Schorsing, verwijdering, thuiszittende leerling, thuiszitter en thuisonderwijs 2015-2016
Oktober 2015
INHOUD INLEIDING
2
Hoofdstuk 1
DEFINITIES
4
Hoofdstuk 2
INTERVENTIE, VERZUIM EN THUISZITTENDE LEERLINGEN 2.1. Interventie op school 2.2. Verzuim 2.3. Thuiszittende leerling en thuiszitter
6
SCHORSING EN VERWIJDERING 3.1. Schorsing 3.1.1. Schorsing in het basisonderwijs 3.1.2. Schorsen onder voorwaarden 3.1.3. Schorsing melden via ISD 3.2. Verwijdering 3.3. Bezwaar maken 3.4. Schorsing en verwijdering in het speciaal onderwijs
9
Hoofdstuk 3
Hoofdstuk 4
7 7 7
9 9 9 9 9 10 11
THUISONDERWIJS 4.1. Begripsomschrijving 4.2. Wetgeving
12
MONITORING EN STROOMSCHEMA 5.1. Monitoring 5.2. Teruggang onderwijs
14
Bijlage 1
WETGEVING
17
Bijlage 2
LITERATUURLIJST
18
Hoofdstuk 5
12 12
14 15
1
INLEIDING Het SWV Rijn & Gelderse Vallei is operationeel sinds 1 augustus 2014. Gedurende het schooljaar 2014-2015 is gesignaleerd dat scholen soms handelingsverlegen zijn wanneer leerlingen moeilijk verstaanbaar gedrag laten zien. Uit deze situatie komt soms een schorsing of verwijdering voort. Gesignaleerd is, dat in sommige situaties wetgeving rondom schorsing en verwijdering niet goed gehanteerd werd, daarom is deze notitie ontstaan. Het geeft scholen/schoolbesturen informatie over definities, wetgeving, beleid en monitoring rondom schorsing, verwijdering, thuiszittende leerling (thuiszitters) en thuisonderwijs. Per onderwerp is aangegeven wat wetgeving is, dan wel beleid van het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband wil en kan scholen ondersteunen in het voorkomen van het inzetten van genoemde maatregelen. De Steunpunt Coördinator kan bij het ontstaan van handelingsverlegenheid altijd ingeschakeld worden. Informatie en beleid rondom thuiszitters wordt apart uitgewerkt door: de werkgroep Preventie, Interventie en Time-out-route van het SWV Rijn & Gelderse Vallei. Gedurende het schooljaar 2015-2016 kan een uitwerking worden verwacht. de werkgroep “Thuiszitters” voortkomend uit de samenwerkingsagenda Gemeentensamenwerkingsverbanden PO-VO. Gedurende het schooljaar 2015-2016 wordt hiervan een uitwerking verwacht.
Met vriendelijke groet Thea de Graaf Directeur SWV Rijn & Gelderse Vallei
2
3
Hoofdstuk 1. DEFINITIES Uit wetgeving Interventie Een interventie is een actieve handeling om een probleem op te lossen.
Kwalificatieplicht (VO) Na het laatste schooljaar van de leerplicht begint de kwalificatieplicht. Met de kwalificatieplicht wordt de leerplicht verlengd tot de dag dat de jongere een startkwalificatie heeft gehaald, of tot de dag dat de leerling 18 jaar wordt. Een startkwalificatie is een afgeronde havo-/vwo-opleiding of mbodiploma niveau 2 of hoger. Uitzondering: jongeren met een getuigschrift of diploma van het praktijkonderwijs of jongeren die het speciaal onderwijs hebben gevolgd met uitstroomprofiel arbeid of dagbesteding hoeven niet te voldoen aan de kwalificatieplicht.
Leerplicht Ieder kind is volledig leerplichtig vanaf de 1e schooldag van de maand na de 5e verjaardag tot aan het einde van het schooljaar waarin deze 16 jaar wordt.
Schorsen Gebruikte termen als interne of externe schorsing en het geven van een time-out vallen onder de algemene definitie van schorsing en hiermee ook onder alle wettelijke bepalingen betreffende schorsing . Een schorsing is een besluit van het bevoegd gezag om de leerling, wegens een bepaalde gedraging, tijdelijk niet toe te laten tot de lessen of tot de school. De leerling wordt in een aparte ruimte gezet en gaat daar werken aan zijn schoolwerk of krijgt schoolwerk mee naar huis. Een schorsing mag school voor ten hoogste één week uitgesproken worden en moet worden gemeld bij de inspectie voor het onderwijs.
