september Het is al begonnen

Gaandeweg augustus / september 2015

Het is al begonnen

Westerhof Boeken, dé boekhandel van Zwolle! Zwolle - Jufferenwal 2 Tel: 038-4216171 - Wade 106 Tel: 038-4222440 www.westerhoffboeken.nl

Zaalverhuur SIO - Thorbeckelaan 2 - 8014 AZ Zwolle [email protected] - www.siozwolle.nl - 038 465 13 60 Zaalverhuur SIO Zwolle biedt uitstekende mogelijkheden voor het houden Zwolle biedtofuitstekende van uwZaalverhuur vergadering,SIO training, cursus bijeenkomst. mogelijkheden

voor het houden van uw vergadering, training, cursus De catering is tijdens uw verblijf in goede handen. of bijeenkomst.

Openingstijden

Enkele voorbeelden:

De catering is tijdens uw verblijf • Cateringarrangement Schelle €12,50 perhanden. persoon (excl. zaalhuur) in goede • Cateringarrangement Ittersum In overleg veel mogelijk €17,50 per is persoon (excl. zaalhuur) In overleg is veel mogelijk

Ma Di Wo Do Vr Za Zo

07.30 - 23.30 uur 07.30 - 23.30 uur 07.30 - 23.30 uur 07.30 - 23.30 uur 07.30 - 23.30 uur Op aanvraag Gesloten

Gratis advies voor ondernemers om te besparen op de partijenpost kosten. Besparing gegarandeerd! Vraag het advies vandaag nog aan om direct uw winst te verhogen. U kunt ons bereiken via: postvergelijk.info en [email protected] of 06-128 16 406.

”DE WIJZE WAAROP MEANDER OMGING MET ONZE EMOTIES WAS HARTVERWARMEND” Meer weten? Neem gerust contact op of loop eens binnen. U bent van harte welkom.

Melden overlijden: 038 453 63 20 24 uur per dag - www.meander-uitvaartbegeleiding.nl - Huize Hofvliet - Katerdijk 1 - Zwolle

In deze Gaandeweg Op de voorpagina: Bij het begin van een kerkdienst steekt een kind met het licht van de Paaskaars de liturgische kaarsen aan. Jan Stellingwerff maakte deze foto in de Oosterkerk.

Themapagina’s Toegang pagina 4 Samen lezen, delen, eten pagina 5 Dit is de kerk van de stad pagina 6 Van Emmaüs naar Sion pagina 8 Column: STORYBOX pagina 9

Merk je het niet? Blijf niet staren op wat vroeger was. Sta niet stil in het verleden. Ik, zegt Hij, ga iets nieuws beginnen, het is al begonnen, merk je het niet? Met als basis een regel uit dit lied van Huub Oosterhuis gaat het in deze Gaandeweg over verandering en vernieuwing. Soms zwaar, soms vederlicht, zoals de veertjes in de eerste Zwolse Kerkennacht. Zie voor meer foto’s de pagina 6 en 7, 20 en 22. Ook als redactie staan we voor veranderingen: eindredacteur Gery Bruins stopt eind dit jaar, de Algemene Kerkenraad is op zoek naar een opvolger. De advertentie staat op pagina 18. En ook onze hoofdredacteur, ds. Iemke Epema, wil haar taak aan een opvolger overdragen. Die wordt niet via een advertentie gezocht, maar wie belangstelling heeft mag gerust informatie vragen. Inmiddels zijn wij alweer begonnen met de voorbereiding van Gaandeweg 5, die als thema krijgt ‘Een stukje meelopen’. Daarin staan allerlei vormen van pastoraat centraal. De inlever- en verschijningsdata van dit nummer staan in het Colofon.

Eer zij God En dan staat ook het Kerstnummer bij ons alweer op de agenda. Thema voor dat nummer wordt ‘Eer zij God in onze dagen.’ Hoe eren wij de Eeuwige in onze tijd? Suggesties van lezers zijn weer welkom. Geef ze uiterlijk eind juni door per e-mail: [email protected] of per post: Molenweg 241, 8012 WG Zwolle. Een heel mooi kerkelijk seizoen! Redactie Gaandeweg

Aandacht voor Onder andere het afscheid van ds. Wim Hortensius pagina 10 tot en met 15

Beleid en bestuur Hoofdhof en Stinskerk in gesprek Grote Kerk heeft directeur pagina 16 Kerkbalans 2016 Pagina 17

Colofon Gaandeweg is het magazine voor alle leden van de Protestantse Gemeente Zwolle, de Evangelisch-Lutherse Gemeente Zwolle en De Hoofdhof Berkum Achtste jaargang nr. 4, augustus/september 2015 Verschijnt zes keer per jaar. Oplage: 9.700 Redactie: Ds. Iemke Epema (hoofdredacteur), Gery Bruins (eindredacteur), Saskia Dankers, Rob van Harten en Jan Nauta Advertentiebeheer Kerkelijk Bureau tel. (038) 421 75 96

Van het Kerkelijk Bureau pagina 18

Vormgeving en grafische productie: door Upmeyer Grafimedia Zwolle

Kerkdiensten Bij de kerkdiensten pagina 19

Aanleveren kopij en foto’s: De volgende Gaandeweg verschijnt in de week van 27 september en loopt tot en met zaterdag 5 december. Kopij en foto’s dienen uiterlijk maandag 31 augustus te zijn aangeleverd via [email protected] of schriftelijk bij het Kerkelijk Bureau.

Kerkdiensten voor de komende maanden pagina 20, 21 en 22

Er is in Gaandeweg ruimte voor berichten uit de wijkgemeenten en aankondigingen van andere kerkelijk gerelateerde activiteiten. De redactie beoordeelt of deze van belang zijn voor zoveel mogelijk lezers.

Dit magazine is milieuvriendelijk geproduceerd

3

Het is al begonnen

Toegang Treed statig binnen door de poort. Hier staat zijn troon, hier woont zijn woord. Hef hier voor God uw lofzang aan: Gebenedijd zijn grote naam. (Psalm 100 vers 3 LB)

Met uitzicht op een abdijpoort schrijf ik mijn laatste meditatie voor Gaandeweg. De poort die toegang biedt tot de abdij ‘Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven’ in Berkel-Enschot. Beter bekend van het heerlijke trappistenbier ‘La Trappe’. Ik ben hier een paar dagen te gast om voor mezelf de balans op te maken nu ik de IJssel oversteek van de Oosterkerkgemeente naar de Protestantse Wijkgemeente i.w. in Hattem. Waar kom ik vandaan, waar ga ik naar toe? Dertig jaar geleden maakte ik in deze abdij kennis met het kloosterleven en de monastieke liturgie. Fascinerend en inspirerend. Is het alweer zo lang geleden? Vijfentwintig jaar terug door mijn vader bevestigd als predikant in Uithoorn. Na acht jaar vertrokken naar Diemen en toen na zes jaar naar Zwolle. En nu na elf jaar tintelt het weer: verlangen naar verandering en vernieuwing. Niet blijven staren op wat vroeger was. Ik blijf het bijzonder vinden: binnen te gaan door de poort van een kerk. De toegang naar die andere wereld, verbinding zoeken met de Eeuwige. ‘Kyrië’ roepen om alles wat niet goed gaat in ons leven, in de wereld, ‘gloria’ zingen om alles wat verrast en gelukkig maakt. Stil zijn, rituelen met aandacht vieren, het Woord in zijn pracht en prikkeling horen en verkondigen. Om zo van Godswege bevrijd te worden. Om weer buiten, gezegend als vrije mensen, te doen wat moet gedaan aan liefde, vrede en gerechtigheid. Dit verbeeldende spel van de liturgie kan worden gespeeld in elke heilige ruimte, groot of klein, oud of modern, hoe protestants of rooms-katholiek de poort ook is. Een plaats om de Eeuwige te ontmoeten, door Christus gevonden te worden. Maar ik zal de mensen en de poort van de Oosterkerk missen. En het uitzicht, als na een viering de zware groene deuren naar buiten toe open gaan. Het altijd wisselende licht op de Schoenkuipenbrug, de singel, de bomen. De poort van de kerk als toegang tot de wereld, de stad, ons dagelijks leven. Want daar zullen we het gaan waarmaken, om licht en zout te zijn, in zijn Naam. Ga in vrede!

Want God is overstelpend goed, die ons in vrede wonen doet. Zijn goedheid is als morgendauw: elk nieuw geslacht ervaart zijn trouw. (Psalm 100 vers 4 LB) Wim Hortensius

4

Voor deze Gaandeweg heeft ds. Jos Douma bij het begin van een nieuw kerkelijk seizoen zijn gedachten laten gaan over waar het in de kerk echt om gaat. Hij is predikant van de Plantagekerk, de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt) in Zwolle-centrum. De foto is gemaakt tijdens de voorbereiding van de Paasbrunch van PERKI. De van oorsprong Indonesische Nederlanders die kerken in de Oosterkerk, creëren heel veel momenten om ‘samen te eten’.

Samen lezen, delen, eten Zo aan het begin van een nieuw seizoen stel ik mezelf altijd weer de vraag: “Waar gaat het nu echt om in kerk-zijn?” Want voor je het weet ben je als predikant bezig om jezelf en de gemeente weer de weken door te managen. Er is altijd zoveel te regelen en te doen en te vergaderen! Maar ik wil helemaal geen manager zijn. En daarom: wat doet er nu echt toe in de kerk? En nu heb ik het gevoel dat ik een inspirerend antwoord heb gevonden. Dat antwoord kwam ik op het spoor door twee dingen met elkaar te combineren. Eerst was er deze gedachte: christenen herken je niet aan de overtuigingen die ze onderschrijven, maar aan de praktijken waarin ze participeren. Al te lang hebben we gedacht dat christen-zijn vooral te maken had met het hebben van een set overtuigingen over God, de Bijbel, de kerk en de wereld. Maar het gaat om een set praktijken: wat we doen en hoe we dat doen, dát maakt het verschil. En toen, het tweede, was daar een PKN-voorganger die op een conferentie zei: “Woord en sacramenten, dat moet ons genoeg zijn!” Woord, Doop en Maaltijd. Ik zag opeens dat dat praktijken waren: dingen die we als christenen samen doen om te groeien in geloof en om te oefenen in het goede leven. Wat nu als we Woord, Doop en Maaltijd niet opsluiten in onze zondagse liturgie, maar de kern, de ziel ervan meenemen in ons dagelijkse leven? En zo kwam ik bij deze drieslag als kern van kerk-zijn en christen-zijn: samen lezen, samen delen, samen eten. Samen lezen: telkens opnieuw, op allerlei manieren moet het goede nieuws gehoord en gelezen worden, dat nieuws over die andere wereld, de wereld van God, die tegelijk ook zo dichtbij is. Laten we meer samenleesmomenten creëren! Samen delen: doop betekent toch dat je deelt in het heil van Jezus, dat je deel uitmaakt van zijn lichaam? En dat betekent toch dat we ons leven gaan delen, ons hart onze zorgen, onze moeiten, onze aanvechtingen? Laten we meer samendeelmomenten creëren! Samen eten: zou er niet een onzichtbare maar tegelijk heel reële verbinding zijn tussen al onze maaltijden en eetmomenten en die ene Maaltijd die zo vol is van Jezus en zijn koninkrijk? Laten we meer sameneetmomenten creëren! Ik hoop van harte dat dat gaat gebeuren, in de kerk, in de kerkdiensten (als oefenplek) maar veel meer nog op allerlei andere momenten en plaatsen waar we het goede leven uitproberen, om er steeds meer de smaak van te pakken te krijgen.

