systematisch een vergelijking getrokken tussen de resultaten van 2011 en die van 2012, zodat in beeld kon worden gebracht in hoeverre de verbeteractiviteiten tot zichtbare resultaten hebben geleid. Ook in 2013 zijn opnieuw onderzoekingen uitgevoerd. De inspectie heeft bij haar kwaliteitsonderzoek van 2012 en 2013 het document De Basiskwaliteit van het Primair en Voortgezet Onderwijs in Caribisch Nederland (Inspectie van het Onderwijs, Utrecht, maart 2011) als uitgangspunt genomen. De inspectie beoordeelde de kwaliteit van de volgende kwaliteitsdomeinen:      

Leerstofaanbod; Onderwijstijd; Schoolklimaat; Pedagogisch-didactisch handelen; Zorg en begeleiding; Leerprestaties Kwaliteitszorg.

10


1.4.2 Samenvatting inspectieoordeel De inspectie oordeelde in 2012 en in 2013 dat bij de SGB er verbeterpunten zijn ten aanzien van alle hierboven genoemde onderzochte punten, maar dat er ook positieve vorderingen zijn. Onderstaand schema toont de belangrijkste positieve punten en zorgpunten van de inspectie over het onderwijs op de SGB. GETOETSTE KWALITEITSDOMEINEN 1)

Leerstofaanbod

2) Onderwijstijd;

3) Schoolklimaat;

4) Pedagogischdidactisch handelen;

5) Zorg en begeleiding;

POSITIEVE PUNTEN

PUNTEN VAN ZORG

 Taal- en rekenbeleid opgezet;  Voor alle vakken methodes beschikbaar;  Taalcommissie ingesteld: voorbereiding eenduidig werken taalgericht vakonderwijs;  Ook een eenduidig rekenbeleid is in voorbereiding;  Steun-uur voor leerlingen;  Inhoud onderwijs voldoet aan eisen;  Voldoende samenhang tussen theorievakken, praktijk-simulatie, beroeps-praktijkvorming en ondersteunende vakken;  Vakgroepen actief bezig met het vormgeven van hun vak: op niveau gewerkt;  Docenten meer alert op taalproblemen.  Absentie effectief bestreden en toch wel bij enkele units efficiënte benutting lestijd door leerlingen.

 Leerstofaanbod voldoet niet aan de basiskwaliteit;  Vakgroepen controleren niet of leerstof-aanbod dekkend is voor de kerndoelen;  Voor leerlingen LWOO klassen geen adequaat leerstofaanbod op maat;  Slechts enkele docenten gaan na of hun aanbod optimaal aansluit bij het niveau van de leerlingen;  Grote taalachterstanden;  Leerstofaanbod nog niet toegesneden op specifieke mogelijkheden, ambities en onderwijsbehoeften van leerlingen;  Geen duidelijke afspraken taalbeleid: onvoldoende handvatten voor docenten t.b.v. taalverrijking leerlingen;  Onvoldoende implementatie van taal- en rekenbeleid: geen eenduidige aanpak;  Te weinig tussenevaluaties stage, onvoldoende reflectie studenten op stage;  Onvoldoende concreet uitgewerkte en toetsbare doelen.

 Meer rust op schoolterrein en in de klassen;  De leraren spreken de studenten systematisch aan op hun beroepshouding.  Vooruitgang didactisch handelen;  Toename didactisch repertoire;  Lessen meer structuur, grotere variatie werkvormen, meer betrokkenheid studenten bij onderwijs;  Studieloopbaanbegeleiding voldoet, studenten voelen zich serieus genomen door begeleiders.

 Onderwijstijd voldoet niet aan de basiskwaliteit;  Leerlingen onvoldoende actief bezig met onderwijsactiviteiten;  Te veel lesuitval door veel absentie;  Meldingen ongeoorloofd verzuim meer dan 16 uur niet onverwijld en systematisch doorgegeven.  Lessen gekenmerkt door veel onrust en onvoldoende structuur, daardoor geen vruchtbaar onderwijsklimaat;  Onrust in te veel klassen te groot voor effectief leren.

 De structuur in de lessen laat te wensen over;  Geen duidelijke afspraken over de ideale didactische aanpak voor de doelgroep: dit geldt niet voor alle units;  Geen eenduidige pedagogische aanpak;  Weinig/geen differentiatie;  Geen eenstemmigheid over definitie goed onderwijs;  Onvoldoende feedback aan leerlingen naar aanleiding van gemaakte toetsen;  Zwakke studenten onvoldoende ondersteund; sterken onvoldoende uitgedaagd.  Onvoldoende kwaliteit zorg en begeleiding leerlingen;  Onvoldoende functionerende zorgstructuur;  Bij cognitieve problemen van leerlingen nog geen concrete formulering van de plannen, waardoor onduidelijkheid over remediërende activiteiten en evaluatie daarvan;  Onvoldoende informatie over de cognitieve- sociaalemotionele eigenschappen leerlingen;  Onvoldoende informatie over opleiding en beroep: risico op verkeerde plaatsing;  Dossiervorming onvoldoende/onvolledig;  Signalering van problemen leidt niet tot adequate actie;  Begeleiding vanuit de instelling onvoldoende.

 Zorg en begeleiding voldoen aan de basiskwaliteit. Vorderingen leerlingen goed geregistreerd, geanalyseerd en frequent en systematisch besproken door betrokkenen;  Indien nodig worden er handelingsplannen of plannen van aanpak vastgesteld.

11

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 6) Leerprestaties Kwaliteitszorg

1.5

 Modernisering deel van de lokalen.

 Team geen scherp zicht op opbrengsten onderbouw;  Evaluatie rendement ontbreekt;  Nog geen waarborg voor alle relevante aspecten van kwaliteit onderwijs en planmatig en cyclisch traject van verbetering;  Ontbreken van een waarborg voor de kwaliteit van schoolexamens en toetsen;  Onvoldoende verantwoording kwaliteit;  Nog geen evaluatie kwaliteit van onderwijs door middel van bevraging van studenten;  Geen duidelijk team-plan op de locatie mbo;  Management onvoldoende zicht op de opbrengsten en de onderwijstijd.

Bevindingen van Capgemini Consulting 1.5.1 Inleiding

Op 29 en 30 augustus 2013 is in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) een audit uitgevoerd bij de SGB.8 Aanleiding van deze audit waren de financiële problemen waarin de school in 2013 verkeerde en de verschillen van inzicht hierover. Tijdens een bestuurlijk overleg van bestuur en directie van de SGB met vertegenwoordigers van het Ministerie van OCW is daarom de mogelijkheid van een audit besproken. Bestuur en directie vonden het een goed idee van de SGB, waarna het Ministerie OCW het Capgemini Consulting bedrijf verzocht de audit uit te voeren. De audit was gebaseerd op het Protocol audits (Z)ZS 2013 van het project Leren Verbeteren.9 Op verzoek van het Ministerie OCW had de audit, naast de onderwerpen die in de reguliere audits – conform het protocol – aan de orde komen, ook betrekking op:  







De organisatie en kwaliteit van de bedrijfsvoering, inclusief het financieel management en beheer; Het niveau van de bekostiging in relatie tot omvang en samenstelling van de school en populatie zorgleerlingen; dit mede in relatie tot de claim die vanuit SGB belegd is bij OCW; In hoeverre het zittende management en bestuur in staat geacht werd de voorgestelde aanbevelingen in het auditrapport daadwerkelijk te kunnen uitvoeren zoniet, welke aanvullende maatregelen nodig waren om dit wel te kunnen; De studievoortgang van de alumni uitgestroomd in 2011 en 2012 in het door hen gekozen vervolgonderwijs; in ieder geval voor de alumni die in respectievelijk september 2011 en 2012 een studie zijn begonnen aan een universiteit, hogeschool of ROC in Europees Nederland; Een inhoudelijke reactie van het auditteam op het concept Activiteitenplan.

8

Bij de keuze van de aanpak, methodiek en kaders van de audit is gehandeld in lijn met de audits die in het Europese deel van Nederland uitgevoerd worden onder auspiciën van het project Leren Verbeteren van de VO-raad en de AOC Raad. Dit project wordt gesubsidieerd door het Ministerie van OCW en het Ministerie van Economische Zaken (EZ). 9 Dit protocol beschrijft de methodiek en werkwijze voor de audits die vanuit het project Leren Verbeteren als vast onderdeel van het ondersteuningsaanbod worden uitgevoerd. Tevens zijn in dit protocol de onderwerpen en de criteria aangegeven op basis waarvan de beoordeling van de school in de audit plaatsvindt.

12


Het auditteam heeft gekozen voor een andere benadering dan normaliter wordt gehanteerd bij audits in scholen.10 Normaliter wordt een audit ingezet als een ‘midterm review’ in een verbetertraject. De audit richtte zich aldus in deze nulmeting op de vraag in hoeverre de school ‘in control’ is met betrekking tot: a) de kwaliteitsverbetering van het onderwijs; b) de organisatie; c) de bedrijfsvoering. Het auditteam heeft besloten geen waardering te geven per onderwerp op grond van de bevindingen, maar heeft zich beperkt tot de beschrijving van de bevindingen en het verstrekken van aanbevelingen.

1.5.2

Slotconclusies Capgemini auditrapport

Het auditteam is positief over een zeer- bij- de- leerlingen- betrokken team van medewerkers en het schoolklimaat waar leerlingen persoonlijk worden benaderd en er goed zicht is op de individuele leerling. Het team uit echter bezorgdheid over het feit dat niettegenstaande de positieve veranderingen in een snel tempo binnen de SGB, toch op een aanzienlijk aantal onderdelen risico’s en zorgpunten aanwezig zijn in relatie tot het onderwijsproces, de schoolorganisatie en de kwaliteitszorg. Veel risico’s en zorgpunten binnen het onderwijs proces zijn te herleiden naar onduidelijkheid in de (verdeling van) verantwoordelijkheden en de aansturing van de schoolontwikkeling, de niet effectieve inrichting van de overlegstructuur en de onderontwikkelde professionele cultuur (bijv. ten aanzien van de kwaliteitszorg, personeelsbeleid en opbrengstgericht werken). Het auditteam stelt dat de schoolleiding in het verbeterproces onvoldoende slagkracht en effectiviteit aan de dag legt. Gezien het bovenstaande concludeert de auditcommissie dat de school het gestarte verbeterproces dient te intensiveren en te versnellen en adviseert tot:   

Wijziging van het besturingsmodel, waarbij in acht worden genomen de noodzakelijke condities, onder andere de kwalitatieve competenties. Actualisering van het Schoolverbeterplan waarin op een planmatige en SMART-wijze transparant wordt gemaakt waaraan de school gaat werken. Samenhang brengen in de verbeteractiviteiten door elementen uit het verbeterplan, overeenkomstig het inspectiekader, te groeperen en door fasering focus in het verbeterproces aan te brengen. Op deze wijze wint het verbeterplan aan sturingskracht.

10

De Inspectie hanteert bij het toezicht een voor het Caribisch deel van Nederland aangepast toezichtkader. Dit toezichtkader wordt toegelicht in het document De Basiskwaliteit van het Primair en Voortgezet Onderwijs in Caribisch Nederland van de Inspectie van het Onderwijs. Het auditteam heeft gebruik gemaakt van dit document en heeft het voor Caribisch Nederland aangepaste toezichtkader gehanteerd. Conform afspraken dient de school op 1 augustus 2016 te voldoen aan de eisen en normen vanuit het toezichtkader dat door de Inspectie gehanteerd wordt in het Europees deel van Nederland. De SGB betreft een school die valt onder het hierboven beschreven toezicht van de inspectie. Daarom heeft Capgemini gekozen voor een andere opzet van de audit dan normaal gebruikelijk.

13




De focus van de verbeterplannen in ieder geval richten op:         

   

  



 



 



CAPGEMINI’S VOORSTELLEN TEN AANZIEN VAN FOCUS IN DE VERBETERINGEN IN DE SGB een kwantitatieve en kwalitatieve ontwikkeling van de schoolleiding; een adequate determinatie; een verbeterd didactisch-pedagogisch repertoire van docenten (een scholingsplan); stimulering van het urgentiegevoel middels cyclisch kwaliteitszorgsysteem en effectieve communicatie. optimalisering van de verhouding tussen het onderwijskundig model en de bedrijfsvoering in relatie tot de beschikbare middelen; ontwikkeling van het kostenbewustzijn; stimulering van het opbrengstgericht werken binnen alle lagen van de school; helderheid van OCW rondom de financiële situatie van de school en de manier van bekostiging; ontwikkeling van een meerjaren-visie MBO: ‘masterplan’ eiland-overstijgende macrodoelmatigheid door analyse van het opleidingsaanbod in het Caribisch gebied (Bonaire-overstijgend) en het arbeidsmarktperspectief voor leerlingen (zorgplicht). Aansluiting meerjaren-visie bij bedrijfseconomische mogelijkheden SGB; bevordering uniforme aansturing binnen de school: verheldering rolopvatting en rolinvulling van de verschillende leidinggevende functionarissen; toetsing van vereiste competenties op basis van de uitgewerkte rolopvatting en rolinvulling; stimulering professionele cultuur op de school: belangrijkste opdracht voor de schoolleiding: meer daadkracht, onderwijskundig leiderschap en betere aansturing op resultaten; inrichten effectieve overlegstructuur t.b.v. van de professionele cultuur: minder spreken over operationele zaken en meer over zaken die de schoolontwikkeling stimuleren: zowel terugkerende teamvergaderingen als sectie-overleggen; docenten uit hun ‘professionele isolement’ halen: stimulering ‘professionele dialoog’ lesbezoeken onderling afleggen; professionalisering van de secties: vanuit de schoolleiding opdracht tot het opbrengstgericht werken binnen de school te bevorderen. Stimulering tot betere afspraken binnen de secties over de doorlopende leerlijn, toetsbeleid en over de (kwantitatieve) opbrengsten onderwijs: richten op de bovenbouw /eindexamenklassen en de onderbouw(-resultaten); scherpere analyse van de (oorzaken van de) rendementsproblemen: nadrukkelijke aandacht aan de relatie tussen de vier opbrengstindicatoren, waardoor meer zicht op de problemen en meer kansen tot effectieve interventies. Aandacht aan kwantitatieve elementen: i) examenresultaten (inclusief benchmark en percentielen) en oorzaken van de onvoldoende resultaten; ii) doorstroom van cohorten – bij voorkeur t/m het eindexamen – om zo de effecten van plaatsing inzichtelijk te krijgen; nadrukkelijk de basisscholen betrekken bij de analyse van doorstroom van leerlingen: praten over doorlopende leerlijn en voortschrijdende resultaten leerlingen SGB in relatie tot de adviezen basisscholen; interviews met oud-leerlingen ter inventarisatie van de oorzaken van aansluitingsproblemen met een vervolgstudie en de zwakke en sterke punten van de huidige programma’s van de SGB, benutting van deze inzichten bij de verdere ontwikkeling van een aansluitings- of voorbereidingsprogramma; intensivering sturing op het personeelsbeleid: structurele uitvoering gesprekscyclus, meer dwingend maken van scholing nieuwe én zittende docenten op team en individueel niveau. Bij functioneringsgesprek gebruik maken van uitkomsten van lesbezoeken, bijdrage van de docent in de opbrengsten en de tevredenheid van leerlingen. Betrek bij de functioneringsgesprekken ook de te verwachte inzet in relatie tot de schaal van de docent; versterken van de verantwoordelijkheid schoolleiding m.b.t. de (kwaliteit van de) zorgstructuur.; tot prioriteit verheffen de uitwerking van een cyclisch intern kwaliteitszorgsysteem: gestructureerde tevredenheidspeiling van ouders, leerlingen en medewerkers. Bij het analyseren en normeren betrekken van de teams en vaksecties: binnen deze overleggen consequenties trekken uit de resultaten om de resultaatgerichtheid binnen de school en de secties te stimuleren. Hierbij tevens gebruik maken van Vensters voor Verantwoording; Inzetten op een zorgvuldige communicatie richting het docententeam om onder de docenten de noodzakelijke betrokkenheid en het gevoel voor urgentie t.a.v. het verbeterproces te bevorderen c.q. vast te houden.

14


1.6. De kaders Mede op basis van de kritische en omvattende bevindingen van inspectie en Capgemini Consultant en de aanbevelingen, kiezen wij voor een integrale, structurele en systematische aanpak van de verbeteringen in de SGB. Ter vormgeving van een kader dat houvast en structuur kon bieden aan de verbetervoorstellen zijn de volgende stappen genomen: 1) de selectie van vijf (5) verbeterthema’s: deze thema’s bieden de kans om de verschillende verbeterpunten aangereikt door inspectie en Capgemini Consulting op te nemen; 2) de inbedding van deze 5 thema’s binnen UNESCO’s General Education Quality Analysis/ Diagnosis Framework11; 3) de koppeling van de verbeterthema’s aan een het toetsingskader van Inspectie VO en MBO, aangevuld met eigen domeinen en kwaliteitsaspecten.

1.6.1. De keuze voor vijf verbeterthema’s De bevindingen van Inspectie Onderwijs en VIJF (5) VERBETERTHEMA’S

Capgeminirapport wijzen op uitdagingen voor de SGB op de volgende 5 verbetergebieden: 1) 2) 3) 4) 5)

2. VERFIJN EN PAS AAN HET ONDERWIJSPROGRAMMA

identiteit, onderwijsprogramma, onderwijsleerprocessen, organisatie en fysieke omgeving.

1. VERHELDER EN VERSCHERP DE IDENTITEIT

3. VERBETER DE ONDERWIJS-LEERPROCESSEN

ONDERWIJSVERBETERING

4. VERSTERK EN CONSOLIDEER DE ORGANISATIE

5. VERNIEUW EN ACTUALISEER DE FYSIEKE OMGEVING

De volgende verbeteringsthema’s en daaraan verbonden thema’s zijn gekozen:

VERBETERGEBIED 1. IDENTITEIT 2. ONDERWIJSPROGRAMMA

3. ONDERWIJSLEERPROCESSEN 4. ORGANISATIE: 4.1. algemene organisatie 4.2. onderwijskundige organisatie

3

VERBETERTHEMA Verhelder en verscherp de identiteit Verfijn en pas aan het onderwijsprogramma

Verbeter de onderwijsleerprocessen Versterk en consolideer de organisatie

ASPECTEN Kernwaarden, visie (gebaseerd op o.a. het pedagogisch concept, en andragogisch concept); missie, doelen en discourse. Relevantie, niveau en kwaliteit van doelen, competenties en inhouden; interne samenhang doel-inhoud; studielast; mate van integratie van inhouden; kwaliteit van ordening van de inhouden; programmering: tijdsplanning en onderwijstijd. Onderwijsleerprocessen: leren, onderwijzen, toetsen, pedagogisch klimaat; middelen. Algemene Organisatie: beleidsstructuren; participatie en medezeggenschap-structuren; overleg- en besluitvorming-structuren; verantwoordingstructuren; informatie – en communicatiestructuren; HRM-structuren; financiën; stijl leidinggeven; betekenisverlening; conflict-resolutie; relaties en cohesie; organisatorisch leren en lerende organisatie; ‘kennismanagement’; de mensen (docenten; leerlingen; ouders; ondersteunend personeel; directie; en anderen).

11

General Education Quality Analysis/ Diagnosis Framework (GEQAF), February 2012

15


5. FYSIEKE OMGEVING

Vernieuw en actualiseer de fysieke omgeving

Onderwijskundige organisatie: kwaliteitszorgstructuur; professionalisering, professioneel overleg binnen/tussen units; leerlingenzorg; ouderparticipatie; organisatiecultuur (); leercapaciteit organisatie (professioneel dialoog; collaboratief leren; deelname aan bovenschoolse kenniskringen (netwerkleren); Fysieke omgeving: technologie (ICT-voorzieningen; elektronische leeromgeving; overige); onderwijskundige benutting van het gebouw (onderwijsruimtes; administratie-ruimtes; werkruimtes docenten; werkruimtes leidinggevend kader; studie- en werkruimtes studenten; studieruimtes; bibliotheek); recreatie en ontmoeting-ruimtesvoor personeel en student.

UNESCO’svijf kwaliteitsdimensies12

1.6.2.

UNESCO heeft ter onderstreping van het belang van de diagnose, analyse en bevordering van de kwaliteit van onderwijs een kwaliteitskader ontwikkeld, waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen vijf niveaus van factoren die van invloed zijn op de kwaliteit van het onderwijs: 1) de

ontwikkelingsdoelen

onderwijs UNESCO

(developmental stelt

voor

dat

van

UNESC O ’S G ENERAL ED UC AT IO N Q UALIT Y ASSURANC E FRAM EWO RK

goals):

SUPPORTING MECHANISMS • Governance * finance * systen efficiency

deze

CORE RESOURCE • curriculum * learners * teachers * learning environment

ontwikkelingsdoelen zijn: relevantie

CORE PROCESSES • learning * teaching * assessment

en ‘responsiveness’ van het onderwijs

DESIRED OUTCOMES * compet encies * lif elong learners

ten aanzien van de maatschappelijke

DEVELOPMENT GOALS: • relevance/ responsiveness • equity

ontwikkelingen en gelijkheid (equity)

14

van onderwijs; 2) de gewenste resultaten van het onderwijs (desired outcomes): de noodzakelijke competenties die bereikt moeten worden bij de lerende, degene die leert(leerling), met name het leren leren; 3) de kernprocessen (coreprocesses): de drie kernprocessen zijn: 1) het leren (learning); 2) het onderwijzen (teaching) en 3) het toetsen (assessment), waarvan het leren het belangrijkste proces is en het doceren en toetsing dienstverlenend naar het leren toe zijn; 4) De kernbronnen (core resources): de vier (4) kernbronnen zijn: 1) de lerende (learner); 2) docent (teacher); 3) het onderwijsprogramma (curriculum) en 4) leeromgeving (learning environment); 5) Ondersteunende factoren (supportingmechanisms): de drie (3) ondersteunende factoren zijn: 1) bestuur en beheer (governance); 2) financiën en 3) systeem efficiëntie (system efficiency).

12

General Education Quality Analysis/ Diagnosis Framework (GEQAF), Februari 2012

16


Wij hebben de vijf (5) verbeterthema’s gekoppeld aan de kwaliteitsdimensies van UNESCO zodat wij hiermee ook internationaal referentiekaders hanteren bij het internationaal ‘benchmarken’ en bij het eventueel ondersteuning zoeken bij de UNESCO. De implicaties van het koppelen van onze vijf (5) verbeterthema’s aan de vijf (6) kwaliteitsdimensies van UNESCO is van conceptuele en praktische aard. KOPPELING VIJF VERBTERTHEMA’S AAN KWALITEITSDIMENSIES VAN UNESCO KOPPELING Identiteit zien als ontwikkelingsdoel

Onderwijsprogramma beschouwen als een bron (resource)

Onderwijsleerprocessen, met name het leren, onderwijzen en toetsen zien als de kernprocessen (core processes), waarbij het leren gezien wordt als het voornaamste kernproces. Het pedagogisch klimaat in de klas en de leermiddelen zien wij anderzijds als kernbronnen (core resources) Algemene organisatie beschouwen als ondersteunende factoren (supporting mechanisms) Onderwijskundige organisatie beschouwen als bron (core resource)

Fysieke omgeving beschouwen als bron (core resource)

BETEKENIS Dit betekent dat het onze visie is die de kernfocus vormt van ons onderwijs: het geeft ons het waarom en het waartoe van onze onderwijsactiviteiten. Het maakt dat de ‘neuzen dezelfde richting wijzen’. Dit betekent dat we het onderwijsprogramma dan ook als bron/ hulpmiddel, dienen te hanteren. Als hulmiddel dient ons onderwijsprogramma ons in staat te stellen onze resultaten te behalen, onze kernwaarden en visie en missie waar te maken. Dit betekent dat wij grote zorg wijden aan onze kernprocessen, met name het leren, daar het de kernprocessen zijn die ons daadwerkelijk in staat stellen de ontwikkelingsdoelen en de resultaten (opbrengsten) waar te maken. Het betekent ook dat wij met zorg het pedagogisch klimaat en de leermiddelen behandelen, daar deze de primaire bronnen/hulmiddelen zijn van de kernprocessen. Dit betekent dat wij de algemene organisatie dienen te zien als noodzakelijke ondersteuning van onze kernprocessen en ter betere benutting van onze kernbronnen. Dit betekent dat wij de onderwijskundige organisatie als bron/hulpmiddel, dienen te hanteren. Als hulpmiddel dient onze onderwijskundige organisatie onze kernprocessen te versterken en ons in staat te stellen onze resultaten te behalen, en onze kernwaarden en visie en missie waar te maken. Dit betekent dat we ook de fysieke omgeving als bron/hulpmiddel, als onderdeel van de leeromgeving, dienen te hanteren. Als hulmiddel dient onze fysieke omgeving ons in staat te stellen onze resultaten te behalen, onze kern-waarden en visie en missie waar te maken.

17

IMPLICATIE De SGB zal continu de kernfocus van het onderwijsactiviteiten dienen te actualiseren, herbevestigen en verscherpen

Wij zullen continu ons onderwijsprogramma aan evaluatie dienen te onderwerpen en te toetsen. Het programma dient in samenhang te zijn met onze ontwikkelings-doelen, onze kernwaarden, visie en missie. Wij zullen voorts expliciete onderwijskundige aansturing verstrekken ten aanzien van de ontwikkeling van onderwijsprogramma’s, met inachtneming van de wettelijk gestelde exameneisen. Wij zullen continu de kwaliteit van onze kernprocessen, met name het leren, dienen te bewaken, bevorderen en controleren. Verder dienen wij continu het pedagogisch klimaat in onze klassen en het algehele schoolklimaat te evalueren vanuit het perspectief in hoeverre zij voldoende ondersteunend zijn ten behoeve van onze kernprocessen, met name het leren.

Wij zullen continu onze algemene organisatie moeten onderwerpen aan evaluatie. Deze algemene organisatie dient aan te sluiten op onze ontwikkelings-doelen, onze kernwaarden, visie en missie. Wij zullen continu onze onderwijskundige organisatie (de kwaliteitszorg, leerlingenzorg, etc.) moeten onderwerpen aan evaluatie. Onze onderwijskundige organisatie dient aan te sluiten bij onze ontwikkelings-doelen, onze kernwaarden, visie en missie.

Wij zullen continu onze fysieke omgeving aan evaluatie dienen te onderwerpen en te toetsen op samenhang met onze ontwikkelings-doelen, onze kernwaarden, visie en missie.


1.6.3.

Het toetsingskader van inspectie, aangevuld met eigen (sub-) domeinen en kwaliteitscriteria

Tot slot hanteren wij de toetsingskaders VO en MBO van de onderwijsinspectie. Wij koppelen onze vijf (5) verbeterthema’s en de vijf kwaliteitsdimensies van UNESCO aan de domeinen en kwaliteitscriteria gehanteerd door de Inspectie. Door deze koppeling wordt de communicatie met de Inspectie beter mogelijk in de evaluatie van de behaalde resultaten van de verbeteringsprocessen. Daar de toetsingskaders VO en MBO van de Inspectie naar onze mening onze verbeterthema’s en UNESCO’s kwaliteitsdimensies niet compleet dekken, hebben wij enkele domeinen en kwaliteitscriteria toegevoegd. De volgende zaken zijn toegevoegd: 1) Nieuwe domeinen en kwaliteitsaspecten:  Identiteit van de school (kwaliteitsaspecten 0-1 tot en met 0-6) 2) Nieuwe sub-domeinen en kwaliteitsaspecten bij reeds door Inspectie aangegeven (hoofd-) domeinen:  Bij het Inspectie domein Onderwijsproces is toegevoegd: - het sub-domein: leren van leerlingen: met kwaliteitsaspecten A t/m E  Bij het Inspectie domein Condities zijn toegevoegd de volgende sub-domeinen en bijhorende kwaliteitscriteria: educatieve structuur (kwaliteitsaspect F); onderwijsonderzoek(kwaliteitsaspect G); onderwijskundige advies, ondersteuning en aansturing(kwaliteitsaspect H); onderwijsbeleid (kwaliteitsaspect I); interne en externe communicatie en informatievoorziening (kwaliteitsaspecten J, K, L); medezeggenschap (kwaliteitsaspecten M en N); personeelsbeleid (kwaliteitsaspecten O, P, Q, R); lerende organisatie en organisatorisch leren(kwaliteitsaspecten S, T); goed bestuur (kwaliteitsaspecten U, V); fysieke omgeving (kwaliteitsaspecten: W, X, Y, Z). Zie bijlage I voor de uitgebreide weergave van het aangevulde toetsingskader. Uiteindelijk is de koppeling tussen het (aangepaste) toetsingskader, de verbeterthema’s van de SGB en de vijf (5) kwaliteitsniveaus van UNESCO als volgt gedaan: AANGEPAST TOETSINGSKADER VO

SGB’S VERBETERGEBIED

UNESCO’S KWALITEITSDIMENSIES

DOMEIN: IDENTITEIT VAN DE SCHOOL Kwaliteitsaspecten 0-1, 0-2, 0-3, 0-4, 0-5, 0-6.

 Identiteit

 De ontwikkelings-doelen van onderwijs (developmental goals): relevantie en ‘responsiveness’ en gelijkheid

DOMEIN OPBRENGSTEN Kwaliteitsaspecten 1 en 2

 Onderwijsprogramma  Onderwijsleerprocessen  onderwijskundige organisatie  Onderwijsprogramma  Onderwijsleerprocessen  Algemene organisatie  onderwijskundige organisatie

 De gewenste resultaten

DOMEIN ONDERWIJSPROCES Kwaliteitsaspecten 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 en 11 en A, B, C, D en E:

DOMEIN CONDITIES Kwaliteitsaspecten 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 en F, G, H, J, K, L, M, N, O, P, R, S, T, U, V, W, Q, X, Y Z

   

Onderwijsprogramma Onderwijsleerprocessen Algemene organisatie Onderwijskundige organisatie  Fysieke omgeving

18

 De kernprocessen (core processes): leren (learning); onderwijzen (teaching) en toetsen (assessment)  De kernbronnen (core resources): lerende, docent, onderwijsprogramma en leeromgeving  Ondersteunende factoren (supporting mechanisms)


1.7. Leeswijzer Dit verbeterplan is als volgt opgebouwd. Na de inleiding wordt eerst in hoofdstuk 2 het ontwikkelingsproces van het verbeterplan verantwoord. Hierin wordt toegelicht op welke wijze acceptatie, draagkracht en algemene betrokkenheid van alle belanghebbenden is nagestreefd. In hoofdstuk 3 wordt een uiteenzetting gegeven van de reactie van de SGB op de bevindingen van Inspectie en Capgemini rapport. In hoofdstuk 4 worden de resultaten van de SWOT-analyse beschreven. In hoofdstuk 5 komen de verbetervoorstellen aan bod. Hierbij worden de gekozen speerpunten en de daarbij geformuleerde SMART-doelen, en tevens de projectstructuur, tijdsplanning en fasering beschreven. In hoofdstuk 6 besteden we aandacht aan de communicatie met de belanghebbenden. In hoofdstuk 7 volgen tot slot het nawoord en de eindconclusies.

19


2. HET ONTWIKKELPROCES: VERANTWOORDING,

DRAAGVLAK, PARTICIPATIE EN FASERING Dit hoofdstuk beschrijft hoe het proces tot formulering van de verbeterprocessen is ingericht en welke uitgangspunten en visies daarbij een rol hebben gespeeld. Verder beschrijft dit hoofdstuk de wijze hoe hierbij het draagvlak en ‘eigenaarschap’ bij docenten, ouders en overige belanghebbenden zijn bevorderd.

