SCREENING VAN DE PLAN-MER-PLICHT – GEÏNTEGREERD ADVIES Gemeente Heist-op-de-Berg – GemRUP „Landschaps- en sportpark Hof van Riemen‟ 03 mei 2013
KWALITEIT
Titel
Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
Opdrachtgever
Gemeente Heist-op-den-Berg
Versie
Datum
Contactpersoon opdrachtgever
Veerle De Belser
2
15/03/2013
Opdrachtnemer
TRITEL Hasselt (TECHNUM - Tractebel Engineering n.v.)
1
10/09/2012
DOCUMENTGESCHIEDENIS (BOVENSTE RIJ IS HUIDIGE VERSIE) Opmerkingen
Ilgatlaan 23 - 3500 Hasselt T +32 11 28 86 00 –
[email protected] Contactpersoon opdrachtnemer
Vera Peeters/Eveline Hoppers
Datum
03/05/2013
Versienummer
2
Projectnummer
P.002501
DOCUMENTVERANTWOORDELIJKHEID Datum Auteur(s)
Anne Devivier, Christel Verheyen, Eveline Hoppers
03/05/2013
Datum Documentscreener(s)
Vera Peeters
BESTANDSINFORMATIE Bestandsnaam
scr002_Geïntegreerd advies_def
Laatst opgeslagen
03/05/2013
03/05/2013
INHOUD 1.
Inleiding
2
2.
Korte beschrijving van het plan
2
3.
Conclusie Verzoek tot raadpleging
3
3.1
Algemeen __________________________________________ 3
3.2
Screening Plan-MER-plicht: onderzoek aanzienlijke effecten ____________________________________________ 3
4.
Geïntegreerd advies
4
5.
Doorwerking naar het voorgenomen plan
5
5.1
Uitgebreid locatieonderzoek ____________________________ 5
5.2
Tabel Planologische ruil _______________________________ 5
5.3
Impact op archeologisch patrimonium ____________________ 6
5.4
Impact op het beschermd landschap „Hof van Riemen‟ ______ 6
5.5
Landschapskaart _____________________________________ 8
5.6
Buurtwegenatlas _____________________________________ 8
5.7
Inventaris bouwkundig erfgoed _________________________ 8
5.8
Vergunningstoestand ________________________________ 10
5.9
Impact op landbouw _________________________________ 11
5.12 Impact op water____________________________________ 21 6.
Bijlage: locatieonderzoek zwembad
27
5.10 BPA Zonevreemde bedrijven (H2 - Van Kerckhoven en Zonen) ____________________________________________ 16 5.11 Mobiliteit __________________________________________ 18 P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
1
1.
INLEIDING
vertaling en doorwerking van deze adviezen naar het voorgenomen plan gebeurt.
De opmaak van het RUP Landschaps- en sportpark Hof Van Riemen komt voort uit de doelstellingen van het GRS Heist-op-den-Berg. In het bindend deel hoofdstuk 3.6. Strategische projecten wordt verwezen naar het versterken van groengebieden met o.a. het stadspark. Het RUP Landschaps- en sportpark Hof Van Riemen heeft als doel het juridisch vastleggen en uitwerken van het stadspark en gelijktijdig nieuwbouw in het gebied te integreren. Krachtens art. 4.2.5 van het D.A.B.M. dient de initiatiefnemer van een plan/programma in het kader van het “onderzoek tot milieueffectrapportage” een aantal instanties te raadplegen aangaande de mogelijke aanzienlijke milieueffecten die het plan of programma kan hebben. In dit kader werd voor het GemRUP “Landschaps- en sportpark Hof van Riemen” een “Verzoek tot raadpleging” opgemaakt, met daarin de elementen die krachtens artikel 4, §2 van het Plan-m.e.r.-besluit in dit verzoek opgenomen moeten worden (o.a. een beschrijving van het plan/programma, evenals een inschatting van de mogelijke aanzienlijke milieueffecten). Deze nota omvat het geïntegreerd advies voor het RUP bestaande uit een synthese en conclusie van de verschillende adviezen die door de gemeente Heist-op-den-Berg werden ontvangen naar aanleiding van het “verzoek tot raadpleging”. Voorliggende nota zal eerst een korte beschrijving van het voorgenomen plan geven, waarna de belangrijkste conclusies uit het “verzoek tot raadpleging” worden samengevat. Hierna zal, op basis van de ontvangen adviezen van de aangeschreven instanties, een geïntegreerd advies worden samengesteld. Op basis hiervan kan ten slotte worden aangegeven hoe de
2.
KORTE BESCHRIJVING VAN HET PLAN
De visie op de ontwikkeling van de sportzone past in de visie van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan. Het centrale uitgangspunt is het creëren van een multifunctioneel stadspark waar een aantal functies kunnen worden ondergebracht. Een nieuw gemeentelijk zwembad kan een incentive vormen voor de ontwikkeling van het stadspark en bijhorende functies. De uitgangspunten voor de ontwikkeling van het stadspark zijn:
Vlakbij centrum en het stedelijk gebied. Voldoende groot om verschillende parkactiviteiten onder te brengen. De sportinfrastructuur kan verder ontwikkeld worden Respect voor ecologisch waardevolle elementen Goede bereikbaarheid via: Lostraat Station Heist-op-den-Berg Potenties voor een netwerk van trage wegen
Naast het stadspark omvat het RUP ook twee afzonderlijke zones:
Een gebiedje (1) ten noorden van de Vogelroedestraat Een gebiedje (2) ten zuiden van de Oudestraat
Het uitgangspunt is een bestemmingsruil tussen de twee gebiedjes. De bestemmingsruil tussen gebied (1) en (2) zullen een ruimtebalans van 0 moeten nastreven. Ten opzichte van het grafisch plan dat werd beschreven in het verzoek tot raadpleging zijn tijdens het planproces een aantal aanvullingen\wijzigingen gebeurd. Deze wijzigingen zijn beperkt in zonering van de
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
2
bestemmingszones, maar richten zich eerder tot wijzigingen in de stedenbouwkundige voorschriften. Aan de hand van het inrichtingsvoorstel worden de maximale bebouwings- en verhardingsoppervlaktes bepaald die resulteren in de betreffende bebouwingscoëfficiënten. Deze wijzigingen worden in deze nota doorvertaald in het bijzonder binnen de aspecten mobiliteit en water. Bij de afweging wordt telkens uitgegaan van de „worst case scenario‟s‟.
3.
CONCLUSIE VERZOEK TOT RAADPLEGING
3.1
Algemeen
De noodzaak tot het opstellen van een plan-MER werd nagegaan op basis van het optreden van “aanzienlijke effecten”, zoals dit blijkt uit de aard van het plan en de ligging van het plangebied.
is derhalve screeningsgerechtigd. De nieuwe recreatieve voorzieningen spelen voornamelijk een rol op gemeentelijk niveau.
3.2
De geplande bestemmingswijzigingen hebben betrekking op het juridisch vastleggen en uitwerken van het stadspark met nieuwe sportfaciliteiten en het vastleggen van de maximale oppervlakte aan nieuwbouw in het gebied.
Gezien de bijkomende verhardingen volledig gebufferd zullen worden in het plangebied, veroorzaakt de realisatie van het plan geen belangrijke fysische veranderingen en abiotische verstoringen van het bodem- en watersysteem.
Indien bij de exploitatie van het zwembad de lozingsnormen, opgelegd in de milieuvergunning, gevolgd worden, zal de realisatie van het plan niet leiden tot risico‟s met potentiële schadelijke milieueffecten. Daarenboven wordt een gescheiden rioleringsstelsel gepland wat eerder een positief effect veroorzaakt.
Gezien de voorziene ontwikkelingen in het plangebied, en de tijdsspanne waarin de mobiliteitsdruk van het project zich manifesteert, is de verkeersimpact niet van die aard dat de MER-richtlijnen terzake overschreden worden. Het ten gepaste tijde (bij gefaseerde realisatie) onderwerpen van dit project aan de geldende richtlijnen inzake mobiliteitstoets is hier eerder aangewezen (cfr. parkeren).
Rekening houdend met de beperkte uitbreiding van de activiteiten binnen het plangebied zal de lucht- en geluidskwaliteit ten gevolge van emissies van verkeer niet significant wijzigen.
Er treden geen significante verstoringen op van beschermde of waardevolle ecologische, landschappelijke of cultuurhistorische elementen.
Op basis van een toetsing van de plan-MER-plicht overeenkomstig artikel 4.2.6 §1, 5° van het D.A.B.M. kan geoordeeld worden dat:
De opmaak van het GemRUP “Landschaps- en sportpark Hof van Riemen” valt onder de definitie van een plan of programma;
Het GemRUP valt onder het toepassingsgebied van het D.A.B.M. omdat het een plan is dat een kader vormt voor de toekenning van een vergunning voor een project;
Het plan geen kader vormt voor een vergunning voor de in bijlage I en II van het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 opgenomen projecten. Het plan vormt wel het kader voor een vergunning voor een project opgesomd in de bijlage van Omzendbrief LNE 2011/1 – 22 juli 2011, namelijk voor rubriek 10b „Stadsontwikkelingsprojecten‟ en rubriek 12e „Themapark‟. Het RUP bepaalt echter het gebruik van een klein gebied op lokaal niveau en
Screening Plan-MER-plicht: onderzoek aanzienlijke effecten
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
3
Globaal kan geoordeeld worden dat het plan niet resulteert in aanzienlijke milieueffecten en bijgevolg niet plan-MER-plichtig is.
4.
GEÏNTEGREERD ADVIES
Met het oog op raadpleging en adviesverlening over de mogelijke aanzienlijke effecten die het voorgenomen plan kan hebben, werd de nota “verzoek tot raadpleging” op 17/10/2011 overgemaakt aan volgende instanties:
Provinciebestuur Antwerpen – Departement Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit
BLOSO – Afdeling Infrastructuur en Logistiek
Agentschap Ruimte en Erfgoed – Ruimtelijke Ordening Antwerpen
Agentschap Ruimte en Erfgoed – Onroerend Erfgoed Antwerpen
Departement MOW
Departement Landbouw Landbouwontwikkeling
VMM – Afdeling Operationeel Waterbeheer
en
Visserij
–
Afdeling
Duurzame
Alle instanties reageerden op het “Verzoek tot raadpleging”, hetzij na het versturen van een herinneringsbrief op 23/11/2011. De verschillende disciplines van Onroerend Erfgoed Antwerpen zijn van oordeel dat het plan in zijn huidige vorm aanzienlijke milieueffecten voor onroerend erfgoed kan teweeg brengen. In het advies worden enkele maatregelen vermeld, welke ervoor zullen zorgen dat de effecten niet meer als “aanzienlijk” beschouwd worden. Zo wordt de verplichting tot een
archeologisch vooronderzoek bij nieuwe ontwikkelingen opgenomen in het RUP. Verder dient de impact van het plan op het beschermde landschap „Omgeving Hof van Riemen‟ getoetst te worden aan concrete stedenbouwkundige voorschriften die worden opgenomen in het RUP. Tenslotte moet er verwezen worden naar de Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed. Het Departement Landbouw en Visserij acht de opmaak van een planMER niet noodzakelijk indien rekening wordt gehouden met volgende bemerkingen:
Meer aandacht voor impact op landbouw
Het uitgebreid locatieonderzoek nader toelichten
Het Departement gaat niet akkoord met het herbestemmen van het zone-eigen gebruik terwijl zonevreemde functies zone-eigen worden gemaakt
Tabel op p 48 m.b.t. de planologische ruil is verwarrend
Het plangebied overlapt met het BPA Zonevreemde bedrijven (H2 Van Kerckhoven en Zonen). Dit BPA herbestemt hier een stuk recreatiegebied naar „Bufferzone‟ en „Zone voor lokale bedrijvigheid‟. Via het RUP „Landschaps- en sportpark Hof van Riemen‟ zou deze zone worden omgezet naar Agrarisch gebied. Het Departement Landbouw en Visserij vraagt om deze herbestemming te herzien.
De overige adviesverlenende instanties zijn van oordeel dat de mogelijke gevolgen op het milieu in de nota “verzoek tot raadpleging” correct zijn beschreven, dat het besluit van het gevoerde milieueffectenonderzoek
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
4
correct is en dat het plan bijgevolg geen aanzienlijke milieueffecten zal creëren1. Globaal genomen worden door deze instanties geen bezwaren geuit met betrekking tot de ontheffing van de plan-MER-plicht voor het GemRUP "Landschaps- en sportpark Hof van Riemen" te Heist-op-den-Berg. Wel werden een aantal suggesties gedaan en aandachtspunten meegegeven om het plan verder te optimaliseren (mogelijke milieueffecten verder te minimaliseren). In paragraaf 5 “Doorwerking naar het voorgenomen plan” wordt aangegeven hoe de (voor dit plan) relevante elementen zullen worden vertaald naar het voorgenomen plan. Ruimtelijke Ordening Antwerpen geeft aan dat de screening een voldoende inschatting maakt van de (aanzienlijkheid van de ) milieueffecten op de ruimtelijke ordening. Wel wordt in het dossier van het RUP bijkomende aandacht gevraagd voor enkele elementen. De Provincie Antwerpen vraagt om in de screening bijkomend te verwijzen naar Omzendbrief LNE 2011/1, de Landschapskaart en de Buurtwegenatlas. Met betrekking tot het aspect Water wordt aangegeven dat de voorziene buffer ontoereikend is en dat de huidige kwaliteitstoestand van de Bergebeek niet kan worden aangehaald om minder strenge lozingsvoorwaarden op te leggen. Tenslotte merkt de provincie op dat er onvoldoende aandacht wordt geschonken aan het aspect landbouw. Het Departement Mobiliteit en Openbare Werken vraagt om het aantal parkeerplaatsen te staven en om de conclusie met betrekking tot mobiliteit beter te onderbouwen. Tevens wordt aandacht gevraagd voor de zwakke weggebruiker (fietsparkeerplaatsen). De VMM – Afdeling Operationeel Waterbeheer oordeelt dat het plan in overeenstemming is met de doelstellingen en beginselen van het decreet 1
integraal waterbeleid. De VMM geeft als aandachtspunt mee dat er moet voorzien worden in maximaal hergebruik en infiltratie. Mogelijke buffervoorzieningen moeten collectief uitgebouwd worden. Tevens raadt VMM aan een typevoorschrift met betrekking tot bouwen in overstromingsgebied op te nemen in de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP.
