Schoolreis Londen 7-11 april 2015
Deze reisgids is van: ………………………………
© A.R. Abels
De Dyk - Klas 2
Inhoud Algemene info
p. 3
Programma
p. 6
Overzicht
p. 10
Meenemen
p. 11
Gegevens
p. 12
Bijlagen
p. 13
Let op: de inhoud van deze schoolgids is onder voorbehoud van wijzigingen in het programma.
Welcome to the UK!
2
Algemene info
Engeland
Engeland is een voormalig koninkrijk en vormt met Noord-Ierland, Schotland en Wales één staat: het Verenigd Koninkrijk. Van deze vier is Engeland het gebied met de meeste inwoners en de grootste oppervlakte. Het omvat het zuidelijk deel van het eiland Groot-Brittannië, in het westen grenzend aan Wales en in het noorden aan Schotland. Engeland kent een eigen vlag maar in de internationale betrekkingen speelt als land alleen het Verenigd Koninkrijk een rol. Met de naam Engeland wordt vaak ten onrechte heel Groot-Brittannië of het Verenigd Koninkrijk aangeduid, wat (niet-Engelse) Britten meestal niet leuk vinden. De naam Groot-Brittannië wordt ook foutief gebruikt als een vervanger voor het Verenigd Koninkrijk. “Groot-Brittannië” wordt meestal gebruikt als men “Het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland” bedoeld, maar Groot-Brittannië is slechts het grootste eiland binnen het Verenigd Koninkrijk, waarbij ook nog kleinere eilanden horen, net als Noord-Ierland en de eilanden van Ierland. De naam Brittannië werd voor het eerst gebruikt door de Romeinen, die het eiland Britannia noemden. Het voorvoegsel ‘groot’ wordt gebruikt om het van Bretagne te onderscheiden, dat oorspronkelijk dezelfde naam had.
Deel van Hoofdstad Taal Oppervlakte Inwoners Bevolkingsdichtheid Tijdzone Munteenheid Volkslied
Verenigd Koninkrijk Londen Engels 130.395 km2 50,7 miljoen 377 inw/km2 -1 uur t.o.v. NL Pond £ 1 = € 1,22 God Save the Queen
Geschiedenis van Londen In 55 v. C. Viel een Romeins leger onder leiding van Julius Caesar Engeland Kent binnen en trok in noordwestelijke richting tot aan het tegenwoordige Southwark aan de Thames. Aan de andere zijde van de rivier woonden mensen, maar er was geen grote nederzetting. Ten tijde van de tweede Romeinse invasie, 88 jaar later, waren er echter al een haven en een handelsgemeenschap gevestigd. De Romeinen bouwden een brug over de rivier en vestigden op de noordelijke oever hun hoofdkwartier, Londinium. Al snel was Londen de grootste stad van Engeland, en ten tijde van de verovering was Engeland door de Normandiers in 1066 was het een logische keuze als hoofdstad. Langzaam vestigden zich mensen buiten de ommuurde stad, die bijna geheel was verwoest door de Grote Brand in 1666.
3
De wederopbouw vormde de basis van de huidige City. Aan het begin van de 18de eeuw slokte Londen de omringende nederzettingen op, waaronder de City of Westminster, die al langer het religieuze en politieke centrum van Londen was. De explosieve groei van handel en industrie in de 18de en 19de eeuw maakte Londen de grootste en rijkste stad ter wereld. Er ontstond een welvarende middenklasse, die prachtige huizen liet bouwen. Het vooruitzicht van rijkdom lokte ook miljoenen arme mensen uit binnen- en buitenland naar de vervuilde woningen en het oosten van de stad, waar velen werk vonden in de haven. Tegen het einde van de 19de eeuw woonden in Londen zelf 4,5 miljoen mensen en 4 miljoen er vlak buiten. Door de bombardementen in de Tweede Wereldoorlog werden veel verwoestingen aangericht, wat na de oorlog leidde tot grootscheepse nieuwbouw. De werven en oude industrieën verdwenen. Verblijf We verblijven met zijn allen in Moat Mount, een groepsaccommodatie een kleine 20 kilometer buiten het centrum van Londen (zone 5). Er zijn twee kamers voor de meiden en twee kamers voor de jongens. De begeleidende docenten verblijven ook in de accommodatie en hebben daar hun eigen kamers. Zoals gezegd zitten we niet helemaal in het centrum van de stad. Dit betekent dat we een stukje moeten reizen om van alle highlights te genieten. We reizen daarom gezamenlijk, met een dagkaart voor het openbaar vervoer, van en naar ‘downtown’ Londen.
