Internationaal
Celloconcours Servais 2009 Organisatie : Rotary Club Gent en vzw Servais
Eerste ronde donderdag en vrijdag &
16 17 april 2009 telkens om 18 uur en om 20 uur
Servaisacademie Halle
Programma
Het Rotary Muziekconcours Sinds 1997 organiseert Rotary Club Gent een muziekconcours om jonge talentrijke musici een startkans te bieden in de concertwereld. Diverse disciplines kwamen tot nu toe aan bod : kamermuziek, vocale en instrumentale solisten en jazz. Prijswinnaars en deelnemers aan het Concours hebben nu al een succesrijke carrière uitgebouwd of hebben een vaste plaats verworven in het concertleven. Enkele namen : Hans Ryckelynck, Kristof Van Grysperre (USA), Raf Minten en Koen Maas (Blindman-kwartet), het Simoens-Trio, het Koa-Kwartet, Inge Van de Kerkhove (Harmonia Mundi), Annique Burms (Schotland), het Thelema-Trio (Japan, Zuid-Amerika) en Nikolaas Kende. Het Rotary Concours wil een brug slaan tussen het moment van afstuderen en de grote internationale wedstrijden en biedt de jonge musici de kans wedstrijdervaring op te doen. Anders dan bij de conservatoria-examens worden de kandidaten beoordeeld op hun algemene muzikale capaciteiten om een publiek te enthousiasmeren en een ambassadeur te zijn van de muziek en van ons land. Het Muziekconcours van 2007 stelde de cello centraal. Dat ‘Nationaal Celloconcours Servais’ stond open voor cellisten die studeren of gestudeerd hebben in een Belgisch Conservatorium. Met dit negende Muziekconcours worden de grenzen opengetrokken naar de Benelux. De eerste ronde vindt plaats in Halle, de geboortestad van de Belgische cellist Servais, naar wie ook deze editie van het celloconcours genoemd is. De vzw Servais stimuleert het onderzoek naar Servais’ leven en werk en de uitvoering van zijn composities en is hét aanspreekpunt voor alles wat met Servais te maken heeft. The Servais Society wants to contribute to studying and propagating Servais’ life and works as well as those of his offspring. Moreover, the Society is the one and only contact for everything in connection with Servais. Contact : Peter François, voorzitter Beertsestraat 45, 1500 Halle (België) +32 (0)2 360 14 88 - +32 (0)499 33 51 51
[email protected]
Eerste ronde donderdag 16 en vrijdag 17 april 2009, telkens om 18 en 20 uur Halle, Servaisacademie, Kardinaal Cardijnstraat 7 Meer info : www.servais-vzw.org Finale zaterdag 18 april 2009, 15.30 uur Gent, Concertzaal “Miry” Koninklijk Conservatorium, Hoogpoort 64 Meer info : www.rotarygent.org Prijsuitreiking & Laureatenconcert zondag 19 april 2009, 20 uur Gent, Concertzaal “Miry” Koninklijk Conservatorium, Hoogpoort 64 Meer info : www.rotarygent.org
www.servais-vzw.org - www.servais2007.be
De Stad Halle, KBC Bank Halle-Centrum en Drukkerij Jos Detobel steunen de vzw Servais 3