5.
DOORWERKING NAAR HET VOORGENOMEN PLAN
In deze paragraaf wordt bijkomende toelichting gegeven, als antwoord op bepaalde opmerkingen van de adviesinstanties. Ook wordt aangegeven welke elementen doorwerken in het RUP of nog verder onderzocht zullen worden in de verdere procedure.
5.1
Uitgebreid locatieonderzoek
In bijlage wordt de nota opgenomen met betrekking tot het locatieonderzoek dat in 2010 werd uitgevoerd in functie van de locatie van het zwembad.
5.2
Tabel Planologische ruil
De benamingen in de tabel op p48 worden als volgt aangepast, analoog aan de benaming van de gebieden in de planbeschrijving.
Gebied ten noorden van de Vogelroedestraat
Gebied ten zuiden van de Oudestraat
Huidige bestemming
Agrarisch gebied
Recreatiegebied
Geplande bestemming
Recreatiegebied
Agrarisch gebied
Oppervlakte
8 212 m²
10.369 m²
Steeds van toepassing voor het specifieke aspect waar deze adviesverlenende instanties betrekking op hebben. P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
5
Gebied ten noorden van de Vogelroedestraat
Gebied ten zuiden van de Oudestraat
Bodemtype
Pdm + wLhp
Pdm
Landbouwwaardering
Lage waardering
Hoge waardering
De oppervlaktes zijn grafisch bepaald waarbij 8 212m² de oppervlakte is van het volledige recreatiegebiedje, bepaald in het gewestplan, en 10 369m² de oppervlakte van het om te zetten perceel.
5.3
Impact op archeologisch patrimonium
Meer dan 50% van het plangebied wordt gekenmerkt door plaggenbodems. Dergelijke bodems zijn gevormd tengevolge van menselijke invloed. Gedurende eeuwen werd er door de boerenbevolking van de Zandstreek het tekort aan stro voor het strooien bij de dieren op stal, aangevuld door heideplaggen of gras- en onkruidplaggen. Vermengd met en doordrongen door de uitwerpselen van de dieren werden ze als mest elk jaar op de akker gebracht en ingewerkt. Bijgevolg kan besloten worden dat het plangebied archeologisch potentieel waardevol is en dat nieuwe ontwikkelingen schade kunnen berokkenen aan het ongekend archeologisch patrimonium. Daarom zal in de algemene bepalingen van het RUP worden opgenomen dat er, indien nodig, bij de geplande ontwikkelingen in het gebied een archeologisch vooronderzoek wordt uitgevoerd. Verder blijven de bepalingen van de regelgeving in verband met het archeologisch erfgoed van toepassing. Hierbij wordt verwezen naar art. 4§2 van het archeologiedecreet dat de zorgplicht van de eigenaar en gebruiker omschrijft. In navolging van dit artikel dient de eigenaar en gebruiker, in geval van vernietiging van archeologisch patrimonium, de nodige tijd ter beschikking te stellen om het terrein te onderwerpen aan een archeologisch vooronderzoek en opgraving in geval van vondsten.
5.4
Impact op het beschermd landschap „Hof van Riemen‟
In het noorden overlapt het plangebied met het beschermde landschap „Omgeving Hof van Riemen‟ (Beschermingsbesluit 9/07/1976, ID: 79). Het betreft het landschap rond het hoevecomplex Hof van Riemen, een middeleeuws leengoed eertijds mogelijk bestaande uit een omwalde versterking met opperhof en een neerhof met dienstgebouwen; benaming voor het eerst voorkomend in 1468. In de loop van XV werd vermoedelijk een nieuwe stenen residentie in traditionele bak- en zandsteenstijl gebouwd; tussen de keuken en de zogenaamd "blauwe kamer" modo "pronkkamer" bleef een bakstenen muur bewaard met roze mortelspecie en drie gotische mazieren, mogelijk een overblijfsel van de gesloopte constructie. Het landschap wordt gekenmerkt door cultuurland bestaande uit elementen als poelen, grasland en lanen. Delen van het afgebakend beschermd landschap liggen in het plangebied. Het Hof van Riemen zelf met toegangspoort en brug is een beschermd monument (9/07/1976, ID: 6852). Het overlappende deel valt onder artikel 11 Zone voor landschapspark - ondersteunende recreatieve functie. In de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP wordt het volgende opgenomen voor het landschapspark (incl. het beschermd landschap „Hof van Riemen‟):
Bestemming Het gebied is bestemd voor de instandhouding, het herstel en de ontwikkeling van een landschapspark. Dit gebied heeft ook een sociale functie. Binnen dit gebied zijn natuurbehoud, landschapszorg, kleinschalige landbouw en laagdynamische recreatie nevengeschikte functies. Alle werken, handelingen en wijzigingen die nodig of nuttig zijn voor deze functies zijn toegelaten.
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
6
Als laag dynamisch recreatief mede gebruik is toegestaan: -
Wandel- en fietspaden voorzien van de nodige uitrusting: zithoeken, zitbanken, verlichting, infoborden, … Ruiterpaden Landschappelijk geïntegreerde speeltuigen, aansluitend bij de zones voor wonen
De genoemde werken, handelingen en wijzigingen zijn toegelaten voor zover de ruimtelijke samenhang in het gebied, landschapswaarden en natuurwaarden in het gebied bewaard blijven. Voor zover ze de realisatie van de algemene bestemming niet in het gedrang brengen; zijn werken, handelingen en wijzigingen die nodig of nuttig zijn voor: -
-
het behoud en herstel van het waterbergend vermogen van de beekvallei, het behoud en herstel van de structuurkenmerken van het beeksysteem, de waterkwaliteit en de verbindingsfunctie, het behoud, het herstel en de ontwikkeling van overstromingsgebied, het beheersen van overstromingen of het voorkomen van wateroverlast in voor bebouwing bestemde gebieden, het beveiligen van vergunde of vergund geachte bebouwing en infrastructuren tegen overstromingen,
toegelaten, voor zover de technieken van natuurtechnische milieubouw gehanteerd worden. De werken, handelingen en wijzigingen in functie van recreatieve bestemmingen kunnen slechts toegelaten worden voor zover ze verenigbaar zijn met de waterbeheerfunctie van het gebied en het waterbergend vermogen van de beekvallei niet doen afnemen. Inrichting
De zone zal ingericht worden als een natuurlijk groengebied met waterloop en beheerd worden als landschappelijk waardevol gebied dat recreatieve functies ondersteunt. Het groengebied krijgt een publiek karakter. Er wordt gestreefd naar het behoud, herstel en versterking van de kleine landschapselementen (KLE‟s). Aanplantingen zijn enkel toegelaten in functie van het aanvullen en bijkomende structureren van de bestaande groenstructuren. Deze zullen maximaal uitgevoerd worden met streekeigen soorten. Het aanbrengen van infrastructuren voor het beheer van het gebied als waardevol agrarisch gebied is mogelijk. Die infrastructuren zijn onder meer: veekerende rasters, het bouwen van schuilplaatsen voor dieren die ingezet worden bij het beheer van het gebied. Speciale aandacht gaat naar het behoud van de KLE‟s in het gebied. Terreinwerken zijn toegestaan in functie van het goed functioneren van de toegestane recreatieve activiteiten met aandacht voor een degelijke landschappelijke inpassing. Er is geen bebouwing toegestaan. De noodzakelijke constructies ten behoeve van de uitrusting van de terreinen zoals afsluitingen, veiligheidsaccommodatie, terreinverlichtingen, hindernissen, eigen energievoorzieningen… etc mogen opgericht worden in deze zone. Dit moet gebeuren op basis van de principes van duurzaamheid. Terreinverlichting is toegestaan, onder de voorwaarden van: -
Lage-energie verlichting Absolute beperking van lichtpollutie naar boven of naar de ruimere omgeving Regelbare installatie in functie van het gebruik
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
7
Verhardingen zijn slechts toegestaan in functie van de aanleg van wandel-, fiets- en ruiterpaden. Deze paden worden uitgevoerd in kleinschalige materialen.
5.5
is het verlengde van de buurtweg nr. 48. De Oudestraat is de buurtweg nr. 39. De Heuvelstraat is de buurtweg nr 18 en de Vogelroedestraat is de buurtweg nr 37. De Westerlosesteenweg tenslotte is de vroegere route de Malines.
Landschapskaart
De Landschapskaart van de Provincie Antwerpen geeft de plaggenbodems en de waterlopen in het plangebied aan. In het westen wordt het plangebied begrensd door de spoorweg en de Lostraat wordt aangeduid als een verbindingsweg van voor 1775. Hoeve Spoorweg
Verbindingsweg voor 1775
Kleine beek
Plaggenbodem Beek
Figuur 2 Figuur 1
5.6
Buurtwegenatlas
Landschapskaart
5.7
Buurtwegenatlas
Een aantal buurtwegen is gemakkelijk te herkennen en is aangegeven op het plan „bestaande toestand‟. De Lostraat en de Orshagenstraat zijn de buurtwegen nr 8 en nr 48. De Cuperuslei ten zuiden van de Orshagenstraat
Inventaris bouwkundig erfgoed
In en aan de rand van het plangebied zijn een aantal sites opgenomen in de inventaris van bouwkundig erfgoed, ze zijn zowel op het plan bestaande toestand als op het grafisch plan aangegeven. Ze zijn ook uitgebreid beschreven in de Memorie van toelichting en krijgen in de
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
8
stedenbouwkundige voorschriften bestemmingen toegewezen zodat het behoud van de sites voor de toekomst gevrijwaard blijft.
muurbanden en borstweringen. Steekbogige muuropeningen en opkamer in zuidwestelijke-hoek (482).
Het betreft in het gebied: -
2876: Lostraat nr. 52. Voormalige molenaarswoning met aansluitend haaks bedrijfsgebouw, uit begin XX, ingeplant op omhaagd terrein. Ten zuidwesten werd in 1853 een molen opgericht die afkomstig was van de Dam te Antwerpen, hij werd verkocht in 1919 en in 1925 heropgericht in Kasterlee. Verankerde bakstenen gebouwen onder haakse zadeldaken (Vlaamse pannen), resp. lijstgevel van vijf traveeën en puntgevel van drie traveeën Sobere steekbogige muuropeningen, in het bedrijfsgedeelte deels rechthoekige onder ijzeren I-balk of houten latei.
-
Net buiten het gebied zijn aangegeven:
2897 Langgestrekte hoeve: Oudestraat nr. 5. Leegstaande en deels vervallen, langgestrekte hoeve, ingeplant op omhaagd terrein en mogelijk opklimmend tot XVIII. Gekasseid erf met verankerde bakstenen constructie ten noordoosten beschilderd woongedeelte. Lijstgevel van zeven traveeën met rechts lager aanbouwsel van twee traveeën, beide onder zadeldak (n // straat, mechanische pannen). Rechthoekige vensters met arduinen latei en recentere bovenlichten onder houten latei; eenvoudig rondboogdeurtje en eveneens rechthoekige poorten onder houten latei (505).
2888 Hof van Riemen hoevecomplex, Orshagenstraat nrs 9-11
2877 Langgestrekte hoeve: Lostraat nr. 106. Iets achterin gelegen langgestrekte hoeve met bakstenen lijstgevel van zes traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (n // straat, golfplaat), uit XX a. Typische verwerking van gesinterde baksteen voor o.m.
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
9
5.8
Vergunningstoestand Op de percelen K 191A en K 192A rust een PV dd. 03/03/2011 nr. ME.66.67.000992/2011 aangaande een bouwmisdrijf, met name reliëfwijziging/ophoging percelen. De zone ligt aan de Oudestraat, net buiten de afbakening van het plangebied.