In de accommodatie koken we zelf (behalve de laatste avond) en smeren bij het ontbijt ook ons eigen lunchpakketje. Heb jij hele speciale wensen of ben je vegetarisch, geef het even aan dan kunnen we daar (hopelijk) rekening mee houden.
Typically British De Britten zijn behoorlijk eigenwijs in bepaalde zaken. Zo doen zij niet mee met de Euro. Ze hebben een ander meetstelsel en ze rijden aan de andere/verkeerde kant van de weg. Kijk dus eerst naar rechts en dan pas naar links! Britten hechten veel waarde aan tradities en gewoonten. Denk maar aan de wisseling van de wacht: daar zijn ze super trots op. Houd daar dus rekening mee! Op de roltrap van de metro houd je rechts – want ze rennen je (hardhandig) aan de linkerkant voorbij… Advies: geniet van het eigenwijze van de Britten, dat doen ze zelf ook ;)
4
Eten en drinken Met eten en drinken hebben de Engelsen hun eigenaardigheden. Zo is er de thee met melk tijdens de ‘High Tea’. De Britten starten de dag soms met een ‘full English Breakfast’. Dit bestaat uit witte bonen in tomatensaus, worstjes, eieren, toast, champignons, tomaten, bacon, Black pudding (bloedworst) en thee. Omdat wij onze eigen keuken hebben kunnen we, heel Nederlands, ons eigen broodje kaas smeren. Maar laten we ook eens een ‘full English Breakfast’ proberen... Vergeet ’s ochtends ook niet je eigen lunchpakketje te maken en mee te nemen! Goed om te weten: het Engelse kraanwater is hartstikke veilig om te drinken. Natuurlijk kan je iets (te eten of drinken) kopen gedurende de dag maar houd er rekening mee dat het je wel extra geld kost… Money Money Money London is een dure stad maar neem niet té veel geld mee want er zijn genoeg zakkenrollers! In GrootBrittannië betalen ze met ponden (pounds sterling - £). Je hebt 1 en 2 pence, 5, 10, 20 en 50 pence en 1 en 2 pond-munten. Verder zijn er biljetten van 5, 10, 20 en 50 pond. Als je geld wilt pinnen dan kan dat bij een pinautomaat die ze ATM (Automatic Teller Machine) noemen. Vervoer London is een grote stad met verschillende soorten transport. Een van de manieren waarop je gemakkelijk en goedkoop de stad door crost is met de metro (tube). Je ziet dan alleen helemaal niets want je zit onder de grond… Een andere goedkope optie is de (dubbeldekker) bus. Ook heeft Londen natuurlijk ontelbare taxi’s. Vaak zijn ze zwart, daarom heten ze ook ‘black cabs’. De bekende gele taxi’s vind je uiteraard in New York … In Londen zijn inmiddels ook fietspaden te vinden maar vanwege de enorme hoeveelheid en snelheid van het verkeer zullen we niet gaan fietsen…! Wij zullen gebruik maken van het openbaar vervoer. Al vanuit Nederland gebruiken we de trein om naar de boot te gaan en vanaf daar gebruiken we de trein, metro en bus. Van alles wat dus! Maar we zullen ook best veel lopen want zo zie je het allermeeste! Goed om te weten: de metrolijnen van Londen hebben verschillende kleuren. Verderop in het programma vind je de namen en kleuren ook maar bij deze ook een overzichtje voor de belangrijkste lijnen voor ons (zie links)! Let op: het is zéér belangrijk bij elkaar te blijven wanneer we met het openbaar vervoer reizen!!!
5
Programma Let op!
Dinsdag: Om 08.40 verzamelen op het station in Leeuwarden. Van daaruit gaan we met de trein naar Hoek van Holland (vertrek 9.00 uur). We hebben een overstap op het prachtig nieuwe station van Rotterdam Centraal.
