Securex, de ideale partner voor elke zelfstandige! Uw rechten en plichten in een notendop ZELFSTANDIGE
Inhoud INLEIDING 1 SECUREX: ÉÉN ADRES VOOR AL UW NODEN
2
UW STATUUT ALS ZELFSTANDIGE
4
ZELFSTANDIG WERKEN BINNEN EEN VENNOOTSCHAP
9
UW SOCIALE BIJDRAGEN
13
ZORG VOOR EXTRA BESCHERMING
18
BIJLAGEN 22
Zelfstandige worden: ook jij kan het! Zelf aan het roer staan van uw professionele loopbaan… het is een uitdaging die velen onder ons aanspreekt. Elk jaar zetten duizenden de stap. Ook jij kan je eigen baas worden en het leven van een zelfstandige leiden. Uw eigen zaak doen groeien en bloeien. Succesvol zijn. Aan elk avontuur zijn risico’s verbonden. Maar als er iets is dat de zelfstandigen vandaag goed begrijpen, is het dat risico’s nemen begint met het beperken ervan. Daarvoor moet u wel toegang hebben tot de beste informatie. Goed op de hoogte zijn van uw rechten en plichten, en over de manieren om uw sociale bescherming te verbeteren, vormen vandaag een voorwaarde voor succes. Wij, bij Securex, zien het als onze opdracht u bij te staan. Dat doen we door die onmisbare informatie ter beschikking te stellen en u te begeleiden en te adviseren van uw start tot wanneer u op welverdiend pensioen gaat. Wij hebben hiervoor ook een aantal tools en diensten ontwikkeld. Deze brochure is een voorsmaakje. De bladzijden die volgen gaan over uw sociale verplichtingen als zelfstandige, en over hoe u die verplichtingen kan vervullen op de manier die uw belangen het beste dient.
Welkom bij Securex!
Pascale Magnette Director Securex Integrity en Ondernemingsloket
1
ZELFSTANDIGE
Securex, één adres voor al uw noden! Securex is dé specialist bij uitstek van het sociaal statuut van de zelfstandigen. Wij adviseren en begeleiden u over de hele duur van uw carrière. Laat de vele administratieve taken in verband met uw sociaal statuut aan ons over, en concentreer u op wat echt telt: de groei en de bloei van uw activiteiten! Om dat mogelijk te maken, staan al onze diensten te uwer beschikking.
Het Securex Ondernemingsloket zorgt voor de inschrijving (of wijziging en/of schrapping) van eenmanszaken en vennootschappen bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO). Daar krijgen de eenmanszaken een ondernemingsnummer en worden de bedrijfseenheden en -activiteiten geregistreerd. Rechtspersonen (vennootschappen) moeten eerst enkele formaliteiten vervullen bij de notaris (indien nodig) en bij de griffie van de Rechtbank van Koophandel. De griffie staat dan in voor de formaliteiten i.v.m. de oprichting van de vennootschap en voor het toekennen van een ondernemingsnummer.
2
HUMAN CAPITAL MATTERS Het Sociaal Verzekeringsfonds Securex Integrity • Wij berekenen uw wettelijke sociale bijdragen. • Wij beheren de uitbetaling van de kinderbijslag. • Onze experts waken erover dat u geniet van alle voordelen waarop uw sociaal statuut u recht geeft.
Tot uw dienst: De Securex Ondernemingsloketten Het Sociaal Verzekeringsfonds Securex Integrity Het Onafhankelijk Ziekenfonds Securex De Verzekering Lichamelijke Ongevallen De Verzekering Gewaarborgd Inkomen
Dat wij op elk moment voor u klaar staan, zijn geen ijdele woorden. Ons engagement hebben wij vastgelegd in het Charter voor goede dienstverlening, dat u achteraan in deze brochure kan raadplegen. In elke fase van uw loopbaan als zelfstandige zal Securex advies geven over de meest geschikte bijkomende dekkingen tegen de gevolgen van ziekte en ongeval, en u helpen het best mogelijke pensioen op te bouwen. Wij zullen u ook ondersteunen bij het vervullen van de administratieve verplichtingen waarmee een verandering binnen uw vennootschap gepaard gaat.
3
ZELFSTANDIGE
Uw sociaal statuut als zelfstandige?
U wordt als zelfstandige beschouwd vanaf het moment dat u in België een professionele activiteit uitoefent zonder dat u gebonden bent door een arbeidscontract (arbeider, bediende of ambtenaar). U moet u dan aansluiten bij een Sociaal Verzekeringsfonds zoals Securex Integrity.
Binnen welke termijn moet ik mij bij een Sociaal Verzekeringsfonds aansluiten?
betaling van deze administratieve boete voor hun werkende vennoten en mandatarissen. Het Sociaal Verzekeringsfonds voor zelfstandigen zal zich dus moeten richten tot de rechtspersoon ingeval van niet betaling van de boete door de werkende venno(o)t(en)
Elke natuurlijke persoon die een zelfstandige activiteit
en/of de mandataris(sen).
uitoefent in België voor welke hij zich moet aansluiten bij een Sociaal Verzekeringsfonds voor zelfstandigen, moet zich ten laatste aansluiten de dag van de start van de zelfstandige activiteit. Bij een tijdige aansluiting krijgt u voor de bijdragen
Wanneer ben ik zelfstandige in hoofdberoep en wanneer in bijberoep?
van de eerste 2 kwartalen uitstel van betaling. De verschuldigde bijdrage dient pas te worden betaald voor
Als u uitsluitend als zelfstandige werkt, bent u
het einde van het volgende kwartaal. We raden u aan om
zelfstandige in hoofdberoep.
uw aansluiting bij het Sociaal Verzekeringsfonds in orde
Zelfstandige in bijberoep bent u als u tegelijk met uw
te brengen vóór de start van uw zelfstandige activiteit. U
zelfstandige activiteit...
kan u ten vroegste aansluiten 6 maanden voor de start
• minstens halftijds in loondienst werkt
van uw activiteit.
• of een minstens halftijdse activiteit als ambtenaar
Sluit je je niet aan binnen die termijn, dan word je door
hebt, die verdeeld is over minimaal acht maanden of
de RSVZ (Rijksinstituut voor de sociale verzekeringen
200 dagen per jaar
der zelfstandigen) in gebreke gesteld en krijg je 30
• of als leerkracht een aantal uren les geeft dat met min-
dagen om toch nog een Sociaal Verzekeringsfonds
stens 6/10 van een volledig uurrooster overeenkomt
te kiezen. Doe je dat nog altijd niet, dan word je van
• of een uitkering geniet waarbij je pensioenrechten
ambtswege aangesloten bij de Nationale hulpkas
bewaard blijven.
voor sociale verzekering der zelfstandigen. Let op: bij laattijdige aansluiting worden interesten aangerekend (verhogingen van 3% per trimester vertraging plus een eenmalige jaarlijkse toeslag van 7%). Bij laattijdige aansluiting zal het RSVZ ook een administratieve boete opleggen van € 500 tot € 2.000. Opgelet: De rechtspersonen zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de 4
Opgelet: indien u een haltijds contract hebt als loontrekkende, maar u neemt verlof zonder wedde dan zal het aantal uur dat u gepresteerd hebt niet meer gelijk zijn aan minstens een halftijdse loontrekkende activiteit. Maw u zal beschouwd worden als een zelfstandige in hoofdberoep.
Kan ik gelijkgesteld worden met een zelfstandige in bijberoep?
Voorlopige bijdrage 1ste jaar (inkomen hoger dan € 1423,90 in 2015): € 359,07 Voorlopige bijdrage 2de jaar (inkomen hoger dan € 1423,90 in 2015): € 368,12 Voorlopige bijdrage 3de jaar
Binnen bepaalde voorwaarden, en indien de uit
(inkomen hoger dan € 1423,90 in 2015): € 376,89
zelfstandige arbeid verkregen inkomsten gering zijn, kan u als zelfstandige in hoofdberoep de gelijkstelling vragen
Wilt u achteraf afzien van de toepassing van deze
met een zelfstandige in bijberoep en dus lagere sociale
gunstmaatregel, dan dient u dit uitdrukkelijk te
bijdragen betalen. Daarvoor moet u dan het artikel 37
melden. Vanaf de eerstvolgende 1ste januari valt u dan
van het KB van 19 december 1967 inroepen.
niet meer onder de maatregel.