Voor de zonevreemde gebouwen vergunningstoestand weergegeven:
Figuur 3
binnen
het
RUP
wordt
de
De woning en het bijgebouw Lostraat 56 kadastraal gekend: 1/K/536A 2, als "vergund geacht". De uitbreiding van het bijgebouw kadastraal gekend: 1/K/536A 2, als "niet vergund geacht" te beschouwen
De woning en het afzonderlijk bijgebouw Lostraat 58,kadastraal gekend: 1 IKI 536B 2, als "vergund geacht" beschouwen.
woning: Lostraat 60, kadastraal gekend: 1/K/538R, als "vergund geacht" beschouwen. Hierbij wordt geen uitspraak gedaan over het bijgebouw op het perceel.
woning met achterbouw Lostraat 62, kadastraal gekend als 1/K/538S; vergund geacht
Lostraat 82a (sectie K nr. 324/h/2): bouwvergunning legkippenstal (vergunning Deputatie d.d. 21/06/1984), bouwvergunning functiewijziging van landbouwloods naar opslagplaats (vergunning 26/02/08), PV d.d. 31/01/1987 voor voedersilo. -> vergund met uitzondering van de voedersilo
woning en een deel van de stalling met afmetingen 25,46 meter x 12,00 meter, Lostraat 94, kadastraal gekend: 1 IKI 338X, als "vergund geacht" beschouwen
Inventaris bouwkundig erfgoed
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
10
woning Lostraat 96,kadastraal gekend: 1/K/335B 2, als "vergund" te beschouwen tot een bouwdiepte van 17,20 meter en als "vergund geacht" opnemen. De aanbouwen dieper dan 17,20 meter en het afzonderlijke bijgebouw, gelegen Lostraat 96 als "niet vergund geacht" te beschouwen.
gebouw Lostraat 106, kadastraal gekend: 1/K/331 D 2, als "hoofdzakelijk vergund geacht"
de woning en landgebouw Lostraat 108, kadastraal gekend: 1 IKI 331 F 2 en 1/K/331 P, als "vergund geacht" beschouwen
de woning Boektestraat 2, kadastraal gekend: 1/K/492C, als "vergund geacht" beschouwd. Hierbij wordt geen uitspraak gedaan over de bijgebouwen en het zwembad op het perceel
Boektestraat 4: vergunning 13/01/2004: regularisatie van aanbouw bij zonevreemde woning, vergunning 07/09/04 voor renoveren eengezinswoning. PV 26/09/2005 voor verharden wegenis (storten steenpuin), vonnis d.d. 04/06/1970 voor oprichten van diverse bijgebouwen
Boektestraat 6: vergunning 27/04/1993 voor plaatsen gevelsteen, isolatie en slopen bergplaatsen. PV 21/04/1999: niet gebouwd cfr. vergunning van 27/04/1993. Vergunning d.d. 19/07/2000 afgeleverd door Minister voor verbouwen woning. Conclusie : vergund.
Orshagenstraat 9 (sectie K nr. 519/r): vergund voor gebouw (oorspronkelijk gebouw opgericht voor 1962, bouwvergunning 25/06/91 voor het verbouwen van woning tot taverne.) Geen vergunning gekend voor de parking.
Orshagenstraat 11 (sectie K nr.514/d): onvergund (bouwvergunning 29/04/1990 voor stallingen, Bouwovertreding en PV d.d. 24/08/1999 (strijdig gebruik, bestemmingswijziging van stal naar opslagplaats, stal niet opgericht conform vergunning, overbouwen afdak zonder vergunning, opslag afval) Bekrachtiging en stakingsbevel d.d. 13/01/2012.
Figuur 4
5.9
Kadaster
Impact op landbouw
Op onderstaande kaarten wordt het landbouwgebruik van 2000 - 2010 weergegeven, evenals de economische waarde van de percelen (Bron: Departement Landbouw en Visserij). De meeste percelen in gebruik voor landbouw doen dienst als wei- of hooiland. De overige percelen worden gebruikt voor voedergewassen, akkerbouw en grove groenten of
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
11
aardappelen. De economische waarde van de percelen wordt als gemiddeld tot laag ingeschat.
Figuur 6
Figuur 5
Landbouwgebruik 2000 - 2010
Economische waardering
Het plangebied (3 zones) heeft een totale oppervlakte van ca. 58 ha, waarvan ca. 21 ha (ca. 35%) in gebruik is als landbouwgrond. In het gebied zijn 8 landbouwers geregistreerd. De betrokkenheid van de verschillende landbouwers wordt weergegeven op onderstaande grafieken. Hieruit kan worden afgeleid dat 6 landbouwers slechts beperkt getroffen worden (0 – 10%) (Bron: Landbouw en Visserij).
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
12
Figuur 7
bedrijf, waarvan de bedrijfszetel gelegen is in het plangebied, insteek aan de Lostraat. De meeste percelen sluiten aan op de bedrijfszetel. Deze landbouwer is sinds korte tijd met pensioen en heeft geen opvolging. Ongeveer de helft van deze percelen, met een totale oppervlakte van ca. 6,5 ha, zijn gelegen in de centrale zone, met als bestemming „Zone voor landschapspark (art 11)‟. Hier blijft kleinschalig landbouwgebruik in de toekomst mogelijk. Ook het gebruik als paardenweide in relatie met stalling in het voormalige agrarisch gebouw worden in deze bestemmingszone niet uitgesloten. Volgens het oorspronkelijk inrichtingsplan van het plangebied werden de percelen aansluitend aan de bedrijfszetel echter doorkruist door een langzaam-verkeer-verbinding. Dit zou een negatieve impact hebben op de bewerkbaarheid en de verkoopbaarheid van de percelen. Daarom wordt de langzaam-verkeersas herlegd zodat de betreffende gronden en het voormalig landbouwbedrijf één geheel blijven (Figuur 9).
Absolute betrokkenheid landbouwers
De kavel aan de Lostraat, die momenteel wordt gebruikt voor de kweek van groenten, wordt tijdelijk gevrijwaard. Wanneer de exploitant over een beperkte periode met pensioen gaat kunnen ook deze gronden herbestemd worden in functie van de uitbouw van het recreatiegebied. Het effectieve gebruik als recreatie wordt voorlopig uitgesteld.
Figuur 8
De meeste landbouwers in het plangebied zijn beroepslandbouwers. Aangezien echter de betrokkenheid van de overige landbouwers eerder beperkt is (minder dan 10 %), worden deze niet significant getroffen.
Relatieve betrokkenheid landbouwers
Een oppervlakte van ca. 1 ha aan weidegebied, opgenomen binnen het plangebied, omvat de gronden aan de noordzijde van de manege. Gezien deze activiteit ook binnen de bestemming zone voor sport en spel kan blijven functioneren, dient dit bijgevolg niet als negatief te worden beoordeeld, aangezien de herbestemming geen hypotheek legt op de uitbating van de manege. De zwaarst getroffen landbouwer heeft 50 – 60 % van zijn percelen in het plangebied, met een totale oppervlakte van ca. 13,4 ha. Het betreft het
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
13
Volgens de Landbouwimpactstudie 2010 wordt binnen het aspect „Landbouwimpact‟ een gedeelte van de gronden aangeduid met de waardering „belangrijkst‟. Eerder werd echter reeds aangehaald dat het de gronden betreft van de landbouwer op rust, zonder opvolging. De man wenst de weiden in de toekomst enkel te gebruiken als paardenweide, wat niet strijdig is met de bestemming binnen het RUP.
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
14
Oorspronkelijke ligging langzaam verkeersas Figuur 9
Aangepaste ligging langzaam verkeersas
Langzaam verkeersas
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
15
5.10
BPA Zonevreemde bedrijven (H2 - Van Kerckhoven en Zonen)
Het oorspronkelijke grafisch plan overlapt met het BPA Zonevreemde bedrijven (Fase 1), meer bepaald met de zone Van Kerckhoven en Zonen (Figuur 10). De contour van het voorliggend RUP werd echter ondertussen aangepast zodat er geen overlap meer is met het BPA Zonevreemde bedrijven (Figuur 11).
Figuur 10 BPA Zonevreemde bedrijven (Fase 1), Deelzone Van Kerckhoven en Zonen
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
16
Figuur 11
Grafisch plan RUP “Landschaps- en sportpark Hof van Riemen” (rode cirkel: BPA Zonevreemde bedrijven - Van Kerckhoven en Zonen)
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
17
5.11
Stadion KSK
0,2 pp/zitplaats
minimum 3000 plaatsen waarvan 750 zitplaatsen
600
Sporthal
3,1 pp/100 m² bvo
5900 m²
183
Zwembad
12,5 pp/100 bassin
800 m², met mogelijke uitbreiding tot 1.600m²
200 (bij volledige ontwikkeling)
Cafetaria
8 pp/100 m²
100 m²
8
Polyvalente zaal
6 pp/100 (dansstudio)
1500 m²
90
Mobiliteit
5.11.1 Parkeerbehoefte Een globale raming van de benodigde parkeerfaciliteiten in het projectgebied is volgens een worstcase-benadering opgemaakt, waarbij voor alle in het gebied liggende sportinfrastructuur een voorlopig elementaire en normatieve raming is opgemaakt (aantal pp per m² brutovloeroppervlakte; bron: CROW Kencijfers parkeren en verkeersgeneratie, 2012). De raming is voornamelijk gemaakt t.b.v. een ruimtelijke aftoetsing binnen het projectgebied. Het begrip worstcase is hier eenvoudig geïnterpreteerd als een situatie waarin de verschillende sportfuncties maximale bezetting kennen, en er dus ook geen onderling gecombineerd gebruik van de parkeerplaatsen kan aan de orde zijn. De gehanteerde kencijfers waarop de raming is gebaseerd per functie worden hierna verder toegelicht. Er is steeds rekening gehouden met de maximale norm: rest bebouwde kom – weinig stedelijk. Tabel 1 Kencijfers parkeerbehoefte sportvoorzieningen (Bron: ASVV 2004, tabel 6.3/10)
Bestaande oefenvelden + nieuwe oefenvelden + wedstrijdveld KSK
Max. parkeerbehoefte ASVV 2004
Ontwikkeling
Maximale parkeerbehoefte
27 pp/ha sportveld
2 ha +1,35 ha + 0,7 ha
110
netto
TOTAAL
m²
m²
1191
De totale maximale parkeerbehoefte voor alle functies samen bedraagt volgens deze kencijfers 1191 parkeerplaatsen. Deze parkeerbehoefte houdt geen rekening met eventueel meervoudig gebruik van de verschillende parkeerfaciliteiten. Deze raming is in eerste instantie opgemaakt om de ruimtelijke mogelijkheden voor het inpassen van dit parkeeraanbod binnen het projectgebied na te gaan. In deze oefening is in eerste instantie rekening gehouden met alle standaardactiviteiten, wat een bundeling omvat van alle sportfuncties met uitzondering van het hoofdstadion. Deze standaardactiviteiten kennen voornamelijk ‟s avonds en in het weekend hun maximale parkeerbehoefte (Tabel 2). Activiteiten in het hoofdstadion zullen vermoedelijk met een tweewekelijkse frequentie plaatsvinden. De parkeerbehoefte voor het stadion wordt geraamd op 600 parkeerplaatsen. Voor de standaardactiviteiten bedraagt de maximale parkeerbehoefte volgens de kencijfers 591 parkeerplaatsen (1191-600).
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
18
Tabel 2 Aanwezigheidspercentage sport (Bron: CROW, Kencijfers parkeren en verkeersgeneratie, 2012)
Weekdag VM
Weekdag NM
Weekdag avond
Zaterdag middag
Zaterdag avond
Zondag middag
Sportfuncties binnen
50
50
100
100
100
75
Sportfuncties buiten
25
25
50
100
25
100
Parkeerbehoefte fietsers Rekening houdend met de verwachte gebruikersgroepen van het sportpark is er naast een voldoende groot parkeeraanbod, ook een voldoende groot aanbod aan fietsstallingen voorzien. Parkeerplaatsen voor fietsers worden verspreid over het terrein aan de verschillende toegangen voorzien. Het aanbod wordt bij voorkeur voorzien in diefstalveilige, eventueel overdekt. Het aanbieden van een voldoende kwaliteitsvol aanbod aan fietsstallingen heeft een positieve impact op het fietsgebruik. Gemiddeld mag er rekening gehouden worden met een behoefte van fietsstallingen van 40%2 van de parkeerbehoefte van autoparkeerplaatsen. Dit komt neer op volgende behoefte: -
Aangezien er geen rekening gehouden is met mogelijk meervoudig gebruik van het parkeeraanbod en maximale kencijfers, kunnen we stellen dat de geraamde behoefte worst-case is en slechts zeer sporadisch zal voorkomen. Het aanbod van 703 vaste parkeerplaatsen kan dus als voldoende beschouwd worden om de parkeerbehoefte op een gemiddelde dag op te vangen. Een bijkomend aanbod op de overflowparking zal wel noodzakelijk zijn om aan de parkeerbehoefte te voldoen op piekmomenten. Ruimtelijk gezien kan er een aanbod van 1217 parkeerplaatsen voorzien worden; dit aantal overschrijdt de worst-case behoefte van 1191 parkeerplaatsen. Bij latere detailinvulling van het projectgebied zal het exacte parkeeraanbod nader in detail geraamd worden. Een overaanbod dient immers ook vermeden te worden om het autoverkeer niet aan te moedigen.
Voetbal: 44 fietsstallingen Sporthal: 76 fietsstallingen Zwembad: 80 fietsstallingen Polyvalente zaal: 36 fietsstallingen
Voor grote evenementen kan er gewerkt worden met een evenementenfietsstalling in plaats van een permanente fietsstalling.
5.11.2 Mobiliteitseffecten In het kader van het nieuwe mobiliteitsplan vormt de uitbouw van het sportpark een strategisch project met een belangrijke mobiliteitsimpact. Er wordt gewezen op het belang van een goede bereikbaarheid/ontsluiting voor het project; de ligging aan de Lostraat staat hiervoor garant, temeer het project zowel vanuit Heist-centrum als vanuit de deelgemeenten vlot via de N10 en de N15 kan bereikt worden.
2
Raming behoefte fietsstallingen in verhouding tot parkeerpalatsen op basis van kencijferdatabank TRITEL
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
19
Ook in het kader van het locatie-onderzoek voor het nieuwe zwembad (onderdeel van het sportpark) in de gemeente Heist-op-den-Berg is het gebied langs de Lostraat mee onderworpen aan een globale evaluatie. Op het criterium ontsluiting/bereikbaarheid voor de diverse modi heeft deze projectsite zeker op gunstige beoordeling gekregen; de ligging langs belangrijke interne ontsluitingsassen, direct aantakkend op twee regionale verkeersassen zoals de N10 (zuid) en de N15 (noord) is hier zeker als een pluspunt meegenomen.
vallen buiten de door-de-weekse spitsuren, ofwel in de avonduren (training en vrije tijd), ofwel in de weekends (competities). In dit opzicht is er zeker geen sprake van een verhoging van de dagdagelijks doorstromingsproblematiek op de N10.