5

Het is al begonnen Ook zondagmiddagvieringen moeten verbinden, verrijken en verwonderen

“Dit is de kerk van de stad” ‘Blijf niet staren op wat vroeger was.’ De beginregel van het lied waaruit het thema van deze Gaandeweg komt, is Bart Schouten en Harry Steenbergen uit het hart gegrepen. Vanuit hun betrokkenheid bij de toekomst van de Grote Kerk pleiten ze voor ‘een ander denkraam’ en het loslaten van oude patronen. Ze praten over vernieuwing en over ‘problemen die kansen worden’. De Grote Kerk houdt een band met de Protestantse Gemeente Zwolle, benadrukken ze, maar de PGZ moet het gebouw niet meer voor zichzelf willen claimen. “Dit is de kerk van de stad”, klinkt het vol overtuiging en enthousiasme.

Een korte terugblik. Vijf jaar geleden bracht de PGZ het rapport ‘De deuren gaan open’ uit, waarin werd uiteengezet dat een breder gebruik van de Grote of St. Michaëlskerk moge-

lijk en noodzakelijk was. Ondernemer Niek van der Sprong kreeg de opdracht dat bredere gebruik op te pakken. Bart Schouten, in het dagelijks leven met zijn bedrijf Ideoom vertrouwd met het managen van innovaties, werd voorzitter van de Activiteitencommissie, vanuit de PGZ klankbord voor Van der Sprong. Deze commissie trok na het vertrek van Van der Sprong aan de bel: er moest een integraal plan komen voor de toekomst van de Grote Kerk, een Masterplan, dat in 2013 het licht zag. In hoog tempo knopen doorhakkend gaf een projectgroep onder leiding van oud-wethouder Janco Cnossen het Masterplan in 2014 concreet handen en voeten. Als uitvloeisel daarvan is de Grote Kerk dit jaar verzelfstandigd en wordt ze onder de Stichting Grote Kerk gebracht. Bart Schouten prijst de moed van de Algemene Kerkenraad, die het aandurfde het Masterplan te accorderen en te laten uitwerken. “Het leuke was dat bij die uitwerking wel veertig tot vijftig vrijwillige professionals betrokken zijn geweest, uit allerlei hoeken van de samenleving, kerkelijke zowel als niet-kerkelijke mensen. Een verademing”, vindt Bart. “Als kerk zijn we nogal eens bezig met naar onze eigen navel te staren, we zijn erg naar binnen gericht. Mensen van buiten kijken fris tegen veel zaken aan, die roepen niet voortdurend dat het slecht gaat met de kerk, dat die steeds kleiner en zieliger wordt. In plaats van een klein clubje met steeds grotere problemen, zien zij ruimte en mogelijkheden.”

Eerste Zwolse Kerkennacht verbindt Tijdens de eerste Zwolse Kerkennacht op zaterdag 20 juni stonden de deuren van de Grote Kerk wagenwijd open. Bij de engel op de Grote Markt werd de avond met een bijzondere ceremonie ingeluid. Dominees hadden zich als engelen uitgedost, er vlogen veertjes door de lucht en er werd geluisterd en gezongen. In de kerk was ook van alles te beleven, zo konden mensen hun portret laten schilderen door leden van de kunstenaarsgroep Palet. En natuurlijk was er muziek en zang, waren er woorden en symbolen. Behalve de Grote Kerk openden ook de Lutherse Kerk en de Plantagekerk deze avond hun deuren voor iedereen die maar wilde binnenkomen. ‘Verbinding’ was het centrale thema van de Kerkennacht, onder meer vorm gegeven door een huwelijksbevestiging in de Plantagekerk en ‘preken’ van leken uit de samenleving. In de Grote Kerk stond Gerdien Rots, fractievoorzitter van de Zwolse ChristenUnie achter de katheder, in de Plantagekerk Arjan Jansen, directeur van PEC Zwolle United. Paula Santbulte en Eduard Metselaar maakten een serie prachtige foto’s, waarvan een deel op deze pagina’s te zien is.

6

Kernwoorden

In de vorige Gaandeweg heeft de Algemene Kerkenraad uitgelegd hoe de organisatie van de Stichting Grote Kerk in elkaar zit. Zie daarvoor ook www.pknzwolle.nl. Het financiële beheer van de kerk berust bij de NV Grote Kerk Zwolle, die per 1 juli een directeur heeft: Benjamin Koolstra. Zie pagina 16 van deze Gaandeweg.

de centrale rol krijgen die ze ooit had in het hart van de stad. De kerk waarin Zwollenaren elkaar ontmoeten, waar ze bijvoorbeeld na een ramp samen kunnen rouwen en waar ze ongeacht hun achtergrond samen kunnen vieren”, dromen Harry en Bart hardop. Toeristen die de kerk binnenlopen, verbazen zich vaak over het feit dat er in het monumentale gebouw ‘nog echt kerk’ wordt gehouden en ook in de rest van de week biedt de Grote Kerk ruimte voor bezinning. Het Stiltecentrum en de samenzang op Blauwvingerdagen vallen nu eveneens onder de nieuwe Werkgroep Kerk.

Moderne Devotie

Bart Schouten, die interim-directeur was, heeft zijn taken overgedragen, maar als lid van het stichtingsbestuur blijft hij vol overtuiging nauw bij ‘de complexe operatie’ betrokken. In de afgelopen maanden zijn al belangrijke stappen gezet. Zo zijn er drie kernwoorden geformuleerd die te vinden zijn in het logo: de Grote Kerk verbindt, verrijkt en verwondert. Drie kernwoorden die de basis vormen voor alle activiteiten die in de kerk worden ontplooid. En die zullen zeer veelzijdig worden, voorspelt Bart.

Behalve de kerkelijke activiteiten gaat er nog veel meer gebeuren in de Grote Kerk. Er staan muzikale evenementen op het programma, orgel- en andere concerten. Er is de museale invulling, met exposities op het gebied van kunst en cultuurhistorie, waaronder het verhaal van Moderne Devotie, een thema dat zich ook heel goed leent voor symposia en leergangen. Op het gebied van educatie is de verbinding met het (hoger) onderwijs in de stad essentieel. En ja hoor, ook het monument voor Joan Derk van der Capellen tot den Poll krijgt een plaats in de kerk, alleen is nog steeds niet duidelijk wanneer het uit Italië naar Zwolle komt.

Werkgroep Kerk

Het stichtingsbestuur bepaalt het beleid, de directeur is verantwoordelijk voor de verdere ontwikkeling en de uitvoering van de plannen. Onder hem ressorteert de organisatie en de verschillende vrijwilligersgroepen. Een van de programmerende groepen is de Werkgroep Kerk, met als werkterrein de organisatie van de kerkelijke activiteiten. Harry Steenbergen is voorzitter van deze werkgroep, die op dit moment naast hem twee leden telt: ds. Margo Jonker en cantor-organist Toon Hagen. Naar minimaal twee andere leden wordt gezocht. Een van hen is de te benoemen Stadspastor, verder is behoefte aan een creatieveling, ‘die in de ruimte verrassend vorm kan geven aan de inhoud van de vieringen’.

Zondagmiddagvieringen

Harry was tot nu toe actief in de Commissie Grote Kerk, die de vieringen op zondagmiddag organiseert. “Die gaan nog tot eind oktober op de oude voet door, dat is vastgelegd in de besluiten van de AK. Het was het gemakkelijkst geweest om daarna gewoon door te gaan met hoe we het altijd hebben gedaan, maar ook op het gebied van de vieringen willen we nadrukkelijk naar vernieuwing streven, passend bij het ‘merk’ Grote Kerk. En dan blijkt het voor veel mensen best lastig om niet te blijven staren op wat vroeger was, loslaten moet je leren. Daar gaan we deze zomer aan werken, met de hele groep die nu bij de vieringen betrokken is.” Ook de kerkelijke activiteiten moeten mensen verwonderen, verrijken en verbinden. Dat laatste betekent concreet dat wordt gezocht naar samenwerking met kerkelijke groeperingen buiten de PGZ. “De Grote Kerk moet weer

Geld en vrijwilligers

Zeker is dat de organisatie niet kan draaien zonder voldoende geld en de inzet van tal van vrijwilligers. Voor beide worden wervingsacties op touw gezet, op www.grotekerkzwolle.nl is informatie te vinden over de vele mogelijkheden. Waarom het mooi is om als vrijwilliger en/of donateur betrokken te zijn bij de Grote Kerk? Bart en Harry laten zich de kans om de loftrompet te steken niet ontgaan. “Dit is een fantastisch gebouw, dat staat op de absolute A1-locatie in de stad. Zet de deuren open en de mensen komen binnen. Bovendien hebben we hier een eeuwenoud verhaal te vertellen, dat wijsheden bevat voor alle mensen die hier komen. En we hebben niet alleen veel mooie plannen, ze zijn ook nog eens heel kansrijk. Wie doet er mee?” 7

Het is al begonnen Wijkgemeenten Emmaüskerk en Sionskerk vormen combinatie

Samenwerking op basis identiteit De wijkgemeenten van de Emmaüskerk en de Sionskerk gaan een combinatie vormen, waaraan een predikant verbonden is. Vooralsnog blijven beide wijkgemeenten zelfstandig. Zij houden hun eigen kerkenraden en blijven actief in de eigen omgeving. Een organisatorische constructie die in de Kerkorde van de PKN is vastgelegd. “Dit is de snelste manier om tot samenwerking te komen; de besprekingen tussen onze beide gemeenten hebben binnen een jaar tot dit resultaat geleid. Het is de bedoeling om binnen een aantal jaren wel een fusiegemeente te worden, die kan nu geleidelijk aan vorm krijgen.” Aan het woord zijn twee Emmaüskerkers, scriba Ingrid Blotenburg en pastoraal coördinator Dineke Rohaan en twee leden van de Sionskerk, Henrieke Knobbe en Kees Kloosterman, beiden diaken. Met elkaar kijken ze terug en vooral naar de toekomst van hun combinatie. Het zijn uiterst emotionele jaren geweest voor de leden van de Emmaüskerkgemeente, daar laten Ingrid en Dineke geen twijfel over bestaan. “We hadden nota bene net toestemming gekregen om de kerk grondig te moderniseren, toen de Algemene Kerkenraad in september 2009 besloot dat de Emmaüskerk een van de Zwolse kerken was die moesten worden afgestoten. Dat bericht sloeg bij ons in als een bom”, herinnert Dineke zich. “Omdat er ook een vacaturestop werd afgekondigd en wij na het vertrek van ds. Jorissen geen predikant hadden, zaten we met een dubbel probleem”, vult Ingrid aan. De wijkgemeente kreeg in april 2010 in ds. Wim Andel een interim-predikant, eind 2012 ontving zij toestemming om ds. Henk Bakhuis aan te trekken.

Logische ontwikkeling Samenwerking zoeken met De Hoofdhof, de van oorsprong Gereformeerde Kerk in Berkum, was volgens de kerkenraad destijds een logische ontwikkeling. Ingrid: “We hielden al jaren regelmatig gezamenlijke diensten, de mensen kenden elkaar.” De intentie werd uitgesproken het samen te proberen, een stuurgroep maakte daarvoor een voortvarend stappenplan. En toch liep het spaak. “Er waren belangrijke verschillen in geloofsbeleving, die door beide kanten onoverkomelijk werden geacht”, vat Ingrid de situatie samen. De Emmaüskerk moest opnieuw beginnen, want dat zij hun gebouw moesten verlaten stond vast. Nadat er vanuit de Sionskerk een uitnodiging tot gesprek was gekomen, waaraan ook de Stinskerk in Westenholte deelnam, werd het contact met de wijkgemeente in de Aa-landen al snel geïntensiveerd. Vanaf augustus vorig jaar kwamen de moderamina (de dage8

lijks besturen) van beide wijkgemeenten maandelijks bij elkaar en werden de plannen steeds concreter.