Vier categorieën kunnen deze vermindering of vrijstelling verkrijgen: • De gehuwde personen aan wie de echtgenoot minstens gelijkwaardige uitkeringen aan die van het stelsel der
Let wel: wanneer u gelijkgesteld bent met een zelfstandige in bijberoep, bouwt u geen rechten meer op op het gebied van pensioen en arbeidsongeschiktheid. Voor de ziekteverzekering bent u gelijkgesteld met een persoon ten laste.
zelfstandigen met betrekking tot pensioen, kinderbijslag en ziekteverzekering gezondheidszorg waarborgt. • De weduwen en weduwnaars die een overlevingspensioen genieten en van wie de overleden echtgenoot rechten op uitkeringen zoals hierboven omschreven, opende. • De studenten jonger dan 25 jaar die kinderbijslag genieten. • Vastbenoemde leerkrachten met een minstens halftijds uurrooster (minder dan 6/10 van een voltijdse betrekking). Denkt u in aanmerking te komen voor dit voordeel, dien dan de aanvraag in bij Securex. Het formulier kan u bekomen in onze kantoren of downloaden van www.lex4you.be > Zelfstandige > Starten als zelfstandige > Formulieren > Aanvraag tot vermindering of vrijstelling van bijdragen Wanneer u de toepassing van ”verminderde bijdragen of vrijstelling” vraagt, en uw inkomsten in het refe-
Ik help een zelfstandige. Wat is mijn statuut? Als u regelmatig een zelfstandige bij de uitoefening van zijn beroep helpt of vervangt, zonder dat u bij hem in dienst bent met een arbeidscontract, bent u onderworpen aan het sociaal statuut der zelfstandigen. U hebt dan dezelfde rechten en plichten als een zelfstandige. Zijn er uitzonderingen? Ja, de volgende personen hoeven niet aan te sluiten bij een Sociaal Verzekeringsfonds voor zelfstandigen: • helpers vóór de 1ste januari van het jaar waarin ze de leeftijd van 20 jaar bereiken (behalve in geval van huwelijk); • gelegenheidshelpers van wie de activiteit zich over minder dan 90 dagen per jaar uitstrekt; • helpers met de hoedanigheid van student (jonger dan 25 jaar, met recht op kinderbijslag). Opmerking: men kan geen helper zijn binnen een vennootschap
rentiejaar zijn lager dan € 1423,90 (voor het jaar 2015), dan bent u geen sociale bijdragen verschuldigd. Wanneer uw inkomen gelegen is tussen € 1423,90 en € 6742,06 (bedragen in 2015), wordt u gelijkgesteld met een zelfstandige in bijberoep. (Indien u uw activiteit niet over het gehele jaar had uitgeoefend, dienen deze bedragen bepaald te worden in verhouding tot het aantal maanden waarin u uw activiteit uitoefende).
Opgelet! Wanneer u als zelfstandige één of meer helpers (of een meewerkende echtgenoot) inschakelt, en zij betalen hun sociale bijdragen niet, dan bent u verplicht die bijdragen in hun plaats te betalen. 5
UW STATUUT ALS ZELFSTANDIGE
Ik help mijn echtgeno(o)t(e) met zijn/haar zelfstandige activiteit. Wat dan?
Als meewerkende echtgenoot valt u altijd onder het ‘maxistatuut’. Het maxistatuut biedt u een volwaardig sociaal statuut van zelfstandig helper: u geniet ziekteen invaliditeitsverzekering, kinderbijslag en pensioen. Daar staat wel tegenover dat u sociale bijdragen moet
U wordt vermoed ‘meewerkende echtgenoot’ te zijn
betalen, die vergelijkbaar zijn met die van andere
als u:
zelfstandigen.
• gehuwd bent of wettelijk samenwoont met een zelfstandigen;
Bent u geboren vóór 1956, dan bent u niet verplicht
• meehelpt in de zaak van uw zelfstandige partner (we
om voor het maxistatuut aan te sluiten. U kunt
gebruiken partner voor zowel de gehuwde als de
dan kiezen voor een beperkte aansluiting in het
wettelijke samenwonende);
ministatuut en u geniet een verzekering in geval van
• geen enkel inkomen hebt van een andere beroeps-
arbeidsongeschiktheid en moederschap.
activiteit en geen vervangingsinkomen dat sociale zekerheidsrechten opent die minstens gelijkwaardig zijn met die van de zelfstandigen. Als ‘meewerkende echtgenoot’ (we gebruiken de term voor de leesbaarheid zowel voor de man als
Mag ik als gepensioneerde een zelfstandige activiteit uitoefenen?
voor de vrouw) moet u u aansluiten bij het Sociaal Verzekeringsfonds van uw echtgenoot of echtgenote
Om recht te hebben op een pensioen mag u in princi-
ten laatste op de dag van de gebeurtenis die aanleiding
pe geen professionele activiteit uitoefenen. U kan wel
geeft tot onderwerping als meewerkende echtgenoot,
een ouderdoms- of overlevingspensioen (weduwen-
zoals het begin van de activiteit, het huwelijk of het
of weduwnaarspensioen) aanvullen met een activiteit
einde van uw eigen statuut.
waarvan het inkomen binnen de wettelijke grenzen is gelegen.
Wie wordt niet als meewerkende echtgenoot beschouwd?
Die grenzen variëren naargelang de pensioencategorie,
In de volgende gevallen bent u geen meewerkende
het type activiteit dat u uitoefent en de samenstelling
echtgenoot:
van uw gezin als gepensioneerde.
• U helpt uw partner niet of u helpt hem of haar slechts occasioneel. Occasioneel betekent: niet regelmatig en
In 2013 zijn er heel wat maatregelen genomen mbt de
minder dan 90 dagen per jaar of;
toegelaten activiteit als gepensioneerde:
• U creëert zelf voldoende sociale rechten via een eigen beroepsactiviteit of u geniet een vervangingsinkomen, zoals een werkloosheidsuitkering of;
6
1) De grenzen van de toegelaten arbeid zijn afgeschaft voor gepensioneerden die 65 jaar zijn en
• Uw partner is bedrijfsleider of;
een beroepsloopbaan van minstens 42 jaar heb-
• Uw partner is zelfstandig helper.
ben (binnen een of meerdere statuten).
U moet een verklaring op eer invullen en aangetekend
2) Voor wie niet aan de dubbele voorwaarde van leef-
versturen naar het Sociaal Verzekeringsfonds van
tijd en loopbaan voldoet (65 jaar en een loopbaan
uw zelfstandige partner. Let op! Deze verklaring op
van 42 jaar), worden de inkomensgrenzen jaarlijks
eer heeft geen terugwerkende kracht. Ze kan maar
geïndexeerd. De verhoging van de toegelaten gren-
uitwerking hebben vanaf het kwartaal waarin ze door
zen is voor de eerste keer van toepassing op de be-
het Sociaal Verzekeringsfonds wordt ontvangen.
roepsinkomsten van 2013.
3) Het overschrijden van de toegelaten inkomensgrenzen wordt minder snel gesanctioneerd. Over-
4) U blijft verplicht om uw activiteit vooraf aan te geven in 4 gevallen:
schrijdt u de toegelaten inkomensgrenzen met niet
• voor de eerste uitbetaling van het pensioen;
meer dan 25% van de jaarinkomsten (in plaats van
• wanneer u een een mandaat, ambt of post uitoefent;
15% in 2012), dan blijft de sanctie beperkt. Uw pen-
• wanneer u een beroepsactiviteit in het buitenland uit-
sioenverlies staat dan in verhouding tot het percentage waarmee u de toegelaten inkomensgrenzen overschrijdt. Overschrijdt u de toegelaten inkomensgrenzen met meer dan 25%, dan verliest u uw volle-
oefent; • wanneer u een sociale toelage in het buitenland geniet. (Bron: Website RSVZ)
dig pensioen. Bovendien zal uw sociaal statuut met terugwerkende kracht gewijzigd worden van actief
Meer informatie vindt u op www.lex4you.be > Zelfstan-
gepensioneerde naar zelfstandige in hoofdberoep.
dige > Zelfstandige en helper > Sleutelbedragen.
Werknemer of zelfstandige? Het is essentieel om de aard van een arbeidsrelatie juridisch juist te kwalificeren om de strijd tegen de sociale fraude te kunnen voeren. De nieuwe bepalingen zijn op 1 januari 2014 in werking getreden. Voortaan zijn er twee mechanismen voorzien om de aard van de arbeidsrelatie beter te kunnen bepalen: 1. het vermoeden; 2. de criteria 1. Invoering van een vermoeden in bepaalde secto-
2. het ontbreken van verantwoordelijkheid en beslis-
ren
singsmacht over de financiële middelen van de on-
Een band van ondergeschiktheid is een doorslagge-
derneming bij degene die de werkzaamheden uit-
vend element om uit te maken of er al dan niet een
voert;
arbeidsovereenkomst bestaat. De nieuwe wetsbepalingen maken het eenvoudiger om het bestaan van die band van ondergeschiktheid te bewijzen. Hoe? Indien een meerderheid van criteria die in de wet zijn vastgesteld en verband houden met economische afhankelijkheid zijn vervuld, is er een vermoeden van de aanwezigheid van een arbeidsovereenkomst. Dit vermoeden is evenwel alleen van toepassing in specifieke sectoren en kan weerlegd worden. Wat zijn deze criteria? Er is een vermoeden van een arbeidsovereenkomst wanneer blijkt dat meer dan de helft van de volgende criteria zijn vervuld: 1. het ontbreken van enig financieel of economisch risico bij degene die de werkzaamheden uitvoert; 7
UW STATUUT ALS ZELFSTANDIGE
3. het ontbreken van beslissingsmacht over het aan-
De enige sectoren die door de wet beoogd worden,
koopbeleid van de onderneming bij de degene die
zijn:
de werkzaamheden uitvoert;
• de bouwsector;
4. het ontbreken van beslissingsmacht over het prijsbe-
• de schoonmaaksector;
leid van de onderneming (behalve wanneer de prij-
• de vervoerssector, en meer bepaald het vervoer van
zen wettelijk zijn vastgelegd) bij degene die de werk-
zaken en personen voor rekening van derden (met
zaamheden uitvoert;
uitzondering van ambulancediensten en het transport
5. het ontbreken van een resultaatsverbintenis over het overeengekomen werk; 6. de garantie op betaling van een vaste vergoeding
van personen met een handicap); • de bedrijven die toezicht en bewaking uitvoeren voor rekening van derden.