2.1

De uitgangspunten

Bij de inrichting van het proces zijn wij uitgegaan van de volgende vijf (5) uitgangspunten ten aanzien van het verbeterproces: 1) 2) 3) 4) 5)

visionair handelen: ‘met focus en doelgerichtheid’ collectieve verantwoordelijkheid: ‘iedereen telt mee’ collaboratieve inzet: ‘samen komen we verder’ systematische aanpak: ‘uitgaan van realiteit en planmatig werken’ systemische benadering: ‘integrale aanpak van het hele systeem’

Tevens hebben wij ons bij de inrichting van de fase van formulering van de verbetervoorstellen gebaseerd op de zogenaamde zeven (7) ‘c’s (VO-Raad en AOC-Raad): 

     

Concentratie: activiteiten gericht op het verbeteren en vernieuwen van scholen hebben focus en een duidelijk doel nodig. Dit doel moet verbonden zijn met het leren en doceren. Coherentie: samenhang tussen de verschillende activiteiten en tussen het doel van de plannen en de inzet van de faciliteiten om die plannen te realiseren. Commitment: commitment en eigenaarschap van docenten en schoolleiding, maar ook van mensen buiten de school: ouders, schoolbestuur e.d. Community: scholen die een (leer)gemeenschap vormen, faciliteren het leren en verminderen de kans op lesuitval. Hechtheid in sociale zin en open communicatie. Continuïteit: succesvol implementeren van veranderingen duurt jaren. Duurzaam vernieuwen vereist continuïteit in docententeam en schoolleiding. Consistentie: consistentie in de omgeving van de school, aansluiten bij wat er al op school is; verbindingen leggen. Contextmanagement: trouw blijven aan de eigen uitgangspunten en zelf de regie houden. Anderen erbij betrekken en plannen afstemmen op de omgeving.

20


2.2

De fasering

Bij de uitvoering van de verbeteringsplannen worden twee fase-benaderingen gehanteerd: 

Fasering in het vernieuwingsproces: De volgende procesfasen worden onderscheiden: Initiatie, Besluitvorming, implementatie, evaluatie, bijstelling en consolidering.



Fasering in tijd: In principe wordt gekozen voor een lange termijn planning van 10 jaar, waarin de volgende tijdsfasen worden onderscheiden: a) b) c)

Korte termijn: 2014-2016 Middellange termijn: 2017-2019 Lange termijn: 2020-2024

De combinatie van de twee faseringen leveren het volgende op:

FASE

DOEL

INHOUD

Het uitwerken van de verbetervoorstellen en voorbereiden op implementatie.

• Collaboratieve verdieping in de verbeterthema’s • Collectieve zelf-evaluatie: (zelf-) onderzoek en (zelf-)reflectie t.a.v. de actuele situatie • Ontwerp verbeterdoelen: doelen, omvang, inrichting, prioriteitstelling en tijdsplanning • Collaboratief overleg en dialoog ter inrichting verbeteringsplan • Vaststelling verbeteringsplan: 'alle neuzen in één richting” • Akkoord van bestuur en belanghebbenden • Externe validering • Akkoord Ministerie OCW • Uitvoering verbeteringsplan • Interne dialoog en reflectie over de implementatie-ervaring • Begeleiding • Tussentijdse evaluatie en bijstelling • Reflectie over de resultaten • Besluit over bijstelling

INITIATIE

BESLUITVORMING

IMPLEMENTATIE

EVALUATIE

REVISIE EN CONSOLIDEREN

Het vaststellen, extern valideren en het goedkeuren van het verbeterplan.

Het uitvoeren van het verbeterplan.

Het evalueren van het verbeterplan en inventariseren van eventuele bijstellingen. Het reviseren en consolideren van de bereikte resultaten.

• Aanpassing en bijstelling • maatregelen tot consolidering

De evaluatie geschiedt via een audit van Capgemini Consulting

21

MIDDELLANGE PERIODE 2017-2019

LANGE PERIODE 2020-2024

September – November 2014

December 2014

Januari 2015 – December 2016

Januari 2017 December 2019

Mei 201513

Maart 2017 Maart 2019 Augustus 2018

Mei 2016

De twee faseringen worden toegepast op de vijf verbeterthema’s.

13

KORTE PERIODE 2014-2016

Augustus 2015

Augustus 2024


2.3

De projectorganisatie

Ten behoeve van het verbetertraject van de SGB is een projectorganisatie ingesteld, die bestaat uit een projectleider (dr. Lydia Emerencia), een projectsecretaris (Ann Leong), een projectkerngroep (PKG), projectontwikkelingsgroepen (POG’s) en een projectmonitorgroep (PMG).

2.3.1.

De Projectkerngroep (PKG) 2.3.1.1. Samenstelling en taken

De projectkerngroep (PKG) bestaat uit de algemene directeur (tevens projectleider), de projectsecretaris, de onderwijsdirecteur (Lilianne Hercules), de unitdirecteuren (Gemma van de Linden, Joris Karsman, Serapio Pop); de Hoofden van Diensten (Giovanna Frans, Dayandra Molina; Wim de Konink); en de medewerker Communicatie (Ronald Muyden). Taak van de PKG is het monitoren van het proces van verbeteringen in de SGB en het gevraagd en ongevraagd adviseren van de projectleider. De leden van de PKG hebben hun deelname aan dit segment van de projectorganisatie bevestigd via het tekenen van een convenant. Hiermee heeft men aangegeven akkoord te gaan met de inspanningsverplichting om de voorbereiding van verbeteringen binnen de SGB te monitoren en de bewaken. De PKG heeft zich voorgenomen in principe 2 x per maand te vergaderen en is in oktober van start gegaan. 2.3.1.2. Vormgeving aan de taak van procesmonitoring Ter bewaking van de kwaliteit van de procesmonitoring van de verbeterprocessen willen wij een ‘kwaliteitskader’ aanhouden. De kwaliteit van de verbetering kan bevorderd worden door het nemen van 'effect-verhogende' maatregelen om de processen te versterken. De maatregelen betreffen de volgende zaken: 1) toezicht; 2) transparantie; 3) feedback; 4) ‘checks and balances’; 5) evaluatie; procesbewaking; 6) leerprocessen; 7) draagkracht en participatie; 8) waarneembaarheid; 9) welzijn van deelnemers; 10) expertraadpleging en –ondersteuning; 11) communicatie. Het concept van dit kwaliteitskader is eerst voor commentaar aangeboden aan de leden van de PKG en daarna mede op basis van de ontvangen reacties aangepast. Zie bijlage III voor een beschrijving van dit kwaliteitskader.

2.3.2. De Projectontwikkelingsgroepen (POG’s) 22


2.3.2.1. De samenstelling van de POG’s Ter samenstelling van de POG’s heeft de projectsecretaris een algemene uitnodiging doen uitgaan naar het OP en OOP. Op deze uitnodiging is gereageerd en zijn de volgende zes POG’s samengesteld: Verbeterthema en expert-begeleider I Identiteit Herbert Diaz

OOP

II Onderwijsprogramma Lydia Emerencia III Onderwijsleerprocessen Lydia Emerencia IVa Algemene Organisatie Herbert Diaz IVb Onderwijskundige Organisatie Lilianne Hercules V Fys. Omgeving Stan Kuiperi Totaal:

Giannis Marchena

Wim de Konink, Jolanda de Jong

PRO

Mavo

Martijn Baptiste, Caroline Cicilia, Vanessa Daniel Emily Kocks

MBO

Sigfried Molina

Charité Grullon

Liseo H/V

Klaas Ruitinga

VMBO

Totaal

Gandy Mauricio

6

Melisa Couvreur

Leo Loozen, Alyn van Rij, Petra Meese

Vaneska Finies, Marcus Martis, Wahieda Sedney

8

Abigail Silië

Mirayca Celestijn

Sidney Martijn

Liz Rijna, Maria van Senten

6

Serapio Pop

Tim Law, Betty Thielman

Amilea Pieternella

Jennifer Mau Asam, Taina Winklaar

7

Mavis Abrahams, Marianne Grutters

Jeannette van der Veen

Stephanie Croes, Milena Ramirez

Valeska Vis, Millitza Schleper, Deborah Anthonie

11

Joost Wilterdink

5

Hein van Senten

Monique Meijer, Lilian Paula, Valerie Anthony Gilbert van Arneman

43

De projectontwikkelingsgroepen waren representatief samengesteld: 1) verschillende functies waren vertegenwoordigd op zowel OOP vlak als het OP. Van het onderwijzend personeel waren teamleiders, zorgcoördinatoren, mentoren en docenten vertegenwoordigd; 2) alle units waren vertegenwoordigd, doch niet in alle POG’s. 3) Zowel jonge professionals als professionals op senior niveau 4) Professionals van verschillende achtergronden. 2.3.2.2 De taakstelling en programmering werkzaamheden POG’s Hieronder volgt een beschrijving gegeven van de taken en verantwoordelijkheden van de POG. Taakgebied 1) Het volgen van scholing op verschillende onderdelen:

2) Het uitvoeren van de SWOT analyses op de huidige realiteit van de school ten aanzien van de vijf verbeterthema’s

Onderdelen

Data

De codes goed bestuur VO en MBO: 2 scholingsmidagen De methodiek van de SWOT-analyse: 2 scholingsmiddagen De verbeterthema’s: 2 scholingsmiddagen 1ste werkmiddag 2de werkmiddag Plenaire presentatie en ontvangst feedback van collega’s

23

Resultaten

oktober 2014

Uitbreiding kennisbasis t.a.v. de principes Goed Bestuur Onderwijs Uitbreiding kennisbasis ten aanzien van de SWOT analyse en van de nodige handelingen Verdiepte kennis

november 2014

Uitbreiding handelingsrepertoire ten aanzien van de SWOT analyse Uitwisseling van ervaringen als start van een gedeelde kennisbasis ten aanzien van de realiteit van de eigen school

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 3) Het formuleren van de reacties op de formele analyses die tot nu toe zijn verricht op de SGB

1ste werkmiddag 2de werkmiddag

november 2014

Plenaire presentatie en ontvangst feedback van collega’s 4) Het formuleren van de verbetervoorstellen, op SMART wijze

1ste werkmiddag 2de werkmiddag

november 2014

Plenaire presentatie en ontvangst feedback van collega’s

5) Afronding verslag

1 of 2 werkmiddagen

november 2014

6) Nagesprek voorzitters met projectleider

1 werklunch

17 november 2014

Via collegiale dialoog over de opinies van inspectie over de school vorming van een groter bewustzijn over de noodzaak tot verbetering en het nemen van eigen verantwoordelijkheid hierin. Gedeelde kennisbasis ten aanzien van de realiteit van de eigen school en bereidheid tot professionele dialoog hierover. Een gedeelde beschrijving en grotere bewustzijn van de eigen realiteit van de SGB en het nemen van eigen verantwoordelijkheid hierin. Uitbreiding van het handelingsrepertoire ten aanzien van de SWOT analyse Gedeelde kennisbasis ten aanzien van de realiteit van de eigen school en bereidheid tot professionele dialoog hierover en tot ontvangst van opbouwende kritiek en suggesties.. Het verslag. Tevens capaciteit om met collega’s van verschillende units samen te werken aan een plan voor verbetering van de eigen school. Evaluatiegegevens over de werkzaamheden en belevingen hierbij van de POG’s

Ter bevestiging van de deelname is door de POG-leden een convenant getekend.

2.3.3 De Projectmonitorgroep (PMG) De PMG bestaat uit vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties die direct of indirect betrokken zijn bij de educatieve taak van de SGB. De PMG is in november van start gegaan en heeft op dit moment twee vergaderingen gehad. Het is de taak van de projectleider om regelmatig en systematisch de PMG te informeren en te raadplegen over het verbeterproces van de SGB. De PMG kan gevraagd en ongevraagd advies verstrekken aan de PKG en de projectleider. In de maand november 2014 is de PMG twee keer bij elkaar gekomen en heeft men informatie ontvangen op de ontwikkelingen ten aanzien van de verbeteringen binnen de SGB. Men heeft hierop commentaar geleverd, vragen gesteld en adviezen verstrekt.

2.4 Communicatie met belanghebbenden Tijdens de initiatiefase van het verbetertraject en ter ondersteuning van het proces van opstellen van de verbetervoorstellen zijn diverse soorten van communicatie-activiteiten gedaan: 1) Het personeel van de SGB is frequent schriftelijk en via plenaire vergaderingen geïnformeerd over de doelen, uitgangspunten en inrichting en stand van zaken van het verbeterproces; 2) Er zijn verschillende ouderavonden gehouden: in Kralendijk en in Rincon; 3) Er zijn verschillende vergaderingen en besprekingen gehouden met de directeur en medewerker van OCW-RCN in Kralendijk, de heren Hans Kuilders en Nolly Oleana; 4) Er is frequent via de media informatie verstrekt aan de samenleving over het verbeterproces; 5) Er zijn vergaderingen geweest met de gedeputeerde van onderwijs, Jona Chirino;

24


6) Er is een enquête gehouden onder leerlingen; 7) Er is tevens een enquête gehouden onder de maatschappelijke organisaties die deel vormen van de PMG.

25


3. RESPONS OP DE EXTERNE EVALUATIE DOOR INSPECTIE

EN CAMPGEMINI RAPPORT Dit hoofdstuk beschrijft de reactie van onze school op de bevindingen van de inspectie en voor zover mogelijk geweest ook op de audit van Capgemini Consulting.

3.1

De reactie van de Projectontwikkelingsgroepen

Op grond van het inspectierapport en het auditrapport van Capgemini Consulting hebben de POG’s een reactie geformuleerd op de bevindingen. Hieronder wordt per POG de reacties weergegeven. 3.1.1

Reacties POG Identiteit:

Nadat de POG de documenten van de Inspectie en Capgemini Consulting over de SGB hebben bestudeerd komt men tot de volgende reacties: “Het is ons opgevallen dat wij op een laag niveau hebben gescoord op diverse aspecten binnen het onderwijs en dat er weinig tot geen groei is gesignaleerd op bepaalde punten. Wij zijn van mening dat het onderwijs op Bonaire op andere standaarden beoordeeld moet worden. Er wordt van de school verwacht dat wij in 2016 gelijk staan aan de Nederlandse standaarden. We willen graag dat er realistische doelen gesteld worden voor onze school.” REACTIES OP BEVINDINGEN INSPECTIE TEN AANZIEN VAN IDENTITEIT Gekozen punten Reactie/argumentatie/verklaring van de POG De Inspectie is van mening dat dit ..”…De meeste leraren hebben te maken met klassen waar vrijwel alle leerlingen en of meer jaren leerachterstand hebben en het Nederlands nauwelijks beheersen. Bovendien hebben de klassen doorgaans verschillende leerlingen met ernstige leeren/of ontwikkelingsproblematiek. Dit stelt hogere eisen aan de pedagogische en didactische deskundigheid en vaardigheden die in Europees Nederland zelden aan leraren gesteld worden.

 Dit leidt tot: “->hogere werkdruk, omdat wij iedere dag te maken hebben met zorg, dit feit dat wij met een behoorlijk hoge werkdruk te maken hebben in onze specifieke context, wordt niet gewaardeerd of op waarde geschat door OC&W.”

1.

wie bepaalt dit? => Wel verwacht de inspectie van ons dezelfde resultaten als van een Nederlandse school. Daarnaast sluit het leerstofaanbod niet genoeg bij de belevingswereld van de leerling/student. Leerling/student kan zich onvoldoende identificeren en de lesstof eigen maken.

“Een naar Nederlandse en Caribische maatstaven aanvaardbaar niveau van onderwijskwaliteit op de scholen in Caribisch Nederland te bereiken.”

26


3.1.2.

Reacties POG Onderwijsprogramma:

De leden van het POG Onderwijsprogramma hebben de opdracht om reactie te formuleren op het Inspectierapport en de Capgemini Auditrapport vooral tweeledig ervaren, namelijk: 1. confronterend, maar vruchtbaar omdat je nu in één overzicht zichtbaar is wat er goed en fout gaat op de SGB 2. interessant omdat mede door de SWOT-analyse uitwerkingen, sommige leden met een nieuwe blik keken naar de reeds bekende rapporten. Alle leden hebben eerst individueel hoofdstuk 3 van het rapport ‘Uitgangspunten en principes voor een nieuwe fase van verbeteringen SGB’ gelezen. Vervolgens was er een plenaire discussie waarbij de bevindingen van de rapporten hebben geselecteerd op het thema ‘Onderwijsprogramma’. Per unit zijn alle positieve en negatieve punten doorgenomen die te maken hadden met de kwaliteitsdomeinen van de inspectie ‘Leerstofaanbod ‘, ‘Onderwijstijd’ en ‘Leerprestaties’. Hieruit filterden de POG de volgende aspecten: doorlopende leerlijnen, taal- en rekenbeleid, leerstofaanbod, absentie leerlingen/docenten. Afsluitend heeft de POG haar reactie hierop geformuleerd.14 De POG heeft haar reactie op de bevindingen van de inspectie per aspect besproken. REACTIES OP BEVINDINGEN INSPECTIE TEN AANZIEN VAN ONDERWIJSPROGRAMMA Thema 1. Doorlopende leerlijnen

2. Taal - en rekenbeleid

3.

Leerstofaanbod

4. Absentie leerlingen

5.

Absentie docenten

Reactie/argumentatie/verklaring • Er is een discontinuïteit in doorlopende leerlijnen omdat er: - geen duidelijke afspraken worden gemaakt in de secties - gemaakte afspraken niet gedocumenteerd worden en - controle op de afspraken ontbreekt. • Taal - en rekenbeleid is formeel aanwezig, doch doordat de instructietaal afwijkt van de thuistaal lijkt de taalachterstand in met name de instructietaal zeer groot. Wij zijn overigens trots op dat onze leerlingen al op 12 jarige leeftijd bijna allemaal Papiaments, Nederlands, Engels, Spaans spreken. In geen enkele andere Nederlandse gemeente is dit zo. • Rekenbeleid wordt uitgevoerd onder druk van de exameneis, • Taalbeleid wordt niet in de praktijk uitgevoerd omdat er geen trekker is, • Niemand is verantwoordelijk gesteld voor het taalbeleid, • Waarom zijn er nog steeds problemen met taal? • Leerstofaanbod sluit niet aan bij de belevingswereld van de leerling. • Met behulp van het DIM model en Competentiegericht onderwijs hebben de docenten meer aandacht voor de ontplooiing van de capaciteit van de leerlingen. • Programma voor leraar, mentor en studieloopbaanbegeleider meer afstemmen op competenties van leerlingen. • Docentcoaches worden ingezet voor begeleiden docenten bij didactisch handelen en klassenmanagement. • Grote groep docenten bezig met kwalificering. • Geen continuïteit staffuncties waardoor beleid niet adequaat uitgevoerd wordt • De sociaal economische problematiek van een grote aantal leerlingen heeft invloed op hun gedrag m.b.t. schoolbezoek (opvoeding, meerdere banen ouders, armoede)'. • Klassen voelen relatief groot aan n.a.v. de hoeveelheid leerlingen met complexe problemen. • Er is een invalurenbeleid in het VO. • Er is een tekort aan gekwalificeerd personeel (bekwaam en bevoegd). • Hoge werkdruk als gevolg van complexe problemen bij leerlingen. • SGB is de enige school op Bonaire (bij ernstige problemen kunnen leerlingen niet verwezen worden naar andere school). • Docenten voelen zich ondergewaardeerd: financieel en empathisch. • Docenten ervaren een grote werkdruk als gevolg van te grote klassen gelet op de complexe problematiek van de leerlingen van Bonaire zoals ook omschreven in het Unicefrapport kind op Bonaire 2013.

14

De POG merkt op dat zij naast de rapporten van de Inspectie en Cap Gemini, eigenlijk het Unicef Kinderrapport inzake onderwijs Bonaire miste. Een aantal leden van ons team kende dat rapport wel, waardoor zij ook over door Unicef genoemde elementen discussieerden. In dit verbeterplan is nu wel het UNICEF rapport verwerkt.

27


3.1.3

Reacties POG Onderwijsleerprocessen:

De POG Onderwijsleerprocessen heeft bij de formulering van een reactie op de bevindingen van inspectie en Capgemini Consulting, vooral gelet op de bevindingen die de unit van de leden van de POG aangingen. De gevarieerde en breed georiënteerde dimensie van deze POG-groep maakte het voor de leden een uitdaging om tot een gezamenlijke lijst te komen van punten waarop men een

reactie wilde formuleren. Middels interne dialoog is het gelukt om tot een gebalanceerde lijst te komen, waarin alle units zich konden vinden. De POG stelt geconstateerd te hebben dat de inspectie veel invloed heeft gehad in de beslissing van de OCW om een audit uit te voeren op de SGB. Hierdoor heeft de POG dan ook de nadruk gelegd op bevindingen van de inspectie. Tijdens het doornemen van de rapporten heeft de POG punten gesignaleerd die naar de mening van de leden van de POG niet helemaal met de werkelijkheid klopten. Die heeft de POG dan ook op de lijst geplaatst. Op andere genoemde punten die wel goed waren heeft de POG meer nadruk gelegd. Hieronder volgt de reactie van POG Onderwijsleerprocessen op de bevindingen van de Inspectie. REACTIES OP BEVINDINGEN INSPECTIE TEN AANZIEN VAN ONDERWIJSLEERPROCESSEN Gekozen punten Reactie/argumentatie/verklaring 1) Verbeteringen binnen de SGB: De inspectie ziet basale verbetering in de structuur van de lessen en kwaliteit van de uitleg, maar…… 2) Taalbeleid 3) TVO- beleid op Liseo 6. Tekortkomingen onderwijsleerproces en pedagogischdidactisch handelen 7. leerlingenzorg 8. PRO 9. Onvoldoende basis kwaliteit maatwerk MBO 10. Daling slagingspercentage Liseo 11. Taal- en ontwikkelingsachterstanden

15

 “We constateren dat inspectie zelf aangeeft dat er belangrijke achterstanden zijn waardoor de taak van de docenten in Caribisch Nederland zwaarder wordt dan Europees Nederland. Aan de andere kant worden we wel qua resultaten afgerekend op Europees Nederlands niveau”.15  “Wij vinden dat de veranderingen die de inspectie van ons verlangt niet op een hele korte termijn verwezenlijkt kunnen worden. Deze ontwikkelingsproblemen spelen hier al decennia. Dit kan niet op een hele korte termijn veranderd worden”.  “Wij vinden dat zoveel mogelijk doeltaal als instructie taal moet worden gebruikt. De vreemde taal lessen zijn er niet altijd bedoeld om Nederlands te verbeteren. Wij zijn wel voorstanders van Taalgericht Vak Onderwijs (TVO).” • In het rapport staat dat er concrete afspraken zijn gemaakt, maar wij vinden dat het TVObeleid zich niet heeft kunnen concretiseren waardoor er geen duidelijke afspraken zijn gemaakt.  Ondanks het toepassen van bijvoorbeeld DIM-model missen wij nog steeds instrumenten om de leerlingen effectiever te leren leren.  We missen ook scholing op het gebied van leren leren. • Wij constateren dat er onvoldoende handelingsplannen zijn voor leerlingen met cognitieve achterstanden.  Vanuit deze afdeling worden duidelijk leerlijnen gemist.16e Wij constateren dat juist voor laag opgeleide leerlingen een duidelijk handelingsplan voor cognitieve achterstand noodzakelijk is. Leertijd wordt genoemd, terwijl er naar ons idee voldoende leertijd is. Maar juist de intake en plaatsing moeten beter. Er moeten intake specialisten komen, dus sommige docenten moeten erin worden getraind. Ook moet er een intake protocol komen. Daling slagingspercentage gaat ook nog gepaard met toename discrepantie. Wij constateren dat er nog geen adequaat onderzoek is gedaan hiernaar en dat terwijl de resultaten dit schooljaar nog niet verbeterd zijn. Wij constateren dat inspectie teveel nadruk legt op taalachterstand. Na onze discussie zijn we tot de conclusie gekomen dat dit niet het enige probleem is. Wij vinden dat de ontwikkelingsachterstanden een veel grotere rol spelen.

De beloning van onze docenten blijft daarnaast (ver) achter bij docenten met eenzelfde soort verantwoordelijkheid in Nederland. Docenten houden zich in beperkte mate aan de aanwezige leerlijnen.

16

28


3.1.4

Reacties POG Algemene Organisatie:

REACTIES OP BEVINDINGEN INSPECTIE TEN AANZIEN VAN ALGEMENE ORGANISATIE Gekozen punten Leerstofaanbo d Onderwijstijd

Schoolklimaat

Pedagogisch didactisch handelen17 Zorg en begeleiding

Verhogen leerprestatie

Kwaliteitszorg

Aanwezigheid van een verbeterplan in de SGB Docentencoaches Differentiatie door docenten Taal-en rekenbeleid Erkenning opleidingen MBO Positief schoolklimaat Individuele leerlingbegeleider HERSTRUCTU RERING

17 18

Reactie/argumentatie/verklaring van de POG Onderwijsprogramma Moet gestructureerd, ontwikkeld en aangeboden worden door te werken met leerlijnen en leerdoelen. Wij zien als oorzaak dat er veel lesuitval is door ziekte en scholing van docenten. Er moet een goede structuur zijn voor ziektevervanging van docenten. Dit moet een uniforme aanpak zijn die individueel gericht is. Als de organisatie rondom de vervanging goed geregeld is, dan kun je binnen een team de absentie opvangen. Dit alles om lesuitval te voorkomen en de leerlingen de kans te geven om de wettelijk gestelde tijd voor onderwijs te krijgen. Extra docenten of een invalploeg(van buiten). Bij ziekte en examens/scholing is het heel vaak onmogelijk om met de invaluren te werken. De organisatiecultuur is onduidelijk. Geschreven en ongeschreven regels zijn nog onduidelijk. Implementeren of bespreken en controleren en evalueren in de kernteams/units van de kledingscode en gedragscode. Er moet een scholingsplan komen ter verbetering van het pedagogisch didactisch handelen van de docenten. Uit het verbeteringsplan een scholingsplan opstellen: Bevoegdheid, 7 competenties, Taalbeheersingsniveau minimaal op 3F-niveau, Rekenen minimaal op 3F niveau. De organisatorische zorgstructuur moet efficiënter worden, zodat adequater gehandeld kan worden en leerlingen sneller de juiste zorg en begeleiding krijgen die ze nodig hebben. Voorstel voor efficiëntie: Evalueer de huidige structuur in de kernteams; breng het in kaart; geef aan hoe te handelen bij nood/moeilijke gevallen, evalueer de terugkoppeling naar de kernteams. Er dienen bekwame en competente docenten ingezet te worden om adequaat en effectief les en steunlessen aan te bieden. • Nederlands, andere talen; rekenen/wiskunde; de andere exacte vakken • Studievaardigheden aanbieden (leren leren) • Stimuleer de ontwikkeling van talenten waarmee er erkenning is voor wat de leerlingen kunnen • Presenteer dit naar buiten toe. • Er moet een cyclisch kwaliteitszorgsysteem komen. Een systeem, waarbij constant bijgestuurd en geëvalueerd wordt. Dit gebeurt met de PDCA-cyclus. • Om kwaliteit in de organisatie te waarborgen moet er een beloningssysteem ontwikkeld worden, zodat het hele personeel gestimuleerd wordt tot betere prestaties. Er is reeds een verbeterplan18, maar er wordt momenteel gewerkt aan de verbetering van dit plan.

De school heeft schoolbreed twee docentencoaches die niet alleen docenten individueel begeleiden in het o.a. differentiëren binnen de lessen, maar ook trainingen geven in verschillende didactische aspecten van het onderwijs. Docenten op het Liseo ontwikkelen zich volgens ‘werk op maat’ (inspectie rapport 23 Mei 2014), wat dus inhoudt dat zij zich kunnen ontwikkelen volgens individuele keuzes die passen bij hun eigen ervaring, niveau en interessesfeer. Dit fenomeen is helaas niet bekend bij de overige units Er is een plan voor het taal- en rekenbeleid. Het Rekenbeleidsplan is een uitvoeringsbeleidsplan en is nog alleen voor een deel geïmplementeerd. Wij zijn blij met de erkenning van de opleiding Vliegtuigonderhoud van het MBO. Alle niveaus van de opleidingen van het MBO dienen geaccrediteerd te zijn. Dit is nodig voor het waarborgen van de diploma’s. Ons schoolklimaat heeft geschreven en ongeschreven regels. De focus is momenteel op de ongeschreven regels die vastgelegd zullen worden. De POG Identiteit” richt zich voornamelijk daarop. Schoolbreed wordt er aandacht besteed aan het geven van extra lessen ter ondersteuning van zwakke leerlingen. Daarnaast is er een goed functionerende zorgstructuur die intensieve aandacht besteed aan de zorg en welzijn van elk individuele leerling. Het zorgteam versterken met remedial teachers. De herstructurering van de units per dit schooljaar is positief te noemen, om beheersbare groepen leerling aantallen en gelijkwaardige units te krijgen. In het VMBO moet voor de B-groepen het leerling aantal niet groter dan 18 worden. Vanwege leerstofachterstand en leerling-kenmerken en sociaal emotionele problemen functioneren grote groepen niet. Dit moet in de PRO bekeken worden. De herstructurering moet wel onderwijskundig geëvalueerd worden.

Gezien de reactie van deze POG gaat het ook om vakdidactisch en vakinhoudelijk handelen (taal- en rekendidactiek). Men verwijst hier naar het verbeterplan van 2013

29


3.1.5

Reacties POG Onderwijskundige Organisatie:

De POG Onderwijskundige organisatie heeft haar reactie op de bevindingen van de inspectie gericht op de drie onderwerpen die de POG met behulp van de SWOT-methode heeft geanalyseerd. Deze drie onderwerpen zijn: a) Leeropbrengsten; b) Kwaliteitszorg c) Leerlingenzorg. Daar de POG in haar analyse deze onderwerpen nader heeft verdiept, is de beslissing genomen om op deze onderwerpen een reactie te formuleren. De reacties heeft men vervolgens per onderwerp, per unit uitgewerkt. Voor de unit MBO is er sprake van een apart schema waarin de bevindingen en reacties zijn verwerkt: Daar de MBO qua organisatie, werkwijze en examinering volgens een andere wetgeving moet werken, was het niet zinvol de reacties bij elkaar te plaatsen. Daarnaast heeft de MBO andere waarderingspunten van Inspectie dan het VO.

REACTIES POGONDERWIJSKUNDIGE ORGANISATIE REACTIES OP BEVINDINGEN INSPECTIE TEN AANZIEN VAN ONDERWIJSLEERPROCESSEN UNIT

Junior Colleg e en PRO19

VMBO

BEVINDING INSPECTIE

REACTIE LEEROPBRENGSTEN & KWALITEITS-ZORG

 De Instroom (uitstroom vanuit het basisonderwijs) is m.b.v het Cito-volgtoets van het primair onderwijs geanalyseerd. Uit deze analyse blijkt dat het merendeel van de leerlingen op het gebied van begrijpend lezen en woordenschat een score behalen die vergelijkbaar is met leerlingen van groep 4 of lager.  Het is een positief punt dat de directie meer zicht heeft op de beginsituatie van de leerlingen, door de Cito-volgtoetsen van het primair onderwijs te analyseren. Alhoewel deze analyse gedaan wordt, behalen de leerlingen in de onderbouw het te verwachte opleidingsniveau niet.  Er is een hoog percentage zittenblijvers in de derde klas van de VMBO afdeling. Er is duidelijk geen goede aansluiting tussen de onderbouw en de bovenbouw van het VMBO.  Kwaliteit onderwijs niet aantoonbaar verbeterd sinds onderzoek.