Onthutsend Wat dat betekende voor de gemeente van de Sionskerk? Kees Kloosterman memoreert dat het gevoel van medeleven met de mensen die hun kerk moesten verlaten, vanaf het begin overheerste. “Dat is echt een drama voor veel gemeenteleden. Ze zijn gehecht aan het gebouw, waar ze al tientallen jaren kerken en waar ze hun trouwdiensten, doop- en uitvaartdiensten hebben beleefd. Het bericht dat een kerk wordt gesloten is echt onthutsend. Dat hadden we als Sionskerk ook begrepen in de discussies met de Hoeksteengemeente, een paar jaar geleden.” Die besprekingen resulteerden niet in enige vorm van samenwerking, De Hoeksteen fuseerde in 2011 met de Oosterkerk. De mogelijkheid om samen te werken met de wijkgemeente van de Emmaüskerk werd volgens Kees en Henrieke in de Sionskerk positief ontvangen. “Er zal voor ons ook iets veranderen, maar de sfeer is vooral: fijn dat dit kan. Goed dat we samen sterker kunnen worden. Over de praktische uitwerking worden we het wel eens.” Maar terwijl de wijkgemeenten elkaar vonden op basis van hun identiteit, zijn er wel cultuurverschillen. Ingrid en Dineke: “We zijn beiden een overwegend confessionele gemeente, maar in de Sionskerk krijgt de evangelische kant wel meer nadruk. De Emmaüskerk is van oorsprong meer een dorpsgemeente, de Sionskerk meer een stadsgemeente. Wij hebben veel oudere gemeenteleden die gehecht zijn aan hun kerk. Een deel van hen woont in en rond woonzorgcentrum Berkumstede. Wij willen er alles aan doen om juist hen mee te nemen naar de Sionskerk en daarvoor oriënteren wij ons op dit moment op vervoersmogelijkheden”.

Jonge gezinnen Hoewel de intentie was, alle meelevende leden te laten meegaan naar het nieuwe kerkelijk onderdak, zijn verscheidene mensen naar De Hoofdhof overgegaan. “Begrijpelijk”, vindt Ingrid, “het belangrijkste is dat mensen een plekje vinden waar ze zich thuis voelen.” De gezinnen die gebleven zijn kunnen straks hun hart ophalen, want de Sionskerkgemeente trekt heel veel jonge gezinnen. En dat merk je bijvoorbeeld in de kindernevendienst. “Maar er is altijd plaats voor meer kinderen en onze kerk is ook groot genoeg voor iedereen”, zegt Henrieke.

Of dat ook voor het parkeerterrein geldt, wordt nog bekeken. Kees: “We willen niet dat de mensen die in de buurt van de Sionskerk wonen overlast ondervinden van het grotere aantal auto’s. Daarom denken we aan extra parkeerplaatsen in de tuin van de kerk. Dit is een van de praktische zaken die nog moeten worden opgelost.”

Prachtige ramen Dat zoveel mogelijk mensen meegaan naar de Aa-landen is het allerbelangrijkst voor de leden van de Emmaüskerk, maar zijn er in hun kerkgebouw ook dingen die zij heel graag zouden willen meenemen? “Het orgel, dat vinden wij mooier dan dat in de Sionskerk”, klinkt het. Ook de vier prachtige gebrandschilderde ramen, ontworpen door kunstenaar Berend Hendriks (1918-1997), staan hoog op de ‘wensenlijst’. Een van de ramen stelt het Nieuwe Jeruzalem voor, het hemelse Sion. Als dat raam nu eens meekon vanuit Emmaüs. Ingrid en Dineke beseffen dat dit moeilijk wordt, hun hoop is vooral dat de Sionskerk een nieuw tehuis wordt voor hun gemeente. “Het mooiste is dat we daarbij mogen rekenen op de hulp van God. Hij gaat met ons mee naar Sion, dat geloof delen we met elkaar.”

Bij de foto’s Op pagina 8: Een van de vier gebrandschilderde ramen: het Nieuwe Jeruzalem (Openbaringen 21). Foto onder: Van links naar rechts: Henrieke Knobbe, Dineke Rohaan, Ingrid Blotenburg en Kees Kloosterman. Gery Bruins maakte de foto’s en schreef dit artikel.

Column Storybox Opeens stond hij daar, in een hal van Hogeschool Windesheim: een grote houten kubus van 3x3x3 meter. Met schoolbordverf is de binnenkant helemaal zwart geverfd. Licht valt binnen door het dak: daarin zijn de letters van het woord STORYBOX uitgezaagd. Op één van de muren staat een vraag: “Wat geeft jou zin in het leven?” De deur staat open en op de grond staat een doos krijtjes: iedereen kan een antwoord opschrijven. Na twee dagen staan de muren van de kubus helemaal vol. Meer dan vijfhonderd reacties. Wat geeft jou zin in je leven? Ik lees: familie, vrienden. Namen van geliefden, hobby’s. In het Arabisch staat er: vertrouw op de kracht van het gebed. Er staan teksten en wijze spreuken. ‘Studenten die groeien in hun werk’, schreef een docent. God, bier, seks, Jezus. Alles door elkaar heen. De box nodigt uit om even stil te staan bij een trage vraag. Een vraag over wat belangrijk is en wat minder. Wat jou zin geeft en wat niet. Ik besluit een tijdje bij de box te blijven staan. Spontaan ontstaan er gesprekken over liefde en ambitie. Over muziek en politiek. Over het gevaar van religie en verlangen naar stilte. Een student zegt: “Voor mij is het Jezus, geld en mijn vriendje. Soms in een andere volgorde.” Het idee ontstond op de kunstacademie ArtEZ. Ik deed mee aan een onderwijsproject waarin studenten werkten voor diverse opdrachtgevers. Eén van de groepen bedacht voor het studentenpastoraat deze box: om spontaan, in de wandelgang studenten te prikkelen, stil te zetten. We besloten de box te bouwen en te zien wat er zou gebeuren. Het aantal reacties verraste mij. De openheid in de spontane gesprekken ook. Hoe mensen iets van zichzelf willen delen, zomaar tussendoor. Ik wist het wel, ergens, maar toch, het ervaren is weer wat anders. Midden op straat, in de wandelgang is heel veel liefde, hoop en geloof te ontdekken. Daar waar mensen leren, werken en in de rij staan voor de koffie. Er bleek weinig voor nodig: een grote houten kubus, een vraag en een paar krijtjes.

Van Emmaüs naar Sion In Lucas 24 staat het verhaal van twee mannen die van Jeruzalem onderweg zijn naar Emmaüs. Onderweg raken ze in gesprek met de opgestane Heer Jezus en vol van zijn verhalen keren ze terug naar hun uitgangspunt: Jeruzalem, dat in de Bijbel ook Sion heet. Naar deze tocht verwijst ‘Van Emmaüs naar Sion’, het motto waarmee de leden van de Emmaüskerkgemeente het afscheid markeren van hun kerkgebouw in Berkum en de overgang naar de Sionskerk in de Aa-landen. Over de kerkdiensten rond het afscheid en het nieuwe begin meer op pagina 19.

Het begon met hogescholen en kerken die studentenpastoraat mogelijk maken en zo aandacht geven aan levensbeschouwing en geloof. Het begon met de creativiteit van studenten die dit project bedachten. Het begon met twee van hen die de box bouwden en de gesprekken met hen bij een goed glas bier. Het begon met wat meer dan vijfhonderd studenten en medewerkers beleven aan zin, verlangen en betekenis. Het begon toen zij een ruimte ontdekten waar ze dat konden delen. Het begon toen zij besloten om op die plek iets van zichzelf te laten zien. Martin Jans De schrijver van deze column is studentenpastor ArtEZ, Windesheim en de Katholieke Pabo Zwolle.

9

Aandacht voor Na elf jaar neemt predikant Wim Hortensius afscheid van Zwolle

“Hier heb ik mijn vleugels kunnen uitslaan” Concrete ervaringen. Verwondering of verbijstering. Voor predikant Wim Hortensius hangen ze nauw samen met wat geloven is. Op zondag 6 september viert hij zijn 25-jarig ambtsjubileum en neemt hij afscheid van de Oosterkerkgemeente. Deze dienst begint om 10.00 uur. Op zondag 13 september om 15.00 uur doet hij intrede in de Adreaskerk in Hattem. “Het waren elf bewogen jaren in Zwolle”, zegt Wim Hortensius in dit interview met Theo Brand.

“Als predikant mag je midden tussen de mensen staan en samen met hen optrekken. In Zwolle gebeurde dat met sommige mensen elf jaar lang en met anderen soms één moment - en natuurlijk alles daar tussenin. Het is bijzonder om te merken hoeveel vertrouwen je als predikant krijgt.” Het afscheid nemen van mensen valt hem niet mee. “Ik ben een paar dagen naar een klooster geweest om stil te staan bij dit afscheid en bij wat komen gaat. Wat op mijn weg komt, ervaar ik als méér dan een nieuwe betrekking. Ik wil open staan voor wat er van mij gevraagd wordt.” Is het toeval dat hij op de beslissende dag tijdens het rijden over de IJsselbrug van Zwolle naar Hattem precies dát muziekstuk op de radio hoorde dat hem zo enorm inspireert? “Weten doe je dat natuurlijk niet. Maar zo’n moment ervaar ik als een knipoog, een wonder. Geloven staat niet los van wat mensen beleven en ervaren. In de kerk moet je juist dáár de aansluiting zoeken.”

Kunst Logisch dus dat bijvoorbeeld schilderkunst, muziek, Bibliodrama en een ‘Nacht van Waken’ zo belangrijk voor hem zijn. “Wat raakt mensen en waarom?” Tijdens de Klinisch Pastorale Vorming voor predikanten die hij ooit doorliep, riepen kunstmeditaties iets in hem wakker. “Kunst opent je horizon of kan ergens een nieuw licht op werpen. Ik ben ervan overtuigd dat dit samenhangt met spiritualiteit. Geloven als vertrouwen op een mogelijkheid buiten de geijkte lijntjes en verwachtingen om.” Tijdens een bijeenkomst van de 10

Gespreksgroep 50plus in de Oosterkerk raakte hij geïnspireerd door een inleiding van predikant en kunstenaar Ruud Bartlema over Marc Chagall. “Dat kwam echt bij me binnen. Ik bezocht Bartlema’s atelier. Tijdens een studieverlof bezocht ik de kathedraal van Metz met de gebrandschilderde ramen van Chagall en het museum met zijn kunst in Nice. Later ging ik met gemeenteleden naar exposities in onder meer Münster en Brussel. De vrije interpretatie van de Bijbel door Chagall spreekt me aan. Juist in de interactie tussen iemands leefsituatie of het wereldgebeuren enerzijds en het Bijbelverhaal anderzijds, kan een nieuw inzicht ontstaan. Het levende Woord ontstaat niet buiten ons om.” Voor Wim Hortensius komt dit bijvoorbeeld tot uitdrukking in een schilderij van de gekruisigde Christus door Chagall. “De schilder plaatst Christus midden in een moderne wereld van onrecht. Jezus wordt afgebeeld als een lijdende jood, voor die tijd heel revolutionair. Chagall past niet in een religieus of kunstzinnig hokje. Uit verschillende tradities haalde hij inspiratie om zijn eigen weg te kunnen gaan. Dat eigen spoor volgen spreekt mij aan.”

Mogen zijn wie je bent Authenticiteit is belangrijk voor de predikant: mogen zijn wie je bent. Dat is voor hem ook reden geweest om contact te zoeken met het COC. Om vanuit de kerk en het COC samen na te denken over geloof en homoseksualiteit zodat jonge mensen kunnen ontdekken dat geloof, Bijbel en kerk veel te melden hebben over wie mensen echt mogen zijn in lief-

de en trouw. “COC Zwolle omvat een grote regio. Als predikant in Hattem hoop ik daarom door te gaan met het voeren van deze gesprekken.”