ongeacht de bedrijfsresultaten of de omvang van de prestaties die worden geleverd door degene die de
2. De algemene criteria
werkzaamheden uitvoert;
Voor de sectoren die geen gebruik kunnen maken
7. zelf geen werkgever zijn van persoonlijk en vrij aangeworven personeel of het ontbreken van de moge-
van het vermoeden, kunnen de criteria helpen om de aard van de arbeidsrelatie te bepalen.
lijkheid om voor de uitvoering van het overeengekomen werk personeel aan te werven of zich te laten
Het gaat om:
vervangen;
• de wil van de partijen, zoals uitgedrukt in de overeen-
8. zich niet voordoen als een onderneming ten over-
komst;
staan van andere personen of zijn medecontractant
• de vrijheid bij het bepalen van zijn arbeidstijd;
of hoofdzakelijk of gewoonlijk voor één medecon-
• de vrijheid bij het organiseren van zijn werk;
tractant werken;
• de mogelijkheid om een hiërarchische controle uit te
9. in ruimtes werken waarvan men niet de eigenaar of
oefenen.
de huurder is en/of met materiaal dat ter beschikking wordt gesteld, gefinancierd of gewaarborgd wordt
Andere, neutrale, criteria laten daarentegen niet toe
door de medecontractant.
om te oordelen of er al dan niet een gezagsrelatie aanwezig is. Het gaat onder meer om de benaming van de
Deze door de wet bepaalde criteria kunnen bij konink-
overeenkomst, de inschrijving bij de BTW-administratie,
lijk besluit worden aangevuld of vervangen na advies
de beperkingen die eigen zijn aan de uitoefening van
van de verschillende instanties.
een beroep.
Uitzondering: Dit wettelijk vermoeden is niet van toe-
Indien u wenst dat wij de specifieke situatie van de aard
passing op familiale arbeidsrelaties. Dit zijn arbeidsrela-
van de arbeidsverhoudingen in uw bedrijf analyseren,
ties tussen leden van een zelfde familie, tot en met de
neem dan contact op met onze diensten.
derde graad. Indien minder dan de helft van de criteria vervuld zijn, wordt de arbeidsrelatie weerlegbaar vermoed een zelfstandigencontract te zijn. Voor welke sectoren geldt het vermoeden?
8
ZELFSTANDIGE
Zelfstandige activiteit binnen een vennootschap A. Wie in de vennootschap is onderworpen aan het statuut van zelfstandige?
DE STILLE VENNOTEN EN DE AANDEELHOUDERS (IN EEN KAPITAAL VENNOOTSCHAP) Zij zijn niet onderworpen aan het statuut van de zelfstandigen.
1. De vennoten (personenvennootschap)
2. De vennootschapsmandatarissen
De hoedanigheid van vennoot, die voortvloeit uit
De
een inbreng gedaan in de vennootschap, brengt
ris” groepeert de volgende specifieke benamingen:
niet noodzakelijk de onderwerping aan het sociaal
bestuurder of afgevaardigd bestuurder van een NV,
statuut der zelfstandigen met zich mee. Het volgende
zaakvoerder van een BVBA, zaakvoerder van een
onderscheid moet gemaakt worden.
vennootschap onder firma (VOF), van een coöpera-
algemene
benaming “vennootschapsmandata-
tieve vennootschap (CV), enz. De zaakvoerders en DE WERKENDE VENNOTEN
bestuurders zijn personen belast met het beheer
Los van hun kapitaalinbreng in de vennootschap,
en de vertegenwoordiging van vennootschappen.
oefenen zij een effectieve en regelmatige activiteit uit, zonder band van ondergeschiktheid. Een werkende
VERMOEDEN VAN ONDERWERPING
vennoot is onderworpen aan het statuut van de
De uitoefening van een mandaat in een vennootschap,
zelfstandigen.
die zich met een exploitatie of met verrichtingen van winstgevende aard bezighoudt, wordt vermoed de uitoefening te zijn van een activiteit die een onderwerping aan het sociaal statuut van zelfstandigen met zich meebrengt. Deze onderwerping betekent daarom nog niet dat in alle gevallen de verplichting bestaat om sociale bijdragen te betalen. KOSTELOOS MANDAAT Het vermoeden van onderwerping kan weerlegd worden, voor zover de mandataris de kosteloosheid van het mandaat aantoont. 1. De kosteloosheid van het mandaat moet duidelijk uit de statuten van de vennootschap blijken. Als de statuten geen bepalingen op dit vlak bevatten, moet men zich op een beraadslaging van het bevoegde orgaan beroepen.
9
ZELFSTANDIG WERKEN BINNEN EEN VENNOOTSCHAP
Opgelet: wanneer de kosteloosheid uit een beslissing
De gehuwde personen aan wie de echtgenoot rechten
van het bevoegde orgaan voortvloeit, treedt ze in wer-
waarborgt met tenminste gelijkwaardige prestaties als
king vanaf het kalenderkwartaal volgend op datgene
die van het sociaal statuut van zelfstandigen (pensioen,
waarin de beslissing plaatsgevonden heeft.
verzekering gezondheidszorg, kinderbijslagen) kunnen verminderde bijdragen of vrijstelling inroepen (artikel
2. De kosteloosheid van het mandaat moet met de feiten
37 van het KB van 19.12.1967, zie eerder in deze
overeenstemmen. Er mag geen toewijzing van beroeps-
brochure). De kosteloze uitoefening van hun mandaat
inkomsten als zelfstandige zijn, voor de gehele duur van
kan aldus gelijkgesteld worden met een activiteit in
het mandaat. Opgelet: voordelen in natura, tantièmes,
bijberoep, zonder bijdrageplicht.
presentiegelden… worden als inkomsten beschouwd. De mandataris die de normale pensioenleeftijd 3. De mandataris moet zijn verblijfplaats hebben in België
bereikt heeft of in het stelsel van zelfstandigen of
om te kunnen genieten van dit kosteloos mandaat.
loontrekkenden een vervroegd rustpensioen geniet en die uitsluitend een kosteloos mandaat uitoefent, wordt
Als het vermoeden van onderwerping niet weerlegd
geacht alle professionele activiteiten stopgezet te
wordt, zal de kosteloze mandataris zich aan het sociaal
hebben, en is niet aan het sociaal statuut onderworpen.
statuut van de zelfstandigen moeten onderwerpen.
In dit geval volstaat de feitelijke kosteloosheid.
Dit betekent daarom nog niet dat hij sociale bijdragen verschuldigd is. Als de mandataris geen enkele andere activiteit uitoefent, zal hij als zelfstandige in hoofdberoep beschouwd worden en de minimumbijdrage in deze
Ik oefen in België een mandaat uit, en in het buitenland een activiteit
onderwerpingscategorie verschuldigd zijn. Indien de mandataris loontrekkende is in een andere Als de betrokkene, buiten zijn mandaat, hoofdzakelijk
lidstaat van de Europese Unie (EU) voorziet de nieuwe
een
gelijkgestelde
Europese Verordening 883/2004 dat men onderworpen
beroepsactiviteit uitoefent, kan hij, onder bepaalde
is aan het sociaal zekerheidsstelsel voor zelfstandigen
voorwaarden, als zelfstandige in bijberoep beschouwd
van het land dat bevoegd is voor de activiteiten als
worden en zal hij geen sociale bijdragen verschuldigd
werknemer.
zijn. 10
loontrekkende
of
hiermee
Als de mandataris eveneens zelfstandige is in een andere lidstaat van de EU, zal hij onderworpen worden aan de sociale wetgeving van het land van zijn woonplaats als hij daar een substantieel deel van zijn activiteiten uitoefent. Onder “substantieel” verstaat men dat minimaal 25% van de arbeidstijd, vergoeding of omzet. Indien aan deze voorwaarde niet is voldaan, valt de zelfstandige onder de
B. Specifieke gevallen Kan ik tegelijk loontrekkende en zelfstandige zijn in dezelfde vennootschap? De mandatarissen, de vaste vertegenwoordigers en
sociale zekerheid van de lidstaat waar zich het “centrum
de leden van een directiecomité van een NV kunnen,
van de belangen van zijn werkzaamheden” bevindt. De
binnen dezelfde vennootschap, hun (zelfstandig)
nieuwe Europese Verordening 883/2004 is in werking
mandaat cumuleren met een activiteit als loontrekkende
getreden op 01 mei 2010.
(arbeidsovereenkomst). Als u in dit geval verkeert, dient u wel het bewijs te
Als de zelfstandige gelijktijdig een loontrekkende of
leveren dat voormelde functies wel degelijk geschei-
zelfstandige activiteit uitoefent in een land dat niet
den zijn en dat er een daadwerkelijke band van
tot de EU behoort, zal hij onderworpen worden aan de
ondergeschiktheid bestaat tussen de vennootschap en
wetgeving van iedere Staat. Hij zal in België beschouwd
uzelf bij de uitoefening van de loontrekkende activiteit.
worden als zelfstandige in hoofdberoep (behoudens specifieke internationale overeenkomsten, bijvoorbeeld met Canada, de Verenigde Staten, Turkije, Chili, de Filippijnen, Japan, Australië, Macedonië, Uruguay, Quebec, Zuid-Korea, Kroatië, Zwitserland, Bosnië Herzegovina.).