De bevindingen van het VMBO zijn gebaseerd op de volgende niveaus; VMBO B, VMBO GT en VMBO K.  Alle scores op de Cito-toetsen, ook die van de Kaderberoepsgerichte- en de Theoretische leerweg, zijn vergeleken met het minimale niveau in Nederland; Het BB+ niveau.  De eindexamen resultaten zijn ten opzichte van

 De Cito-toetsen worden als meetinstrumenten gebruikt in de analyses, maar zijn niet representatief omdat ze onder andere niet serieus genoeg door de leerlingen genomen worden, ze in een vreemde taal afgenomen worden, ze geen rekening houden met de context van de leerlingen.  De leerlingen behalen op het gebied van begrijpend lezen en woordenschat een score die vergelijkbaar is met leerlingen uit groep 4 of lager. Op basis van deze score, moeten de leerlingen op een niveau van groep 7 of 8 verder kennis opbouwen. De hiaten qua taalvaardigheid zijn te groot, waardoor er moeilijk succeservaringen geboekt kunnen worden.  Verder heeft de directie geanticipeerd, dat de afname van de nieuwe VAS-Toetsen tot een toewijzing van de leerlingen in de extra taal- en steunlessen zal leiden. Deze toewijzing heeft plaatsgevonden; de leerlingen krijgen lessen Ne+ en steunlessen.  De leerlingen in de onderbouw krijgen alleen in extreme gevallen de kans om een jaar over te doen, ze worden eerder op een lager niveau geplaatst. De plaatsing op een lager niveau vindt plaats, zonder dat de hiaten waarmee de leerlingen naar een ander leerjaar overgaan, weggewerkt worden. Er wordt in het derde jaar dus opgebouwd op veronderstelde aanwezige kennis. Niet te noemen al de leerlingen die dan op een lager en verkeerd niveau geplaatst zijn en gedemotiveerd zijn en daardoor storend gedrag gaan tonen in de klas.  Er worden al extra taal en steunlessen gegeven. (ne+ en steunlessen)  Toetsen worden zelf gemaakt. Zijn niet geijkt op niveau dus verschillende klassen maken verschillende toetsen en de leerlingen veranderen van docenten elk schooljaar.  De Cito- toetsen worden in het Nederlands afgenomen. Hierdoor hebben de leerlingen die de Nederlandse taal niet voldoende beheersen een nadeel, omdat ze afgerekend worden op hun taalvaardigheid in plaats van wat ze cognitief kunnen. Als deze toetsen in het Papiamentu vertaald worden, bestaat er

19

Het Junior College waarop de bevindingen geformuleerd werden, bestaat niet meer. De leerjaren die onder het Junior College ressorteerden waren de PRO en de eerste 2 leerjaren van de niveaus; VMBO, HAVO en VWO. Tegenwoordig bestaat de onderbouw van de Scholengemeenschap Bonaire uit de niveaus; PRO, VMBO, MAVO, HAVO en VWO.

30

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 2012 gedaald. Voor de TKL en de PKL ontwikkelde ook de discrepantie tussen het Schoolexamen (SE) en het Centraal examen (CE) , berekend over een jaar, zich ongunstig.  Alleen het kwaliteitsaspect schoolklimaat voldoet aan de eisen: op alle overige aspecten nog geen basiskwaliteit.









Liseo

De discrepantie in de resultaten van de HAVO en VWO zijn groter geworden. De hoeveelheid zittenblijvers is hoog. Deze hoeveelheid wordt via een overzicht doubleurs van de SGB bijgehouden. Uit de analyse van de Cito-toetsen kan afgeleid worden dat alle leerlingen op alle onderdelen beduidend zwakker presteren dan die in Nederland. In het eerste en tweede schooljaar wordt deze achterstand niet ingelopen.



 



de kans dat de resultaten hoger zijn. De leerlingen zouden dan ook een eerlijke kans krijgen om goede resultaten te boeken. Deze resultaten zouden de realiteit van onze leerlingen beter nabootsen. Bij het opstellen van het SE is de school in staat rekening te houden met de context van de leerlingen. Integendeel wordt er geen rekening gehouden met de context van de leerlingen bij het opstellen van het CE. Dit onder andere zorgt voor een grote discrepantie in de resultaten SE en CE. Verder worden deze toetsen afgenomen in een taal die voor de meerderheid van de leerlingen niet de moedertaal en ook niet de tweede taal is. Net zoals bij de andere Units, speelt taalachterstand een beïnvloedende rol op de resultaten die in de gehele unit worden geboekt. Bij HAVO/VWO speelt de taalvaardigheid zelfs een grotere rol op de resultaten. Het zijn theoretische leerwegen waardoor de leerlingen grotendeels bezig zijn met het verwerken van de Nederlandse taal. Onder andere hierdoor worden er ongunstige resultaten geboekt. Er wordt aandacht besteedt aan taalverrijking en ondersteuning maar deze zijn niet genoeg op maat om alle leerlingen tegemoet te komen in hun taalachterstand. Opvallend is dat tussen het SE en CE bij veel vakken een hoge discrepantie is, dit is niet alleen bij de taalvakken het geval. Dat betekent dat er meer aandacht moet komen voor o.a. de hoeveelheid van de leerstof zoals dat op het CE het geval is. De VAS toetsen zijn dusdanig talig dat we ons kunnen afvragen of we Nederlandse taal meten of competenties van de verschillende vakken. Meet je taal of meet je inhoud!20

ONDERSTEUNING EN BEGELEIDING

Junior Colleg e

VMBO

Liseo

 De inspectie beoordeelt de planmatigheid van de leerlingenzorg als onvoldoende.  Er zijn geen individuele handelingsplannen opgesteld.  Leerlingen die extra zorg nodig hebben, krijgen echter nog onvoldoende planmatige ondersteuning.  Ambulante begeleiding van uit het EOZ kan worden verbeterd.  Leerlingen van de schakelklassen die naar JC gaan krijgen geen speciale begeleiding/zorg.  Onvoldoende kwaliteitzorg en begeleiding leerlingen;  Onvoldoende functionerende zorgstructuur;  Onvoldoende behandelingsplannen voor leerlingen met cognitieve achterstanden;

 Zwakke leerlingen, onvoldoende ondersteund, slimme onvoldoende uitgedaagd.  Bij cognitieve problemen van leerlingen nog geen concrete formuleringen van de plannen, waardoor onduidelijkheid over remediërende activiteiten en evaluatie daarvan.  Er is een beleid taal- rekenen, maar geen volledige uitvoering
 Hoewel de inspectie de planmatigheid van de leerlingenzorg als onvoldoende beoordeelt, zijn we bezig met het invoeren van verbeteringen hierin. Er vinden tegenwoordig regelmatige besprekingen met de EOZ plaats.  Er zijn te weinig beschikbare externe specialisten. Verder zijn er geen speciale programma’s voor leerlingen die speciale behoeften hebben.  De wachtlijsten bij de EOZ zijn te lang, waardoor het soms maanden duurt voordat de betreffende leerlingen de juiste ondersteuning krijgen  Wachtlijsten zijn te lang bij EOZ.  Handelingsplan schrijven is nog niet geïmplementeerd.  De school mist interne specialisten zoals een school-counselor, remedial teacher, orthopedagogen e.d. die de juiste ondersteuning aan de leerlingen kunnen bieden.  De taak van een zorg coördinator moet 1 fte bedragen en niet gecombineerd worden met lesgevende taken.  Leerling zorgsysteem is een belangrijk middel.  Het is belangrijk dat er groepshandelingsplannen komen waardoor elke leerling onderwijs op maat aangeboden krijgt.

20

NB: Wat doet het al niet met het zelfvertrouwen van onze leerlingen om telkens afgerekend te worden op hun 'Nederlandse taalkennis' bij bijna alle vakken! Leerlingen hebben juist vertrouwen in eigen kunnen nodig, juist in de puberteit ... De nadruk op 'dat ze het niet kunnen' heeft zijn effect op het gedrag van onze leerlingen (opvallend negatief en storend gedrag). Onze leerlingen lijken de keus te hebben 'Moeten we 'dom' gevonden worden (omdat we de Nederlandse taal niet begrijpen), of zullen we liever 'storend' qua gedrag (vervelend) gevonden worden? ...

31

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014  LVS belangrijk hulpmiddel, wordt nog niet door alle optimaal gebruikt.  Mentor is aanspreekpunt voor cijfers en problemen. Er is extra scholing geweest voor mentoren.  Specifieke zorgbehoefte worden intern in het zorgteam besproken.  Handelingsplannen zijn er maar kunnen nog concreter.  Decanaat verbeteren. Voorbereiden op het studeren in het buitenland.

KWALITEITSZORG Junior colleg e

 Kwaliteitszorg voldoet niet aan de basiskwaliteit. Het is positief dat afdelingsleiding de docenten in toenemende mate bezoekt om het didactisch handelen te beoordelen.

 Kwaliteitszorg is niet goed.

VMBO

Liseo

 Regelmatig lesobservaties en functioneringsgesprekken  Geen cyclisch, systematisch en planmatig systeem aanwezig. Niet systematische analyse van gegevens schoolniveaus met daarop conclusies op beleid.  Er worden diverse enquêtes afgenomen.  Er worden jaarlijks analyse gemaakt van opbrengst gegevens en de onderwijsleerprocessen geëvalueerd.  Er is een goed fundament kwaliteitszorg aanwezig.  Er is een volle veranderagenda met daarin op kwaliteit van opbrengsten.  Het verbetertraject is te homogeen.  Er moet meer differentiatie komen, wie heeft wat nodig.  Er is een stijgende lijn te zien in het overleg binnen de vakgroepen, doorlopende leerlijnen, afstemming met toetsen.  Er wordt ruimte gecreëerd voor professionalisering o.a. scholing.  Er is een toets-commissie opgericht  Niet voldoende waarborging kwaliteit schoolexamens. Schoolexamens worden niet systematisch gecontroleerd op betrouwbaarheid, inhoud, beheersingsniveau en normering.

 De resultaten worden niet voldoende geanalyseerd. Verbeteracties zijn niet gebaseerd op analyses waardoor de gewenste resultaten moeilijk geboekt kunnen worden.  Door de regelmatige lesbezoeken worden de docenten gestimuleerd om over hun didactisch handelen te reflecteren en te verbeteren en te vernieuwen waar nodig.  School moet kwaliteitszorgmedewerkers hebben die kwalitatieve en kwantitatieve analyses verrichten. Verder moet de school een beleidsmedewerker hebben die zich bezighoudt met het schrijven van beleidsplannen rekening houdend met de resultaten van de analyses. Deze functies moeten omvang hebben van 1 fte en niet gecombineerd worden met lesgevende taken.  Er moet jaarlijks systematisch en planmatig systeem analyse gemaakt worden van gegevens schoolniveaus met daarop conclusies om beleid te maken.  Er is ruimte voor professionalisering en scholing, deze kan nog meer inhoud geven aan bijvoorbeeld hoe differentieer ik in de klas.  Meer afstemming tussen de onderbouw en bovenbouw, qua grote van toetsen, inhoud lessen, etc.  Controle uitvoeren op schoolexamens op inhoud betrouwbaarheid, etc.

32


3.1.5.1

Algemene reacties POG onderwijskundige organisatie op bevindingen Inspectie

Onze Scholengemeenschap Bonaire wordt in de rapporten van bevindingen kwaliteitsonderzoek vergeleken met scholen in Nederland. De opbrengsten van onze leerlingen worden vergeleken met de opbrengsten van leerlingen uit Europees Nederland, waardoor onze opbrengsten onder het landelijk gemiddelde van Europees Nederland liggen. Aangezien de context waarin onze leerlingen Nederlands onderwijs aangeboden krijgen, verschillend is van de context in Nederland, is deze vergelijking compleet onrechtvaardig. Een andere belangrijke factor die invloed heeft op de leerresultaten van onze leerlingen is het volgen van onderwijs in een taal die niet hun moedertaal is, en ook niet als een tweede taal voor hun beschouwd kan worden. De realiteit is, dat onze leerlingen het onderwijs waarop ze recht hebben, in een vreemde taal moeten volgen. Hierdoor worden onze leerlingen de kans ontnomen om op een onrechtmatige wijze onderwijs te volgen. Men heeft de neiging om de ongunstige resultaten te relateren aan de cognitieve capaciteit van onze leerlingen, terwijl de grote taalachterstand van onze leerlingen een enorme barrière is voor de informatieverwerking. Men mag nooit vergeten dat onze leerlingen informatie moeten coderen, opslaan en herinneren in een taal die voor hen een vreemde taal is. 'Stelt u zich eens voor dat u bijvoorbeeld in het Spaans alle vakken van het voortgezet onderwijs moest volgen ... Had u dan het niveau bereikt wat u nu heeft bereikt?'

3.1.6

Reacties POG Fysieke Omgeving:

De POG Fysieke omgeving schrijft het volgende als reactie op de inspectierapporten en het auditrapport van Capgemini Consulting. “We zijn van mening dat er zowel in het rapport van de inspectie als het rapport van Capgemini consulting bijzonder weinig aangemerkt is op de veiligheid en de staat van onderhoud van de school, terwijl wij van mening zijn dat dát vérgaande invloed heeft op het functioneren van de school, het onderwijs en de kwaliteit van het lesgeven. De enkele punten die wel werden benoemd hebben we daardoor wel volledig kunnen uit diepen. We denken dat we hierdoor een vrij volledig verbeterplan aan hebben kunnen bieden. We willen ook aangeven dat ons verbeterplan meerdere lagen heeft, die herkenbaar behandeld kunnen worden in de uitvoering van het verbeterplan. D.w.z. protocollen en curricula, veiligheid in faciliteiten, het herstructureren van de facilitaire diensten, onderhoud, verzorging en beveiliging. We hopen dat dit een basis wordt waarop de school daaropvolgend ruimte zal kunnen creëren voor kunst, cultuur en mogelijkheden voor presentatie en tentoonstellingen . Wij hebben bij onze presentatie ook een visueel beeld willen scheppen waarin duidelijk de staat van onderhoud en een verzorgde school door het veraangenamen van de leerwerkomgeving een enorm verschil maakt. Al met al zal e.e.a. er toe leiden dat het implementeren en uitvoeren van ons verbeterplan voor de fysieke omgeving ook zal leiden tot een veilig, geborgen en comfortabel gevoel van alle mensen die bij de SGB

33


studeren, werken en op bezoek komen. Dit zal leiden tot het verhoging van de productiviteit, leerresultaten en ook de positie en samenwerking met onze samenleving”.

3.2 Algemene samenvatting en conclusie De POG’s kunnen zich over het algemene verenigen met de beoordelingen van de inspectie, doch zijn het niet altijd eens met de verklaringen van de conclusies. Men name vindt men dat de impact van de vreemde taal en de vreemde programma-inhouden, alsmede de impact van de moeilijke sociaal-economische omstandigheden op onderwijsleerprocessen binnen de school worden onderschat.

34


DE EIGEN ANALYSES

4.

Dit hoofdstuk beschrijft de eigen analyses op alle hierboven genoemde vijf (5) verbeterdomeinen en van de achterliggende oorzaken van de problemen van de school op deze gebieden. Deze analyse is uitgevoerd door de 6 projectontwikkelingsgroepen (POG’s), die hiervoor de SWOT-methode hanteerden.

4.1

De SWOT-analyses door de POG’s

Ten behoeve van de SWOT-analyse hebben de POG’s de volgende bronnen gebruikt;      

Bevindingen van de inspectie: 2012 en 2013 Bevindingen van Capgemini Consultant Notitie: “Uitgangspunten, principes en contouren van het verbetertraject in de SGB. Gesprekken met de facilitator van de workshops over de SWOT-analyse methode Toetsingskader VO Toetsingskader MBO

Bij de uitvoering van analyse werden de volgende uitgangspunten gehanteerd. 

 

De analyse wordt gedaan op de verbeterthema’s met inachtneming van: a) de kwaliteitsaspecten van Inspectie b) kwaliteitsaspecten die de SGB toevoegt, gezien de systemische aanpak van het verbeterproces en het onderscheid in 5 verbeterthema’s Elke POG focust zich op meerdere kwaliteitsaspecten die relevant zijn voor het verbeterthema van de groep. Van elk kwaliteitsaspect geeft de POG aan of er sprake is van een ‘strenght’, een ‘weakness’, een ‘opportunity’ of een ‘threat’.

Door middel van de SWOT-analyse is het verband gelegd tussen de belangrijkste sterke en zwakke punten van een organisatie (de beïnvloedbare factoren) en de belangrijkste kansen en bedreigingen vanuit de omgeving (de niet-beïnvloedbare factoren). De SWOT werkt met een zogenaamd confrontatiediagram: Factoren:

Intern

Extern

Positief

Sterktes

Kansen

Negatief

Zwakten

Bedreigingen

De bedoeling is dat: • • •

Sterkten worden gebruikt om kansen te benutten en bedreigingen te weren. Zwakten worden geëlimineerd, gecompenseerd of geneutraliseerd. Bedreigingen worden vermeden of omgezet in kansen.

35


In deze analyse worden de verschillende cellen ingevuld. Elke cel kan een strategie, beleidspunt of KSF (Kritische Succes Factor) opleveren. Bij de uitwerking van de SWOT analyse worden de volgende 9 stappen gevolgd: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Inventariseer sterke en zwakke punten. Inventariseer kansen en bedreigingen. Plaats voornoemde kenmerken in kolommen en rijen volgens prioriteit. Relateer de kenmerken aan elkaar. Stel het scoringsschema samen. Score individueel. Bereken de collectieve score. Leidt drie strategische of beleidspunten af. Bepaal de algemene aanpak (strategie).

Bij de uitvoering van de opdracht van het uitvoeren van de SWOT-analyse werd het in hoofdstuk 1 genoemde aangepaste waarderingskader gehanteerd. Hieruit konden de POG’s kiezen welk kwaliteitsaspect zij belangrijk vonden om aan een SWOT-analyse te onderwerpen. De keuze voor deze te analyseren thema’s is het resultaat van een discussie in de groep.

4.2. De resultaten van de SWOT-analyses Hieronder volgt een samengevat overzicht van de resultaten van de SWOT-analyse in de POG’s. 4.2.1

Resultaten SWOT-analyse POG Identiteit 4.2.1.1

Algemeen overzicht analyseoverzichten en conclusies

De POG Identiteit heeft de SWOT-analyse uitgevoerd conform de verstrekte richtlijnen die gelden voor de hantering van deze methodiek. Op basis van de uitgevoerde analyse komen de punten naar voren die belangrijk waren om aandacht aan te besteden. Van hieruit kunnen we zien dat wij twee strategieën kunnen hanteren, namelijk versterken en uitschakelen. VERBETERTHEMA 1: IDENTITEIT SWOT analyse van thema 1: kwaliteitsaspect 0-2: de SGB heeft duidelijke en breed gedragen waarden en normen die het gedrag binnen de school en in de relatie met de samenleving en belanghebbenden kenmerken; Op basis van de SWOT-analyse komt de POG tot de keuze van twee strategieën die gehanteerd kunnen worden, namelijk versterken en uitschakelen; Strategie 1:versterken o Onze school is representatief met gedragen afspraken over kleding en gedrag; o Onze school is assertief in het maken van goede publiciteit over succes van onze leerlingen en studenten. Strategie 2: uitschakelen o Slechte interne communicatie naar docenten (vanuit directie of OOP); o Onderwaardering van ons werk; o Slechte publiciteit. SWOT analyse van thema 2:Kwaliteitsaspect 0-5: De SGB heeft een duidelijke beschreven agogisch concept, op basis waarvan de relaties met kinderen/jongeren en tussen volwassenen vorm en inhoud krijgen.

36

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 Uit bovenstaande tabel is af te lezen welke punten belangrijk waren om aandacht aan te besteden. Van hieruit kunnen we zien dat wij twee strategieën kunnen hanteren, namelijk verbeteren en uitschakelen; Strategie 1: verbeteren o Het aanpakken van de slechte sfeer verdient de hoogste prioriteit. Door: duidelijk agogisch concept om te bereiken dat we structuur hebben in de contacten met leerlingen en docenten, waardoor er een breed draagvlak ontstaat. We moeten mensen de kans geven om zich te professionaliseren om met de problematiek (bv stresssituaties, gedragsproblematiek, ) om te gaan, zowel OOP als OP. We moeten prettige werkomstandigheden creëren. Strategie 2: uitschakelen Wat we tegen moeten gaan is: o docenten die de school verlaten, drop-outs, studenten die wij van niveau verlagen, gestreste collega’s die de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen negatief beïnvloeden en opgewaardeerd gevoel in de organisatie. o Zodat we weten waar we aan toe zijn; prettiger kunnen werken; een gezicht naar buiten toe hebben.

4.2.2

Resultaten SWOT-analyse POG Onderwijsprogramma 4.2.2.1

Algemeen overzicht analyseresultaten

De POG Onderwijsprogramma heeft de SWOT-analyse uitgevoerd conform de verstrekte richtlijnen die gelden voor de hantering van deze methodiek. In het onderstaande schema worden de resultaten weergegeven. Tijdens de eerste SWOT-sessie heeft de POG van het kwaliteitsdomein

Opbrengsten

één,

en

van

het

domein

Onderwijsproces

twee

kwaliteitsaspecten gekozen die bij het thema Onderwijsprogramma horen, deze zijn: 1.

Domein Opbrengsten, Kwaliteitsaspect 1: Leeropbrengsten: De opbrengsten liggen op het niveau welke op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.

2. Domein Onderwijsproces, sub-domein Aanbod: Kwaliteitsaspect 3: Aangeboden leerstofinhouden.

De aangeboden

leerstofinhouden bereiden

de leerlingen

voor op

vervolgonderwijs en samenleving. 3. Domein Onderwijsproces, sub-domein Onderwijstijd, Kwaliteitsaspect 4: Tijd: De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken. Hieruit is uiteindelijk gekozen voor de kwaliteitsaspecten 3 en 4. Het kwaliteitsaspect 1 werd reeds door andere projectgroepen gekozen en men vond dat onze keuze voor de kwaliteitsaspecten 3 en 4 het meest te maken heeft met het thema ‘Onderwijsprogramma’. VERBETERTHEMA 2: ONDERWIJSPROGRAMMA SWOT-analyse van thema 1: kwaliteitsaspect 3 ‘De aangeboden leerstofinhouden bereiden de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving’ STERK ZWAK KANS BEDREIGING  Eindtermen/kerndoelen/  Referentieniveau  Druk vanuit NL om tot  Onderwijsprogramma programma's/werkproces instructietaal is niet reële/structurele moet zich steeds meer sen zijn aanwezig afgestemd op de verbeteringen te komen aanpassen aan Nederlandse leerlingen en is niet (nieuw en waardevol) exameneisen.  Programma's zijn duidelijk gedefinieerd  NL financiert het uitgeschreven per cohort  Weinig mogelijkheid om

37

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014  Relevantie van diverse vakken is duidelijk; vakken sluiten qua leerstof aan op de realiteit  Rekenbeleid en taalbeleid zijn formeel aanwezig



 

Geen specifiek aanbod gericht op ontwikkeling van competenties van de leerlingen Geen gedifferentieerd programma aanbod Gap tussen leerstofaanbod en leefwereld van de kinderen

onderwijs  Door verbeteringen kunnen leerlingen beter voorbereid worden op goed functioneren in de maatschappij  Door kleinschaligheid grote maatschappelijke betrokkenheid/ stakeholders

met directe collega's/onderwijsinstellin gen informatie uit te wisselen; er is geen vergelijkingsmateriaal  Polarisering van de samenleving van Bonaire sinds 10-10-10  Er is een tekort aan gekwalificeerd personeel

SWOT analyse van thema 2: kwaliteitsaspect 4 ‘de leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken’ uit het Domein Onderwijsproces, sub-domein Onderwijstijd Sterk Zwak Kans Bedreiging Indicator 1: De school Indicator 1: De school Indicator 1: De school Indicator 1: De school programmeert voor iedere programmeert voor iedere programmeert voor iedere programmeert voor iedere leerling voldoende leerling voldoende leerling voldoende leerling voldoende onderwijstijd: onderwijstijd: onderwijstijd: onderwijstijd:  Er is voldoende  Lesuitval  Controle en druk door  Beperkte beheersing van onderwijstijd inspectie; meer maatde Nederlandse taal ingeroosterd. schappelijke betrokkenwaardoor heid: ondersteuning is leerlingen/studenten het preventief + programma niet kunnen sanctionerend (Jeugd & volgen en onvoldoende Gezin; HALT, LPA, Jong tijd hebben om alles te Bonaire) begrijpen. Indicator 2: De school Indicator 2: De school Indicator 2: De school Indicator 2: De school realiseert minimaal de realiseert minimaal de realiseert minimaal de realiseert minimaal de wettelijk verplichte wettelijk verplichte wettelijk verplichte wettelijk verplichte onderwijstijd: onderwijstijd: onderwijstijd. onderwijstijd.  Er is een beleid om  Bij langdurige uitval is  Controle en druk door  De sociaal-economische lesuitval op te vangen het moeilijk om opvang inspectie; meer situatie van Bonaire heeft te vinden (door de maatschappelijke invloed op het gedrag van eilandelijke situatie van betrokkenheid leerlingen m.b.t. tekort van gekwalificeerd schoolbezoek personeel.) (opvoeding, meerdere banen ouders, discrepantie thuistaal en instructietaal Indicator 3: De leerlingen Indicator 3: De leerlingen Indicator 3: De leerlingen Indicator 3: De leerlingen maken efficiënt gebruik maken efficiënt gebruik van maken efficiënt gebruik van maken efficiënt gebruik van van de onderwijstijd: de onderwijstijd: de onderwijstijd: de onderwijstijd:  Geen sterkte  leerlingen maken niet  Controle en druk door de  De sociaaleconomische efficiënt gebruik van de inspectie; dit leidt tot situatie van Bonaire heeft onderwijstijd (TL, OA, meer maatschappelijke invloed op het gedrag van geen materiaal, gedrag, betrokkenheid leerlingen m.b.t. klassen-management, schoolbezoek. Nederlands) c.q. de onderwijstijd wordt niet efficiënt gebruikt door leerlingen en docenten. Indicator 4: De school Indicator 4: De school heeft Indicator 4: De school heeft Indicator 4: De school heeft heeft een effectief beleid een effectief beleid om een effectief beleid om een effectief beleid om om schoolverzuim te schoolverzuim te schoolverzuim te schoolverzuim te voorkomen: voorkomen: voorkomen: voorkomen:  De school heeft een  Het absentiebeleid is  Gebruik maken van  Geen verband absentiebeleid niet effectief (TL+OA externe maatschapdaalt niet op alle units) pelijke hulpverlenende instanties

38


4.2.2.2

Conclusies

Op basis van voorgaande analyse komt de POG onderwijsprogramma tot de volgende conclusie: A. Ten aanzien van het kwaliteitsaspect: ‘De aangeboden leerstofinhouden bereiden de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving’ De strategische verbeterdoelen die uit de resultaten van bovenstaande SWOT-analyse van het kwaliteitsaspect 3 ‘De aangeboden leerstofinhouden bereiden de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving’, geformuleerd kunnen worden zijn als volgt: 1. Eindtermen spelen een belangrijke rol, maar moeten geplaatst kunnen worden binnen de lokale context. 2. Onderwijs en maatschappij moeten op elkaar aansluiten. De leerlingen/deelnemers die hun opleiding afronden moeten kunnen aansluiten op de Boneriaanse maatschappij en ook daarbuiten. 3. Een belangrijke kwalificatie is dat docent de leerstof in de lokale context kan plaatsen. B. Ten aanzien van het kwaliteitsaspect: ‘de leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken’ De strategische verbeterdoelen die uit de resultaten van bovenstaande SWOT-analyse van het kwaliteitsaspect 4 ‘de leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken’ uit het Domein Onderwijsproces, subdomein Onderwijstijd, geformuleerd kunnen worden zijn: 1.

Ons onderwijs voldoet aan de kwaliteitseisen die aansluiten bij de maatschappelijke behoeften hetgeen resulteert in draagvlak van de samenleving.

2. De onderwijstijd wordt efficiënt gebruikt door docenten en leerlingen. 3. Het beleid op lesuitval wordt geoptimaliseerd op alle units.

39


4.2.3.

Resultaten SWOT-analyse POG Onderwijsleerprocessen 4.2.3.1.


De POG Onderwijsleerprocessen heeft de SWOT-analyse uitgevoerd conform de verstrekte richtlijnen die gelden voor de hantering van deze methodiek. In het onderstaande schema worden de resultaten weergegeven. VERBETERTHEMA 3: ONDERWIJSLEERPROCESSEN



 









SWOT analyse van thema 1: Kwaliteitsaspect C: De leerlingen verwerven verschillende soorten van kennis en kunnen die toepassen in de praktijk en in gevarieerde situaties (VMBO/MBO) Sterk Zwak Kans Bedreiging Er bestaat een vergevor Vormende vakken en  Algemeen vormend  Docenten zitten derde contactlijn tussen beroepsvakken onderwijs kan veel teveel in een keurslijf praktijkonderwijs en het  Docenten houden temeer praktijk inbouvan PTA’s bedrijfsleven op Bonaire veel vast aan boeken wen in hun onderwijs  Schoolmateriaal is Korte lijnen: vakdocenten  Organisatie van de  Praktijkvakken moeten niet altijd geschreven en algemene docenten school biedt te weinig in meer talen dan op de leefwereld van Docenten beschikken over om te verdiepen in alleen het Nederlands onze leerlingen vakoverstijgend ondeworden gegeven  Algemene docenten voldoende rwijs: AVO-praktijk  Door de kleinschaligmoeten vaak met te praktijkervaringen.  AVO docenten hebben heid kunnen gasten gevarieerde groepen Aanwezigheid van veel vaak te weinig praktijk makkelijk worden werken praktijksituaties op school situaties in hun les. ingezet  makkelijk worden Daardoor praktische  Leerlingpubliek van ingezet toepasbaarheid van VMBO en MBO  Er is een tekort aan deze vakken voor de beschikken over een gekwalificeerde leerlingen een stuk gevarieerd culturele stageplaatsen minder duidelijk. achtergrond SWOT analyse van thema 2: Kwaliteitsaspect 2: De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. Sterk Zwak Kans Bedreiging Tijdens mentor uren  De school beschikt niet  De school beschikt al  Leerlingen hebben speciale aandacht aan over voldoende tools over veel thuis geen ondersociale vaardigheid. om de negatieve mogelijkheden handelingscultuur. Groot netwerk van externe invloed te  Op basis opvoeding van  Leerlingen leren hulpverlening voor het minimaliseren thuis voortborduren op buiten school vaak de aanleren van sociale  Leerlingen beschikken school. verkeerde sociale vaardigheden. niet over juiste sociale  Er is mogelijkheid voor vaardigheden. Over het algemeen is er vaardigheden. begeleiding en scholing  Leerlingen goed contact tussen  Een beperkt inlevingsvoor docenten. functioneren niet mentoren en ouders. vermogen in de soms naar verwachting in extreme thuis situatie. de vervolg opleiding of het werkveld.