Voor de voornoemde assen Lostraat, N10 en N15 zijn een aantal verkeersgegevens (2011) beschikbaar, waaruit hun verkeerskundig belang kan afgeleid worden. Het betreft gegevens bekomen uit visuele kruispunttelingen voor de ochtendspits en avondspits (momentopname).
De grootste regelmatig terugkerende verkeersgeneratie geldt voor de thuiswedstrijden van de voetbal KSK Heist (zondagnamiddag, waarop de andere activiteiten in regel minimaal zijn ).
Voor de Lostraat (750 à 900 pae/u in beide richtingen samen) is er voldoende restcapaciteit (praktische capaciteit van 1.200 à 1.500 pae/u, zijnde een 2x1-weg). Ook de N15 (hoogste waarden 700 à 900 pae/u) kent op capacitair vlak geen problemen. Voor de N10 is de situatie enigszins wel anders; hier geldt een verkeersintensiteit van 1.250 à 1.600 pae/u, waardoor de verkeersbezettingsgraad (praktische capaciteit rond de 1.500 pae/u beide richtingen samen) in de spitsuren wel maximale waarden bereikt. Op niveau van de kruispunten kan gesteld dat tijdens de spitsuren de rotonde Lostraat/N15 nog voldoende restcapaciteit heeft: 1.100 à 1.500 pae/u (intensiteit) versus 2.000 à 2.500 pae/u (capaciteit). Voor de rotonde Lostraat/N10 kan gesteld worden dat dit kruispunt, met een intensiteit van 2.050 à 2.450 pae, momenteel kampt met een capaciteitstekort tijdens de spitsuren. De functies die het sportpark zal herbergen (voetbalvelden, sporthal, zwembad) kennen een verkeersgeneratie die hoofdzakelijk buiten de spitsuren van de weekdagen valt. De meest verkeersintensieve momenten
In functie van de extreme piekmomenten (bv. combinatie competitie voetbal en zaalsport) is de ligging tov de noordelijke N15 en zuidelijke N10 zeker een troef.
Het stadion heeft een capaciteit van minimaal 3000 plaatsen. De thuiswedstrijden worden evenwel in regel gespeeld voor een publiek van ongeveer 870 toeschouwers. Rekening houdend met een modal split van bv. 85% autogebruik en een autobezetting van gemiddeld 3 pp/auto komt dit neer op 240 bijkomende verkeersbewegingen. Als we uitgaan van een topmatch waarbij het stadion als volzet beschouwd wordt, houden we rekening met een 70% autogebruik en een wagenbezetting van 3.5 pp/auto. Bij een topmatch is het immers realistisch dat een deel van de supporter naar de wedstrijd komt in supportersbussen. Rekening houdend met deze kencijfers komt de verkeersgeneratie neer op 600 wagens. Deze voetbalwedstrijden zullen dus enige extra verkeersdruk met zich meebrengen maar rekening houdend met het aanvangsuur dat buiten de spitsmomenten valt, worden hier geen noemenswaardige verkeersproblemen verwacht. Door de ligging tussen de N10 en de N15 is het mogelijk om het verkeer te spreiden over beide wegen wat de impact verder beperkt. De activiteiten in de sporthal en het zwembad zijn eerder verspreid in de tijd, maar zijn zeker niet als grote publiekstrekkers (met pieken) te beschouwen.
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
20
5.11.3 Milderende maatregelen
5.12
Bij de uitbouw van het landschaps- en sportpark is het evident dat in het toekomstig bereikbaarheidsprofiel de aandacht uitgaat naar de zwakke weggebruiker (voetganger en fietser).
In de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP zal worden opgenomen dat het hemelwater maximaal zal worden hergebruikt.
Op het vlak van het uitbouwen van het netwerk van de zwakke weggebruiker staat het nieuwe mobiliteitsplan (beleidplan) garant voor een kwaliteitsvol netwerk. De ontsluiting van alle verkeersgenerende functies door het (boven)lokaal fietsnetwerk is als doelstelling in dit plan ingeschreven (o.a. ook de Fiets-o-strade langs de spoorweg, waarvan het ontwerp start in de loop van 2013). Ook het voorzien van een volwaardig, beveiligd fietsstallingsaanbod nabij openbare functies (waaronder deze sportfaciliteiten) is als aandachtspunt in het mobiliteitsplan opgenomen. Bij de verdere pragmatische realisatie van de voorzieningen binnen dit projectgebied zal op de eisen van de zwakke weggebruiker verder ingespeeld worden. Ook dit principe geldt voor de versterking van het openbaar vervoer. Het mobiliteitsplan wijst op de te geringe bediening van de openbare vervoershalte die nabij het sportcentrum gelegen is. In het kader van de besprekingen tussen De Lijn en de gemeente zal de nadruk gelegd worden op het verhogen van het aanbod en de frequentie van de buslijnen die langs het sportpark passeren (cfr. ingeschreven doelstelling tot evaluatie en optimalisatie van de verbindingen binnen de gemeente). De uitbouw van een flankerend beleid naast deze infrastructurele maatregelen, zal plaatsvinden bij ingebruikname van de site, afgestemd op de verschillende verwachte doelgroepen.
Impact op water
Het grondwater bevindt zich in het plangebied op een geringe diepte vanaf ca. 0,5 m onder het maaiveld. Hierdoor lijkt een infiltratievoorziening niet aangewezen en zal er worden geopteerd voor een buffer met vertraagde afvoer. In de stedenbouwkundige voorschriften zal worden aangegeven in welke bestemmingszones bovengrondse waterbuffering voorzien kan worden. Er wordt steeds uitgegaan van landschappelijk verantwoorde infrastructuur als grachten, wadi‟s, verdiept aangelegde graszones of vochtige bosjes. Verder wordt opgenomen dat reliëfwijzigingen in functie van waterbeheersing worden toegestaan. Buffervoorzieningen worden collectief uitgevoerd. Met betrekking tot de overstromingsgevoeligheid van het plangebied, kan verduidelijkt worden dat de zone in het zuiden van de Bergebeek wordt aangeduid als effectief overstromingsgevoelig. Figuur 12 geeft ter info de nieuwe watertoetskaart voor overstromingsgevoelige gebieden weer. Hoewel het zwembad wordt voorzien op de hoogste plaats in het plangebied, is net de zone ten noorden en ten oosten van het geplande zwembad effectief overstromingsgevoelig. Figuur 13 geeft weer hoe de stroming van het oppervlakte water verloopt na hevige regenval. Hieruit blijkt dat een gedeelte van de mogelijke overstroming wordt veroorzaakt door opstuwend water ter hoogte van de inbuizing van de Hof van Riemenloop aan de Lostraat. De wateroverlast wordt in het ontwerp opgevangen door de zone achter de woningen aan de Lostraat, ten noorden van de waterloop, komvormig aan te leggen zodat de bovengrondse watercapaciteit verhoogd wordt. Door middel van sluizen of doorbrekingen in de dijk kan het water voor de knijp naar deze zone „gestuurd‟ worden. Als het stroomdebiet van de waterloop verlaagt, kan het via dezelfde weg met vertraagde afloop terug in de waterloop gebracht
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
21
worden. Op die manier wordt wateroverlast door terugstuwend water vermeden. De zone rond de waterloop kan in droge periodes functioneren als landschappelijk geïntegreerde speelweide.
Figuur 13
Wateroverlast Lostraat
Eerste waterstroom van hoger gelegen gebied (vanuit N-zijde Tweede waterstroom vanuit plangebied en vanuit Hof van Riemen (vanuit ZW-zijde) Derde waterstroom vanuit NO-zijde
Figuur 12
Overstromingsgevoelige gebieden
Probleem van opstuwing van water op het laagst gelegen punt, te kleine inbuizing Hof van Riemenloop
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
22
Heel de loop van de Hof van Riemenloop krijgt binnen het plangebied voldoende ruimte om uit zijn oevers te treden. Op die manier kunnen “pieken” bovengronds worden opgevangen, met een landschappelijke meerwaarde, zonder overlast voor de bebouwde zones. Hoewel het plan geen bebouwing voorziet ter hoogte van de overstromingsgevoelige gebieden (wel enkele verhardingen), wordt het typevoorschrift dat wordt voorgesteld door VMM met betrekking tot bouwen in overstromingsgebied overgenomen in het RUP:
“Voor zover het RUP bijkomende bebouwing of herbouw mogelijk maakt binnen overstromingsgebied moeten deze constructies volgens onderstaande principes opgericht worden:
Het vloerpeil moet overstromingsvrij voorzien worden;
Er mogen geen reliëfwijzigingen worden uitgevoerd;
Indien het voorzien van een veilig vloerpeil niet mogelijk is door middel van een aangepaste bouwwijze (vb. bouwen op palen) kan een reliëfwijziging enkel en alleen toegestaan worden indien uit de aanvraag blijkt dat de ruimte voor water zowel in volume als in oppervlakte gecompenseerd wordt.
Wat de lozing van het afvalwater ter hoogte van het zwembad betreft, wordt de huidige waterkwaliteit van de Bergebeek niet aangehaald om minder strenge lozingsvoorwaarden op te leggen. Ongeacht de kwaliteit van de waterloop waarin geloosd wordt, zullen in de milieuvergunning lozingsvoorwaarden worden opgelegd welke dienen te worden gerespecteerd. Ruimtelijk ordening vraagt om een volwaardige watertoets op te maken in kader van het RUP. Deze wordt opgenomen in onderstaand kader.
Watertoets INGREEPGROEP “Aanleggen van gebouwen en wegen (verhardingen en ondergrondse constructies)” Effectgroep
Het watersysteem wordt als nevengeschikte functie aanzien binnen de overdruk. De invulling van de bestemming zoals voorzien op het grafisch plan is toelaatbaar mits er rekening wordt gehouden met de ruimtelijke behoeften van het watersysteem. Bij de aanvraag van de vergunning moet duidelijk aangegeven worden op welke wijze de bestaande ruimte voor water behouden wordt. Om overstromingsvrij te bouwen, wordt bij voorkeur gebruik gemaakt van een aangepaste bouwwijze waardoor geen ruimte voor water wordt ingenomen zoals bv het bouwen op palen. Indien dit niet mogelijk is, kan een ophoging enkel en alleen worden toegestaan voor dat deel dat strikt noodzakelijk is voor het bouwen van het gebouw en onder de voorwaarde dat de verloren ruimte voor water op hetzelfde perceel wordt gecompenseerd.”
Milieueffect van het project of de activiteit
Maatregelen
Gewijzigd overstromingsregime
Er wordt geen bebouwing voorzien ter hoogte van effectief overstromingsgevoelig gebied. Ter hoogte van het zwembad worden echter wel verhardingen aangebracht in effectief overstromingsgevoelig gebied. Deze blijven echter overstroombaar.
Geen bijkomende maatregelen noodzakelijk
Gewijzigde infiltratie naar grondwater en gewijzigde afstroming
In de mate van het mogelijke worden waterdoorlatende verhardingen voorzien in het plangebied (waterdoorlatende verharding voor de paden, grasdallen voor de parkeerzones, versterkte grasmatten voor de overflowparkings).
De nieuwe gebouwen worden, conform de verordening hemelwater, voorzien van een hemelwaterput voor waterhergebruik.
Gewijzigde grond- of oppervlaktewaterkwaliteit
Wanneer machines worden ingezet tijdens de werken, is er steeds een risico op calamiteiten, zoals brandstof-
Bij calamiteiten moet worden overgegaan tot een
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
23
of olielekken. Wanneer een dergelijke morsing niet onmiddellijk wordt verwijderd, kan dit infiltreren naar het grondwater of afstromen naar het oppervlaktewater. Ook tijdens de exploitatiefase kunnen calamiteiten ter hoogte van parkings, wegen en de camping leiden tot een verontreiniging.
snelle interventie: vaststellen van de aard en ernst van het ongeval en indien nodig overgaan tot saneren.
Het plan vormt niet het kader voor de aanleg van grote ondergrondse constructies. Enkel ter hoogte van het zwembad wordt een beperkte oppervlakte aan ondergrondse constructies toegestaan.
Effectgroep
Effectgroep
Wijziging van de afvoer door wijziging van reliëf
Langsheen de waterloop Hof van Riemenloop zullen zones verlaagd (0,5 m) worden. Hierdoor wordt ruimte voorzien voor bovengrondse waterbuffering.
Geen bijkomende maatregelen noodzakelijk
INGREEPGROEP “Wijziging van het aantal punt- en/of diffuse bronnen”
Ter hoogte van de sporthal, het voetbalstadion en het zwembad zal afvalwater geloosd worden. Volgens de huidige rioleringstoestand zal het zwembad niet kunnen aansluiten op de riolering. In de milieuvergunning van het zwembad worden lozingsvoorwaarden opgelegd welke dienen te worden gerespecteerd. Bijgevolg worden er geen significante effecten verwacht. Gewijzigde grondwaterstromingspatroon
Effectgroep
Effectgroep Lozingen
Geen bijkomende maatregelen noodzakelijk
Milieueffect van het project of de activiteit
Maatregelen
Ter hoogte van de sporthal, het voetbalstadion en het zwembad zal afvalwater geloosd worden. Volgens de huidige rioleringstoestand zal het zwembad niet kunnen aansluiten op de riolering. In de milieuvergunning van het zwembad worden lozingsvoorwaarden opgelegd welke dienen te worden gerespecteerd. Bijgevolg worden er geen significante effecten verwacht.