Echtgenoten binnen dezelfde vennootschap? Op fiscaal vlak kan de bedrijfsleider (werkende vennoot of mandataris) niet langer een deel van zijn beroepsinkomsten aan zijn echtgenoot toekennen. Alleen de
Vanaf welk moment ben ik onderworpen?
vennootschap kan de echtgenoten bezoldigen.
De mandataris is onderworpen aan het sociaal statuut
meewerkende echtgenoot, zelfs als er van effectieve
van de zelfstandigen vanaf de eerste dag van het kwar-
hulp sprake is.
taal van zijn benoeming.
Meerdere situaties kunnen zich bijgevolg voordoen.
De echtgenoot van een bedrijfsleider is uitgesloten van het toepassingsgebied van het sociaal statuut van
De nieuw opgerichte vennootschappen verwerven rechtspersoonlijkheid vanaf de neerlegging van de oprichtings-
De echtgeno(o)t(e) van de bedrijfsleider helpt zonder
akte ter griffie van de Rechtbank van Koophandel. De
een bezoldiging te ontvangen:
onderwerping van een mandataris van een nieuw opge-
Als
richte vennootschap neemt bijgevolg een aanvang vanaf
vennootschap bezit, niet benoemd is binnen de
de eerste dag van het kwartaal waarin deze neerlegging
vennootschap en geen vergoeding geniet, zal hij/zij
heeft plaatsgevonden, en de vennootschap dus rechtsper-
geen enkel sociaal statuut hebben.
de
echtgeno(o)t(e)
geen
aandelen
in
de
soonlijkheid heeft verkregen.
Tot wanneer ben ik onderworpen? De feitelijke stopzetting volstaat niet. De betrokkene moet het Sociaal Verzekeringsfonds een kopie van de publicatie van het ontslag bezorgen.
De echtgeno(o)t(e) wordt door de vennootschap bezoldigd en bezit geen aandelen binnen de vennootschap: De echtgeno(o)t(e) zal onderworpen zijn: • Hetzij als zelfstandige medewerker in eigen naam en zal alle hieruit voortvloeiende verplichtingen moeten vervullen. • Hetzij als loontrekkende.
11
ZELFSTANDIG WERKEN BINNEN EEN VENNOOTSCHAP
Hoewel er geen enkele principiële belemmering bestaat
gen van de vennoten. Deze bijdrage werd in 1992 door
voor het afsluiten van een arbeidsovereenkomst
de regering ingevoerd om de financieringsproblemen
tussen echtgenoten, heeft de RSZ er moeite mee dit
in de sociale zekerheid te bestrijden. Iedere vennoot-
te aanvaarden, en zijn de rechtbanken hier zelden
schap onderworpen aan de Belgische vennootschaps-
voorstanders van, gezien het feit dat het gezagselement
belasting of de Belgische belasting der niet-verblijfhou-
moeilijk te bewijzen valt.
ders, moet zich bij een Sociaal Verzekeringfonds voor zelfstandigen aansluiten en de jaarlijkse bijdrage ten
De echtgeno(o)t(e) bezit aandelen in de vennootschap:
laste van de vennootschappen betalen. Surf voor meer
De echtgeno(o)t(e) die aandelen bezit en die een
inlichtingen naar www.lex4you.be > Zelfstandige >
persoonlijke activiteit in de vennootschap uitoefent, is
Zelfstandige in vennootschap.
onderworpen aan het sociaal statuut in de hoedanigheid van werkende vennoot.
C. Ik betaal reeds sociale bijdragen als zelfstandige. Waarom moet mijn vennootschap dan ook nog eens een jaarlijkse bijdrage betalen? De jaarlijkse, forfaitaire sociale bijdrage voor vennootschappen staat los van de persoonlijke sociale bijdra-
12
D. Wat betekent “hoofdelijke aansprakelijkheid”? Dit betekent dat enerzijds de vennootschap en anderzijds haar werkende vennoten en mandatarissen wederzijds aansprakelijk zijn voor de betaling van elkaars sociale bijdragen. Meer info vindt u op www.lex4you.be >Zelfstandige> Zelfstandige in vennootschap > Verplichtingen.
ZELFSTANDIGE
Uw sociale bijdragen
De sociale bijdragen worden geïnd door uw Sociaal Verzekeringsfonds. Ze dekken de vier sectoren van het sociaal statuut: pensioen, kinderbijslag, gezondheidszorgen en ziekte-uitkeringen en faillissementsverzekering. De bijdragen zijn trimestrieel en ondeelbaar, zelfs wanneer u uw zelfstandige activiteit niet het hele trimester uitgeoefend hebt.
Waarvoor dienen mijn sociale bijdragen?
De kinderbijslag wordt door het Securex Kinderbijslag-
PENSIOEN
Het Securex Kinderbijslagfonds betaalt de volgende
De wettelijke pensioenleeftijd is vastgesteld op 65 jaar.
toelagen aan zijn leden die er recht op hebben:
Het vervroegd pensioen kan, onder bepaalde voorwaar-
• het kraamgeld en de adoptiepremie;
den, beginnen op 60 jaar.
• de normale maandelijkse kinderbijslagen;
Uw pensioenuitkering is afhankelijk van uw loopbaan
• de verhoogde bijslag voor gehandicapte kinderen of
en van de inkomsten die als basis voor het berekenen van de bijdragen gebruikt worden.
KINDERBIJSLAG fonds betaald.
wezen; • de verhoogde bijslag voor kinderen van invalide zelfstandigen;
Sinds 2013 is de leeftijd om te genieten van een
• de verhoogde bijslag voor alleenstaande ouders;
vervroegd pensioen progressief gestegen. In 2016 zal je
• de schoolpremie of ‘jaarlijkse bijslag’ wordt eenmaal
pas vanaf 62 jaar op vervroegd pensioen kunnen gaan.
per jaar vóór het nieuwe schooljaar betaald ( in
Je pensioenuitkering is afhankelijk van je loopbaan en
augustus samen met kinderbijslag van juli) . Het is
van de inkomsten die als basis voor het berekenen van
een forfaitair bedrag dat verschilt naargelang de
de bijdragen gebruikt worden. Wanneer je je pensioen
leeftijdscategorie van het kind. De bedoeling is om
aanvraagt, maakt het sociaal verzekeringsfondshet
de gezinnen te steunen bij de start van het nieuwe
bewijs op van je loopbaan als zelfstandige, aande hand
schooljaar.
van de sociale bijdragen die je in de loop der jaren betaald hebt.
Meer info? Surf naar onze website http://www.
Bron: www.rsvz.be
securex.be/nl/particulier/kinderbijslag/
13
UW SOCIALE BIJDRAGEN
GEZONDHEIDSZORGEN EN VERGOEDINGEN BIJ
Hieronder vindt u een samenvatting van de maatrege-
ARBEIDSONGESCHIKTHEID EN INVALIDITEIT
len sinds 01 oktober 2012:
Wanneer u als zelfstandige correct uw bijdrage
1. de verlenging van de aanvraagperiode met
betaalt aan uw Sociaal Verzekeringsfonds, hebt u
één kwartaal. De zelfstandigen zullen over 2
vanwege uw ziekenfonds recht op:
kwartalen beschikken om een aanvraag tot
• de wettelijke tussenkomst op al uw gezondheids-
faillissementsverzekering in te dienen in plaats van
zorgen; • een vervangingsinkomen bij arbeidsongeschiktheid, vanaf de tweede maand van uw arbeidsongeschiktheid;
over 1 kwartaal. De zelfstandige zal een aanvraag kunnen indienen tot 30 juni 2014 voor een feit dat zich in oktober 2012 voordoet; 2. de mogelijkheid om meerdere malen tijdens
• een vervangingsinkomen bij moederschaprust voor
de beroepsloopbaan beroep te doen op de
de zelfstandige titularis en voor de meewerkende
faillissementsverzekering, zonder dat de totale
echtgenote.
periode evenwel meer dan 12 maanden mag
Daar komt bij dat zelfstandige vrouwen na de verplichte
bedragen tijdens de volledige beroepsloopbaan ;
moederschaprust recht hebben op 105 gratis diensten-
3. de uitbreiding van de faillissementsverzekering
cheques in het kader van moederschapshulp.
tot de zelfstandigen die door omstandigheden onafhankelijk van hun wil gedwongen worden
SOCIALE VERZEKERING IN GEVAL
de zelfstandige activiteit ten minste tijdelijk op te
VAN FAILLISSEMENT
schorten en zonder enig beroepsinkomen , noch
Met deze sociale verzekering kunt u onder bepaalde
vervangingsinkomen komen te staan. Ook voor
voorwaarden en gedurende ten hoogste 12 maanden
deze zelfstandigen zal de faillissementsverzekering
genieten van een maandelijkse uitkering. Dankzij deze
bestaan uit een uitkering en de opening van
verzekering blijven tevens uw rechten inzake gezond-
rechten inzake de verplichte verzekering voor
heidszorg en kinderbijslag intact.
geneeskundige verzorging en uitkeringen, sector van de geneeskundige verzorging, en inzake
De zelfstandigen die in aanmerking komen voor
gezinsbijslagen, zonder bijdragebetaling.
deze uitkering zijn: • handelaars die failliet gegaan zijn (als natuurlijke persoon); • mandatarissen van vennootschappen die failliet verklaard zijn;
PALLIATIEF VERLOF Sinds 1 januari 2010 kan de zelfstandige (betaald) palliatief verlof nemen voor de verzorging van een kind of partner. Wie omwille van palliatieve begeleiding
• niet-handelaars die van de rechter de goedkeuring
minstens 4 opeenvolgende weken tijdelijk stopt met
gekregen hebben voor een plan tot minnelijke
werken, kan van zijn Sociaal Verzekeringsfonds een
schikking via een collectieve schuldenregeling.
forfaitaire uitkering krijgen. Die wordt in 3 schijven uitbetaald en bedraagt globaal gezien het tweevoud van het minimumpensioen. De zelfstandige moet minstens tijdens de 2 voorafgaande kwartalen onderworpen zijn geweest en met betrekking tot die periode in orde zijn met zijn bijdragen (als hoofdberoep). Wie meent hiervoor in aanmerking te komen moet zijn aanvraag indienen bij het Sociaal Verzekeringsfonds.