4.2.3.2

Conclusies

Op basis van voorgaande analyse komt de POG onderwijsprogramma tot de volgende conclusie: A. Ten aanzien van het kwaliteitsaspect c: De leerlingen verwerven verschillende soorten van kennis en kunnen die toepassen in de praktijk en in gevarieerde situaties. (VMBO/MBO)

40


De POG ziet veel mogelijkheden en vindt dat er voor het halen van de uiteindelijke doelen genoeg kennis in huis is op onze school. De POG is uiteindelijk op de drie volgende punten uitgekomen. 

We kunnen als school nog meer gebruik maken van de kennis die aanwezig is bij praktijkdocenten. Deze moeten ook ingezet worden om samen met de AVO-docenten materiaal te ontwikkelen en uit te voeren;



We moeten als school door een gebrek aan gekwalificeerde stage plekken meer gebruik maken van binnenschoolse stagemogelijkheden. Dit geeft ook de kans om AVO-vakken in praktijksituaties te oefenen.



Wij vinden dat de school momenteel te weinig ruimte geeft om vakoverstijgend lesmateriaal te ontwikkelen en uit te voeren. Er is op ons eiland bijvoorbeeld de unieke situatie waarin de leerlingen zich vaak wel in drie/vier talen kunnen uitdrukken en communiceren. Dit is een kans om deze talen in meerdere instructiemomenten terug te laten komen. Helaas zijn juist de (AVO)docenten overbelast en kunnen dit niet in praktijk brengen vanwege geclusterde groepen.

A. Ten aanzien van het kwaliteitsaspect 2: De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau  De SWOT-analyse wijst uit dat de SGB vanaf de basis opnieuw sociale vaardigheden zal moeten opbouwen. De SGB heeft wel genoeg tools, vaardigheden en netwerken om opnieuw te beginnen. De mogelijkheden stellen ons nu nog niet in staat om de sociale vaardigheden op niveau te krijgen. We hebben momenteel weinig vat op invloed van buiten af. 

als we nu advies moeten geven, dan vinden wij dat docenten geschoold moeten worden in het effectief informatie inwinnen over thuissituaties van leerlingen.



leerlingen beschikken niet over voldoende sociale vaardigheden. Hierdoor functioneren zij niet naar verwachting in vervolgopleiding of werkveld.



Docenten zijn vaak te slecht op de hoogte en kunnen zich niet genoeg inleven in de situatie thuis. Deze thuissituatie kenmerkt zich door het ontbreken van mogelijkheden om te onderhandelen.



Er is een groot netwerk aanwezig om leerlingen te helpen en om de sociale vaardigheden te verbeteren. Verder zijn er genoeg mogelijkheden om ook docenten verder te scholen op het aanleren van sociale vaardigheden.

41


4.2.4

Resultaten SWOT-analyse POG Algemene Organisatie 4.2.4.1 Algemeen overzicht analyseresultaten

Binnen de POG Algemene Organisatie zijn twee SWOT-analyses uitgevoerd. Het eerstgekozen kwaliteitsaspect “Schoolklimaat” is gekozen op basis van het toetsingskader van de inspectie. Het tweede kwaliteitsaspect “Interne en externe communicatie en informatievoorziening” is genoemd op basis van de, door de SGB ingebrachte, kwaliteitsaspecten. In het onderstaande schema worden de resultaten weergegeven. VERBETERTHEMA 4A: ALGEMENE ORGANISATIE SWOT analyse van thema 1: SCHOOLKLIMAAT Zwak Kans

Sterk  De school voedt de leerlingen op  Schoolloopbaankeuze (begeleiding)  Onderwijskundige ambities en doelen  Omgekeerde piramide21

 Onvoldoende stimuleren van talent  Niet gericht op intellectuele prestaties  Organisatiecultuur is niet gestructureerd  Vaste banen/onzekerheid

 Veiligheid binnen de school  Klasse-assistent  Teambuilding  Duidelijk beleid

Bedreiging  Teveel focus op de inspectie  Service niet deugdelijk  Kledingcode  Ethiek

SWOT analyse van thema 2: interne en externe communicatie en informatievoorziening Sterk Zwak Kans Bedreiging  Interne communicatie door outlook/ Magister/ dotpro  Communicatiemedewerker  Informatievoorziening voor ouders is er  Goede communicatie met sociaal-maatschappelijke organisaties

4.2.4.2

 Geen leescultuur onder de ouders  Gebrek aan communicatiestructuur/1 communicatiemedewerker (geen vervanging)  Informatievoorziening te kort van tevoren  Geen goed gebruik van de middelen die we hebben (website niet up-to-date)

 Communicatie met sociaal-maatschappelijke organisaties vergroten  Actievere participatie van de ouders bij school  Meerdere communicatiekanalen naar ouders toe/ korte lijnen  Magister/ leerlingvolgsysteem

 Bureaucratie bij sociaalmaatschappelijke organisaties (is te lang)  Miscommunicatie door gebrek aan structuur/ ontstaan v. roddels  Gebrek aan professionele communicatiemiddelen (bijv. Camera's)  Desinteresse van de ouders

Conclusies

Op basis van voorgaande analyse komt de POG Algemene Organisatie tot de volgende conclusie:  Er wordt op dit moment binnen de school een defensieve strategie ingezet, maar daarnaast zijn er wel degelijk groeikansen.  We moeten onze focus leggen op de volgende Strengths: 

 21

S1: de school voedt de leerlingen op - Er moet een duidelijke grens zijn tussen school, thuis en extern. - Willen wij dit of doen we dat? - Het is noodzakelijk dat wij passend onderwijs gaan aanbieden. S3: de onderwijskundige doelen en ambities

Opmerking directie: (qua hiërarchie, de huidige directie wil sturen en vooral ook ondersteunen).

42


- Onze onderwijskundige doelen en ambities kunnen afwijken van de inspectiedoelen. Wordt hier rekening mee gehouden? - Collega’s die een vaste aanstelling hebben zijn meer gemotiveerd en hebben meer ambitie dan de anderen. - Mentor trainingen moeten jaarlijks op maat gegeven worden. - De mentor programma’s zijn nog steeds niet aanwezig op alle afdelingen.  Bovenstaande Strengths kunnen wij gebruiken om de volgende Threaths te weren:  T1: te veel focus op inspectie  T3: kledingscode (voor de docenten)  We kunnen de volgende Opportunities benutten om S1 te versterken: 

O1: veiligheid binnen de school. Veiligheidsrapporten moeten meegenomen worden.  Teambuilding  Om de onderwijskundige doelen en ambities te bereiken, kun je als Opportunity (waar nodig) meer klassenassistenten inzetten.  Doordat de organisatie cultuur niet gestructureerd is, belet dit ons om een onduidelijke ethiek te weren.

4.2.5

Resultaten SWOT-analyse POG Onderwijskundige Organisatie 4.2.5.1 Algemeen overzicht analyseresultaten

Onder Onderwijskundige Organisatie vallen verschillende onderwerpen die een belangrijke rol spelen in de organisatie van een school. Als eerste stap heeft de POG alle kwaliteitsaspecten die onder de POG onderwijskundige organisatie vallen kort geanalyseerd. Door de grote diversiteit aan onderwerpen die onder onderwijskundige organisatie vallen, heeft men als groep besloten om drie onderwerpen als prioriteit te stellen voor de uitgebreide SWOT-analyses. Deze onderwerpen zijn; 





Leeropbrengsten: Bij de SWOT-analyse van de Leeropbrengsten is het kwaliteitsaspect 1 ‘De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht’ geanalyseerd. Kwaliteitszorg: Bij de SWOT-analyse van de Kwaliteitszorg is het kwaliteitsaspect 12 ‘De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten’ geanalyseerd. Bij deze analyse is de school als één geheel beschouwd en niet verdeeld in de verschillende units. Leerlingenzorg

43

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 VERBETERTHEMA 4B: ONDERWIJSKUNDIGE ORGANISATIE SWOT analyse van thema 1: Leeropbrengsten Zwak Kans

Sterk  Onderwijstijd  Mentoraat en SLB  Loopbaan oriëntatie en Begeleiding  Voorbereiding op examens

 Plaatsing leerlingen en studenten op opleidingsniveau  Weinig differentiatie in de klas  Geen goede criteria doorstroming  Samenhang in het programma

 Door competentiegericht onderwijs; goede aansluiting op arbeidsmarkt  Goed leerling volgsysteem  Docenten worden gestimuleerd om te reflecteren op hun didactisch en pedagogisch handelen aan de hand van de SBL competenties

 Het niet uitvoeren van de PDCA-cyclus  Niet analyseren van processen en resultaten  Aansluitingsproblematiek met betrekking tot taal- en rekenvaardigheid

 Overdracht BO-VO, VOMBO  ZC'er betrokken bij leerlingen/ student  Interne Zorg-structuur is duidelijk

 Geen speciaal programma voor leerlingen met speciale problemen  Er zijn geen groepshandelingsplannen  Professionalisering van Mentoren

 ICT in het onderwijs  Verbetering op de plaatsing van de leerlingen  Stimuleren en positieve determinatie  Werken aan taalvaardigheid v. instructietaal

Bedreiging

 Taalachterstand in de instructietaal  Materialen en methoden te kort op het eiland  Geen ondersteuning van de ouders door maatschappelijke ontwikkelingen  Afleiding door ICT ontwikkelingen

SWOT analyse van thema 2: kwaliteitszorg  Goede vraagdesk voor onderwijskundige vraagstukken  Schoolresultaten worden geanalyseerd en geëvalueerd d.m.v. een representatieve steekproef voorafgegaan.  Handelen naar de resultaten van externe onderzoeken; o.a. door beleid hierop afstemmen

 Personeelsbeleid omtrent professionalisering van medewerkers  Geen beleid om uitstroom/uitval van leerlingen aan te pakken  Er is nagenoeg geen samenwerking met externe organisaties/instanties m.b.t. deskundig advies over onderwijskundige vraagstukken

SWOT analyse van thema 2: Leerlingenzorg

4.2.5.2

 Meer externe specialisten  Magister Gebruik  Rebound/ Traject

 Weinig/Langzaam follow-up van Externe Instanties  Maatschappelijke problemen  Leerlingen helpen met financiële steun

Conclusies

Op basis van voorgaande analyse komt de POG Onderwijskundige Organisatie tot de volgende conclusie: A. Ten aanzien van de SWOT-analyse leeropbrengsten Waarin kunnen we verder groeien in leeropbrengsten?  Via mentoraat en SLB kunnen we de ouders stimuleren om hun kind(eren) te ondersteunen in het onderwijs dat ze volgen, in de (beroeps)keuzes op de verschillende momenten van hun studieloopbaan om zo de kansen te benutten die het onderwijs biedt.  Mentoraat en SLB kan gebruikt worden om ICT in het onderwijs als kans te nemen door mediawijsheid bij de leerlingen te stimuleren en informatievaardigheden bij de leerlingen te helpen ontwikkelen.

44


Waar moeten er processen compleet vernieuwd worden?  De manier waarop de plaatsing van de leerlingen uit het basisonderwijs plaatsvindt, moet aangepast worden. Zonder een grondige voorafgaande analyse van de resultaten van elke leerling kunnen we deze leerlingen niet op het juiste niveau plaatsen.  Mede doordat er een taalachterstand in de instructietaal is, worden leerlingen en studenten op verkeerde niveaus geplaatst. De leerlingen krijgen hierdoor geen eerlijke kans op een adequate plaatsing conform hun niveau.  Al is er een tekort aan materiaal en methoden die goed aansluiten bij de context van de Bonairiaanse leerling/ student op het eiland, moeten we de uitdaging aangaan meer te differentiëren binnen de groepen op de verschillende leerlingkenmerken.

B. Ten aanzien van de SWOT-analyse kwaliteitszorg Waarin kunnen we de kwaliteitszorg verbeteren ?  Er moet een duurzaam systeem van kwaliteitszorg opgestart en geïmplementeerd worden waarbij de PDCA-cyclus gehanteerd wordt in de verschillende processen en resultaten nadat deze geanalyseerd zijn op het gebied van schoolresultaten en personeelsbeleid (onderzoeksmonitor). Waar moeten er processen compleet vernieuwd worden?  Afdeling Personeelszaken moet veranderen in een Human Resource Management/ Human Resource Development afdeling veranderen. -

De professionele ruimte van de medewerkers moet beter benut worden.

-

De talenten en kwaliteiten van de medewerkers moet gewaardeerd en talenten ontwikkeld worden.

-

Medewerkers moeten zowel materieel als immaterieel beloond worden.

C. Ten aanzien van de SWOT-analyse Leerlingenzorg Waarin kunnen we groeien in leerlingenzorg? 

Zorgen dat de interne zorgstructuur duidelijk is en afgestemd is op de leerling/student van de unit



Een team van externe specialisten ondersteunt het zorgteam



Beter gebruik van het leerlingenvolgsysteem, zodat voor iedere docent duidelijk is welke zorg een leerling krijgt.

Waarin kunnen we de leerlingenzorg verbeteren? 45




Door de professionalisering van mentoren kunnen wij als team een adequate begeleiding aan onze leerlingen bieden en zodoende ook sneller signaleren en doorverwijzen naar speciale trajecten zoals o.a. de Rebound of een interne trajectvoorziening (beter in het kader van het realiseren van passend onderwijs).



Speciale trajecten zoals Rebound of een interne trajectvoorziening moeten weer opgezet en aangeboden worden om leerlingen met speciale behoeften op te vangen.

4.2.6

Resultaten SWOT-analyse POG Fysieke Omgeving 4.2.6.1


De POG Fysieke omgeving heeft de SWOT analyse uitgevoerd conform de verstrekte richtlijnen die gelden voor de hantering van deze methodiek. In het onderstaande schema worden de resultaten weergegeven. VERBETERTHEMA 5: FYSIEKE OMGEVING SWOT analyse van thema 1: Kwaliteitsaspect W: fysieke omgeving voldoet aan de eisen van veiligheid

Sterk

Zwak

 fysieke scheiding gebouwen  ruimte geeft rust  in huis opleiden van BHV  veel potentie om zelf meer structuur aan te leveren

 onoverzichtelijkheid terrein  elektrische en water installatie  geen noodplan veiligheidsplan  BHV ruime zin van het woord

Sterk

Zwak

Kans

Bedreiging

 convenant politie  techniek toepassen op veiligheid  netwerk betrokkenheid ouders  vertrouwenspersoon

 hanggroep jongeren  parkeerplaatsen toegangswegen  milieu gevaren muggen verontreinigen  social media bedreiging SWOT analyse van thema 2: Kwaliteitsaspect Z: Dat voldoende en adequate ICT wordt ingezet ten behoeve van leren, onderwijs en toetsing

Kans

Bedreiging

 veel hardware aanwezig  hardware wordt steeds goedkoper  PROFILEREN  E-learning

 kwetsbare  veel software beschikbaar  hoge kosten lespakket stroomvoorziening  afstandsonderwijs  afhankelijk van  vernielzucht providers (eiland)  externe communicatie studenten/leerlingen Extern marktonderzoek  overbelasting door  gesloten systemen studenten  Wereld van info beschikbaar  beperkte supporturen  virussen/hacking SWOT analyse van thema 3: Kwaliteitsaspect X: De fysieke omgeving voldoet aan de eisen van functionaliteit en kwaliteit

sterk  ruime opzet  veel expertise in huis  snelle verbetering van de ICT  centrale ligging

zwak  staat van het onderhoud  slechte afwatering  niet gemakkelijk te herindelen  afstand en tijd van de praktijklokaal naar de theorielokalen

kans    

46

network goed klimaat laag uurtarief ruimte verhuur/experticecentrum

bedreiging    

collegialiteit elektravoorzieningen delen van ruimte inbraakgevoelig/ vandalisme


4.2.6.2

Conclusies

Op basis van voorgaande analyse komt de POG Fysieke omgeving tot de volgende conclusie: 1) Wij zien dat er 4 verschillende werkgroepen samen gesteld moeten worden. a) Groep 1: Fysieke veiligheid b) Groep 2: Facilitaire dienst, samenwerking met studenten en docenten c) Groep 3: Calamiteiten, in de toekomst kan dat wellicht bij groep 1 gevoegd worden d) Groep 4: Er dient een auditor aangesteld te worden die de ISO9000 certificering implementeert. 2) We zijn nu nog in de initiatiefase. Na samenstelling van de groepen kan een financieel overzicht door de werkgroepen gemaakt worden. Dit moet gemaakt worden met daarin opgenomen wat, wanneer en hoe intern werk verricht kan worden en wat daarvan de kosten en organisatorische aspecten zijn. Daarbij moet in acht genomen worden dat dat, wat wij intern uitbesteden, vakkundig en van goede kwaliteit geleverd wordt. Leerlingen c.q. studenten kunnen bijvoorbeeld betrokken zijn bij het uitvoeren van bepaalde projecten maar daar moet goede begeleiding, scholing, en evaluatie plaatsvinden door een bevoegde en gewaardeerd worden. Er zal onderzoek plaats moeten vinden onder OP, OOP om te kijken wie waarvoor inzetbaar is en/of wil zijn. 3) Er zal daar waar mogelijk een beroep gedaan worden op de ouders en de gemeenschap. Dit zal vakkundig gecoördineerd worden door projectleiders. 4) Er moet een duidelijk verschil zijn tussen begroting en budget. De mensen uit POG6 willen graag het verbeterplan blijven begeleiden maar niet via de normjaartaak. Dit zal opnieuw bekeken en geëvalueerd moeten worden. Daartegen kunnen tegen waardering via normjaartaak (docenten), betaling boekenschuld (studenten) of individuele waardering gegeven kunnen worden voor externe diensten. Het uitbesteden van werkzaamheden zullen per project goed begroot en geëvalueerd worden en zal daar waar dat in het belang van de school is, gecertificeerd worden om veiligheid en kwaliteit te waarborgen. We willen hierbij aangeven dat het van belang is om ondersteuning door training en scholing aan te bieden aan de begeleiders en de werkgroepen. De werkgroepen zullen regelmatig met elkaar overleggen met begeleiding van de POG. De POG zal regelmatig verslag uitbrengen aan de Algemeen directeur. 5) Sommige resultaten zijn snel te boeken. Bijvoorbeeld de gebouwen schilderen en beplanting aanbrengen boekt heel snel resultaat. Certificering ISO9000 is daarentegen een langlopend termijnproject, spreekt men uit ervaring. De doelstelling is om in orde van urgentie projecten aan te gaan en te volbrengen en halfjaarlijks rapportage en een verslag wordt uitgebracht, het liefst ook in de pers en met uitnodigen van betrokkenen en vertellen wat is bereikt. Wij hopen dat spoedig alle mensen die bij de SGB studeren, werken en bezoeken zullen merken dat zij zich veilig en welkom voelen.

47


4.3

Conclusies

De POG’s hebben de SWOT analyse uitgevoerd op een groot aantal thema’s en hebben zich daarin met name laten leiden door de bevindingen van inspectie en Capgemini Consulting. Op basis van deze analyse hebben de groepen reeds aangegeven op welke punten met name zij de verbeterdoelen zullen voorstellen.

48


DE VERBETERVOORSTELLEN: KEUZES EN

5.

VERANTWOORDING In dit hoofdstuk beschrijven wij de verbetervoorstellen. Deze verbetervoorstellen zijn te zien als maatregelen die in relatie staan met de bevindingen van de inspectie en het Capgemini Rapport. De voorstellen zijn tevens gerelateerd aan onze eigen analyses en met name aan de uiteindelijke aspiraties die wij koesteren ten aanzien van excellent en relevant onderwijs voor kinderen en jongeren op Bonaire. De verbetervoorstellen worden weergegeven in termen van speerpunten. De speerpunten worden op hun beurt beschreven in termen van SMART-doelen, waarbij is getracht om consistent het wat, wanneer, wie, waar en waarom weer te geven. Het hoofdstuk start met de beschrijving van de algemene en concrete doelen van de verbeteringen, alsmede de kernwaarden van de school. Bij de keuze en prioriteitstellingen van de speerpunten en SMART-doelen worden de algemene en concrete doelen en tevens de kernwaarden van het Verbeterplan in acht genomen. Het hoofdstuk geeft voorts een overzicht van de strategieën die worden voorgesteld om de verbeteringen te bewerkstelligen, wie daarbij betrokken zullen worden en welke middelen daarbij gebruikt zullen worden. Tot slot wordt er een algemene fasering aangegeven in termen van korte termijn, middellange termijn en lange termijn maatregelen.

5.1. De algemene en concrete doelen van de verbeteringen Algemeen doel van de verbeterprocessen: 

De SGB wordt een lerende organisatie, in staat tot het organiseren van en continue kwaliteitszorg voor excellente kernprocessen. Hierbij ligt de focus op leren, onderwijzen en toetsen. Alle drie kernprocessen dragen duurzaam bij tot hoogstaand schoolsucces van de leerling/student. Tevens wordt er een de constructieve en positieve bijdrage gegeven aan de ontwikkeling en groei van Bonaire. Het organisatorisch leren is een voorwaarden voor duurzame groep en vooruitgang van de schoolorganisatie.

Concrete doelen 

de SGB verheldert de identiteit van de school zodanig dat er transparantie en eensgezindheid is ten aanzien van de kernwaarden, visie, missie en het agogisch concept van de school. Op basis hiervan kan de school haar werkzaamheden met een duidelijke focus inrichten en de interne en externe relaties vorm geven;



de SGB verfijnt en past haar onderwijsprogramma zodanig dat het onderwijsprogramma kan dienen als excellent hulpmiddel om het aspiratieonderwijs-kwaliteitsniveau van 49


Nederland en Bonaire te bereiken. Tevens dient het onderwijsprogramma de identiteit van de school waar te maken en een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van Bonaire. 

De SGB verbetert de onderwijsleerprocessen zodanig dat de school op de beste wijze het belangrijkste kernproces, het leren van leerlingen en studenten kan dienen. Het onderwijs dient faciliteert het leren van leerlingen via toetsing wordt het leren geëvalueerd De kwaliteit van het leren wordt zorgvuldig gedefinieerd en gewaarborgd.



De SGB versterkt en consolideert de onderwijskundige organisatie zodanig dat de school op de beste wijze kan bijdragen tot excellente kernprocessen in het SGB. Dit houdt in dat transparante en goed werkende ondersteuningssystemen op effectieve en efficiënte wijze kunnen worden ingezet als hulpmiddel ter ondersteuning van de kernprocessen, met name het leren van onze leerlingen en studenten. Deze systemen zijn onder andere: kwaliteitszorgsysteem, leerlingenzorg, professionalisering van docenten en examens en toetsen. Het gaat tevens om de bevordering van de effectieve participatie van ouders en leerlingen, een goede onderwijskundige organisatie, een effectief en zinvol educatief structuur, onderwijsonderzoek en onderwijskundige aansturing, ondersteuning, advies.



De SGB versterkt en consolideert de algemene organisatie zodanig dat de school op de beste wijze ondersteuning kan bieden aan de zorg van de kernbronnen ten behoeve van de kernprocessen. Deze ondersteuning dient te voldoen aan criteria van deugdelijkheid van bestuur in onderwijs, en beleidsmatig, doelmatig, slagvaardig en democratisch besturen van de organisatie. Hierdoor kunnen het bestuur en de directie voldoende zicht en grip hebben op de processen binnen het SGB en kan medezeggenschap van de belanghebbenden veilig worden gesteld.



De SGB vernieuwt en actualiseert, binnen haar mogelijkheden, de fysieke omgeving zodanig dat deze omgeving kan functioneren als inspirerend, veilig, functioneel, prettige en mooie leeromgeving voor leerlingen, studenten en het personeel van de school. De fysieke omgeving vormt deel van de algemene leeromgeving van de school en dient te voldoen aan criteria van veiligheid, functionaliteit, creativiteit, culturele en esthetische maatstaven.

Ter realisering van deze algemene en concrete doelen zijn speerpunten geformuleerd en per speerpunt SMART-doelen gesteld. De speerpunten en smartdoelen zijn in dit verbeterplan met name geformuleerd voor de korte termijn fase, met de meeste aandacht voor 2015. Na evaluatie van de resultaten van de korte termijn fase, zullen op basis van de bevindingen opnieuw de speerpunten worden bepaald en SMART-doelen worden gedefinieerd. De algemene doelen en de in hoofdstuk 2 beschreven toetsingskaders worden daarbij als richtinggevende kaders gehanteerd.

50


5.2

De Kernwaarden van de SGB

Tijdens werksessies van 3 en 10 november jl. zijn de volgende zeven (7) kernwaarden voor de SGB ontwikkeld: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

respect samenwerking/ synergie vertrouwen/betrouwbaarheid verantwoordelijkheid eerlijkheid/integriteit moed, lef, daadkracht genegenheid

Het personeel geeft de volgende redenen aan waarom de SGB kernwaarden moeten hebben:           

5.3.

Om te dienen als goed voorbeeld voor de leerlingen en studenten Geloofwaardigheid, zonder kernwaarden is het niet gemakkelijk om samen te werken Kernwaarden bieden richting en perspectief, focus van de organisatie, basisbehoeften voor bestaan van de SGB Neuzen in dezelfde richting, het brengt ook 'binding' Waarden kunnen leiden tot normen, waarop wij elkaar kunnen aanspreken. Ten behoeve van transparantie, communicatie, veiligheid, efficiëntie Handvatten voor verdere ontwikkeling Garanderen continuïteit Duidelijke kernwaarden - goed beeld naar buiten Kernwaarden vaststellen voor verbetering Wij geven hoop aan de samenleving

Het agogisch concept 5.3.1. Het pedagogisch concept

In de sessies van 3 en 10 november jl. heeft het SGB- personeel de volgende punten genoemd als onderdelen van het pedagogisch concept van de SGB: Binnen de SGB geloven wij in zinvol leren, waarbij aan de leerling voldoende uitdaging wordt verstrekt in een sfeer van veiligheid en respect. Weten waarom je iets leert en daarom ben je gemotiveerd. Dit is de beste basis voor duurzame kennis en vaardigheden. Leren is uitdagend onderwijs bieden waarin actief, interactief, alleen of samen kennis, vaardigheden en houdingen ontwikkeld worden die bijdragen aan de maatschappij. De docent biedt als coach of facilitator onderwijs dat aansluit op het niveau van de student/ leerling, rekening houdend met de complexe en diverse sociaal-culturele en sociaaleconomische omgeving. Uitgangspunten zijn: respect, samenwerking, open communicatie, verantwoordelijkheid bij alle betrokkenen. Omgangsnormen, gebaseerd op begrippen als gelijkwaardigheid, begrip en behulpzaamheid. Het onderwijs moet gericht zijn op het leren van volwassenen en op het zorgdragen van interactie op verschillende manieren tussen de

51


verschillende SGB groepen. Verder is van belang dat alle medewerkers van de SGB, inclusief OOP, worden gewaardeerd voor hun bijdrage. Gezamenlijk kunnen we zorgdragen voor structurele verbetering van de werkomgeving tussen OP en OOP, waardoor dit uiteindelijk ook bijdraagt aan het leren van leerlingen en studenten. Het volgende mag gesteld worden dat:  Leren wordt gestimuleerd in een veilige situatie waarbij fouten gemaakt mogen worden en activerend onderwijs wordt gegeven. Van fouten kun je leren.  uit een leerling de beste resultaten behaald worden in 'gedifferentieerd' onderwijs.  Discipline en verantwoordelijkheid worden aangeleerd.  De docent een vertrouwensrelatie opbouwt met de studenten.  De sociale aspecten (emotioneel, cultureel, financieel) in acht worden genomen. Er is hiervoor zowel een interne als externe aanpak nodig.  Iedere leerling als uniek wordt gezien en dat die elke leerling intelligent op zijn of haar eigen manier. Verder het besef dat elke leerling wil leren en dat iedere leerling telt  Wij een uitdagende, betekenisvolle leeromgeving aanbieden, passend bij deze tijd en bij de belevingswereld van de leerlingen.  Een 'Growth mind-set' wordt ontwikkeld in plaats van een 'Fixed mind-set'.  De leerlingen op het juiste niveau onderwijs laten volgen in de door hem of haar gewenste opleiding. Hiertoe dienen we de juiste materialen en leeromgevingen te creëren of aanwezig te laten zijn. Hiervoor is een inspirerende omgeving een ‘must’.  Kennisontwikkeling, vaardigheidsontwikkeling en sociale competenties van onze leerlingen worden bevorderd, rekening houdend met verschillen tussen leerlingen en de veranderende samenleving; de kennis en kunde moeten toepasbaar worden gemaakt  Passend onderwijs wordt aangeboden om het maximale uit iedere leerling te halen. Hierbij moeten we leerlinggericht werken: aanbieden van leerstof uitgaande van wat de leerling al weet, van de omgeving/belevingswereld en interesses van de leerlingen.  Er meer rust heerst voor de leerlingen: - zo min mogelijk leswisselingen voor leerlingen realiseren: de docent wisselt van lokaal en de leerlingen blijven in de klas.  Leerlingen steeds beter leren discussiëren en redeneren (met logische argumenten): zelf nadenken.  Iedere student/ iedere leerling de kans krijgt om naar eigen kunnen (potentie) en mogelijkheden qua ontwikkeling een basis te bereiken die hun de kans geeft op een goede toekomst. Iedere student/leerling dient op onze school het hoogst haalbare onderwijsniveau te kunnen bereiken.  Talenten van de leerlingen/studenten worden gestimuleerd en gewaardeerd.  Leerlingen/studenten voorbereid worden op een duurzame bijdrage aan onze wereld door een duurzame gedragsverandering (verbetering).  Wij effectief samenwerken met de omgeving en met samenleving – ten behoeve van betekenisvol en zinvol onderwijs voor alle leerlingen/studenten.  Iedereen beseft dat onze school een hele generatie vertegenwoordigt. Onze school staat midden in de samenleving; zij is zelf de samenleving. Als wij belangrijke waarden promoten als respect, eerlijkheid en integriteit, heeft dit effect op onze school en ook (ver) daarbuiten. Laten we het gesprek aangaan over wat wel en niet kan, wat ethisch verantwoord is en wat niet. Dan groeien we als school en als samenleving.  Lef + love: liefde moet centraal staan: wij moeten onze leerlingen/studenten, onze 52


collega's en onszelf met 'liefde' benaderen (in de juiste zin van het woord). Alles benaderen vanuit waarderend oogpunt en perspectief. Het positieve, (hetgeen al goed gaat), centraal stellen: dat creëert positivisme, energie en synergie. Dan hebben we de motivatie door te gaan!