Wanneer het 12.00 uur is in Nederla nd is het nog maar 1 1.00 uur in Engel and!
Wanneer we aankomen op Hoek van Holland (Haven), checken we in bij StenaLine. Met de dagboot (vertrek: 14.30 uur) gaan we richting Engeland. Op de boot ben je vrij om gezellig te kletsen, rond te wandelen, winkelen of zelfs naar de bioscoop te gaan (op eigen kosten)! Rond 18.00 uur genieten wij aan boord van een hamburger menu. Na het eten pakken we onze spullen bij elkaar want rond 20.00 uur komen we aan op de Engelse vaste wal. Om 20.45 uur vertrekt onze trein naar hartje Londen (aankomst 22.15 uur).
Het is 1 uur vroeger in Engeland.
Vanaf Londen Liverpool Street moeten we nog een stuk(je) verder reizen met metro/bus naar onze accommodatie Moat Mount. Hier logeren we met zijn allen. De accommodatie is onderverdeeld in vier verschillende groepskamers (jongens/meiden apart) en slaapkamers voor de docenten. Er kan lekker worden gerelaxt in de lounge en er wordt zelf gekookt! Moat Mount Outdoor Centre ligt in een natuurgebied maar is nog geen 20 kilometer van het centrum van Londen (zone 5 van de stad). Na deze lange dag (verwachte aankomsttijd rond 23.30 uur) zijn we waarschijnlijk doodop en kunnen we ongetwijfeld slapen als een roos! Woensdag: Omdat we gisteravond zo laat aan zijn gekomen lijkt het slim om vandaag een beetje uit te slapen. We maken daarna een stevige brunch zodat je met een goed gevulde maag op stap kunt (en geen lunchpakketje mee hoeft te sjouwen)! We vertrekken rond een uurtje of 11 vanaf de accommodatie met de bus naar Edgware dan stappen we op de metro, de Northern Line (zwarte lijn), naar Leicester Square, van daaruit verdelen we ons in twee groepen: Groep 1: Arsenal Groep 2: Museum De leerlingen (en docenten) die zich voor Arsenal hebben opgegeven pakken de Picadilly Line naar de halte Arsenal. Vanaf hier is het nog ongeveer 3 minuten lopen naar het Emirates stadion van de voetbalclub. De tour (die je zelfstandig maakt) duurt ongeveer 90 minuten. Uiteraard is er een winkeltje waar je je Arsenal souvenirs kunt kopen en wellicht zelfs met iemand (al is het een kartonnen bord) op de foto te gaan… De tweede groep gaat naar het Science museum en gaat met diezelfde lijn naar het zuiden van de stad naar station South Kensington. Het museum heeft meer dan 40 zalen en rond de 2000 tentoonstellingen! We beginnen in The Welcome Wing.
6
Hier kan je van geslacht 'veranderen', 30 jaar 'ouder' worden in 30 seconden en je eigen identiteitsprofiel maken... En dit is nog maar het begin want dit is het grootste wetenschapsmuseum ter wereld! Een paar uurtjes zijn lang niet genoeg om alles te bekijken! Maar wel heel leuk om een indruk op te doen (wie weet nog eens terug te gaan). Om uiterlijk 15.30 uur word je verwacht bij de Londen Eye. Dit reuzenrad staat op de Southbank van de stad, vlakbij Westminster Abbey en de Big Ben. Dit is ook het metrostation (Westminster) waar je naartoe moet. Je loopt daarna over de brug naar de London Eye. Mocht jouw groep nu een beetje vroeger zijn, geen probleem! Rondom de Big Ben en London Eye zijn genoeg winkeltjes en fotomomentjes in te plannen! Groep 1 reist als volgt: van Arsenal met de Picadilly Line naar Green Park. Daar stap je over op de Jubilee Line naar Westminster. Groep 2 reist als volgt: van South Kensington met de Cirle- of District Line naar Westminster. Zodra we daar aan komen kunnen we een leuk 4D-filmpje bekijken. Je maakt dan als het ware een vlucht over Londen (heb je hoogtevrees dan moet je misschien stiekem even je ogen dicht doen – gelukkig duurt het filmpje max. 5 minuten). Daarna gaan we daadwerkelijk de hoogte in! Vanaf de London Eye reizen we met zijn allen weer richting de accommodatie. Tussentijds moeten we uiteraard nog wel ergens inkopen doen voor ’t avondeten en de volgende dag. Gelukkig zijn we met een flinke groep en hebben