14
Hoe worden mijn bijdragen berekend? De sociale bijdragen van een heel jaar stemmen overeen met een percentage van de netto-beroepsinkomsten van het huidig jaar.. Eerst wordt het bedrag van de netto-beroepsinkomsten van het referentiejaar geïndexeerd door het te vermenigvuldigen met een bepaalde factor (in 2015 is dit 1,0282748). Op dit bedrag wordt een percentage toegepast. Dit percentage hangt af van de categorie van de zelfstandige en van het inkomen. Het resultaat van deze berekening stemt overeen met de verschuldigde sociale bijdragen voor het lopende jaar. Daarna wordt er een vergoeding aan toegevoegd voor het Sociaal Verzekeringsfonds (4,00 % bij Securex Integrity). VOORLOPIGE BIJDRAGEN BIJ BEGIN VAN ACTIVITEIT. U betaalt sociale bijdragen op basis van het huidige bijdragejaar. Bij begin van activiteit heeft u geen referteinkomen. U betaalt dan sociale bijdragen op basis van het wettelijk minimum of op basis van een geraamd inkomen. U wordt beschouwd als “zelfstandige in begin van activiteit” tot het einde van het derde volledige kalenderjaar. De startperiode strekt zich uit over tenminste drie jaar (12 kwartalen) met een maximum van 15 kwartalen. De definitieve bijdragen zal Securex Integrity berekenen zodra de belastingdiensten uw werkelijke (niet-geïndexeerde) inkomsten van het referentiejaar meedelen. Als blijkt dat de voorlopige bijdragen te laag waren, moet u bijbetalen (regularisatie). Als u in uw startersjaren behoorlijk verdient, hebt u er belang bij spontaan hogere voorlopige bijdragen te betalen, die gebaseerd zijn op een schatting van uw reële inkomen. Zo bespaart u uzelf bijbetalingen op het moment van de regularisatie.
Surf naar www.lex4you.be > Zelfstandige > Starten als zelfstandige > Formulieren, en download een “Verklaring voor herberekening van de voorlopige bijdragen op basis van een geraamd inkomen”. VOORLOPIGE BIJDRAGEN BUITEN BEGIN VAN ACTIVITEIT. U betaalt sociale bijdragen op basis van het huidige bijdragejaar. Zolang deze beroepsinkomsten niet gekend
zijn,
zal
het
sociale
verzekeringsfonds
voorlopige sociale bijdragen berekenen op basis van uw geïndexeerde beroepsinkomsten van drie geleden zoals gekend op 1 januari van het huidige bijdragejaar. U betaalt de sociale bijdragen van een jaar in vier keer, telkens op het einde van een kwartaal. Het bedrag dient op de rekening van Securex Integrity te staan uiterlijk op de laatste dag van het kwartaal. Bij laattijdigheid wordt het verschuldigde bedrag wettelijk verhoogd met 3 procent. Bij het begin van elk kalenderjaar wordt tevens een boete toegepast van 7 procent op elk bedrag dat in het afgelopen jaar voor het eerst opeisbaar was gesteld en niet was betaald op 31 december. NIEUWE BEREKENINGSWIJZE VAN DE SOCIALE BIJDRAGEN VANAF 2015 1. Basisprincipe Sinds 2015 worden de sociale bijdragen berekend op basis van uw beroepsinkomen van het jaar zelf (= bijdragejaar). Zolang deze beroepsinkomsten niet gekend zijn, zal het sociaal verzekeringsfonds voorlopige sociale bijdragen berekenen op basis van uw geïndexeerde beroepsinkomsten van drie jaar geleden. In afwachting van de vaststelling van uw definitieve beroepsinkomsten van het bijdragejaar zelf, betaalt u voorlopige bijdragen berekend op de geïndexeerde beroepsinkomsten (indexatiefactor voor 2015 = 1,0282748) van drie jaar geleden. In welke mate kunnen voorlopige bijdragen worden bijgestuurd?
15
UW SOCIALE BIJDRAGEN
2. Aanpassing van de sociale bijdragen
kunnen aantonen dat uw beroepsinkomsten lager zul-
Voorlopige bijdragen vrijwillig VERHOGEN
len liggen dan één van de wettelijke drempels.
Indien u denkt dat uw huidig beroepsinkomen hoger
Bij een ten onrechte aangevraagde vermindering door
zal zijn dan uw inkomen van 3 jaar geleden kunt u er-
een verkeerde inschatting van de inkomsten, zal het so-
voor kiezen om meer voorlopige bijdragen te betalen.
ciaal verzekeringsfonds verplicht zijn verhogingen toe
Dit op voorwaarde dat u op het ogenblik van de vrijwil-
te passen. U hebt er dan ook alle belang bij tijdig uw so-
lige bijbetaling geen onbetaalde bedragen heeft bij uw
ciaal verzekeringsfonds te verwittigen bij een positieve
sociaal verzekeringsfonds.
evolutie van uw inkomsten.
Het voordeel hiervan is dat: • u anticipeert op eventuele regularisaties
Hoe een vermindering van voorlopige bijdragen
• u de supplementaire bijdragen ook onmiddellijk fis-
aanvragen?
caal aftrekt van uw beroepsinkomsten van het lopen-
Contacteer uw client advisor.
de bijdragejaar 3. Regularisatie van de voorlopige bijdragen U kunt eenvoudig uw bijdragen verhogen door een ex-
Zodra het sociaal verzekeringsfonds uw werkelijke be-
tra storting of door een hoger bedrag te storten dan de
roepsinkomsten van het bijdragejaar kent, zal het over-
voorlopige bijdragen. U mag vrij kiezen welk bedrag u
gaan tot een herziening van uw voorlopige bijdragen:
extra stort, maar u mag de wettelijke maximumbijdrage niet overschrijden.
1. Als de voorlopige bijdragen lager blijken te zijn dan de definitieve, zal u nog een supplement moeten be-
Voorlopige bijdragen VERMINDEREN
talen. Op dit bedrag zijn geen verhogingen verschuldigd.
Wanneer u denkt dat uw beroepsinkomsten van het lopende bijdragejaar lager zullen zijn dan een wettelijke
2. U hebt onterecht een vermindering van uw voorlo-
drempel, dankunt u onder bepaalde voorwaarden uw
pige bijdragen aangevraagd, maar nu blijkt uw hui-
voorlopige bijdragen laten verminderen.
dig inkomen hoger dan ingeschat. De vermindering was dus onterecht. In dit geval betaalt u de nog verschuldigde bijdragen en zullen er verhogingen van
Inkomensdrempels startende zelfstandige
toepassing zijn.
• Zelfstandige in bijberoep: € 1.423,90 (vrijstelling) • Zelfstandige in hoofdberoep met toepassing ART .37: vrijstelling (€ 1.423,90)
maar nu blijkt dat u uw huidig inkomen te hoog hebt
• Actief gepensioneerden: vrijstelling (€ 2.847,81)
ingeschat. In dit geval krijgt u het te veel betaalde be-
• Meewerkende echtgeno(o)t(e) drempel minimumbij-
drag terugbetaald op voorwaarde dat er geen open-
dragen (€ 5.653,98)
U dient hiervoor op basis van “objectieve elementen” te
16
3. U hebt uw voorlopige bijdragen laten verhogen,
staande bedragen zijn.
4. Pro-rata berekening bij onvolledige bijdragejaren Sinds1 januari 2015 telt ook het inkomen van een onvolledig bijdragejaar mee voor de berekening van de sociale bijdragen. Uw inkomen uit een onvolledig bijdragejaarwordt omgezet naar een volledig jaarinkomen alvorens hierop de bijdrage te berekenen. Deze omzetting op jaarbasis zal als volgt gebeuren: 4 Beroepsinkomsten x ____________________ # kalenderkwartalen onderwerping Wat wordt beschouwd als een kwartaal van onderwerping? • Kwartalen van gelijkstelling wegens ziekte met nog een beperkte activiteit aan het begin en/of het einde van het kwartaal. • Het kwartaal waarin de zelfstandige zijn activiteit volledig stopzet en zijn pensioen opneemt. • Het kwartaal waarin de zelfstandige overlijdt. • Het kwartaal waarin de zelfstandige geniet van een voortgezette verzekering of falingsverzekering. Kwartalen van gelijkstelling wegens ziekte, waarbij gedurende het volledige kwartaal geen enkele zelfstandige beroepsactiviteit wordt uitgeoefend worden niet als kwartalen van onderwerping gerekend.