5.3.2 Het andragogisch concept In de sessies van 3 en 10 november jl. heeft het SGB personeel tevens de volgende punten genoemd als onderdelen van het andragogisch concept van de SGB: Wij als volwassenen zijn het voorbeeld (hebben de voorbeeldfunctie) als het gaat om relaties onderling en met externen. Toepassen van de normen en waarden die in de SGB gelden. Binnen de SGB geloven wij dat:     





 

Samenwerken de sleutel is tot een succesvolle school, door samen te werken bereiken we meer. Prettig en effectief samenwerken heeft veel invloed op ons werk, vooral wanneer wij op een open en transparante manier met elkaar communiceren. Elke docent wil leren. Wij gezamenlijk kunnen zorgen voor een gezonde relatie met elkaar, waarbij wij rekening houden met culturele diversiteit. Met gelijkwaardigheid en motivatie een sfeer van veiligheid gecreëerd kan worden. Het gevolg hiervan is een gedegen samenwerking, waarin respect de boventoon voert en iedereen zich gewaardeerd voelt. Wij moeten een succesvolle en veilige relatie met elkaar opbouwen en behouden Een ieder zijn bijdrage naar vermogen levert. Dit houdt in dat we flexibel zijn, begrip tonen voor ieders standpunt en situatie, elkaar helpen waar mogelijk, en tegelijkertijd kritisch blijven om een voorbeeld te zijn voor de leerlingen en hen te begeleiden naar een succesvolle toekomst. Op basis van integriteit, wederzijds respect en rechtvaardigheid wij elkaar kunnen ondersteunen, open communiceren, als team werken, zorgdragen voor input van externe stakeholders, indien nodig - regelmatig, transparant face to face overleg voeren. Op basis van respect, eerlijkheid en integriteit kunnen wij op een plezierige wijze met elkaar omgaan, naar elkaar luisteren, samenwerken, van en met elkaar leren, elkaar ondersteunen om beter te worden en rekenen op professionaliteit en vakkennis van onze collega's. Onze energiebron wordt opgeladen door een respectvolle, duidelijke, open, directe, positieve en eenduidige omgang met elkaar. Dan kunnen we onze doelen bereiken voor elkaar en de school. Goede communicatie (intern en extern) is de belangrijkste sleutel voor een 'lerende school' Onze school kan de zon weer laten schijnen voor de Bonairiaanse samenleving door belangrijke waarden te formuleren, uit te dragen en uit te bouwen. Zo leert iedereen wat bedoeld wordt met samenwerken, respect en verantwoordelijkheid.

53


5.4

De speerpunten en smartdoelen 5.4.1 De keuzes

Onze verbetervoorstellen richten zich op de vijf (5) verbeterthema’s: I) II) III) IV)

V)

Identiteit Onderwijsprogramma Onderwijsleerprocessen Organisatie IV.1. Algemene organisatie IV.2. Onderwijskundige organisatie Fysieke omgeving

Op elk van deze verbetergebieden zijn speerpunten geformuleerd die daarna zijn uitgewerkt in SMART-doelen. De POG’s hebben het grootste gedeelte van de speerpunten geformuleerd. Elke POG heeft 2 tot 3 speerpunten geformuleerd. Voorts zijn vanuit de directie ook enkele speerpunten toegevoegd. Elk speerpunt en de aanverwante SMART-doelen zijn verbonden aan kwaliteitscriteria (zie het aangepaste toetsingskader in de bijlage). De eerste inventarisatie van de speerpunten levert het volgende op:

54


OVERZICHT SPEERPUNTEN EN SMARTDOELEN IDENTITEIT SPEERPUNT

1) Waarden en normen die het gedrag kernmerken.

2) Agogisch concept, op basis waarvan de relaties vorm en inhoud krijgen.

3) Uitgaande van de eindtermen en de lokale context worden onderwijsprogramma’s geformuleerd die aansluiten op de specifieke scholings-behoeften van alle leerlingen en op de samenleving.

SMARTDOELEN

1.1. Onze school is representatief met gedragen afspraken over kleding en gedrag eind augustus 2015; Per eind augustus 2015 houdt het personeel en de leerlingen/ studenten van de SGB zich aan de gedragscode en kledingprotocol op en om het schoolterrein zodat wij ons representatieve professionele organisatie profileren 22 1.2. Per juni 2015 scoort de SGB positief op de tevredenheidsonderzoek betreffende goede publiciteit dat bereikt wordt door positieve berichten over succes van de leerlingen/studenten in de media kenbaar te maken, zodat wij trots zijn op ons scholengemeenschap. 1.3. Onze school heeft per 3 januari 2015 onderling doelgerichte interne en externe communicatie tussen de docenten, directie en OOP gerealiseerd door middel van een compleet plan voor communicatie, zodat wij goed geïnformeerd zijn en elkaar aan kunnen spreken. Dit blijkt uit een intern en extern onderzoek naar de communicatie. 23 2.1. Wij krijgen waardering voor het werk dat we doen door compensatie voor inspanning m.b.t. ons werk opgenomen in een personeelsplan inclusief motivatieplan vanaf januari 2015 (DBV, BHV, EHBO, enz.), zodat wij ontwikkelen naar een professionele organisatie waar ieder zich gewaardeerd voelt en gemotiveerd wordt. 2.2. Een duidelijk agogisch concept uitdragen om te bereiken dat we structuur hebben in de contacten met leerlingen/studenten en docenten, waardoor een breed intern draagvlak ontstaat tussen alle leden van de organisatie vanaf 1 december 2014. Het creëren van prettige werkomstandigheden door tussentijdse aanpassingen aan het gebouw per januari 2015, waarbij wij met Caribische muurtekeningen de geschiedenis van Bonaire en andere aspecten van de Bonairiaanse identiteit accentueren, zodat docenten en studenten met plezier op school werken en leren en zich kunnen identificeren. ONDERWIJSPROGRAMMA 3.1. Doorlopende leerlijnen: Per 1 augustus 2015 dragen alle vakgroepen schoolbreed, alle units en alle leerwegen van de SGB, bij tot coherente leerlijnen op alle niveaus, met afstemming op vervolgopleidingen en arbeidsmarkt. Dit om een goede opbouw van het lesprogramma te garanderen met als direct gevolg dat het programma voldoet aan de individuele behoeften van iedere leerling en waarbij leerling-uitval tot een minimum beperkt blijft. 3.2. De leerstof sluit aan op de leefwereld en de belevingswereld van de leerlingen/studenten. Gedurende het tijdvak 2015-2018 wordt het onderwijsprogramma, gebruikmakend van ICT, met inachtneming van de lokale en globale context, toegespitst op leef- en belevingswereld van de leerling. Hierbij zullen enerzijds vakdocenten de leerstof contextualiseren op microniveau en anderzijds externe werkgroepen met lokale participatie het onderwijsprogramma contextualiseren op meso- en macroniveau. Deze contextualisering leidt tot het voor de leerling/student herkenbare referentiekader en een verhoging van de motivatie en het leerrendement. Uitgaande van de eindtermen en de lokale context worden onderwijsprogramma’s geformuleerd die aansluiten op de specifieke scholings-behoeften van alle leerlingen/studenten en op de samenleving. Dit wordt gemeten doordat 80% van de leerlingen/studenten de opleiding afsluiten binnen de gestelde termijn en door een tevredenheidsonderzoek. Per eind 2018 moet de positieve resultaten gerealiseerd zijn.

22 Dit onderzoek dient intern en extern plaats te vinden. 23 Deze waardering kan materieel of niet materieel zijn.

55


4) Optimalisering van kwalitatieve onderwijstijd, effectieve leertijd en vergroten van de motivatie van leerlingen en studenten.

5) Kwaliteit leerprocessen

6) Toepasbaarheid van het geleerde in de praktijk.

4.1. Rekening houden met sociaal economische problematiek. Teneinde optimaal gebruik te maken van de kwalitatieve onderwijstijd en uitgaande van de sociaaleconomische problematiek worden ouders, leerlingen/studenten, school en overige maatschappelijke geledingen per 1 augustus 2015 ingeschakeld bij het creëren van noodzakelijke randvoorwaarden , i.c. huiswerkbegeleiding, naschoolse opvang, verdere uitbreiding van zorg, ontbijt- en lunchprojecten enz. Het resultaat wordt gemeten door vermindering van 30% van sociaal problematisch gedrag 4.2. Daaruit voortvloeiend sociaal-emotioneel gedrag. Per augustus 2015 is een schoolbreed trainingsprogramma sociale vaardigheden en loopbaan oriëntatie ontwikkeld en in het schooljaar 2015-2016 geïmplementeerd, verzorgd door mentoren, studieloopbaanbegeleiders en/of docenten maatschappijleer/sociale vaardigheden zodat de leerling op dit gebied als volwaardig lid kan participeren in de maatschappij. 4.3. Taalbeleid. Per 1 augustus 2015 wordt schoolbreed en gedragen door alle docenten het taalbeleid geïmplementeerd zodat de leerling/student zich de lesstof optimaal kan eigen maken teneinde het rendement te verhogen en de aansluiting op de arbeidsmarkt en het vervolgonderwijs te verbeteren. 4.4. Per 1 augustus 2015 is een effectieve inzetbare pool van vervangende leerkrachten gecreëerd van bevoegde leerkrachten, binnen en buiten Bonaire, met name op de vakgebieden Papiamentu, Nederlandse taal, wiskunde/rekenen en economie, en zijn vervangings-strategieën uitgewerkt zodat de lesuitval in de periode augustus 2015 – december 2016 met 50% is teruggebracht het referentieniveau met 10% binnen 1 jaar stijgt. ONDERWIJSLEERPROCESSEN 5.1. Per 1 februari 2015 is onderzoek verricht naar de mentale modellen van alle docenten ten aanzien van het leren van onze leerlingen en studenten op school en zijn aanbevelingen geformuleerd ten aanzien van scholingsprogramma op het gebied van leeren onderwijspsychologie. 5.2. Per 1 maart 2015 zijn professionaliseringsprogramma’s ontwikkeld die aan alle docenten van de SGB scholing aanbieden op het gebied van leerpsychologie: (leerprocessen, leerstijlen, factoren van invloed op het leren), per 1 juni 2015 zijn deze programma’s afgerond en per 1 december 2015 worden leerlingen geëvalueerd ten aanzien van de kwaliteit van hun leren. 6.1. Direct aan het begin van schooljaar 2015-2016 moeten vakdocenten en AVOdocenten van VMBO, MBO en PRO die les geven in de pilot sector, de integratie tussen praktijk vakken en AVO vakken ingevoerd hebben met als doel de leerling/ student te motiveren hun taal en rekenen in de praktijk toe te passen waarbij ook zij kunnen aangeven wat zij willen leren. Aan het eind van ieder semester wordt de pilot geëvalueerd. De helft van de AVO lessen voldoen aan het criteria van geïntegreerd onderwijs. 6.2. Eind kalenderjaar 2015 liggen er plannen klaar voor de inrichting van een 'Schoolplein' in de nieuw te bouwen school. Alle praktijkdocenten van alle sectoren denken mee. Het ‘schoolplein’ is een woord dat we gebruiken om hiermee aan te geven dat we op ons schoolterrein verschillende praktijklocaties zullen creëren waarin we levensechte situaties nabootsen. Zo kunnen we meer praktijkvakken op school geven en dichten we het gat van een tekort aan gekwalificeerde stageplaatsen.

56


7) De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. (kwaliteitsaspect 2)

8) Schoolklimaat

9)

Interne en externe communicatie en informatievoorziening

7.1. Aanpakken van sociale vaardigheid van leerlingen. Leerlingen beheersen voldoende sociale vaardigheden om succesvol een vervolgopleiding te volgen of zich in een 24 werksituatie te ontplooien. In het schooljaar 2016-2017 is reeds het effect van het aanleren van sociale vaardigheden merkbaar bij 60% van onze ex-leerlingen en ex-studenten in hun vervolgopleiding of werk. 7.2. Docenten moeten beter uitgerust worden in het aanleren van sociale- en ontwikkelingsvaardigheden. Docenten moeten in staat zijn leerlingen zodanig te mobiliseren (motiveren) om de kwaliteit van hun leeropbrengsten te verbeteren. Dit moet gebeuren door scholing te volgen van Professionals. Dit moet SGB-breed gebeuren. Ons doel is om verzekerd van te zijn dat docenten onze leerlingen goed kunnen begeleiden in het aanleren van sociale vaardigheden (en ethisch gedrag). Per augustus 2015 zijn binnen alle units de docenten geschoold in het overdragen van sociale vaardigheden zoals leren leren. 2015 – 2016 wordt het te ontwikkelen programma “sociale vaardigheden” geïmplementeerd. ALGEMENE ORGANISATIE 8.1. Per 1 januari 2015 is een nieuwe sturingsfilosofie geformuleerd door de schoolleiding. Deze filosofie moet schoolbreed, zowel horizontaal als verticaal, plaatsvinden en verwerkt worden in een organogram. Tevens moet er een duidelijk vervangingsbeleid komen op basis van het organisatieschema. Hiernaast moet het inzichtelijk en bekend zijn bij 95% van alle stakeholders. Een nieuwe 25 sturingsfilosofie zal leiden tot een lerende en dienstverlenende organisatie van de SGB waarin wij streven naar duidelijkheid en effectiviteit voor iedereen! 8.2. Per 1 januari 2015 moet de schoolleiding het doelmatig organiseren van feedback naar docenten hebben bewerkstelligd. De terugkoppeling heeft betrekking op het functioneren van de docent op de werkvloer. De wijze van feedback moet op een duidelijke en inzichtelijke manier vastgelegd worden in een door het management opgesteld format. Dit moet op alle units zijn doorgevoerd om professionalisering van het docentenkorps te bewerkstelligen. Door middel van een evaluatie dient per 1 juni 2015 te blijken dat minimaal 75% van de docenten tevreden zijn over de manier van feedback geven. Dit betekent dat de docenten tevreden zijn met de gevolgde procedures en de behandeling. 9.1. Per 1 januari 2015 is er een effectieve en efficiënte overlegstructuur ontwikkeld door het management- en alle kernteams. Dit moet schoolbreed plaatsvinden. De nieuwe 26 overlegstructuur zal een duidelijke en transparante communicatie bevorderen. Door middel van een evaluatie dient per 1 juni 2015 te blijken dat minimaal 75% van alle medewerkers tevreden zijn met de nieuwe structuur. 9.2. Per 1 mei 2015 moeten de schoolleiding, de communicatiemedewerker en het docententeam de communicatie structureel verbeteren met alle stakeholders. Dit moet vastgelegd worden in het communicatieplan en moet schoolbreed plaatsvinden om optimale interne, externe, horizontale en verticale communicatie te implementeren. Er moet geëvalueerd worden wat de tevredenheid van de stakeholders is. Als norm geldt een 75 % tevredenheid.

24 Ouders zullen ook worden betrokken bij het aanleren van sociale vaardigheden. In dit verband zal het Bureau Ouderparticipatie en – Ondersteuning (BOPO) een belangrijke rol spelen. Van de docenten zal worden verwacht dat zij tijdens de lessen expliciet sociale vaardigheden aanleren. Een indicator voor dit SMART-doel is dat het aanmelden van casussen bij de Voogdijraad en bij HALT met 50% is verminderd per eind 2017. 25 Sturingsfilosofie: Deze komt tot uiting in de visie en missie van de organisatie, de verantwoording van de organisatiestructuur en in het organogram. 26 Overlegstructuur: Hiermee wordt bedoeld een transparant en gestructureerd overleg op directieniveau, managementteamniveau, overleg met vakgroepen, met zorgcoördinatoren, met mentoren, met teamleiders, met docenten, met ouders en alle belanghebbenden. Speciale aandacht verdient het overleg tussen de directie en de kernteams van de units. Dit moet volgens een regelmaat van eenmaal per mand geschieden en betrekking hebben op thema’s die belangrijk zijn voor de units

57

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 10) Financiële rapportage en besturingsmiddelen: maandelijkse managementrapportages en liquiditeitsoverzichten

10.1. Per 1 februari 2015 heeft de Afdeling Financiën SGB opnieuw de maandelijkse managementrapportages ingevoerd, waarin de uitputting van de gelden ten opzichte van de begroting tot uitdrukking zijn gebracht. Per 1 februari 2015 worden tevens opnieuw maandelijkse liquiditeitsoverzichten verstrekt, welke het bestuur een actueel beeld verschaffen over de hoogte van de liquide middelen. 10.2. Per 1 juni 2015 heeft de volgende besturingsmiddelen ontwikkeld en ingevoerd: financieel beleid (gekoppeld aan SGB’s onderwijsbeleid); meerjarenbegroting, financieel beleid; risico-inventarisatie, -beleid- en -plan; investeringsplannen; personeelsplan; meerjaren onderhoudsplanning; ONDERWIJSKUNDIGE ORGANISATIE 11.1.

11) Leeropbrengsten 1 [alleen het VO]

11.2.

12.1.

12.2.

12) Kwaliteitszorg

12.3.

12.4.

13) Leerlingenzorg

In 2016 is het mentoraat dusdanig verstevigd dat zowel mentoren als ouders/verzorgers bij de opvoeding en het onderwijs betrokken zijn en hun kinderen bewust kunnen begeleiden in hun leven, hun schoolloopbaan en 27 studiekeuzes. In 2016 is 80% van de leerlingen die instromen van Basisonderwijs op het juiste niveau geplaatst door duidelijke ondergrenzen aan te geven voor de te behalen Cito-resultaten in groep 8 van de basisscholen en door dit te combineren met de 28 resultaten van de laatste 2 jaren van het basisonderwijs. In augustus 2016 is een duurzaam systeem van kwaliteitszorg opgestart en geïmplementeerd van waarbij de PDCA cyclus gehanteerd wordt om verschillende processen en resultaten te analyseren rondom schoolresultaten, personeelsbeleid zoals een onderzoeksmonitor. Tevens wordt per augustus 2016 een systeem van regelmatige verantwoording van kwaliteit gepresenteerd. Per februari 2015 is een professionaliseringsplan gereed. Daarin wordt voortgebouwd op de persoonlijke ontwikkelingsplannen (POP’s) van de docenten die per januari 2015 dienen te zijn afgerond. Deze POP’s zijn mede gebaseerd op de nullijn metingdocentschap, waarbij per eind december 2014 bij alle docenten minimaal 1 lesobservatie is gedaan. Per 1 februari 2015 is in samenspraak met de zorgcoördinatoren een duidelijk competentie-profiel, inclusief indicatoren, voor zorgcoördinatoren van de SGB ontwikkeld. Per 1 maart 2015 is een traject voor zorgcoördinatoren ontwikkeld, waarbij zorgcoördinatoren maandelijks werken aan hun eigen professionalisering en een eigen kijk ontwikkelen op ‘zorg op school’. De upgrading van de groep zorgcoördinatoren is te zien als een kennis- en ervaringsnetwerk waarbij nadrukkelijk aandacht is voor formeel en informeel leren ( met elkaar uitwisselen). 29 In augustus 2016 is de afdeling PZ een HRM/HRD afdeling geworden en dit beleid is duidelijk zichtbaar binnen alle geledingen van de SGB.

13.1. In augustus 2017 werkt iedere docent met groepshandelingsplannen, individuele handelingsplannen en individuele leerlijnen met als doel iedere leerling op maat te kunnen bedienen. Hiervoor is een heldere interne zorgstructuur nodig, met ondersteuning van een team van externe specialisten, zodat iedere leerling de juiste benadering krijgt afgestemd op zijn of haar behoefte. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de opzet van een systeem van remedial teaching (RT), waarbij met name gericht wordt op de vakken rekenen, wiskunde Nederlandse taal en economie.

27 Uit enquêtes onder ouders moet blijken dat 50% van de ouders bewust hun kinderen begeleiden bij hun onderwijs. 28 Het is de bedoeling dat gedurende de hele loopbaan van de leerling binnen de SGB wordt getoetst of de plaatsing correct is geweest. 29 Human Resource Management (HRM) en Human Resource Development (HRD)

58


14) Veiligheid

15) Motiverende omgeving

FYSIEKE OMGEVING 14.1. De mens en de SGB. Met ingang van januari 2015 wordt een permanente werkgroep “fysieke veiligheid” ingesteld bestaande uit vertegenwoordigers van het OLB, SGB en politie die gaan zorgdragen voor risico analyse en een verbeterplan dat in aug. 2015 klaar moet zijn ter uitvoering, vervolgens zal van dit verbeterplan in dec. 2015 40% van de punten in volgorde van urgentie, zijn gerealiseerd. 14.2. Calamiteiten en beveiliging. Met ingang van januari 2015 wordt een permanente Commissie Calamiteiten ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van het OLB, SGB, Ouders, leerlingen/studenten en politie die gaan zorgdragen voor risico analyse en een verbeterplan dat in aug. 2015 klaar moet zijn ter uitvoering, vervolgens zal van dit verbeterplan in dec. 2015 50% van deze punten uitgevoerd zijn teneinde de schade van inbraak en vernieling te beperken en ter voorkoming van, en voorbereid te zijn op calamiteiten. 15.1. Binnen en buitenruimte. Vanaf januari 2015 zal er een permanente werkgroep samengesteld worden die in samenwerking met de facilitaire dienst SGB met studenten, ouders, docenten en externe diensten zich bezig gaan houden met het verbeteren en op peil houden van de terreinen en gebouwen van de SGB met als doel een cultureel acceptabele omgeving te creëren ter verhoging van de productiviteit, leerresultaten, veraangenamen van de leerwerkomgeving en terug dringen van het vandalisme met als gevolg een toename van minimaal 50% in leerlingen en docenten- tevredenheidsbeleving- fysieke omgeving” in het eerste jaar, die middels leerlingen- en personeelstevredenheidsonderzoeken jaarlijks wordt geënquêteerd. 15.2. Onderhoud en beheer. Het verbeteren van de leerwerkomgeving door het instellen, uitvoeren, evalueren en bijstellen van de interne procedures middels de invoering van ISO 9000 met als doel het verkrijgen van een certificering in Januari 2017, wat moet leiden tot een verbetering van 30% moet in dec 2015 zichtbaar zijn in het leerlingen- en personeelstevredenheidsonderzoek .

59


5.5.

De nadere uitwerking van de SMARTDOELEN

5.5.1. Een nadere uitwerking van de smartdoelen IDENTITEIT Op het verbetergebied Identiteit zijn twee speerpunten gekozen met smartdoelen. Hieronder volgt een nadere concretisering van deze smartdoelen. Speerpunt 1. Waarden en normen die het gedrag kernmerken. Smartdoel 1.1.: Onze school is representatief met GEDRAGEN afspraken over kleding en gedrag eind augustus 2015; Per eind augustus 2015 houdt het personeel en de studenten van de SGB zich aan de gedragscode en kledingprotocol op en om het schoolterrein zodat wij ons representatieve professionele organisatie profileren. SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

specifieke en breed gedragen waarden en normen die het gedrag binnen de school en in de relatie met de samenleving en belanghebbenden kenmerken.

Representatief, gedragen afspraken over kleding en gedragscode Assertief in het maken van goede publiciteit over SUCCES van onze leerlingen en studenten per juni 2015: SGB scoort positief op de tevredenheidsonderzoek betreffende goede publiciteit dat bereikt wordt door positieve berichten over succes van de studenten in de media kenbaar te maken, zodat wij trots zijn op onze school.

- Zowel docenten als studenten houden zich aan de gedragscode en kleding-protocol die voor hun van toepassing is; De gedragscode wordt gepresenteerd en vastgelegd met instemming van het personeel; - Studenten zijn goed geïnformeerd over de gedragscode door flyers in het gebouw, presentaties door media reclamefilm en studie-gids. Leerlingen/ studenten doen succes-ervaringen op en worden om de 6 maanden in het zonnetje gezet binnen de school en erbuiten door middel van een ‘SGB Achievement Award’. Er worden mogelijkheden gecreëerd om uitwisseling tussen de eilanden mogelijk te maken. Twee keer per jaar worden er mini skills georganiseerd bij VMBO en MBO om studenten te motiveren en bewust te maken in het maken van opleidingskeuzes.

Iedereen die bij de SGB betrokken is

januari t/m augustus 2015

Op en om het schoolter rein van de SGB en tijdens school gerelateerde activiteiten

Waarden en normen uitdragen, waardoor wij professione el overkomen .

Intern, lokaal en internatio naal in de media

Bekwaamhe den van onze studenten erkennen en promoten.

Heel SGB

Alle docenten die betrokken zijn bij de beroepsgerichte opleiding en

Januari t/m Dec 2015 (jaarlijks)

Smartdoel 1.2.: Per juni 2015 scoort de SGB positief op de tevredenheidsonderzoek betreffende goede publiciteit dat bereikt wordt door positieve berichten over succes van de studenten in de media kenbaar te maken, zodat wij trots zijn op ons scholengemeenschap.

60

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 Smartdoel 1.3: Onze school heeft per 3 januari 2015 onderling doelgerichte interne en externe communicatie tussen de docenten, directie en OOP gerealiseerd door middel van een compleet plan voor communicatie, zodat wij goed geïnformeerd zijn en elkaar aan kunnen spreken. Dit blijkt uit een intern en extern onderzoek naar de communicatie SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Waarden en normen die het gedrag kernmerken

Interne en externe communicatie

Elke week stuurt de UD een weekbericht naar al het personeel waarin de belangrijkste ontwikkelingen binnen de organisatie staan genoteerd. Overuren worden maandelijks uitbetaald bij alle afdelingen en er is mogelijkheid om time-back te vragen en op niveau bij te scholen in gedragsproblematiek (stressituaties) van Bonaire (ernstige leer en gedragsproblematiek). Hiervoor is mogelijkheid om vrij-roostering op te vragen en bekostiging daarvan. Er is compensatie voor docenten die hun deskundigheid bevorderen. Duidelijkheid over aanstellingen. Teambuilding SGB breed via sociale activiteiten buiten de school en meer contact tussen de afdelingen (eventueel georganiseerd door studenten S&B).

Directie, UD’s en OC&W

Per januari 2015

Via de schoolmail en via cursussen of opleiding en op het eiland en daarbuite n

- Om goed geïnformeerd te blijven. - Om te groeien naar een professionele organisatie waar ieder zich gewaardeerd voelt en gemotiveerd wordt om zich in te zetten voor hun werk.

Speerpunt 2. Agogisch concept, op basis waarvan de relaties vorm en inhoud krijgen. Smartdoel 2.1.: Wij krijgen waardering voor het werk dat we doen door compensatie voor inspanning m.b.t. ons werk opgenomen in een personeelsplan inclusief motivatieplan vanaf januari 2015 (DBV, BHV, EHBO, enz.), zodat wij ontwikkelen naar een professionele organisatie waar ieder zich gewaardeerd voelt en gemotiveerd wordt. Een duidelijk agogisch concept uitdragen om te bereiken dat we structuur hebben in de contacten met leerlingen en docenten, waardoor er een breed intern draagvlak ontstaat tussen alle leden van de organisatie vanaf 1 december 2014. SPEERPUNT Agogisch concept

FACET Een duidelijk agogisch concept uitdragen om te bereiken dat we structuur hebben in de contacten met leerlingen en docenten, waardoor er een breed intern draagvlak ontstaat tussen alle leden van de organisatie vanaf 1 december 2014.

WAT Het agogisch concept presenteren.

WIE Iedereen die betrokken is in de SGB

61

WANNEER Per 1 december 2014

WAAR In en om de SGB

WAAROM Zodat er meer resultaten worden bereikt bij de studenten/ leerlingen. Minder nadruk op de achterstanden.

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 Smartdoel 2.2.: We moeten prettige werkomstandigheden creëren door tussentijdse aanpassingen aan het gebouw per januari 2015, zodat docenten en studenten met plezier op school werken en leren en om te voorkomen dat docenten de school verlaten, drop-outs te reduceren en studenten die van niveau verlagen. Het creëren van prettige werkomstandigheden door tussentijdse aanpassingen aan het gebouw per augustus 2015, waarbij wij Caribische muurtekeningen, de geschiedenis van Bonaire en andere aspecten van de Boneriaanse identiteit geaccentueerd worden, zodat docenten en studenten met plezier op school werken en leren en zich kunnen identificeren. SPEERPUNT Agogisch concept

FACET Prettige werkomstandigheden creëren door tussentijdse aanpassingen aan het gebouw, zodat docenten en studenten met plezier op school werken en leren en om te voorkomen dat docenten de school verlaten, drop-outs te reduceren en studenten die van niveau verlagen.

WAT -Tussentijdse aanpassingen aan de lokalen in afwachting op de nieuwbouw. -Studenten betrekken bij deze aanpassingen en hiervoor financieel belonen, die ten goede komen aan mogelijkheden leerexcursies buiten Bonaire.

WIE OLB i.s.m. techniek en andere afdelingen en lokale aannemers

WANNEER Per januari 2015

WAAR Op het gehele schoolterrein en in de klassen

WAAROM Zodat docenten en studenten met plezier op school werken en leren. Om te voorkomen dat docenten de school verlaten, dropouts te reduceren en studenten die van niveau verlagen tegengaan.

5.5.2. Een nadere uitwerking van de smartdoelen ONDERWIJSPROGRAMMA Op het verbetergebied Onderwijsprogramma beter aan te geven zijn twee speerpunten gekozen, elk met twee smartdoelen. Hieronder volgt een nadere concretisering van deze smartdoelen.

Speerpunt 3: Aanbod leerstof-inhouden dat leerlingen en studenten voorbereidt op vervolgonderwijs en samenleving. Smartdoel 3.1.: Doorlopende leerlijnen: Per 1 augustus 2015 dragen alle vakgroepen schoolbreed, alle units en alle leerwegen van de SGB, bij tot coherente leerlijnen op alle niveaus, met afstemming op vervolgopleidingen en arbeidsmarkt. Dit om een goede opbouw van het lesprogramma te garanderen met als direct gevolg dat het programma voldoet aan de individuele behoeften van iedere leerling en waarbij leerling-uitval tot een minimum beperkt blijft.

SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Uitgaande van de eindtermen en de lokale context worden onderwijsprogr amma’s geformuleerd die aansluiten op de specifieke scholingsbehoef ten van alle leerlingen en op de samenleving.

Doorlopende leerlijnen

Coherente leerlijnen op alle niveaus en afstemming op vervolgopleidi ngen en arbeidsmarkt;

Vakgroepen schoolbreed Aangestuurd door en verantwoordi ng afleggen aan de onderwijsdire cteur

Per 1 aug 2016

Op school, op alle units van de SGB

(zodat leerlingen met meer zelfvertrouwen geode resultaten kunnen halen.) Ingaan op de individuele aan de behoeften van de leerlingen. Voorkomen van uitval van leerlingen. garanderen van goede opbouw van lesprogramma en het garanderen van maximale output= voorbereiden op samenleving en vervolgopleiding

62

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 Smartdoel 3.2.: De leerstof sluit aan op de leefwereld en de belevingswereld van de leerlingen: Gedurende het tijdvak 2015-2018 wordt het onderwijsprogramma, gebruikmakend van ICT, met inachtneming van de lokale en globale context, toegespitst op leef- en belevingswereld van de leerling. Hierbij zullen enerzijds vakdocenten de leerstof contextualiseren op microniveau en anderzijds externe werkgroepen met lokale participatie het onderwijsprogramma contextualiseren op meso- en macroniveau. Deze contextualisering leidt tot het voor de leerling herkenbare referentiekader en een verhoging van de motivatie en het leerrendement. Uitgaande van de eindtermen en de lokale context worden onder-wijs-programma’s geformuleerd die aansluiten op de specifieke scholings-behoef-ten van alle leerlingen en op de samenleving. Dit wordt gemeten doordat 80% van de leerlingen de opleiding afsluiten binnen de gestelde termijn en door een tevredenheids-onderzoek.

SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Uitgaande van de eindtermen en de lokale context worden onderwijsprogramma’s geformuleerd die aansluiten op de specifieke scholingsbehoef ten van alle leerlingen en op de samenleving.

leerstof sluit aan op de leefwereld en de belevingswereld van de leerlingen

(Leerstof, methoden) onderwijspr ogramma’s gericht op lokale en internation ale context m.b.v. ICT

Contextualiseren vd leerstof= vakdocent Contextualiseren vh onderwijsprogr= externe werkgroepen met lokale participatie

3-5 jr na nu (2015-2018) Start 2015 Eind 2018

Vakdocen t in de klas (intern) en Extern (buiten school)

Verhoging rendement door herkenbaar referentiekader. leerstof is beschreven binnen gangbare waarden normen en gewoonten van de lokale context, waardoor het sneller herkenbaar en begrijpelijk is voor de lokale leerling. Door het gebruiken van moderne technologie wordt de motivatie en interesse van de leerling vergroot.