Bibliodrama Authenticiteit en beleving worden ook zichtbaar in Bibliodrama: het samen verbeelden en beleven van een Bijbelverhaal vanuit diverse posities zodat er communicatie ontstaat tussen jou, het verhaal en de ander of de Ander. Wim Hortensius – die ook een opleiding tot Bibliodramaleider volgde - begeleidde veel van deze bijeenkomsten. Inspirerend noemt hij het jeugd- en jongerenwerk. Vijf keer maakte hij met jongeren een diaconale reis naar Oekraïne en vijf keer bezocht hij met jongeren de oecumenische kloostergemeenschap Taizé in Frankrijk. “De open blik en onbevangenheid van jongeren… alles ligt open. Er is veel spontaniteit en dat houdt je zelf ook jong!”

Consulent Voor de Emmaüskerk was hij drie jaar consulent en binnen de classis trad hij op als visitator. Ook de oecumenische contacten met onder meer rooms-katholieken hebben hem geïnspireerd. In en rond de Oosterkerk is het niet altijd makkelijk geweest voor mensen en was de situatie vanwege het samengaan van wijkgemeenten soms ronduit weerbarstig. Niettemin is de nieuwe Oosterkerkgemeente tot bloei gekomen en kijkt Wim terug op een goede en mooie tijd. “Hier heb ik mijn vleugels kunnen uitslaan.”

Sporten over kerkmuren heen op 25 september Op verzoek van de deelnemers aan de succesvolle happening van vorig jaar september, toen bijgaande foto werd gemaakt, komt er ook dit jaar een sporttoernooi ‘over kerkmuren heen’. Het wordt gehouden op vrijdagavond 25 september vanaf 19.00 uur in De Bolder, het wijkcentrum van de Aa-landen. Wie mee wil doen kan zich opgeven als team, maar ook wel als individu. Er hebben zich al vijf teams van verschillende kerken gemeld, dus het wordt vast gezellig! Afhankelijk van het aantal deelnemers zijn de kosten maximaal €5,- per persoon. Opgeven of meer weten? Stuur een email naar [email protected]

Studiegroep Sionskerk over denken C.S. Lewis In de Sionkerk begint op 6 oktober een nieuwe studiegroep, die zich buigt over het werk van de Britse schrijver C.S. Lewis. Het boekje ‘Met reden geloven’ (Uitgave Kok) kan als inleiding dienen op het denken van Lewis. Belangstellenden kunnen het boekje aanschaffen, maar het is ook mogelijk dat de organisatoren van de studiegroep de te bespreken tekst kopiëren. Er zijn drie thema’s: ‘Wonderen – heeft de wetenschap niet bewezen dat wonderen onmogelijk zijn’, ‘Christelijk geloof - Jezus heeft toch wel een paar buitengewone dingen gezegd…’en ‘Openbaring - Waarom spreekt God niet wat duidelijker?’ De studiegroep komt bijeen op de dinsdagen 6 oktober, 3 november en 1 december van 20.15 tot 21.45, in de Sionskerk. De leiding berust bij ds. Hélène Evers en Henriët Ferguson. Info via [email protected] en/of telefonisch via (038) 455 06 50 en (038) 457 89 98. C. S. Lewis stierf in 1963, op dezelfde dag als president Kennedy. Dat is dus al even geleden. Maar hij wordt nog steeds gelezen en als bron van inspiratie gezien, bijvoorbeeld door de bekende prediker Tim Keller. Lewis schreef over geloofsvragen, maar ook sprookjes en science fiction. Wie was die man? Hij was christelijk opgevoed, maar had nare ervaringen in zijn jeugd. Zijn moeder stierf toen hij tien jaar was en daarna werd hij naar een akelige kostschool gestuurd. Hij had geleerd te bidden, maar zijn gebeden leken niets uit te halen. Het draaide erop uit dat hij vanaf zijn zeventiende atheïst was. Toch bevredigde hem dat niet. Hij kende intense ervaringen van schoonheid en vriendschap en hij ontdekte dat je echt wel bezig moet zijn met vragen van goed en kwaad. Hij had in de loopgraven gevochten tijdens de Eerste Wereldoorlog. Was het leven echt zo zinloos als het toen leek? En als het heelal niets anders is dan een massa ronddraaiende atomen en zo, hoe kun je dan ooit weten of iets waar is, of goed, of mooi? Hij bleef nadenken en zoeken, en discussiëren met zijn vrienden. Tenslotte vond hij rond zijn dertigste het christelijk geloof weer terug. Maar eerst had hij een lange tocht gemaakt langs allerlei vragen en ervaringen. Dat zijn ook vaak de vragen van gewone mensen zoals wij. Over die hele zoektocht heeft hij geschreven. Het is interessant om daar wat van te lezen.

Kennismaking Henriët Ferguson, die samen met ds. Evers de studiekring zal leiden, heeft twee titels van Lewis in het Nederlands vertaald. Ze vertelt over haar kennismaking met Lewis: “Toen ik Engelse letteren studeerde, ging ik een zomermaand als au pair naar Engeland. Naast mijn bed vond ik een fascinerend boek over het probleem van het lijden. En in een voetnoot kwam ik zomaar het woord Narnia tegen. Meteen ging er in mijn herinnering een deur open: Narnia, dat land uit die kinderboeken van vroeger! Ik ben buitenkerkelijk grootgebracht, maar er was een kinderbijbel in huis en er waren ooit Narniaboeken uit de leeszaal. Als kind herken je de thema’s niet, maar ze gingen deel uitmaken van een vrije bron van ideeën die als zaad in mijn leven achterbleven. Ze wekten een diep verlangen naar een heerlijke wereld, gevaarlijk en prachtig, waar aan het eind alles goed komt. En nu bleek dat die schrijver over het lijden ook de bedenker was van Narnia! C.S. Lewis, een naam om te onthouden. Terug in Nederland ontdekte ik nog veel meer titels. Als tiener was ik bewust christen geworden, maar had heel veel vragen. Als ik dan weer een nieuw boek van Lewis had ontdekt, merkte ik dat er ook antwoorden waren. Soms zelfs op vragen die ik meedroeg zonder dat te beseffen. Zo heb ik veel aan Lewis gehad – en dat gaat nooit over.” 11

Aandacht voor ‘Goede buren’ centraal thema van Adventskerk Leden van de wijkgemeente rond de Adventskerk in ZwolleZuid zijn in het nieuwe seizoen 2015-2016 op vele manieren gericht op hun buren. Door het jaar heen zullen verschillende vieringen gaan over de vraag ‘Hoe zijn we goede buren?’ Om te beginnen op startzondag 13 september om 9.30 uur in de Adventskerk en op zondag 27 september om 9.30 uur de Windin-de-zeilen-dienst, met als thema ‘De heilige huisjes van goede buren’, voorbereid door drie gebedsgroepen in Zwolle-Zuid. Geleid door dezelfde vraag heeft Vorming en Toerusting van de Adventskerk in het seizoen 2015-2016 een breed aanbod voor bezinning en verdieping, gesprek en ontmoeting. Een deel van de activiteiten is samen met de Oosterkerk voorbereid. Zoals alle voorgaande jaren zijn er ook weer oecumenische ontmoetingen met de Thomas a Kempis parochie.

Een paar voorbeelden ➽ ‘Vreemd of vertrouwd’ is het motto voor de jaarlijkse serie van drie bijeenkomsten ‘Gedachten over gedichten’. Op de dinsdagmiddagen 29 september en 6 en 27 oktober van 13.30-15.30 uur in Wijkcentrum SIO, Thorbeckelaan 2. Opgave vooraf is nodig. ➽ Leeskring Kerk & Samenleving, elke derde donderdagavond van te maand. Begint op 15 oktober om 19.30 uur in Wijkcentrum SIO. Dit najaar wordt gelezen van Roel Kuiper, ‘De terugkeer van het algemeen belang. Privatiseringsverdriet en de toekomst van Nederland’ (Van Gennep 2014, €19,90). Daarna verdiept de leeskring zich in Joris Luyendijk, ‘Dit kan niet waar zijn. Onder bankiers’ (Atlas, 2015, €19,99). ➽ In de jaarlijkse serie Geef je buren een gezicht gaat het dit seizoen onder leiding van dialoogdeskundige ds. Jan Post Hospers over Geweld in de Bijbel en de Koran op de donderdagavonden 28 januari en 4 februari 2016 in Wijkcentrum SIO. ➽ In de serie Oecumenische ontmoetingen gaat het om de vraag ‘Is dan niemand meer heilig?’ Deelnemers gaan met

elkaar in gesprek op woensdagavond 9 maart 2016 in de Adventskerk/Wijkcentrum SIO en zingen over alle heiligen met de Schola Cantorum Campensis mee op woensdagavond 16 maart in de OLV Basiliek (De Peperbus). Het complete aanbod is vanaf begin augustus 2015 te zien op de website: www.adventskerk.nl in de linker kolom Vorming en Toerusting. Op de website is ook te vinden wie informatie kan geven en hoe belangstellenden zich kunnen aanmelden.

Wie zijn je buren? Dat begint dichtbij, zoals de cirkels om een steen die in het water valt dichtbij beginnen en van daaruit uitwaaieren. ➽ De mens(en) met wie je je leven deelt, ook als je alleen woont. ➽ Mensen die bij je in de kerk zitten: naast je, voor je, achter je… Sommigen zijn je vertrouwd, anderen vreemd. Ken je elkaar, hoe kun je elkaar beter leren kennen? ➽ De buren in de straat die naast of tegenover je wonen of in de buurt. ➽ De mensen in de wijk die zelden of nooit buiten komen, omdat ze het zelf niet meer kunnen opbrengen. ➽ De ‘buurkerken’ in de wijk: de Sint Jozefkerk, de Koningskerk, de Zuiderhof. ➽ De aangrenzende wijkgemeente Oosterkerk. ➽ De samenleving waar wij deel van uit maken, die om een houding vraagt, om politieke keuzes en soms ook om actie. ➽ De traditie die ons gevormd heeft en ons houvast geeft. ➽ De cultuur die ons streelt en prikkelt. ➽ De partnergemeenten in Schwerin, Györgyfalva, de ZWO-contacten en andere zusters en broeders buiten Nederland. ➽ De kerk van alle plaatsen en tijden. ➽ De wereld waarin wij leven en waarin van alles gebeurt: schokkende en hoopvolle ontwikkelingen.

De Bijbel in een uur Op zondag 13 september speelt Kees Posthumus de voorstelling ‘Inpakken en wegwezen’ op pastoraal centrum de Hezenberg in Hattem. ‘Inpakken en wegwezen’ is een actuele en vrolijke hervertelling van het verhaal over de uittocht uit Egypte, inclusief alle tien plagen. Het verhaal vertelt hoe een volk dat in slavernij leeft met God aan zijn zijde een weg naar de vrijheid vindt, dwars door de Rode zee. Elk jaar met Pesach viert het Joodse volk deze uittocht. De voorstelling begint met ‘De eerste dans’, een muzikaal verhaal over hoe God de mensen leert dansen. Na ‘Inpakken en wegwezen’ volgen enkele korte verhalen uit het Nieuwe Testament, zoals de wonderlijke spijziging en de Emmaüsgangers. Kees Posthumus is verhalenverteller. Met zijn vroom en vrolijk opnieuw vertelde Bijbelverhalen wil hij zijn publiek vermaken, verrassen en tot nieuwe inzichten brengen. De voorstelling begint om 14.00 uur, de zaal is open vanaf 13.30 uur. De kosten bedragen €15,- per persoon, inclusief koffie/thee en na afloop een drankje. Aanmelden kan via www.hezenberg.nl

Sam's kledingactie voor Mensen in Nood Door omstandigheden zijn de mensen die al 39 jaar Sam’s kledingactie voor Mensen in Nood organiseerden, genoodzaakt daarmee te stoppen. De kledinginzameling werd ieder jaar begin oktober gehouden. Nog steeds kunnen het hele jaar door bruikbare kleding, 12

schoeisel en linnengoed worden ingeleverd. Bij de familie Van der Heijden, Mr. P.J.Oudlaan 61, ZwolleZuid , tel. (038) 465 05 17, bij de familie Eijkelkamp, Herfterlaan 28a, Wijthmen en bij de familie Koppenrade, Lovinkbeek 35, Aa-landen, tel. (038) 454 45 80.