Thuisonderwijs Onderwijs wat thuis plaatsvindt.
Thuiszittende leerling Leer- en kwalificatieplichtige kinderen en jongeren die niet op een school staan ingeschreven, zonder dat daarvoor op grond van de Leerplichtwet vrijstelling is gegeven (= absoluut verzuim). Het absoluut verzuim wordt gemeten door het GBA te vergelijken met de Basisregistratie onderwijs (BRON).
Thuiszitter Een thuiszitter is een leerplichtige en kwalificatie plichtige leerlingen die meer dan vier weken thuiszit en staat ingeschreven bij een school (relatief verzuim). N.B. Beleid rondom thuiszitters wordt apart uitgewerkt door de werkgroep Preventie, interventie en Time-out-route en is daarom niet opgenomen in deze notitie.
Verwijderen Een verwijdering is een besluit van het bevoegd gezag om de leerling, wegens een bepaalde gedraging, niet meer toe te laten tot de lessen en tot de school. Het bevoegd gezag zal een andere school/instelling moeten vinden die bereid is de leerling toe te laten. Tot die tijd is de school verantwoordelijk voor het bieden van onderwijs.
4
Verzuim Er wordt een verschil gemaakt tussen ongeoorloofd en geoorloofd verzuim. Ongeoorloofd verzuim 1. Relatief verzuim Van relatief verzuim is sprake als een op een school ingeschreven leer- of kwalificatieplichtige jongere ongeoorloofd afwezig is. Er zijn de volgende soorten relatief verzuim: a. Beginnend verzuim: Een leerplichtige jongere die minder dan de wettelijke termijn – 16 uur in 4 – weken verzuimt, maar wel lesuren of dagdelen overslaat, begint te verzuimen. Overleg leerplichtambtenaar kan wenselijk zijn. b. Signaalverzuim: Dit verzuim hangt samen met achterliggende problemen van de leerling, zoals bijvoorbeeld een leerling die regelmatig verzuimt omdat hij of zij binnen het gezin dusdanige zorgtaken op zich neemt waardoor er onvoldoende tijd voor school overblijft. Melding en overleg leerplichtambtenaar is wenselijk. c. Wettelijk te melden verzuim: Verzuim van meer dan 16 uur in 4 weken. Verzuim melden aan de leerplichtambtenaar is wettelijk verplicht1. d. Luxe verzuim: Dit is verzuim als een leerplichtige jongere, zonder vrijstelling, buiten de schoolvakanties om (met ouders) op vakantie gaat. Melding aan leerplichtambtenaar is wettelijk verplicht. 2. Absoluut verzuim Van absoluut verzuim is sprake als een leerplichtige jongere tussen de 5 en 16 jaar (of een jongere van 16 of 17 jaar die valt onder de kwalificatieplicht) niet is ingeschreven op een school en ook niet vrijgesteld is van de inschrijvingsplicht. Deze leerlingen vallen niet onder de definitie van thuiszitters (relatief verzuim). Dit verzuim wordt in BRON bijgehouden. Geoorloofd verzuim 1. Verzuim op basis van een ziekmelding Als een leerling ziek is, dan is hij of zij geoorloofd afwezig. Melding aan de leerplichtambtenaar is niet nodig (tenzij bovengemiddeld), registratie in eigen administratie wel. maar registreert de ziekmelding wel in de eigen administratie. 2. Verzuim op basis van verleend verlof Vakantieverlof wegens de specifieke aard van het beroep van een van de ouders is mogelijk. Dit verlof kan slechts eenmaal per schooljaar worden toegekend voor maximaal 10 schooldagen. Ouders moeten aantonen dat zij alle schoolvakanties niet in staat zijn om een aaneengesloten periode van 14 dagen als gezin op vakantie te kunnen wegens de aard van het beroep. Het hoofd van de school geeft wel of geen toestemming. Toestemming kan nooit worden verleend in de eerste 2 weken na de zomervakantie. 3. Verzuim op basis van gewichtige omstandigheden (meer dan 10 schooldagen) De leerplichtambtenaar of het hoofd van de school kan op grond van ‘gewichtige omstandigheden’ (artikel 11, onder g) – een buiten de wil van verzorger/jongere gelegen omstandigheid – een tijdelijke vrijstelling voor het geregeld schoolbezoek verlenen. De ouder dient een verzoek in bij de leerplichtambtenaar en toont aan welke gewichtige omstandigheden er zijn waardoor de jongere de school tijdelijk niet kan bezoeken. 4. Vrijstelling van de inschrijvingsplicht
1
Melding kan via KOV: Kennisgeving Ongeoorloofd Verzuim
5
De Leerplichtwet 1969 geeft de mogelijkheid om op grond van een aantal vrijstellingsgronden een leerling niet in te schrijven in een school. De vrijstellingsgronden worden in hoofdstuk 4 toegelicht.