17
ZORG VOOR EXTRA BESCHERMING
Wat kan ik doen als ik moeite heb om mijn sociale bijdragen te betalen? U kan een afbetalingsplan aanvragen. Neem in dit geval contact op met Securex Integrity. Indien u verkeert in een staat van behoefte, kan u een vrijstelling van bijdragen aanvragen. Het nadeel hiervan is dat u in de betrokken kwartalen geen pensioenrechten meer opbouwt. We raden u dus aan, eerst contact op te nemen met Securex Integrity.
Ik stop ermee. Wat nu? De zelfstandige die zijn activiteit stopzet hoeft vanaf het eerstvolgende kwartaal geen sociale bijdragen meer te betalen. Overstappen naar een activiteit die onder een ander stelsel valt (bijv. dat van de loontrekkenden) is een manier om uw rechten inzake
pensioen,
kinderbijslag
en
ziekte-
en
invaliditeitsverzekering te vrijwaren; een andere mogelijkheid, mits u voldoet aan de voorwaarden, bestaat erin een beroep te doen op de zgn. voortgezette verzekering als zelfstandige. Wanneer u stopt als gevolg van een ziekte of van een invaliditeit die u voor minstens 66 procent werkonbekwaam maakt, kan u een kwijtschelding van bijdragen aanvragen op grond van arbeidsongeschiktheid. Een van de voorwaarden is wel dat uw activiteit niet via een tussenpersoon wordt voortgezet. Bezorg Securex Integrity in dit geval een verklaring op eer waarin u bevestigt dat u geen beroepsactiviteit meer uitoefent. Een modelverklaring vindt u op www.lex4you.be > Zelfstandige > Zelfstandige en helper > Formulieren > Verklaring van stopzetting.
Extra bescherming dankzij Securex! Tijdens de hele loop van je carrière als zelfstandige, krijgt u van Securex advies over de beste bijkomende dekkingen op het gebied van pensioen, hospitalisatieverzekering en arbeidsongeschiktheid. Waarom zijn deze bijkomende dekkingen aangewezen? Omdat het wettelijke statuut van de zelfstandigen minder gunstig is dan dat van de loontrekkenden. De tabel hierna spreekt boekdelen. U doet er dus goed aan, proactief op te treden om de nadelen en specifieke risico’s van uw statuut te compenseren, om u te verzekeren van een inkomen bij tegenslag, en om een comfortabel pensioen op te bouwen.
18
Vergelijking tussen het sociaal statuut
Vergelijking tussen het sociaal statuut van werknemers en zelfstandigen van werknemers en zelfstandigen.
Terugbetaling gezondheidskosten: grote en kleine risico’s
Terugbetaling gezondheidskosten: grote en kleine risico’s
Uitkeringen
Gewaarborgd loon ged. 30 dagen voor bedienden, 14 dagen voor arbeiders Daarna: = 60% van het geplafonneerde loon. De geplafonneerde maximale uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid wegens ziekte bedragen: € 78,96/dag voor een gezinshoofd € 78,96 /dag voor een alleenstaande € 78,96 /dag voor een samenwonende
Geen gewaarborgd loon Vanaf de 2e tot de 12e maand ongeschiktheid: Gezinshoofd: € 53,99/dag Alleenstaande: € 40,81/dag Samenwonende: € 33,13/dag
Arbeidsongevallen en beroepsziekten
Tijdelijke volledige ongeschiktheid: = 90% van het loon, plafond: € 40.927,18 Blijvende ongeschiktheid: X% van het loon, met een plafond, afhankelijk van de invaliditeitsgraad Overlijden: Begrafeniskosten. Rente van 30% van het geplafonneerde salaris voor de echtgenoot en 15% per kind (samen max. 45% )
Geen specifieke dekking voor arbeidsongevallen of beroepsziekten
Wettelijk pensioen
Minimum voor een volledige loopbaan: € 16.844,72/jaar met personen ten laste € 13.480,03/jaar voor een alleenstaande € 13.268,09/jaar voor een overlevingspensioen
Minimum voor een volledige loopbaan: € 16.844,73/jaar met personen ten laste € 12.731,29/jaar voor een alleenstaande € 12.731,29/jaar voor een overlevingspensioen
Geboortepremie
1e geboorte of meerling: € 1.223,11 2e en elke volgende: € 920,25
1e geboorte of meerling: € 1.223,11 2e en elke volgende: € 920,25
Gewone kinderbijslag
1e kind: € 90,28/maand 2e kind: € 167,05/maand 3e en volgende: € 249,41/maand
1e kind: € 90,28/maand 2e kind: € 167,05/maand 3e en volgende: € 249,41/maand
Jaarlijkse vakantie
Principe: 20 dagen betaald verlof (enkel en/of dubbel vakantiegeld)
Geen recht op betaald verlof
Eindejaarspremie
Afhankelijk van het paritair comité
Geen recht op eindejaarspremie
Moederschapsverlof
15 weken 75 tot 82% van het loon Daguitkering max. € 98,70
Min. 3 weken verplicht + 5 weken facultatief € 440,50/week + 105 dienstencheques
Faillissementsverzekering
Geen recht
Behoud van de rechten (max. 4 trim): - Ziekteverzekering - Kinderbijslag + uitkering gedurende 12 maanden. € 1.060,94 (zonder persoon ten laste), € 1.403,73 (met persoon ten laste)
Werkloosheid
De betaalde sociale bijdragen geven de werknemer recht op werkloosheidsuitkeringen
In principe geen recht op werkloosheidsuitkering (behalve in enkele uitzonderingsgevallen)
Uitkering palliatief verlof
€ 786,78 bruto /maand (1ste jaar volledige onderbreking)
€ 2.121,88 (wordt uitbetaald in 3 schijven)
EN0009 - 20140701
Gezondheidszorg
Ziekenfonds
Info 01/07/2014
ZELFSTANDIGE
Verantwoordelijke Uitgever: Groep Securex vzw, Piet Rosseel, Tervurenlaan 43, 1040 Brussel
WERKNEMER
Vanaf de 13de maand ongeschiktheid: het bedrag van de uitkering varieert tussen € 33,13 en max. € 53,99/dag, afhankelijk van de situatie en het feit of men wel of niet de activiteiten gestaakt heeft.
19
ZORG VOOR EXTRA BESCHERMING
statuut van de zelfstandige minder voordelig is dan
De Verzekering Lichamelijke Ongevallen 24u/24
dat van de werknemer. De zelfstandige moet dus zelf
Voor een zelfstandige kunnen de gevolgen van een on-
het initiatief nemen om de hiaten in zijn statuut op te
geval dramatisch zijn, want de tussenkomst van de so-
vangen, de risico’s te beperken, zich van een maandelijks
ciale zekerheid is beperkt. Deze verzekering beschermt
inkomen te verzekeren en vooral een voldoende
u financieel na een ongeval in het professioneel of in
inkomen na zijn zelfstandige loopbaan op te bouwen.
het privéleven.
Deze vergelijking toont duidelijk aan dat het sociaal
Oplossingen? Het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen Het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) is een pensioenplan dat speciaal ontworpen is om een extra appeltje voor de dorst te bekomen, bovenop het wettelijke zelfstandigenpensioen. De premies zijn fiscaal aftrekbaar, waardoor u minder belastingen en minder sociale bijdragen betaalt. U geniet op een fiscaalvriendelijke manier van een doeltreffende en flexibele sociale bescherming dankzij een verzekering die helemaal op uw noden is afgestemd. Het grootste voordeel haalt u uit uw VAPZ indien u ook de maximaal toegelaten premie betaalt.
De Individuele Pensioentoezegging (IPT) voor zelfstandige bedrijfsleiders Als bedrijfsleider met het statuut van zelfstandige kan u via uw vennootschap een bijkomend pensioenkapitaal opbouwen. De werkwijze bestaat hierin, dat de onderneming een individuele pensioentoezegging afsluit ten gunste van de bedrijfsleider. De bedrijfsleider is dan tegelijk de verzekerde en de directe begunstigde van het contract. De onderneming bouwt dus een pensioenkapitaal op, verworven door de bedrijfsleider, zelfs wanneer de zaak nadien wordt overgedragen of failliet zou gaan. Bovendien kan de onderneming de premies volledig aftrekken als beroepskost.
20
Gewaarborgd Inkomen 25u/24 Dit unieke product combineert de troeven van de Verzekering Lichamelijke Ongevallen 24u/24 met die van de klassieke verzekering Gewaarborgd Inkomen. Wanneer u door een ongeval of een ziekte tijdelijk of definitief werkonbekwaam wordt, ontvangt u een maandelijkse uitkering. Ook medische kosten kan u laten dekken.
Wacht niet langer en contacteer ons vandaag nog op 070 233 700 of via
[email protected] U krijgt van ons alle informatie om uw statuut van zelfstandige maximaal te benutten. En terwijl wij de administratie voor onze rekening nemen, kan u al uw energie besteden aan uw zaken.
Meer info: www.securex.be
21
ZELFSTANDIGE
BIJLAGEN
Sociale bijdragen bij begin van activiteit - jaar 2015 Bij begin van activiteit (of wijziging van categorie) bestaan er geen referte-inkomsten. Het Sociaal Verzekeringsfonds vraagt minimale voorlopige bijdragen naargelang van de aard van de activiteit.