Vorming en Toerusting Oosterkerk en Adventskerk werken samen

Nieuw thema ‘God in de muziek’ Nieuw in het programma Vorming en Toerusting van de Oosterkerk in het komend seizoen is een beginnende samenwerking met de Adventskerk. Verschillende activiteiten worden gezamenlijk aangeboden. Verder zullen bestaande kringen zo veel mogelijk doorgang vinden. Er zullen weer filmavonden zijn, waarvan twee in de Oosterkerk gehouden worden en twee in het Dominicanenklooster. Er wordt meegewerkt aan het theologisch café dat in het klooster wordt gestart onder de naam ‘Meer dan ikzelf’, waarover meer op pagina 14. Een thema dat het komend seizoen bijzondere aandacht krijgt is ‘God in de muziek’. Zolang er mensen zijn wordt er muziek gemaakt. Muziek is een ongekende kracht. Muziek schept op verschillende manieren orde in de chaos. De melodie zorgt voor samenhang. Het ritme nodigt uit om te volgen. De harmonie brengt samen wat een mens niet op eigen kracht op een rijtje krijgt. De

woorden bieden ruimte voor herkenning. Door het geheel kun je in contact worden gebracht met je ziel en zo ook met God. Er bestaan heel uiteenlopende muziekstijlen, waar mensen op verschillende manieren door worden geraakt. We gaan dan ook op heel verschillende manieren met dit thema aan de slag.

Orgel In de (geschiedenis van) de kerkmuziek speelt het orgel natuurlijk een grote rol. De eerste activiteit in het kader van ‘God in de muziek’ is een nadere kennismaking met het net gerestaureerde orgel van de Oosterkerk. Op donderdag 21 mei zijn de werkzaamheden aan het orgel goedgekeurd en is het groot onderhoud, dat is uitgevoerd door de firma Reil, afgesloten. Tim Krooneman maakte bij deze gelegenheid foto’s. Na de dienst op zondag 11 oktober krijgt iedereen die dat leuk vindt (ook mensen uit andere wijken zijn hierbij welkom) de kans om het orgel van binnen te bekijken, onder leiding van cantor-organist Rudie Altelaar.

Belangstellenden wordt verzocht zich hiervoor aan te melden via [email protected]

Popmuziek In de winterperiode (de preciese datum was op het moment dat dit nummer gedrukt werd nog niet bekend) houdt Gerard Rinsma, predikant in het Friese Goutum, in de Oosterkerk een speciale avonddienst: ‘Van top 40 naar top 2000’. Songs waarin hij een religieuze boodschap ontdekte, brengt hij ten gehore samen met een begeleidingsband en hij verbindt ze met het Bijbelse verhaal. In het voorjaar, donderdagavond 14 april, is het mogelijk om je je een avond lang onder leiding van kerkmusicus Toon Hagen te verdiepen in hedendaagse kerkmuziek. Hoe ontstaat muziek, wat mag je van een componist verwachten en hoe gaat een dichter om met (geloofs)taal? Deze avond organiseert de Oosterkerk samen met de Adventskerk, met medewerking van predikanten Nelleke Eygenraam en Iemke Epema.

Passion 2016 zoekt zangers en muzikanten Een heel bijzonder project in het kader van ‘God in de muziek’ is Passion 2016. Het project omvat het schrijven en instuderen van een heuse eigentijdse Passie die wordt uitgevoerd op Goede Vrijdag 25 maart 2016 in de Oosterkerk. De passie, waarin het Paasverhaal wordt verweven met Nederlandstalige popmuziek, is een project van Koorbizniz Oosterwind onder leiding van cantrix Geeske Koopman. Iedereen die van zingen houdt en wil meewerken aan deze muzikale dienst, wordt van harte uitgenodigd mee te doen. Naast zangers en zangeressen worden ook muzikanten gezocht, mensen van buiten de Oosterkerk zijn even welkom als gemeenteleden, jong en oud. De repetities, die elke woensdagavond worden gehouden in de kerkzaal van de Oosterkerk, beginnen op 2 september. De muzikale leiding is in handen van Geeske Koopman-Ridderbos. Voor informatie en opgave kan contact worden opgenomen met Geeske, e-mail: [email protected], tel: (038) 423 47 64 of met Marinus Corée, e-mail: [email protected], tel: (038) 454 63 93. 13

Aandacht voor Delen en discussiëren over geloven in 2015

Meer dan ikzelf Geestelijk verzorger Frans van Oosten vertelt over de cyclus ‘Maar dan ikzelf’, die het Dominicanenklooster organiseert in samenwerking met de Oosterkerk en de Adventskerk. Deze cyclus begint op 12 oktober, de volgende avonden zijn op 9 oktober en 14 december. Alle bijeenkomsten zijn in het Dominicanenklooster, Assendorperstraat 29, en beginnen om 20.00 uur. “Soms is er de ervaring je verbonden te voelen met wat groter is dan jezelf. Maar wat betekent dat ‘meer‘ of dat ‘grotere’ voor ons leven? Alleen al het feit dat we het groter noemen geeft iets aan over de waarde van de ervaring. Toch blijft het lastig om het handen en voeten te geven. En we nemen vaak weinig tijd om ergens bij stil te staan waardoor het zo weer wegzakt. Natuurlijk zijn er allerlei cursussen waar mensen met kennis en ervaring wat te vertellen hebben. Maar wij willen met elkaar in gesprek, waarbij de eigen zoektocht centraal staat. Daarvoor willen we een ontspannen setting scheppen, alsof je met vrienden in het café zit. Waar alles gezegd mag worden, en alles betwijfeld. In alle openheid gaan we dus elke tweede maandag van de maand het gesprek aan. Aanmelding is niet nodig en de avonden kunnen los van elkaar bezocht worden. Loop gewoon eens binnen om te kijken of het wat voor je is! De naam van deze cyclus hebben we met toestemming overgenomen van André Lascaris. Deze Dominicaan kijkt op zijn website www.meerdanikzelf.nl onbevangen naar wat christenen geloven. Dat gaat in een opbouwend kritische stijl die we hopelijk ook terug gaan vinden tijdens onze bijeenkomsten.” 12 oktober Menselijke onvolkomenheid en samenleven Anneke Grunder, pastor Samenleven blijkt broos. In onze wereld ontploft het ene kruitvat na het andere. Hoe gaan we om met ons menselijk tekortschieten, en nemen we verantwoordelijkheid om echt samen te leven: meer dan ik zelf. 9 november Geestelijk Gezond Geloven Jan Groot, emeritus geestelijk verzorger in de GGZ In het grensgebied tussen psychiatrie en religie speelt zich heel wat af. Waar horen bijzondere godsdienstige ervaringen thuis? Is fundamentalisme een vorm van gekte? Een pleidooi voor ‘gezond geloven’, als startpunt voor gesprek. 14 december Vertrouwen of weten? Frans van Oosten, medewerker pastoraat / geestelijk verzorger Het lijkt soms dat kennis en wetenschap alles kunnen oplossen. Is kennis inderdaad de basis van ons leven? En wanneer is samenleven gebaseerd op vertrouwen?

Foto: Dominicanenklooster

Nieuw thema ‘Als vrouwen aan het woord komen’ Veel vrouwen kennen de oecumenische gespreksgroep groep al. Deelnemers komen uit de Lutherse Kerk, de Protestantse Gemeente Zwolle en andere kerken. Er komen doorgaans zo'n 20 tot 25 vrouwen. Zij komen telkens op de tweede woensdagochtend van de maand bij elkaar, in de periode van oktober tot en met april. Ieder seizoen wordt gewerkt aan de hand van een thema als rode draad. In het afgelopen jaar was dat ‘Leven in gemeenschap’, het komende seizoen verdiepen de deelnemers zich in ‘Dromen’.

14

Mensen hebben het in zich om te kunnen dromen, of er door overvallen te worden. Ze kunnen hen tot inzicht brengen, bezielen, hen helpen om door te gaan. Mensen dromen in het verborgene en persoonlijk, maar hebben in de publieke wereld te maken met de dromen van groeperingen en naties. Dat is van alle eeuwen, de Bijbel vertelde er al over. Het is de bedoeling in woorden, beelden en muziek die dromen op het spoor te komen, daarover te praten en door te denken. De predikanten Nelleke Eygenraam, Louisa Vos en Iemke Epema zorgen dit seizoen zorgen voor de invulling van de ochtenden. Ensemble Drie,

professionele musici op klarinet, dwarsfluit en accordeon, geeft opnieuw een klein concert als aanvang van het programma in maart. Om vast de data te noteren: ‘Als vrouwen aan het woord komen’ komt bijeen op 14 oktober, 11 november, 9 december 2015, 13 januari, 10 februari, 9 maart en 13 april 2016. Locatie: Lutherse kerk, ingang Potgietersingel, tijd: 9.45 tot 11.45 uur. Vanaf 9.30 uur is de koffie en thee klaar. De kosten bedragen €3,50 per keer. Voor informatie en opgave: Liesbeth Schuring, tel: (0529) 434 292, e-mail: [email protected]

Lezingen Gespreksgroep 50plus De Gespreksgroep 50plus heeft voor het komende seizoen weer een aantal boeiende lezingen op het programma gezet. De bijeenkomsten beginnen zoals gebruikelijk om 10.00 uur en worden gehouden in de Oosterkerk. De kosten bedragen €5,- per ochtend, inclusief koffie en thee. Iedereen is van harte welkom, ook om een keer te komen kennismaken. Voor de aftrap op 21 oktober komt een bekende Nederlander naar Zwolle: mgr. G.J.N. de Korte, bisschop van Groningen-Leeuwarden en dit jaar uitgeroepen tot Theoloog des Vaderlands. Hij gaat spreken over de nieuwe encycliek Laudato Si waarin de Paus een moreel

kompas geeft over onder meer het beheer van de aarde. De andere bijeenkomsten zijn op 18 november 2015 en op 20 januari, 17 februari, 16 maart en 20 april 2016. Over het programma meer in de volgende nummers van Gaandeweg. Wie meer informatie wil of graag kort van tevoren een uitnodiging ontvangen, kan contact opnemen met Bert van de Venis, e-mail: [email protected], tel. (038) 454 71 73.

Bij de foto In Bolsward werd op 17 mei een processie gehouden. Bisschop Gerard de Korte, in rood, liep mee in de stoet. Paul de Vries maakte de foto.

Israël-avonden Sionskerk over Messiasbelijdende Joden Hoe is het om Messiasbelijdende Jood te zijn? Hoe ziet je geloof eruit, je leven en wat kunnen kerk en Messiasbelijdende Joden voor elkaar betekenen? Hoe is hun positie in Israël en in Nederland? De Sionskerk heeft een Messiasbelijdende Jood uitgenodigd om hierover twee avonden te spreken. Hij woont in Zwolle, Kid Lev Ary is zijn naam. Hij vertelt zijn persoonlijke levensverhaal en zal de gestelde vragen beantwoorden. Op 12 oktober 2015 en 8 februari 2016 in de Sionskerk van 19.45 tot 21.45 uur.

Passion for kids 2016 Na de gave voorstellingen dit jaar van de Paasmusical Jezus Leeft?...!! komt er een nieuwe Passion for Kids. Vanaf september kunnen kinderen van 9 tot en met 12 jaar meedoen aan dramalessen onder leiding van Hilde Schoonbeek. Er wordt toegewerkt naar een uitvoering op toneel. Tijdens de wekelijkse lessen werken de kinderen spelenderwijs aan improvisatie, samenspel, zelfvertrouwen, mimiek, beweging en stemgebruik.