6
Hoofdstuk 2. INTERVENTIES, VERZUIM EN THUISZITTENDE LEERLINGEN Beleid samenwerkingsverband
2.1.
Interventies binnen de school
Een interventie is een actieve handeling om een probleem op te lossen. Vroegtijdige onderkenning van vragen en/of spanning door school is belangrijk. Indien in een vroegtijdig stadium interventies ingezet worden, kan voorkomen worden dat de spanning oploopt naar ondersteuningscrisis of – nood. Het inzetten van interventies heeft dus als doel: verergering van de situatie voorkomen. Het informeren van ouders over genomen interventies hoort vanzelfsprekend te zijn. Interventies De school bepaalt wat een passende interventie binnen de eigen school kan zijn. De directeur is verantwoordelijk voor de uitvoering van de interventie, de intern begeleider is mede regiehouder over de uitvoering. Wanneer de leeftijd van de leerling dit toelaat is het van belang om de leerling mee te nemen in dit proces. Het voeren van een leerling - gesprek kan een goede eerste aanzet zijn. Het doel van een interventie is om de leerling en/of de leerkracht handvatten te bieden om met de situatie en/of het gedrag om te gaan. Voorbeelden van dit soort interventies zijn: Een andere plek in de klas. Prikkel reducerende maatregelen, zoals inzetten van een koptelefoon, werkscherm. Het inzetten van sociaal emotionele ontwikkelingsspellen. Een interventie kan ook gericht zijn op het bieden van rust. Mogelijke interventies t.b.v. het creëren van rust binnen de eigen school zijn: Time out in een time out-ruimte. Plaatsing in een groep waar de leerkracht en de leerling een goede vertrouwensband hebben. Plaatsing in een groep waarvan bekend is dat de leerkracht snel een vertrouwensband weet op te bouwen. Plaatsing in een parallelgroep. Plaatsing binnen de school bij een teamlid die op dat moment ambulant is, of bij een teamlid die geen lesgevende taken heeft. Het veranderen van de situatie door even een taakje voor de leerkracht uit te voeren buiten de klas.
2.2.
Verzuim
Verzuim is een signaal voor school. De school is verantwoordelijk voor het in beeld brengen van verzuim en van die leerlingen die mogelijk kunnen leiden tot thuiszitten. Afstemming met de afdeling leerplicht is van belang en in sommige gevallen zelfs wettelijk verplicht. Zie voor de verschillende soorten verzuim en verplichtingen de definities uitgewerkt in hoofdstuk 1. Scholen doen er verstandig aan om het schoolverzuim ook bespreekbaar te maken in het Ondersteuningsteam. Hierbij kunnen naast de ouders, ook het lokale team, de leerplichtambtenaar en de Steunpunt Coördinator van het samenwerkingsverband uitgenodigd worden. Communicatie is het sleutelwoord!
2.3.
Thuiszittende leerling
Iedere leerling die thuiszit, is er één te veel. Van alle betrokkenen mag dus worden verwacht dat ze zich maximaal inzetten om thuiszitten te voorkomen. En als het zich toch voordoet, wordt verwacht dat betrokkenen het zo mogelijk oplossen. Dit betekent dat een school een leerling niet mag uitschrijven, voordat de leerling bij een andere school toegelaten is. Het terugdringen van het aantal thuiszittende leerlingen en thuiszitters is een belangrijke doelstelling van passend onderwijs. Hiervoor zijn de afgelopen jaren verschillende acties in gang gezet, zoals verbetering van de registratie, versterking van de leerplichtfunctie en inzet van onderwijsconsulenten. Verschillende 7
regionale initiatieven laten zien dat een actieve gezamenlijke aanpak van ouders, scholen, samenwerkingsverbanden en gemeenten de sleutel is voor succes. Het SWV Rijn & Gelderse Vallei wil met het beschreven beleid voorkomen dat er thuiszittende leerlingen en thuiszitters zijn.