Speerpunt 4: Optimalisering van kwalitatieve onderwijstijd, effectieve leertijd en vergroten van de motivatie van leerlingen en studenten. Smartdoel 4.1. Rekening houden met sociaal economische problematiek Teneinde optimaal gebruik te maken van de kwalitatieve onderwijstijd en uitgaande van de sociaaleconomische problematiek worden ouders, leerlingen , school en overige maatschappelijke geledingen per 1 augustus 2015 ingeschakeld bij het creëren van noodzakelijke randvoorwaarden , i.c. huiswerkbegeleiding, naschoolse opvang, verdere uitbreiding van zorg, ontbijt- en lunchprojecten enz. Het resultaat wordt gemeten door vermindering van 30% van sociaal problematisch gedrag.

SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

We streven naar het optimaliseren van kwalitatieve onderwijstijd en effectieve leertijd.

Rekening houden met sociaaleconomisch e problemen

Rekening houden met de beginsituatie v.d. leerlingen om randvoorwaarden voor leren te creëren (naschoolse opvang, huiswerk-begeleiding, zorg, ontbijt/lunchproject)

Ouders, leerling, school en maatschappij

Start 1 aug 2015 (prioriteit,)

School e.a. hulpverleningsorganisaties

Om optimaal gebruik te maken van de onderwijstijd

63

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 Smartdoel 4.2. daaruit voortvloeiend sociaal-emotioneel gedrag Vanaf het schooljaar 2015-2016 wordt een schoolbreed trainingsprogramma sociale vaardigheden en loopbaan oriëntatie geïmplementeerd, verzorgd door mentoren en/of docenten maatschappijleer/sociale vaardigheden zodat de leerling op dit gebied als SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

We streven naar het optimaliseren van kwalitatief onderwijstijd en effectieve leertijd.

daaruit voortvloeie nd sociaalemotioneel gedrag

Programma om Sociale vaardigheden bij te brengen (vb LOBO)

Mentoren, leerlingen iedereen

2016-2017 Keuze programma Voorbereiding /training mentoren

SGB

leerlingen/ouders zijn bewust v belang school en kunnen (volwaardig participeren)zich redden id samenleving (internationale burger)

volwaardig lid kan participeren in de maatschappij.

Smartdoel 4.2 taalbeleid Per 1 augustus 2015 wordt schoolbreed en gedragen door alle docenten het taalbeleid geïmplementeerd zodat de leerling zich de lesstof optimaal kan eigen maken teneinde het SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM


taalbeleid

De taalvaardigheid van de leerling zodanig ontwikkelen dat hij zich de lesstof makkelijk eigen kan maken

docenten

Start awo/gister

Klas, school

Om het rendement te verhogen en de aansluiting op vervolg op onderwijs en arbeidsmarkt

rendement te verhogen en de aansluiting op de arbeidsmarkt en het vervolgonderwijs te verbeteren. Smartdoel 4.2 Vervanging Per 1 augustus 2015 is een effectieve inzetbare pool van vervangende leerkrachten gecreëerd van bevoegde leerkrachten, binnen en buiten Bonaire, met name op de vakgebieden Papiamento, Nederlandse Taal, wiskunde/rekenen en economie, en zijn vervangingsstrategieën uitgewerkt zodat de lesuitval in de periode augustus 2015 – december 2016 met 50% is SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM


Vervanging

Creëren van een pool van vervangende leerkrachten, met name op het gebied van rekenen, economie, wiskunde, Papiamento, Nederlands Vervangingsstrategieen

Direceti e en Afdeling PZ

Per 1 aug 2015

SGB

Om het rendement te verhogen en de aansluiting op vervolgoponderwijs en arbeidsmarkt

teruggebracht het referentieniveau met 10% binnen 1 jaar stijgt.

5.5.3. Een nadere uitwerking van de smartdoelen ONDERWIJSLEERPROCESSEN Op het verbetergebied Onderwijsprogramma beter aan te geven zijn twee speerpunten gekozen, elk met twee smartdoelen. Hieronder volgt een nadere concretisering van deze smartdoelen.

64


Speerpunt 5: Kwaliteit leerprocessen Smartdoel 5.1.: Per 1 februari 2015 is onderzoek verricht naar de mentale modellen van alle docenten ten aanzien van het leren van onze leerlingen en studenten op school en zijn aanbevelingen geformuleerd ten aanzien van scholingsprogramma op et gebied van leeren onderwijspsychologie. SPEERPUNT Kwaliteit leerprocessen

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Aanbevelinge n voor scholingsprogramma scholingsprogramma

Onderzoek mentale modellen leerkrachten

Onderwijsbureau

1 februari 2015

Schoolbreed SGB

Ter bewustwording van de eigen visie op leren van leerlingen om deze vervolgens te verbeteren.

Smartdoel 5.2.: Per 1 maart 2015 zijn professionaliseringsprogramma’s ontwikkeld die aan alle docenten van de SGB scholing aanbieden op het gebied van leerpsychologie: (leerprocessen, leerstijlen, factoren van invloed op het leren), per 1 juni 2015 zijn deze programma’s afgerond en per 1 december 2015 worden leerlingen geëvalueerd ten aanzien van de kwaliteit van hun leren. SPEERPUNT Kwaliteit leerprocessen

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Professionaliseringsprogramma

Verdiepte kennis Leerpsychologie: leerprocessen, leerstijlen, factoren van invloed op het leren

Onderwij s-bureau

- 1 maart 2015 programma’s ontwikkeld - 1 juni 2015: programma’s afgerond - 1 december: leerlingen geëvalueerd

Schoolbreed SGB

Ter bewustwording van de eigen visie op leren van leerlingen om deze vervolgens te verbeteren.

Speerpunt 6: Toepasbaarheid van het geleerde in de praktijk. (kwaliteitsaspect C) Smartdoel 6.1.: Direct aan het begin van schooljaar 2015-2016 moeten vakdocenten en AVO-docenten van VMBO, MBO en PRO die les geven in de pilot sector, de integratie tussen praktijk vakken en AVO vakken ingevoerd hebben met als doel de leerlingen te motiveren hun taal en rekenen in de praktijk toe te passen waarbij ook de leerlingen kunnen aangeven wat zij willen leren. Aan het eind van ieder semester wordt de pilot geëvalueerd. De helft van de AVO lessen voldoet aan de criteria van geïntegreerd onderwijs.

SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Toepasbaarheid van het geleerde in de praktijk. (kwaliteitsasp ect C)

Vakoverstijgend onderwijs.

Dat theorie en praktijk vakken zoveel mogelijk samenwerken . Praktijk moet geïntegreerd worden in algemeen vormende vakken.

Vakdocenten en AVOdocenten. VMBO & MBO.

Direct bij het begin van schooljaar 2015-2016. Aan het eind van elk semester evalueren en bijstellen.

Een sector VMBO doorlopend naar MBO. Bijvoorbeeld zorg & welzijn.

Het is een motiverende factor voor leerlingen om taal en rekenen in de praktijk toe te passen. Dit maakt het voor leerlingen inzichtelijker.

65

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 Smartdoel 6.2.: Eind kalenderjaar 2015 liggen er plannen klaar voor de inrichting van een 'Schoolplein' in de nieuw te bouwen school. Alle praktijkdocenten van alle sectoren denken mee. Het schoolplein bevat verschillende praktijklocaties waarin we levensechte situaties nabootsen. Zo kunnen we meer praktijkvakken op school geven en dichten we het gat van een tekort aan gekwalificeerde stageplaatsen. SPEERPUNT Toepasbaar-heid van het geleerde in de praktijk. (kwaliteitsaspect C)

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Plannen maken ter voorbereiding van een schoolplein in de nieuwbouw voor de afdelingen VMBO, MBO, PRO en FORMA.

Het geleerde zo snel mogelijk in de praktijk situatie gebruiken.

Praktijk docenten van alle sectoren binnen deze afdelingen.

Begin schooljaar 2015-2016. Evaluatie december 2015.

Geïntegreerd in plan nieuwbouw .

Leerlingen moeten verschillende soorten van kennis en kunnen toepassen in de praktijk lessen. Dit in gevarieerde situatie.

Speerpunt 7: De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. (kwaliteitsaspect 2) Smartdoel 7.1.: Aanpakken van sociale vaardigheid van leerlingen. SPEERPUNT De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. (kwaliteitsaspect 2)

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Aanpakken van sociale vaardigheid van leerlingen.

Leerlingen voor de toekomst beter voorbereiden op sociaal vlak (Ook sociaal emotioneel).

Docenten en leerlingen van alle afdelingen.

In maart start een werkgroep bestaande uit vertegenwoordi gers van alle vakgebieden en afdelingen. Vanaf schooljaar 20152016 start het implementeren.

Op alle afdelingen moet er per periode een algemene vak, een taal en een profiel vak hun curriculum/ PTA integreren zodat de volgende sociale vaardigheden aanbod komen; Discussie Argumenteren Samenwerken

Zodat vertrekkende leerlingen beter bagage (handvatten) hebben voor hun toekomst.

Smartdoel 7.2.: De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. (kwaliteitsaspect 2) SPEERPUNT De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. (kwaliteitsaspect 2)

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Docenten moeten beter uitgerust worden in het aanleren van sociale- en ontwikkelings vaardigheden.

Docenten zijn in staat leerlingen zodanig te mobiliseren (motiveren) om de kwaliteit van hun leeropbrengsten te verbeteren.

docenten

Eind school-jaar 2014-2015 zijn alle afdelingen binnen de SGB geschoold in het aanleren van sociale vaardigheden.

Op alle units van de SGB.

Om verzekerd van te zijn dat docenten onze leerlingen goed kunnen begeleiden in het aanleren van sociale vaardigheden.

5.5.4. Een nadere uitwerking van de smartdoelen ALGEMENE ORGANISATIE Op het verbetergebied Onderwijsprogramma beter aan te geven zijn 2 speerpunten gekozen, elk met twee smartdoelen. Hieronder volgt een nadere concretisering van deze smartdoelen. Speerpunt 8: schoolklimaat Smartdoel 8.1.: Per 1 juni 2015 is een nieuwe sturingsfilosofie geformuleerd door de schoolleiding. Deze filosofie moet schoolbreed, zowel horizontaal als verticaal, plaatsvinden en verwerkt worden in een organogram. Tevens moet er een duidelijk vervangingsbeleid komen op basis van het organisatieschema. Hiernaast moet het inzichtelijk en bekend zijn bij 95% van alle stakeholders. Een nieuwe sturingsfilosofie

66

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 zal leiden tot een lerende en dienstverlenende organisatie van de SGB waarin wij streven naar duidelijkheid en effectiviteit voor IEDEREEN! SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Schoolklimaat

Hantering van een nieuwe sturingsfilosofie door de schoolleiding; een hoge mate van zelfsturing wordt verwacht van docenten en medewerkers

Nieuwe sturingsfilosofie formuleren. Top down. Horizontaal, schaduw: vervanging, (organogram)

De schoolleiding, bottom up

Invoeren Per 1 januari 2015

Schoolbreed

Een lerende en dienstbare organisatie creëren

Smartdoel 8.2.: Per 1 juni 2015 heeft de schoolleiding het doelmatig organiseren van feedback naar docenten bewerkstelligd. De terugkoppeling heeft betrekking op het functioneren van de docent op de werkvloer. De wijze van feedback moet op een duidelijke en inzichtelijke manier vastgelegd worden in een door het management opgesteld format. Dit moet op alle units zijn doorgevoerd om professionalisering van het docentenkorps te bewerkstelligen. Door middel van een evaluatie dient per 1 juni 2015 te blijken dat minimaal 75% van de docenten tevreden zijn over de manier van feedback geven. SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Schoolklimaat

Binnen de school een gestructureerde wijze organiseren van feedback naar docenten toe

Doelmatig organiseren van feedback o.a. door functioneringsgesprekken en bijbehorende beloningsstelsel.

Schoolleiding


Schoolbreed

Professionalisering van het docentenkorps

Speerpunt 9: Interne communicatie en informatievoorziening Smartdoel 9.1.: Per 1 juni 2015 is er een effectieve en efficiënte overlegstructuur ontwikkeld door het management- en alle kernteams. Dit moet school-breed plaatsvinden. De nieuwe overlegstructuur zal een duidelijke en transparante communicatie bevorderen. Door middel van een evaluatie dient per 1 juni 2015 te blijken dat minimaal 75% van alle medewerkers tevreden zijn met de nieuwe structuur. SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM


2.1. Bevorderen van een optimale en effectieve vormgeving van een overlegstructuur binnen de school

Effectief en efficiënt overlegstructuur ontwikkelen

Het management team en alle kernteams


Schoolbreed

Bewerkstelligen van een duidelijke en transparante communicatie Van de SGB

67

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 Smartdoel 9.2.: Per 1 mei 2015 moeten de schoolleiding, de communicatiemedewerker en het docententeam de communicatie structureel verbeteren met alle stakeholders. Dit moet vastgelegd worden in het communicatieplan en moet schoolbreed plaatsvinden om optimale interne, externe, horizontale en verticale communicatie te implementeren. Er moet geëvalueerd worden wat de tevredenheid van de stakeholders is. Als norm geldt een 75 % tevredenheid. SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM


Faciliteren van het contact met de ouders vanuit de SGB

Structureel verbeteren van de communicatie met alle stakeholders (horizontale communicatie) en vastleggen in het communicatieplan

De communicatiemedewerker, het docententeam en de schoolleiding

Invoeren per 1 mei 2015

Schoolbreed

Bevorderen van een optimale interne, externe, horizontale en verticale communicatie

Speerpunt 10: Deugdelijke financiële besturingsmiddelen Smartdoel 10.1.: Per 1 februari 2015 heeft de Afdeling Financiën SGB opnieuw de maandelijkse managementrapportages ingevoerd, waarin de uitputting van de gelden ten opzichte van de begroting tot uitdrukking zijn gebracht. Per 1 februari 2015 worden tevens opnieuw maandelijkse liquiditeitsoverzichten verstrekt, welke het bestuur een actueel beeld verschaffen over de hoogte van de liquide middelen. SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Deugdelijke financiele besturingsmiddelen

rapportages

Maandelijkse managementrapportages en liquiditeitsoverzichten

Directie en Afdeling Financien

Per 1 febuari 2015

SGB

Bestuur en directie in staat stellen tot deugdelijke sturing.

Smartdoel 10.2.: Per 1 Juni 2015 heeft de zijn de volgende besturingsmiddelen ontwikkeld en ingevoerd: financieel beleid (gekoppeld aan SGB’s onderwijsbeleid); meerjarenbegroting, financieel beleid; risico-inventarisatie, -beleid- en -plan; investeringsplannen; personeelsplan; meerjarenonderhoudsplanning; SPEERPUNT

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Deugdelijke financiële besturingsmiddelen

Overige financiële besturingsmiddelen

financieel beleid (gekoppeld aan SGB’s onderwijsbeleid); meerjarenbegroting, financieel beleid; risico-inventarisatie, -beleid- en plan; investeringsplannen; personeels-plan; meerjaren-onderhoudsplanning;

Directie en Afdeling Financien

Per 1 febuari 2015

SGB

Bestuur en directie in staat stellen tot deugdelijke sturing.

68


5.5.5.

Een nadere uitwerking van de smartdoelen ONDERWIJSKUNDIGE ORGANISATIE

Om het verbetergebied Onderwijskundige organisatie beter aan te geven zijn drie speerpunten gekozen, elk met twee smartdoelen. Hieronder volgt een nadere concretisering van deze smartdoelen.

SPEERPUNT 11: LEEROPBRENGSTEN (ALLEEN HET VO) Smartdoel 11.1.: In 2016 is het mentoraat dusdanig verstevigd dat zowel mentoren als ouders bij de opvoeding en het onderwijs betrokken zijn en hun kinderen bewust kunnen begeleiden in hun leven, hun schoolloopbaan en studiekeuzes. SPEERPUNT Leeropbrengsten

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Mentoraat

Duidelijke competentieprofiel voor mentoren. Duidelijk en zinvolle invulling van de mentor uren. Mentoren zijn geprofessionaliseerd in hun mentorcompetenties. Er is een duidelijk afstemming tussen mentoren. Leerlingvolgsysteem is effectief in gebruik. Er is een tevredenheidsonderzoek gedaan over de mentoraat onder de leerlingen en ouders met een geijkte vragenlijst (inspectie). Meer waardering mentoraaturen in normjaartaak.

Mentoren Zorg-coördinatoren Team-leiders Het onderwijs-bureau kan voor een scholing aanvragen bij de RCN.

- Voorbereidings-fase: Januari juni 2015 - Pilotfase: Schooljaar 2015/2016 - Implementa tie: Schooljaar 2016/2017

Per unit, per leerjaar, studieloopbaa nbegeleider (MBO)

Onze leerlingen intensief, op maat en profes-sioneel kunnen begeleiden in hun leven, schoolloopbaan en studiekeuze.

Smartdoel 11.2.: In 2016 is 80 procent van de leerlingen die instromen van Basisonderwijs op de juiste niveaus geplaatst door duidelijke ondergrenzen aan te geven voor het te behalen cito-resultaten in groep 8 van de Basisscholen en door dit te combineren met de resultaten van de laatste 2 jaren van het basisonderwijs. SPEERPUNT Leer-opbrengsten

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Mentoraat

Een instroom commissie vormen bestaande uit deskundigen die uit teamleiders (onderbouw), docenten, docentencoaches en zorgcoördinatoren, die aan de hand van onderwijskundige rapporten, rapporten van groep 7 & 8 en resultaten van Citotoetsen de leerlingen uiteindelijk op het juiste niveau plaatsen.

- Groep van deskundigen, bestaande uit de teamleiders, docenten, docentcoache s en zorgcoördinatoren , samen met de hoofden primair onderwijs leerjaar 1 voortgezet onderwijs.

- Pilotfase: Mei 2015 - Implementatie: - Schooljaar 2016-2017

SGB met deskundi gen vanuit het basisonderwijs .

Om leerlingen eerlijke kansen te geven om succeservaringen te boeken.

69


SPEERPUNT 12: KWALITEITSZORG Smartdoel 12.1.: In augustus 2016 is een duurzaam systeem van kwaliteitszorg opgestart en geïmplementeerd van waarbij de PDCA cyclus gehanteerd wordt om verschillende processen en resultaten te analyseren rondom schoolresultaten, personeelsbeleid zoals een onderzoeksmonitor. SPEERPUNT Kwaliteitszorg

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Duurzaam systeem kwaliteitszorg

- Betere kwalitatieve en kwantitatieve analyse op basis waarvan een strategisch plan kan worden opgesteld en beleid kan wordt vastgesteld. - Een duurzaam- en cyclisch systeem van kwaliteitszorg - De PDCA-cyclus t.b.v. een duidelijke fasering van de processen - Effectieve communicatie rondom kwaliteitszorg - Een scherpere analyse van de oorzaken van de rendements-problemen en te lage leeropbrengsten - Een cyclisch intern kwaliteitszorgsysteem.

Kwaliteitszorgmedewerkers VO ressorterend onder het onderwijsbureau. Kwaliteitszorg manager mbo De unit directeuren zijn verantwoordelijk voor de kwaliteitszorg per unit door het verzamelen en analyseren van informatie.

Voorbereidingsfase: Januarijuni 2015 Pilotfase: Schooljaar 2015/2016 Implementatie: Schooljaar 2016/201 Daarna werken volgens PDCA cyclus

Per unit, per afdeling, per leerjaar

Om de onderwijskwaliteit binnen de SGB te verhogen en het opbrengstgericht werken te stimuleren.

Smartdoel 12.2.: Per februari 2015 is een professionaliseringsplan gereed. Daarin wordt voortgebouwd op de persoonlijke ontwikkelingsplannen (POP’s) van de docenten die per Februari 2015 dienen te zijn afgerond. Deze POP’s zijn mede gebaseerd op de nulmeting die gedaan is onder docenten, op basis van de competenties die beschreven zijn vanuit de wet Beroepen in het onderwijs (BIO), waarbij per eind december bij alle docenten 1 lesobservatie is gedaan, door minimaal een observator. Wanneer het nodig was, is overgegaan tot een tweede lesbezoek met twee lesobservatoren (teamleider en onderwijskundig observator of vakdidactisch expert). SPEERPUNT Kwaliteitszorg

SPEERPUNT 30

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Professionaliseringsplan

Duidelijk beschreven personeels- en professionaliseringsbe leid, met daarin de koppeling tussen het werken aan bekwaamheidseisen (zie document ‘Werken aan bekwaamheidseisen, op weg naar excellentie!’) en een koppeling met ‘competentiemanagement SGB). Op deze manier is de HRM-cyclus ingebed binnen ‘het werken aan professionalisering’. 30

- Onderwijsdirecteur, en Hoofd Personeelszaken - Feedback op ontwikkeld beleid door de AD en het Bestuur.

- Per 28 februari is het concept beleids- en implementatiep lan rondom professionaliser ings- en personeelsbelei d voor de SGB ontwikkeld. - Per eind maart zijn alle personeelsleden van de SGB op de hoogte van dit plan en worden genoemde punten nageleefd door het personeel.

Gehele SGB

Ons personeel is onze belangrijkste resource.

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

FACET

Wanneer ons personeel effectief werkt aan het ontwikkelen van eigen competenties op alle zeven gebieden (wet BIO), maken we grote stappen vooruit als het gaat om kwaliteitsverbetering van onze school. WAAROM

De groep teamleiders is te zien als een 'kennis- en ervaringsnetwerk', waarbij aandacht is voor gezamenlijk formeel en informeel leren.

70


Kwaliteitszorg

Professionaliseringsplan, specifiek traject gericht op professio nalisering van teamleiders

Per 1 februari 2015 is in samenspraak met de teamleiders een duidelijk competentie-profiel, inclusief indicatoren voor teamleiders ontwikkeld. Dit profiel is gedragen en kan worden toegepast binnen alle units. Per 1 maart 2015 is een traject voor teamleiders ontwikkeld, waarbij teamleiders maandelijks werken aan hun eigen professionalisering en een eigen kijk ontwikkelen op ‘leiderschap’ op school.

- Ontwikkelaars: - Onderwijsdirecteur SGB - Docentcoaches SGB die gezien hun ervaring weten wat nodig is binnen de SGB. - Eventueel externe consultants van organisaties in Bonaire of buiten Bonaire - Input voor traject volgt uit behoeften van teamleiders - Feedback op professionaliserin gsplan voor teamleiders komt van de Algemeen Directeur en de Unit-directeuren.

- Start ontwikkeling januari en februari 2015. - Het traject is ontwikkeld per 1 maart 2015. - Teamleiders volgen maandelijks bijeenkomsten onder werktijd.

Alle units binnen de SGB.

Onze teamleiders zijn onze belangrijkste ‘vertalers’ van beleid naar de werkvloer. Zij vervullen een dusdanig sterke spilfunctie, vliegwiel- of radarfunctie binnen onze organisatie, dat we er alles aan dienen te doen om hun leiderschapscompetenties uit te bouwen.

Smartdoel 12.3.: Per 1 februari 2015 is in samenspraak met de zorgcoördinatoren een duidelijk competentie-profiel, inclusief indicatoren, voor zorgcoördinatoren van de SGB ontwikkeld. Per 1 maart 2015 is een traject voor zorg-coördinatoren ontwikkeld, waarbij zorgcoördinatoren maandelijks werken aan hun eigen professionalisering en een eigen kijk ontwikkelen op ‘zorg op school’. De up-grading groep zorgcoördinatoren is te zien als een kennis- en ervaringsnetwerk waarbij nadrukkelijk aandacht is voor formeel en informeel leren ( met elkaar uitwisselen). SPEERPUNT Kwaliteitszorg

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Professionaliseringsplan, specifiek traject gericht op professio nalisering van zorgcoordinat oren

 Per 1 februari 2015 is in samenspraak met de zorgcoördinatoren een duidelijk competentieprofiel, inclusief indicatoren, voor zorg-coördinatoren van de SGB ontwikkeld.  Dit profiel is gedragen en kan worden toegepast binnen alle units. Er bestaat al een profiel voor zorgcoör-dinatoren, dit profiel dient te worden aan-gepast naar de Bonairiaanse context.  Per 1 maart 2015 is een traject voor zorg-coördinatoren ontwikkeld, waarbij zorgcoördinatoren maandelijks werken aan hun eigen professionalisering en een eigen kijk

- Ontwikkelaars: - Externe consultants die zicht hebben op zorg, eventueel binnen Bonaire of buiten Bonaire. - Input voor traject volgt uit behoeften van zorgcoördinatoren en is gebaseerd op al eerder gevolgde trajecten op het gebied van zorg. - Onderwijsdirecteur SGB - Docentcoaches SGB die gezien hun ervaring weten wat nodig is binnen de SGB op het gebied van zorg. - Feedback op professionaliserin gsplan voor zorgcoördinatoren komt van de Algemeen Directeur, de

- Start ontwikkeling februari en maart 2015. - Het traject is ontwikkeld per 1 mei 2015. - Zorgcoördinatoren volgen maandelijks bijeenkomsten onder werktijd.

Alle units binnen de SGB.

Onze zorgcoördinatoren zijn onze belangrijkste resources om zorg op school daadwerkelijk effectief te realiseren. Door zorg coördinatoren te scholen om zelf zorgbeleid te (helpen) ontwikkelen, tools te ontwikkelen om het werk effectiever te laten verlopen ten dienste van onze leerlingen, maken we een stap in de goede richting om iedere leerling die zorg te bieden die nodig is voor zijn of haar groei en verdere (school)

71


ontwikkelen op ‘zorg op school’. De upgrading groep zorgcoördinatoren is te zien als een kennis- en ervaringsnetwerk waarbij nadrukkelijk aandacht is voor formeel en informeel leren ( met elkaar uitwisselen).

Unit-directeuren, teamleiders en EOZ.

loopbaan.

Smartdoel 12.4.: In augustus 2016 is de afdeling PZ een HRM/HRD afdeling geworden en dit beleid is duidelijk zichtbaar binnen alle geledingen van de SGB.

SPEERPUNT Kwaliteitszorg

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

HRM/HRD afdeling

- Er is aandacht voor talentontwikkeling en kwaliteiten van het SGB personeel om zodoende meer waardering te tonen en kwaliteiten te kunnen belonen en benutten. - Rechtvaardige beloning van alle werknemers - Beleid voor instromers, doorstromers en zijstromers.

- Medewerkers van personeels-zaken. - Directieleden en leidinggevenden - Het onderwijsbureau.

- Voorbereidingsfase: tevredenheidsonderzoek onder medewerkers aan de hand van een geijkte vragenlijst en resultaten analyseren.: Januari-juni 2015 - Pilotfase: - Nieuwe elementen in de praktijk brengen HRM/HRD: Schooljaar 2015/2016 - Implementatie: Schooljaar 2016/2017

Binnen afdeling Personeelszaken en in samenwerking met het onderwijsbureau.

Om gemotiveerd personeel te krijgen die met voldoening naar het werk gaat en het personeel binden en boeien, ook door passende functiebeloning en waardering.

72


SPEERPUNT 13: LEERLINGENZORG Smartdoel 13.1.: In augustus 2017 werkt iedere docent met groepshandelingsplannen, individuele handelingsplannen en individuele leerlijnen met als doel iedere leerling op maat te kunnen bedienen. Hiervoor is een heldere interne zorgstructuur nodig, met ondersteuning van een team van externe specialisten, zodat iedere leerling de juiste benadering krijgt afgestemd op zijn of haar behoefte. SPEERPUNT Leerlingenzorg

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Interne zorgstructuur, afgestemd op iedere leerling, met ondersteuni ng van een team van externe specialisten .

- VO en PRO: Handelingsgericht werken door middel van groepshandelingsplannen, individuele handelingsplannen en individuele leerlijnen. - VO en PRO: Het opzetten van een interne traject voorziening voor leerlingen die extra begeleiding nodig hebben rondom hun gedrag.

De docent, de mentor, de zorg coördinator, de teamleider, docentencoach, externe specialist (zoals bij EOZ).

Voorbereidings-fase: Januari - juni 2015 Pilotfase: Schooljaar 2015/2016 Implementati e: Schooljaar 2016/2017

VO en PRO

Om iedere leerling op maat te kunnen bedienen is een heldere zorgstructuur nodig. Op het moment dat we geen duidelijke leerlingenzorg hebben, benadelen we de andere leerlingen in de klas.

5.5.6. Een nadere uitwerking van de smartdoelen FYSIEKE OMGEVING Om het verbetergebied Fysieke omgeving beter aan te geven zijn twee speerpunten gekozen, elk met twee smartdoelen. Hieronder volgt een nadere concretisering van deze smartdoelen.

Speerpunt 14: Veiligheid Smartdoel 14.1.: De mens en de SGB. Met ingang van januari 2015 wordt een permanente werkgroep “fysieke veiligheid” ingesteld bestaande uit vertegenwoordigers van het OLB, SGB en politie die gaan zorgdragen voor risico analyse en een verbeterplan dat in aug. 2015 klaar moet zijn ter uitvoering, vervolgens zal van dit verbeterplan in dec. 2015 40%van de punten in volgorde van urgentie, zijn gerealiseerd. SPEERPUNT Veiligheid

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

De mens en de SGB

De fysieke veiligheid van de schoolbevolking verbeteren

Leerlingen en studenten OP,OOP en bezoekers. Toezichthouders Permanente Werkgroep FV

Januari 2015

Schoolterreinen Parkeerterrei nen En directe omgeving

Om een veiligere leeren werkomgeving te scheppen

Smartdoel 14.2.:Calamiteiten en beveiliging Met ingang van januari 2015 wordt een permanente commissie Calamiteiten ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van het OLB, SGB, Ouders, leerlingen/studenten en politie die gaan zorgdragen voor risico analyse en een verbeterplan dat in aug. 2015 klaar moet zijn ter uitvoering, vervolgens zal van dit verbeterplan in dec. 2015 50% van deze punten uitgevoerd zijn teneinde de schade van inbraak en vernieling te beperken en ter voorkoming van, en voorbereid te zijn op calamiteiten. SPEERPUNT Veiligheid

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Calamiteiten

Preventie en paraatheid

Permanente commissie Calamiteiten Beleid

Januari 2015

Terreinen en gebouwen

Om zoveel mogelijk schade te beperken

73


Speerpunt 15: Motiverende omgeving Smartdoel 15.1.: Binnen en buitenruimte. Vanaf januari 2015 zal er een permanente werkgroep samengesteld worden die in samenwerking met de facilitaire dienst SGB met studenten, leerlingen, ouders, docenten en externe diensten zich bezig gaan houden met het verbeteren en op peil houden van de terreinen en gebouwen van de SGB. Het doel hiervan is om een cultureel acceptabele omgeving te creëren ter verhoging van de productiviteit, leerresultaten, veraangenamen van de leerwerkomgeving. Tevens wordt gemikt op het terugdringen van het vandalisme, met als gevolg een toename van minimaal 50% in leerlingen en docenten- tevredenheidsbeleving- fysieke omgeving” in het eerste jaar, die middels leerlingen- en personeelstevredenheidsonderzoeken jaarlijks wordt geënquêteerd. SPEERPUNT Motiverende omgeving

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

Binnen en buitenruimte

Een meer productieve leer-en werk omgeving creëren

Facilitaire diensten Externe diensten OP / OOP “POG-2”

Jan. 2015 t/m Dec. 2015

Terreinen en Gebouwen

Om de leermotivatie , betrokkenheid en productiviteit te verhogen, de leerresultaten te verbeteren en vandalisme terug te dringen.