Vlak voor Pasen 2016 kunnen ze meespelen in de Paasmusical, die wordt uitgevoerd met kinderkoor De Bromvlieg onder leiding van Ellen Laninga. Door andere vormgeving, andere invulling van scènes en rollen wordt gewerkt aan een nieuwe, mooie Paasbeleving. De lessen zijn op maandag van 15.45 tot 17.15 uur in de zaal van DansLab in DOAS (de oude ambachtschool) Hortensiastraat Zwolle.

Er is komend seizoen plek voor een groep van twaalf jongens en meiden bij Passion for Kids. Daarnaast start Hilde een andere dramagroep rond Bijbelse helden. Speciaal voor kinderen die (nog) niet in een grote productie willen spelen. Eerst kennismaken? Dat kan tijdens de open les op maandagmiddag 31 augustus en dinsdagmiddag 1 september. Check www.hilde-en-zo.nl voor de tijden, kosten, meer informatie en aanmelden. Of bel met (038) 4202494 of 06 141 616 32.

“Dit boek is in Zwolle ontstaan” ‘Nieuwe woorden bij een oud verhaal, een eigentijdse kijk op christelijke religie’ is de titel van een essay van Albert Althuis, oud-docent aan de Opleiding Theologie/Levensbeschouwing van de Hogeschool Windesheim in Zwolle. Een van de meelezers van dit werk was Henk de Lange, de onlangs overleden collega van de schrijver. Het essay richt zich op de vorming van een persoonlijke levensbeschouwing. Albert Althuis legt uit dat het boek in feite in Zwolle is ontstaan. “In mijn werk aan het Carolus Clusius College en later aan Windesheim bij de Opleiding Theologie. Luisterend naar leerlingen en studenten hoorde ik steeds weer vragen die betrekking hadden op de interpretatie van Bijbelse begrippen. Daarbij maakten ze duidelijk dat wat hun levens- en zinsvragen betreft ze weinig aan de Bijbel hadden. Dat zette me als theoloog aan het denken: zou ik daar iets aan kunnen doen? Dat is dit boek geworden. Aan het slot kom ik tot de conclusie dat de christelijke religie aan de vorming van een persoonlijke levensbeschouwing een waardevolle bijdrage kan leveren. Ik doe ook voorstellen voor een toepassing in gezin, school en kerk.” Het essay is uitgegeven bij Narratio (ISBN 978 90 5263 896 6). De schrijver is eventueel beschikbaar om in het kader van bijvoorbeeld Vorming en Toerusting, zijn boek, de bedoeling en de uitwerking ervan toe te lichten. E-mail: [email protected] 15

Beleid en bestuur

PGZ gericht op toekomstvaste formatie De Algemene Kerkenraad (AK) heeft op 29 juni de voorstellen besproken van het College van Kerkrentmeesters (CvK), waardoor de financiële situatie van de PGZ in 2020 toekomstbestendig is. De definitieve besluitvorming in de AK is gepland voor 12 oktober. Dat het definitieve besluit nog even op zich laat wachten hangt samen met de wens en de noodzaak om de voorstellen grondig door te nemen met alle wijkkerkenraden. Dat overleg is gepland tussen eind augustus en eind september. “We durven daarom wel te zeggen dat het echt niet sneller kan. Het is al bijna met stoom en kokend water”, aldus AK-voorzitter Gégé Callenbach.

Een toekomstbestendige financiële situatie van de PGZ hangt natuurlijk nauw samen met de omvang van de pastorale formatie (aantal predikantsplaatsen) en de toerekening daarvan aan de wijkgemeenten. Dat laatste geeft ook de noodzaak aan om wijkkerkenraden goed te betrekken bij de besluitvorming. De gedachte is om voor alle beslissingen rond de pastorale formatie tussen 1 juli 2015 en 30 juni 2016 uit te gaan van de pastorale formatie die in 2020 financieel verantwoord is. Het CvK heeft een systematiek ontwikkeld die de voorlopige goedkeuring kreeg van de AK in zijn vergadering van 29 juni. Over deze systematiek en de

gevolgen ervan worden de kerkenraden geïnformeerd. Het is een ingewikkelde materie die door het CvK op een begrijpelijke manier is gepresenteerd.

Heel concreet Wat hierboven als theorie staat beschreven heeft vanzelfsprekend alles te maken met de manier waarop het vertrek van ds. Wim Hortensius bij de Oosterkerkgemeente wordt opgepakt. Hij is binnen enkele jaren het vierde lid van het pastorale team van deze gemeente dat het team verlaat. Reden voldoende dus om hier Zwollebreed zorgvuldig mee om te gaan.

Open Kring en Stinskerk:

Van contact naar relatie Tanja Huisman en Fennetta van Weeghel, voorzitters van de kerkenraden van de Open Kring en de Stinskerk, schrijven gezamenlijk over hun streven om elkaar als wijkgemeenten in Stadshagen en Westenholte beter te leren kennen. “Worden we aangestuurd door de PGZ–financieel en/of heeft God hier de leiding? Hoe het ook zij: Stadshagen en Westenholte hebben het één en ander met elkaar gemeen, we vormen samen het Westen van Zwolle, we winkelen en sporten samen, en ontmoeten elkaar binnen de Protestantse Gemeente Zwolle. Het lijkt beide wijkgemeenten goed om elkaar beter te leren kennen om zo een relatie op te bouwen. We proeven elkaars diensten en bespreken overeenkomsten en verschillen in open sfeer. Ja er zijn verschillen, soms zijn we aanvullend op elkaar, soms ook nog tegengesteld, maar niet in die mate dat we het aangaan van een relatie niet zien zitten. Sterker, we verwachten en hopen door een relatie elkaar nog beter te begrijpen en elkaar dus nog meer aan te vullen. In juni hebben de beide kerkenraden met elkaar gegeten; we hebben onze hoop, verwachting en zorgen met elkaar en met God gedeeld. Op Startzondag willen we als gemeenteleden elkaar fysiek ontmoeten. Aansluitend op de kerkdiensten willen we naar elkaar toe wandelen en ergens bij de Tippe, het buitengebied tussen Westenholte en Stadshagen, samen koffiedrinken. Hopend en vertrouwend dat deze ontmoeting weer tot nieuwe dates zal leiden.”

Benjamin Koolstra directeur Grote Kerk Zwolle Benjamin Koolstra is per 1 juli aangetreden als directeur van de verzelfstandigde Grote Kerk in Zwolle. Hij gaat de uitdaging aan om de Grote Kerk samen met vrijwilligers, medewerkers en bestuur te ontwikkelen tot een aantrekkelijk centrum waar kerkelijke vieringen, kunst, cultuur en cultuurhistorie samen opgaan, in nauwe samenwerking met andere organisaties. Koolstra realiseerde eerder in de podium-, museum- en educatiesector allerlei samenwerkingsverbanden en innovaties. Zo gaf hij leiding aan de renovatie en de herhuisvesting van de stedelijke musea in Kampen en transformeerde hij deze tot een vrijwilligersorganisatie met een 16

kleine professionele staf. Als theater- en concertgebouwdirecteur, van onder andere de Stadsgehoorzaal in Kampen, gaf hij ruimte aan nieuwe makers, gebruikers en publieksexperimenten. Op dit moment is hij nog kwartiermaker van het Cultuurbedrijf Noordoostpolder. De ontwikkeling van een nieuw concept voor het Werelderfgoedcentrum Schokland was onderdeel van de opdracht. Koolstra volgt interim-directeur Bart Schouten op, die sinds januari de ontwikkeling van de kerk leidde en nu toetreedt tot het bestuur van de stichting. Bestuur en directie zijn ingenomen met de komst van Koolstra. Hij zorgt met zijn ervaring en netwerk in de kunst- en cultuursector voor een verdere impuls

om de kerk te ontwikkelen tot een kloppend hart voor Zwolle, dat verbindt, verrijkt en verwondert. Meer over de ontwikkelingen rond de Grote Kerk op pagina 6 en 7.

Actie Kerkbalans 2016

Een afgeslankte, gezonde PGZ is het doel Je mag het best ‘een vrome wens’ noemen, de hoop dat nog tot in lengte van jaren in de protestantse wijkgemeenten van Zwolle het gezang blijft klinken en de liefde van God wordt verkondigd en gedeeld. De wens dat de kerk een lichtend licht is, voor haar leden, voor de wijk en de stad waarin ze functioneert. Want wat als dat niet meer gebeurt? Wat als je moet zeggen: Er wás eens een kerk? Wat als de kerk geen licht meer geeft, maar als een nachtkaars uitgaat? Daar moet je toch niet aan denken? Of juist wel? Er zijn mensen in de kerk die het als hun taak, of misschien zelfs als hun roeping zien, om daar wel bij stil te staan. Kerkrentmeesters heten ze, mensen die beseffen dat wensen nog zo ‘vroom’ kunnen zijn, maar dat er ook iets heel aards nodig is om ze te laten uitkomen: geld. Dat brengt de behoefte aan samen het geloof beleven en de behoefte aan fysieke ruimtes waar dat kan en mensen die daaraan leiding kunnen geven, met elkaar in balans. Kerkbalans. Binnen het College van Kerkrentmeesters (CvK) houdt een commissie zich specifiek bezig met het verzamelen van inkomsten, zij noemt zich de Commissie Geldwerving. Vooral tijdens de voorbereiding van de jaarlijkse Actie Kerkbalans is die commissie zich van haar taak bewust, maar zij weet inmiddels ook dat een goede voorbereiding eigenlijk een heel jaar duurt. “Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen”, vindt Jan Westerhof, lid van het dagelijks bestuur van het CvK en voorzitter van de commissie.

Jan Westerhof: “Een kerk mocht heel lang niet zakelijk zijn” “Nog voor het eind van de zomer moet er een thema zijn voor de Actie Kerkbalans 2016. Dan hebben we bedacht hoe we gemeenteleden moeten motiveren om voor 2016 een gulle financiële bijdrage toe te zeggen. Gelukkig kan over de financiële aspecten van de kerkelijke organisatie steeds opener worden gesproken. Dat is wel eens anders geweest: geld was noodzakelijk, maar wel een kwaad. Een kerk mocht heel lang niet zakelijk zijn.”

“Er ligt een grote verantwoordelijkheid op de schouders van de gemeenteleden: een volledig functionerende Protestantse Gemeente Zwolle, opgetuigd voor goede en slechte economische tijden. Ondanks een toenemend aantal kerkverlaters,

ondanks de meer dan dertig procent van de leden die wel zijn ingeschreven maar niet bijdragen, kan die PGZ nog steeds draaiend worden gehouden. Daar zijn wel maatregelen voor nodig geweest: gebouwen zijn gesloten, de Grote Kerk is verzelfstandigd, wijkgemeenten zijn gaan samenwerken of naar een ander kerkgebouw gegaan. De wijken hebben meer financiële verantwoordelijkheid gekregen, een verandering die de bewustwording en betrokkenheid van de leden heeft doen toenemen. Niet alleen op centraal niveau, ook in de wijkgemeenten is in de kosten gesneden. Langzamerhand wordt duidelijk hoe de lange termijn er financieel uit gaat zien. Een afgeslankte, gezonde PGZ is het doel, daarvoor vragen we met de Actie Kerkbalans de bijdrage van onze leden.”