8
Hoofdstuk 3. SCHORSING EN VERWIJDERING Uit wetgeving 3.1.
Schorsing
Indien blijkt dat de nood hoog is geworden en/of een crisis niet voorkomen kan worden, dan wordt soms overgegaan op andere maatregelen. Leerlingen worden dan geheel of gedeeltelijk geschorst. In sommige situaties verloopt dit in goed overleg met ouders, en in andere situaties niet. De regeling met betrekking tot schorsen en/of verwijderen is toegevoegd als bijlage 1. In de schoolgids van iedere school hoort zo’n regeling opgenomen te zijn, welke is vastgesteld door het schoolbestuur van de school2. Verwijderen van een leerling mag niet indien er sprake is van Zorgplicht en pas nadat een andere plaats voor de leerling is gevonden.
3.1.1. Schorsing in het basisonderwijs Vanaf 1 augustus 2014 is met de invoering van passend onderwijs ook de mogelijkheid tot schorsing in de Wet op het primair onderwijs (WPO) opgenomen. Nu schorsing in de wet is opgenomen heeft de inspectie de verantwoordelijkheid om toezicht te houden op de naleving daarvan. Het samenwerkingsverband kan de school ondersteunen. Het is derhalve noodzaak dat bij een schorsing de Steunpunt Coördinator van de regio geïnformeerd wordt. Het is wenselijk dat in een stadium daarvoor de Steunpunt Coördinator reeds betrokken is, zodat een eventuele schorsing voorkomen kan worden.
3.1.2. Schorsen onder voorwaarden Schorsen is onder voorwaarden op grond van Artikel 40c WPO mogelijk vanaf 1 augustus 2014. Daarbij zijn scholen verplicht om schorsingen met de duur van langer dan een dag bij de inspectie te melden. Ook is opgenomen dat leerlingen voor ten hoogste één week geschorst kunnen worden. Tot op heden werd schorsen onder bepaalde voorwaarden gedoogd. De inspectie gaat structureel toezien op naleving van onder meer de verplichting voor scholen een schorsing langer dan een dag met opgave van reden te melden bij de inspectie. Een schorsing mag dus niet langer dan een week (doorgaans vijf schooldagen) duren en moet schriftelijk aan de ouders of een meerderjarige leerling worden bekendgemaakt.
3.1.3. Schorsing melden via ISD Scholen of het bevoegd gezag dienen de schorsing te melden via een formulier dat in het internet schooldossier (ISD) is opgenomen. De inspectie gaat er van uit dat een schorsing zo kort mogelijk duurt en dat scholen zich rekenschap geven van de gevolgen voor de leerling. Van scholen mag verwacht worden dat zij in geval van schorsing zorgvuldig te werk gaan en vaste procedures volgen. De rechter toetst zo nodig of deze gevolgd zijn. Deze voor ouders belangrijke informatie dient opgenomen te zijn in de schoolgids.
3.2.
Verwijdering
Een basisschool mag een leerling in bepaalde gevallen verwijderen. Hierbij heeft de leerling geen toegang meer tot de school. Om tot verwijdering over te gaan gelden strenge regels. Of een school een leerling mag verwijderen hangt af van een aantal factoren. Onderstaande mogelijke factoren worden door de onderwijsinspectie aangegeven: de school een leerling niet de nodige speciale zorg kan bieden; de leerling zich voortdurend agressief gedraagt; er ernstige conflicten zijn (ook als de ouders daar betrokken bij zijn). 2
www.rijksoverheid.nl (november 2014). In de schoolgids die elke basisschool heeft, staat in welke gevallen het schoolbestuur een leerling kan schorsen. Een geschorst leerling mag tijdelijk niet op school komen en geen lessen volgen. Dit geldt ook voor scholen voor speciaal basisonderwijs.