François Servais François Servais werd op 6 juni 1807 geboren in Halle, dichtbij Brussel. Hij zette er zijn eerste stappen in de muziek en bleef er wonen tot zijn overlijden op 26 november 1866. Vanaf 1833 ondernam Servais concerttournees door de buurlanden en grote concertreizen door Europa, die hem tot in Scandinavië, Rusland, Polen en Turkije brachten. Hij kreeg zo de gelegenheid om op te treden in beroemde zalen, voor haast alle Europese vorstenhuizen en aan de zijde van collega-virtuozen als Liszt, Rubinstein, Mendelssohn, Vieuxtemps en Clara Schumann. Dat Servais gevraagd werd om op te treden tijdens het eerste concert van de Wiener Philharmoniker in 1842, bewijst dat zijn faam toen al stevig gevestigd was. Men noemde hem vaak ‘de Paganini van de cello’. Onder meer Hector Berlioz en Gioaccino Rossini namen die woorden in de mond. Servais wordt beschouwd als een van de grootste cellisten van zijn tijd. Als cellovirtuoos leverde hij een omvangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de cellotechniek : hij breidde de technische mogelijkheden uit en speelde steeds met steunpin, wat al vlug navolging kreeg. Als docent in het Koninklijk Conservatorium van Brussel gaf hij zijn vaardigheden door aan nieuwe generaties. De technische hoogstandjes vonden ook hun weg naar zijn composities. Servais’ werken zijn daarom uiterst virtuoos, hoewel hij ook veel plaats inruimde voor lyriek. Een zeventigtal composities verschenen in druk ; het zijn voornamelijk werken voor cello met begeleiding van piano, viool, kwartet of symfonisch orkest. Vandaag weerklinkt zijn werk nog overal ter wereld. Op het Celloconcours zijn drie van Servais’ werken te horen : de Fantaisie op Schuberts Sehnsuchtswalzer (opus 4), de Fantaisie sur deux Airs Russes (opus 13) en de Fantaisie op La Fille du Régiment van Gaetano Donizetti (opus 16).
Concoursbegeleider Enkele kandidaten hebben een eigen begeleider. Voor wie dat niet het geval is, heeft Rotary Club Gent een beroep gedaan op Jean Dubé. Jean Dubé begint op driejarige leeftijd piano te leren en na twee jaar al geeft hij zijn eerste concert. Als hij negen is vertolkt hij Mozarts vijfde pianoconcerto met het Orchestre Philharmonique de radio France voor de zender France Musique en hij wint ook een Steinway-piano tijdens het concours Jeunes prodiges de France. Daarna gaat hij studeren aan het Conservatorium van Nice en aan het Conservatoire National Supérieur de Paris bij Jacques Rouvier. Hij werd er op 14-jarige leeftijd de jongst afgestudeerde pianist ooit. Hij volgt ook vervolmakingscursussen bij Jacqueline Robin en bij John O‘Conor in Dublin en masterclasses bij diverse docenten. Jean Dubé is laureaat van verschillende internationale pianowedstrijden. Op zijn negentiende behaalt hij de Eerste Grote prijs én de publieksprijs tijdens het Internationale Franz Liszt Pianoconcours te Utrecht. Hij was te gast als solist en als kamermusicus op grote internationale festivals in onder meer Bolzano, Kuhmo, Kiev, Sint-Petersburg, Chicago en Rome en hij speelde onder leiding van bekende dirigenten zoals Hans Graf, John Storgards, Paul Daniel, Thomas Dausgaard en András Ligeti. Vorig seizoen was hij te horen in Europa, Zuid-Afrika, en Azië (Chinatournee) en werkte hij mee aan drie tvprogramma’s. Jean Dubé realiseerde talrijke cd-opnamen, onder meer met pianowerken van Liszt voor het label Naxos. Ontdek meer over Jean Dubé op www.jeandube.com.