Geen bijkomende maatregelen noodzakelijk
INGREEPGROEP “Aanpassing aan de bedding en structuur van de waterloop”
Ingreepgroep “Wijzigingen van bodemgebruik” Effectgroep
Milieueffect van het project of de activiteit
Maatregelen
Vegetatiewijziging
Het plan gaat niet gepaard met significante vegetatiewijzigingen, die een invloed kunnen hebben op de waterafstroming in het gebied.
Geen bijkomende maatregelen noodzakelijk
Effectgroep
Milieueffect van het project of de activiteit
Maatregelen
Toename/bestendiging van vismigratieknelpunten in de waterloop
Er worden geen bijkomende vismigratieknelpunten gecreëerd.
Geen bijkomende maatregelen noodzakelijk
Wijziging van de structuurkwaliteit van de waterloop met verlies van de habitatdiversiteit
Er wordt meer ruimte gegeven aan de waterloop Hof van Riemenloop. De vallei wordt landschappelijk opgewaardeerd en krijgt een vochtig karakter door reliëfwijzigingen met aangepaste plantenkeuze.
Geen bijkomende maatregelen noodzakelijk
INGREEPGROEP “Reliëfwijzigingen”
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
24
Stedenbouwkundige verordening hemelwater VERHARDE OPPERVLAKTES
Dakoppervlakte Verharde oppervlakte De overige zones in het plangebied zijn groenzones of waterdoorlatend (gras- of grinddallen)
TOETSING AAN DE VERORDENING
Te compenseren oppervlakte: 28.165 m² (dakoppervlakte zwembad en uitbreiding stadion + ondoorlatende verharding – afbraak zwembad) Inhoud hemelwaterput: De hemelwaterput moet een minimale inhoud hebben van 7.500 liter per gebouw. In deze fase is nog niet geweten wat het volume zal zijn van de hemelwaterput. In deze berekening wordt daarom uitgegaan van een volume van 7.500 liter per gebouw (15.000 liter) Gezien de relatieve hoge grondwaterstand in het gebied is een infiltratievoorziening niet opportuun. Om te voldoen aan de verordening is het noodzakelijk een buffer met vertraagde afvoer te voorzien met een volume van 930.000 liter of 930 m³ (330m³/ha zie advies provincie) De inrichting van het gebied gebeurt zodanig dat waar mogelijk, langsheen de waterloop of palend aan verhardingsoppervlaktes, verlaagde zones of grachten worden aangelegd die kunnen functioneren als bovengrondse waterbuffering. Verder worden de paden en bomenrijen indien nodig begeleid met grachten. Op deze manier wordt voorzien in voldoende bovengrondse waterbuffering om te voldoen aan de verordening. De totale oppervlakte van deze zones bedraagt ca 13.350 m². Met een verdieping van 0,5 m kan een buffervolume van 6.675 m³ bekomen worden.
In haar advies geeft de provincie aan dat de voorziene buffer (conform de verordening hemelwater) ontoereikend is. Aangezien het aangewezen buffervolume niet wordt vermeld in het advies, werd om bijkomende verduidelijking gevraagd. De provincie vraagt om een „ infiltratievoorziening
te voorzien met een volume van 330 m 3/ha verharde oppervlakte. Deze moet voorzien zijn van een afvoerbegrenzer met constant debiet, zodat maximaal 10 l/s.ha kan afgevoerd worden. Dit bekken dient ook te zijn voorzien van een veiligheidsoverloop. Indien het hemelwater niet voldoende kan geïnfiltreerd worden (omwille van hoge grondwaterstand of kleine doorlatendheidsfactor van de bodem of omwille van de geldende regelgeving), mag het vertraagd worden afgevoerd via eenzelfde buffervolume, veiligheidsoverloop en een afvoerbegrenzer met eenzelfde debiet als hierboven vermeld‟.
Het gevraagde buffervolume is strenger dan wat de stedenbouwkundige verordening voor hemelwater minimaal oplegt. Rekening houdend met de verharde oppervlaktes en de grootte van de hemelwaterputten, in voorgaande kader, is een buffervolume vereist van 930 m³. Volgens het bijgevoegde inrichtingsplan is er voldoende ruimte om in deze capaciteit te voorzien. Binnen de landschappelijke aanleg van het plangebied wordt er echter niet voor één bekken maar voor meerdere landschappelijk te verantwoorden verzinkingen gekozen (figuur 14). De beschikbare opvangcapaciteit voldoet ruimschoots aan de vraag (ca 6.675 m³). Het gevraagde buffervolume (930 m³) zal worden opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP.
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
25
Figuur 14 zones)
Beschikbare ruimte voor bufferbekkens (blauw gearceerde
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
26
6.
BIJLAGE: LOCATIEONDERZOEK ZWEMBAD
P.002501 | Plan-mer-screening Plan-mer-screening GemRUP 'Landschaps- en sportpark Hof van Riemen' - Heist-op-den-Berg
27
SPATIAL PLANNING & DESIGN
Locatieonderzoek zone zwembad
Colofon
Opdrachtgever:
Data:
Autonoom Gemeentebedrijf Heist-op-den-Berg Kerkplein 17 2220 Heist-op-den-Berg Contactpersoon: Mevr. Liesbeth Lambaerts, sportfunctionaris 03/710.12.49 03/711.01.01
Eerste uitgave: 09 juli 2010 Document vooroverleg: 30 september 2010 Vooroverleg: 15 december 2010 Eindrapport: 28 februari 2011
Opgesteld door: TRITEL Ilgatlaan 23 3500 Hasselt Projectteam: Roger Klaps Vera Peeters Tommy Liesenborgs
011 28 86 00
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
2
0. Inhoud 0. 1. 1.2. 1.3. 2. 2.1. 2.2. 2.3. 3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 5. 6.
INLEIDING 5 PROGRAMMABEPALING EN RUIMTEBEHOEFTE...................... 6 Programma ............................................................................ 6 Conclusie ruimtebehoefte ........................................................ 6 LOCATIEONDERZOEK.............................................................. 7 Situering ................................................................................ 7 Eerste selectie van potentiële locaties ....................................... 7 Afweging locaties .................................................................... 9 SELECTIE............................................................................... 11 De Liersesteenweg .................................................................11 De Lostraat ...........................................................................14 Orshagenstraat/Lostraat (huidige locatie zwembad) ...................17 De Vogelroedestraat ..............................................................20 Afwegingsmatrix deelgebieden ................................................23 UITWERKING VISIE .............................................................. 25 Krachtlijnen ...........................................................................26 Sportfaciliteiten .....................................................................27 Visie ontsluiting .....................................................................28 Parkeervisie ..........................................................................29 Groen en blauw .....................................................................32 Wonen in het park .................................................................33 CONCLUSIE ........................................................................... 34 BIJLAGEN .............................................................................. 36
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
3
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
4
0. Inleiding Heist-op-den-Berg bouwde in 1972 het huidige stedelijk zwembad. Na 36 jaar intensief gebruik is het een oud bad geworden, dat grotendeels versleten is. Het is aan volledige vervanging toe en beantwoordt bovendien niet meer aan de huidige normen. Er wordt beslist een nieuw zwembadcomplex te bouwen, al dan niet in PPSconstructie. De eerste vraag die zich dan opdringt is, welke locatie is hiervoor het meest geschikt? De beperkte beschikbare ruimte van de huidige locatie, in combinatie met de verdere ontwikkelingen van het aanliggende sportcomplex, vormen de aanleiding tot het voeren van locatieonderzoek. Doel van voorliggende deelopdracht is het vinden van een geschikte locatie voor de oprichting en exploitatie van een multifunctioneel stedelijk zwembad te Heist-op-den-Berg. De hele opdracht omvat zowel financieel, juridisch, technisch en planologisch advies als de organisatie van de marktverkenning voor het zoeken van een PPSexploitant, de opmaak van samenwerkingscontracten, de opvolging, en de eventuele uitvoering van planologische en technische studie.
De voorliggende nota is als volgt opgebouwd: 1. Programmabepaling met daaraan gekoppeld de ruimtebehoefte 2. Het locatieonderzoek, welke locaties komen eventueel in aanmerking? 3. Afweging van de locaties, welke locatie is het meest geschikt? 4. Visie, uitwerken van een inrichtingsschets voor de weerhouden locatie 5. Conclusie 6. Bijlagen; korte analyse van alle in punt 2 geselecteerde locaties
Deze nota geeft een duidelijke onderbouwing van het zoekproces dat in eerste instantie leidt tot een selectie van potentiële locaties en uiteindelijk resulteert in het bepalen van de meest geschikte locatie voor de inplanting van een multifunctioneel zwembadcomplex. In de loop van het proces werd het rapport, ter aftoetsing aan de visie van de hogere overheid, voorgelegd aan de bevoegde diensten van het provinciebestuur van Antwerpen en Ruimte en Erfgoed. Het locatieonderzoek gebeurt volgens het trechtermodel met een onderzoek naar potentiële locaties, vervolgens een afweging en tenslotte een selectie van mogelijke locaties. De verschillende locaties worden geselecteerd volgens een aantal criteria; beschikbare ruimte, gelegen binnen de kern van Heist-op-den-Berg, bestemming, enz... De afweging gebeurt volgens een matrix. Een aantal vooropgestelde criteria krijgen dan een waarde toegekend. De selectie van de locaties gebeurt aan de hand van de resultaten van deze matrix. Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
5
1. Programmabepaling en ruimtebehoefte Een zwembadcomplex heeft een bepaalde ruimtebehoefte vanuit het vooropgestelde programma d.w.z. dat er een minimum ruimte/ oppervlakte nodig is om het zwembadcomplex in te passen op een locatie. Het is meer dan het netto oppervlak van het gebouw of de functies. Er moet ook rekening worden gehouden met ondersteunende functies, het omliggende landschap (identiteit en visie), aanliggende functies en mogelijke toekomstige ontwikkelingen.
1.2.
Programma
Voor de infrastructuur van het zwembad wordt een minimum programma van eisen vooropgesteld door de opdrachtgever. De nodige oppervlakte van het sportcomplex zal finaal bepaald worden door de programmapunten die weerhouden worden. Het minimum programma van eisen voorziet: • • • • • • • •
Wedstrijdbad (25m x 25m) Recreatief bad Bad voor duikers (min -3m tot -3,5m diep) met eventueel een duikput Bad voor instructiezwemmen Peuterbad Moduleerbare polyvalente zaal Ruimte voor aanverwante recreatieve activiteiten (danslessen, fitness, ...) Voldoende parkeerruimte (+160)
sportinfrastructuur varieert in deze referentieprojecten van 3.000m² tot 4.000m² op een domein van +3ha tot +6ha groot. De parkeerbehoefte wordt berekend op basis van algemeen aanvaardde kencijfers a.h.v. de totale oppervlakte van het bad. Bij een totaal oppervlak van effectief 800m² bad is de parkeerbehoefte 96 parkeerplaatsen.
1.3.
Conclusie ruimtebehoefte
Het vooropgestelde programma vraagt een minimum oppervlakte van 3ha met de mogelijkheid voor een sportinfrastructuur van minimum 3.000m² groot. Bij de selectie van mogelijke locaties wordt uitgegaan dat de minimale beschikbare oppervlakte 3ha moet bedragen om de gewenste infrastructuur op een kwalitatieve wijze te kunnen inplanten en daarbij voldoende ruimte te reserveren voor:
Landschappelijke integratie Buffering naar de omliggende functies Inplanting van ondersteunende functies Ontwikkelingsmogelijkheden op lange termijn
Dit programma wordt aangevuld met ondersteunende functies als cafetaria, speeltuin, publiek domein, … Op basis van het programma werd de benodigde oppervlakte bepaald en getoetst aan enkele referentieprojecten (Sportoase Elshout en Dommelslag Overpelt) met een vergelijkbaar programma. De oppervlakte voor de Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
6
2. Locatieonderzoek 2.1.
Situering
2.2.
Eerste selectie van potentiële locaties
De selectie van potentiële locaties gebeurt met een zeer brede benadering en weinig selectiecriteria opdat het locatieonderzoek correct en volledig kan verlopen. De criteria waarmee rekening werd gehouden zijn: • • •
Gelegen binnen het kleinstedelijk gebied Heist-op-den-Berg Minimumoppervlakte van +3ha Percelen met een functie die een ontwikkeling toelaten
Het resultaat was een selectie van 12 potentiële nieuwe locaties (zie figuur p. 8). De meeste locaties zijn aan de rand van de stedelijke kern gelegen. Door wooninbreiding zijn slechts beperkte oppervlakten in de kern onbebouwd of voldoende groot. Als 13de potentiële locatie werd de huidige locatie met het oude zwembad (13) wordt mee onderzocht, aangezien deze locatie gelet op de ligging in een bestaande sportcluster op het eerste zicht een geschikte inplantingsplaats lijkt. . Theoretisch kan het bestaande zwembad, indien aan het programma en de ruimtelijke afweging voldaan wordt, vervangen worden door een nieuw zwembadcomplex. Heist-op-den-Berg ligt aan een van de getuigenheuvels van de Zuiderkempen en centraal in het gebied tussen de E313, E19 en E314. De ontsluiting naar de E19 en het regionaal stedelijk gebied Mechelen gebeurt via de N15. De ontsluiting naar het kleinstedelijk gebied Lier, het Economisch netwerk Albertkanaal en het grootstedelijk gebied Antwerpen gebeurt via de N10. In de andere richting wordt Heist-op-den-Berg via de N10 ontsloten richting het kleinstedelijk gebied Aarschot en de E314.