Persoonlijk “Ik zou ieder gemeentelid persoonlijk willen toeroepen: wees u bewust van het effect van uw bijdrage aan Kerkbalans. Voor de PGZ als geheel, voor uw wijkgemeente en voor uzelf. De kerkrentmeesters beseffen dat het niet iedereen gegeven is, elk jaar hetzelfde of zelfs meer te kunnen bijdragen. Opgroeiende en studerende kinderen kosten geld, school en sport, sociale media en feestjes, alles moet betaald worden. Ouderen zien hun inkomen achteruit gaan, de rek is eruit. En dan hebben we het nog niet eens over de trieste gevolgen van uit elkaar gaan, van alleen achterblijven… Mogen we als kerk toch nog iets van u vragen? Wat kunt u missen voor onze gezamenlijke toekomst? Voor het realiseren van onze ‘vrome’ wens?”

Jouw eerste keer Tijdens de Actie Kerkbalans 2016 krijgt voor het eerst een afzonderlijke groep een speciale uitnodiging: doopleden die 21 jaar zijn geworden en jongeren die al voor die leeftijd belijdenis hebben gedaan. Het gaat in Zwolle om een groep van ruim honderd jongeren, die wordt gevraagd voor de eerste keer zelf een bijdrage te geven. Jan Westerhof: “Hoeveel dat zou kunnen zijn? Ook dat zal voor elk van hen anders zijn, de een studeert of werkt net, de ander woont nog thuis. Maar elke gift is welkom: vijf of tien euro per maand bijvoorbeeld, is al echt fantastisch! Want ook jij, zeker jij, hoort erbij als het gaat om de toekomst van de kerk.”

Iedereen uitgenodigd “Eigenlijk best gek, hè, dat alle gemeenteleden elk jaar weer worden uitgenodigd om bij te dragen. Of je nu ieder jaar trouw je toezegging doet, of al jaren niet

hebt betaald, je krijgt in januari altijd die envelop van Kerkbalans. Iedereen wordt UITGENODIGD, jij hoort erbij! Daarin is de kerk als organisatie uniek.” 17

Kerkelijk Bureau Omdat de huidige eindredacteur heeft aangekondigd met ingang van 2016 haar functie neer te leggen, is de Algemene Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Zwolle op zoek naar een nieuwe

eindredacteur voor Gaandeweg Protestantse Gemeente Zwolle Kerkelijk Bureau: Molenweg 241, 8012 WG Zwolle Centraal adres voor Algemene Kerkenraad, kerkrentmeesters en diakenen Geopend: maandag t/m vrijdag 8.00 – 12.00 uur Tel.: (038) 421 75 96 E-mail: [email protected] Website: www.pknzwolle.nl Website Diaconie: www.diaconiezwolle.nl Gaandeweg e-mail: [email protected]

Bankrekeningen: College van Kerkrentmeesters: NL49FVLB 0699641705 College van Diakenen: NL02FVLB 0699543320 Gaandeweg: NL38FVLB 0699769167 Beheer en Exploitatie Grote Kerk: NL60FVLB 0699743745

Collectepenningen Er zijn penningen verkrijgbaar van: €0,20, €0,50, €1,-, €2,-, €5,- en €10,-. Verkoopadres Kerkelijk Bureau. Hier kan contant, per pin of door middel van een eenmalige machtiging worden betaald. Overige verkoopadressen: Adventskerk: 1e maandag van de maand 19.00 - 20.00 uur Stinskerk: 1e maandag van de maand 16.30 - 17.30 uur Sionskerk: 1e donderdag van de maand 18.00 - 19.00 uur Open Kring: 1e maandag van de maand van 18.30 - 19.45 uur In Zwolle-Noord: E. van Buiten, Welle 58, K. Smit, Meppelerdiep 92 In Zwolle-Zuid: W.A. Stomp-de Koning, Rendierveld 41. In Stadshagen: L. Blauw, Goudplevierstraat 123 (tel. 460 90 16) In Berkum (Emmaüskerkgemeente): J. Beumer, Zernikelaan 13 (tel. 453 73 96 - op telefonische afspraak) Op deze adressen kan contant of door middel van een eenmalige machtiging betaald worden.

Meer weten… Voor besluiten en beleidsstukken van de Algemene Kerkenraad en het College van Kerkrentmeesters, zie www.pknzwolle.nl en klik op de Berichten van deze colleges.

18

Dit magazine, dat in december 2007 van start ging, verschijnt in 2016 vijf keer per jaar. Het is bestemd voor de leden van de PGZ, die zeven wijkgemeenten omvat, en voor de leden van De Hoofdhof in Berkum en de Evangelisch Lutherse Gemeente in Zwolle. •

werkt samen met een redactie van vier mensen onder leiding van een hoofdredacteur; bepaalt met de redactie het thema en de verdere invulling van een nummer; zet verzoeken om medewerking uit bij een groep min of meer vaste scribenten en fotografen; redigeert de binnengekomen artikelen en verzamelt illustraties; schrijft redactionele bijdragen; coördineert de vormgeving en productie van Gaandeweg.

De eindredacteur •

•

•

• •

•

ervaring met de eindredactie van een vergelijkbaar medium; kennis van en betrokkenheid bij het protestantse kerkelijk leven in Zwolle.

Van de eindredacteur wordt verwacht •

Het schrijven van interviews en andere artikelen en het maken van foto’s behoort niet tot de specifieke taken van de eindredacteur, maar ervaring met deze vaardigheden is wel een pluspunt. De PGZ heeft voor deze professional een financiële vergoeding beschikbaar. De bladformule van Gaandeweg en alle tot nu toe verschenen edities zijn te vinden op www.pknzwolle.nl, klikken op Kerkblad Gaandeweg. Voor meer informatie over de functie van eindredacteur: mail of bel met Gery Bruins, e-mail: [email protected] tel. (038) 4546564. Sollicitaties uiterlijk 1 september richten aan: Sytze de Boer, scriba Algemene Kerkenraad PGZ, e-mail: [email protected]

Bij de kerkdiensten Van Emmaüs naar Sion Op zondag 13 september nemen de leden van de Emmaüskerkgemeente afscheid van hun kerkgebouw in Berkum. Twee weken later is de start van de combinatie met de wijkgemeente van de Sionskerk in de Aa-landen. Meer over deze samenwerking op pagina 8 van deze Gaandeweg. Om 16.30 uur is de afscheidsdienst, waarin ds. Henk Bakhuis zijn afscheidspreek houdt en kerkelijk werker Gijs van Vulpen en broeder Klompjan meedoen in de liturgie. Klompjan is al sinds 1957, toen de Emmaüskerk in gebruik werd genomen, actief in de gemeente. In de morgendienst van die zondag gaat ds. Henk Bakhuis voor. Ook van hem neemt de gemeente afscheid, evenals van koster Carla van Beesten, die altijd is bijgestaan door haar man Cor. Carla werkt inmiddels op het Kerkelijk Bureau. Op zondag 27 september, is er in de Sionskerk een gezamenlijke startdag waar de Emmaüskerkers ‘met open armen worden ontvangen’. Voor de tussenliggende zondag hebben de Berkummers een ‘buiten-gewone’ dienst in gedachten. Waar die plaatsvindt is nog niet bekend, maar ze hopen dat die bijeenkomst buiten kan worden gehouden.

Bijbel & Kunst in de Sionskerk In de Bijbel & Kunstdienst op 4 oktober staat ‘Mozes’ centraal, een schilderij van Marc Chagall. Chagall, geboren in het voormalige WitRusland in 1887, overleed in 1985 in Frankrijk, waar hij als kunstschilder beroemd was geworden. Hij ontwikkelde een geheel eigen en herkenbare stijl die dromerig aandoet. Chagall haalde zijn inspiratie onder meer uit het joodse volksleven, de herinneringen uit zijn jeugd. Bijbelse taferelen behoren eveneens tot zijn favoriete thema’s. Ds. Hélène Evers gaat voor in deze dienst, die wordt gehouden in de Sionskerk en begint om 19.00 uur.

Oproep Sionskerk De commissie die in de Sionskerk opendeurdiensten organiseert, is op zoek naar mensen die daarbij kunnen assisteren. Informatie vragen en aanmelden kan bij Els Kamphof, via [email protected] “De diensten worden elke tweede zondag van de maand gehouden en zijn laagdrempelig. Iedereen is van harte welkom”, zegt Els. “Het zijn heel afwisselende diensten met koren, muzikale begeleiding en gastpredikanten. Een fijn uur, ter ere van God. We kunnen daarbij extra hulp goed gebruiken en het zou echt super zijn als mensen willen meedoen.” De eerste opendeurdienst van het komende seizoen is op zondag 11 oktober. Aan deze dienst, die begint om 16.30 uur werkt het gospelkoor Joyfulsound uit Kampen mee. Ds. Ruilof van Putten is de voorganger.

Zondagmiddagvieringen Grote of Sint Michaëlskerk Op dit moment is de Grote of St. Michaëlskerk druk bezig zichzelf opnieuw uit te vinden, meer daarover is te lezen op pagina 6 en 7 van deze Gaandeweg. Het is nog te vroeg om in te gaan op de toekomstplannen met betrekking tot de zondagmiddagvieringen en overige kerkelijke activiteiten, maar er wordt daar inmiddels hard aan gewerkt onder leiding van de nieuw gevormde Werkgroep Kerk.

In de maanden september en oktober zullen de vieringen doorgaan in de huidige vorm. Vieringen, waarin als altijd gestreefd wordt naar kwaliteit op liturgisch, inhoudelijk en muzikaal gebied. Toon Hagen en de Michaëlscantorij werken mee aan deze vieringen, die beginnen om 16.30 uur. Na een adempauze in de maand augustus is de eerste zondagmiddagviering op 6 september: een Taizéviering.

Op zondag 13 september gaan in de Michaëlsvesper Christa van Stappen en Harm Bousema voor. Els Rademaker en Robert Kanning zijn de voorgangers in de Michaëlsvesper op zondag 20 september. Op zondag 27 september is er een Michaëlsviering, met als voorganger Margo Jonker. Zie voor verdere informatie de website: www.michaëlsvieringen.nl 19

Kerkdiensten

Adventskerk

Emmaüskerk

9.30 uur ds. N.A. Eygenraam

9.30 uur dhr. B. Greveling, Wezep

9.30 uur ds. L.C. Talsma, Wapenveld 19.00 uur ds. L.C. Talsma, Wapenveld

9.30 uur ds. J.T. Tissink

9.30 uur ds. H. Bakhuis

9.30 uur ds. J. Mulderij 19.00 uur ds. E. van den Noort, Emst

9.30 uur ds. A. den Besten

9.30 uur ds. G.A. Cnossen, Apeldoorn

9.30 uur ds. G. de Fijter, Kampen 19.00 uur ds. J. Mulderij

9.30 uur ds. J.T. Tissink (doopdienst)

9.30 uur ds. H. Bakhuis (Heilig Avondmaal)

9.30 uur ds. P. Baas, Houten 19.00 uur ds. J. Mulderij

9.30 uur ds. L. Vos

9.30 uur ds. A.H.J. Bierma, Nijverdal

9.30 uur J. Mulderij (Heilige Doop) 19.00 uur dr. J. van Holten, Wezep

9.30 uur ds. J.T. Tissink

9.30 uur dhr. G. van Vulpen 19.00 uur ds. H. Bakhuis

16.30 uur Taizéviering

9.30 uur ds. J. Mulderij 19.00 uur ds. L.J. Geluk, Rotterdam

Zondag 13 september

9.30 uur ds. N.A. Eygenraam (startzondag)

9.30 uur ds. H. Bakhuis 16.30 uur ds. H. Bakhuis en dhr. G. van Vulpen (afscheidsdienst)

16.30 uur Michaëlsvesper

9.30 uur ds. J. Mulderij (opening winterwerk) 19.00 uur ds. J.W. van Barth, Wierden

Zondag 20 september

9.30 uur ds. N.A. Eygenraam (Schrift & Tafel) 19.00 uur Opendeurdienst

10.30 uur dhr. G. van Vulpen (openluchtdienst)

16.30 uur Michaëlsvesper

9.30 uur ds. J. Mulderij (voorbereiding Heilig Avondmaal) 19.00 uur ds. A.J. van Wijnen, Nieuwegein

Zondag 27 september

9.30 uur ds. J.T. Tissink (Wind in de zeilen-dienst)

16.30 uur Michaëlsvesper

9.30 uur ds. J. Mulderij (Heilig Avondmaal) 19.00 uur ds. J. Mulderij (voortzetting en dankzegging Heilig Avondmaal)

Zondag 9 augustus Zondag 16 augustus Zondag 23 augustus Zondag 30 augustus Zondag 6 september

Grote Markt 18 Zwolle - Centrum

Jeruzalemkerk

www.emmauskerk-berkum.nl

Zondag 2 augustus

Campherbeeklaan 53 Zwolle - Berkum Ds. H. Bakhuis Kerkelijk werker: dhr. G. van Vulpen Tel. scriba: (038)4544719

Grote Kerk

Talmaplein 2 Zwolle - Zuid Mw. ds. N.A. Eygenraam Ds. J.T. Tissink dhr. D.J. Steenbergen Tel. scriba: (038)4658028 www.adventskerk.nl

Windesheimstraat 1 Zwolle - Assendorp Grote Kerkgemeente Ds. J. Mulderij Tel. scriba: (038)4223241 www.grotekerkgemeente.nl

Kerkennacht

20

De Adventskerk deed niet mee aan de eerste Zwolse Kerkennacht op 20 juni, maar was daar wel vertegenwoordigd. Op de foto is te zien hoe ds. Hans Tissink in de Grote Kerk het gesprek coördineerde.