Prijzen 1ste prijs : “Prijs Rotary Club Gent & Symfonieorkest Vlaanderen” : 1.000 euro + 1.500 euro voor twee concerten als solist met “Symfonieorkest Vlaanderen” in het Concertgebouw van Brugge en in De Singel in Antwerpen (totaal : 2.500 euro). 2de prijs (voor de beste uitvoering van Servais) : “Prijs vzw Servais & Rotary Club Utrecht” : 500 euro + 500 euro voor een concert in Halle + 500 euro voor een concert in Utrecht (totaal : 1.500 euro). ESTA-Flanders biedt aan de winnaar van de tweede prijs een optreden aan met de uitvoering van een werk van Servais, begeleid door het ESTA-Ensemble, op het International ESTA Congress 2010 in Brugge. Als vergoeding mag de winnaar gratis deelnemen aan het hele congres (200 euro). Servais’ standbeeld op de Grote Markt van Halle (Cyprien Godebski, 1869) 4
3de prijs: “Prijs RC Tercoigne” : 500 euro + 500 euro voor een concert (totaal: 1.000 euro) 5
Programma donderdag 16 april 17.30 uur – Lorraine Bazalgette Utz Nationaliteit : Frans Huidig conservatorium : Conservatoire Royal de Liège Piano : Jean Dubé Afgezegd
18.00 uur – Kacper Nowak Nationaliteit : Pools Huidig conservatorium : Conservatoire Royal de Bruxelles Piano : Pierre Brunello Programma selectieproef : - François Servais (1807-1866) - Fantaisie sur deux Airs Russes, opus 13 - Joseph Haydn (1732-1809) - Concerto in Do groot (deel 1 : Moderato) - David Popper (1843-1913) - Elfentanz, opus 39 Programma finale : - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840-1893) - Rococo Variaties, opus 33 - Joseph Haydn - Concerto in Do groot (deel 3 : Allegro molto) - Dmitri Sjostakovitsj (1906-1975) - Sonate in re klein, opus 40 (Allegro non troppo- Largo - Allegro)
18.35 uur – Sophie Jomard Nationaliteit : Frans Huidig conservatorium : Conservatoire Royal de Bruxelles Piano : Pierre Brunello Programma selectieproef : - Benjamin Britten (1913-1976) - Thema “Sacher” voor cello solo - Joseph Haydn - Concerto in Re groot (deel 1 : Allegro moderato (+ cadens)) - François Servais - Fantaisie et Variations sur Le Désir, opus 4 Programma finale : - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski - Rococo Variaties, opus 33 - Gasparo Cassado (1897-1966) - Suite voor cello solo (deel 1 : Preludio - Fantasia) - François Servais - Fantaisie et Variations sur Le Désir, opus 4
19.05-20.00 uur : Pauze
6
20.00 uur – Romain Dhainaut Nationaliteit : Belg Huidig conservatorium : Conservatorium Den Haag Piano : Pierre Brunello Programma selectieproef : - Joseph Haydn - Concerto in Do groot (deel 3 : Allegro molto) - François Servais - Fantaisie et Variations sur Le Désir, opus 4 - György Ligeti (1923-2006) - Sonate pour violoncelle seul (deel 1 : Dialogo ; deel 2 : Capriccio) Programma finale : - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski - Rococo Variaties, opus 33 - Ottorino Respighi (1879-1936) - Adagio con Variazioni - Alfred Schnittke (1934-1998) - Improvisation pour violoncelle seul - György Ligeti - Sonate pour violoncelle seul (deel 1 : Dialogo ; deel 2 : Capriccio)
20.35 uur – Harm Garreyn Nationaliteit : Belg Huidig conservatorium : afgestudeerd aan het Koninkljik Conservatorium Brussel Piano : Jean Dubé en Mamia Akhvletiani Programma selectieproef : - François Servais - Fantaisie sur deux Airs Russes, opus 13 - Joseph Haydn - Concerto in Re groot (deel 1 : Allegro moderato (cadens Reiner Ginzel)) - Albert Huybrechts (1899-1938) - Pastourelle pour violoncelle et piano (modérément animé) Programma finale : - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski - Rococo Variaties, opus 33 - François Servais - Fantaisie sur deux Airs Russes, opus 13 - Leoš Janáček (1854-1928) - Pohàdka (Con moto - Con moto - Allegro)