we dus veel spierkracht om de tassen te dragen ;) We pakken de metro vanaf Waterloo (wie kent ’t liedje van Abba?) en reizen met de Northern Line ook daadwerkelijk in noordelijke richting naar het eindstation Edgware. Vanaf daar is het nog een stukje met de bus naar de accommodatie. Na het koken en eten kan je Moat Mount verder ontdekken, gezellig kletsen of een spelletje spelen (wie neemt er Monopoly mee?!). Daarna is het lekker slapen want morgen volgt er een flinke wandeltocht door de stad (inclusief shop-mogelijkheden!). Donderdag: Je hebt inmiddels een beetje een indruk opgedaan van de stad. Vandaag kan je nog veel meer van de stad zien. Hiervoor ga je met minimaal nog één jaargenoot een speurtocht volgen. Deze speurtocht leidt je langs een heleboel winkels en andere bezienswaardigheden. Er is genoeg tijd om tijdens de tocht even te winkelen, foto’s te maken etc. Dus doe dat ook vooral! Let alleen wel op de tijd zodat je niet te laat bij het eindpunt bent (dat zou sneu zijn)…
7
Maar allereerst starten we door gezamenlijk naar Buckingham Palace te gaan, hier kijken we de Changing of the Guards. Daarna krijg je de speurtocht uitgedeeld. Maak vooraf nog wel even tweetallen of groepjes! We vertrekken rond 10.00 uur vanaf de accommodatie met de bus en wederom de Northern Line naar de stad. Via Embankment gaan we naar de halte St. James’s Park, hier vandaan is het een korte wandeling naar het paleis. Om 11.30 uur begint hier de Changing of the Guards. Daarna (of zodra we er genoeg van hebben), wordt de speurtocht uitgedeeld. Volg de tocht en zie op deze manier zoveel mogelijk van de stad! Je komt zo langs een aantal heel beroemde winkels (waar je echt wel wat tijd hebt om naar binnen te gaan) en er zijn flink wat dingen die je op de foto kunt zetten. Wel heel belangrijk: wees op tijd weer bij het meeting point want voordat we vanavond naar het theater gaan moeten we natuurlijk nog wel wat eten! Om 17.30 uur word je verwacht bij Nelson’s Column. Vanaf hier gaan we naar het restaurant toe. Rond 19.00 uur zorgen we dat we bij Victoria Palace (halte: Victoria) zijn. Hier gaan we vanavond genieten van de megamusical Billy Elliot. De musical gaat over een 11 jarige jongetje die in de jaren ’80 toevallig op balletles belandt. Als zoontje van een mijnwerker kan het natuurlijk niet dat hij ook echt lessen gaat volgen, ook al is hij hartstikke getalenteerd. Maar inmiddels droomt Billy ervan danser te worden. Hoe nu verder?! Nadat de acteurs zijn uitgespeeld, uitgezongen en uitgedanst breien wij ook een einde aan deze dag. We stappen dus weer op de metro, beginnend bij de Victoria Line, tot aan Euston. Daar stappen we over op de Northern Line naar Edgware waar vandaan we weer op de bus stappen. Vrijdag: Helaas pindakaas, aan al het goede komt een einde. Vandaag is onze laatste dag in Londen. Dit betekent: inpakken en wegwezen! We zorgen daarna dat we weer van een stevig ontbijt kunnen genieten zodat we tegen de lunch nog propvol zitten en geen lunchpakketje maar een dinerpakketje nodig hebben. We vertrekken om 10.15 uur vanaf onze accommodatie!
Om nu de hele dag met al onze tassen door Londen te banjeren lijkt geen goed plan. Onze eerste halte wordt daarom Liverpool Street station. Hier is een bagagepunt waar we onze grootste en zwaarste spullen (maximaal 1 tas/koffer per persoon!) tijdelijk dumpen. Vanaf dit station vertrekken we vanavond weer uit Londen. 8
Nadat we de spulletjes hebben afgegeven stappen we op de metro naar Bank. Vanaf daar gaan we naar Waterloo. Komt die naam je bekend voor of loop je uit het metrostation en je denkt: dit heb ik toch eerder gezien!? Dat klopt :) Deze keer alleen niet nog een rondje in het reuzenrad maar we gaan gezellig griezelen in de London Dungeon (12.30 uur). Let goed op want deze acteurs vertellen je ook een stukje van de Engelse geschiedenis!