Voorlopige kwartaalbijdragen bij begin van activiteit in euro (beheerskosten 4,00 % inbegrepen) AARD VAN DE ACTIVITEIT
Hoofdberoep
Bijberoep
Meewerkende echtgenoot (maxi-statuut)
Activiteit na de pensioenleeftijd
22
VOORLOPIGE BIJDRAGE PER KWARTAAL
TOEGEPAST BIJDRAGEPERCENTAGE EN INKOMEN
Tot het einde van het eerste volledige kalenderjaar van activiteit
685,99
20,50 % van 12 870,43
Tweede volledige kalenderjaar
702,73
21,00 % van 12 870,43
Derde volledige kalenderjaar
719,46
21,50 % van 12 870,43
Tot het einde van het eerste volledige kalenderjaar van activiteit
75,90
20,50 % van 1 423,90
Tweede volledige kalenderjaar
77,75
21,00 % van 1 423,90
Derde volledige kalenderjaar
79,60
21,50% van 1 423,90
Tot het einde van het eerste volledige kalenderjaar van activiteit
301,36
20,50 % van 5 653,98
Tweede volledige kalenderjaar
308,71
21,00 % van 5 653,98
Derde volledige kalenderjaar
316,06
21,50 % van 5 653,98
Tot het einde van het eerste volledige kalenderjaar van activiteit
151,79
20,50 % van 2 847,81
Tweede volledige kalenderjaar
155,49
21,00 % van 2 847,81
Derde volledige kalenderjaar
159,19
21,50 % van 2 847,81
Bijdragen in euro per kwartaal (beheerskosten 4,00 % inbegrepen) voor het 1ste jaar van de activiteit Geraamde jaarinkomsten 2015
Hoofdberoep
Meewerkende echtgenoot maxi-statuut
1 423,89
685,99
301,36
0,00
0,00
1 423,90
685,99
301,36
75,9
0,00
2 847,80
685,99
301,36
151,79
0,00
2 847,81
685,99
301,36
151,79
151,79
3 000,00
685,99
301,36
159,90
159,90
4 000,00
685,99
301,36
213,20
213,20
10 000,00
685,99
533,00
533,00
533,00
15 000,00
799,50
799,50
799,50
799,50
20 000,00
1 066,00
1 066,00
1 066,00
1 066,00
30 000,00
1 599,00
1 599,00
1 599,00
1 599,00
40 000,00
2 132,00
2 132,00
2 132,00
2 132,00
50 000,00
2 665,00
2 665,00
2 665,00
2 665,00
60 000,00
3 125,10
3 125,10
3 125,10
3 125,10
81 902,81
3 931,46
3 931,46
3 931,46
3 931,46
Activiteit na pensioenleeftijd
Bijberoep
Min.: 685,99
Min.: 301,36
Min.: /
Min.: /
Max.: 3 931,46
Max.: 3 931,46
Max.: 3 931,46
Max.: 3 931,46
Voorlopige bijdragen buiten begin van activiteit op 1 januari 2015 CATEGORIE
BEROEPSINKOMSTEN
(geïndexeerde inkomsten 2012)
Algemene categorie
schijf kleiner dan € 55.576,94 (minimum € 12.870,43)
% PER JAAR
% PER KWARTAAL
22%
5,5%
Zelfstandigen die de pensioenleeftijd niet bereikt hebben (en geen vervroegd rustpensioen als zelfstandige of als werknemer genieten)
schijf tussen € 55.576,94 en € 81.902,81 (maximum)
14,16%
3,54%
Zelfstandigen die de pensioenleeftijd bereikt hebben (en geen pensioen genieten)
minder dan € 2.847,81
0%
0%
= of > € 2.847,81
Algemene regel
Zelfstandigen die een rustpensioen genieten en hun activiteit binnen de toegestane limieten voortzetten Zelfstandigen die hun activiteit in bijberoep uitoefenen
Ons raadplegen a.u.b. minder dan € 1.423,90
0%
0%
= of > € 1.423,90
22%
5,5%
> € 12.870,43 Gehuwde personen of weduwen en studenten van minder dan 25 jaar (bijzonder stelsel op aanvraag: artikel 37)
Studieperiodes na de leeftijd van 20 jaar
Algemene regel
minder dan € 1.423,90
0%
0%
schijf tussen € 1.423,90 en € 6.742,06
22%
5,5%
boven dit bedrag
Algemene regel
deze periodes kunnen onder bepaalde voorwaarden gevalideerd worden
Ons raadplegen a.u.b.
Bij deze bijdragen dienen de beheerskosten van het Sociaal Verzekeringsfonds gevoegd te worden (4,00 %).
23
BIJLAGEN
24
Voorlopige bijdragen 2015 per kwartaal buiten begin van activiteit (inclusief 4,00% beheerskosten) Netto-inkomsten 2012
Geïndexeerde inkomsten 2012
Hoofdberoep
Meewerkende echtgenoot maxistatuut
Bijberoep
Activiteit na pensioenleeftijd
1 384,74
1 423,89
736,19
323,41
0,00
0,00
1 384,75
1 423,90
736,19
323,41
81,45
0,00
2 769,49
2 847,80
736,19
323,41
162,89
0,00
2 769,50
2 847,81
736,19
323,41
162,89
162,89
3 000,00
3 084,82
736,19
323,41
176,45
176,45
4 000,00
4 113,10
736,19
323,41
235,27
235,27
5 000,00
5 141,37
736,19
323,41
294,09
294,09
10 000,00
10 282,75
736,19
588,17
588,17
588,17
15 000,00
15 424,12
882,26
882,26
882,26
882,26
20 000,00
20 565,50
1 176,35
1 176,35
1 176,35
1 176,35
25 000,00
25 706,87
1 470,43
1 470,43
1 470,43
1 470,43
30 000,00
30 848,24
1 764,52
1 764,52
1 764,52
1 764,52
35 000,00
35 989,62
2 058,61
2 058,61
2 058,61
2 058,61
40 000,00
41 130,99
2 352,69
2 352,69
2 352,69
2 352,69
45 000,00
46 272,37
2 646,78
2 646,78
2 646,78
2 646,78
50 000,00
51 413,74
2 940,87
2 940,87
2 940,87
2 940,87
60 000,00
61 696,49
3 404,30
3 404,30
3 404,30
3 404,30
70 000,00
71 979,24
3 782,87
3 782,87
3 782,87
3 782,87
79 650,70
81 902,81
4 148,21
4 148,21
4 148,21
4 148,21
Min.: 736,19 Max: 4 148,21
Min.: 323,41 Max: 4 148,21
Min.: / Max: 4 148,21
Min.: / Max: 4 148,21
Securex Integrity - Charter voor goede dienstverlening Het Sociaal Verzekeringsfonds Securex Integrity is een onmisbare schakel tussen uzelf en de overheid. Samen met de overheid staat het fonds in voor de correcte uitvoering van de wetgeving inzake de sociale zekerheid voor zelfstandigen. Securex Integrity is een vereniging zonder winstoogmerk met een opdracht van openbare orde, opgericht vanuit een zelfstandigenorganisatie, onder toezicht van de overheid. Als zelfstandige geniet u van sociale bescherming. Daar tegenover staat dat u bepaalde verplichtingen moet nakomen, zoals regelmatig uw sociale bijdragen betalen. Het is onze plicht u de beste dienstverlening te bieden: 1. Een vlotte en professionele verwerking van uw aansluiting. 2. Alle correcte en persoonlijke informatie over uw sociale bescherming en die van uw gezin, waaronder: • kinderbijslag; • ziekteverzekering; • invaliditeitsverzekering; • moederschapbescherming - dienstencheques; • faillissementsverzekering; • pensioen; • verwante materies, zoals gehandicaptenuitkeringen, inkomensgarantie voor ouderen, leefloon. 3. Alle informatie over de berekening van uw bijdragen en indien nodig over de diverse mogelijkheden voor het opvangen van eventuele betalingsmoeilijkheden. 4. Alle nuttige informatie over aanvullingen op uw sociale bescherming, samen met de nodige deskundige begeleiding. Dit gaat dan bijvoorbeeld over aanvullende pensioenen, aanvullende hospitalisatie, aanvulling op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen… Securex Integrity waarborgt uw diensten die aan strikte criteria beantwoorden: 1. EFFICIËNTIE EN SNELHEID Al uw vragen, verzoeken en klachten worden snel en efficiënt beantwoord. Uw rechten worden automatisch toegekend zodra de wettelijke voorwaarden zijn vervuld. Indien dit niet automatisch kan, neemt het fonds contact met u op. 2. GOED BEHEER U krijgt een klantvriendelijke en persoonlijke service, alsook een efficiënte begeleiding, en uw administratieve rompslomp wordt beperkt. 3. BEREIKBAAR U kan het fonds vlot bereiken (via telefoon, fax, e-mail, internet of een persoonlijk bezoek). 4. BETROUWBAAR EN DESKUNDIG U kan rekenen op deskundig advies om de beste oplossing te vinden voor uw persoonlijke situatie.