21.10 uur – Francis Mourey Nationaliteit : Frans Huidig conservatorium : Koninklijk Conservatorium Antwerpen Piano : Aude Vallée Programma selectieproef : - Joseph Haydn - Concerto in Re groot (deel 1 : Allegro moderato) - Franz Schubert (1770-1828) - Sonate Arpeggione (D.821) (deel 1 : Allegro moderato) - François Servais - Fantaisie et Variations sur La Fille du Régiment, opus 16 Programma finale : - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski - Rococo Variaties, opus 33 - Claude Debussy (1862-1918) - Sonate pour violoncelle et piano - François Servais - Fantaisie et Variations sur La Fille du Régiment, opus 16
7
Programma vrijdag 17 april 17.30 uur – Barbara Duarte Nationaliteit : Portugees Huidig conservatorium : Conservatorium van Amsterdam Piano : Jean Dubé Afgezegd 18.00 uur – Aygul Pribylovskaya Nationaliteit : Russisch Huidig conservatorium : Koninklijk Conservatorium Gent Piano : Jean Dubé Programma selectieproef : - Joseph Haydn (1732-1809) - Concerto in Re groot (deel 1 : Allegro moderato) - Joseph Jongen (1873-1953) - Aria, opus 68 nr. 1 (Largo) - François Servais (1807-1866) - Fantaisie sur deux Airs Russes, opus 13 Programma finale : - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840-1893) - Rococo Variaties, opus 33 - Astor Piazzolla (1921-1992) - Le Grand Tango - Gasparo Cassado (1897-1966)- Suite voor cello solo (deel 3 : Intermezzo and Dance)
18.35 uur – Agnieszka Kolodziej Nationaliteit : Pools Huidig conservatorium : Koninklijk Conservatorium Brussel Piano : Jean Dubé Programma selectieproef : - Joseph Haydn - Concerto in Re groot (deel 1 : Allegro moderato (+ cadens)) - Dmitri Sjostakovitsj (1906-1975) - Sonate in re klein, opus 40 (Allegro non troppo - Largo - Allegro) - François Servais - Fantaisie et Variations sur Le Désir, opus 4 Programma finale : - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski - Rococo Variaties, opus 33 - Johannes Brahms (1833-1897) - Sonate in Fa groot, opus 99 (Allegro vivace - Adagio affetuoso - Allegro passionato - Allegro molto) - David Popper (1843-1913) - Elfentanz, opus 39
19.05-20.00 uur Pauze
8
20.00 uur – Natalie Forthomme Nationaliteit : Belg Huidig conservatorium : Conservatoire Royal de Mons Piano : Annick Garso Programma selectieproef : - Joseph Haydn - Concerto in Re groot (deel 1 : Allegro moderato (+ cadens)) - François Servais - Fantaisie sur deux Airs Russes, opus 13 - Niccolò Paganini (1782-1840) - Variations sur un thème de Rossini Programma finale : - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski - Rococo Variaties, opus 33 - J. S. Bach (1685-1750) - Suite voor cello solo nr. 1 in Sol groot (BWV 1007) (Prelude - Allemande - Courante - Sarabande - Menuet - Gigue) - Niccolò Paganini - Variations sur un thème de Rossini
20.35 uur – Ketevan Roinishvili Nationaliteit : Georgisch Huidig conservatorium : Conservatorium van Amsterdam Piano : Jean Dubé Programma selectieproef : - Joseph Haydn - Concerto in Re groot (deel 1 : Allegro moderato) - François Servais - Fantaisie sur deux Airs Russes, opus 13 - Sulkhan Tsintsadze (1925-1991) - Satchidao Programma finale : - Pjotr Iljitsj Tsjaikovski - Rococo Variaties, opus 33 - Bohuslav Martinu (1890-1959) - Variations on a theme of Rossini - Ludwig van Beethoven (1770-1828) - Variaties op “Bei Männer welche Liebe fühlen”
21.05 uur – Beraadslaging jury Tijdens de juryberaadslaging is er mogelijkheid tot gratis bezoek aan de Servaisruimte van het Zuidwestbrabants Museum (derde verdieping). Daar staat een selectie opgesteld van de Servaiscollectie die het Museum samen met de vzw Servais de voorbije jaren heeft bijeengebracht.