Oosterkerk

Open Kring

Sionskerk

Stinskerk

Bagijnesingel 17 Zwolle - Centrum Ds. A. den Besten Mw. ds. I.P. Epema Ds. W. Hortensius Tel. scriba: (038)4227480 www.oosterkerk.nl

Hofstedestraat 1 Zwolle - Stadshagen Mw. ds. N. Beimers Mw. ds. M.E. Jonker Tel. scriba: (038)4201876 www.openkring.nl

Glanerbeek 10 Zwolle - Noord Mw. mr. dr. H. Evers Drs. ir. R. van Putten Tel. scriba: (038)4546104 www.sionskerkzwolle.nl

10.00 uur ds. J. Woltinge, Zwolle

9.30 uur ds. P. Hellinga

10.00 uur ds. W.P. Ferguson

9.30 uur ds. M. Zoeteweij, Lemele 19.00 uur Avondontmoetingsdienst Westenhage

10.00 uur ds. I.P. Ipema 14.00 uur PERKI ds. M. Tahitu

9.30 uur ds. S. van der Zee

10.00 uur ds. M. Hukubun, Zwolle

9.30 uur ds. J.H. van Osch, Vaassen 19.00 uur Avondontmoetingsdienst Westenhage

9.30 uur ds. M.E. Jonker

10.00 uur ds. H. Evers

9.30 uur ds. E. van ’t Slot 19.00 uur Avondontmoetingsdienst Westenhage

10.00 uur ds. W. Hortensius (Heilig Avondmaal) 14.00 uur PERKI ds. Brouwers

9.30 uur ds. M.E. Jonker (Heilig Avondmaal)

10.00 uur ds. E. Veen, Hattem

9.30 uur ds. E. van ’t Slot 19.00 uur ContaKtdienst

10.00 uur ds. W. Hortensius

9.30 uur ds. N. Beimers (doopdienst)

10.00 uur ds. R. van Putten

9.30 uur ds. E. van ’t Slot (Heilig Avondmaal) 19.00 uur Avondontmoetingsdienst Westenhage

10.00 uur ds. W. Hortensius (afscheidsdienst)

9.30 uur ds. A. Zweers, Zwolle

10.00 uur ds. H. Evers

9.30 uur ds. E. van ‘t Slot (doopdienst) 19.00 uur Avondontmoetingsdienst Westenhage

10.00 uur ds. I.P. Epema (startzondag) 14.00 uur PERKI ds. M. Winckler-Huliselan

9.30 uur ds. M.E. Jonker (welkomstdienst)

10.00 uur ds. R. van Putten

9.30 uur ds. E. van ’t Slot (startzondag) 19.00 uur Avondontmoetingsdienst Westenhage

9.30 uur Oecumenische dienst in Onze Lieve Vrouwen Basiliek ds. I.P. Epema, ds. E. de Fouw en pastor H. Kerdijk

9.30 uur ds. M.E. Jonker

10.00 uur ds. H. Evers (Heilig Avondmaal)

9.30 uur mw. A. Westerduin, ’s-Heerenbroek 19.00 uur ContaKtdienst

10.00 uur ds. M.E. Jonker 14.00 uur PERKI ds. M. Hukubun

9.30 uur ds. N. Beimers

10.00 uur ds. H. Evers, ds. R. van Putten, en dhr. G. van Vulpen (startdienst)

9.30 uur ds. E. van ’t Slot 19.30 uur Avondontmoetingsdienst Westenhage

10.00 uur ds. I.P. Epema (doopdienst)

Westenholterweg 19 Zwolle - Westenholte Ds. E. van ’t Slot Tel. scriba: (038)4215164 www.stinskerk.nl

Zondag 2 augustus Zondag 9 augustus Zondag 16 augustus Zondag 23 augustus Zondag 30 augustus Zondag 6 september Zondag 13 september Zondag 20 september Zondag 27 september

Open Monumentendag Op Open Monumentendag, zaterdag 12 september, zet ook de Oosterkerk haar deuren open. Er valt veel te genieten. Om 11.00 uur en 13.00 uur geeft Rudie Altelaar een concert op het net gerestaureerde orgel, gefotografeerd door Tim Krooneman. Om 14.00 uur treedt Convocaal op en om 15.00 uur Cantiamo. Voor informatie: Anne Marijke Zijlstra, coördinator voor de Oosterkerk, tel: (038) 454 44 88.

21

Kerkdiensten

Collectedoelen

Zondag 2 augustus

In de PGZ-gemeenten zijn de eerste en tweede collecte altijd bestemd voor diaconie en kerk. De opbrengst van de derde collecte gaat naar de volgende doelen.

De Hoofdhof Kerkweg 26

Zwolle - Berkum

Mw. ds. L.A. Burggraaff

Tel. scriba: (038)4547233 www.hoofdhof.nl

Lutherse Kerk Koestraat 4 Zwolle

Ds. E. de Fouw

Tel. scriba: (06)40715958 www.elkz.nl

Zondag 2 augustus: Door wijkdiaconie vast te stellen doel Zondag 9 augustus: Eredienst en kerkmuziek Zondag 16 augustus: Extra diaconie Zondag 23 augustus: Onderhoud kerkgebouwen Zondag 30 augustus: Oost-Europa (plaatselijk werk) Zondag 6 september: Diaconale noodhulp Zondag 13 september: Wijkkas Zondag 20 september: Exploitatie Protestantse Gemeente Zwolle Zondag 27 september: Stille armoede

9.30 uur ds. L.A. Burggraaff

10.00 uur pastor M.J. Dusseldorp

ISALA 10.00 uur dhr. F.J.G. Broekhoff MOLENHOF 10.00 uur ds. I.P. Epema REHOBOTH 9.30 uur dhr. G. van Vulpen RIVIERENHOF 10.00 uur mw. M. Schuurman ZONNEHUIS 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga

9.30 uur ds. R. Gosker, Wesepe

10.00 uur pastor P. van Veen

ISALA 10.00 uur Th. Sloot REHOBOTH 9.30 uur dhr. H. Esselink, Zwolle ZONNEHUIS 11.30 uur mw. M. Schuurman

9.30 uur ds. H. Vijver, Oss

10.00 uur ds. T.K. van Dam (Heilig Avondmaal)

EGLISE WALLONNE 10.30 uur pasteur D. Ribs ISALA 10.00 uur ds. A.J. Hasker REHOBOTH 9.30 uur ds. H. Bakhuis RIVIERENHOF 10.00 uur mw. W. Treep ZONNEHUIS 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga (Schrift & Tafel)

9.30 uur ds. L.A. Burggraaff (Heilig Avondmaal)

10.00 uur ds. E. de Fouw

ISALA 10.00 uur Th. Sloot BERKUMSTEDE 15.00 uur ds. L.A. Burggraaff (Heilig Avondmaal) REHOBOTH 9.30 uur ds. G.L. Kruizinga ZONNEHUIS 11.30 uur mw. ds. I.P. Epema

9.30 uur ds. L.A. Burggraaff

10.00 uur ds. E. de Fouw

EGLISE WALLONNE 10.30 uur pasteur R. Roukema ISALA 10.00 uur dhr. E.L.J. de Haar REHOBOTH 9:30 uur ds. J. Kuik, Kampen RIVIERENHOF 10.00 uur dienst ZONNEHUIS 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga

9.30 uur ds. L.A. Burggraaff

10.00 uur ds. E. de Fouw (startzondag, Heilig Avondmaal)

ISALA 10.00 uur dhr. F.J.G. Broekhoff MOLENHOF 10.00 uur dhr. K. Fredriks REHOBOTH 9.30 uur ds. A. Marsman, Deventer ZONNEHUIS 11.30 uur ds. J. Germs

Zondag 13 september

9.30 uur ds. L.A. Burggraaff (startzondag)

10.00 uur ds. E. de Fouw

EGLISE WALLONNE 10.30 uur pasteur D. Ribs ISALA 10.00 uur Th. Sloot REHOBOTH 9.30 uur ds. P. van Veen, Zwolle RIVIERENHOF 10.00 uur ds. J. Vonk ZONNEHUIS 16.00 uur ds. G.J. Slotman (Startzondag Open Kring)

Zondag 20 september

9.30 uur ds. A.C. Bronswijk, Deventer 19.00 uur Vesper

9.30 uur zie Oosterkerk

ISALA 10.00 uur dhr. F.J.G. Broekhoff REHOBOTH 9.30 uur ds. K. Stap, Emmen ZONNEHUIS 11.30 uur ds. M.E. Jonker

9.30 uur ds. L.A. Burggraaff

10.00 uur ds. E. de Fouw (Heilig Avondmaal)

EGLISE WALLONNE 10.30 uur pasteur R. Roukema ISALA 10.00 uur dhr. E.L.J. Haar (Schrift & Tafel) REHOBOTH 9.30 uur dhr. B. Greveling, Wezep RIVIERENHOF 10.00 uur ds. G.L. Kruizinga ZONNEHUIS 11.30 uur ds. J. Vonk

Zondag 9 augustus Zondag 16 augustus Zondag 23 augustus Zondag 30 augustus Zondag 6 september

Zondag 27 september

Kerkennacht in Lutherse kerk Ook in de Lutherse kerk aan de Koestraat waren tijdens de eerste Zwolse Kerkennacht belangstellenden van harte welkom. De foto komt uit de serie die gemaakt is door Paula Santbulte en Eduard Metselaar.

22

De kerkdiensten op deze pagina’s zijn vermeld voor zover bekend op 6 juli.

Te huur

Z AA L R U I M T E

Voor vergaderingen en cursussen met gebruik van kantine en voldoende parkeergelegenheid

Inlichtingen: Wijkcentrum Jeruzalemkerk Windesheimstraat 1 Tel. (038) 421 24 43 (b.g.g. 4538964)

Meerrw waarrd voor uwde voete ten!

'LH]HUNDGHr=ZROOHrZZZZLHWHQVFKRHQFRPIRUWQO

GEDENKSTENEN ZWOLLE Showtuin is te bezichtigen op afspraak of zaterdags van 09:00 tot 12:00 uur

Lichtmisweg 35, 8035 PL Zwolle

Tel. 0529 - 426629 / Mob. 06 - 44316671

[email protected]

www.gedenkstenen-zwolle.nl