25
HET CHARTER VAN SECUREX
5. VAN MENS TOT MENS U kan steeds rekenen op een persoonlijk contact met iemand die uw dossier kent en u een persoonlijk advies kan geven. 6. MET ABSOLUTE PRIVACYGARANTIE Al uw persoonlijke gegevens en vragen blijven strikt vertrouwelijk en zijn beschermd door de privacywet.
Securex Integrity engageert zich om de volgende diensten te verlenen aan de zelfstandigen, helpers en aangesloten vennootschappen 1. INFORMATIE EN BEGELEIDING MET BETREKKING TOT UW RECHTEN EN VERPLICHTINGEN IN VERBAND MET UW SOCIAAL STATUUT OF AANVERWANTE MATERIES
Securex Integrity begeleidt u tijdens uw hele loopbaan als zelfstandige:
Bij de start Securex Integrity begeleidt u en verstrekt duidelijke en bruikbare informatie over: • uw verzekeringsplicht in het sociaal statuut der zelfstandigen en over de stappen m.b.t. die verzekeringsplicht (o.a. wat betreft de categorieën van bijdragebetalers, het statuut van de meewerkende echtgenoot, de vennootschapsverplichtingen, alsook de regels i.v.m. de hoofdelijke aansprakelijkheid tussen de vennootschapsmandataris en zijn vennootschap of tussen de zelfstandige en zijn helper); • sociale bijdragen (o.a. wat betreft de berekeningswijze bij begin van activiteit, het bonificatiesysteem en de gevolgen bij niet-betaling van de bijdragen); • de verschillende uitkeringen waar u recht op hebt. Securex Integrity biedt u brochures aan over het sociaal statuut der zelfstandigen, evenals het charter over goede dienstverlening dat u op dit moment aan het lezen bent.
Bij gezinsuitbreiding Securex Integrity begeleidt u en verstrekt duidelijke en bruikbare informatie over o.a. het moederschapsverlof, de moederschapshulp (dienstencheques), de geboorte- of adoptiepremie, en de kinderbijslag in het algemeen. Het fonds zorgt voor proactieve informatie en begeleiding m.b.t. de prestaties die niet automatisch toegekend worden of die door de zelfstandige aangevraagd moeten worden. Dit heeft betrekking op het kraamgeld en de dienstencheques in geval van moederschap.
26
Bij gezondheidsproblemen Het fonds begeleidt u en verstrekt duidelijke en bruikbare informatie over uw rechten inzake gezondheidszorgen, arbeidsongeschiktheids- en invaliditeitsuitkeringen, en gelijkstelling wegens ziekte.
Bij betalingsmoeilijkheden of als u uitleg nodig hebt over de opgevorderde bedragen Securex Integrity begeleidt u en verstrekt duidelijke en bruikbare informatie, onder andere over de bijdrageberekening, de gevolgen bij niet-betaling, de mogelijke oplossingen zoals een aflossingsplan, de bijdragevrijstelling, de aanvraag tot kwijtschelding van de verhogingen. Het fonds informeert u over de regels die gelden inzake de hoofdelijke aansprakelijkheid (helper en vennootschap) en aangaande het verloop van een gerechtelijke procedure.
Bij faillissement of kennelijk onvermogen Securex Integrity begeleidt u en verstrekt duidelijke en bruikbare informatie, onder andere over de verschuldigde sociale bijdragen en de mogelijkheid om van de faillissementsverzekering te genieten (uitkeringen en behoud van een sociale bescherming). In dat kader zorgt het fonds voor proactieve begeleiding.
Bij pensioen of vragen over je toekomstig pensioen Securex Integrity begeleidt u en verstrekt duidelijke en bruikbare informatie, onder andere over het rustpensioen, het overlevingspensioen, het pensioen van de uit de echt gescheiden echtgenoot, werken als gepensioneerde en de pensioenbonus.
Bij vragen over je aanvullend pensioen Securex Integrity begeleidt u en verstrekt duidelijke en bruikbare informatie over de verschillende aspecten van het gewoon wettelijk aanvullend pensioen en het sociaal wettelijk aanvullend pensioen. Het fonds begeleidt u persoonlijk in uw keuze voor de gehele duur van het contract.
Bij stopzetting van je activiteit Securex Integrity begeleidt u en verstrekt duidelijke en bruikbare informatie, onder andere over de modaliteiten van stopzetting, de voortgezette verzekering, de gelijkstelling wegens ziekte en de pensioenmaterie. Deze informatie krijgt u aangereikt via diverse kanalen, en minstens via: • het internet; • brochures; • een periodiek informatieblad. De formulieren voor het beheer van uw dossier zijn snel beschikbaar en volledig. 2. HET BEHEER VAN UW UITKERINGEN (KINDERBIJSLAG, MOEDERSCHAPSHULP, FAILLISSEMENTSVERZEKERING, ...) •U w uitkeringen worden correct berekend (kinderbijslag, faillissementsuitkering, dienstencheques,…). • Securex betaalt regelmatig de uitkering - binnen de termijnen bepaald door het sociaal statuut; - binnen de termijnen bepaald in het handvest van de sociaal verzekerde. • Securex kent uw uitkeringen indien mogelijk automatisch toe. Het betreft onder andere: - de leeftijdsbijslagen bij de kinderbijslag; - de jaarlijkse bijslag bij de kinderbijslag; - de verhoogde kinderbijslag voor zelfstandigen. • De beslissing tot weigering van toekenning van een uitkering of tot terugvordering van een onverschuldigd bedrag is duidelijk gemotiveerd en bevat de informatie over de beroepsmogelijkheden. • Het fonds waakt erover dat u uw rechten kan doen gelden bij de bevoegde instellingen. Het waarborgt onder andere: - de correcte en tijdige levering van de getuigschriften van kinderbijslag; - de correcte en tijdige levering van de aanvraag tot toekenning van de dienstencheques; - de correcte en tijdige levering via elektronische weg van de betalingsgegevens aan de ziekenfondsen; - het doorsturen van de attesten in het kader van een aanvraag voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering (ziekenfonds); - het doorsturen van de aanvraag voor gelijkstelling en de voortgezette verzekering; - de correcte en tijdige mededeling aan het RSVZ van de loopbaan m.b.t. het rustpensioen, noodzakelijk voor de berekening van uw pensioen;
27
HET CHARTER VAN SECUREX
- de correcte en tijdige levering van de fiscale attesten, noodzakelijk voor uw belastingaangifte; - b egeleiding bij het invullen van de formulieren in het kader van een pensioenaanvraag; - hulp bij de verwijzing naar de juiste instelling binnen en buiten de sector van het sociaal statuut (Handvest van de sociaalverzekerde). 3. DE EFFICIËNTE EN CORRECTE BEREKENING EN INNING VAN UW BIJDRAGEN • De vervaldagberichten van de sociale bijdragen en van de regularisaties zijn correct en duidelijk en worden tijdig verstuurd. • Het fonds biedt advies en reikt de meest geschikte oplossing aan voor uw persoonlijke situatie, in het bijzonder in geval van betalingsproblemen (aflossingsplan, aanvraag tot vrijstelling, aanvraag tot vermindering of tot vrijstelling…). 4. DE INVORDERING VAN ONBETAALDE SOCIALE BIJDRAGEN EN DE TERUGVORDERING VAN ONVERSCHULDIGDE SOCIALE UITKERINGEN • Bij niet tijdige betaling van uw bijdragen waarschuwt Securex Integrity u tijdig d.m.v herinneringsbrieven, rekeninguittreksels en ingebrekestellingen, en dit nog vóór een gerechtelijke invordering start. Het fonds zoekt samen met u naar de meest geschikte oplossing. Bovendien zorgt het fonds op eigen initiatief voor een persoonlijk contact vooraleer voor de eerste maal een gerechtelijke invordering wordt opgestart (proactieve benadering). • Securex Integrity deelt u regelmatig de stand van de bedragen mee die u aan het fonds verschuldigd bent. • Het fonds maakt gebruik van alle invorderingsinstrumenten en procedures die het meest aanleunen bij uw belangen en die van het stelsel van sociale zekerheid der zelfstandigen. • Het fonds verzekert een goede opvolging van de lopende gerechtelijke procedures, zowel bij hun advocaten, hun deurwaarders als bij hun curatoren. 5. DE INFORMATIE EN DE AANSLUITING VAN DE VENNOOTSCHAPPEN EN DE INVORDERING VAN DE JAARLIJKSE BIJDRAGE • De engagementen van Securex Integrity zoals vastgelegd in dit charter zijn eveneens geldig voor de rechten en verplichtingen van de vennootschappen. • De vervaldagberichten m.b.t. de jaarlijkse bijdrage alsook de herinneringsbrieven en de ingebrekestellingen worden correct, duidelijk en tijdig verstuurd. 6. BEZORGEN VAN INFORMATIE (STATISTIEKEN, …), OPGELEGD DOOR DE OVERHEID Het fonds antwoordt tijdig, correct en volledig op elke vraag naar informatie en statistieken die door het RSVZ of de FOD Sociale Zekerheid wordt gesteld. Securex Integrity waakt erover dat het beschikt over een adequate en performante gegevensbank om dit mogelijk te maken.
28
Contacteer ons voor al uw vragen of voor meer informatie.
Tel: 070 233 700
[email protected]
www.securex.be Verantwoordelijke Uitgever: Groep Securex vzw, Peter Danneels, Tervurenlaan 43, 1040 Brussel
EN0008 - 20150617