ca. 21.45 uur Proclamatie en receptie
9
Juryleden Kerstin Feltz, geboren in Jena, kreeg haar eerste cellolessen toen ze vijf jaar was. Ze studeerde onder meer in het Franz Liszt Conservatorium in Weimar en het Tsjaikovski Conservatorium in Moskou, waar ze ook assistente werd van professor Fejgin. Ze volgde masterclasses bij Heinrich Schiff, Boris Pergamenschikov, Erkki Rautio en anderen. Ze sleepte talrijke internationale prijzen in de wacht, waaronder de eerste prijs op het zesde Internationaal Bachconcours te Leipzig. Ze werd laureate van de internationale wedstrijden te Markneukirchen, Belgrado, het Pablo Casals Concours te Budapest en de prestigieuze Tsjaikovski Competition in Moskou. Concertreizen volgden in Europa en de Verenigde Staten, maar ook naar Mexico, Cyprus, Japan en Turkije. Talrijke radio-, tv- en cd-opnames met werk van Kodaly, Reger, Ysaÿe, Bach, Schumann werden op groot enthousiasme onthaald. Kerstin Feltz is sinds 1994 professor aan de Universiteit voor Muziek en Dramatische Kunsten in Graz, Oostenrijk. Gregor Horsch werd in 1997 benoemd tot eerste cellist van het Koninklijk Concertgebouworkest te Amsterdam. Hij is ook professor aan het Royal Northern College of Music in Manchester. Hij studeerde aan de Musikhochschule in Freiburg bij Christoph Henkel en in het Verenigd Koninkrijk bij Ralph Kirchbaum. Hij is prijswinnaar van het Internationaal Celloconcours te Scheveningen en van de Internationale Cello Competition “Gaspar Cassado” in Firenze. Hij trad op in concerto’s van Barber, Elgar, Schumann, Haydn, Tristan Keuris (creatie) en Julius Röntgen, in de Wigmore Hall en de Queen Elisabeth Hall in Londen, het Cellofestival te Manchester, het Holland Festival enzovoort. Hij werkte samen met dirigenten als Leonard Slatkin, Yan Pascal Tortelier, Jevgeni Svetlanov en Raymond Leppard en concerteerde met Menahim Pressler, Vadim Repin, Nobulo Imai, Emmanuel Ax en Sarah Chang. Hij verzorgde opnames voor BBC 3 en op de cd-labels CPO en NM Classics, onder meer van cellowerken van Rihm, Kurtag, Gubaidulina, Röntgen en Moór. Hij maakt regelmatig deel uit van de jury voor het Prinses Christina Concours, het Davina van Wely concours en het SJMN Concours. Seeli Toivio behoort tot de jonge generatie vooraanstaande cellisten uit Finland. Zij studeerde aan de Sibelius Academie in Helsinki, aan de Liszt Academie in Budapest en aan de Royal Academy in Londen, waar ze afstudeerde met de grootste onderscheiding bij grootmeesters als Erkki Rautio, Miklós Perényi, David Strange, Martti Rousi en anderen. Naast het klassieke repertoire specialiseerde zij zich in de interpretatie van de grote virtuoze salonstukken van de 19e eeuw, waaronder het œuvre van François Servais. Ze transcribeerde ook de halsbrekende vioolmuziek van onder meer Wieniawski, Paganini en Pablo de Sarasate voor de cello. 10
Ze trad op in Europa, Azië, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten als soliste en in kamermuziek en maakte tal van opnames voor TV en radio. Haar cd’s verschenen op Finse en Bulgaarse labels. Dit jaar doctoreert zij aan de Sibelius Academie met een publicatie over de ontwikkeling van de linkerhandtechniek. Met een reeks van vijf concerten verdedigt ze haar proefschrift over een nieuwe speciaal voor virtuoze stukken ontworpen speeltechniek. Met orkest propageert ze de ten onrechte vergeten celloconcerto’s van Servais. Marcel Lequeux (juryvoorzitter) studeerde aan het Koninklijk Conservatorium te Gent en privé bij Maurice Dambois (Brussel). Hij werd laureaat van het Internationaal Concours te Colmar en maakte deel uit van meerdere vermaarde Belgische ensembles als het Vlaams Pianokwartet, het Strijkkwartet Werthen en Musica Polyphonica, waarmee hij talrijke buitenlandse concertreizen maakte. Hij was regelmatig te horen op radio en tv en maakte opnames voor EMI en Decca. Hij was cellosolo bij het Belgisch Kamerorkest en het orkest van de Vlaamse Opera. Hij specialiseerde zich in het onderricht van de kamermuziek (alle instrumenten) en de pedagogie als hoofddocent aan het Koninklijk Conservatorium van Gent. Hij was ook docent cello aan het Lemmensinstituut, “buitengewoon professor” aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth en gastdocent in het Conservatorium te Enschede. Hij treedt regelmatig op als jurylid in binnen- en buitenlandse wedstrijden, is sinds 1998 voorzitter van het Rotary Gent Concours en eveneens sinds verscheidene jaren co-juryvoorzitter bij het IPMC en het Nationaal Concours van SJMN - Nederland.
Bijkomend jurylid voor de finale : Mircea Calin werd in 1960 in Boekarest geboren. Hij studeerde er piano en viool bij onder meer Stefan Gheorghiu, Ifrah Neaman en Rugiero Ricci. Als 17-jarige won hij diverse prestigieuze wedstrijden in Boekarest en Timisoara. De internationale doorbraak kwam er toen hij laureaat werd van het Wieniawski Concours, van de Tibor Varga wedstrijd, het Paganini Concours en nog vele andere. In 1991 ontving Mircea Calin wat hij noemt “zijn meest dierbare prijs” : een C.Hans-Karl Schmidt strijkstok, hem geschonken door de beroemde maestro Rugiero Ricci. Tal van concerten, recitals en kamermuziekconcerten in binnen- en buitenland brachten hem tot in Korea en Japan. Daarnaast vervulde hij de functie van eerste concertmeester, onder meer bij het Orchestra Internazionale d’Italia, de Virtuosi di Bucharest en deFilharmonie in Antwerpen. Momenteel bekleedt hij datzelfde ambt bij het Symfonieorkest Vlaanderen, het orkest dat aan de winnaar van de Eerste prijs van het Rotary Celloconcours de gelegenheid biedt als solist op te treden in de concerten van de Summer Classics 2009 in Brugge (Concertgebouw) en in Antwerpen (De Singel). 11
Met dank aan de Stad Halle, Cultuurcentrum ‘t Vondel, de Stedelijke Servaisacademie, Rotary Club Halle, het Zuidwestbrabants Museum en De Wijngeuzen voor hun medewerking aan de organisatie in Halle.
Gregor Horsch wordt als jurylid voor de eerste ronde vervangen door Roger Regter. Roger Regter is sinds 1998 als solocellist verbonden aan het Residentie Orkest in Den Haag, waar hij drie jaar als tutti-cellist heeft gespeeld. De eerste lessen kreeg hij van zijn vader, zelf een enthousiast amateur-cellist. Vervolgens nam hij les bij Daniel Esser. Op elfjarige leeftijd kwam hij in het Nederlands Jeugd Strijkorkest, waarvan hij vijf jaar orkestlid is geweest. In 1993 nam hij actief deel aan een masterclass van Mstislav Rostropovitsj. Roger Regter studeerde in 1996 af aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, waar hij tot uitvoerend musicus is opgeleid door Godfried Hoogeveen. Naast zijn activiteiten in het orkest is hij een groot liefhebber van kamermuziek. Roger Regter bespeelt een J.B.Vuillaume-cello (Parijs, 1845), hem ter beschikking gesteld door het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds.