Op de volgende pagina wordt een overzichtskaart met aanduiding van de 13 locaties weergegeven. Daarna wordt de wijze van afweging omschreven. De gedetailleerde analyse van de 13 locaties is in bijlage aan deze nota toegevoegd.
De spoorweg Antwerpen – Aarschot zorgt voor een extra verbinding met de omliggende steden: Lier, Aarschot, Antwerpen, Mechelen, … Ten noorden ligt de vallei van de Grote Nete en de bossen van Averegten. Een groot deel van de omgeving van Heist-op-den-Berg is herbevestigd agrarisch gebied en agrarisch gebied met een hoge natuurwaarde.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
7
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
8
2.3.
Afweging locaties
Om de locaties een bepaalde waarde toe te kennen, wordt er een matrix opgesteld met extra criteria waaraan de locaties worden afgetoetst. De afweging gebeurt met waarden van – en +. Bepaalde criteria kunnen extra doorwegen door de locaties te beoordelen met een dubbel + of - teken. De eindbalans is een rangschikking van locaties die meer of minder geschikt worden geacht voor de inplanting van het stedelijk zwembad.
-
De gehanteerde criteria zijn: -
-
-
-
Vergunbaarheid: De locaties worden afgetoetst aan de visie van het Gewestplan, Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS) en juridische bindende bepalingen uit eventueel aanwezige Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (RUP’s) en Bijzondere plannen van Aanleg (BPA). Beschermd statuut: Ligt de locatie geheel of gedeeltelijk in een Herbevestigd Agrarisch Gebied (HAG), een Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) of een Europees Habitat– of Vogelrichtlijngebied? Deze statuten vragen specifieke voorwaarden of zorgen voor een moeilijk te verantwoorden ontwikkeling. Zijn de gronden reeds in eigendom van AGB of de gemeente Heist-op-den-Berg of andere openbare instelling? Zichtlocatie: De locatie is goed gelegen om uit te bouwen tot een zichtlocatie met een makkelijke weergave van de identiteit en aanwezige functies. Identiteit van de locatie: Is de identiteit van het gebied al dan niet vreemd aan de nieuwe functie van zwembadcomplex? Vb: identiteit van wonen in combinatie met sport (neg.) is niet gelijk aan de identiteit van recreatief park met sport (pos.). Link met het centrum: Directe aanwezige of toekomstige verbindingen (trage of verkeersassen) met het centrum.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
-
Landschappelijke integratie: Is het complementair inbrengen van het zwembadcomplex in het bestaande landschap te verantwoorden?. Beschikbare oppervlakte: In hoeverre voldoet de locatie aan de netto ruimtebehoefte. Uitbreidingsmogelijkheden: Is de locatie voldoende groot en kan men uitbreiden zonder conflicten te geven met aanliggende functies? Combinatie functies: Is de ontwikkeling van het zwembadcomplex verzoenbaar met reeds aanwezige of aanliggende functies of zijn er mogelijkheden voor dubbel gebruik van ondersteunende infrastructuur? Bestaande parkeerinfrastructuur: is er aan de locatie reeds een bestaande parkeervoorziening aanwezig? Autobereikbaarheid: In hoeverre ligt de locatie aan een goed ontsluitingsnetwerk. Bereikbaarheid openbaar vervoer: Al dan niet aanwezigheid of toekomstige mogelijkheid van een stopplaats aan de locatie. Bereikbaarheid fiets / trage wegen: Aanwezigheid of toekomstige geplande conflictarme fietsinfrastructuur. Hypotheek andere functies: De ontwikkeling van de locatie heeft al dan niet invloed op het huidig of toekomstig functioneren van aanliggende functies. Watertoets: De locatie licht al dan niet in werkelijk of mogelijk overstromingsgevoelig gebied.
Onderstaande matrix geeft de geselecteerde locaties weer (horizontaal) met de verschillende criteria (verticaal). De nummers van de locaties komen overeen met de aanduiding op voorgaande figuur. Op de kruising van een locatie met een criterium is een waarde aangeduid. De laatste kolom geeft de uiteindelijke rangorde van de scores van de verschillende locaties ten opzichte van elkaar weer.
9
Een verdere uitdieping voor het tot stand komen van de waardering vindt u in de bijlagen van dit document.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
10
3. Selectie De vier locaties met de beste beoordeling, de Liersesteenweg, de Lostraat, de Orshagenstraat/Lostraat (huidige sportzone) en de Vogelroedestraat, worden verder onderzocht. Het gaat om een globale waardetoekenning. Doelstelling is te eindigen met één locatie die, alle aspecten samen in acht genomen, het meest geschikt is. In dit punt wordt verder ingezoomd op de ontwikkelingsmogelijkheden van de vier beste locaties, teneinde de beoordeling te verfijnen. 3.1.
De Liersesteenweg
Bestaande toestand De Liersesteenweg (N10) is een voorname verbindingsweg tussen Lier en Aarschot waarop de Mechelsesteenweg en de Lostraat aantakken. Het studiegebied ligt tussen de Liersesteenweg/ de Mechelsesteenweg/ de Kasteelstraat en de Lerrekensstraat. Het BPA “Zonevreemde bedrijven openbaar slachthuis” (gele contour) ligt tussen het studiegebied en de Mechelsesteenweg, meer bepaald tussen de Statieloop en de Oude Statieloop. Het is een watergevoelig gebied met een aantal biologisch waardevolle elementen dat door de Statieloop wordt opgesplitst in drie delen. Twee van de drie delen voldoen aan het vooropgestelde programma van eisen. Het deelgebied gelegen aan de Liersesteenweg, is een goede zichtlocatie met potenties voor de aankondiging van Heist-op-den-Berg.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
11
Visie
De locatie aan de Liersesteenweg heeft heel wat potentie voor de inplanting van een nieuw zwembadcomplex in combinatie met detailhandel of kleinschalige bedrijven. De nieuwe ontwikkeling moet een zekere kwalitatieve uitstraling hebben naar de Liersesteenweg toe. Het sportgebeuren kan gecombineerd worden met gerelateerde detailhandel. Aan deze functies kan een waaier van kwalitatieve verblijfsruimten worden gekoppeld, in het groen van de beekvallei doorheen het gebied. De vallei geeft ook mogelijkheden tot waterbuffering met een kwalitatieve beeldwaarde, het verwezenlijken van trage assen en wonen in het groen. Het zwembadcomplex vormt een incentive voor een gebied met handel/bedrijvigheid, sportrecreatie, waterbuffering en wonen.
Referentiebeelden Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
12
Visieschets
Alhoewel ruimtelijk gezien heel wat argumenten voor deze locatie pleiten kan zij niet weerhouden worden. Enerzijds gelet op het moratorium voor handelszaken dat voor de hele N10 geldt. “In afwachting van de herinrichting dient het moratorium op nieuwe handelszaken, dat op 19/11/97 afgesproken werd, gehandhaafd te worden. De herinrichting van de N10 is nodig alvorens in het kader van provinciale structuurplanning kan overgegaan worden tot het aanduiden van bijkomende bedrijventerreinen of kleinhandelzones” (GRS). Anderzijds is er ook een conflict met de visie van de provincie Antwerpen op het gebied. In de afbakening van het kleinstedelijk gebied komt wonen en een kleinschalig bedrijventerrein als visie naar voren. Voor de gemeente Heist-op-den-Berg is dit een van de laatste locaties met nog mogelijkheden voor de ontwikkeling van een (beperkt) bedrijventerrein. Een groot deel van de zone blijft echter in functie van wonen. De functies sport en recreatie en dus ook de inplanting van een nieuw zwembadcomplex stroken niet met deze visie.
De Statieloop kan worden uitgebouwd tot groene ader doorheen het gebied en vormt daarbij tevens een groene buffer tussen wonen in het noorden en het recreatief gebeuren/bedrijvigheid in het zuiden van het gebied. De inplanting van het zwembad kan gebeuren tegen de Statieloop. De beleving van “water” kan zo een extra dimensie krijgen. Het nieuwe zwembad kan worden aangetakt aan trage assen, lopende via de groen/blauwe ader, en die verbinding geven met het station en het centrum van Heist-op-den-Berg. Naast het zwembadcomplex kan er ruimte worden voorzien voor een aantal handelspanden of kleinschalige bedrijven. Het deelgebied ten noorden van de Statieloop kan als woonuitbreiding worden ingevuld. De ontsluiting takt, via een centrale insteek en via een lus met de Beemdekensstraat, aan op de Liersesteenweg (N10)
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
13
3.2.
De Lostraat
Bestaande toestand De locatie aan de Lostraat omvat het gebied ten zuiden van de huidige sportzone tot aan de spoorweg en de Cuperuslei. Het is een uitgestrekt gebied met verschillende kenmerken. Het indelen in deelgebieden zorgt voor een betere analyse. De Boektestraat en het deel van de Lostraat evenwijdig met de spoorweg kunnen de grens vormen tussen het deelgebied a en het deelgebied b van de locatie; Het deelgebied (a) wordt gekenmerkt door agrarische activiteiten en heeft verschillende verkavelingen op de rondom liggende grenzen. In het westen ligt de Neleshoeve op het einde van de Orshagenstraat. De hoeve geeft een zekere identiteit aan zijn omgeving. De Loop van Riemen deelt het deelgebied (a) fysisch op. Het gebied wordt ontsloten door de twee insteken aan de Lostraat en door de Orshagenstraat.
b
a
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
Het deelgebied (b) grenst volledig tegen de spoorweg en wordt opgedeeld door de Klein Veldekensloop. Ten oosten van de Klein Veldekensloop wordt het landschap gekenmerkt door agrarische activiteit, meestal weides. Ten westen ligt een ecologisch waardevol landschap met veel ruigtes. Het is eveneens een zeer nat gebied. Het gebied is weinig toegankelijk en heeft insteken ter hoogte van de Cuperuslei, aan Ter Hagen en in de Boektestraat.
14
Visie De locatie is gelegen in het stadspark van Heist-op-den-Berg (GRS). De inplanting van het zwembadcomplex kan opgehangen worden aan de sterke identiteit en de bestaande structuren van het gebied. Het vormt een onderdeel van het toekomstige stadspark. Het stadspark vormt een groen kader waarbinnen de verschillende functies worden ondergebracht, (wonen in het groen, sportpark en recreatie met het Hof van Riemen, natuurgebied). Trage assen en zachte recreatie (Finse piste, wandelpaden,…) kunnen in het groen van het park worden geïntegreerd. Er ontstaan overgangen tussen wonen naar sport en recreatie en van sport en recreatie naar natuur. Het groen aan de spoorweg vormt een buffer naar het aanliggende bedrijventerrein. Het gebied vormt zo een attractief geheel, aanleunend tegen het centrum van Heist-op-den-Berg.
Referentiebeelden Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
15
Visieschets
De Loop van Riemen kan een meerwaarde betekenen in de beleving rond water en vormt een groene/blauwe ader doorheen het sportpark. Het resultaat is een park met diverse functies in synergie met elkaar, omkaderd door groen. Rekening houdend met de bestaande ruimtelijke structuur, de zichtbaarheid en de herkenbaarheid, wordt het zwembad en de hoofdtoegang in het verlengde van de Tiendestraat gepositioneerd. Om een zichtas op het zwembadcomplex te bekrachtigen wordt een brede laanstructuur voorzien. Hieraan wordt de parking gekoppeld die in verbinding staat met de (overflow)parking aan de overzijde van de Loop van Riemen. Trage wegen verbinden de verschillende functies zowel binnen het stadspark (voetbal, atletiek, sporthal, zwembad, Neleshoeve…) als ook met de omliggende functies (centrum Heist-op-den-Berg, station,…) door het netwerk van functionele en recreatieve fietsroutes en de hoofdfietsroute langs de spoorweg. Het gebouw van het zwembadcomplex kan zeer gunstig worden georiënteerd (Zuid) met zicht op het omliggende landschap (parkstructuur). De inbreng van groen zal enerzijds het groene karakter van het stadspark versterken en anderzijds een buffer vormen naar de omliggende woningen. Door de diversiteit en omvang van de locatie is een verdere uitwerking van de visie verantwoord.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
16
3.3.
Orshagenstraat/Lostraat (huidige locatie zwembad)
Bestaande toestand De bestaande sportzone is gelegen tussen de Lostraat, met het knooppunt Lostraat/Paul Van Roosbroecklaan en de Orshagenstraat. Het gebied wordt grotendeels omgeven door woningen, het domein “Hof Van Riemen” en de Neleshoeve aan het einde van de Orshagenstraat. De aanwezige infrastructuren zijn het stedelijk zwembad, gelegen aan de rotonde, en een aantal voetbalvelden (5), waarvan een wedstrijdveld met stadion. Het parkeren gebeurt aanliggend aan de Lostraat/ zwembad en op de parking achter het stadion. Langs de Orshagenstraat loopt de Loop van Riemen, zij vormt een deel van de zuidelijke grens van het gebied.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
17
Visie Deze locatie scoort globaal zeer goed volgens de opgestelde matrix. Het huidige BPA voorziet een uitbreiding van de voetbal met extra oefenvelden tegen de Orshagenstraat. Ter hoogte van de Lostraat wordt op het huidige oefenveld de inplanting van een sporthal voorzien. Hiervoor bestaan inmiddels reeds concrete plannen. Door de inplanting van de nieuwe zwembadinfrastructuur ter hoogte van het huidige zwembad kunnen ze samen (zwembad en sporthal) in relatie staan met elkaar o.a. door het bundelen van functies bv: parkeren. De diversiteit aan sporten en het ruimtegebruik binnen het gebied wordt tot een maximum gebracht. De interactie binnen dit sportlandschap is dan ook groot.