Wanneer de rondleiding gedaan is en iedereen is uitgeshopt zorgen we voor een lekkere frisse neus door de halve Southbank af te lopen. We wandelen tot aan de St. Katherine Docks. Een heerlijk verscholen plekje in Londen waar je even lekker kunt zitten (vooral na een flinke wandeling). Op de Southbank vind je een flink aantal bezienswaardigheden die we allemaal bij langs gaan. Wandel dus vooral in rustig tempo mee zodat je tijd hebt om alles te bekijken en foto’s te maken. Zo komen we langs de Tate Modern, de Millennium Bridge, zie je St. Paul’s Cathedral aan de overkant, The Globe, Borough Market, Southwark Cathedral, London Bridge, the Monument is aan de overkant van de rivier, HMS Belfast en City Hall. Om bij de haven te komen steken we de Tower Bridge te voet over, waarbij je de Tower of London ook nog mooi ziet.
Na deze lange wandeling hebben we nog even tijd voor wat last-minute shopping. Gezamenlijk gaan we daarom naar dé centrale plek van Londen: Picadilly Circus. Van daaruit heb je nog zo’n twee uurtjes voor jezelf (ga niet helemaal alleen op stap: ga sowieso altijd met z’n tweetjes!). We spreken weer af om 18.15 uur bij het standbeeld. Wees alsjeblieft op tijd: we moeten echt op tijd weer naar Liverpool Street en het is spitsuur! Dus zorg dat je op tijd klaar bent met shoppen en sightseeën ;) Om 19.30 uur pakken we de trein vanaf Londen Liverpool Street weer naar Harwich om op tijd te zijn voor de boot terug. We nemen deze keer de nachtboot. Dit betekent dat je aan boord slaapt. Je deelt een hut met 2/3 andere leerlingen dus vooraf zal er door jullie in overleg met de docenten een indeling worden gemaakt. Je mag uiteraard nog wel even over de boot wandelen maar na een lange dag is het ook wel lekker om jezelf terug te trekken in je eigen hut en lekker de ogen te sluiten. Om 23.15 uur vertrekt de boot naar Nederland en niet lang daarna hopen wij te dromen dat we op een lekker waterbed liggen (en niet over de Titanic…).
9
O verzicht in het kort
Zaterdag: Na een nachtje schommelen eten worden we ’s ochtends vroeg gewekt door de luidsprekers die ons een goedemorgen wensen. Het is tijd om op te staan en ons klaar te maken voor het uitgebreide ontbijt aan boord. Geniet van het heerlijke ontbijtbuffet want voordat je thuis bent ben je nog een aantal uren onderweg. Rond kwart voor 8 meren we weer aan en even voor half 9 stappen we op de trein richting Leeuwarden. Met een overstap (of 2) verwachten we rond kwart over 12 weer op het station in Leeuwarden aan te komen. Daar hopen we uiteraard door familie en vrienden te worden begroet!
Dag
Tijd
Activiteit
Dinsdag 7 april
08.40 14.30 20.00 23.30 11.00
Leerlingen arriveren op het treinstation van Leeuwarden Vertrek boot van Hoek van Holland naar Harwich (UK) Aankomst Engeland (let op: dit is Engelse tijd!!!) Aankomst accommodatie Vertrek vanuit de accommodatie
15.30
Dagprogramma o.a. London Eye
10.00
Vertrek vanuit de accommodatie
Woensdag 8 april
Donderdag 9 april
Dagprogramma o.a. Speurtocht
Vrijdag 10 april
Zaterdag 11 april
10
19.30
Billy Elliot
10.00
Vertrek vanuit de accommodatie. Zorg dat je al je spullen bij je hebt!!!