Smartdoel 15.2.: Onderhoud en beheer. Het verbeteren van de leerwerkomgeving door het per augustus 2015 instellen, uitvoeren, evalueren en bijstellen van de interne procedures middels de invoering van ISO 9000 met als doel het verkrijgen van een certificering in Januari 2017, wat moet leiden tot een verbetering van 30% moet in dec 2015 zichtbaar zijn in het leerlingen- en personeels-tevredenheidsonderzoek . SPEERPUNT Motiverende omgeving

FACET

WAT

WIE

WANNEER

WAAR

WAAROM

2.2.Ond erhoud en beheer

Behoud en Verbetering van de leeren werkomgeving

Faciliteren op maat Proceduresstructuur en Mandaten vaststellen

Januari 2015

Gebouwen en terreinen

Om op een meer aantrekkelijke en effectieve manier les te kunnen geven en krijgen

74


6. OVER DE IMPLEMENTATIE 6.1.

Inleiding

In dit laatste hoofdstuk wordt de wijze van voorbereiding op de implementatiefase uitgewerkt, de tweede fase van het verbetertraject, de programmering van deze fase, en de principes die richting geven voor de verdere inrichting van deze belangrijke fase. Voorop zij gesteld dat de SGB zich geconfronteerd ziet met een omvangrijk, diepgaand en complex proces van onderwijsverbetering. Voor dit soort verbeteringsprocessen is het van kritiek belang dat de organisatie sterk genoeg is of voldoende groeicapaciteit heeft om de uitdagingen aan te kunnen. De SGB is volop in proces om deze voorwaarden te creëren.

6.2. Reeds genomen stappen Reeds tijdens de initiatiefase zijn de nodige stappen genomen om een soepele overgang te garanderen tussen de initiatiefase en de implementatiefase binnen het verbetertraject. De volgende maatregelen zijn in dit kader genomen. 1) Ontwikkeling van kernwaarden en een agogisch concept voor de SGB. Op 3 en 10 november jl. is met het voltallig personeel (verdeeld in 2 groepen) de kernwaarden voor de SGB vastgesteld en zijn bijdragen geleverd voor het pedagogisch en andragogisch concept van de SGB; 2) Kwalitatieve versterking van de directie De huidige directie (sinds september 2014) bestaat uit een Algemene Directeur (AD) en een Onderwijsdirecteur (OD).31 Binnen de directie zijn nu de volgende expertises vertegenwoordigd: e) onderwijskundige expertise op onder andere de volgende gebieden (zowel de AD als de OD zijn onderwijskundigen): curriculumontwikkeling en –vernieuwing; (na-) scholing van leerkrachten; ontwerp van professionaliseringsprogramma’s; kwaliteitszorg; leerlingenzorg; onderwijsonderzoek f) expertise op het gebied van onderwijsvernieuwing en het projectmatig werken g) expertise op het gebied van organisatieontwikkeling, organisatorisch leren en kennismanagement in onderwijsinstellingen h) internationale ervaring op het gebied van onderwijs i) beheersing van het Papiaments en het Engels en het Spaans en het Nederlands j) kennis en begrip van zowel de Bonairiaanse, regionale als Europees Nederlandse onderwijs- en maatschappelijke contexten k) bestuurlijke ervaring en kennis van ‘good governance’ principes

31

Met de aanstelling van een onderwijsdirecteur per 1 september j.l. voldoet de SGB opnieuw aan de voorwaarden gesteld in de vigerende statuten en is de basis gelegd voor een versteviging van onderwijskundige expertise en leiderschap in de SGB.

75


3) Creëren van structuren die dienen ter ondersteuning van de kernprocessen ter uitvoering van de verbetervoorstellen De volgende structuren zijn gecreëerd of zijn in proces van oprichting: a) de Onderwijsraad, bestaande uit de algemene directeur (AD), de onderwijsdirecteur (OD) en de unitdirecteuren (UD’s). Deze Onderwijsraad vergadert 2 x per maand en behandelt met name de onderwijsontwikkeling binnen de SGB. Eén maal per maand schuiven de teamleiders aan ten behoeve van de duidelijke beeldvorming van de onderwijsuitdagingen op de werkvloer; b) een Onderwijsbureau (OB). Het OB is sedert 1 oktober jl. van start gegaan, wordt gecoördineerd door de onderwijsdirecteur, en is belast met:  de opzet en implementatie van een solide, cyclisch, systeem van kwaliteitszorg binnen de SGB.  de opzet en implementatie van een goed systeem van leerlingenzorg, welke aansluit bij de reeds ontwikkelde systemen van zorg binnen de SGB. In dit kader wordt aansturing gegeven aan de zorgcoördinatoren. In de afgelopen weken is door de OD een structureel overlegstructuur met de zorgcoördinatoren opgezet, met aandacht voor het nader uitwerken van het zorgbeleidsplan, de inventarisatie van de ‘zorgleerlingen/studenten’ en de aanpak van urgente gevallen. Voorts is aandacht geschonken aan de structurele samenwerking met EOZ. Tot slot zijn de voorbereidingen gedaan voor een interne voorzieningstraject ter opvang van leerlingen met gedragsproblemen, ter vervanging van het zogenaamde rebound systeem;  de voorbereiding van SGB professionaliseringsbeleid en –plan, inclusief een koppeling met personeelsbeleid (HRM/ HRD) en de link met competentiemanagement SGB.  Structureel en systematisch werken aan de bekwaamheidseisen met als uitgangspunt de competenties van de Wet BIO;  de bewaking van de kwaliteit van de onderwijsprogramma’s en met name de doorlopende leerlijnen. In dit verband zullen de vakgroepen via hun voorzitters worden aangestuurd door het onderwijsbureau. Hierbij zal in de eerste plaats aandacht worden besteed aan de basiskwaliteit van de onderwijsprogramma’s en het ontwikkelen van onderwijsprogramma’s voor de LWOO-klassen en de kwaliteitszorg daarvan.  de bewaking van de kwaliteit van toetsing en examens  de bewaking en bevordering van de kwaliteit van de educatieve structuren van de SGB  onderwijsonderzoek, ter verzameling van data over de onderwijsontwikkeling binnen de SGB, mede ter bepaling, actualisering en bijstellen van beleid. Onder andere zal het onderzoek zich richten op cohort-studies en de studie naar de oorzaken van de rendementsproblemen;  onderwijsaansturing, -advies – en ondersteuning aan de UD’s.

76


Op korte termijn zullen de voorwaarden, waaronder het vormen van een werk-team, gecreëerd worden opdat de uitvoering van de taken van het Onderwijsbureau op slagvaardige en verantwoorde wijze kan geschieden. c) een Bureau Leerling- en Studentenaangelegenheden (BLSA). Het BLSA wordt gecoördineerd door een managementteam van 3 interne professionals en aangestuurd door de AD, wordt eind november 2014 tijdens het onderwijscongres gelanceerd, in december a.s. inhoudelijk via een seminar met deelname van UD’s, teamleiders, zorgcoördinatoren, mentoren en docenten verder inhoudelijk voorbereid en zal per januari 2015 operationeel worden. Het BLSA zal zich concentreren op 3 zaken:  welzijn, welbevinden, vorming en ontwikkeling, en vertegenwoordiging van de leerling/student binnen de SGB, alsmede de versterking van de studievaardigheden, sociale vaardigheden en studiemotivatie van leerlingen en studenten  leerlingen studentenadministratie (deze administratie wordt per februari 2015 gecentraliseerd)  studentendecanaat en studieloopbaanbegeleiding  het ondersteunen van de UD’s en teamleiders ten aanzien van studenten en leerlingenaangelegenheden Het BLSA hanteert als kaders onder andere het concept van meervoudige intelligenties en de Universele Rechten van het Kind. d) een Bureau Ouderparticipatie en –Ondersteuning (BOPO). Het BOPO wordt gecoördineerd door een interne professional en aangestuurd door de AD. Het BOPO wordt eind november tijdens het onderwijscongres gelanceerd, in december a.s. inhoudelijk via een seminar met deelname van UD’s, teamleiders, zorgcoördinatoren, mentoren en docenten verder inhoudelijk voorbereid en zal per januari 2015 operationeel worden. Het BOPO zal zich concentreren op de volgende zaken:  de participatie van ouders in het onderwijsgebeuren van hun kinderen  de ondersteuning van de ouders opdat zij op hun beurt hun kinderen op de beste wijze kunnen ondersteunen in hun schooltaken  het correct en slagvaardig attenderen van klachten en verzoeken van ouders  het organiseren van schoolbrede informatieve ontmoetingen met ouders en van thema-avonden voor ouders  het ondersteunen van de UD’s en teamleiders ten aanzien van oudersaangelegenheden Het BOPO zal een samenwerkingsverband creëren met de relevante sociaalmaatschappelijke instanties om voornoemde werkzaamheden uit te voeren. e) voorts wordt spoedig een Alumnivereniging opgericht met het doel om:  de SGB te garanderen van feedback over de kwaliteit en relevantie van haar programma’s;  de ondersteuning van de school met specifieke projecten voor studenten  en het optreden als rolmodellen voor onze leerlingen en studenten

77


Bovengenoemde structuren zullen de slagvaardige, verantwoorde en duurzame uitvoering van de verbeterplannen bevorderen. 4) nulmetingen Ter nadere analyse van de actuele situatie van de SGB’s zijn of worden verschillende soorten van nulmetingen uitgevoerd: a) een nulmeting naar de didactische bekwaamheid van docenten. Deze nulmeting, welke onder supervisie van het onderwijsbureau wordt uitgevoerd houdt in dat alle docenten van alle units in de maanden oktober, november, december en daarop volgende weken 2 lesbezoeken krijgen, waarna terugkoppeling plaatsvindt. Op basis hiervan ontwikkelt de docent een persoonlijke ontwikkelingsplan (POP). In dit kader is een programma opgesteld voor 2 lesobservatiebezoeken voor alle docenten van alle units. Deze bezoeken worden afgenomen door de teamleider samen met een onderwijskundige. Waar mogelijk en gewenst, wordt in een van de twee bezoeken de onderwijskundige vervangen door een vakspecialist. Zo zijn in ieder geval voor het tweede bezoek van de docenten Nederlandse taal en Papiamentu een vakspecialist toegevoegd om de lessen te observeren. Hetzelfde zal geschieden voor het vak wiskunde. b) Een nulmeting naar de huidige financiële situatie van de SGB. Dit is geschiedt in samenwerking met een accountantskantoor. c) Een nulmeting naar de huidige situatie van onze personeelszaken. 5) Evaluatie van de reeds lopende veranderingsprogramma’s van vorig jaar, zoals het leiderschapsprogramma, het Reken-ondersteuningsproject en het RTTI project. Waar noodzakelijk en gewenst zijn deze verbeteringsacties voortgezet. Waar de evaluatie uitwijst dat het programma niet het gewenste effect levert, worden deze programma’s stopgezet.

6.3. De te hanteren strategieën in de implementatiefase Ter realisering van de hierboven genoemde smartdoelen worden de volgende strategieën gebruikt:

HOOFDSTRATEGIEEN

DEELSTRATEGIE

1) Visieontwikkeling

- ontwikkeling, uitdragen en verstevigen van waarden, visie en missie

2) Oplossingsgericht werken

- Onderzoek en analyses - focus leggen op meest effectieve interventies - Leiderschap voor strategische planning en beleidsontwikkeling - leiderschap voor motiveren en opbrengstgericht werken - samenwerken aan projecten en concrete zaken die uitwisseling van ideeën en informatie vereisen - scholing Individuen (human capital)

3) Leiderschapsontwikkeling

4) Dialoog en debat

5) Capaciteitsontwikkeling

- scholing groepen (social capital)

78

DOELGROEP Intern: personeel, ouders en studenten/ leerlingen Extern: de samenleving en samenwerkende partners

Algemeen directeur, onderwijsdirecteur en unitdirecteuren Teamleiders, vakgroepleiders en zorgcoördinatoren

Individuele docent, teamleider, Unidirecteur, mentor, klasse-assistent, Teams


6) Organisatieontwikkeling 7) Bewustwording 8) Motivatie, positieve ondersteuning en waardering

- training (o.a. training van trainers) - begeleiding - netwerking - ontwikkeling en monitoren van processen, structuren, procedures Bewustmaken van factoren van invloed op ons functioneren, - optreden als goede werkgever - bewaken van rechtszekerheid en waarderingsstelsels - programma’s voor ‘incentives’

Teamleiders, vakgroepleiders, etc. Alle professionals in SGB Groepen van groepen Personen en segmenten in de organisatie Individuen en groepen Docenten Studenten Ouders

9) benchmarking en certificering

6.4. Totaal overzicht tijdsplanning Onderstaande schema’s schetsen de tijdplanning, met name voor 2015, voor de verschillende speerpunten en daaraan gekoppelde SMART-doelen en activiteiten. Per speerpunt zijn ook de daaraan verbonden inspectiecriteria aangegeven.

Verbeterthema IDENTITEIT SPEERPUNT SMART-doel 1.1. kledingprotocol 1) Waarden en 1.2. tevredenheidsnormen die het onderzoek gedrag kenmerken. 1.3.comunicatiepl 2.1.waardering 2) Agogisch con2.2.structuur in cept, op basis contacten waarvan relaties vorm en inhoud 2.3.prettig werkkrijgen. omstandigheden ONDERWIJSPROGRAMMA SPEERPUNT SMART-doel 3.1. doorlopende 3) Aanbod van leerlijn leer-stofinhoud die leer-lingen en 3.2. leef- en studenten belevingswereld voorbereidt op leerling/student vervolgonderwijs en samenleving 4. Optimalisering 4.1.randvoorwaarde n tbv sociaal van kwalitatieve economische onder-wijstijd, effectieve leertijd problematiek en vergroten van 4.2.taalbeleid de motivatie van 4.3.vervanging leerlingen en studenten. ONDERWIJSLEERPROCESSEN SPEERPUNT SMART-doel 5.1: onderzoek mentale modellen 5.2: professio5) Kwaliteit naliseringsprogram leerprocessen ma.: ontwikkeld 5.2: uitgevoerd

Kwaliteits aspect 0-1

jan

feb

mrt

apr

KALENDERJAAR 2015 mei juni aug sept

okt

nov

dec

sept

okt

nov

dec

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X X

0-5

X

X

X X X X

Kwaliteitsaspect 3

jan

feb

mrt

apr

mei

juni

X X

X

X

X

X

X

4

Kwaliteitsaspect B, C

aug

X

X

X

X

X

X

X X

X

X

X

X

jan

feb

mrt

apr

mei

juni

aug

sept

okt

nov

dec

X X

X

79

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 5.2: evaluatie 6.1.integratie AVOpraktijk-vakken 6) Plannen 6.2.plan klaar ‘schoolplein’ inrichting schoolplein 7.1.Aanpak sociale vaardigheden 7) Sociale leerligen opbrengsten 7.2.professionaliseri ng docenten ALGEMENE ORGANISATIE SPEERPUNT SMART-doel 8.1.: sturingsfilosofie 8) Schoolklimaat 8.2.: feedback docenten 9.1.: interne 9) Interne comoverlegstructuur municatie en infor9.2: communicatiematievoorziening plan) 10.1: managementrapportages en liquiditeitsoverzicht 10) Financiële en rapportage en besturings10.2. Overige middelen: financiële bestuurlijke middelen ONDERWIJSKUNDIGE ORGANISATIE SPEERPUNT SMART-doel 11.1: mentoraat: voorbereiding 11.1.: pilot 11) Leeropbreng- 11.1: implementatie sten 1 [alleen het (’16-’17) VO] 11.2. Juiste plaatsing lln: voorbereiding 11.2.: pilot 11.3.:implementatie (2016-2017) 12.1: Systeem kwaliteitszorg: voorbereiding 12.1:pilot 12.1:implementatie: (2016-2017) 12) 12.2.professionaKwaliteitszorg liseringsplan – en personeelsbeleid docenten (POP’s) 12.2. Beleidsplan 12.3 professionaliseringsplan zorgcoordinator FYSIEKE OMGEVING SPEERPUNT SMART-doel 14.1: De mens en SGB: instelling cie. Veiligheid 14.1:plan klaar 14.1.: 40% uitgevoerd 14) Veiligheid 14.2: Calamiteiten: instelling cie. 14.2: (plan klaar) 14.2.: 50% uitgevoerd 15.1.permanente 15) Motiverende

X B

X X

2

X

X

X Kwaliteitsaspect 5, 6

jan

feb

mrt

apr

mei

juni

aug

sept

okt

nov

dec

aug

sept

okt

nov

dec

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X X

J, K & L

X X

19

X

X

Kwaliteitsaspect 1

12, 13, 10

jan

feb

mrt

apr

mei

juni

X

X

X

X

X

X

X

X

Kwaliteitsaspect W, X, Y

jan

X

X

X

X

X X

X

feb

mrt

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

apr

mei

juni

aug

sept

okt

nov

dec

X

X X X X X X

80

Verbeterplan Scholengemeenschap Bonaire (SGB): Excellentie in ontwikkeling. November 2014 omgeving

cie) 15.2: Certificering ISO 9000: start interne procedure 15:2: Realisering: 2017

X

6.5. De projectorganisatie in de implementatiefase In de implementatiefase zal de projectorganisatie opnieuw belast zijn met het project. Dit betekent dat de PKG en de PMG in de projectfase in stand worden gehouden. Voorts worden de reeds bestaande projectontwikkelingsgroepen gehandhaafd, doch met een nieuwe samenstelling en taakstelling. Tot slot worden de volgende nieuwe POG’s en vaste commissies gevormd: 1) Vaste commissies: Werkgroep Taal: ontwikkeling en monitoring van de uitvoering van SGB’s taalbeleid. Werkgroep Aansluitingsproblematiek: bestudering en aandragen van oplossingen voor de aansluitingsproblematiek PO-SGB en SGB-arbeidsmartkt-voor verdere studie 2) Projectontwikkelingsgroepen: - POG gelijke kansen en rechten van het kind: belast met de bestudering van de mogelijkheden van gelijkheid van onderwijskansen binnen de SGB en aandragen van aanbevelingen. - educatieve structuur: belast met de bestudering van de problematiek van de organisatorische inbedding, kwaliteit en taakstelling van de speciale lesplaatsen, zoals PrO, VSO en de schakelklas. - POG MBO: belast met de ontwikkeling van een meerjarenontwikkelings-plan MBO

6.6. De inzet van menskracht in de implementatiefase 6.6.1 Algemene aanpak Ter uitvoering van de verbetervoorstellen zal de nodige menskracht dienen te worden ingezet. De uitdaging hierbij is om te allen tijde overbelasting te vermijden. Daarom zal er:

81




een duidelijke, doch flexibele planning plaatsvinden: op weg wordt steeds geëvalueerd wat de organisatie aankan; een goede coördinatie plaatsvinden: de projectleider zal steeds in de gaten houden dat de belasting redelijk en draagbaar is. Hierbij zullen de leden van de PKG informerend en ondersteunen optreden. Hieronder wordt per speerpunt nogmaals op een rijtje gezet wie belast is met wat. In de verdere operationalisering zal er op worden gelet dat de belasting voor elk individu verantwoord is. Uiteraard wordt van een ieder een inspanningsverplichting verwacht; een goede monitoring in werking worden gesteld: opdat het proces efficiënt en effectief verloopt en geen tijd wordt verloren aan zaken die geen positief effect scoren of geen meerwaarde opleveren; effectieve expert-ondersteuning plaatsvinden waar nodig, wenselijk en mogelijk wordt menskracht van buiten de organisatie ingehuurd, opdat de organisatie niet overbelast wordt.





 

De vrees van overbelasting van het personeel van de SGB is reëel en legitiem. Hier dient serieus mee te worden omgegaan. Zo zal in ieder geval bij de verdere operationalisering van de acties goed rekening worden gehouden met de jaarplanning van onderwijsactiviteiten en overige taken en verplichtingen van de SGB-organisatie. In onderstaand schema is dan ook een poging gedaan in kaart te brengen op welke wijze welk deel van het personeel betrokken is bij de uitvoering van de SMART-doelen.

UD’s/ ktv

Teamleider

Docent coach

Docent

Zorgcoordinator

Vakgroep

Mentor

Leerling/ student

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

1.2

-

UD’s

-

-

-

-

1.3

Directie, Communicatiemedewerker

-

-

-

-

-

-

2.1

AD, OD

-

-

X

-

X

X

AD, OD

-

-

X

-

techniek

-

OD

-

-

X

-

X

-

-

-

X

-

X

-

Extern

Staf

1.1

Ouders

Directie/ob/ blsa/bopo

1

Smart doel

Speerpunt

6.6.2 Een totaal overzicht

OC&W

X

2 2.2 3

3.1 3.2

4

4.1

BLSA/BOPO

-

-

-

-

-

-

4.2

BOPO/BLSA

-

-

X

-

X

X

4.2

X

-

X

X

-

X

-

4.2

X

PZ

X

-

-

-

-

82

OLB, lokale aann. x

x

X

X

X

X

X

X

X

X

X


5

6

7

8

5.1

OB

-

-

-

-

-

-

5.2

OB

-

-

-

-

-

-

6.1

OB

-

-

X

-

X

-

6.2

AD, OD, OB

-

-

X

-

X

-

7.1

AD, OD, OB

-

-

X

-

X

-

7.2

AD, OD, OB

-

-

X

-

X

-

8.1

AD, OD

-

X

-

-

-

8.2

AD, OB, OD

-

-

-

-

-

9.1

MT

-

KVT

-

-

-

9.2

AD, OD, Comm mwk

-

-

X

-

X

-

AD, OD

Afd Fin

-

-

-

-

-

AD, OD

Afd Fin

-

-

-

-

-

OB

-

-

X

-

-

-

-

-

X

X

X

X

-

X

-

-

-

-

PZ

-

-

-

-

-

OD

-

-

-

X

-

AD, OB, OD

-

-

-

X

-

AD, OB, OD

PZ

X

-

-

-

-

OB

-

-

X

x

X

X

Werkgroep Fysieke Veiligheid

-

-

-

X

-

14.1 14.2

Cie.Calamiteiten

-

-

-

-

-

AD, POG2”

X

-

X

X

X

x vaststellen

x

-

-

-

-

X

9

10.1 10 10.2 11

11.1 11.2 12.1 12.2

12 12.3

12.4 13

14

13.1

15.1

OB AD, OD,

x

x

x Hfd PO

-

-

-

-

-

-

-

-

-

- consultants

-

-

-

-

Externe consultants EOZ

-

-

-

-

EOZ

X

x

x

x

x

Bezoekers, toezichthouders,

x

Externe diensten

15 15.2

6.7. Evaluatie, coördinatie en monitoring De evaluatie en monitoring van de uitvoering van de verbeterplannen geschiedt op de volgende wijze: 1) er wordt elk jaar een audit gedaan door een onafhankelijke externe organisatie die zal onderzoeken of het verbeterplan conform plan wordt uitgevoerd; 2) de projectleider, bijgestaan door de projectsecretaris en de projectkerngroep, zal de dagelijkse monitoring doen en tussentijdse evaluaties doen van de voortgang van de uitvoering. Hierover wordt naar het bestuur gerapporteerd.

83


3) Binnen elk deelactiviteit (op het niveau van het speerpunt en de bijhorende SMARTdoelen) worden evaluatiemomenten ingebouwd en meetbare indicatoren genoemd.

6.8. Slotwoord De SGB kijkt terug op een intensieve periode van professioneel dialoog over de huidige en toekomstige realiteit van de school, met als resultaat dit Verbeterplan. In de vorm van projectontwikkelingsgroepen hebben collega’s van de verschillende units elkaar leren kennen als gewaardeerde professionals. Samen hebben zij de school, hun school, kritisch onder de loep genomen. Zij hebben eigen verantwoordelijkheid genomen voor de vooruitgang van de school, in het belang van leerlingen/studenten en hun ouders. Dit is gebleken uit de analyses die zij op zelfkritische en professionele wijze hebben gemaakt. Deze analyses zijn gekoppeld aan de bevindingen van Inspectie en Capgemini Consulting. De POG-leden hebben nadrukkelijk de omgevingsfactoren meegenomen in hun analyses, opdat voldaan kon worden aan de voorwaarde van relevantie. Het resultaat van dit werk is een groot aantal van verbeterpunten. Op de vraag of het voor de SGB mogelijk zal zijn om al deze punten inderdaad tot uitvoering te brengen is het antwoord: de praktijk zal het uitwijzen. En: waar de noodzaak bestaat, zal de mogelijkheid ontstaan. We hebben in ieder geval de plannen klaar, het besef van de noodzaak is aanwezig en het verantwoordelijkheidsbesef is groeiende. Wij beseffen dat systematisch en consistent gewerkt moet worden aan de verbetercapaciteit van de school. De beste manier om dit te realiseren is om de strategieën in te zetten om van de SGB een lerende organisatie te maken: een organisatie die in staat is van de eigen ervaringen te leren, kennis en ‘best practices’ van anderen te benutten en de eigen talenten en capaciteiten kunnen ontdekken, waarderen en ontplooien. De SGB zal gericht kennismanagement doen en continu werken aan haar ‘systeem efficiëntie’. Het SGB-team heeft kracht en moed getoond om de eigen zwakke punten onder ogen te zien, maar ook de helderheid om de eigen sterke punten en mogelijkheden te erkennen en deze in te zetten om de zwakke punten te neutraliseren of te verzwakken. In de voorstellen zijn dan ook de strategieën en acties opgenomen om de verbetercondities structureel te versterken: er worden veranderingen voorgesteld met betrekking tot organisatiecultuur, personeelsbeleid, fysieke omgeving, kwaliteitszorgsystemen, leerlingzorgsystemen, extra ondersteuning en, met name, voorzieningen om het leren van leerlingen en het docenten van docenten effectief te ondersteunen. Er kan zonder meer gesteld worden dat de voorgestelde verbetervoorstellen de ‘juiste maatregelen’ zijn: ze komen voort uit eigen analyses van ervaren en deskundige professionals, met relevante kennis en expertises. In het plan zijn in principe voor de meeste van de voor Bonaire relevante zorgpunten en voorstellen aangedragen. Ook is terdege rekening gehouden met de verzoeken en adviezen van Inspectie en Capgemini Consulting. De activiteiten zijn met name gericht op zowel het opheffen van tekortkomingen (de ‘weaknesses’), als in het onderwijsproces en voorwaardelijke condities. Over dit Verbeterplan zal met alle betrokkenen worden gecommuniceerd. De ouders zullen in staat worden gesteld het Verbeterplan te raadplegen op de website van de school. Voorts zullen 84


we doorgaan met het organiseren van de ontmoetingen met de ouders, zoals we dat meerdere keren hebben gedaan tijdens de initiatiefase van dit verbetertraject. Via de projectmonitorgroep (PMG) zullen we continu de maatschappelijke organisaties informeren en raadplegen en hun kritische feedback en ondersteuning verzoeken. Met de lokale en rijksoverheid zullen we regelmatig overleggen om de stand van zaken ten aanzien van de uitvoering van het verbeterplan te bespreken en eventuele knelpunten samen het hoofd te bieden. Tijdens de uitvoering van het plan zullen we doorgaan met onze nieuwsbrief over de verbeteringen en de regelmatige berichtgeving naar de media, zoals we dat reeds gedaan hebben tijdens de initiatiefase. Verder zal elk jaar een conferentie worden gehouden, om de voortgang van de verbeteringen te bespreken en eventuele bijstelling te onderzoeken. De uitvoering van deze voorstellen zal van de SGB een sterke school maken, in staat tot excellentie in leren, onderwijzen en toetsen. Het is dan ook met groot genoegen dat dit plan wordt aangeboden aan het bestuur van de Stichting SGB met verzoek om toestemming tot uitvoering. Het is onze verwachting dat met dit plan Bonaire beter gediend wordt.

85

BIJLAGEN BIJLAGE I: HET AANGEVULDE TOETSINGSKADER [DOMEINEN EN KWALITEITSASPECTEN VAN INSPECTIE AANGEVULD MET (SUB-) DOMEINEN EN KWALITEITSASPECTEN VAN DE SGB Hieronder is het door ons aangevulde toetsingskader aangegeven.

HET (AANGEPASTE) TOETSINGSKADER VO I. DOMEIN: IDENTITEIT VAN DE SCHOOL (SGB) Kwaliteitsaspect 0-1: De SGB heeft een uitgewerkte en breed gedragen visie ten aanzien de leerling/student, het onderwijs, de relatie met de samenleving, de definitie van goed onderwijs, kwaliteitszorg en leerlingenzorg Kwaliteitsaspect 0-2: De SGB heeft duidelijke en breed gedragen waarden en normen die het gedrag binnen de school en in de relatie met de samenleving en belanghebbenden kernmerken. Kwaliteitsaspect 0-3: De SGB heeft zicht en grip op het beeld en de doscourse van de school in de samenleving en werkt daar actief aan. Kwaliteitsaspect 0-4: De SGB heeft een duidelijke beschreven missie, waaruit de bestaansrecht van de school wordt gefundeerd. Kwaliteitsaspect 0-5: De SGB heeft een duidelijke beschreven agogisch concept, op basis waarvan de relaties met kinderen/jongeren en tussen volwassenen vorm en inhoud krijgen. Kwaliteitsaspect 0-6: De SGB heeft een duidelijke beschreven doelen van het onderwijs, op basis waarvan de algemene oriëntatie, focus en inhouden vorm krijgen.

II. DOMEIN OPBRENGSTEN (INSPECTIE) Kwaliteitsaspect 1: Leeropbrengsten De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Kwaliteitsaspect 2: Sociale opbrengsten De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau.

III. DOMEIN ONDERWIJS-PROCES (INSPECTIE) Aanbod Onderwijstijd Schoolklimaat Didactisch Handelen Het leren van leerlingen (SGB)

Kwaliteitsaspect 3: De aangeboden leerstofinhouden bereiden de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. Kwaliteitsaspect 4: De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken. Kwaliteitsaspect 5: Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming. Kwaliteitsaspect 6: Het schoolklimaat is stimulerend en ambitieus Kwaliteitsaspect 7: Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. Kwaliteitsaspect 8: De leraren stemmen hun didactisch handelen af op verschillen tussen leerlingen. Kwaliteitsaspect A: de leerlingen tonen de nodige motivatie voor het schoolwerk Kwaliteitsaspect B: de leerlingen verwerven denkhandelingen op hoger niveau en kunnen die toepassen in de praktijk en in gevarieerde situaties Kwaliteitsaspect C: De leerlingen verwerven verschillende soorten van kennis en kunnen die toepassen de praktijk en in gevarieerde situaties Kwaliteitsaspect D: de leerlingen leren hun multiple intelligenties te benutten Kwaliteitsaspect E: de leerlingen kunnen de studievaardigheden toepassen in het leren.


Ondersteuning en Begeleiding

Kwaliteitsaspect 9: De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben (basisondersteuning). (De school bestrijdt effectief achterstanden.) Kwaliteitsaspect 10: De school begeleidt leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben effectief aan -de hand van hun ontwikkelingsperspectief (extra -ondersteuning) Kwaliteitsaspect 11: De school draagt bij aan een adequate overgang van (zorg)leerlingen van aanleverende en naar vervolgscholen en vervult haar rol in de zorgketen.