Referentiebeelden Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
18
Visieschets
de Orshagenstraat zullen overflowparkings worden die slechts bij evenementen worden gebruikt. Deze aan de Lostraat ter hoogte van het zwembad en de sporthal zullen volwaardige parkings worden voor intensief gebruik. Rekening houdend met het programma van eisen voldoet de huidige locatie van het zwembad echter niet meer voor de inplanting van een nieuw zwembadcomplex. Het nieuwe zwembad legt op deze locatie een hypotheek op de omliggende functies, op de toekomstige uitbreidingsmogelijkheden van deze functies en op mogelijke toekomstige behoeften van het zwembad zelf. Deze locatie wordt om deze redenen dan ook niet weerhouden.
De inplanting van het nieuwe zwembadcomplex kan binnen de contouren van deze locatie enkel gebeuren ter hoogte van het huidige zwembad. De zichtlocatie aan het knooppunt Lostraat/Paul Van Roosbroecklaan blijft behouden. De architectuur van de gebouwen van het zwembad en de sporthal zorgen voor een zekere attractiviteit en uitstraling van het sportgebeuren in Heist-op-den-Berg. Doorheen het gebied kan een trage as een verbinding vormen tussen enerzijds de verschillende sporttakken en anderzijds de omliggende functies (centrum Heist-op-den-Berg – Neleshoeve). Het parkeren wordt verdeeld in twee gebieden; Lostraat en Orshagenstraat. De parkings aan Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
19
3.4.
De Vogelroedestraat Bestaande toestand De gebieden rond de Vogelroedestraat liggen in herbevestigd agrarisch gebied (HAG) dat aansluit aan de agrarische gebieden ten zuiden van de Paul Van Roosbroecklaan. Ze vormen de overgang tussen het centrum van Heist-op-den-Berg en het open agrarisch landschap. De locatie aan de Vogelroedestraat ligt tegenover de huidige sportzone. De verkeersknoop met de wegen Paul Van Roosbroecklaan/Lostraat loopt als breuklijn tussen de twee locaties, huidige sportzone en Vogelroedestraat maar verzekerd een goede bereikbaarheid met de wagen. De Vogelroedestraat splitst op zijn beurt het gebied op in twee deelgebieden (a en b). Centraal tussen de twee deelgebieden ligt een woning. Het zuidelijk deelgebied (a) grenzend aan de huidige sportzone voldoet niet aan het vooropgestelde programma van eisen; nl. de oppervlakte is kleiner dan 3ha. Een uitbreiding naar het noorden vraagt een knip van de Vogelroedestraat en een eventuele onteigening van de centraal gelegen woning. Het noordelijk deelgebied (b) ten noorden van de Vogelroedestraat grenst aan de Paul van Roosbroecklaan en de Westerlosesteenweg. Het gebied wordt begrensd door woningen in het noordwesten en een BPA “zonevreemde bedrijven Van Kerckhoven en zoon” (gele contour).
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
20
Visie Het knooppunt Paul Van Roosbroecklaan met de Lostraat vormt het scharnier tussen de huidige sportzone en de mogelijke inplanting van het zwembadcomplex. De link tussen de twee locaties vraagt extra aandacht op vlak van verkeersveiligheid (zwakke weggebruikers, ontsluiting parkeergelegenheden,…) en ruimtelijke structuren. Het terrein gelegen aan de Paul Van Roosbroecklaan leent zich als ideale zichtlocatie. De locatie vormt de overgang van wonen naar het agrarische open landschap. De overgang van woonzone naar agrarisch gebied vraagt een visie met een sterke identiteit.
referentiebeelden
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
21
Visieschets
Het complex ruimtegebruik en de juridische toestand van het gebied (HAG) vormen een belangrijke belemmering voor de ontwikkeling van dit gebied. Voor een correcte afweging is een verdere analyse noodzakelijk.
De aanleg van de nieuwe ringweg heeft geleid tot een sterk knooppunt van de Paul van Roosbroecklaan met de Lostraat. Het knooppunt is het scharnierpunt tussen het gebied van de Vogelroedestraat en de huidige sportzone. Het geeft een directe ontsluiting naar al de omliggende functies. (autoverkeer). De inrichting van het knooppunt zal een cruciale rol spelen om de veiligheid van de zwakke weggebruiker te garanderen en de relatie met het overliggende gebied te creëren. De inpassing van het zwembadcomplex in het gebied gebeurt best aan het knooppunt zelf. Uitbreiding is mogelijk in noordelijke richting op voorwaarde dat de Vogelroedestraat geknipt wordt voor gemotoriseerd verkeer. Daarnaast dient het behoud van de bestaande woning te worden afgewogen. Het gebied voor het nieuwe zwembadcomplex wordt geplaatst in een groen kader dat als buffer functioneert naar de omliggende woningen. Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
22
3.5.
Vogelroedestraat
Afwegingsmatrix deelgebieden
Lostraat
Na bovenstaande analyse worden twee van de vier locaties verder geanalyseerd. Beide locaties hebben diverse uiteenlopende kenmerken binnen eenzelfde gebied. Om een correcte afweging mogelijk te maken worden de deelgebieden, zoals voorheen omschreven, afzonderlijk beoordeeld. De deelgebieden worden in de matrix aangegeven door a en b.
De Lostraat met zijn deelgebied (a) heeft de grootste waardetoekenning gekregen en scoort op al de criteria goed tot zeer goed. Vooral de identiteit van de locatie, de combinatie met omliggende functies binnen een gebied en trage verbindingen voor fietser en voetganger zijn sterke potenties van deze locatie. De zichtlocatie vraagt bij de inrichting extra aandacht door een beperkte vrije lengte aan de Lostraat. Doelgerichte ontwerpoplossingen kunnen dit verbeteren. Een tweede criteria met een minder positief uitgesproken waarde is de “watertoets”. Aan de loop van Riemen is een (kleine) watergevoelige zone waarmee met enige aandacht dient te worden omgesprongen. In de matrix werd de planningscontext niet meer meegenomen aangezien voor elk van de locaties een planningsinitiatief noodzakelijk is. Extra troef voor de locatie Lostraat a) is het feit dat de ontwikkeling van deze zone perfect past binnen de visie van het GRS, wat de haalbaarheid van het project ten goede komt. Het deelgebied (b) van de Lostraat scoort minder goed. Vooral de waardevolle ecologische eigenschappen en de slechte ontsluitingsmogelijkheden maken het deelgebied ongeschikt voor de inplanting van het zwembadcomplex. De Vogelroedestraat met zijn deelgebied (a) heeft nog een relatief goede waardetoekenning. De bereikbaarheid met de auto en de zichtlocatie is een duidelijke meerwaarde van dit gebied. De beschikbare oppervlakte is een sterk doorwegend knelpunt dat een hypotheek legt op toekomstige ontwikkelingen of nevenactiviteiten. Op vlak van identiteit en landschappelijke integratie is de inplanting van een sportcomplex een nog grotere uitdaging. De combinatie met de andere sportfuncties kan, indien er inspanningen worden gedaan om de breuklijn (Paul van Roosbroecklaan) tussen de huidige sportzone en de locatie Vogelroedestraat te vervagen en te komen tot een aaneengesloten sportpark. De opzet van een doelgericht netwerk van trage wegen is in dit concept moeilijk te integreren in de bestaande structuren. De juridische context (HAG) vormt een extra barrière voor de integratie van een stedelijk zwembad en dit vooral op juridisch-planologisch vlak. Het deelgebied (b) Vogelroedestraat ligt geïsoleerd in een gebied met weinig identiteit. De waardetoekenning is globaal matig. De verbinding
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
23
met het deelgebied (a) is beperkt door de centrale ligging van een woning en de Vogelroedestraat tussen de twee deelgebieden in. De analyse van de deelgebieden van de Vogelroedestraat en de Lostraat geeft aan dat de Locatie aan de Lostraat (deelgebied a) de beste waardetoekenning heeft met een globale positieve score op al de criteria. Dit in tegenstelling tot de Vogelroedestraat waarbij een aantal criteria met een negatieve beoordeling zwaar doorwegen. De Locatie aan de Lostraat (a) wordt op basis van bovenstaande redenen weerhouden voor de ontwikkeling van een nieuw stedelijk zwembad. In een volgend hoofdstuk wordt de inrichting voor deze zone verder uitgewerkt. Op basis van de resultaten van deze studie zal dan een RUP worden opgemaakt.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
24
4. Uitwerking visie
stadspark van Heist-op-den-Berg (GRS). De inplanting van het zwembadcomplex kan opgehangen worden aan de sterke identiteit en de bestaande structuren van het gebied. Het vormt een onderdeel van het toekomstige stadspark. Het stadspark vormt een groen kader waarbinnen de verschillende functies worden ondergebracht, (wonen in het groen, sportpark en recreatie met het Hof van Riemen, natuurgebied). Trage assen en zachte recreatie (Finse piste, wandelpaden,…) kunnen in het groen van het park worden geïntegreerd. Er ontstaan overgangen tussen wonen naar sport en recreatie en van sport en recreatie naar natuur. Het groen aan de spoorweg vormt een buffer naar het aanliggende bedrijventerrein. Het gebied vormt zo attractief geheel, aanleunend tegen het centrum van Heist-op-den-Berg. De Loop van Riemen betekent een meerwaarde in de beleving rond water en vormt een groene/blauwe ader doorheen het sportpark. Het resultaat is een park met diverse functies in synergie met elkaar, omkaderd door groen. Rekening houdend met de bestaande ruimtelijke structuur, de zichtbaarheid en de herkenbaarheid, wordt het zwembad en de hoofdtoegang in het verlengde van de Tiendestraat gepositioneerd. Om een zichtas op het zwembadcomplex te bekrachtigen wordt een brede laanstructuur voorzien. Hieraan wordt de parking gekoppeld die staat in verbinding met de (overflow)parking aan de overzijde van de Loop van Riemen. Trage wegen verbinden de verschillende functies zowel binnen het stadspark (voetbal, atletiek, sporthal, zwembad, Neleshoeve…) als ook met de omliggende functies (centrum Heist-op-den-Berg, station,…) door het netwerk van functionele en recreatieve fietsroutes en de hoofdfietsroute langs de spoorweg. Het gebouw van het zwembadcomplex kan zeer gunstig worden georiënteerd (Zuid) met zicht op het omliggende landschap (parkstructuur). De inbreng van groen zal enerzijds het groene karakter van het stadspark versterken en anderzijds een buffer vormen naar de omliggende woningen.
De locatie aan de Lostraat omvat het gebied ten zuiden van de huidige sportzone tot aan de spoorweg en de Cuperuslei. Het is een uitgestrekt gebied met verschillende kenmerken. De locatie is gelegen in het Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
Hierna worden de essentiële elementen voor de inrichting van de zone weergegeven: krachtlijnen, sportfaciliteiten, visie ontsluiting, visie parkeren, groenstructuur en de aanwezige woonfunctie. 25
4.1.
Krachtlijnen
-
Zwembad op eindpunt van een nieuwe dreef = accent op de Lostraat
-
Verkeersvrije fiets –en wandelverbindingen via stadspark en spoorweg
-
Mogelijkheid uitbreiding huidige sportzone (met buitensporten vb; voetbal).
-
Relatie zwembad versterken met de uitbreiding van de huidige sportzone
-
Relatie mogelijke uitbreiding met huidige sportzone versterken.(plein)
-
Afwerking rand aan de aanliggende tuinen en voldoende buffering (min. 20m) tussen wonen en sport.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
26
4.2.
Sportfaciliteiten
aanliggende groengebied. De integratie van een aantal weloverwogen wandelpaden verhogen de doorwaadbaarheid van het gebied en maken het aantrekkelijker. Het sportpark zal de ruimte krijgen om een aantal aanwezige sportfaciliteiten uit te breiden en nieuwe sportfaciliteiten te integreren. De voetbal (KSK) heeft eventueel mogelijkheden om een aantal extra voetbalpleinen aan te leggen en het stadion te vergroten, indien deze behoefte zich zou aandienen. Het zwembad krijgt op de nieuwe locatie alle potenties om aan het programma van eisen te voldoen en in te spelen op toekomstige noden. De integratie van een sporthal met eventueel een polyvalente zaal geeft een uitbreiding aan indoorsportfaciliteiten binnen het gebied.
Samen met de mogelijkheden voor zacht recreatief medegebruik (Finse piste, fit-o-meter,…) binnen het stadspark, krijgt het park naast natuurwaarden, wonen in het groen en zachte recreatie (wandelen, fietsen, vogelspotten,…) een volwaardig sportaanbod met diverse sporten zowel indoor als outdoor, het wordt een stadspark waar iets te beleven valt. De ontwikkeling van het sportpark binnen het stadspark (GRS) brengt een synergie van functies binnen een groot aaneengesloten gebied. De aanwezige recreatieve functies gekoppeld aan de “Hof Van Riemen” en de “Neleshoeve” kunnen worden uitgebouwd en ondersteund door het Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
27
4.3.