9
Voorafgaand aan verwijdering Voordat het besluit tot verwijdering wordt genomen door het bevoegd gezag van de school, heeft de school de verplichting om: Overleg te houden met de inspecteur van de onderwijsinspectie. De ouders in de gelegenheid te stellen om te worden gehoord over het voornemen tot verwijdering en de redenen daarvoor. De betrokken groepsleraar te horen (artikel 40 lid 11 WPO). Besluit tot verwijdering Het besluit tot verwijdering wordt genomen door het bevoegd gezag van de school. Definitieve verwijdering van een leerling vindt niet eerder plaats dan dat het bevoegd gezag zorg heeft gedragen dat een andere school bereid is de leerling toe te laten. Onder een andere school kan ook worden verstaan een school voor speciaal (basis) onderwijs of een instelling voor speciaal onderwijs (artikel 40 lid 11 WPO). Het besluit tot verwijdering moet schriftelijk en gemotiveerd van het daartoe bevoegde orgaan van de school aan de ouders worden medegedeeld. In het besluit is aangegeven dat, en op welke wijze bezwaar aangetekend kan worden. De inspecteur en de leerplichtambtenaar worden schriftelijk op de hoogte gebracht van het definitieve besluit tot verwijdering. Het samenwerkingsverband kan de school/het schoolbestuur ondersteunen. Het is derhalve noodzaak dat bij een voorgenomen verwijdering de Steunpunt Coördinator van de regio betrokken is. Het is wenselijk dat reeds in een eerder stadium de Steunpunt Coördinator betrokken is, zodat een eventuele verwijdering voorkomen kan worden, dan wel dat het zoeken naar een andere school ondersteund wordt.
3.3.
Bezwaar maken
Regels indienen bezwaar Ouders van een leerling die verwijderd wordt, hebben het recht een bezwaar in te dienen. Hiertoe gelden onderstaande regels: Ouders moeten bezwaar maken binnen zes weken nadat het besluit schriftelijk bekend is gemaakt. Het bezwaar moet schriftelijk ingediend worden bij het bevoegd gezag van de school. Het bevoegd gezag geeft ouders de kans om uw bezwaar mondeling toe te lichten. Ouders hebben recht op inzage van het dossier van het kind. Tijdens de bezwaarprocedure kan de school het kind weigeren. Als ouders erop staan dat de school het kind wel toelaat: o kunnen ouders om een ‘voorlopige voorziening’ vragen bij de bestuursrechter (openbare school); o kunnen ouders een kort geding aanspannen bij de civiele rechter (school voor bijzonder onderwijs). Dan moeten ouders zich wel laten vertegenwoordigen door een advocaat. Als de school vasthoudt aan de verwijdering van het kind, kunnen ouders de zaak voorleggen aan de rechter: o als het een openbare school betreft: bestuursrechter; o als het een school voor bijzonder onderwijs is: civiele rechter. Verantwoordelijkheid bevoegd gezag van de school bij ingediend bezwaar Indien bezwaar is gemaakt tegen het besluit, dan dient het bevoegd gezag binnen 4 weken (gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van het bezwaarschrift is verstreken) te beslissen (artikel 40 lid 12 WPO). In het kader van de heroverweging op bezwaar dienen de ouders te worden gehoord; in deze fase kan de leerling de toegang tot de school ontzegd worden.
10
Bezwaar indienen bij de tijdelijke geschillencommissie toelating en verwijdering Ouders kunnen sinds 1 augustus 2014 een geschil over de verwijdering van hun kind aanhangig maken bij de “tijdelijke geschillencommissie toelating en verwijdering”. De inspectie stelt zich in deze gevallen terughoudend op. Indien een geschil aanhangig is gemaakt bij de commissie en de ouders bezwaar hebben gemaakt tegen de beslissing over de verwijdering, neemt het bevoegd gezag de beslissing op bezwaar niet dan nadat de commissie heeft geoordeeld. De termijn voor het nemen van de beslissing op bezwaar wordt opgeschort met ingang van de dag waarop het geschil aanhangig is gemaakt bij de commissie tot de dag waarop de commissie het oordeel heeft uitgebracht (artikel 43 lid 4 WPO). De commissie brengt op verzoek van de ouders binnen 10 weken een oordeel uit aan het bevoegd gezag, rekening houdend met het schoolondersteuningsprofiel en het ondersteuningsplan (artikel 43 lid 3 WPO).
3.4.
Schorsing en verwijdering in het Speciaal Onderwijs
Schorsing en verwijdering zijn voor leerlingen ingrijpende maatregelen. Scholen voor speciaal onderwijs worden in staat geacht om te kunnen gaan met moeilijk verstaanbaar gedrag van leerlingen. Toch kan het gebeuren dat ook op deze scholen het besluit wordt genomen over te gaan tot schorsen dan wel verwijderen. Voor het nemen van het besluit tot schorsen en verwijderen van een leerling van een school voor Speciaal Onderwijs gelden dezelfde regels als voor het schorsen en verwijderen van een leerling van een reguliere basisschool, met een verplichte aanvulling. Het bestuur van de school is verplicht om de inspecteur te betrekken bij het besluit wanneer er bezwaar wordt ingediend tegen het besluit.