12.30
Dagprogramma o.a. London Dungeon
19.30 23.15 7.45 12.17
Trein naar Harwich Vertrek boot van Harwich naar Hoek van Holland Aankomst Nederland Aankomst op station Leeuwarden.
Meenemen Met stip op 1: een goed humeur!
Let op: een kopie van je ID-kaart + zorgpas moet je twee weken voor de schoolreis inleveren bij de administratie!
In de handbagage: • paspoort of ID-kaart • zorgpas • medicijnen (ook: pilletjes tegen zeeziekte e.d.) zorg voor een medicijnenpaspoort: gratis aan te vragen bij de apotheek! • zakgeld (niet te veel: denk om zakkenrollers!) • bankpas • fototoestel (of de camera op je smartphone…) • pen/potlood • lunch + drinken • deze gids (zet je naam op de voorkant svp!)
In de koffer/weekendtas (zorg ervoor dat je een naam op het kofferlabel staat!): • toiletspullen • handdoeken/washandjes • (warme) kleding à check van te voren het weerbericht! • paraplu (het weerbericht is toch niet te vertrouwen ;)) • goede wandelschoenen Wat moet je NIET meenemen? Illegale dingen zoals drugs of alcohol zijn ab-so-luut verboden! Geen wapenbezit of wapens kopen (ook geen nepwapens!). Kan je niet zonder internet? Kijk uit: als je in het buitenland bent kost internet heel veel geld! Dus zet je 3G (en roamen) uit!!!
Belangrijk: Bij nood bel je 999!
Tip: Reis zo licht mogelijk! We reizen per openbaar vervoer dus je moet alles zelf meeslepen!
Via WiFi kan je gelukkig vaak gratis gebruik maken van internet. Tegenwoordig kan je op veel verschillende plekken gebruik maken van (gratis) WiFi. Denk bijvoorbeeld aan internationale ketens als McDonalds en Starbucks. Ook te vinden in Londen! 11
Gegevens Piter Jelles De Dyk:
Egelantierstraat 88, 8924 EP Leeuwarden – +31 (0)58 880 1600
Adres accommodatie:
Moat Mount Open Space – Barnet Way – Mill Hill – London NW7 5AL
Docenten (begeleiding)
In noodgevallen neem dan contact op met de school: zij zullen dan z.s.m. contact opnemen met de begeleidende docenten in Londen!
Amarinsk Abels Mahmoud Ba Henk Bouwers
Deelnemerslijst • • • • • • • • • • • • • •
Andrea Andreevski (2C) Silvia Bakker (2C) Lynn Beekman (2C) Marjon van der Burgh (2B) Caia Heim (2A) Fenna Janssen (2B) Xiali Lin (2C) Rian El Merkabawi (2C) Marleen Reiding (2E) Loulou Uribe Garcia (2B) Ilse Visser (2C) Hanna Vorenkamp (2A) Lisanne Wiersma (2B) Aisha Zakari (2B)
• • • • • • • • •
12
Arjen Baas (2C) Diandro Dijkstra (2A) Kylian Haverkamp (2D) Vincent Lageweg (2C) Ilias Mahamud (2A) Tim Ploeg (2A) Meerten Schoot (2B) Stijn Soeten (2B) Maiko Toussaint (2C)
3
Smart Sentences! Handige zinnetjes die je ooit al eens hebt geleerd (in de Stones), maar weet je ze nog? Vertaal ze zelf! 1
Dank je wel / Dank u wel
………………………………………..……………………………………………………………………
2
Alsjeblieft / Alstublieft
………………………………………..……………………………………………………………………
3
Hallo / Goedemorgen
………………………………………..……………………………………………………………………
4
Zie je later, dag / Dag
………………………………………..……………………………………………………………………
5
Ik spreek niet zo goed Engels ……………………………………..……………………………………………………………………
6
Zou je/u alsjeblief/alstublieft ………………………………………..…………………………………………………………………. iets langzamer willen praten?
7
Zou je/u dat misschien willen ………………………………………..…………………………………………………………………. herhalen?
8
Sorry? Wat zeg je/zegt u?
………………………………………..……………………………………………………………………
9
Het spijt me, ik begrijp het niet. ………………………………………..………………………………………………………………
10
Het spijt me, ik weet niet wat
………………………………………..…………………………………………………………………
dat betekent.