Visie ontsluiting
De verschillende functies vragen een goede bereikbaarheid met de wagen, openbaar vervoer, fiets en te voet. De ontwikkeling van het interne netwerk van het stadspark dient te worden afgestemd op het omliggende netwerk van vervoersmodi. We onderscheiden een netwerk van; • •
gemotoriseerd verkeer met inbegrip van autoverkeer (bezoekers en diensten) en openbaar vervoer (trein en bus). Trage wegen (Fietsers en voetgangers)
Netwerk gemotoriseerd verkeer
De Lostraat heeft potenties voor een vlotte ontsluiting van en naar de sportzone/stadspark. De Orshagenstraat en de Boektestraat kunnen worden ingezet als secundaire ontsluiting. De belasting van deze secundaire ontsluiting in functie van het sportgebeuren, dient zo laag mogelijk te blijven. De Orshagenstraat is wel de hoofdontsluiting van de aanwezige zachte recreatie (Hof van Riemen en de Neleshoeve) en zorgt samen met enkele insteken van de Lostraat en de Boektestraat, voor de ontsluiting van de aanwezige woningen binnen het gebied. Het openbaar vervoer kan opgesplitst worden in treinvervoer. Het station van Heist-op-den-Berg zal in met het park via een directe trage as langs het spoor en De busverbindingen zijn aanwezig met haltes op de sportzone) en de Paul Van Roosbroecklaan. Zij zorgen bereikbaarheid van de sportzone.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
busvervoer en verbinding staan busverbindingen. Lostraat (huidge voor een directe
28
4.4.
Trage wegen
Parkeervisie
Elke functie, bereikbaar met de wagen, heeft een zekere parkeerbehoefte. De maximale parkeerbehoefte geeft een “worst case” scenario waarbij elke functie maximaal wordt bezet. De parkeercapaciteit kan worden afgestemd op deze indicatieve waarde maar hangt ook af van de ruimtelijke draagkracht en de verkeersleefbaarheid in de verschillende omliggende ontsluitingswegen. Milderende maatregelen en een doordachte inrichting kunnen zorgen voor een lagere parkeercapaciteit bij eenzelfde maximale parkeerbehoefte. (aanmoedigen openbaar vervoer, piek –en dalmomenten van de verschillende functies op elkaar afstemmen, bundelen van functies, enz…) Voor een minimale belasting van de sportzone en zijn omgeving, is dan ook een duidelijke parkeervisie nodig.
Visie
Trage wegen zijn essentieel als verbindend netwerk tussen aanwezige functies binnen de sportzone/stadspark en omliggende. Het zijn uitgeruste wegen ter ondersteuning van het fiets- en wandelcomfort met fysieke barriëres voor motorvoertuigen. Het interne netwerk wordt opgebouwd uit directe verbindingen tussen de functies en het externe netwerk (Laan Hof van Riemen, hoofdfietsroute langs de spoorweg, …). Het netwerk van trage wegen kan worden aangevuld met een fijner netwerk van onverharde wandelpaden doorheen het gebied. Deze wandelpaden kunnen een verbindende functie hebben of/en worden uitgewerkt als onderdeel van de zachte recreatie.
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
29
De Lostraat vormt, als hoofdontsluitingsas van de sportzone, de drager van een zone voor volwaardige parkings. De verdeling van de parkeercapaciteit wordt afgestemd op de parkeerbehoefte per functie binnen het gebied. Een zone van overflowparkings, aansluitend aan de parkeerzone van de Lostraat, zal centraal in het gebied worden vertaald met de Orshagenstraat als ontsluiting. Deze overflowparkings zullen slechts bij piekmomenten (evenementen) worden ingezet om de achterliggende gebieden van een mogelijke parkeer/verkeersdruk te vrijwaren. De Orshagenstraat vormt een secundaire drager met een zo laag mogelijke belastingsfrequentie. Maximale parkeerbehoefte
Uit onderstaande tabel kan worden afgeleid dat de grootste parkeerbehoefte ligt bij de activiteiten van het stadion KSK Heist-op-denBerg. De parkeerbehoefte is berekend volgens de toekomstige cijfers voor het stadion. De promotie van KSK naar 2de Nationaal vraagt een grotere capaciteit aan staan -en zitplaatsen en een uitbreiding van het stadion met extra parkeerplaatsen. De ruimtelijke impact zal tot een minimum worden gehouden door groene overflowparkings. Uit de parkeerbehoefte kunnen we besluiten dat er een behoefte is aan 451 volwaardige parkeerplaatsen bij een maximale bezetting van de sportfaciliteiten bij een door de weekse activiteit. Bij evenementen zijn er 400 extra parkeerplaatsen nodig om de parkeerbehoefte bij een dergelijke piek op te vangen.
De maximale parkeerbehoefte wordt bereikt wanneer elke sportinfrastructuur voor 100% wordt benut. De parkeerbehoefte wordt berekend aan de hand van de eenheid maal een specifieke factor per sportinfrastructuur. Het gaat om richtcijfers die als indicatie helpen bij de ruimtelijke afweging van parkeren en aanverwante functies. Om aan de parkeerbehoefte tegemoet te komen, zal bij nieuwe ontwikkelingen in het gebied een zekere oppervlakte in rekening moeten worden gebracht voor parkeren (=parkeercapaciteit).
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
30
Parkeercapaciteit
openbaar vervoer en fietsroutes, fietsenstallingen,…)
Het parkeren voor de verschillende functies van de sportzone wordt als cluster georganiseerd langs de Lostraat. Door het diverse aanbod, de nodige ruimte per functie en om verantwoorde loopsafstanden te garanderen dient het parkeren gespreid te worden georganiseerd in parkeerzones binnen de parkeercluster. De koppeling van de parkeercluster aan de Lostraat maakt van de Lostraat een parkeer/ontsluitingsas.
Buiten het projectgebied wordt nog een zone geselecteerd als extra parking in de oksel van het knooppunt Losstraat – Paul Van Roosbroecklaan (+ 65 parkeerplaatsen).
De functies, binnen de sportzone, kunnen ruimtelijk worden ondergebracht in drie deelzones; sporthal – voetbal – zwembad. Elke deelzone heeft een zekere parkeerbehoefte die kan worden opgevangen door parkeermogelijkheden aansluitend bij de resprctievelijke functie. De eigenlijke parkeercluster bestaat dan uit drie deelzones/parkeergebieden, gekoppeld aan de Lostraat; • • •
Sporthal; Voetbal; Zwembad;
190 parkeerplaatsen 110 parkeerplaatsen 100 parkeerplaatsen
De bezoekers van het stadspark kunnen gebruik maken van de parkeermogelijkheden aan het Hof Van Riemen en de Neleshoeve. Deze locaties dienen te worden aangemoedigd als mogelijke vertrekpunten van wandel- en fietsroutes doorheen of gekoppeld aan het gebied. Bij piekmomenten van de zachte recreatie kan de overflowparkeerzone van de sportzone mee ingezet worden. De totale parkeercapaciteit in de gehele sportzone is +400 ingerichte parkeerplaatsen, afhankelijk van de oppervlakte die beschikbaar is. Gebundeld aan de volwaardige parkeergebieden kunnen enkele overflowparkings zorgen voor 370 extra parkeerplaatsen. Het totaal aantal parkeerplaatsen komt op + 770 plaatsen. Vergeleken met de parkeerbehoefte bij een “dagelijks” scenario is dit ruim voldoende. Het bundelen en afstemmen op elkaar, van de piek –en dalmomenten van de verschillende functies, kan zorgen voor een lagere parkeerbehoefte en vermijdt een maximaal scenario. Bij de inrichting van de parkeerzones zal aandacht gaan naar verantwoord ruimtegebruik en de aanmoediging van alternatieve vervoersmodi. (info Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
31
4.5.
Groen en blauw
door een zeer natte zone met nat grasland en struweel. Van daaruit loopt de vallei van de Kleine Veldekensloop langs de spoorweg op tot aan de Lostraat. Over heel de lengte kunnen de natuurwaarden ontwikkeld en versterkt worden en als aantrekkelijk gebied voor zachte recreatie en natuureducatie worden uitgebouwd. De structuren van de vallei vormen de buffer voor het park naar de spoorweg en het aanliggende bedrijventerrein. Daarnaast zijn doorheen het gebied een aantal groenstructuren aanwezig die bepaalde ruimten inkaderen. De groene structuren zorgen voor het conflictvrij samengaan van diverse functies. Ze vormen buffers, ondersteunen de groene context van het gebied (beeldwaarde) en de natuurwaarden.
Het stadspark kent twee groen/blauwe assen; • •
Vallei van de Loop van Riemen Vallei van de Klein Veldekensloop
De vallei van de Loop van Riemen loopt vanuit het Hof van Riemen dwars door de sportzone tot aan de Lostraat. De vallei vormt de groene as waaraan het sportpark kan worden opgehangen en dient voldoende ruimte te krijgen binnen de ontwikkelingen. Het integreren en versterken van de vallei en zijn elementen binnen het sportpark, kan een meerwaarde betekenen op ecologisch en recreatief vlak, maar ook in de beleving rond het sportgebeuren zelf. De vallei van de Kleine Veldekensloop komt het gebied binnen ter hoogte van Ter Hagen. De vallei krijgt in deze zone alle ruimte en kenmerkt zich Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
32
4.6.
Wonen in het park
Het wonen in het park wordt een exclusieve gelegenheid, volledig geïntegreerd en in synergie met zijn omliggende functies.
Binnen de zone van het stadspark zijn een aantal woningen gelegen. De woningen situeren zich tussen de twee beekvalleien en als woonlint aan de Lostraat. De woningen aan de Lostraat zullen de rand van het park vormen. De wand van de Lostraat is regelmatig onderbroken met zichten op het park of met groen dat mee in het straatbeeld wordt getrokken. De tuinen van de woningen zullen aansluiten aan het groene karakter van het park om het gevoel van wonen in een groene omgeving te versterken. De woningen in het gebied dienen volledig op te gaan in het parkgevoel. De uitbouw van het stadspark dient een meerwaarde te betekenen voor de aanwezige woningen. De aangroei van nieuwe woningen binnen het gebied zal beperkt worden tot de woonzones op het gewestplan, opdat het groene karakter gegarandeerd blijft en omliggende functies niet worden gehypothekeerd. Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
33
5. Conclusie
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
34
Uit de analyse komt, voor de locatie aan de Lostraat, een overheersend aantal sterkten naar voor. De locatie heeft voldoende potentieel, niet alleen voor de huidige invulling maar ook voor een evoluerend programma van functies in de toekomst. Het nieuwe zwembad kan een incentive zijn voor de ontwikkeling van het stadspark waarbinnen de sportzone gelegen is. Het stadspark met de sportzone als onderdeel bestaat uit een aantal elementen bepalend voor de beeldwaarde, de belevingswaarde en de identiteit van het gebied. De diversiteit aan functies zorgt voor een sterk en aantrekkelijk geheel voor jong en oud waarbij de functies in synergie staan met elkaar. De ontwikkeling van het stadspark kan met de integratie van trage assen zorgen voor conflictarme verbindingen, met het centrum en andere functies, binnen de parkzone zelf. Het netwerk kan aangevuld worden met andere vervoersmodi die zorgen voor een vlotte bereikbaarheid van het gebied en dit grenzend aan het centrum van Heist-op-den-Berg. De bereikbaarheid is verzekerd door een uitgewerkte parkeercapaciteit afgestemd op het dagelijks functioneren van de hele zone, zonder een hypotheek te leggen op toekomstige ontwikkelingen en het groene karakter van het park. De ecologische kwaliteiten dienen te worden behouden en waar mogelijk versterkt en vormen een belangrijke meerwaarde voor de omgeving. De twee valleien zijn de dragers van deze natuurwaarden in het gebied waarbij het accent bij de vallei van de Kleine Veldekensloop ligt op het versterken van de aanwezige natuurwaarden en bij de Loop van Riemen ligt het accent op het ondersteunen van het parkkarakter.
Het sportpark moet een uitnodigende sfeer krijgen voor jong en oud, sportieveling en supporters, … Het sportlandschap heeft een diversiteit aan sportfaciliteiten met voldoende ruimte om zich verder te ontwikkelen in een groene omgeving. De aanwezige woningen dienen te worden geïntegreerd als wonen in het groen. De nieuwe ontwikkelingen in het gebied dienen een meerwaarde te betekenen en de woonkwaliteit van het wonen te verhogen. Nieuwe woningen worden binnen het stadspark tot een minimum beperkt om de open ruimte te vrijwaren. De locatie aan de Lostraat heeft niet alleen potenties voor een goede integratie van het nieuwe zwembad maar ook het daarmee samengaand versterken van de landschappelijke structuur en de functies die in deze structuur vervat zitten. Gelet op de bestemmingen op het gewestplan is voor de ontwikkeling van deze locatie de opmaak van een RUP noodzakelijk. De realisatie van het stadspark is verankerd in het GRS en het RUP kan op basis hiervan opgemaakt worden. Om de globale ontwikkeling van het gebied te garanderen zal niet enkel het deel nodig voor de inplanting van het zwembad in het RUP opgenomen worden, maar wel het hele gebied tussen spoorweg en Ter Laken/ Orshagenstraat/Cuperuslei en Lostraat.
De beekvallei van de Loop van Riemen moet met de nodige zorg worden geïntegreerd en de reeds aanwezige laanbomen in het gebied zijn structuurbepalende elementen die kunnen worden herhaald o.a. om de aandacht te trekken vanuit de Lostraat naar het zwembadcomplex. (Zichtlocatie) Het groene karakter van het park zal de rode draad vormen bij de inrichting en inplanting van de nieuwe functies (sporthal en zwembad) waarbij een doordacht ontwerp kan zorgen voor een grotere beeldwaarde en eenzelfde identiteit binnen de sportzone. Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
35
6. Bijlagen
Locatieonderzoek zwembad Heist-op-den-Berg
36