11
Hoofdstuk 4. THUISONDERWIJS Uit wetgeving
4.1.
Begripsomschrijving
Thuisonderwijs: de begrippen thuis en onderwijs zijn wat breder dan het op het eerste gezicht lijkt. Thuis Meestal vindt thuisonderwijs ook daadwerkelijk plaats in de thuissituatie. Echter deze thuissituatie is niet gebonden aan het ouderlijk huis. Het kan ook de tuin zijn, het plaatselijk milieucentrum, tijdens excursies naar dierentuinen, biologische boerderijen, naar het Open Lucht Museum, de Spelerij. Het kan ook zijn, of mede zijn, dat het onderwijs plaatsvindt bij iemand anders in huis. In Amerika, waar thuisonderwijs veel bekender is, zie je dat ouders samenwerken. De ene ouder is goed in wiskunde en geeft de kinderen wiskundeonderwijs, de andere ouder geeft weer taalonderwijs en zo verder. Onderwijs Dit begrip beperkt zich niet tot de schoolvakken die op scholen worden gedoceerd. Veel ouders willen ook dat hun kinderen goed leren omgaan met elkaar, leren samenwerken, leren omgaan met de natuur. De wijze waarop de leerstof wordt aangeboden en verwerkt kan van gezin tot gezin verschillen.
4.2.
Wetgeving
Het ministerie van OCW ziet onderwijs thuis niet als een volwaardig alternatief voor schoolbezoek: 1. Het onderwijs heeft een belangrijke socialiserende functie. De school is de plek waar kinderen andere kinderen ontmoeten en sociale vaardigheden kunnen ontwikkelen. Voor kinderen die onverhoopt thuiszitten, blijkt het niet meer naar school gaan juist vaak een groot gemis. 2. Er is geen zicht op de kwaliteit van het onderwijsaanbod dat buiten scholen wordt geboden. Feit blijft dat er zwaarwegende redenen kunnen zijn om een leerling korttijdelijk of voor langere tijd geen onderwijs op school te laten volgen. Daarvoor zijn al mogelijkheden binnen de huidige wet- en regelgeving. Korttijdelijke thuisonderwijs: De Leerplichtwet biedt ruimte aan de leerplichtambtenaar om op grond van gewichtige omstandigheden (artikel 11, onder g.) een tijdelijke vrijstelling te verlenen van de verplichting tot geregeld schoolbezoek. Het kind blijft dan wel ingeschreven op een school. Deze school blijft dus ook verantwoordelijk voor het onderwijs aan die leerling. In overleg met de leerplichtambtenaar en onder verantwoordelijkheid van de school kan dan bekeken worden of de leerling tijdelijk onderwijs thuis kan volgen, waarbij het doel volledige terugkeer naar school is. Langdurig thuisonderwijs: Een ouder mag zijn/haar kind alleen thuisonderwijs geven als het kind is vrijgesteld van de plicht om ingeschreven te staan op een school. Zonder vrijstelling, is thuisonderwijs een overtreding van de Leerplichtwet en dus strafbaar. Thuisonderwijs is alleen mogelijk in de volgende gevallen: 5 sub a. De jongere is op psychische of lichamelijke gronden ongeschikt om tot een school of instelling te worden toegelaten. 5 sub b. Ouders/verzorgers hebben overwegende bedenkingen tegen de richting van het onderwijs op alle scholen die binnen redelijke afstand van de woning zijn gevestigd. 5 sub c. Jongeren die ingeschreven staan bij een onderwijsinstelling buiten Nederland en deze regelmatig bezoeken. 5a. Ouders/verzorgers die een bij algemene maatregel van bestuur te omschrijven trekkend bestaan leiden waarbij de jongere hen vergezelt. 15 B&W van de woongemeente kunnen vrijstelling verlenen aan jongeren van 16-17 jaar op basis van bijzondere omstandigheden indien wordt aangetoond dat de jongere op andere wijze voldoende onderwijs geniet. 12
Ouders/verzorgers kunnen voor 1 juli voorafgaand aan het schooljaar waarvoor de vrijstelling is bedoeld, middels een kennisgeving een beroep doen bij de leerplichtambtenaar. Indien zij voldoen aan de voorwaarden die de Leerplichtwet stelt, zijn zij van rechtswege vrijgesteld. Dit geldt voor artikel 5 sub a, b en c en 5a. Voor artikel 5 sub a, hebben ouders )s) hebben hiervoor ook een verklaring van een arts of andere deskundige nodig. Voor artikel 15 moeten ouders/verzorgers een aanvraag indienen en moet het college binnen 8 weken een besluit nemen.