IV. DOMEIN CONDITIES Kwaliteitszorg Professionele ruimte/LeraarSchap Bestuurlijke Kwaliteitszorg Educatieve structuur (SGB) Onderwijsonderzoek (SGB) Onderwijskundi g advies, ondersteuning en aansturing (SGB) Financiële Continuïteit Financiële Doelmatigheid Financieel Beheer Beleid (SGB) Interne en externe communicatie en informatievoorziening (SGB) Medezeggenschap (SGB) Personeels-beleid (SGB)

Kwaliteitsaspect 12: De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten. Kwaliteitsaspect 13: De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces Kwaliteitsaspect 14: De schoolleiding zorgt dat leraren kunnen presteren en zich ontwikkelen conform de visie van de school. Kwaliteitsaspect 15 : De leraren benutten de professionele ruimte voor goed onderwijs.

Kwaliteitsaspect 16: Het bestuur maakt met behulp van een goed functionerend systeem van kwaliteitszorg en kwaliteitsborging, zijn wettelijke zorgplicht voor de kwaliteit van het onderwijs waar. Kwaliteitsaspect F: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat de educatieve structuur van de school transparant is en effectieve doorstroming van studenten mogelijk maakt. Kwaliteitsaspect G: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat onderzoek wordt gedaan naar de onderwijspraktijk en dat de data worden benut ter verbetering van de onderwijspraktijk Kwaliteitsaspect H: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat interne structuren voor onderwijskundig advies en ondersteuning bestaan en dat vanuit deze structuren effectieve onderwijskundige aansturing van en adviserende en ondersteunende dienstverlening naar de units wordt gedaan.

Kwaliteitsaspect 17: Het bestuur waarborgt zijn financiële continuïteit ten behoeve van het onderwijs. Kwaliteitsaspect 18: Het bestuur zet zijn rijksbekostiging in voor het onderwijs en vormt geen onnodige financiële reserves.

Kwaliteitsaspect 19: Het bestuur voert een deugdelijk financieel beheer. Kwaliteitsaspect I: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat er transparante en effectieve structuren bestaan ten behoeve van beleidsontwikkeling, -vaststelling, -uitvoering, -evaluatie en –bijstelling. Kwaliteitsaspect J: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat er transparante en effectieve structuren bestaan ten behoeve van interne communicatie en informatievoorziening. Kwaliteitsaspect K: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat er adequate structuren en processen bestaan voor communicatie met ouders en participatie van ouders ten aanzien van schoolzaken. Kwaliteitsaspect L: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat er adequate structuren en processen bestaan voor communicatie met sociaal-maatschappelijke organisaties en de participatie van deze organisaties ten aanzien van schoolzaken. Kwaliteitsaspect M: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat op transparante en effectieve wijze wordt samengewerkt met de medezeggenschapsraad Kwaliteitsaspect N: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat leerlingen en studenten inspraak hebben bij besluiten over het onderwijs Kwaliteitsaspect O: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat het personeelsbeleid gericht is op de bevordering van het welzijn en welbevinden van het personeel van SGB Kwaliteitsaspect P: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat het personeelsbeleid gericht is op de interne capaciteitsontwikkeling van het personeel Kwaliteitsaspect Q: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat het personeelsbeleid gekoppeld is aan het professionaliseringsbeleid

87


Lerende organisatie en organisatorisch leren (SGB) Goed bestuur (SGB) Fysiekeomgeving (SGB)

Kwaliteitsaspect R: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat het gesprekscyclus regelmatig en structureel wordt toegepast en dat adequate functioneringsbegeleiding en – beoordeling plaatsvindt Kwaliteitsaspect S: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat er voldoende ruimte en structuren bestaan voor professioneel dialoog: binnen en tussen de units Kwaliteitsaspect T: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat kennismanagement wordt toegepast

Kwaliteitsaspect U: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat de principes van goed bestuur zoals vastgelegd in de Codes Goed Bestuur VO worden toegepast Kwaliteitsaspect V: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat de principes van goed bestuur zoals vastgelegd in de Codes Goed Bestuur MBO worden toegepast Kwaliteitsaspect W: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat de fysieke omgeving voldoet aan de eisen van veiligheid Kwaliteitsaspect X: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat de fysieke omgeving voldoet aan de eisen van functionaliteit en kwaliteit Kwaliteitsaspect Y: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat de fysieke omgeving voldoet aan de eisen van culturele en artistieke criteria ter motivatie en inspiratie van studenten en docenten Kwaliteitsaspect Z: Het bestuur en de schoolleiding zorgen dat voldoende en adequate ICT wordt ingezet ten behoeve van leren, onderwijs en toetsing

88

BIJLAGE II

ZORG VOOR KWALITEIT VAN DE VERBETERPROCESSEN CONCEPT 2e versie: 22 OKTOBER 2014

INLEIDING De mate waarin de voor te stellen verbetervoorstellen zouden kunnen leiden tot effectieve kwaliteitsverhoging van de resultaten van het onderwijs zal sterk afhangen van de kwaliteit van de processen om tot de verbetervoorstellen te komen. De kwaliteit van de verbeterprocessen kan bevorderend door het nemen van enkele maatregelen. Over het algemeen zal het gaan om 'effectbevorderende' maatregelen die moeten worden genomen om de verbeterprocessen te versterken. De maatregelen betreffende de volgende zaken: 1) toezicht; 2) transparantie; 3) feedback; 4) checks and balances; 5) evaluatie; 6) procesbewaking; 7) leerprocessen; 8) ownership en participatie ; 9) waarneembaarheid; 10) welzijn van deelnemers; 11) expertraadpleging en –ondersteuning; 12) communicatie.

UITWERKING

MAATREGEL 1) TOEZICHT

2) TRANSPARANTIE

INVULLING Opzet van een duidelijk systeem van toezicht : duidelijk moet zijn wie tijdens het hele proces toezicht houdt op de deugdelijkheid en integriteit van de verbeterprocessen . In laatste instantie behoudt het bestuur de toezichtverantwoordelijkheid voor de kwaliteit van verbeterprocessen binnen de SGB. Opdat toezicht kan plaatsvinden dient te allen tijde het verbeterproces op transparante wijze plaats te vinden. Hiertoe dient de projectleider continu het bestuur, de interne organisatie, de betrokken maatschappelijke organisaties, OCW en de samenleving te informeren over de voortgang van de verbeteringen binnen de SGB.

89


3) FEEDBACK

4) CHECKS AND BALANCES

5) EVALUATIE

6) PROCESBEWAKING

7) LEERPROCESSEN

8) OWNERSHIP en PARTICIPATIE 9) WAARNEEM-BAARHEID

10) WELZIJN VAN DEELNEMERS

Behalve het verstrekken van informatie ten behoeve van transparantie, dient ook actief feedback te worden gevraagd. Dit vraagt van de projectorganisatie en van de hele SGB organisatie een open houding en bereidheid om zich kwetsbaar op te stellen en het kunnen omgaan met kritiek. In alle fasen van het verbeterproces dienen feedbackmomenten ingebouwd te worden en zal expliciet feedback worden gevraagd van experts en van belanghebbenden. Deze ontvangen feedback dient te worden gedocumenteerd en zoveel mogelijk te worden verwerkt. Checks en balances refereert naar een systeem van wederzijds controle om evenwicht te garanderen in bestuur en beleid. Met name komt het systeem van checks en balances tot uiting in een goed uitgewerkte structuur van afleggen van verantwoording (accountability) en criteria/ standaards van goede prestatie. Duidelijk moet in ieder geval zijn wie verantwoording aflegt aan wie, waarover, wanneer en op welke wijze. Tijdens het verbeterproces dienen expliciete momenten van evaluatie te worden ingebouwd. Hierbij worden alle partners van het proces betrokken. Deze evaluatie dient in principe te geschieden ten aanzien van alle activiteiten. Tijdens het verbeterproces dienen we duidelijk te zijn met betrekking tot afspraken, het controleren op nakomen van de afspraken, de begeleiding van de processen enz. Er vindt dus expliciet monitoring plaats van de processen. Het dient dan ook bekend te zijn wie, wanneer, welk soort van monitoring uitvoert. Tevens dient in het kader van de procesbewaking expliciet worden toegezien op follow-up en 'follow-through' . Tijdens het proces dienen leercapaciteiten te worden bevorderd: op het niveau van individuen, de eigen organisatie, en samenwerkende partners. Onderdelen van deze leercapaciteit zijn onder andere de capaciteit tot: reflectie, analyse, synthese, plannen, met name scenarioplanning, probleem oplossen en conflictresolutie. Tijdens het proces dienen eigenaarschap van belanghebbenden en acceptatie van de verbetervoorstellen zo goed mogelijk gewaarborgd te worden. Zoveel mogelijk dienen bereikte resultaten waarneembaar gemaakt te worden. Dit kan op verschillende manieren. Belangrijk is hierbij dat alle belanghebbenden worden geïnformeerd over de bereikte resultaten. Verbeterprocessen zijn intense, moeizame en vaak emotioneel beladen processen. waarbij geregeld momenten van chaos en wanorde verwacht kunnen worden als intrinsieke eigenschappen van transformatieprocessen. Tijdens deze processen zal ieder van ons worden uitgedaagd om tot het uiterste van ons kunnen te gaan: fysiek, mentaal, emotioneel en sociaal. Echter is het noodzakelijk dat welzijn en gezondheid van een ieder bewaakt worden. Het is daarom noodzaak dat programma's worden ontwikkeld en uitgevoerd om het welzijn en gezondheid van alle deelnemers te bewaken en te bevorderen.

90


11) EXPERTRAAD-PLEGING EN -ONDERSTEUNING

12) COMMUNICATIE

Ten behoeve van de expliciete bevordering van kwaliteit van alle onderdelen van het verbeterproces zal expliciet externe expertraadpleging en -ondersteuning ingebouwd worden in het verbeterproces. Dit past tevens in het kader van eerder genoemde transparantie, ‘checks en balances’ en leerprocessen. Deze externe expertraadpleging en -ondersteuning zullen plaats vinden op twee manieren: A) met inzet van experts die beschikken over kennis en begrip van de lokale situatie en de lokale taal begrijpen. Dit opdat inzet van relevante kennisbasis ten aanzien van de lokale context gegarandeerd wordt. Relevantie is namelijk een van de kernkenmerken van goede kwaliteit van onderwijs. Hiertoe zal een beroep worden gedaan op experts (buiten de SGB) van Bonaire en de zustereilanden van het Nederlands Caribisch gebied. Deze lokale experts zullen worden ingezet als adviseurs ten aanzien van de vijf verbeterthema's, zullen workshops en trainingen verzorgen, en zullen de projectontwikkelingsgroepen met advies en begeleiding bijstaan. B) met inzet van Europees-Nederlandse en internationale experts: dit om te garanderen dat wordt aangesloten bij ontwikkelingen in Europees Nederland en internationale ontwikkelingen en tevens 'benchmarking' kan plaatsvinden. In dit geval worden ondersteuningsovereenkomsten gesloten met enkele universiteiten in Nederland en in de Caraïbische regio, die zich richten op de volgende zaken: algemene advisering ten behoeve van procesbewaking en kwaliteitscontrole van de verbeter-processen, advies en ondersteuning in de uitvoering ten aanzien van professionalisering. Tot slot wordt volle aandacht besteed aan communicatie. Hiertoe wordt een communicatieplan opgezet die gericht zal zijn op verschillende doelgroepen en waarbij gebruik wordt gemaakt van verschillende strategieën.

_____________________ Projectleider Dr. Lydia Emerencia 22 oktober 2014

91

BIJLAGE III: overzicht inzet menskracht (intern – extern) per speerpunt en per SMART-doel

Directie, Communicatie -medewerker

X

X

X

X

X

UD’s

OUDERS

Smartdoel 1.2.: Per juni 2015 scoort de SGB positief op de tevredenheidsonderzoek betreffende goede publiciteit dat bereikt wordt door positieve berichten over succes van de studenten in de media kenbaar te maken, zodat wij trots zijn op ons scholengemeenschap.

LEERLING/ STUDENT

X

MENTOR

X

VAKGROEP

X

ZORGCOORDINATOR

X

DOCENT

TEAMLEIDER/

Smartdoel 1.1.: Onze school is representatief met GEDRAGEN afspraken over kleding en gedrag eind augustus 2015; Per eind augustus 2015 houdt het personeel en de studenten van de SGB zich aan de gedragscode en kledingprotocol op en om het schoolterrein zodat wij ons representatieve professionele organisatie profileren

SMARTDOEL

DOCENT COACH

UD’S/ KTV

Waarden en normen die het gedrag kernmerke n

STAF

SPEERPUNT

DIRECTIE/ OB/BLSA/ BOPO

INTERN

EXTERN

OC&W

Smartdoel 1.3: Onze school heeft per 3 januari 2015 onderling doelgerichte interne en externe communicatie tussen de docenten, directie en OOP gerealiseerd door middel van een compleet plan voor communicatie, zodat wij goed geïnformeerd zijn en elkaar aan kunnen spreken. Dit blijkt uit een intern en extern onderzoek naar de communicatie

Speerpunt 2. Agogisch concept, op basis waarvan de relaties vorm en inhoud krijgen

Smartdoel 2.1.: Wij krijgen waardering voor het werk dat we doen door compensatie voor inspanning m.b.t. ons werk opgenomen in een personeelsplan inclusief motivatieplan vanaf januari 2015 (DBV, BHV, EHBO, enz), zodat wij ontwikkelen naar een professionele organisatie waar ieder zich gewaardeerd voelt en gemotiveerd wordt. Een duidelijk agogisch concept uitdragen om te bereiken dat we structuur hebben in de contacten met leerlingen en docenten, waardoor er een breed intern draagvlak ontstaat tussen alle leden van de organisatie vanaf 1 december 2014.

X

Smartdoel 2.2.: We moeten prettige werkomstandigheden creëren door tussentijdse aanpassingen aan het gebouw per januari 2015, zodat docenten en studenten met plezier op school werken en leren en om te voorkomen dat docenten de school verlaten, drop-outs te reduceren en studenten die van niveau verlagen. Het creëren van prettige werkomstandigheden door tussentijdse aanpassingen aan het gebouw per augustus 2015, waarbij wij Caribische muurtekeningen, de geschiedenis van Bonaire en andere aspecten van de Boneriaanse identiteit geaccentueerd worden, zodat docenten en studenten met plezier op school werken en leren en zich kunnen identificeren.

techniek

92

X

X

OLB, lokale aannemers


Smartdoel 4.2. daaruit voortvloeiend sociaal-emotioneel gedrag Vanaf het schooljaar 2015-2016 wordt een schoolbreed trainingsprogramma sociale vaardigheden en loopbaan oriëntatie geïmplementeerd, verzorgd door mentoren en/of docenten maatschappijleer/sociale vaardigheden zodat de leerling op dit gebied als volwaardig lid kan participeren in de maatschappij.

BOPO/BLSA

Smartdoel 4.2 taalbeleid Per 1 augustus 2015 wordt schoolbreed en gedragen door alle docenten het taalbeleid geïmplementeerd zodat de leerling zich de

X

X

93

X

X

MENTOR

VAKGROEP

ZORGCOORDINATOR

DOCENT

DOCENT COACH

X

X

EXTERN

BLSA/BOPO

Contextualis eren vh onderwijsprogr= externe werkgroepen met lokale participatie

OUDERS

Smartdoel 4.1. Rekening houden met sociaal economische problematiek Teneinde optimaal gebruik te maken van de kwalitatieve onderwijstijd en uitgaande van de sociaaleconomische problematiek worden ouders, leerlingen , school en overige maatschappelijke geledingen per 1 augustus 2015 ingeschakeld bij het creëren van noodzakelijke randvoorwaarden , i.c. huiswerkbegeleiding, naschoolse opvang, verdere uitbreiding van zorg, ontbijt- en lunchprojecten enz. Het resultaat wordt gemeten door vermindering van 30% van sociaal problematisch gedrag.

TEAMLEIDER/

SMARTDOEL

Contextua liseren vd leerstof= vakdocent

UD’S/ KTV

Smartdoel 3.2.: De leerstof sluit aan op de leefwereld en de belevingswereld van de leerlingen: Gedurende het tijdvak 2015-2018 wordt het onderwijsprogramma, gebruikmakend van ICT, met inachtneming van de lokale en globale context, toegespitst op leef- en belevingswereld van de leerling. Hierbij zullen enerzijds vakdocenten de leerstof contextualiseren op microniveau en anderzijds externe werkgroepen met lokale participatie het onderwijsprogramma contextualiseren op meso- en macroniveau. Deze contextualisering leidt tot het voor de leerling herkenbare referentiekader en een verhoging van de motivatie en het leerrendement. Uitgaande van de eindtermen en de lokale context worden onder-wijs-programma’s geformuleerd die aansluiten op de specifieke scholings-behoef-ten van alle leerlingen en op de samenleving. Dit wordt gemeten doordat 80% van de leerlingen de opleiding afsluiten binnen de gestelde termijn en door een tevredenheids-onderzoek.

LEERLING/ STUDENT

Speerpunt 4: Optimaliserin g van kwalitatieve onderwijstijd, effectieve leertijd en vergroten van de motivatie van leerlingen en studenten

Vakgroe pen schoolbr eed

STAF

SPEERPUNT

onderwijsdirecteur


Speerpunt 3: Aanbod leerstofinhouden dat leerlingen en studenten voorbereidt op vervolgonder wijs en samenleving

Smartdoel 3.1.: Doorlopende leerlijnen: Per 1 augustus 2015 dragen alle vakgroepen schoolbreed, alle units en alle leerwegen van de SGB, bij tot coherente leerlijnen op alle niveaus, met afstemming op vervolgopleidingen en arbeidsmarkt. Dit om een goede opbouw van het lesprogram-ma te garanderen met als direct gevolg dat het programma voldoet aan de individuele behoeften van iedere leerling en waarbij leerlinguitval tot een minimum beperkt blijft.

X

X

X

X

X

X

X

X


lesstof optimaal kan eigen maken teneinde het rendement te verhogen en de aansluiting op de arbeidsmarkt en het vervolgonderwijs te verbeteren. Smartdoel 4.2 Vervanging Per 1 augustus 2015 is een effectieve inzetbare pool van vervangende leerkrachten gecreëerd van bevoegde leerkrachten, binnen en buiten Bonaire, met name op de vakgebieden Papiamento, Nederlandse Taal, wiskunde/rekenen en economie, en zijn vervangingsstrategieën uitgewerkt zodat de lesuitval in de periode augustus 2015 – december 2016 met 50% is teruggebracht het referentieniveau met 10% binnen 1 jaar stijgt.

X

Smartdoel 5.1.: Per 1 februari 2015 is onderzoek verricht naar de mentale modellen van alle docenten ten aanzien van het leren van onze leerlingen en studenten op school en zijn aanbevelingen geformuleerd ten aanzien van scholingsprogramma op et gebied van leeren onderwijspsychologie.

Onderwijsbureau

Smartdoel 5.2.: Per 1 maart 2015 zijn professionaliseringsprogramma’s ontwikkeld die aan alle docenten van de SGB scholing aanbieden op het gebied van leerpsychologie: (leerprocessen, leerstijlen, factoren van invloed op het leren), per 1 juni 2015 zijn deze programma’s afgerond en per 1 december 2015 worden leerlingen geëvalueerd ten aanzien van de kwaliteit van hun leren.

Onderwijsbureau

Smartdoel 6.1.: Direct aan het begin van schooljaar 2015-2016 moeten vakdocenten en AVO-docenten van VMBO, MBO en PRO die les geven in de pilot sector, de integratie tussen praktijk vakken en AVO vakken ingevoerd hebben met als doel de leerlingen te motiveren hun taal en Speerpunt 6: rekenen in de praktijk toe te passen waarbij ook de leerlingen kunnen Toepasbaarhe aangeven wat zij willen leren. Aan het eind van ieder semester wordt de pilot id van het geëvalueerd. De helft van de AVO lessen voldoet aan de criteria van geleerde in de geïntegreerd onderwijs. praktijk. (kwaliteitsasp Smartdoel 6.2.: Eind kalenderjaar 2015 liggen er plannen klaar voor de inrichting van een 'Schoolplein' in de nieuw te bouwen school. Alle ect C) praktijkdocenten van alle sectoren denken mee. Het schoolplein bevat verschillende praktijklocaties waarin we levensechte situaties nabootsen. Zo kunnen we meer praktijkvakken op school geven en dichten we het gat van een tekort aan gekwalificeerde stageplaatsen.

Onderwijsbureau

Vakdocent en AVOdocenten. VMBO & MBO

Directie, Onderwijsbureau

Praktijk docenten van alle sectoren binnen deze afdelingen

Smartdoel 7.1.: Aanpakken van sociale vaardigheid van leerlingen.

Directie, Onderwijsbureau

X

Smartdoel 7.2.: De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. (kwaliteitsaspect 2)

directie, Onderwijsbureau

X

Speerpunt 5: Kwaliteit leerprocessen

Speerpunt 7: De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. (kwaliteitsasp ect 2)

PZ

94

X

X

Speerpunt 8: schoolklimaat

Smartdoel 8.1.: Per 1 juni 2015 is een nieuwe sturingsfilosofie geformuleerd door de schoolleiding. Deze filosofie moet schoolbreed, zowel horizontaal als verticaal, plaatsvinden en verwerkt worden in een organogram. Tevens moet er een duidelijk vervangingsbeleid komen op basis van het organisatieschema. Hiernaast moet het inzichtelijk en bekend zijn bij 95% van alle stakeholders. Een nieuwe sturingsfilosofie zal leiden tot een lerende en dienstverlenende organisatie van de SGB waarin wij streven naar duidelijkheid en effectiviteit voor IEDEREEN!

De schoolleiding, bottom up

Smartdoel 8.2.: Per 1 juni 2015 heeft de schoolleiding het doelmatig organiseren van feedback naar docenten bewerkstelligd. De terugkoppeling heeft betrekking op het functioneren van de docent op de werkvloer. De wijze van feedback moet op een duidelijke en inzichtelijke manier vastgelegd worden in een door het management opgesteld format. Dit moet op alle units zijn doorgevoerd om professionalisering van het docentenkorps te bewerkstelligen. Door middel van een evaluatie dient per 1 juni 2015 te blijken dat minimaal 75% van de docenten tevreden zijn over de manier van feedback geven.

Schoolleiding

Smartdoel 9.1.: Per 1 juni 2015 is er een effectieve en efficiënte overlegstructuur ontwikkeld door het management- en alle kernteams. Dit moet schoolbreed plaatsvinden. De nieuwe overlegstructuur zal een duidelijke en transparante communicatie bevorderen. Door middel van een evaluatie dient per 1 juni 2015 te blijken dat minimaal 75% van alle medewerkers tevreden zijn met de nieuwe structuur.

MT

Speerpunt 9: Interne communicatie Smartdoel 9.2.: Per 1 mei 2015 moeten de schoolleiding, de en informatievoo communicatiemedewerker en het docententeam de communicatie structureel verbeteren met alle stakeholders. Dit moet vastgelegd worden in het rziening communicatieplan en moet schoolbreed plaatsvinden om optimale interne, externe, horizontale en verticale communicatie te implementeren. Er moet geëvalueerd worden wat de tevredenheid van de stakeholders is. Als norm geldt een 75 % tevredenheid. Speerpunt 10: Deugdelijke financiële besturingsmid

Smartdoel 10.1.: Per 1 februari 2015 heeft de Afdeling Financiën SGB opnieuw de maandelijkse managementrapportages ingevoerd, waarin de uitputting van de gelden ten opzichte van de begroting tot uitdrukking zijn gebracht. Per 1 februari 2015 worden tevens opnieuw maandelijkse

KVT

Directie communicatie medewerker

Directie en Afdeling Financiën

95

X

EXTERN

OUDERS

LEERLING/ STUDENT

MENTOR

VAKGROEP

ZORGCOORDINATOR

DOCENT

DOCENT COACH

TEAMLEIDER/

UD’S/ KTV

SMARTDOEL

STAF

SPEERPUNT




liquiditeitsoverzichten verstrekt, welke het bestuur een actueel beeld verschaffen over de hoogte van de liquide middelen.

Onderwijsbureau

x

x

x

x

x

x

ZORGCOORDINATOR

Smartdoel 11.1.: In 2016 is het mentoraat dusdanig verstevigd dat zowel mentoren als ouders bij de opvoeding en het onderwijs betrokken zijn en hun Speerpunt 11: kinderen bewust kunnen begeleiden in hun leven, hun schoolloopbaan en leeropbrengst studiekeuzes. en (alleen het Smartdoel 11.2.: In 2016 is 80 procent van de leerlingen die instromen van vo) Basisonderwijs op de juiste niveaus geplaatst door duidelijke ondergrenzen

Afdelin g Financië n

DOCENT

Directie en

DOCENT COACH

Smartdoel 10.2.: Per 1 Juni 2015 heeft de zijn de volgende besturingsmiddelen ontwikkeld en ingevoerd: financieel beleid (gekoppeld aan SGB’s onderwijsbeleid); meerjarenbegroting, financieel beleid; risicoinventarisatie, -beleid- en -plan; investeringsplannen; personeelsplan; meerjarenonderhoudsplanning;

TEAMLEIDER/

delen

x

Hfd PO

EXTERN

-

-

-

-

-

-

-

-

-

- consultant s

LEERLING/ STUDENT

OUDERS

Per 1 februari 2015 is in samenspraak met de teamleiders een duidelijk competentie-profiel, inclusief indicatoren voor teamleiders ontwikkeld. Dit profiel is gedragen en kan worden toegepast binnen alle units. Per 1 maart 2015 is een traject voor teamleiders ontwikkeld, waarbij teamleiders maan-delijks werken aan hun eigen professio-nalisering en een eigen kijk ontwik-kelen op ‘leiderschap’ op school.

MENTOR

Smartdoel 12.2.: Per februari 2015 is een professionaliseringsplan gereed. Speerpunt 12: Daarin wordt voortgebouwd op de persoonlijke ontwikkelingsplannen kwaliteitszorg (POP’s) van de docenten die per Februari 2015 dienen te zijn afgerond. Deze POP’s zijn mede gebaseerd op de nulmeting die gedaan is onder docenten, op basis van de competenties die beschreven zijn vanuit de wet Beroepen in het onderwijs (BIO), waarbij per eind december bij alle docenten 1 lesobservatie is gedaan, door minimaal een observator. Wanneer het nodig was, is overgegaan tot een tweede lesbezoek met twee lesobservatoren (teamleider en onderwijskundig observator of vakdidactisch expert).

OB

VAKGROEP

Smartdoel 12.1.: In augustus 2016 is een duurzaam systeem van kwaliteitszorg opgestart en geïmplementeerd van waarbij de PDCA cyclus gehanteerd wordt om verschillende processen en resultaten te analyseren rondom schoolresultaten, personeelsbeleid zoals een onderzoeksmonitor.

UD’S/ KTV

SMARTDOEL

STAF

SPEERPUNT


aan te geven voor het te behalen cito-resultaten in groep 8 van de Basisscholen en door dit te combineren met de resultaten van de laatste 2 jaren van het basisonderwijs.

x

AD, OD,

OD

96

PZ

-

-

-

-

-

-

-

- x

-

-


-

-

-

Smartdoel 13.1.: In augustus 2017 werkt iedere docent met groepshandelingsplannen, individuele handelingsplannen en individuele leerlijnen met als doel iedere leerling op maat te kunnen bedienen. Hiervoor is een heldere interne zorgstructuur nodig, met ondersteuning van een team Speerpunt 13: van externe specialisten, zodat iedere leerling de juiste benadering krijgt leerlingenzorg afgestemd op zijn of haar behoefte.

De docent, de mentor, de zorg coördinator, de teamleider, docentencoach , externe specialist (zoals bij EOZ).

SMARTDOEL

Smartdoel 14.1.: De mens en de SGB. Met ingang van januari 2015 wordt een permanente werkgroep “fysieke veiligheid” ingesteld bestaande uit Speerpunt 14: vertegenwoordigers van het OLB, SGB en politie die gaan zorgdragen voor Veiligheid risico analyse en een verbeterplan dat in aug. 2015 klaar moet zijn ter uitvoering, vervolgens zal van dit verbeterplan in dec. 2015 40%van de punten in volgorde van urgentie, zijn gerealiseerd.

STAF

SPEERPUNT

Werkgroep Fysieke Veiligheid

97

X

-

-

-

-

-

-

X

- Externe consultant s - EOZ

-

EXTERN

- X

-

OUDERS

- PZ

-

LEERLING/ STUDENT

AD/OD/ Onderwijsbure au

-

MENTOR

Smartdoel 12.4.: In augustus 2016 is de afdeling PZ een HRM/HRD afdeling geworden en dit beleid is duidelijk zichtbaar binnen alle geledingen van de SGB.

x

VAKGROEP

-

ZORGCOORDINATOR

- x

DOCENT

-

DOCENT COACH

-

TEAMLEIDER/

-

UD’S/ KTV

Onderiwijsbureau zorg. OD AD

DIRECTIE/ OB/BLSA/ BOPO/ POG’S

Smartdoel 12.3.: Per 1 februari 2015 is in samenspraak met de zorgcoördinatoren een duidelijk competentie-profiel, inclusief indicatoren, voor zorgcoördinatoren van de SGB ontwikkeld. Per 1 maart 2015 is een traject voor zorg-coördinatoren ontwikkeld, waarbij zorgcoördinatoren maandelijks werken aan hun eigen professionalisering en een eigen kijk ontwikkelen op ‘zorg op school’. De up-grading groep zorgcoördinatoren is te zien als een kennis- en ervaringsnetwerk waarbij nadrukkelijk aandacht is voor formeel en informeel leren ( met elkaar uitwisselen).

Bezoekers, toezichthoud ers,


Smartdoel 14.2.:Calamiteiten en beveiliging Met ingang van januari 2015 wordt een permanente commissie Calamiteiten ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van het OLB, SGB, Ouders, leerlingen/studenten en politie die gaan zorgdragen voor risico analyse en een verbeterplan dat in aug. 2015 klaar moet zijn ter uitvoering, vervolgens zal van dit verbeterplan in dec. 2015 50% van deze punten uitgevoerd zijn teneinde de schade van inbraak en vernieling te beperken en ter voorkoming van, en voorbereid te zijn op calamiteiten.

Permanente commissie Calamiteiten Beleid

Smartdoel 15.1.: Binnen en buitenruimte. Vanaf januari 2015 zal er een permanente werkgroep samengesteld worden die in samenwerking met de facilitaire dienst SGB met studenten, leerlingen, ouders, docenten en externe diensten zich bezig gaan houden met het verbeteren en op peil houden van de terreinen en gebouwen van de SGB. Het doel hiervan is om een cultureel acceptabele omgeving te creëren ter verhoging van de productiviteit, leerresultaten, veraangenamen van de leerwerkomgeving. Tevens wordt gemikt op het terugdringen van het vandalisme, met als gevolg een toename Speerpunt 15: Motiverende van minimaal 50% in leerlingen en docenten- tevredenheidsbeleving- fysieke omgeving” in het eerste jaar, die middels leerlingen- en omgeving personeelstevredenheidsonderzoeken jaarlijks wordt geënquêteerd.

AD, POG2”

Smartdoel 15.2.: Onderhoud en beheer. Het verbeteren van de leerwerkomgeving door het per augustus 2015 instellen, uitvoeren, evalueren en bijstellen van de interne procedures middels de invoering van ISO 9000 met als doel het verkrijgen van een certificering in Januari 2017, wat moet leiden tot een verbetering van 30% moet in dec 2015 zichtbaar zijn in het leerlingen- en personeels-tevredenheidsonderzoek .

Faciliteren op maat Proceduresstructuur en Mandaten vaststellen

98

Fac. diensten

x

x

x

x

x

x

x

x

Externe diensten

SGB excellentie in ontwikkeling

Recommend Documents