13
Hoofdstuk 5. MONITORING Beleid samenwerkingsverband In dit hoofdstuk wordt kort omschreven wie waarvoor verantwoordelijk is, en welke procedures gevolgd moeten worden. Een stroomschema is ter vereenvoudiging toegevoegd.
5.1.
Monitoring
Wie is waarvoor verantwoordelijk School: Een goede, zorgvuldige registratie is een eerste vereiste! Op het niveau van de les en de groep. Het is zaak iedere melding serieus te nemen, geen (ongeoorloofd) schoolverzuim te accepteren, en de cijfers van de verzuim ook met ouders te communiceren. In sommige situaties weten ouders niet dat hun kind ongeoorloofd afwezig was. Schoolverzuim moet gemeld worden bij Leerplicht. In veel gevallen is het wenselijk, en in een aantal gevallen is het wettelijk verplicht. Een goede communicatie met leerplicht over verzuim kan helpen in het voorkomen van een structureel probleem. Schorsing moet gemeld worden bij de inspectie van het onderwijs, bij de Steunpunt Coördinator van het samenwerkingsverband en de leerplichtambtenaar. (Voornemen tot) verwijdering moet gemeld worden bij de inspectie van het onderwijs, bij de Steunpunt Coördinator van het samenwerkingsverband en de leerplichtambtenaar.. Samengevat komt het neer op: preventiemaatregelen en licht curatieve maatregelen uitvoeren; registreren; melden; bespreken in een Ondersteuningsteam; blijven communiceren met kind/ouders. Samenwerkingsverband Het samenwerkingsverband, te weten de Steunpunt Coördinator, wordt in geval van verzuim wat kan leiden tot thuiszitten, schorsing en verwijdering op de hoogte gebracht door de betreffende school. Het is wenselijk dat in een vroegtijdig stadium de Steunpunt Coördinator betrokken wordt, zodat ondersteuning ingezet kan worden en mogelijk thuiszitten, schorsing en/of verwijdering voorkomen kan worden. De Steunpunt Coördinator kan hiervoor uitgenodigd worden bij een Ondersteuningsteambespreking. De Steunpunt Coördinator van het samenwerkingsverband houdt een lijst bij waarin is opgenomen: de naam van de leerling en de school, het Brnr en het bestuursnummer, de reden van thuiszitten, schorsing en/of verwijdering, welke aanpak ingezet is en wat de voortgang hiervan is. De Steunpunt Coördinator geeft de gegevens door aan de managementassistent van het SWV. Deze houdt een actuele lijst bij. In deze lijst is opgenomen de naam van de leerling, de school, het bestuursnummer en de reden van thuiszitten, schorsing en/of verwijdering. Het is wenselijk dat er afstemming komt tussen de leerplichtambtenaar en het SWV. Dit moet echter nog uitgewerkt worden in de werkgroep “Thuiszitters” (zie Inleiding). Leerplichtambtenaar Bij een melding van ongeoorloofd verzuim, schorsing en/of verwijdering, kan de leerplichtambtenaar verschillende interventies uitvoeren: problemen inventariseren; huisbezoek; ouders en kind uitnodigen voor gesprek regisseren; overleg coördineren, dan wel aanwezig zijn bij Ondersteuningsbespreking; 14
gebruik maken van bevoegdheden indien geen medewerking; communiceren met betrokkenen; registreren. Verdere uitwerking kan worden verwacht vanuit de werkgroep “Thuiszitters” samenwerkingsagenda Gemeenten-Samenwerkingsverbanden.
5.2.
uit de
Teruggang onderwijs
De school houdt, in geval van thuiszitten, schorsing en/of voorgenomen verwijdering nauw contact met ouder(s), Steunpunt Coördinator en de leerplichtambtenaar. Het streven is altijd om de leerling terug naar het onderwijs te begeleiden. De leerplichtambtenaar zet zich voornamelijk in de thuissituatie in, de Steunpunt Coördinator ondersteunt de school o.a. bij het vaststellen van de onderwijsondersteuningsbehoefte.
15
Bijlage
16
Bijlage 1. WETGEVING Leerplichtwet Artikel 11. Gronden voor vrijstelling van geregeld schoolbezoek De in artikel 2, eerste lid, bedoelde personen zijn vrijgesteld van de verplichting te zorgen dat de jongere de school waarop hij staat ingeschreven, geregeld bezoekt, en de leerplichtige jongere die de leeftijd van 12 jaren heeft bereikt alsmede de jongere die kwalificatie plichtig is, zijn vrijgesteld van de verplichting de school of de instelling geregeld te bezoeken, indien: g: de jongere door andere gewichtige omstandigheden verhinderd is de school onderscheidenlijk de instelling te bezoeken. Wet Primair Onderwijs Artikel 40 lid 11 Voordat wordt besloten tot verwijdering hoort het bevoegd gezag de betrokken groepsleraar. Definitieve verwijdering van een leerling vindt niet plaats dan nadat het bevoegd gezag ervoor heeft zorg gedragen dat een andere school bereid is de leerling toe te laten. Onder andere school kan ook worden verstaan een school voor speciaal onderwijs, een school voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs of een instelling voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. Artikel 40 lid 12 Indien tegen het besluit, bedoeld in het eerste lid, van het bevoegd gezag van een openbare school bezwaar is gemaakt, besluit het bevoegd gezag in afwijking van artikel 7:10 van de Algemene wet bestuursrecht binnen 4 weken gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van het bezwaarschrift is verstreken. Artikel 40c. Schorsing 1. Het bevoegd gezag kan met opgave van redenen een leerling voor een periode van ten hoogste één week schorsen. 2. Het besluit tot schorsing wordt schriftelijk aan de ouders bekendgemaakt. 3. Het bevoegd gezag stelt de inspectie van een schorsing voor een periode langer dan één dag schriftelijk en met opgave van redenen in kennis. Artikel 43 lid 3 De commissie brengt op verzoek van de ouders binnen 10 weken een oordeel uit aan het bevoegd gezag, rekening houdend met het schoolondersteuningsprofiel en het ondersteuningsplan. Artikel 43 lid 4 Indien een geschil aanhangig is gemaakt bij de commissie en de ouders bezwaar hebben gemaakt tegen de beslissing over de toelating of de verwijdering, neemt het bevoegd gezag de beslissing op bezwaar niet dan nadat de commissie heeft geoordeeld. De termijn voor het nemen van de beslissing op bezwaar wordt opgeschort met ingang van de dag waarop het geschil aanhangig is gemaakt bij de commissie tot de dag waarop de commissie het oordeel heeft uitgebracht.
17
Bijlage 2. LITERATUURLIJST Gebruikte literatuur Titel
Website of artikel
Begrippenkader schoolverzuim
https://www.passendonderwijs.nl/brochures/be grippenkader-schoolverzuim/ https://www.passendonderwijs.nl/brochures/wa t-werkt-bij-schoolverzuim-en-voortijdigschoolverlaten/ https://www.passendonderwijs.nl/brochures/rap portage-passend-onderwijs-zonder-thuiszitters/ https://www.passendonderwijs.nl/brochures/we rkmodel-passend-onderwijs-zonder-thuiszitters/ http://www.passendonderwijs-almere.nl/voorscholen/thuiszitters http://publicaties.onderwijsinspectie.nl/xmlpage s/page/onderwijsverslag-20122013/hoofdlijnen/ondersteuning-en-passendonderwijs/passend-onderwijs-de-belangrijksteveranderingen/thuiszitters-naar-school-vergtgezamenlijke-aanpak Wet Primair Onderwijs Artikel 40 lid 11, lid 12, Artikel 40c. Artikel 43 lid 3 Artikel 43 lid 4
Wat werkt bij schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten? Rapportage Passend onderwijs zonder thuiszitters Model werkageneda thuiszitters Thuiszitters Onderwijsinspectie
Wet op Primair onderwijs
Leerplichtwet
Artikel 11. Gronden voor vrijstelling van geregeld schoolbezoek
Thuisonderwijs
http://www.thuisonderwijs.com/
Publicatiedatum 25-06-2015 22-05-2015
18-05-2015 18-05-2015
06-06-2015
18